พระมะเหลเถไถ
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
การปรับปรุง เมื่อ 16:40, 6 สิงหาคม 2552 โดย CrazyHOrse (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
เนื้อหา |
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ ผู้แต่ง: คุณสุวรรณ
บทประพันธ์
ช้าปี่ | |||
๏ เมื่อนั้น | พระมะเหลเถไถมะไหลถา | ||
สถิตย์ยังแท่นทองกะโปลา | ศุขาปาลากะเปเล | ||
วันหนึ่งพระจึงมะหลึกตึก | มะเหลไถไพรพรึกมะรึกเข | ||
แล้วจะไปเที่ยวชมมะลมเต | มะโลโตโปเปมะลูตู | ||
ตริแล้วพระมะเหลจึงเป๋ปะ | มะเลไตไคลคละมะหรูจู๋ | ||
จรจรัลตันตัดพลัดพลู | ไปสู่ปราสาทท้าวโปลา ฯ๖คำฯ | ||
เพลงช้า | |||
ร่าย | |||
๏ ครั้นถึงจึงเข้าตะหลุดตุด | ก้มเกล้าเค้าคุดกะหลาต๋า | ||
มะเหลไถกราบไหว้ทั้งสองรา | จึงแจ้งกิจจามะเลาเตา | ||
ด้วยบัดนี้ตัวข้ามะเหลเถ | ไม่สบายถ่ายเทกะเหงาเก๋า | ||
จะขอลาสองราหน้าเง้าเค้า | เที่ยวมะไลไปเป่าพนาวัน ฯ๔คำฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | ท่านท้าวโปลากะปาหงัน | ||
กับนางตาลากะปาลัน | ได้สดุบตรุบหันมะเลเท | ||
มะลอกทอกบอกว่าจะลาไป | พนาปำทำไมจะไพล่เผล | ||
มะเลอเตอเป๋อเปื้อนเที่ยวเชือนแช | จึงตรัสห้ามมะเหลเถมะเลทา | ||
เจ้าอย่าไปไชเชกะเปลู | จงเอ็นดูพ่อเถิดมะไหลถา | ||
พระมะเหลไถเฝ้ามะเลาชา | ก็จำให้ลูกยามะลาปอง ฯ๖คำฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | มะเหลไถทูลลามาหงองก๋อง | ||
จึงตรัสสั่งเสนากะจารอง | ให้ผูกม้าปาป๋องกะงึงกึง ฯ๒คำฯ | ||
๏ บัดนั้น | เสนารับสั่งกะงังกึ่ง | ||
ไม่นั่งนิ่งวิ่งไปมะลึงตึง | มะลันตันครั้นถึงจึงบอกกัน | ||
ว่าบัดนี้มีรับสั่งมะเหลเถ | ให้ผูกม้าปาเปกะหงันกั๋น | ||
จะเสด็จเตร็จเตร่มะเลตัน | ว่าแล้วชวนกันมะแลงแตง ฯ๔คำฯ | ||
ยานี | |||
๏ ผูกเบาะอานพานหน้ามะเหลาะเตาะ | เข็มสลักปักเปาะกะแง๋งแก๋ง | ||
เตรียมทั้งพหลพลแปงแมง | แล้วไปทูลแถลงมะแรงตา ฯ๒คำฯ | ||
ร่าย | |||
๏ เมื่อนั้น | พระมเหลเถไถมะไหลถา | ||
ได้ฟังเสนาทะเลาปา | เสด็จมาที่สรงมะลงโช ฯ๒คำฯ | ||
เสมอ | |||
โทน | |||
๏ สระสรงทรงสุคนธ์ปนตลึก | ลูบไล้ไป่ปีกกะโง๋โก๋ | ||
สนับเพลาเชิงไชกะไรโจ | ภูษาสีสะโรกะโปลัน | ||
เจียรบาดปักทองกะลองเต็ด | ปั้นเหน่งเพชรสายสอดจรอดฉัน | ||
