โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ห้องที่ ๑๙

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น

สารบาญ | หน้าก่อนนี้ | หน้าถัดไป

เนื้อหา

พระรามพระลักษณ์นางสีดา พบกับฤษีสระภังค์

แผ่นที่ ๗๔ – พระเทพกระวี

๕๑๒ สรภังค์ดาบศทั้งสามมุนี
นำเสดจดลกุฎีกฤษณไท้
พักพลร่มเฌอคิรีนอกเฃตร
กษัตริย์สี่เสดจใกล้วิศณุแล้วโศกศัลย์ ฯ
๕๑๓ พระรามยลอนุชเศร้ากำสรด
เกรงกนิฐชีพจักปลดกอดไว้
ห้ากษัตริย์ต่างรันทดครวญค่ำ
คลายโศกถามถึงไท้ชนกเศร้าฤๅเกษม ฯ
๕๑๔ พระพรตทูลแต่ต้นจนจบ ความแฮ
บิตเรศโศกปรารภเชษฐเจ้า
จากเวียงพระโศกสยบจนชีพ ดับแฮ
สามกษัตริย์ทราบโศกเศร้าขัติยห้าวิสัญญี ฯ
๕๑๕ สุมันตันเหนรีบเฝ้าพระชนนี ทูเฮย
ทราบเหตุจึ่งเสดจลีลาศเร้า
ถึงกลับโศกทเวศทวีสยบอีก กำนันแฮ
นักพรตมาตยหมอเข้าช่วยแก้พลันหาย ฯ
๕๑๖ ฟื้นองค์พงษขัติยพร้อมเหนกัน
รามลักษณอรรคเรศอัญชลิตน้อม
มาตุรงค์ท่านรำพรรณ์เชิญเดจ กลับนา
กฤษณรักษรับสัตยซ้อมมั่นแล้วฤๅคืน ฯ
๕๑๗ ไกยเกษีกล่าวอ้อนวอนขมา โทษแฮ
เชิญพิศณุกลับภาราอย่างกี้
พระตรัสมั่นสัตยาห่อนรับ คำเฮย
จักรักษาสัตย์ชี้เช่นไท้ไอยกา ฯ
๕๑๘ พระวิสฐสวามิตรได้สดับตรัส
เหนพระรามอางสัตย์มั่นถ้อย
ชักเรื่องขัติยวัตรครองอยุทธ เพรงแฮ
พระพรตทูลขอคล้อยอยู่ด้วยองค์นรายน์ ฯ
             

แผ่นที่ ๗๕ – พระเทพกระวี

๕๑๙ พระจักรีทฤษดิน้องโศกศัลย
กอดกนิฐจาบัลยพร่ำพร้อง
อย่าเทวศกลับเฃตรขันธ์ผดุงราษฎ์ เทิญพ่อ
พระพรตฟังยิ่งร้องร่ำไห้โหยครวญ ฯ
๕๒๐ ฝ่ายรุกขเทพยสดับถ้อยเชิญนารายน์
อมรหมู่แสดงกายเยี่ยมหน้า
บังคับพระพรตคลายเคลื่อนทัพ กลับแฮ
คนปกครองไพร่ฟ้ากฤษณเอื้อนตามอมร ฯ
๕๒๑ น้องนรายน์สดับซ้ำโศกศัลย์
ดังถูกอาวุธฟันหม่นไหม้
จึ่งทูลสนองพระบัญชาพระ พี่นา
ขอคู่ฉลองบาทไท้เพื่อไว้แทนองค์
๕๒๒ ปางพระราเมศร์เอื้อนอรรถแถลง
จำจักเดินพนัศแขวงปราบเสี้ยน
ฉลองบาทคู่ปทานแสดงความรักษ อนุชนา
ห้ากษัตริย์ต่างโศกเพี้ยนผัดยั้งอาศรม ฯ
๕๒๓ ฝ่ายสี่นักสิทธิแจ้งเหลือทาน ทัดนา
อวยสัสดิแล้วคืนสฐานอยู่ยั้ง
สองกษัตริยละพรตกาญจนเครื่อง ทรงแฮ
เลิกทัพกลับพร้อมทั้งมาตุไท้สามองค์ ฯ
๕๒๔ ครั้นถึงปลายเฃตรด้าวอยุทธยา นครเอย
ให้อยุดสร้างภาราที่นั้น
พระพรตสั่งอนุชาเชิญชเนติก์ สามเฮย
กลับบุเรศเธอสถิตยหั้นพักถ้าอวะตาร ฯ
๕๒๕ กล่าวถึงพิราพกล้าฤทธิมหันต์
เนาถิ่นเขาอัศกรรณอยาบช้า
มีสวนปลูกพวาสุวรรณพฤกษหนึ่ง ปลาตพ่อ
กำชับบ่าวอสุรถ้าสัตวล้ำแดนกุม ฯ
             

