โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ห้องที่ ๑๑๔

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

การปรับปรุง เมื่อ 13:59, 20 กรกฎาคม 2552 โดย CrazyHOrse (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
(ต่าง) ←รุ่นก่อนหน้า | รุ่นปัจจุบัน (ต่าง) | รุ่นถัดไป→ (ต่าง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น

สารบาญ | หน้าก่อนนี้ | หน้าถัดไป

เนื้อหา

ราชาภิเภกครองกรุงลงกา และพระราม นางสีดา พระลักษณ์ ประทับแรมในสวนขวัญ

แผ่นที่ ๔๕๑ – พระครูอภัยสังฆกิจจานุกร

๓๑๕๑ ท้าวเธอเสดจยาตรเยื้องบมินาน
ขึ้นสู่รถสุรการก่องแก้ว
มารมาตยหมู่ทวยหาญแหนแห่
งามวิลาศล้วนแล้วเล่หเจ้าจอมมาร ฯ
๓๑๕๒ ภูบาลเสดจคลี่คล้อยจัตุรงค์
หมายพระจักรีองค์เอกไท้
ออกจากนครลงการีบ เสดจนา
บ่ายสบสามโมงได้ลุด้าวแดนสฐาน ฯ
๓๑๕๓ ถึงปทับชายชั้นนอกพลับพลา
เสด็จจากรถามาที่เฝ้า
ทูลการศพราพนาสูรเสร็จ แล้วแฮ
เชิญพระองค์เสด็จเข้าเหยียบแคว้นแดนมาร ฯ
๓๑๕๔ ฟังสารพิเภกเชื้อเชิญชวน
โสมนัศาสรวลสั่งเร้า
รวิบุตรเร่งจัดขบวนพยุหบาตร
จักยกพยุหเข้าเหยียบพื้นเมืองมาร ฯ
๓๑๕๕ สุครีพเรืองฤทธิห้าวหาญรับ สั่งแฮ
จัดกระบินทร์กระบวนทัพเทียบถ้า
ถือปืนดาบหอกสลับทวนเทิด แถวแฮ
สิบแปดมกุฏกองหน้าสุดท้ายหณุมาน ฯ
๓๑๕๖ ภูบาลบวรนาฎเจ้าจอมสี ดาเฮย
กับพระลักษณเสด็จลีลาศเมื้อ
โสรดสรงทิพวารีรมเยศ ยิ่งนา
อรอาบเอมรสเกื้อกลิ่นแก้วเกสร ฯ
๓๑๕๗ สองทรงภูษิตพื้นบวร
เชิงกระบวนอรชรช่อช้อย
นางทรงอุทุมพรพัตรผ่อง ศรีนา
ทรงสะใบตาดพร้อยพร่างแก้วแกมสุวรรณ์ ฯ
             

แผ่นที่ ๔๕๒ – พระครูอภัยสังฆกิจจานุกร

๓๑๕๘ ต่างประดิฐประดับสร้อยสรรพา ภรณเอย
กาบกิ่งกาญจนจุฬาเลิศล้ำ
พรายๆ พร่างรัตนาภาเพชร เพริศพ่อ
ทรงประวิชวุ้งน้ำสนิทนิ้วพระหัดถ์หง ฯ
๓๑๕๙ งามรามงามลักษณน้องยายงค์
งามสุดสีดาอนงค์แน่งน้อย
สามเสร็จเสด็จทรงราชรถ เรืองแฮ
สองรถงามเฉิดช้อยช่อชั้นชัชวาล ฯ
๓๑๖๐ เยาวมาลย์ร่วมรถไท้ทรงธรรม์
ยังมะหาเวชยันต์ยาตรฟ้า
รถทรงพระลักษณสรรพ์สุนทรรัตน เรืองแฮ
เทียมเทพสินธพกล้าเผ่นผ้ายโผนผยอง ฯ
๓๑๖๑ เครื่องสูงมรยูรฉัตรชั้นชุมสาย
เทียวธุชเชิดชูชายเฟื่องฟ้อน
แสนพลส่ำพวกหลายสลอนสลับ
แตรฝรั่งแตรงอนซ้อนส่ำฆ้องกลองคหึม ฯ
๓๑๖๒ พิเภกนำเสดจเข้านครลง กาเอย
ชมนิเวศนเวียงวงแว่นแคว้น
ป้อมปืนค่ายดูรหงหอรบ สล้างแฮ
แตนตึกแถวถนนแม้นราบพื้นเภรี ฯ
๓๑๖๓ ชมสามปราสาทแก้วสุริการ
ทัดเทียบทิพยสฐานเทิดฟ้า
จัตุรมุขมณีปรสานแสงมาศ
เหินรเห็จเวหาห้ายอดแม้เสมอพรหม ฯ
๓๑๖๔ เร่งรถจรดแก้วเกยประดับ
พิเภกทูลเชิญรับเสด็จเข้า
สามเสร็จเสด็จประทับยังแท่น
ในนิเวศน์วังเจ้าท่านท้าวทศกรรฐ ฯ
             