ฉลององค์อย่างน้อยกะปอยลัน | มะลวงชวงปวงปันคั่นทองกร | ||
มงกุฎแก้วแวววาบมาราบรับ | กรรเจียกจันปันกับมะหลอนฉอน | ||
ธำมรงค์จินดากะราชอน | ตลุดฉุดอรชรมะลอนชัน | ||
ดูเลือบเชือบเหลือบแลกะโปงโลง | งามดังปังโปงกำงั๋นกั๋น | ||
กะงวยกวยฉวยพระแสงมะแรงตัน | มอระตอก็รันขึ้นอาชา ฯ๘คำฯ | ||
เชิดฉิ่ง | |||
ร่าย | |||
๏ พร้อมหมู่โยธาพะลาแหน | พลาหับนับแสนแน่นหนา | ||
ได้ฤกษ์เลิกพหลมะลนทา | ออกจากภารากะปาโล ฯ๒คำฯ | ||
กราว | |||
ชมดง | |||
๏ พระชมเขาเนาเนินกะหรกกก | รุกขชาติดาษดกมะโหลโต๋ | ||
มะลาตันสาระพันกะลันโป | กะลาปียี่โถมะโยตัน | ||
มะโยติงปริงปรางลางสาบ | ลางสาดหาดหาบมะหลันปั๋น | ||
มะลันปีสีเสียดประเหยียดกัน | ประยงคุ์แก้วแถวพันมะลันดา | ||
มาลีดวงพวงช่อมะลอชร | มาลีชาดมาดซ้อมมะรอนฉา | ||
มะรินชิงจิงจ้อมะยอตา | มะยมเต็มเข็มลามะกาโล | ||
มะกาลิงปิงปุ่มกะทุ่มท้อน | กะทิงถินกลิ่นขจรมะลอนโหว | ||
มลิวันมันโมกกะโหลกโก | กุหลาบแกมแนมโยทกาลี | ||
กาหลงชงโคมะโยแป๋ว | มะโยปมนมแมวมะแลวฉี | ||
มะไลยฉาวสาวหยุดมะลุดลี | มลิลาสารภีมะลีโช | ||
พระชมปักษากาลาชอน | กะลาฉินบินว่อนกะล่อนโฉ | ||
กะลิงเฉียบเหยียบแต้วเค้าแมวโม | เค้าเมงหมิ่นผินโผพะโวตา | ||
พะวาติบจิบจาบคาบไข่ | ขาบเคียงเขาไฟไถลถา | ||
ถลาโถมโจมจับมารับกา | รับกันจำพันจากะสาลม | ||
กะสาเล่นเบญจวันมะลันปี | มะลันโปโนรีมะลีสม | ||
มะลาโสนโกญจากะทาทม | กะทาเทืองเงื่องงมมะลมปา | ||
มะลาปิงคลิ้งโคลงอีโลงแล่น | อีลุ้มลี้อีแอ่นกะแรนฉา | ||
กะเรียนฉาบคาบคั้นมะรันบา | มาร่อนบินกินหว้ามะลาแชง | ||
มะลาชัดสัตวากระสาสูง | กระแสเสียงเถียงยูงกะรูงแฉ่ง | ||
กะรอกฉวยกล้วยไม้ดูไวแวง | ดุเหว่าหวานขานแข่งระแวงวัง | ||
ระเวงแว่วแจ้วเจื้อยระเรื่อยร้อง | ระเรื่อยรี่มี่ก้องมะลองกั๋ง | ||
มะเลียบกิ่งทิ้งถ่อนมะลอนกัง | มะเล่นกิ่งชิงรังมะลังโต | ||
มาโลดเต้นเม่นหมีชะนีบ่าง | ชะนีแบดแรดช้างกะงางโก๋ | ||
กะแหงนเกยเสยแทงทะโยงโย | ทยานโยกโศกโสทะโลเป | ||
ทลายป่นกล่นเกลื่อนทะเลือนเท่า | ถลาโถมถล่มเท้าทะเลาเส | ||
ถลันสำถลำสวบระยวบเย | ระยำทับเทมะเลทอน | ||
มะไลโทโคถึกมรึกคี | มรึกคาพาชีมะหลอนฉอน | ||
มาลบเชือเสือสิงห์มะหิงษ์จร | มหาใจไกรสรมะลอนชา ฯ๒๘คำฯ | ||
