โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ห้องที่ ๕๖

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

การปรับปรุง เมื่อ 06:31, 20 กรกฎาคม 2552 โดย CrazyHOrse (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
(ต่าง) ←รุ่นก่อนหน้า | รุ่นปัจจุบัน (ต่าง) | รุ่นถัดไป→ (ต่าง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น

สารบาญ | หน้าก่อนนี้ | หน้าถัดไป

เนื้อหา

หนุมาณพบที่ขังพระราม และฆ่ามัยราพณ์ตาย ทศกัณฐ์ทราบว่ามัยราพณ์ตาย ให้กุมภกรรณออกรบ

แผ่นที่ ๒๑๘ - พระยาราชสัมภารากร

๑๕๒๐ หณุมานไมยราพเข้าสัปยุทธ กันนอ
ยักษฟาดคทาวุธบัดสบั้น
จับหอกกระบินทรฉุดกชากหอก หักแฮ
มารหมดสารทขยั้นขยาดเอื้อนอุบายเปน ฯ
๑๕๒๑ สองเราไปที่โพ้นผลัดกัน ตีนา
สามดาบเปนสัจธรรม์อย่าเขยื้อน
ลิงแจ่มเลศกุมภัณฑ์กลตริ ซร้อนแฮ
เหนชอบตอบโอษฐเอนรับถ้อยเรวถึง ฯ
๑๕๒๒ ยักษยันดันเหนี่ยวต้นโตนดหลุด สามแฮ
ตบิดเช่นคทาวุธว่องห้าว
ลูกลมร่ายมนตซรุดนอนซื่อ
ยักษย่างสามขุมก้าวทุ่มจ้ำจมดิน ฯ
๑๕๒๓ ลิงโลกกระชากไม้ตบอลตาล
ไมยราพลงนอนกรานหวดห้ำ
สามคาบหมดไม้มารกายขาด ท่อนแฮ
ลิงฉีกแขนขาซ้ำคว่างคว้างกลางโพยม ฯ
๑๕๒๔ ไมยราพกายติดได้โดยบัด ใจนา
เย้ยยั่วพลางปรบหัดถ์ฮึกห้าว
วายุบุตรโกรธกำหมัดหมายมุ่ง
โถมถีบถูกอกท้าวเหยีบบไว้กลางดิน ฯ
๑๕๒๕ ลิงกระโถนว่าท้าวราพไฉน นางเอย
ห่าวบ่อมรณ์เยียใดบอกบ้าง
ฤๅเชี่ยววิทยาไขคำตอบ มาแน่
นางพิรากวนอ้างอัดถ์แจ้งแจเจริง ฯ
๑๕๒๖ ไมยราพถอดจิตรไว้ในตรี กูฏเอย
เปนกมรเนามณีกล่องเม้น
ฆ่ายักษะยี่ชีพิตรก่อน นาพ่อ
วายุบุตรรู้ที่เร้นเร่งเร้ามนต์แผลง ฯ
             

แผ่นที่ ๒๑๙ - พระยาราชสัมภารากร

๑๕๒๗ บันดานกายใหญ่แม้นพรหมมาน
ภักตรสี่แปดกรทยานเยี่ยมฟ้า
บาทซ้ายเหยียบยักษปานเขาทับ ไว้นอ
ขวาเหยียบตรีกูฏคว้ายอดง้วงงมภมร ฯ
๑๕๒๘ จับภมรชีพได้โดยบัด
เย้าเยาะอสุรหัตถ์บีบล้าง
ชักตรีฉะสอตัดเศียรขาด หิ้วแฮ
คลายเวทสู่ปรางอ้างกล่าวเกลี้ยกล่อมมาร ฯ
๑๕๒๙ ให้ถอดไวยวิดพ้นพันธนา มาเฮย
มอบนิเวศน์นัคราราพด้าว
มัจฉานุบุตราเกรียงเดช
รับที่อุปราชห้าวจัดแล้วลาจร ฯ
๑๕๓๐ เสรจผลาญมารมอบด้าววายุบุตร มาเฮย
รีบลุสุรกาญจนหยุดสู่ถ้ำ
กราบบาทพระทรงภุชชงค์นิ ทรานา
แจ้งข่าวเทพยที่ค้ำเกรียรติ์แล้วเรวลา ฯ
๑๕๓๑ พลันช้อนนฤนารถให้เนาหัตถ์ ตนเฮย
งามดั่งจันทรจรัสรุ่งฟ้า
หิ้วเศียรอสุรบัดชำแรก เรวนอ
ถึงพลับพลาไป่ช้าเรื่อแจ้งแสงทอง ฯ
๑๕๓๒ วางองค์เหนือแท่นท้าวสรกาญจน์
อภิวาทอนุฃานข่าวได้
นาเศียรปิ่นบาดาลถวายพระ อนุชนา
พระลักษณ์ฟังดังได้เฃตรเช้ามามือ ฯ
๑๕๓๓ พิเภกสุครีพทั้งคงคต
สิบแปดมกุฎปนดนอบน้อม
เตียวเพชกับโอรสมารุต พลเฮย
ส่างโศกโสมนัศพร้อมพรั่งเฝ้าฤๅแผง ฯ
             

