จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ
พระนิพนธ์: สมเด็จกรมพระยาเดชาดิศร
บทประพันธ์
|
|
| ร่าย
|
| ๏ ศรีศรีสวัสดิสวัสดิ พิพัฒน์พิพัฒน์ภักดิภักดิ ศักดิศักดิไชยไชย ไผทแท่นแผ่นกรุงโกรม โสม(สูรย์แสง)ส่องมาศ ดาษด้วยแก้วเก้าสิ่ง ยิ่งยลยิ่งนัคเรศ สบเกษตรกษาณฑ์ มานพระยศยนโยค เลี้ยงโลกทั่วถ่องธรรม์ ถวัลยราไชสูรย์ พิบูลย์ด้วยสมบัติ รัตนราชธานี บูรีรักเลิศหล้า ทุกประเทศถ้วนหน้า นอบเกล้าสดุดี ฯ
|
| | |
|
|
|
| ๑
|
| ๏ ศรีอยุธยายศแม้น | | เมืองราม
|
| กษัยยุคเย็นเกษมสาม | | เกษตรแล้ว
|
| ขุนหาญเหิ่มสงคราม | | หาญหัด อยู่แฮ
|
| พลพ่างพานรแกล้ว | | กลั่นแกล้วเกลื่อนหาญ ฯ
|
|
|
|
|
| ๒
|
| ๏ สารเศิกสูงสล้างไหล่ | | เตรียบตรุย โตรดแฮ
|
| หักค่ายหาญเข้าลุย | | ไล่ร้า
|
| หมู่ม้ามล่นแลฉุย | | ฉิวเฉก ลมพ่อ
|
| น้อยย่างย่อท้ายถ้า | | ถูกเต้นตีนซอย ฯ
|
|
|
|
|
| ๓
|
| ๏ กลอยส่ำรถเศิกไท้ | | เทียมดุรงค์ รวดแฮ
|
| เกวียนแกว่งโยนยรรยง | | เยิ่นแร้ว
|
| งามเงื่อนรถทรงองค์ | | อินทร์ขี่
|
| ปราบพิภพอสูรแผ้ว | | แผ่นเบื้องบาดาล ฯ
|
|
|
|
|
| ๔
|
| ๏ พิมานครุฑที่นั่งแพร้ว | | ทองพราย
|
| เฉกชำนินารายน์ | | ร่อนฟ้า
|
| เรือรบไล่สลัดหลาย | | เหลืออ่าน
|
| ปืนหล่อล้อใส่หน้า | | ท่อนท้ายรายแคม ฯ
|
|
|
|
|
| ๕
|
| ๏ พลแจวเจนเฉกน้ำ | | ชลจร
|
| พลแม่นป่ายปืนยอน | | ยอกต้อง
|
| พลรบรบเรวรอน | | รณบก เรือแฮ
|
| กล่าวแต่ย่อพอพร้อง | | พร่ำรู้ฤๅถึง ฯ
|
|
|
|
|
| ๖
|
| ๏ สรวมแสดงบันทึกร้าง | | แรมอนงค์
|
| เดชอดิศรทรง | | โศกพร้อง
|
| บางปิ่นบวรวังมง | | คลพิพัฒน์ สถานนา
|
| นายกยาตรพยูห์ซ้อง | | เสด็จล้างลาวเวียง ฯ
|
|
|
|
|
| ๗
|
| ๏ ทรงสรรแสวงเลือกเข้า | | กองโกรย
|
| สารสั่งเรวเรียมโดย | | เสด็จไท้
|
| หิวอ่อนออกโอษฐ์โอย | | อกแตก แล้วแม่
|
| หวิวหวั่นวิญญาไหม้ | | มืดไหม้ใจเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๘
|
| ๏ โอ้ดวงดรุณิศเนื้อ | | นวลอุไร
|
| จักจากสายใจใจ | | สั่นริ้ว
|
| สักคาบไป่เคยไกล | | เอวกล่อม กลึงแม่
|
| บุญก่อกรรมใดพลิ้ว | | พลิกให้ทันเห็น ฯ
|
|
|
|
|
| ๙
|
| ๏ อรองค์อ้อนแอ้นซวด | | สมสูง ทรงแม่
|
| เกศดั่งกำหางยูง | | เหยียดช้อย
|
| ดวงเดาะเด่นดำตรูง | | ตรูเนตร กูเฮย
|
| ควรพิโยคเยาวน้อย | | หนึ่งได้ฉันใด ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐
|
| ๏ หลัดหลัดซัดแม่แล้ | | ลาวัณย์ พี่เอย
|
| ใครจะรับขวัญขวัญ | | เนตรข้า
|
| ราชกิจแต่กายผัน | | จรจาก
|
| ใจจะอยู่แนบหน้า | | หนุ่มหน้านวลแข ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑
|
| ๏ หายใจจุมพิตเฟ้น | | ฟอนปราง
|
| พลางพี่ลูบปฤษฎางค์ | | ดับเศร้า
|
| ลาเภพบูบาง | | บัวมาศ กูเอย
|
| อย่าแม่อย่ากลิ้งเกล้า | | เกลือกดิ้นแดยัน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒
|
| ๏ โฉมแม่จะแหวกฟ้า | | ฝากพิมาน แมนเฮย
|
| น้อยเทพเลงไปลาน | | สวาทดิ้น
|
| หวนคิดฝากชั้นญาน | | โสฬส เล่านา
|
| พรหมก็ดีโดยสิ้น | | สิ่งเคล้ายังแคลง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓
|
| ๏ จักฝากพื้นใต้ต่ำ | | เมรุมิด รอดฤๅ
|
| กรองกริ่งไพรปราจิตร | | แอบเย้า
|
| ฝากน้ำเกลือกนาคอิจ | | ฉาลอบ โฉมแม่
|
| จนอกโอ้พี่เฝ้า | | ฝากน้ำตานาง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔
|
| ๏ รำไพไกวรถเร้า | | รังษี ส่องแฮ
|
| จวนจวบเพลาลี | | ลาดผ้าย
|
| เสียสมรหมื่นเทวษทวี | | เวียนสั่ง
|
| ฝืนจิตร์จำยูรย้าย | | ย่างยั้งหยุดถวิล ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕
|
| ๏ โรงธรรมธรรมาสน์สร้าง | | สงฆ์แสง ธรรมเฮย
|
| จิตร์จงธรรมระแวง | | หวั่นเจ้า
|
| โรงธรรมประทีปแสง | | เพลิงสว่าง
|
| ถนัดดั่งเห็นหน้าเหน้า | | นั่งเฟี้ยมฟังธรรม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖
|
| ๏ เสนาะเสียงสาวสั่งอื้อ | | ออกเรือ
|
| อกพี่อาไลยเหลือ | | ละห้อย
|
| เรือแล่นรี่เหลือเมือ | | มองใช่ มุขแม่
|
| โหยพี่เห็นน้ำพร้อย | | เนตร์พร้อยพรายสาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗
|
| ๏ อารามอรุณราชสร้าง | | ปฏิสัง ขรณ์นา
|
| ถวิลอรุณเรียมชัง | | ใช่ช้า
|
| สารสองสั่งกันยัง | | ยวนยั่ว อยู่เฮย
|
| อรุณแอร่มเรื่อเรื่อฟ้า | | รุ่งแกล้งเรียมไกล ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘
|
| ๏ บ้านแขกคิดแขกเลี้ยง | | คาวี
|
| แขกย่อมต้องการดี | | ดื่นพร้อง
|
| กลัวกล่าวกระลาลี | | เสาวภาค กูเอย
|
| ขวัญอ่อนองค์สั่นร้อง | | เรียกเล้าเรียมโลม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙
|
| ๏ ปั้นอย่าไยปิดปื้อ | | ไป่เห็น ใดแม่
|
| ถนัดดั่งเรียมเรียมเย็น | | เยือกห้อง
|
| ปางแขกค่อนทรวงเซ็น | | โศกบีบ สุชลนา
|
| เหมือนเมื่อยามเรียมร้อง | | ร่ำเศร้าสั่งสมร ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐
|
| ๏ คลองมอญมอญหมู่ด้าว | | ใดทำ
|
| เห็นแต่คองแคลงคำ | | เพรียกพร้อง
|
| เพรงมอญมรณจำ | | ใจจาก คลองฤๅ
