ประวัติหรือที่มาของคำผวนนี่ ลองย้อนกลับแล้วผมว่าน่าจะถึงยุคของศรีปราชญ์ครับ
(ถ้าเชื่อว่าศรีปราชญ์มีตัวตนจริง) เพราะมีโคลงที่ศรีปราชญ์แต่งไว้ในรูปของคำผวน
เหมือนกัน คลับคล้ายคลับคลาว่าโคลงนั้นมีคำบังคับ คือต้องใช้คำว่า เป,แป แล้วอะไรอีก
สองคำนี่แหละ ผมจำไม่ได้ คำทั้งสี่นี้นำมาแต่งเป็นโคลงยากมากแต่ก็ไม่เกินความสามารถ
ของศรีปราชญ์ ผมจำได้เลาๆว่าเป็นน่าจะเป็นดังนี้
เป ทะลูอยู่ถ้ำ............มีถม
แป สะหมูอยู่ตม.........ไต่ไม้ (มั่ว)
.............บุ๋งๆ................
ต่อมาก็คงเป็นกลอนสรรพลี้หวน ที่เชื่อกันว่าแต่งในตอนปลายอยุธยาโดยสามเณรรูปหนึ่ง
บางคนก็ว่าแต่งได้ประมาณร้อยปีมานี้ (ข้อมูลตรงนี้ไม่อ้างอิง) แล้วก็มีโคลงของ
สุนทรภู่ที่แต่งขึ้นเนื่องจากมีคนปรามาสว่าดีแต่แต่งกลอนตลาดอย่างเดียว ผมจำได้แค่
ขึ้นต้นว่า เฉน็งไอ ปล่อยเทียบ......เท่านี้เอง (เคย save จากกระทู้ในพันทิพย์เก็บไว้แต่
เผลอลบไปแล้ว)...
เรื่องคำที่ผวนได้นี่ต้องระวังในภาษาราชการหรือภาษาที่สุภาพทั่วไป คนโบราณท่านละเอียดอ่อน
เรื่องนี้มากถึงกับมีการบัญญัติคำขึ้นมาใช้แทน เช่น เห็นควรด้วย ก็ให้ใช้ว่าเห็นควร เห็นชอบแทน
ผักบุ้ง ท่านก็ให้เรียกผักทอดยอด ผักกระเฉดก็ให้เรียกผักรู้นอน เจ็ดอย่างให้เรียกว่าเจ็ดสิ่ง
แตงโมให้เรียกผลอุลิด ฯลฯ หรือคำบางคำที่ผวนแล้วไม่หยาบท่านก็กำหนดให้มีศัพท์ต่างหากอีก
เช่น ปลาช่อนให้เรียกว่าปลาหาง ปลาสลิด เรียกว่าปลาใบไม้ดอกสลิดเรียกว่าดอกขจร
ก็ไม่ทราบเหมือนกันว่าไปเหมือนกับอวัยวะบางอย่างของคนเราหรือเปล่า ถึงกระนั้นก็ยัง
มีคำที่สามารถผวนได้อยู่ดี ลองสังเกตคำพูดในชีวิตประจำวันของเรามีหลายคำที่ผวนแล้วเป็น
คำหยาบโดยเราไม่รู้ตัว ยกตัวอย่างหน่อยดีกว่า เช่น ทิศหรดี หันมาตรงนี้ ฯลฯ
ผมเคยเล่าเรื่องตลกคำผวนให้เพื่อนๆ ฟัง คนที่ผวนคำได้ก็หัวเราะงอหายไป ส่วนคนที่ผวนคำ
ไม่เป็นก็ทำหน้าเหรอหราว่าเค้าหัวเราะอะไรกัน ต้องมาอธิบายกันนานถึงจะเข้าใจ คนที่ผวนคำ
ได้อย่างคล่องแคล่วต้องมีหัวหรือปฏิภาณเกี่ยวกับเรื่องนี้พอสมควร เพราะว่าบางคนถึงจะหัด
ยังไงก็ยังผวนไม่ได้อยู่ดี มัวแต่พะวงกับการผันวรรณยุกต์การสลับพยัญชนะ สระว่าต้องอยู่
ตรงจุดไหน แต่คนที่ผวนเก่งๆ นั้นแทบไม่ต้องคำนึงถึงกฏเกณฑ์ตรงนี้เลย บอกศัพท์มาก็ผวน
ได้ทันที ผมลองผวนคำดูแล้ว พบว่าถ้าผวนคำเกิน ๒ พยางค์จะมีคำเดิมซ้ำอยู่กลางประโยค/วลี
เสมอ เช่น "คุณกินข้าวกับอะไร" เป็น "ใค(ร)กินข้าวกับอรุณ" ถ้าใครยังผวนคำไม่ได้หรือไม่เก่ง
ก็ลองฝึกผวนคำกับเพื่อนๆสนิทที่อยู่ข้างตัว แล้วจะพบว่าการผวนคำนั้นไม่ยากไม่ง่าย ใครฝึก
จนชำนาญแล้วมีคำศัพท์อะไรมาก็จะผวนได้หมด คราวนี้จะเหมือนคุณได้รู้อีกภาษาหนึ่งทีเดียว
ต่อไปคุณผู้หญิงก็จะไม่หลงกลผู้ชายที่มาถามว่าเวลาไปทำผมจะต้องย้อมก่อนเซ็ตหรือว่าเซ็ตก่อนย้อม
เพราะว่าจะก่อนหรือหลังคุณก็ดูเป็นคนซาดิสม์อยู่ดี ...
มีเว็บที่เกี่ยวกับคำผวนอยู่หลายเว็บครับ จะแนะนำสักสองสามที่ แต่ก่อนเข้าไปต้องทำใจ
นะครับว่ามีคำผวนที่ไม่สุภาพมากมาย ควรใช้วิจารณญาณในการเข้าชม...
ลองอ่านนิทานคำผวนได้ที่เว็บนี้ครับ
http://www.geocities.com/lekpage/pn000.html' target='_blank'>
http://www.geocities.com/lekpage/pn000.htmlอ่านสรรพลี้หวนได้ที่เว็บนี้ครับ
http://www.geocities.com/hhs9lu/hee/hs9lu.htm' target='_blank'>
http://www.geocities.com/hhs9lu/hee/hs9lu.htmเว็บนี้มีแบบฝึกหัดคำผวนครับ (อธิบายค่อนข้างเป็นวิชาการ)
http://kampuan.hypermart.net/index.html' target='_blank'>
http://kampuan.hypermart.net/index.html