โคลงภาพจิตรà¸à¸£à¸£à¸¡à¸à¸²à¸œà¸™à¸±à¸‡à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡à¸£à¸²à¸¡à¹€à¸à¸µà¸¢à¸£à¸•ิ์ ห้à¸à¸‡à¸—ี่ ๑
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
การปรับปรุง เมื่อ 09:04, 18 สิงหาคม 2552 โดย CrazyHOrse (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
เนื้อหา |
พระชนกฤษีทำพิธีบวงสรวงไถได้นางสีดา แล้วลาเพศกลับเข้าเมืองมิถิลา
แผ่นที่ ๑ - พระยาศรีสุนทรโวหาร
๑ ปางราชดาบศไท้ | ชนกนาม | ||
นากุฏิพนาราม | ป่ากว้าง | ||
แต่ฝังบุตรีงาม | งำเงื่อน ไว้เฮย | ||
กลับนิยมศีลสร้าง | พรตพร้อมพรมจรรย์ ฯ | ||
๒ จิตรมุ่งหมายได้ลุ | โลกีย์ ฌานเฮย | ||
เพียรพยายามทวี | ค่ำเช้า | ||
นับฉนำเนิ่นนานลี | ลาศล่วง หลายนา | ||
ยังบ่ยลย่างเข้า | เขตรห้องฌานชม ฯ | ||
๓ หน่ายจิตรคิดทดท้อ | ทางเรียน | ||
ใจป่วนหวนวนเวียน | วากเว้ | ||
ทำเพียรบสมเพียร | เพียรเปล่า แล้วพ่อ | ||
จักบวชชักโอ้เอ้ | อยู่ด้วยอันใด ฯ | ||
๔ จักคืนกลับเข้าสู่ | บูรี | ||
สมบัติสมบูรณมี | มากพร้อม | ||
บำรุงประชาชี | ฉันเช่น ก่อนแฮ | ||
จำกลับเดินทางอ้อม | ออกสร้างทางทาน ฯ | ||
๕ หวนคิดถึงลูกน้อย | ในดิน | ||
ตรัสเรียกนายโสมลิน | ลาศเต้า | ||
ยังร่มนิโครธผิน | ภักตร์สั่ง โสมเอย | ||
ขุดลูกกูจักเข้า | เฃตรแคว้นนครคืน ฯ | ||
๖ นายโสมรับสั่งแล้ว | ขมีขมัน | ||
จับจอบจวกดินฟัน | งัดไง้ | ||
บประสบสิ่งสำคัญ | ผอบบุตร ท่านนา | ||
ทิ้งจอบนั่งร้องไห้ | เหตุแจ้งจอมธรรม์ ฯ | ||
๗ องค์พระชนกได้ | สดับกิจ | ||
ตกตลึงลาญจิตร | อัดอั้น | ||
อกหวั่นพ่างชีวิตร | จักวอด วายแฮ | ||
เกิดสติกลับกลั้น | โศกแล้วสั่งโสม ฯ | ||
แผ่นที่ ๒ - พระยาศรีสุนทรโวหาร
๘ ลูกกูควรคู่เจ้า | จักรพรรดิ | ||
บุญหนักศักดิ์ใหญ่ชัด | เชื่อได้ | ||
จักถึงชีพพิบัติ | เหนหลาก นักนา | ||
จำจักเกณฑ์ไถให้ | ฟอกฟื้นดินหา ฯ | ||
๙ โสมเอยเองรีบเข้า | บูรินทร์ | ||
บอกแด่ขุนเสนินทร์ | อย่าช้า | ||
ให้จัดทศโยธิน | ทุกหมวด มาเฮย | ||
พลคชรถมิ่งม้า | ครบถ้วนจตุรงค์ ฯ | ||
๑๐ ให้เตรียมไถแอกทั้ง | โคกา ษรเฮย | ||
เรวเร่งรีบออกมา | ที่นี้ | ||
ไถค้นพระธิดา | ดวงจิต กูนา | ||
ไปอย่าเนิ่นนานลี้ | หลบช้ามาเรว ฯ | ||
๑๑ นายโสมรับสั่งแล้ว | ลาจร | ||
ถั่นๆ บแรมรอน | พักช้า | ||
ถับถึงพระนคร | ประเวศสู่ วังเฮย | ||
พบพวกขุนนางว้า | วุ่นแส้ทักถาม ฯ | ||
๑๒ โสมเรียนแดท่านผู้ | อธิบดี | ||
ตามสั่งพระมุนี | ถ่องถ้วน | ||
ตระบัดบาดหมายมี | เกณฑ์ทุก กรมแฮ | ||
จัดพหลพลล้วน | ฮึกห้าวหาญณรงค์ ฯ | ||
๑๓ เกณฑ์กรมเกษตรทั้ง | กรมจร | ||
ไอแอกโคกาษร | เสร็จพร้อม | ||