|
| เหมือนพี่จำจากน้อง | | นึกหน้าลามรณ์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๑
|
| ๏ วัดระฆังคิดคู้ฆ้อง | | ประโคมยาม
|
| เสนาะระฆังกวนกาม | | กอดเกื้อ
|
| สุขใดไป่เปรียบสาม | | ยามย่ำ ระฆังเฮย
|
| เนื้อแนบเนื้ออ่อนเนื้อ | | อุ่นเนื้อเรียมนอน ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๒
|
| ๏ ถั่นถึงอาวาสไว้ | | นามดุสิต สวรรค์แฮ
|
| เพียงพิมานนฤมิตร | | เทอดแท้
|
| คนึงโฉมแม่คือวิศ | | ศุกรรมวาด
|
| สาวดุสิตสู้แพ้ | | พายโอ้อายงาม ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๓
|
| ๏ ดาวดึงษ์แดนฟ้าใฝ่ | | ใจถวิล ประหวัดนา
|
| นึกนุชแน่วอรอินทร์ | | กล่อมเกลี้ยง
|
| ใช่ทิพเฉกทิพยิน | | ดีรส รักแม่
|
| เชยพี่ชื่นใจเพี้ยง | | พ่างได้ดาวดึงษ์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๔
|
| ๏ พิศแพแลตรวจหน้า | | นางดู
|
| บ้างก็ลูกจีนหู | | ห่วงห้อย
|
| ไป่สบลักษณตรู | | ตาเปรียบ นุชนา
|
| กรรณแม่กุณฑลพร้อย | | เพชรแพร้วพรายงาม ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๕
|
| ๏ ยี่ขันขันคู่แม้น | | หมายเหมือน
|
| ยลยี่ขันคนึงเตือน | | แต่คว้า
|
| ขันขันคิดเชือนเชือน | | ชมยี่ ขันเฮย
|
| ขันใช่ขันอ่อนอ้า | | พี่โอ้เอะใจ ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๖
|
| ๏ โรงเหล้าฤทธิ์เล่าร้าย | | แรงครัน
|
| ชนเสพเมามี่ฉัน | | เช่นบ้า
|
| เมาฤทธิ์สุราวัน | | เดียวส่าง สมรเอย
|
| โอ้พี่เมาสุขห้า | | แห่งเจ้าฤๅจาง ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๗
|
| ๏ ลิงขบขบราพณ์ร้าย | | ปลดปลง
|
| เพื่อฤทธิ์พานรยง | | ยอดแกล้ว
|
| สิ้นเสี้ยนก็เสร็จสง | | ครามราช รามแม่
|
| ศึกอกโอ้จักแผ้ว | | ผ่อนสิ้นเสร็จไฉน ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๘
|
| ๏ บางจากเจ็บชื่อชี้ | | ชังบาง
|
| จากว่าจากใจนาง | | จืดหน้า
|
| ถามหน่อยหนึ่งอย่าพราง | | เลยจาก
|
| จากแม่เร็วฤๅช้า | | จักได้คืนครอง ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๙
|
| ๏ เห็นรกำแกมจากโอ้ | | อัศจรรย์
|
| เหมือนจะบอกสำคัญ | | ข่าวช้ำ
|
| จากแจ้งเจ็บจาบัล | | บำราศ
|
| รกำว่าหนามเหน็บย้ำ | | ยอกร้อยรุมทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๐
|
| ๏ นาฬิเกตกจั่นแล้ | | หลายทลาย
|
| ชายลุ่มเชิงเลนราย | | เรียดอ้อย
|
| หลงแลกัทลีปลาย | | ปลีเปล่ง
|
| ติแต่ตกเครือคล้อย | | เคลือบเคล้นเรียมแคลง ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๑
|
| ๏ เมินหมากรุ่นรุ่นเรี้ย | | เรียงกัน อยู่แฮ
|
| ดกช่างดกดูอัน | | ออกล้า
|
| ขวยขวยคิดใคร่ปัน | | ไปฝาก
|
| จวบแต่จืดจางหน้า | | นุชเคี้ยวจักคาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๒
|
| ๏ เห็นแถวสท้อนทุ่ม | | ทรวงผึง แผ่แฮ
|
| เมินหมากไฟไฟรง | | ราคร้อน
|
| ซ่มจุกจิตรคำนึง | | นึกเทียบ ทันแม่
|
| ขามคิดคมเนตร์ค้อน | | นุชค้อนเรียมขาม ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๓
|
| ๏ สมอรายสมัครักรู้ | | เรียมมา
|
| รทวยยอดอย่างจักยา | | พยาธิ์ให้
|
| คนเรียมโรครักษา | | แสนยาก สมอเอย
|
| เจ็บไม่เจ็บจับไข้ | | แต่ไข้ใจถึง ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๔
|
| ๏ ถึงวัดซ่มเกลี้ยงแกล่ | | เกลานาม
|
| เชิงเช่นซ่มสมรตาม | | ฝากให้
|
| ถอยถวิลประหวัดยาม | | ยังอยู่ สถานนา
|
| ไป่ขาดครุ่นครุ่นได้ | | ซ่มแก้วกับกร ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๕
|
| ๏ บัดดลยลย่านบ้าน | | สามเสน
|
| บ้างว่าสามแสนเกณฑ์ | | กะผู้
|
| ประชุมฉุดชิเนนทร์ | | หนักอก ชนเอย
|
| หนักโศกสิบแสนสู้ | | ต่อด้วยดำบล ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๖
|
| ๏ บางพลัดพลัดแม่โอ้ | | อนิจัง
|
| เพรงพี่พรากเขาขัง | | ขุ่นแค้น
|
| บาปทันบั่นจากบัง | | อรอก เรียมเอย
|
| จำพลัดจำพรากแม้น | | หนึ่งบ้านดำบล ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๗
|
| ๏ บางพระครูพฤฒิครั้ง | | ใดไหน
|
| ฤๅพระครูวินิจไฉย | | ฉีกถ้อย
|
| ทุกขราษฎร์เดือดใดใด | | ครูดับ ดีพ่อ
|
| เชิญช่วยดับทุกข์น้อย | | หนึ่งร้อนทรวงเรา ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๘
|
| ๏ บางอ้อคิดคู่อ้อ | | อรทำ ปี่เอย
|
| เมงทแยเยาจำ | | เป่าจ้อ
|
| ปราศเสียงประโลมลำ | | ฦกเสน่ห์ นางนา
|
| เคยแม่เป่าปี่อ้อ | | โอดอ้อนเอาใจ ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๙
|
| ๏ บางซื่อนามซื่อแสร้ง | | สุจริต ฤๅนี่
|
| เห็นแต่คลองแคลงจิตร | | ไป่แจ้ง
|
| เกลือกคดค่อนค่อนคิด | | ใจอยู่ คลองเฮย
|
| ใจแม่ซื่อเดียวแสร้ง | | ซื่อนั้นฤๅมี ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๐
|
| ๏ บางโพโพธิสัตวเจ้า | | จอมองค์
|
| เอาอาสน์บัลลังก์อลง | | กตแก้ว
|
| ตรัสแจ้งจัตุสัจทรง | | ไกลเกลศ มารแม่
|
| เรียมกำหนัดราคแร้ว | | ร่อเงื้อมมือมาร ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๑
|