เชิด | |||
สมิงทอง | |||
๏ เมื่อนั้น | พระมะเหลเถไถมะไหลถา | ||
เพลิดเพลินฤทัยมะไลทา | ลืมทุกข์ศุขามะลาจี | ||
ละเลิงจนสนธยาหัศดง | หัสดับลับลงคิรีศรี | ||
พระจึงมีสิงหนาทประภาษพี | สั่งพวกเสนีมะลีทา | ||
ให้ยับยั้งพหลกะรนจง | กะร้อมชอมล้อมวงมะรงฉา | ||
แล้วให้ช่วยกันมะรันทา | มะเรทับพลับพลาพนาลี ฯ๖คำฯ | ||
ร่าย | |||
๏ บัดนั้น | เสนารับสั่งมาลังปี๋ | ||
มะลุกปุกคุกเข่ามะเลาตี | มะรันทังดังมีมะลีทา | ||
เกณฑ์กันฟันแฝกมะแลกแจง | คัดขุดลุดแชงมาแลงฉา | ||
กะรับชับสรรพเสร็จมะเร็จตา | สำเร็จตามบัญชามะลาเท ฯ๔คำฯ | ||
เจรจา | |||
๏ เมื่อนั้น | พระมเหลเถไถมะไหลเถ | ||
เสด็จขึ้นพลับพลามะลาเท | มะไหลถอนนอนเอ้ทะเวกา ฯ๒คำฯ | ||
ช้า | |||
๏ ทะเวศกายคายคันรัญจวน | ร้อนใจใคร่ครวญหวนหา | ||
หวนโหยโดยดิ้นในวิญญา | วิญญากจากปรามะราโท | ||
มาแรมทางกลางป่าพนาดอน | พนาแดนศิงขรมะยอนโฉ | ||
มาเย็นเฉื่อยเรื่อยร้างน้ำค้างโพร | น้ำค้างพรมลมโวมะโรตอน | ||
มารื่นต่างนางในรำไพพัด | รำเพยเพียงเคียงรัตน์ปัจฐรณ์ | ||
ปธมที่ศรีใสจะไลชอน | จนหลับชิดสนิทนอนมะลอนชา ฯ๘คำฯ | ||
ตระ | |||
ยานี | |||
๏ มาจะกล่าวบทไป | ถึงท้าวหัสไนยมะไหลถา | ||
สถิตย์ที่วิมานมะลานชา | กายารุ่มร้อนมะลอนจี | ||
จึงเล็งทิพเนตรมะเลดป่า | ในชมพูแผ่นหล้ามะลาถี | ||
เห็นพระมะเหลเถทะเวที | มาแรมร้างค้างที่มะลีไช | ||
เพราะไม่มีคู่จรูสม | เสวยรมย์ราชามะลาไส | ||
ผู้เดียวเปลี่ยวองค์มะลงไต | จำเราจะให้มะไลทา | ||
อันลูกท้าวไทมะไลที | เลิศล้ำนารีมะลีถา | ||
ชื่อนางตะแลงแกงมะแลงกา | วาสนาควรคู่มะลูตอง | ||
อัมรินทร์จินตนาแล้วลาเชด | เหาะระเห็จจากวิมานมะลานถอง | ||
มายังกรุงไกรมะไลทอง | โดยจิตคิดปองมะรองแทง ฯ๑๐คำฯ | ||
เหาะ | |||
ร่าย | |||
๏ ครั้นถึงซึ่งภารามะลาตั๋ง | โกสีย์ลงยังมะลังแต๋ง | ||
เข้าไปในปรางค์มะรางแชง | อุ้มองค์ตะแลงแกงตะแลงมา ฯ๒คำฯ | ||
๏ เหาะลิ่วปลิวฟ้ามาฉับพลัน | ถึงพลับพลาสุวรรณมะลันถา | ||
วางองค์ลงใกล้มะไลชา | อัมราพินิจมะลิดจู ฯ๒คำฯ | ||
ชมโฉม | |||
๏ งามดังสุริยันมะลันตอน | เคียงดวงศศิธรมะลอนฉู | ||
จะดูไหนวิไลกะไรตู | สมสองครองคู่จะลูเจ | ||
ดูโฉมตะแลงแกงแมลงกัด | งามดังเพชรรัตน์มะลัดเถ | ||