แผ่นที่ ๒๒๐ - พระยาราชสัมภารากร

๑๕๓๔ สิ้นพิศม์หมดฤทธิเจ้าบาดาล
สมเดจพระอวะตารตื่นฟื้น
ลืมเนตรพลิกองค์ปานวัลยมาศ ไหวแฮ
ประทับแทนสุวรรณ์พื้นเพียบหน้าพานร ฯ
๑๕๓๕ ถามอนุชว่าพ้นทายกมัง พ่อเอย
หนบอเปนเหตุดังเรื่องร้าย
พระลักษณกล่าวเริ่มรวังอรินทรราพ ทูลแฮ
จวนเมื่อสองยามคล้ายจักแจ้งแสงอรุณ ฯ
๑๕๓๖ กองทัพหลับเงียบแล้วราพมา
ลักละอองบาทภาสู่ด้าว
วายุบุตรปราบด่านบาดาลแหลก ตลอดแฮ
ได้เกษไมยราพท้าวจึ่งได้เสดจคืน ฯ
๑๕๓๗ พระลักษณทูลแต่ต้นจนปลาย
ทรงสดับอนุชขยายข่าวเค้า
ตรัสชมบุตรพระพายพงษเทพ แท้แล
เดียวบอฃามตามเร้ารบล้างมารหลาย ฯ
๑๕๓๘ หณุมานกรานกราบแล้วพลันทูล ตลอดเฮย
เพราะพระเดชบดินทรสูรยปกเกล้า
พันเอินอสุรปรยูรยับย่อย ไปแฮ
ข้าจึ่งคล่องเฃตรเข้าด่วนได้โดยหวัง ฯ
๑๕๓๙ ฟังทูลอธิราชเยื้อนยินดี
ความชอบครั้งนี้มีมากล้ำ
แม้นเสรจศึกอสุรีราบเรียบ แล้วแฮ
จงผ่านอยุธยาค้ำเกรียดิฟ้าดินดง ฯ
๑๕๔๐ ธำรงเนาวรัตน์รุ้งเรือนถม ยาเฮย
ถอดปรทานลูกลมเสรจแล้ว
บอวายพระโอษฐชมเชิดชอบ เขานา
ทรงพระโสมนัศแผ้วเสดจขึ้นผธมใน ฯ
             

แผ่นที่ ๒๒๑ - หม่อมเจ้าอลังการ

๑๕๔๑ ตรีทัพเมฆนาศแจ้งจลาจล
ไมยราพรบมลายชนม์ชีพแล้ว
เกรงไวยวิกครองสกลนครเฃตร ใหม่เฮย
จักอยู่ไภยไม่แคล้วรีบขึ้นลงกา ฯ
๑๕๔๒ มาถึงนิเวศน์ท้าวทศกรรฐ
จวบรุ่งแสงสุริยฉันส่องฟ้า
ขึ้นยังพระโรงคัลเคียมบาท
กับอมาตย์พร้อมหน้านอบน้อมทูลฉลอง ฯ
๑๕๔๓ ราตรีไมยราพเร้นสกดทัพ
ดึกดอดลอดจับราเมศได้
บหึงเหาะเรวกลับกรุงท่าน นาฮา
ส้งใส่กรงเหล็กไว้ที่ท้ายดงตาล ฯ
๑๕๔๔ ลิงทหารหาญห้าวชื่อหณุมาน
รุกบุกจับผลาญไมยราพม้วย
มอบแผ่นภพบาดาลไวยวิก ครองแฮ
พาพระรามคืนด้วยเดชห้าวหาญณรงค์ ฯ
๑๕๔๕ ทราบเรื่องเคืองขุ่นแค้นโศกา ครวญเอย
เรืองฤทธิวิทยามาเพลี่ยงแพ้
เสียศักดิพ่ายอ้ายพานรชาติ
เพราะพิเภกบอกกลแก้จึ่งด้นค้นถึง ฯ
๑๕๔๖ รำพึงศึกฮึกเหี้ยมจำหัก เสียเฮย
เหนแต่พระน้องจักหักได้
ธำรงฤทธิโมกขศักดิ์พรหมประ สาศนา
ตริเสรจสั่งสนมให้บอกน้องมาพลัน ฯ
๑๕๔๗ กำนัลเรวรีบแจ้งทูลไข
เชิญเสดจพระอนุชไคลเคลื่อนเฝ้า
อุปราชรีบครรไลยโดยด่วน
ถึงประณตนอบเกล้าพรั่งพร้อมประยูรวงษ ฯ
             