| ๏ บางซ่อนกลซ่อนเร้น | | ภิรมย์ขวัญ ตาเอย
|
| ซ่อนเงื่อนงำเงากัน | | กับเจ้า
|
| ซ่อนสั่งสำคัญวัน | | จักจาก
|
| สองกำสรดซ่อนเศร้า | | โศกแสร้งแขงใจ ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๒
|
| ๏ บางเขนคิดคู่แต้ม | | ตัวหนัง ไว้นา
|
| เขนท่าขันขึงขัง | | ขี่เหม้น
|
| กราวเขนค่อนกลองดัง | | ดุจทุ่ม อกเอย
|
| จากนุชหนังจักเหล้น | | เรื่องให้ใครดู ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๓
|
| ๏ คิดเขนเขนโล่ห์ป้อง | | ปิดกาย
|
| สรศาสตรโทรมมาหมาย | | มุ่งกั้น
|
| สรโศกสรยิงสาย | | ใจพี่ ณ แม่
|
| เขนโล่ห์ซ้อนสิบชั้น | | ช่วยกั้นกลไฉน ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๔
|
| ๏ วัดลุ่มวิลาปล้น | | เหลือทรง ไว้แม่
|
| ดุจชลาไหลลง | | ลุ่มไล้
|
| คิดขืนใคร่ใจคง | | ขืนอยู่ ได้ฤๅ
|
| เล่ห์ทดทึกลุ่มให้ | | หกขึ้นเขินดอน ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๕
|
| ๏ โอ้แก้วกับอกร้าง | | แรมรัก
|
| เคยบไกลศรีสัก | | กิ่งก้อย
|
| ปรานีแนบเกรงหนัก | | นักนิ่ม เนื้อแม่
|
| วันละวันนับร้อย | | คาบช้ำเรียมชม ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๖
|
| ๏ ลันลุงลาลดให้ | | หาเยาว มาลย์แม่
|
| ไกรกรอบกระมลเมา | | มืดหน้า
|
| ไฟกามกำเดาเผา | | ลนลวก อกเอย
|
| เจ็บจรเทิญเท่าฟ้า | | ใฝ่สร้องเสพสม ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๗
|
| ๏ ตลาดแก้วดอกแก้วร่วง | | โรยผกา
|
| แก้วว่ากานดารา | | ร่วมไร้
|
| แสนสงวนเงื่อนแก้วตา | | ตนแต่ น้อยนอ
|
| รักเร่งรักไจ้ไจ้ | | จากแก้วกับทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๘
|
| ๏ มาลุอาวาสไว้ | | นามเขียน
|
| แสนกำสรดใจเจียน | | จากชู้
|
| วัดเอยช่วยเกษียร | | สารน้อย หนึ่งนา
|
| บอกยุบลนุชรู้ | | เรื่องร้างเรียมแรม ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๙
|
| ๏ วัดสลักสลักละเอียดล้ำ | | ลายบาน
|
| บันโบสถ์เจียนจีนจาร | | จี่จิ้ม
|
| คิดสลักคู่สลักดาล | | แดยอก อยู่เอย
|
| เจ็บพี่จากปวดปิ้ม | | สลักร้อยรึงตรึง ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๐
|
| ๏ ตลาดขวัญขวัญมิ่งเต้า | | ตกตลาด นี่ฤๅ
|
| เขาจึงขายขวัญดาษ | | ดื่นพร้อง
|
| ขวัญเอยคิดค่าขาด | | ควรเท่า ใดแม่
|
| พี่จะซื้อขวัญน้อง | | แนบเนื้อถนอมขวัญ ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๑
|
| ๏ บัดยลหย่อมเหย้าท่ง | | ทางชลา ไลยแม่
|
| บางชื่อธรณีหนา | | แน่นล้น
|
| ผาดอยดื่นสุธา | | ธารรับ รองแฮ
|
| ฤๅอาจทานทุกข์ท้น | | ที่ซ้อนทรวงเรา ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๒
|
| ๏ ปากเกร็ดปานตรัสห้าม | | หฤทัย พี่นา
|
| เยาวตรัสอย่าเตร็จไป | | จากห้อง
|
| เรียมขืนคำครรไล | | เตร็จแตร่ มาแม่
|
| โอ้แต่นี้จักจ้อง | | ร่ำห้ามห่วงใคร ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๓
|
| ๏ บางภูตผีพูดเพ้อ | | พึมพึม
|
| พุ่มพฤกษฉายาครึม | | ครุ่มคร้าม
|
| ภูตเฮยบ่นกระหึม | | หวงทรัพย์ ไว้ฤๅ
|
| คิดแม่หวงหึงห้าม | | หากแม้นโขมดหวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๔
|
| ๏ บางโควัดวัดครั้ง | | ใดไฉน
|
| โควัดคาวีไกล | | กล่อมเกลี้ยง
|
| ดิ้นดิ้นโดดจักไป | | หาแม่ โคเอย
|
| ใจพี่นี้เดือดเพี้ยง | | คู่ด้วยแดโค ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๕
|
| ๏ บางจีนจีนใหม่อื้อ | | เออนงค์ นางแม่
|
| จีนต่อจีนจำหลง | | เลศนั้น
|
| เสียวสมรแม่เศกทรง | | มงกุฎ ถกลนา
|
| ริว่ารัดเกล้ากลั้น | | อดยิ้มแขยงใจ ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๖
|
| ๏ บางพังฝั่งฟากร้าว | | รานดิน
|
| พังเพื่อสายกระแสสินธุ์ | | เซาะซึ้ง
|
| เจ็บจากเจ็บใจถวิล | | วรรณโรค เรียมเอย
|
| ฟกน่วมหนองหนักอึ้ง | | อกปิ้มปานพัง ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๗
|
| ๏ บ้านใหม่ใหม่หน้าน่า | | อุปถัมภ์ แม่นา
|
| ใหม่ใหม่มีกรรมจำ | | จากแก้ว
|
| บัดร้างบาปเรียมทำ | | ทัณฑ์โทษ สนองฤๅ
|
| ใหม่ไม่ถึงเดือนแคล้ว | | คลาดห้องห่างสงวน ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๘
|
| ๏ เทียนถวายถวิลเมื่อครั้ง | | บุษบา
|
| เทียนแม่เสี่ยงปัฏิมา | | มิ่งแค้น
|
| อิเหนาไล่คาวคลา | | ดลดับ เทียนเฮย
|
| แดพี่ดับมืดแม้น | | ถิ่นถ้ำเทียนถวาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๙
|
| ๏ บางแขยงยินพี่เพี้ยง | | นึกเหนียม ใจนา
|
| แขยงขยาดจักกระเดียม | | ดิบดี้
|
| ปางเกษมสุขสองเลียม | | ลวนเล่น
|
| มือแม่แย่งพี่ยี้ | | ยั่วเย้าแขยงทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๐
|
| ๏ บางเดื่อเดื่อห่อนให้ | | ใครเห็น ดอกแฮ
|
| เดื่อประจักษ์ต่อเปน | | ลูกเต้า
|
| โออกอ่อนเอยเอน | | ดูพี่
|
| รู้เช่นเห็นเดื่อเจ้า | | จดไว้หว่างทรวง ฯ
|
|
|
| ๖๑
|
| ๏ เรือเลยลุย่านบ้าน | | บางหลวง
|
| หลวงเล่ห์บัวหลวงดวง | | เด่นน้ำ
|
| บัวเทียบไป่เทียมทรวง | | สุดสวาท พี่แม่
|
