เพลงยาวถวายพยากรณ์ในกรมพระราชวังบวรมหาสุรสีหนาท

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

การปรับปรุง เมื่อ 15:53, 8 สิงหาคม 2552 โดย CrazyHOrse (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
(ต่าง) ←รุ่นก่อนหน้า | รุ่นปัจจุบัน (ต่าง) | รุ่นถัดไป→ (ต่าง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น

เนื้อหา

ข้อมูลเบื้องต้น

แม่แบบ:เรียงลำดับ พระราชนิพนธ์: กรมพระราชวังบวรมหาสุรสีหนาท

เพลงยาวถวายพยากรณ์ เป็นบทร้อยกรองสั้นๆ มีความยาว ๓๒ คำกลอน กรมพระราชวังบวรมหาสุรสีหนาททรงพระราชนิพนธ์ขึ้นในปี พ.ศ. ๒๓๓๒ เมื่อเกิดเหตุการณ์ฝนตก ฟ้าผ่าลงต้องหน้าบันมุขเด็จพระที่นั่งอินทราภิเษก บังเกิดเพลิงไหม้ แล้วผ่าซ้ำซุ้มประตูพระราชวังอีกครั้งหนึ่งในวันเดียวกัน พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงพระราชวิตกว่า ซึ่งเพลิงไหม้พระมหาปราสาทครั้งนี้ จะเป็นลางดีร้ายประการใด กรมพระราชวังบวรฯ จึงทรงพระราชนิพนธ์ “เพลงยาวถวายพยากรณ์” เพื่อทูลถวายคำทำนายว่าเหตุการณ์ครั้งนี้ นับเป็นศุภนิมิตมงคล จะทรงมีพระอานุภาพปราบไปทั่วสิบทิศ พร้อมทั้งถวายพระพรขอให้ทรงมีพระชนมายุยืนยาว ปราศจากเภทภัยทั้งปวง


อนึ่ง ภายหลังเกิดเหตุเพลิงไหม้ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดให้รื้อพระที่นั่งอินทรภิเษกออก แล้วสร้างพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทขึ้น นับเป็นพระมหาปราสาทองค์แรกในพระบรมมหาราชวัง

บทประพันธ์

๏ เดือนเจ็ดปีระกาเอกศก
วันอาทิตย์ขึ้นค่ำหนึ่งฝนตกยกศักราชขึ้นพันร้อยห้าสิบเอ็ดปี *
เพลาบ่ายสามโมงกับหกบาทลงปราสาทเพลิงฟ้าอสุนีศรี
ไหม้สิ้นพระที่นั่งปรัศตรีฝ่ายซ้ายข้างที่ชลธาร
แล้วผ่าซ้ำซุ้มประตูวังในวันเดียวสองครั้งราชฐาน
เหตุเห็นเป็นอัศจรรย์การขอประทานทูลถวายทำนายไว้
อันฟ้าลงในวังครั้งนี้จะเกิดสวัสดีมียิ่งใหญ่
จะมีพระอานุภาพปราบไปในทศทิศสิบประการ
แล้วจะแผ่อาณาจักรขอบเขตทั่วประเทศทิศาสาร
จะเพิ่มพึ่งพระบรมสมภารยังสถานนิเวศน์อยุธยา
จะเป็นปิ่นปกปักประชาชนทั่วสกลประเทศทุกภาษา
จะบริบูรณ์สมบัติวัฒนาจะปรากฏพระเกียรติขจายจร
นานาประเทศทั้งหลายจะถวายสุวรรณสโมสร
จะยงยิ่งสิ่งเกียรติในพระนครจะถาวรเป็นบรมจักรา
อันหมู่ปัจจาข้าศึกแต่หมายนึกก็จะสิ้นสังขาร์
ครั้งนี้กรุงศรีอยุธยาจะบรมสถาพรภูล
สิ่งซึ่งขัดสนวิกลเหตุจะพ้นเภทสิ้นภัยเสื่อมสูญ
สารพันสรรพสิ่งจะอาดูรพูนเพิ่มมาด้วยพระบารมี
จะได้ผ่านพิภพจบโลกระงับโศกให้สุขเกษมศรี
ซึ่งพระที่นั่งอันตรายด้วยอัคคีจะให้มีสังเวชพิจารณา
ในพระไตรลักษณญาณประทานโลกให้ล่วงสงสาร์
คือทุกขัง อนิจจัง อนัตตาจะให้ปัญญาเพิ่มพูนภิญโญไป
จะให้สำเร็จโพธิญาณภายหน้าโดยพระทัยปรารถนาให้แจ้งใส
อันเหตุอื่นพิปริตจะติดไปไม่มีมั่นคงอย่าสงกา
ขอให้พระชนมายุยืนยาวตราบท้าวร้อยพันพระวษา
สิ่งซึ่งเป็นมงคลนานาจงประกอบมาให้สุขพระองค์
แต่ในปัจจุบันทันปรากฏจะยิ่งยศยอดโลกสูงส่ง
ถ้าพระชนม์ควรกำหนดปลดปลงจะได้ทรงทิพสุขพิมานอินทร์
ในดาวดึงสพิภพจะล่วงลบเทวาทั้งปวงสิ้น
เสวยสมบัติเป็นอมรินทร์อนาคตก็จะภิญโญไป
ถวายพรประจุบันอนาคตจงปรากฏให้สำเร็จเป็นสุไข
จะพ้นจตุราผ่าภัยเสร็จในแต่สุคติภูมิเอย ฯ
             

เชิงอรรถ

* ตรงกับวันอาทิตย์ที่ ๒๔ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๓๓๒ เวลา ๑๕.๓๖ น.

ที่มา

จากหนังสือ พระบวรราชนิพนธ์ เล่ม ๑

รับข้อมูลจาก "https://www.reurnthai.com/wiki/%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%C2%A5%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C2%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%A7%C3%A0%C2%B8%E2%80%93%C3%A0%C2%B8%C2%A7%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%A2%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%C2%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%E2%80%9C%C3%A0%C2%B9%C5%92%C3%A0%C2%B9%C6%92%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B0%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C5%A0%C3%A0%C2%B8%C2%A7%C3%A0%C2%B8%C2%B1%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C5%A1%C3%A0%C2%B8%C2%A7%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B8%C2%AB%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%AA%C3%A0%C2%B8%C2%B8%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%AA%C3%A0%C2%B8%C2%B5%C3%A0%C2%B8%C2%AB%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%E2%80%94"
เครื่องมือส่วนตัว