ยกพวกพลากร | จากนัค เรศฤๅ | ||
จึ่งสั่งนายโสมด้อม | ดุ่มหน้านำพล ฯ | ||
๑๔ ลุเฃตรอาวาศเวิ้ง | วันสณฑ์ | ||
ให้กระบวนรี้พล | พักยั้ง | ||
ภายนอกบริมณฑล | เฃตรวัด นั้นนา | ||
พาพวกขุนนางทั้ง | หมดเฝ้าพระมุนี ฯ | ||
แผ่นที่ ๓ - พระยาศรีสุนทรโวหาร
๑๕ พระเผยพจนาดถ์แจ้ง | ความหลัง | ||
เล่าเหล่าเสนาฟัง | จวบแคล้ว | ||
เสด็จนำณที่ฝัง | ผอบอัค เรศแฮ | ||
ชี้เฃตรสำคัญแล้ว | สั่งให้ไถรดม ฯ | ||
๑๖ นายกน้อมเกล้ารับ | โองการ | ||
ด่วนๆ มาสั่งงาน | เสร็จพร้อม | ||
นังคัลกิจบัญหาร | เทียมแอก ไถเฮย | ||
ไถประดังดาล้อม | เฃตรด้าวแดนไทร ฯ | ||
๑๗ ไถเดี่ยวไถคู่พร้อม | รดมไถ | ||
ต่างมุ่งต่างหมายใจ | เสาะค้น | ||
แปรดะถัดทูนไว | เวียนรอบ | ||
ไถทั่วจงหวัดต้น | นิโครธครึ้มสาขา ฯ | ||
๑๘ หลายรอยหลายรอบรื้อ | พสุธา | ||
หลายคาบหลายคราหา | ห่อนพ้อง | ||
แสงแดดแผดกายา | อยุดพัก เหนื่อยเฮย | ||
นบบาทนักสิทธิพร้อง | พจน์แจ้งแถลงการณ์ ฯ | ||
๑๙ พระสดับดาลโศกเศร้า | ชลไนย นองเอย | ||
สุดที่สังเกตใจ | จักแจ้ง | ||
ชรอยหมู่เทพยไทย | งำเงื่อน ไว้นา | ||
จำจะบวงสรวงแสร้ง | สัตย์อ้างอธิษฐาน ฯ | ||
๒๐ ตริเสร็จทรงเสี่ยงด้วย | บารมี | ||
แม้นมาดบุตรีกู | เกียรติล้ำ | ||
ควรเปนอรรคเทพี | จักรพรรดิ ราชนา | ||
เผดจทุกข์ผดุงค้ำ | โลกยให้ศุขเกษม ฯ | ||
๒๑ ฃอจงอุสุภเชื้อ | อาชา ไนยเฮย | ||
ไถจรดจรุงพา | พบแก้ว | ||
อีกอำนาจเทวา | รักษช่วย นำเนอ | ||
เสร็จเสี่ยงสัตยาแล้ว | จึ่งจ้องจรดไถ ฯ | ||
แผ่นที่ ๔ - พระศรีสุนทรโวหาร
๒๒ โคนำจำเภาะพ้อง | พานปรสบ | ||
ดอกประทุมห่อผอบ | กลัดกลุ้ม | ||
บานกลีบกลิ่นตลบ | เลวงรื่น รศนา | ||
พระจึ่งเผยผอบอุ้ม | บุตรแล้วรับขวัญ ฯ | ||
๒๓ มนตรีทุกส่ำซ้อง | สรเสริญ | ||
โฉมพระธิดาเจริญ | จิตรฃ้อง | ||
พร้อมเบญจลักษณเพลิน | เนตรโลกย์ เฉลิมแฮ | ||
อึงเอิกอวยพรพร้อง | ลนั่นน้อมถวายกร ฯ | ||
๒๔ พระเสด็จนำลูกน้อย | นวนจันทร์ | ||
คืนสู่อาศรมพลัน | กล่าวอ้าง | ||
พ่อไร้ดะไนยสัน | ตติราช วงษเอย | ||
จึ่งละสมบัติสร้าง | พรตสู้พยายาม ฯ | ||
๒๕ กุศลดลแนะได้ | ดวงจิตร | ||
เปนบุตรสุดสมคิด | พ่อแล้ว | ||
พ่อจกเศกนามสฤกดิ | พรสวัสดิ แม่นา | ||
จงชื่อสีดาแก้ว | เกิดเกื้อบุญธรรม ฯ | ||
๒๖ นางประนดบทเรศไท้ | ทูลสนอง | ||
พระเดชพระคุณปอง | ปกเกล้า | ||
ลูกรักจักขอรอง | บัวบาท พระนา | ||
คงชีพอาสัญเข้า | ฃ่ายฃ้องมฤตยู ฯ | ||
๒๗ มนตรีทั้งสี่ซ้ำ | สรเสริญ | ||
ได้ช่องทูลอัญเชิญ | ราชท้าว | ||
สรวมเสด็จราชดำเนิน | คืนนัค เรศนา | ||
ครองพิภพผ่านด้าว | ดุจดั้งเดิมครอง ฯ | ||
๒๘ ทรงรับอายาจแล้ว | พลันลา พรดแฮ | ||