| ยลยุดหลวงล้ำ | | เล่ห์แย้มยามชม ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๒
|
| ๏ เชิกรากเชิงร้างรัก | | รัญจวน ใจพี่
|
| กามกำเดาดองอวน | | อกเร้า
|
| ร้อนอื่นหมื่นประมวญ | | มาเปรียบ ได้ฤๅ
|
| ร้อนนิรารสเจ้า | | ราคร้อนฤๅวาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๓
|
| ๏ บ้านกระแชงชมหย่อมเหย้า | | เรือนมอญ
|
| ฝากระแชงอ่อนชอน | | ใหม่หม้า
|
| โหยเห็นประเล่ห์สมร | | มาม่าย อยู่แม่
|
| บังกระแชงแฝงหน้า | | นี่แล้วลำเภา ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๔
|
| ๏ ถึงวัดไก่เตี้ยขุก | | คิดฉงน
|
| ไก่ว่าพริ้งเพราะขน | | ขายสร้อย
|
| สาวบ่าวอ่าอบสกนธ์ | | กายแต่ง งามแฮ
|
| เจ้าบแต่งแต้มน้อย | | หนึ่งอ้าลออเอง ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๕
|
| ๏ บ้านถั่วกลถั่วน้อง | | นางสวรรค์
|
| ถั่วพืชไว้เป็นพรรณ | | เพาะแต้ม
|
| ถั่วพูผักสำคัญ | | ควรขาด ไฉนนา
|
| เห็นแต่ถั่วแปบแย้ม | | ยอดให้เรียมชม ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๖
|
| ๏ ไรไรเรือเรื่อยจ้วง | | จรลี ลาศแฮ
|
| ถึงประทุมธานี | | แน่นเหย้า
|
| ค่อนค่อนคิดบุษปี | | บิยุษ
|
| ตูมตระการกลเต้า | | ต่อมเนื้อนวลสงวน ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๗
|
| ๏ บางเตยเตยทาบท้าม | | ทางจรัล เรียดแฮ
|
| ดวงดอกปานปะหนัน | | น่าเคล้า
|
| เปนไฉนไป่ทรงคัน | | ธรสอบ อวนนา
|
| ไกลกลิ่นลำเจียกเจ้า | | พี่ช้ำชมเตย ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๘
|
| ๏ บ้านงิ้วคิดงิ้วแง่ | | งามสม นางนา
|
| โฉมแม่เงื่อนงิ้วคม | | ค่อนค้อน
|
| ไป่พบพิมลฉม | | เฉลิมโลก กูเอย
|
| เห็นแต่งิ้วหนามย้อน | | ยอกไส้แสบทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๙
|
| ๏ บ้านกลางกลางร่องซึ้ง | | สายชล
|
| เพียงพี่ตกวังวน | | วากว้ำ
|
| อาทวาว่าอยู่จน | | เจียนจัก จมแม่
|
| ใจจะขาดขว้ำซ้ำ | | ลิ่วลี้แลนาง ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๐
|
| ๏ บ้านกบือรบือบอกอ้าง | | สมญา ไว้เฮย
|
| ถนัดว่าฝูงกบือคลา | | คล่ำผ้าย
|
| จากเจียนเจ็บกลกา | | ษรเสี่ยว
|
| เสนงสนัดแน่นทรวงย้าย | | โยกค้ำคาแด ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๑
|
| ๏ ราชครามครามคราบหน้า | | นางศัลย์ โศกฤๅ
|
| ฤๅราชครวญครามครัน | | คร่ำไห้
|
| เสมอสองสั่งกันวัน | | จักจาก
|
| เนื่องเนื่องน้ำหน้าไล้ | | คราบแก้มกลคราม ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๒
|
| ๏ ส่ำสวาว่องไม้ร่าย | | โจนจร
|
| หัวฝักขามขบพลอน | | ไพล่แก้ม
|
| หมู่ค่างขู่ลิงหลอน | | โลนเล่น
|
| ลางแนบนางลิงแย้ม | | ยั่วให้เรียมอาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๓
|
| ๏ บางไทรไทรปู่เจ้า | | จอมอา รักษ์ฤๅ
|
| รุกขพิมานโรยรา | | ร่วงไร้
|
| น้อยฤทธิ์บร้างพา | | กูสู่ สมเอย
|
| ขอแต่ดลใจให้ | | แม่เต้าตามเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๔
|
| ๏ บัดเห็นทิวท่งล้วน | | ลำเนา นาแฮ
|
| ลาเลี่ยนลานเข้าเขา | | นวดเฟ้น
|
| แลลานลำฦกเยา | | วมาลย์มิ่ง กูเฮย
|
| ลานดั่งลานนุชเหล้น | | ลับแล้วลาญทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๕
|
| ๏ สาลีล้อเลื่อนเข้า | | เขาเห็น มาแม่
|
| กองกับลานลอมเปน | | ปุ่มตั้ง
|
| แลลอมประเล่ห์เห็น | | โหยสวาท
|
| ลานใช่ลับลักขั้ง | | อกร้อนรนถวิล ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๖
|
| ๏ รัญจวนจิตรจากแก้ว | | กานดา พี่แม่
|
| เมินหมู่มัตสยาคลา | | คล่ำน้ำ
|
| หางแพนพิโยคปลา | | จืดจาก
|
| แขยงขยาดยอกรสกล้ำ | | กลับร้ายเป็นดี ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๗
|
| ๏ เทโพพาพวกหว้าย | | เป็นทิว มาแม่
|
| สลสลาดสลิดจิ๋ว | | เจื่อนหน้า
|
| กดโชลงกระโสงซิว | | สันโดษ เดียวเฮย
|
| แหว่าห่างชู้ช้า | | ช่อนช้าชมเพียน ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๘
|
| ๏ ตระพากผันเข้าฝั่ง | | แฝงเตย
|
| ดุกชโดโดดเกย | | หาดเหล้น
|
| แก้มช้ำมัจฉาเชย | | ชมชอก ช้ำฤๅ
|
| เนื้ออ่อนโอ้ใครเคล้น | | คลาดเต้าตามสวาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๙
|
| ๏ ปลาเค้าคิดเค้ามุ่ง | | หมายเหมือน
|
| ปลาทูถวิลคางเบือน | | บู่สร้อย
|
| นวลจันทร์แจ่มเจียนเดือน | | ดวงพักตร์ แม่ฤๅ
|
| กรายว่ากรายกรีดก้อย | | แน่งนิ้วนางกราย ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๐
|
| ๏ บ้านดาบขึ้นดาบอ้า | | องครักษ์ ฤๅพ่อ
|
| คิดใคร่บั่นทรวงสัก | | สิบโป้ง
|
| ฤๅเจ็บเจ็บจากพักตร์ | | พิมลแม่ มาแม่
|
| ปวดยิ่งดาบเขนโค้ง | | ค่อนร้อยฤๅปูน ฯ
|
| | |
|
|
|
| ๘๑
|
| ๏ เกาะเกิดเกิดตั้งแต่ | | ประถม กัลปฤๅ
|
| เกิดพี่เกิดทุกข์ธม | | เท่าหล้า
|
| แรมรักบำราศชม | | ในชาติ นี้แม่
|
| ตายเกิดขอเห็นหน้า | | อยู่เคล้าอย่าคลาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๒
|
| ๏ บ้านแป้งไหนว่าแป้ง | | ไป่พบ
|
| คิดสำอางอรครบ | | เครื่องแป้ง
