ที่
ขุน/บาง/กลาง/หาว ชื่อไทยหรือชื่อเทศhttps://www.oknation.net/post/detail/634f7d6ac05ee7f26a70e213สุพัฒน์ เจริญสรรพพืช เกิดที่จันทบุรี เมื่อ พ.ศ 2512 จบการศึกษาจากภาควิชาธรณีวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
แล้วเดินทางไปสำรวจเหมืองถ่านหินในป่าฝนดิบชื้นแห่งหมู่เกาะทะเลใต้ ประเทศอินโดนีเซียเป็นเวลาหลายปี มีความสนใจพิเศษในด้าน
ภาษาศาสตร์ จึงค้นคว้ารวบรวมข้อมูล พร้อมเสนอแนวคิดใหม่ผ่านบทความในชุด ‘สืบสานจากภาษา เชื่อมมหาสมุทร ขุดรากเหง้า คนไทยอยู่ที่นี่’
จับแยกสี่คำเปรียบเทียบกับคำ(พ้องเสียง-ความหมาย) ในภาษาอินโดนีเซีย
คำว่า “บาง”
ภาษาอินโดนีเซียดั้งเดิมก็มีคำที่คล้ายกับคำนี้อยู่เช่นกัน ได้แก่
คำว่า “bangsa อ่านว่า บังซ่า” แปลว่า กลุ่มคน ชุมชน ขยายไปถึงคำว่าชาติบ้านเมือง
คำว่า “bangkit อ่านว่า บังกิต” แปลว่า การลุกขึ้น หรือตื่นนอน รวมถึงการลอยฟุ้งขึ้นไปบนฟ้า
คำว่า “bangga อ่านว่า บังก้า” แปลว่า ใจใหญ่ ใจนักเลง ใจกว้าง หรือแปลออกไปเป็น
ไม่ยอมท้อถอยไม่ยอมแพ้ง่ายๆ ก็ได้ และ
ในคำว่า “kambang อ่านว่า กำบัง” เป็นคำที่มีลักษณะพิเศษ แปลว่า ฟุ้งแผ่ลอยอยู่บนผิวน้ำ
ในเบื้องต้นหากตีความภาพรวมของคำว่า “bang” ก็อาจแปลได้ว่า บางสิ่งกำลังคลี่คลายขยายตัว
ออกไป เช่น ในคำข้างต้นว่า “bangsa” น่าจะมาจากคำว่า “bang” + “sa” โดยคำหลังนี้แปลว่า
ตัวข้า เป็นหนึ่ง เมื่อรวมคำจึงหมายถึงการขยายตัวของพวกข้า หรือในคำจำกัดความว่า หมู่บ้านและชุมชน
หรืออีกคำในคำว่า “bangkit” น่าจะมาจากคำว่า “bang” + “kit” โดยคำหลังแปลว่า เขี้ยว เขา
พอรวมคำจะออกความหมายได้ว่าการขยับขยายท่าทางในทิศตั้งขึ้น
และในคำว่า “kambang” มาจากคำว่า “kam” + “bang” โดยคำว่า “kam” เป็นคำใน
กลุ่มเดียวกับ “genggam อ่านว่า เกิงกำ” แปลว่า กำมือ หรือในคำต้นรากว่า “kalima อ่านว่า กาลิม่า”
แปลว่า มือ และที่มาของเลขห้า ซึ่งมีความหมายในเชิงนามธรรมคือ การรวมเอาบางสิ่งเข้าไว้ด้วยกัน
เมื่อรวมเป็นคำว่า “kambang” จึงหมายถึงบางสิ่งมีการขยายตัวออกไปจากจุดรวมเริ่มต้น และยังเป็น
คำในหมู่เพื่อนกับคำว่า “kembang อ่านว่า เกิมบัง” หรือ “berkembang อ่านว่า เบอร์เกิมบัง”
แปลว่าดอกไม้บาน หรือ อาการคลี่คลายเปิดเผยตัวออกมา
จะเห็นว่า “bang” คำของอินโดนีเซียนั้นน่าจะเป็นคำเดียวกับคำไทยโบราณว่า “บาง”
ที่แปลว่าหมู่บ้าน ชุมชน ขยายเป็นเมือง และเกี่ยวข้องกับน้ำเป็นสาระสำคัญ