แผ่นที่ ๔๕๓ – หลวงฤทธิพลไชย

๓๑๖๕ ปางมหิษีอสุรท้าวทศภักตร์
ทราบพระกฤษณุรักษ์ร่มเกล้า
เถลิงแท่นทิพยตระศักดิ์ปราสาท อสูรแฮ
จำจักออกไปเฝ้าหริไท้นรินทร ฯ
๓๑๖๖ ตริพลางออกจากห้องไหรัญ เรืองแฮ
นำเหล่าสุรสาวสรรค์สพฤบพร้อม
จรเฝ้าบทยุคัลเคียมบาท พระนา
โสภิตดั่งดาวล้อมศศิแจ้งจรัสฉาย ฯ
๓๑๖๗ พิเภกเผยพจนให้นางบำ เรอเอย
ร้องรับดุริยางค์รำฟ่ายฟ้อน
โหยหวนครั่นครวญคำหวานวิเวก ใจนา
เพราะโสตรจังหวะซ้อนสอดสร้อยประสารเสียง ฯ
๓๑๖๘ นางรบำรำร่ายร้องถวายหัดถ์
เนตรส่ายสบสองกระษัตริยครุ่นครั้ง
จิตรรักพระจักรรัตน์กับอนุช ท่านนา
ลืมสติผิดเพลงพลั้งพลาดพล้ำเผลอตัว ฯ
๓๑๖๙ สีดาราเมศทั้งพระลักษณ
ทรงสดับดุริยางค์ยักษกล่อมช้า
จวบอรุณโสรดสรงภักตร์ทรงเครื่อง เสร็จแฮ
ออกพระโรงพร้อมหน้ากรบี่ทั้งอสุรสลอน ฯ
๓๑๗๐ เอยโอฐโปรดประภาษให้ชมภู วราชเฮย
หามหุหิวารดูโชคใช้
เลือกคัดจัดวันฟูชอบฤกษ ใดนอ
จะเศกพิเภกให้ผ่านพื้นภูวดล ฯ
๓๑๗๑ ขุนกบินทร์รับสั่งแล้วลงเลข พลันแฮ
สอบเคราะห์ดวงพิเภกผ่องแผ้ว
ขับจันทรสู่เมศเอกอุกฤษฐ ยิ่งนา
ตรวจฤกษรัชนิกรแล้วลับธ์ห้ามหาผล ฯ
             