|
| เจียมจรจากจักอบ | | องค์อวด ใครแม่
|
| แป้งกระแจะจักแห้ง | | ห่างหน้าหายนวล ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๓
|
| ๏ อรอินทร์อรเอี่ยมเนื้อ | | นงเยาว์
|
| ไยบอยู่ยังเขา | | เขตรฟ้า
|
| อรเอยอนาถเนา | | นิวเพื่อ ใดแม่
|
| โอ้พี่ขอชมหน้า | | แม่เอ้ยอรอินทร์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๔
|
| ๏ เกาะพระกรรมพรากแคล้ว | | คลาถึง
|
| พระว่าพระรำพึง | | พี่สร้าง
|
| กรกอดอุระคนึง | | นิ่งอยู่ ใดพ่อ
|
| เชิญช่วยปรารภร้าง | | รักให้เสพสม ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๕
|
| ๏ ลิ่วแดนลุด้าวดำ | | บลบาง
|
| นามตลาดเกรียบทาง | | ท่งแจ้ง
|
| ชังชื่อเกรียบเกรียมกลาง | | อกเร่ง ร้อนแม่
|
| เกรียบดั่งกรอบใจแห้ง | | ห่างเหย้าเคยเย็น ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๖
|
| ๏ สเภาล่มล่มแล้วลับ | | ลำหาย
|
| ยังโขดงเดียวหมาย | | แม่นรู้
|
| สัดจองพี่จำงาย | | สมรแม่ มาแม่
|
| หนักยิ่งเยียวล่มอู้ | | อกข้าใครเห็น ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๗
|
| ๏ บ้านกลิ้งกลิ้งกลดกั้ง | | กันสูรย์ ส่องฤๅ
|
| โอ้อกอาดูรปูน | | แดดปิ้ง
|
| กลิ้งกลับดับแดอูร | | ฤๅห่อน หายแฮ
|
| กลิ้งดำบลบ้านกลิ้ง | | กลดให้เรียมเห็น ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๘
|
| ๏ โปรดสัตว์สรรเพ็ชญ์ข้าม | | เข็ญขน สัตว์เอย
|
| ไปโมกขเมื่อสู่หน | | หกฟ้า
|
| เรียมข้องข่ายมารกมล | | มัวมืด แล้วแม่
|
| ขอสู่สุขรมย์ห้า | | แห่งน้องนางเดียว ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๙
|
| ๏ ฝีพายพายรันรีบ | | เรวเหลือ
|
| ลุย่านบ้านรุนเรือ | | รี่คว้าง
|
| เชี่ยวน้ำฉ่ำลมเจือ | | จัดพัด มาแม่
|
| เสมอเมื่อวันเรียมร้าง | | รีบร้อนราวรุน ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๐
|
| ๏ บางหวายถวิลบ่วงแร้ว | | รันทำ โทษแฮ
|
| หวายพาดผูกพันลำ | | ลอดเลี้ยว
|
| อาลัยพี่จากจำ | | เป็นห่วง หาแม่
|
| กลกับบ่วงกามเกี้ยว | | กอดร้อยรึงเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๑
|
| ๏ เกาะเรียนนำฦกซ้อม | | ศึกษา ศิลป์เฮย
|
| สบสิ่งวิทยาหา | | ห่อนเว้น
|
| เรียมอื่นหมื่นมายา | | หมายหยั่ง ได้แฮ
|
| เรียนพี่เรียนเชิงเร้น | | รักรู้ฤๅถึง ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๒
|
| ๏ ถึงวัดเสือข้ามคิด | | เปนสอง ใจนา
|
| อย่างหนึ่งเจ็บจากปอง | | ครอยเหย้า
|
| ใจหนึ่งเจ็บจากปอง | | เป็นเหยื่อ พยัคฆ์แฮ
|
| โหยบเห็นเสือเต้า | | พี่ตั้งตาคอย ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๓
|
| ๏ ใคร่เคร่าบเคร่าได้ | | ดังปอง
|
| พลกระพือพายผยอง | | โยกย้ำ
|
| โยนเยือนกระหย่อนสอง | | สายเสียด พี่แม่
|
| คิดชำงือเงื่อนช้ำ | | แรกรู้ฤๅดี ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๔
|
| ๏ ราตรีลีลาศด้วย | | เดือนฉาย
|
| พร่างพร่างสินธุพรายพราย | | พร่างแพร้ว
|
| ชมอื่นหมื่นไป่หมาย | | ชมชอบ ใจพี่
|
| เดือนว่าดวงพักตร์แผ้ว | | ผ่องฟ้าใฝ่เห็น ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๕
|
| ๏ แสงจันทร์แจ่มฟ้าเร่ง | | เรียมครวญ
|
| คนึงว่านวลจันทร์นวล | | แจ่มหน้า
|
| ระรวยรสจันทร์อวน | | อบติด มาแม่
|
| รื่นรื่นรสกลผ้า | | ห่มเนื้อนวลจันทร์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๖
|
| ๏ บ้านดินแดนโคกอ้าง | | นางเนา นี้ฤๅ
|
| ค้าขุดดินดูเยาว | | ยากแค้น
|
| แม้โฉมเฉิดจักเอา | | อรเทียบ โฉมแม่
|
| ไกลว่าไกลกันแม้น | | ฟากฟ้ามาดิน ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๗
|
| ๏ วัดรอเพียงพี่รั้ง | | รอถาม
|
| ถนัดว่าพงางาม | | จักเต้า
|
| รอเอยอย่าอำความ | | ขวัญเนตร์ มาฤๅ
|
| รอช่วยรอรับเจ้า | | ร่วมห้องหาเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๘
|
| ๏ นางชีชี้ชื่ออ้าง | | แอหนัง นี้แม่
|
| วัดประตาปายัง | | ยืดหร้อง
|
| ชีบวชบุษบาบัง | | เบียดซ่อน ไว้ฤๅ
|
| ควรพี่ขอค้นห้อง | | แม่น้อยนางชี ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๙
|
| ๏ อยุธยายามก่อนพู้น | | เพียงสวรรค์
|
| หลายชั่วกระษัตริย์สวรรค์ | | เศกสร้าง
|
| เสื่อมสนุกนับวัน | | เป็นป่า ไปแฮ
|
| เหมือนพี่เสื่อมเสน่ห์ร้าง | | รักร้างแรมมา ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๐
|
| ๏ เสียดายถิ่นเทศด้าว | | แดนวัง
|
| เห็นแต่กำแพงพัง | | ว่างว้าง
|
| เฉกไพรพฤกษยางรัง | | รายร่ม อยู่แฮ
|
| ร้างดั่งเรือนเรียมร้าง | | ยิ่งร้ายเรือนหลวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๑
|
| ๏ ถึงวัดมรฎปดั้ง | | เดิมแมน สรรค์ฤๅ
|
| ระเบียบบรรแซกแสน | | นาคสดุ้ง
|
| ปรฎปบดุจแหวน | | มรฎป ใดแม่
|
| อรกรีดก้อยแก้วรุ้ง | | ร่วงต้องตาเตือน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๒
|
| ๏ คลองช้างชื่อแต่เบื้อง | | โบราณ เรียกแฮ
|
| ฟังบดีดวงมาลย์ | | แม่ซ้ำ
|
| ขามเชิงคชรำคาญ | | ขวยโอษฐ์ อ่อนเอย