งามพระมเหลไถมะไลเท | ดังสุวรรณอันเอละเลทา | ||
สมวงศ์ทรงศักดิ์จักรพรรดิ์ | สมเชื้อเนื้อกษัตริย์มะลัดถา | ||
สมทรงคงครองกะรองปา | เป็นมหาจรรโลงมะโรงกี | ||
แล้วท้าวหัสไนยมะไลถา | ก็ออกจากพลับพลาพนาศรี | ||
สำแดงแผลงอิทธิ์ฤทธี | ไปสู่ที่วิมานมะลานทา ฯ๘คำฯ | ||
เชิด | |||
ร่าย | |||
๏ เมื่อนั้น | พระมะเหลเถไถมะไหลถา | ||
ผวาตื่นฟื้นจากมะรากปา | เห็นนางกัลยามะลาที ฯ๒คำฯ | ||
ชมโฉม | |||
๏ พระเพ่งพินิจมะลิดตัก | ประไพพักตร์เพียงจันทร์มะลันถี | ||
อรชรอ้อนแอ้นมะแรนจี | เลิศล้ำนารีมะลีทา | ||
ฤาหนึ่งนางในมะไลจึก | พระไพรพฤกษ์พระไทรมะไลต๋า | ||
แกล้งจำแลงแปลงกายมะไลทา | มาหลอกเล่นเห็นมามะลาตม | ||
ฤาหนึ่งยักษ์ขินีผีไพร | มาคิดปองลองใจมะไลถม | ||
จึงทรงโฉมโสภามะลางม | จำจะปลุกชวนชมขึ้นลมปู ฯ๖คำฯ | ||
ร่าย | |||
๏ คิดพลางทางอิงมะลิงออง | ค่อยประคองปลุกนางมะลางฉู | ||
เจ้างามชื่นตื่นเถิดมะเลิศตู | แล้วเล้าโลมโฉมตรูมะลูเตา ฯ๒คำฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | โฉมนางตะแลงแกงมะแลงเก๋า | ||
ลืมเนตรเห็นองค์มะลงเทา | นงเยาว์เคืองขัดปัดกร | ||
เออไฉนไยทำกะลำกัก | มาหาญหักไม่เกรงมะเลงฉอน | ||
ข้าอยู่ถึงภารากะลาตอน | ไปลักพามาชอนมะลอนไชย ฯ๔คำฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | พระมะไหลไถเถมะเหลไถ | ||
ได้ฟังพจนามะลาไท | ภูวไนยจึงมีมะลีทา ฯ๒คำฯ | ||
โอ้โลม | |||
๏ โฉมเฉลา | พี่จะเล่าให้แจ้งมะแลงก๋า | ||
เดิมทีพี่จากมะรากกา | มาเที่ยวเล่นป่ามะลาไช | ||
พอค่ำย่ำแสงมะแลงชอน | พี่ดะหลุดหยุดนอนมะลอนไฉ | ||
เป็นกุศลดลจิตมะลิดไท | เคียงได้เคียงคู่มะลูทอง | ||
ชรอยว่าเทวัญมะลันที | อุ้มองค์มารศรีมาสมสอง | ||
จึงได้ประสบมะลบออง | นวลน้องเจ้าอย่าเขินมะเลินใจ ฯ๖คำฯ | ||
ร่าย | |||
๏ เมื่อนั้น | โฉมนางตะแลงแกงมะแลงไก๋ | ||
ได้ฟังถ้อยคำมะลำไท | ทรามวัยจึงตอบมะลอบที | ||
ไปว่าเอาเทวัญมะลันตู | เหมือนหนึ่งใครไม่รู้มะลูถี | ||
เมื่อครั้งไรใครพามะลาชี | ภูมีเก็บเอามาเลาตา | ||
แล้วนางแค้นขัดมะลัดตอน | เคืองค้อนภูวไนยมะไหลถา | ||
น้อยฤานั่นน่าเชื่อมะเรือปา | มาเศกแสร้งแกล้งว่ากะลาเกา ฯ๖คำฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | พระมะไหลไถเถมะเหลเถา | ||