แผ่นที่ ๒๒๒ - หม่อมเจ้าอลังการ

๑๕๔๘ ทศกรรฐผันภักตรเอื้อนตรัสขาน ไขเฮย
ไมยราพรอญศึกมลาญชีพแล้ว
เศิกเหิมสุดหาหาญวงษราพ เราพ่อ
เหนแต่พ่อจักแผ้วปราบล้างไพรินทร์ ฯ
๑๕๔๙ อุปราชทูลว่าเค้าเขญเรา นี้ฤๅ
เพราะแย่งชายาเขาขัดไว้
ใช่รามริริบเอาสมบัติ เรานา
ผิวะส่งสีดาให้เหตุร้ายมลายสูญ ฯ
๑๕๕๐ เจ้าพูดเอนแอบเข้ากับมนุษย์
หัตถ์บางน้องหญิงกุดเกือบม้วย
ตรีเศียรทูตฃรบุตร่พันหนึ่ง ตายพ่อ
บังอาจบุกรุกด้วยดังนี้ฤๅเหน
๑๕๕๑ องคตสุครีพทั้งอณุมาน
หักฉัตรสื่อสาสนผลาญเฃตรกว้าง
พระเอยขนิฐหาญไปยั่ว ชายนา
กลับแต่งแต่ดีอ้างพราะเฝ้าฟังสาร ฯ
๑๕๕๒ หณุมานสุครีพอ้ายองคต
ยงยุทธคิดชะนะหมดทุกผู้
หาชอบเชิดเกียรดิยศบำเหน็จ นายเอย
ตรัสสั่งให้ไปสู้แผกเยื้อยยุติธรรม ฯ
๑๕๕๓ ทศกรรฐสดับกริ้วแผดเสียง
เองฃลาดอาจว่าเอียงอีกได้
จงคอยครอบครองเวียงกับพิเภก เถิดนา
กูจักสู้ตายไว้ชื่อเชื้อพงษพรหม ฯ
๑๕๕๔ ทานทัดหมายตัดเสี้ยนสุจริต
ใช่ขยาดปัจจามิตรยักเยื้อง
ความคิดไป่ถูกคิดข้าจัก ยกเฮย
ชีวิตรอยู่ใต้เบื้องบาทเจ้าจอมเวียง ฯ
             

แผ่นที่ ๒๒๓ - หม่อมเจ้าอลังการ

๑๕๕๕ ทรงฟังเหือดกริ้วตอบวาที
ไหนศึกจักทานฝีหัดถ์เจ้า
จักแหลกภัศมธุลีด้วยเดช พ่อฮา
จงจัดพลยาตรเต้าอย่าช้ามโหทร ฯ
๑๕๕๖ มโหทรรับแล้วรีบจัดทหาร
ทัพน่ามหากาลกาจกล้า
ขวาซ้ายเลือกล้วนชาญเชิงศึก เสร็จเฮย
รถเรียบเทียบเกยถ้าขนิฐไท้เสร็จทรง ฯ
๑๕๕๗ จึ่งองค์อุปราชน้อมทูลลา
ทรงเครื่องทรงคทาวุธแกล้ว
เสร็จขึ้นราชรถคลาคลายเคลื่อน พลแฮ
รีบรุดถึงสนามแล้วสั่งยั้งอยุดขบวน ฯ
๑๕๕๘ ราเมศเสด็จออกข้ขุนกระบินทร์
นองอเนกสองธานินแน่นเฝ้า
สำเสียงสนั่นยินถามพิเภก ไปเฮย
ทศภักตรฤๅใครเต้าต่อร้ารณรงค์ ฯ
๑๕๕๙ ขุนราพคิดตลอดถ้อยทูลไข
นายทัพกุมภกรรฐใจสัตยหมั้น
อุปราชร่วมหฤไทยน้องทศ ภักตรนา
สุดขัดพี่เคี่ยวคั้นจึ่งต้องจำมา ฯ
๑๕๖๐ กุมภกรรฐ์นี้เพื่อนผู้สัตยธรรม์ แท้ฤๅ
แม้ว่าจริงควรผันผ่อนย้งง
ท่านจรบอกกุมภัณฑ์พี่กลับ เสียแฮ
เสร็จศึกเราจักต้งงแต่งให้ถวัลเวียง ฯ
๑๕๖๑ พิเภรับรับแล้วออกสนามยุทธ
หวั่นหวั่นครั้นถึงหยุดซบไหว้
อุปราชสบอนุชเพิกแผด เสียงเฮย
เองผิดกับพี่ไซ้ไปช้างคงหาย ฯ
             
เครื่องมือส่วนตัว