|
| เสว่าสัตว์โตกล้ำ | | กล่าวให้เห็นงอน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๓
|
| ๏ ถึงบ้านกระทุ่มทิ้ง | | ทอดตน ลงเฮย
|
| เจ็บจรเทิญทรหน แหบไห้
|
| คิดดอกกระทุ่มกล เกศนุช กูนา
|
| ปีกแม่ขนเหม้นไหม้ กรีดนิ้วนางสอย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๔
|
| ๏ บ่อโพงโพงน้ำหลั่ง | | ลงคม นี้แม่
|
| เย็นราษฎร์เรียมร้อนความ | | โศกซ้ำ
|
| นัยนาคร่าวในนาม | | พุพุ่ง โพงเอย
|
| โพงพี่วานโพงน้ำ | | เนตรบ้างเบาครวญ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๕
|
| ๏ วัดสเด็จไหนเสด็จโอ้ | | เรียมปอง เห็นแฮ
|
| เห็นแต่อาวาสของ | | ท่านสร้าง
|
| จำเนียรจึงจำนอง | | นามเสด็จ ไว้ฤๅ
|
| ดุจพี่เด็ดรักร้าง | | ร่วมรู้ฤๅเห็น ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๖
|
| ๏ ปากจั่นกั้นกักน้ำ | | ขังไข
|
| จั่นประจำคลองระไว | | หมื่นหมั้น
|
| ดุจเรียมระวังไภย | | พะวงสวาท
|
| เอาแต่สายใจกั้น | | แม่ไว้ฤๅวาง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๗
|
| ๏ ตระบัดบันลุด้าว | | ดลสถาน
|
| บ้านเสื่อสมญานาน | | เนิ่นแล้ว
|
| เสื่อเอยอดสำราญ | | เรียมม่อย มาแม่
|
| ถวิลว่าเสื่อกกแก้ว | | พี่นี้ไหนเขนย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๘
|
| ๏ รอนรอนเรียมเร่งร้อน | | รุมกมล มาแม่
|
| ยินย่านบางรกำยล | | ยิ่งสร้อย
|
| บางร่วมเรื่องรกำกล | | กับพี่
|
| รกำเพื่อเหตุเจ้าร้อย | | ชั่งร้างเรียมรกำ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๙
|
| ๏ แม่ลาลาแม่แคล้ว | | คลาไคล
|
| ลาแต่ทรวงสายใจ | | จิ่มน้อง
|
| อ้าอม่จักอาไลย | | ลาลด บ้างฤๅ
|
| ฤๅพี่ลาลับห้อง | | ห่างแล้วลืมความ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๐
|
| ๏ พระนอนนิทรนิ่งโอ้ | | เอองค์
|
| เพื่อบอาลัยหลง | | เกลศไหม้
|
| เรียมข้องคำนึงอนงค์ | | นอนเปลี่ยว
|
| นอนบเปนนอนไห้ | | ห่วงห้องนางนอน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๑
|
| ๏ ตเคียนด้วนเด็จยอดจ้อน | | จำตาย
|
| ดุพี่เด็ดสมรหมาย | | แม่นม้วย
|
| ตอเคียนคู่กับกาย | | ยังอยู่
|
| ใจพี่ขาดคู่ด้วย | | ยอดไม้นามคาม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๒
|
| ๏ วังแดงเดิมชื่อกี้ | | กาหลง
|
| เพรงพระลอลงสรง | | เสี่ยงน้ำ
|
| วนวังก็ยังคง | | คำโลก แลแม่
|
| กูจะเสี่ยงสัจซ้ำ | | มุ่งม้วยเมือมรณ์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๓
|
| ๏ ศาลาลอยล่องน้ำ | | เนาสถาน นี้ฤๅ
|
| รอยรเด่นเล่นธาร | | ทอดนี้
|
| ศาลาใส่ศุภสาร | | สนองบุษ บาแม่
|
| เรียมบจวบเจ้าลี้ | | เล่นท้องธารไหน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๔
|
| ๏ บางตระไลตระลึงเพ่งตั้ง | | ตาหา อยู่เฮย
|
| บางว่าเอวบางมา | | แมกไม้
|
| ไหนเนตรตอบนัยนา | | เรียมน่อย หนึ่งนา
|
| ตระไลแม่วานอย่าให้ | | พี่ตั้งตาตระลึง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๕
|
| ๏ บ้านขวางพางไต่ตื้น | | ติดดอน
|
| ขวางยิ่งขวางหนามยอน | | ยอกให้
|
| หนามเหน็บเก็บหนามชอน | | ไชบ่ง หายแฮ
|
| รักบบ่งรักได้ | | ดื่มแย้งแยงขวาง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๖
|
| ๏ เห็นท่าถิ่นไท้รื่น | | รมย์กาม
|
| ชี้ชื่อเจ้าสนุกนาม | | เนื่องพร้อง
|
| เพรงราชหยุดย่ำยาม | | เย็นสุข ทรวงพ่อ
|
| โอ้พี่ทุกข์ถวิลห้อง | | ห่างถ้าทางเกษม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๗
|
| ๏ ขามเรียงเรียดน้ำนึก | | ถวิลหวาม ใจนา
|
| นุชบขามเรียมขาม | | เข็ดเคี้ยว
|
| คิดร่วมภิรมย์ยาม | | สังวาส
|
| หวานแม่หวังว่าเปรี้ยว | | พี่เปรี้ยวปรวนโดย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๘
|
| ๏ กรเกยก่ายพักตร์ก้ม | | กรรแสง มาแม่
|
| ชลเนตรโดยรินแรง | | โศกซ้ำ
|
| บัดถึงถิ่นท่าแดง | | ใดดั่ง นี้นา
|
| แดงดุจนายเนตรช้ำ | | ชอกไห้หาสมร ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๙
|
| ๏ ท่างามงามบให้ | | เห็นโฉม
|
| งามแม่เกรงจักโลม | | ลอบเหล้น
|
| เห็นท่าทึกเรียมโทม | | นัศนึก งามนา
|
| กามรลุงทรวงเต้น | | แต่ตั้งคอยงาม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๐
|
| ๏ ฝืนใจจรด่วนดั้น | | โดยทาง
|
| แสงสุริยรางราง | | รีบผ้าย
|
| คำนึงอรเอวบาง | | เบาอก ได้ฤๅ
|
| แต่จากจวบจนท้าย | | ย่านบ้านยางนม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๑
|
| ๏ ยางนมชมใช่เนื้อ | | เชยไฉน
|
| นมพฤกษเพรงใครไคล | | คล่าวคล้อย
|
| ฐานถันแม่สายใจ | | จอมสวาท กูเอย
|
| เฉกเช่นปั้นไป่ย้อย | | เยี่ยงไม้ยางนม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๒
|
| ๏ หัวหินครุคระไคร้ | | ครึมบน
|
| หินไป่เห็นเปนสกนธ์ | | เกศเกล้า
|
| เขาพร้องเพรียกอึงอล | | เอาเหตุ ไหนนา
|
| หินบแม้นแท่นเจ้า | | เมื่อร้อนอรผทม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๓
|
| ๏ เริงรางรางเรี่ยน้ำ | | ใครสนาน นี้แม่
|