เห็นนางกัลยามะลาเตา | จึงตรัสโลมเล้ามะเลาปอน ฯ๒คำฯ | ||
ชาตรี | |||
๏ ดูก่อนโฉมตรูมะลูถี | เวทีมิเชื่อมะเหลือถอน | ||
อันพระอุณรุทมะลูดชอน | เทวาก็พาจรมะลอนเกา | ||
ไปสมสร้อยอุษามะลาตึก | โฉมยงจงนึกมะลึกเก๋า | ||
นี่บุญของพี่ยามะลาเตา | จึงพาเจ้ามาสมมะลมเต | ||
ว่าพลางทางถดมะหลดติด | อย่าอายเอียงเบี่ยงบิดมะลิดเป๋ | ||
นางป้องปัดหัตถามะลาเท | มะโลโตโปเปมะเลตุง | ||
สองภิรมย์ชมเชยมะเลยปม | สำราญรมย์รื่นเริงมะเลิงตุ๋ง | ||
สัพยอกหยอกเย้ามะเลาชุง | สมสวาดิ์มาดมุ่งมะลุงแชง ฯ๘คำฯ | ||
โลม | |||
ร่าย | |||
๏ ครั้นรุ่งรางส่างแสงมแลงทอง | สกุณาร่าร้องมะรองแฉ่ง | ||
พระตื่นจากไสยาศน์นลาตแทง | ชวนองค์ตะแลงแกงมะแลงกง | ||
สระสรงภักตรามะลาเต็ด | สรรพเสร็จออกจากมะลากก๋ง | ||
พร้อมหมู่ทหารมะลานปง | ก้มเกล้าเค้าคงมะลงแตง | ||
พระจึงมีสิงหนาทมะลาดจู | เหวยหมู่ทหารมะลานแฉง | ||
จงตรวจเตรียมโยธามะลาแกง | ตามตำแหน่งของใครมะไลที ฯ๖คำฯ | ||
๏ บัดนั้น | เสนารับสั่งมะลังปี๋ | ||
ต่างชะแง้แลดูมะลูจี | พาทีเบี้ยวบุ้ยมะลุยตุง | ||
แล้วมาเร่งรัดจัดเจา | พร้อมพรั่งดังเก่ามะเลาปุ๋ง | ||
คอยพระมะเหลไถมะไลทุง | ต่างนายหมายมุ่งจะลูงทา ฯ๔คำฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | พระมเหลไถมะไหลถา | ||
ชวนนางตะแลงแกงมะแลงกา | ขึ้นทรงคชามะลากุย | ||
ออกจากพลับพลามะลาโท | ทวยหาญขานโห่ตะลุ๋ยปุ๋ย | ||
ดัดดั้นบั่นบุกปุกปุย | อีหลุกขลุกขลุยมะลุยปอย ฯ๔คำฯ | ||
เชิด | |||
๏ มาจะกล่าวบทไป | ถึงท้าวไทอสุรามะลาก๋อย | ||
มรายกาดชาดเชื้อสะเรือดอย | สุราต้องกองกอยพะลอยไช | ||
เพราะลอบชมนางฟ้าสลาโสด | ศุลีซ้ำทำโทษมะโดดไข | ||
มาตัวขาดอาจองทะลงใจ | เที่ยวไล่จับสัตว์ไพรสะไรกุง | ||
สุรากินสิ้นซากมายากทุกข์ | กำลังอยากบากบุกมะลุกปุ๋ง | ||
มาแลปะมะเหลไถสะไรชุง | สุราชาติมาดมุ่งมะรุงแชง | ||
มราชักยักษ์ย่องมาลองดู | มาลอบด้อมค้อมอยู่พะดูแถง | ||
พอได้ทีลีลามมะหามแทง | มะฮึกทำสำแดงแทลงกี | ||
ถลากายหมายมั่นมะลันจ้อง | มะเหลจับรับรองสะรองกี้ | ||
สุราก๋อยถอยท่ามะลารี | มะเหลรุกคลุกคลีประชีไช | ||
ประชิดชิงอาวุธยุทธนา | ยักษ์ทนงทรงคทาตะลาไป๋ | ||
ตลบป้องคล่องแคล่วมะแลวไท | มะลวงทีหนีไล่มะไลทอง ฯ๑๒คำฯ | ||
เชิด | |||