แผ่นที่ ๔๕๔ – หลวงฤทธิพลไชย

๓๑๗๒ จึ่งทูลราเมศไท้ทรงธรรม์ พระเอย
เหนชอบรุ่งสุริยันฤกษได้
เนาวเคราะห์ประชุมกันในเมศ นั้นแฮ
ควรมอบลงกาให้พิเภกป้องครองกรุง ฯ
๓๑๗๓ ทรงสดับรับสั่งให้บุตรรพิศ
ไปจัดมงคลกิจอย่าช้า
สุครีพรับพระกฤษณุรักษ สั่งแฮ
รีบนบบาทบ่ายหน้าออกพ้นโรงคัล ฯ
๓๑๗๔ ตระบัดบเนิ่นให้เปาวนา สูรเอย
เกณฑ์แต่งมณเฑียรปราสาทแผ้ว
บัลลังก์สุวรรณ์มหาเสวตฉัตรไชยแฮ
สังข์กรตบายศรีแก้วตั่งตั้งตยาคม ฯ
๓๑๗๕ จักกฤษณคิดให้ราพธำรง นิเวศน์แฮ
ครั้นรุ่งสรงสนานทรงเครื่องพร้อม
ลักษมีพระอนุชอนงค์โดยเสด็จ อเนกนา
สู่พิธีแทตย์ล้อมรอบสล้างลิงสลอน ฯ
๓๑๗๖ พิเภกจวนฤกษเข้าสรงสนาน
ทรงเครื่องรัตน์ชัชวาลวาบแก้ว
ตาบทิศทับทรวงกาญจน์มกุฎเพชร เพรานอ
สวมประวิชเนาวรัตนแล้วเลื่อนเฝ้าบาทบงษุ์ ฯ
๓๑๗๗ พนักงานเถ้าแก่ให้ตรีชา ดาเอย
กับมิ่งมณโฑนาเรศล้อม
ต่างสรงต่างทรงอาภรณ์เพริศ พรายแฮ
เสร็จจาปราสาทน้อมปรนตไท้ผธมสินธุ์ ฯ
๓๑๗๘ จักรรัตนตรัสให้พิเภกรา ชาเอย
เถลิงอาศน์สุวรรณมหาฉัตรกั้น
ฝ่ายสดำอรตรีชาดาสถิต อยู่นอ
อรรคเรศรมณโฑนั้นนั่งเบื้องซ้ายอสูร ฯ
             

แผ่นที่ ๔๕๕ – หลวงฤทธิพลไชย

๓๑๗๙ ได้ฤกษโหรฆาฎฆ้องจุดเทียน ประโคมแฮ
จึงเบิกบายศรีวิเชียรช่วงแก้ว
ปโรหิตส่งแว่นเวียนเจ็ดรอบ ดับนา
โบยโบกธุมาแล้วจุดจิ้มจุณฉลิม ฯ
๓๑๘๐ ราชครูโอมอ่านอ้างมาตร์ขลัง
รินรดน้ำกรดสังข์ใส่เกล้า
ต่างอวยสวัสดิรงงสฤษดิเศก อสูรเอย
สามกรษัตริย์ชีพราหมณเถ้าแก่เอื้อนอวยไชย ฯ
๓๑๘๑ หริวงษเวนนิเวศนให้กุมภัณฑ์ ผ่านแฮ
โปรดสาสน์ทศธรรม์แทดย์พร้อง
ฃอลอองบทยุคัลบัวบาท พระเอย
เปนเสวตรฉัตรป้องปกเกล้าเหล่าอสูร ฯ
๓๑๘๒ เสร็จการศุภกิจแล้วจักรี วงษแฮ
ชวนพระอรรคมหิษีสวัสดิ์แผ้ว
อีกอนุชร่วมชีวีโดยเสด็จ พระนา
คืนสู่ปราสาทแก้วยอดเก้าสุวรรณแกม ฯ
๓๑๘๓ พิเภกผ่านแผ่นด้าวดำรง เวียงแฮ
สมเสน่ห์สองยุพยงค์ยั่วยิ้ม
สาวสนมขับกล่อมองค์อสุรอิ่ม ใจนา
เสวยศุขสมบัติปิ้มเปรียบด้าวแดนสวรรค์ ฯ
๓๑๘๔ จวบอรุณจอมราพเข้าสรงสนาน องค์เอย
ทรงเครื่องเสร็จสู่สฐานที่เฝ้า
เชิญเสด็จแหล่งอุทยานประพาศมิ่ง ไม้นา
แสนสนุกนิ์ดังสวนเจ้านิเวศน์ไท้เทวินทร์ ฯ
๓๑๘๕ ทรงสดับรับสั่งให้บุตรภาษ กรเฮย
ไปจัดพลพยุห์ยาตรแต่งตั้ง
สุครีพรับอภิวาทมาจัด พยุห์แฮ
พร้อมแทตย์กระบี่ทั้งรถแก้วประเทียบเกย ฯ
             