| เรียมร่ำลำฦกธาร | | ที่แคล้ว
|
| สองสรงร่วมรางบาน | | เบิกจิตร สองนา
|
| เคลือบเคลือบคลองนี้แล้ว | | โลกร้องเริงราง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๔
|
| ๏ บ้านม่วงม่วงว่าไม้ | | สวายหวาน
|
| ดลระดูกาลบาน | | ช่อช้อย
|
| ชมช่อชื่นไปปาน | | รสเสพ สวายแฮ
|
| เพียรพิศผลฮวบห้อย | | ยิ่งให้เรียมเห็น ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๕
|
| ๏ บ้านกรูดกรูดดับแก้ | | กองลม
|
| ถวิลบิยุษยาดม | | อ่อนสร้อย
|
| ผลกรูดสดสระผม | | เสาวภาค พี่แม่
|
| ไม้จะจักสางน้อย | | ฝากน้องนางสาง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๖
|
| ๏ บ้านกงกงก่ายทิ้ง | | สระสม อยู่แฮ
|
| กงดั่งกงเกวียนกลม | | เกลียดคู้
|
| อย่าแม่อย่านิยม | | เยียอย่าง กงเฮย
|
| ครองแต่สารสัจสู้ | | ซื่อไว้จึงควร ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๗
|
| ๏ แม้ทวยเทวทราบซร้อง | | สรรเสริญ นุชนา
|
| ต่างจะติเรียมเมิน | | แม่ไว้
|
| จุ่งศรีสวัสดิ์เทิญ | | ทนเทวษ ไว้พี่
|
| ซัดแม่มามาได้ | | แค่แค้นคำนึง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๘
|
| ๏ สระบุรีบุเรศไร้ | | ปราการ
|
| คามเขตรควรสำราญ | | เรียดเหย้า
|
| คิดราษฎร์บำราศสถาน | | เทถิ่น ไปเฮย
|
| เหมือนพี่เททรวงเศร้า | | โศกร้างมาแรม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๙
|
| ๏ ปากบางกับปากใบ้ | | ละกล กันนา
|
| มีแต่ปากโชนชล | | หลั่งเลี้ยว
|
| ลำบางบากแยกยล | | ลางหลาก ใจพี่
|
| ฤๅแม่บากใจเคี้ยว | | คู่น้ำปากบาง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๐
|
| ๏ เรือพายช้าช้าเฉื่อย | | ชลธี
|
| ยลย่านศาลารี | | เร่งเศร้า
|
| คำนึงมิ่งมารศรี | | ทรงลักษณ มาแม่
|
| ประหยัดว่าศาลาเจ้า | | เพื่อนไร้เรียมเกษม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๑
|
| ๏ ถับถึงสาวไห้ชื่อ | | ตำบล บ้านแฮ
|
| สาวร่ำร้างใดฉงน | | จิตรจ้าน
|
| เงียบเงียบเงี่ยฟังจน | | จบเขตร คุ้งเฮย
|
| สาวบให้เห็นบ้าน | | พี่ไห้โหยหา ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๒
|
| ๏ บ้านพยาวยินแสบไส้ | | ทรวงสาว
|
| โอ้พยาวเยาวยาว | | ยืดเนื้อ
|
| เรียมร้างภิรมย์คราว | | แคลนขัด เข็ญเฮย
|
| แนบนุชสี่กรเกื้อ | | กอดเกี้ยวกลใด ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๓
|
| ๏ ท่าราบรอยราพณ์ร้าย | | พรหมพงศ์
|
| พาพธูรามลง | | แหล่งนี้
|
| อาลัยวิไลยบง | | กชมาศ กูเฮย
|
| ถนัดดั่งราพณ์ลักลี้ | | ซ่อนแล้วลงกา ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๔
|
| ๏ ดาวเรืองดาวฤกษร้าย | | ราคี
|
| ดาวเคราะห์พิเคราะห์สี | | ส่อเศร้า
|
| แขอับลับจรลี | | จรหล่ำ ลงเอย
|
| ฟ้าขุ่นขาวขวัญเข้า | | แม่ไข้ใจครวญ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๕
|
| ๏ บ้านอ้อยไหนอ้อยห่อน | | เห็นหา อยู่เฮย
|
| อ้อยกระเอบโอชา | | ใช่น้อย
|
| อรเอยอ่อนเจรจา | | จับจิตร ใจพี่
|
| หวานกว่าหวานรสอ้อย | | โอษฐ์น้ำคำนาง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๖
|
| ๏ ไกลถนอมเนื้อเกลี้ยงแกล่ | | ไกลนุช
|
| ไกลกลิ่นบุษบาบุษ | | บเศร้า
|
| ไกลพพ่างทรวงทรุด | | โทรมเพื่อ ไกลนา
|
| ไกลเนตรไกลแนบเหน้า | | หนุ่มหน้านางไกล ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๗
|
| ๏ มายลชนบทบ้าน | | ปากเพรียว
|
| ไพรพฤกษยางรังเรียว | | เรียดล้อม
|
| ค่อนค่อนคิดเพรียวเยียว | | เยาวรูป ถึงฤๅ
|
| ร่างแม่เพรียวเพรียวพร้อม | | เพริดล้ำลำเพรียว ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๘
|
| ๏ ดลสถานบ้านกล้วยภาค | | ภูมพง พนัศนา
|
| เขาปลูกกัทลีดง | | ดื่นต้น
|
| จันทน์นวลนิจเรียมจง | | ใจเสพ
|
| เครือครั่งผลพวงพ้น | | พี่ชี้ชังกรัน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๙
|
| ๏ ฟักแฟงแตงไร่ร้าน | | ริมสอง ฝั่งแฮ
|
| ผลแทบเท่ากลองกอง | | กับหญ้า
|
| นวลแตงอ่อนลออง | | ลอออก เรียมเอย
|
| นึกระฦกนวลหน้า | | หนุ่มหน้านวลแตง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๐
|
| ๏ ตระวันเวี่ยไม้ร่ม | | เขาขนอง พนัศนา
|
| ขุนมฤครเมียนมอง | | มุ่งเนื้อ
|
| สวนเสียงสัตว์คนอง | | แนวป่า
|
| เย็นระอุเรียมเรื้อ | | สั่นเริ้มรนสมร ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๑
|
| ๏ มลักเห็นนางสักสล้าง | | ลัดใบ อ่อนเอย
|
| กิ่งละกลกรไกว | | กวักช้อย
|
| นางสักสรัศดีใด | | ดูดั่ง นี้แม่
|
| สุดสำคัญรอยน้อย | | หนึ่งช้ำในโฉม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๒
|
| ๏ เห็นกระทุ่มทิ้งถ่อนต้น | | ตูมมี
|
| เรียมก็ตูมตูมตี | | อกร้อง
|
| ค้อนกลองไปเจ็บฝี | | มือค่อน ค้อยเอย
|
| เจ็บแต่อกจากน้อง | | พี่เร้ารันทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๓
|
| ๏ หมากพูดกระพ้อพุ่ม | | พุมเรียง เรียดแฮ
|
| โรครักเรียมราศเวียง | | หวั่นสร้อย
|
| เต็งรังตะเคียนเคียง | | สนโศก ด้วยฤๅ
|