ซั้นสั่งเทียบโยธา | ยาตรเด้า | ||
ทรงรถร่วมธิดา | ดวงจิตร ท่านนา | ||
ถั่นๆ ถึงถิ่นเฃ้า | เฃตรท้ายธานิน ฯ | ||
แผ่นที่ ๕ - พระศรีสุนทรโวหาร
๒๙ ฝ่ายชาวนัคเรศทั้ง | บุรุษนา รีนา | ||
ทราบเหตุแห่งราชา | ผ่านเผ้า | ||
ได้ราชธิดาลา | พรตกลับ กรุงเฮย | ||
โยงชักชวนลูกเต้า | เหมื่อยเมื้อเหลือหลาม ฯ | ||
๓๐ ชุมชนกล่นเกลื่อนท้อง | ทางหลวง | ||
คับคั่งคือทนานตวง | เบียดแป้ง | ||
พิศเพ่งธิดาดวง | จิตรราช | ||
ชมว่าเทพยสรรแสร้ง | จากฟ้ามาเมือง ฯ | ||
๓๑ พระเสด็จทรงรถเข้า | วังใน | ||
รถประทับเกยไชย | บ่อช้า | ||
เสด็จนำธิดาไคล | ปรางมาศ | ||
อเนกอนงค์เสนอหน้า | แน่นทั้งวังหลวง ฯ | ||
๓๒ เอกองค์อรรคเรศร์ไท้ | เทพี | ||
นามรัตนมณี | หนุ่มเหน้า | ||
พระสนมนาฎนารี | นับหมื่น | ||
เรื่องรอบหมอบเฟี้ยมเฝ้า | บาทเบื้องจักรพงษ์ ฯ | ||
๓๓ ต่างพิศต่างเพ่งสร้อย | สีดา | ||
โฉมเฉิดฉีกเมฆมา | แม่นแม้น | ||
เฉกอัจฉรประภา | ประไพผ่อง ภักตร์แฮ | ||
บงบอิ่มคิดแค้น | เคียดแค้นคนบัง ฯ | ||
๓๔ พระชนกบรมนารถไท้ | อธิบดินทร์ | ||
ตรัสแด่อรรคยุพิน | นาฎเผ้า | ||
ได้บุตรสุดสมสถิล | ฝากแม่ แล้วแม่ | ||
เปนสิทธิมอบแดเจ้า | จุ่งเลี้ยงผดุงขวัญ ฯ | ||
๓๕ มหิษีรับสั่งถ้อย | ทูลสนอง | ||
สมจิตรข้าคิดปอง | เนิ่นแล้ว | ||
ลุลาภบุตรีครอง | สมเสน่ห์ ข้านา | ||
พลางประโลมลูกแก้ว | กอดขึ้นประทับเพลา ฯ | ||
แผ่นที่ ๖ - พระศรีสุนทรโวหาร
๓๖ องค์เยาวเรศสร้อย | สีดา | ||
กราบแทบพระบาทา | พร่ำพร้อง | ||
ลูกไร้บิดรมา | ดุรญาติ วงษเฮย | ||
ขอพระเดชสองป้อง | ปกเกล้าเช้าเย็น ฯ | ||
๓๗ เทพีโลมลูบแล้ว | รับขวัญ | ||
พรสถิตยปรางสุวรรณ | รัตนพร้อย | ||
สมบัติแบ่งปูนปัน | ครบสิ่ง | ||
เวนสตรีนับร้อย | รับใช้บำรุงโฉม ฯ | ||
๓๘ สององค์ทรงทนูสร้อย | ศรีสมร | ||
เสมอบุตรครรโภทร | ท่านไท้ | ||
สีดาเทพอัปศร | เกษมศุข | ||
สิบหกพระชนม์ได้ | จวบถ้วนพรรษกาล ฯ | ||
๓๙ สมเด็จภูวนารถเจ้า | จอมภพ | ||
ทรงตริเตรียมปรารภ | เริ่มตั้ง | ||
พิธียกศิลป์ครบ | ตามสาคร ไสยเฮย | ||
เสี่ยงสัตย์เสี่ยงบุญทั้ง | เลี่ยงท้าวทุกนคร ฯ | ||
๔๐ ท้าวใดเคยคู่สร้าง | บุตรี กูนา | ||
ยกธนูโมฬี | เชิดช้อน | ||
จักอภิเศกศรี | สายสวาศ กูแฮ | ||
ใช่คู่แม้นคัดค้อน | อย่าเขยื้อนสะเทือนไหว ฯ | ||
๔๑ ตริเสร็จธสั่งให้ | โหรหา ฤกษนา | ||
โหรตรวจมหุรดิวา | ระแล้ว | ||
ทูลถวายฤกษราชา | อำมฤตย โชคแฮ | ||
พระจักได้เฃยแก้ว | ก่อเกื้อบารมี ฯ | ||
๔๒ โองการสารสั่งชั้น | เสนี สี่เฮย | ||
ทุกหมู่ทุกกรมมี | มากเฝ้า | ||
จงจัดราชพิธี | ทายเทอด ธนูเฮย | ||
การจวบจวนแล้วเจ้า | จัดให้ทันการ ฯ | ||