แผ่นที่ ๔๕๖ – หลวงฤทธิพลไชย

๓๑๘๖ หริรักษอรรคเรศทั้งอนุชา ท่านแล
สามกรษัตริย์สรงคงคาเครื่องต้น
เสด็จเถลิงราชรถคลาพยห์เคลื่อนไคลแฮ
ออกจากนัคเรศพ้นเฃตรเข้าสวนอสูร ฯ
๓๑๘๗ สามกรษัตริย์จากรถแล้วพระพาศพรรน์ พฤกษ์แฮ
ชูช่อกายเกี่ยวกันเชิดช้อน
พระลักษณเกบรศสุคันธ์ถวายถี่ นางแฮ
จักรกฤษณเด็จรักซ้อนส่งให้ลักษมี ฯ
๓๑๘๘ พิเภกเชอญเสด็จขึ้นตำหนัก สวนแฮ
องค์พระกฤษณุรักษย่างเยื้อง
ลักษมีวิมลภักตรพระอนุช ท่านนา
โดยเสด็จบังคมเบื้องบาทเฝ้าฟังสาร ฯ
๓๑๘๙ ราเมศเผยพจน์ถ้อยสุนทร
ถามพระลักษมีสมรเพราะพร้อง
อ้าแม่จากเรียมจรมาอยู่ นี้ฤๅ
ฤๅว่าตำหนักน้องสถิตย์นั้นถิ่นไหน ฯ
๓๑๙๐ สีดาปรนดไท้ทูลรำ พรรณแฮ
หวนเหตุแห่งควมรกำเก่ากี้
รทมทนทุกข์เทวศลำบากยิ่ง พระเอย
ในพระตำหนักนี้อสุรให้สถิตยเสถียร ฯ
๓๑๙๑ หริเนาตำหนักแก้วแกมสุวรรณ
สุริยลับเหลี่ยมไศลจันทร์แจ่มฟ้า
ตรัสชวนลักษมีบันธมแท่น ทองเอย
สำอสุรจังเกียงกล้าเกลื่อนล้อมวงรวัง ฯ
๓๑๙๒ ไวยกาสูรแทตย์ทั้งนิลกาย อสูรเอย
ครั้นคิรีวันธรวายชีพยกี้
อยู่ช่วยทศภักตรขจายขจัดเศิก สวาแฮ
วันเมื่อราพมรณ์ลี้หลบเมื้อจักรวาฬ ฯ
             

แผ่นที่ ๔๕๗ – ขุนท่องสื่อคนเก่า

๓๑๖๕ อัศกรรฐอสุรราชเจ้าจอมจักร วาฬเอย
ออกหมู่มาตย์พรักพรั่งเฝ้า
ไวยกาอสุรยักษนิละ กายแฮ
ทูลว่าลงกาเจ้าราพม้วยมารประยูร ฯ
๓๑๖๖ พระพงษจัตุรภักตร์เศร้าแสนครวญ
ถวิลวิโยคมิตรมวญหมดม้วย
ทะลึ่งลุกถลาปรวนปรบหัดถ์ ผางฮา
สั่งสี่เสนาด้วยเดชก้องเกณฑ์พล ฯ
๓๑๖๗ สี่นายคำนับพร้อมพลันจร
เกณฑ์หกกองนิกรกาจแกล้ว
เทียมรถคชสีห์สลอนสลับแถบ ลพันแฮ
ตรวจพหลพลแล้วเคร่าท้าประทับเกย ฯ
๓๑๖๘ ปิ่นราพสนาบพริ้งเพราอา ภรณ์เอย
กุมธนูเหนับคทาคู่ด้าว
ทรงรถเร่งพลพลากรโห่ ฮึกแฮ
ถั่นถั่นทหารห้าวเหาะข้ามชะโลธร ฯ
๓๑๖๙ ถึงฝั่งฟากเกาะแก้วกรุงลง กาเฮย
บมิพักจัตุรงค์ร่านร้อน
ลุแดนด่านชายดงโดยเฃตร เขาฮา
ตรัสสั่งเสนาต้อนทัพตั้งด่านมาร ฯ
๓๑๗๐ รากษษชาวด่านอื้ออุตลุด
ตื่นแตกแมกเมิลมุดมุ่นไม้
ขุนด่านทยานผลุดพลันลุ เมืองแฮ
แถลงพิเภกว่าไส้เศิกเจ้าจักรวาฬ ฯ
๓๑๗๑ พิเภกสดับร้อนหฤไทย
รีบสู่สวนมาไลยแหล่งเฝ้า
ทูลกฤษณว่าจอมไกรกรุงจักร วาฬเอย
หักด่านหานฮึกเข้าเฃตรได้โดยทนง ฯ
             
เครื่องมือส่วนตัว