| ไม้แม่บีบยางย้อย | | อย่างน้ำตาเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๔
|
| ๏ สบราชพฤกษโศกแส้ | | สุกกรม
|
| กรมไป่ดมเรียมดม | | ดอกแก้ว
|
| ดูดอกอรภิมชม | | ชอบชื่อ ไม้แม่
|
| หวังว่าภิมพี่แล้ว | | เล่ห์นี้เรียมหลง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๕
|
| ๏ นางล้อมคิดอรลี้ | | ลับหาย
|
| เคยแม่ล้อมฤๅคลาย | | คลาดได้
|
| นางนูนนึกนามอาย | | อกนาฎ กูเอย
|
| นมนุชไฉนใครให้ | | ชื่อนี้นางนูน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๖
|
| ๏ มณฑาเทียมเทียบเนื้อ | | นวลอุไร
|
| ซ่อนกลิ่นอายกลิ่นไกล | | กลิ่นชู้
|
| อัญชันเฉกนิลไนย | | เนตรนุช พี่นา
|
| เสาวรสเหมือนเรียมรู้ | | รสรู้ในใจ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๗
|
| ๏ เป็ดหงส์เหิรแมกไม้ | | มหาหง
|
| ถวิลดำเนินหงส์องค์ | | อ่อนคล้อย
|
| ขับแคคับแค้นจง | | จับกิ่ง แคแฮ
|
| เหมือนพี่คับทรวงลห้อย | | ห่างชู้มาชม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๘
|
| ๏ พญาลอเล่นน้ำซับ | | เนินสูง
|
| ยูงจับยางนางยูง | | ยั่วเย้า
|
| รังนานแนบรังฝูง | | นางแนบ นกนา
|
| โหยพี่เห็นพิหคเคล้า | | คลั่งดิ้นแดโดย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๙
|
| ๏ ดอกบัวบินร่อนร้อง | | รังรมย์
|
| เพียงพี่ร้างทรามชม | | ฉากห้อง
|
| ยางเจ่าจับเจ่ากรม | | เกรียมอก นกนา
|
| เหมือนพี่เจ่าใจจ้อง | | จอดเจ้าจำตรอม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๐
|
| ๏ นางนวลนึกว่าหน้า | | นวลเดือน
|
| เค้าคู่เค้าโมงเหมือน | | แม่นแล้ว
|
| แขกเต้าตขบเตือน | | นุชไต่ มาแม่
|
| โอ้ว่าแก้วไหนแก้ว | | ใช่แก้วตาเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๑
|
| ๏ ปากห่างประเหลโอษฐ์ช้อย | | ชออน พี่แม่
|
| โอ้อิลุ้มไป่งอน | | เท่อเทื้อ
|
| กางเขนคิดคู่กร | | กางกอด
|
| ถนัดตระไนนึกเนื้อ | | แนบเนื้อแนมใน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๒
|
| ๏ ราชีพฤกษชาติเชื้อ | | ชายดง
|
| ใบบไหวเทียมธง | | ทบเท้า
|
| วังเวงวิเวกวง | | เขาเขตร นี้เฮย
|
| สบสัตว์เสียถิ่นเศร้า | | ช่วยเศร้าทรวงเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๓
|
| ๏ ช่องผึ้งคนึงช่องตั้ง | | ตาตู ผึ้งเอย
|
| ผึ้งภิรมย์เรณู | | แนบข้าง
|
| คิดรังรสมฤทู | | เสียวทราบ ทรวงพี่
|
| ผึ้งแผ่นสมรแม่งม้าง | | แม่มิ้มหมายเหมือน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๔
|
| ๏ ยามเย็นยลย่านน้ำ | | นที มาแม่
|
| ถึงถิ่นท่าวัวมี | | ต่างจ้าง
|
| วัวเอยช่วยปราณี | | ทรวงหนัก โศกนา
|
| บรรทุกทุกข์เรียมบ้าง | | แบ่งไว้พอทรง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๕
|
| ๏ ถับถึงบ้านกอกแก้ว | | ฤๅเห็น เลยแม่
|
| อกพี่กรมหนองเปน | | เลือดค้าง
|
| บ้านกอกกอกเอยเอน | | ดูน่อย หนึ่งนา
|
| วานช่วยกอกอกล้าง | | เลือดช้ำในทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๖
|
| ๏ แก่งเมืองมูนก่อก้อน | | หินเห็น อยู่เฮย
|
| เมืองบเป็นเมืองเป็น | | ป่ากว้าง
|
| วังวลวิกลเย็น | | เจือกอยู่ ไฉนนา
|
| ดูแก่งเมืองเมืองร้าง | | พี่ร้างเมืองเหมือน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๗
|
| ๏ หนองบัวบงกชแก้ว | | กานดา พี่ฤๅ
|
| หลิ่นลไกลคนธา | | เท่ห์น้อง
|
| บัวปรางปรับนาสา | | สมสนิท
|
| บัวแนบบัวทรวงซร้อง | | เบียดสร้อยบัวศรี ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๘
|
| ๏ ป่วยกล่าวร้อยสระแก้ว | | โกสุมภ์ ก็ดี
|
| เพญผกากันพุม | | อ่อนอื้อ
|
| ไป่เปรียบปรีดิ์ประทุม | | ทิพสระ พี่แม่
|
| วันละวันร้อยมื้อ | | ภู่เคล้าฤๅคลา ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๙
|
| ๏ ถั่นถั่นถึงถ้าเยี่ยม | | เย็นรอน รอนเอย
|
| คิดแม่แย้มบัญชร | | ชะม้อย
|
| ท่าเยี่ยมบยลสมร | | เมือถิ่น ใดแม่
|
| อยู่ก็เยี่ยมหน้าน้อย | | หนึ่งให้เรียมเห็น ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๐
|
| ๏ ตาลเดี่ยวเดียวโดดต้น | | ตาลสม ญาแฮ
|
| ผลก็โอชาชม | | แต่เต้า
|
| ใบตาลยยาบลม | | โบยโบก มาแม่
|
| ถวิลว่าด้ามจิ้วเจ้า | | ฝากไว้วีเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๑
|
| ๏ อรเอยอกก่ำแก้ว | | กำสรด อยู่ฤๅ
|
| ใครจะปลอบนวลปลด | | ปลิดเศร้า
|
| เสียศรีซูบทรวงสลด | | เหลือแหล่ แล้วแม่
|
| เดาะดั่งตาลเต่งเต้า | | แต่นี้นานถนอม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๒
|
| ๏ โรยแรงเรียมร่ำไห้ | | หานาง มาแม่
|
| ยินชื่อขอนขว้างขวาง | | ย่านน้ำ
|
| ตันอกอัดใจคราง | | โอยออก ได้ฤๅ
|
| ถนัดหนึ่งท่อนขอนค้ำ | | แน่นเนื้อในทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๓
|
| ๏ ค่ายหลวงหลายลูกตั้ง | | ตามเฉนียน น้ำแม่
|
| รายบะเหรี่ยมรางเกวียน | | กาจแกล้ว
|
| ปืนกามร่อใจเจียน | | ใจขาด
|
| ทนจะรอดฤๅแก้ว | | พี่เอ้ยอรผลาญ ฯ
|
| | |
|
เชิงอรรถ
ที่มา
ประชุมนิราศคำโคลง รวบรวมโดย พ. ณ. ประมวลมารค พิมพ์ครั้งแรก กันยายน ๒๕๑๓ แพร่พิทยา