แผ่นที่ ๕๑ – หมื่นนิพนธ์ไพเราะห์

๓๕๑ ถับถึงเนินถ้ำรัตน์สุรกาญจน์
พลบค่ำฝนตกจานเจิ่งห้วย
มิทราบกิจยลธารทฤษติเลือด เหลาแฮ
คิดว่าจอมเมืองม้วยม่อยหน้าอักอวน ฯ
๓๕๒ สุครีพพิลาปรื้อรำพรรณ์
กรตระกองหลานขวัญแน่งน้อย
เสนาต่างจาบัลย์ศัพห์เพรียก ไพรเฮย
พลพวกพหลละห้อยร่ำไห้โดยครวญ ฯ
๓๕๓ บุตรระวิโศกสั่งพ้องพลสวา
สู่เร่งขนเศลากลบกั้น
ถมปากช่องคูหาตามสั่ง เชษฐนอ
ทำเสรจยกพหลดั้นป่าด้นดลเมือง ฯ
๓๕๔ ปางพาลีท่านไท้ฤทธิรอน
ทรงตัดเศียรกบือคอนบ่าเต้า
ถึงทวาเรศสิงขรเหนผนิด ผานอ
ดาลราชกระมลเร้าเคียดแค้นคำรน ฯ
๓๕๕ จับเศียรควายคว่างด้วยกำลัง
ไศลล่งในนอกพังพนัศก้อง
เรห็จรีบสุสฐานวังสถิตย์แท่น ทองเฮย
ตรัสเหม่อุปราชน้องเนื่องเนื้ออาธรรม์ ฯ
๓๕๖ กระทืบบาทกราดเกรี้ยวโกรธนัก
ปริภาษขับคึกคักขู่ฟุ้ง
ดูดู๋ชาติทรลักษณ์หลากเผ่า พงษแฮ
สุครีพหวาดจิตรสดุ้งกราบไท้ทูลสนอง ฯ
๓๕๗ เยียกิจโดยสั่งเบื้องบาทมูล
ขอพระบดินทร์สูริย์โปรดเกล้า
พาลีสดับคำทูลธพิโรธ แรงแฮ
ชักพระขรรค์เพชรเข้าไล่น้องพัลวัน ฯ
             

แผ่นที่ ๕๒ – หมื่นนิพนธ์ไพเราะห์

๓๕๗ บุตรพระอาทิตย์หลบหน้าหลีกหนี
ออกนอกพระบูรีร่ำไห้
กระมลหม่นหมองทวีทเวศคร่ำ ครวญแฮ
เชษฐบ่คิดยามไร้บ่นรื้อความหลัง ฯ
๓๕๘ เวรุใดวิบากโอ้อกตู
มาบุกดงแดนผลูเดี่ยวดั้น
ฝืนมนัศลัดเลียบคูบันลุ
อำมตังเขานั้นสถิตยเบื้องเฉนียรธาร ฯ
๓๕๙ วายุบุตรฤทธิกร้าวเกรียงหาญ
ออกจากตระบะฌานไป่ช้า
เสาะผลพฤกษตระการเลมเลือก กินแฮ
ภอจวบเจาะพระน้านอบเกล้าทูลถาม ฯ
๓๖๐ สุครีพแถลงเล่าต้นจนปลาย เสร็จแฮ
กระบี่สองรทดกายก่นเศร้า
รงับโศกลูกลมถวายอภิวาท ลาเฮย
ลุป่ากัทลีเข้าสู่ห้องเจริญฌาน ฯ
๓๖๑ พระยาฃรอนุชไท้ทศกรรฐ
นางรัชฎาสูรขวัญเนตรท้าว
ครองบูเรศโรมคันสนมหมื่น นางเนอ
สมบัติสรรพอคร้าวสพฤบพร้อมพลพฤนท์ ฯ
๓๖๒ จมนาฎครร์แก้ให้อาวรณ์ เทวศเฮย
คือทรพีกาษรสู่ท้อง
คลอดบุตรชื่อมังกรกรรฐภพ ร้ายแฮ
สมพจน์พระศุลีพร้องสาบไว้ปางเพรง ฯ
๓๖๓ ที่สองเอารสท้าวทรงฤทธิ
สมเยศแสงอาทิตย์บุตรไท้
สกนธ์กายเฉกเชษฐพิศพิมพ์หล่อ เดียวแล
สองกษัติยผดุงไว้เสน่ห์แม้นดวงกมล ฯ
             

แผ่นที่ ๕๓ – ขุนมหาสิทธิโวหาร

๓๖๕ ปางกระษัตริย์สมเยศท้าวทธรฐ
ครองอยุทธยายศยิ่งไท้
ราชบุตรนับรวมหมดมีสี่ องค์เอย
อำมาตยราฎรได้ศุขล้ำเหลือเกษม ฯ
๓๖๖ พระทรงดำริห์ด้วยเอารส
หวังจักเศกสมมติมอบด้าว
พระสัตรุศพระพรตสองพี่ น้องนา
ควรแก่สมบัติท้าวท่านผู้ไอยกา ฯ
๓๖๗ แต่รามแลลักษณ์ผู้อนุชา
ควรยกอยุทธยามอบให้
ตัวเราเล่าชราหกหมื่น ปีนอ
หวักฝากประยูรได้สืบเชื้อขัติยา ฯ
๓๖๘ ตริเสรจออกเอื้อนราชบรรหาร ถามเอย
อำมาตย์ราชวงษวารพรั่งพร้อม
จักอภิเษกรามการผิดชอบ ไฉนนา
ต่างก็เหนชอบน้อมนอบเกล้าโดยทรง ฯ
๓๖๙ สมเดจบรมบาทเบื้องบิดร
ตรัสเรียกพระรามสอนสั่งซ้ำ
จักเศกพ่อครองนครสืบราช ปยูรเฮย
จงพ่อผดุงค้ำเฃตรให้ภูลเกษม ฯ
๓๗๐ รามสดับรับสั่งให้ครองนคร
ตริว่าใครจักรอญราพร้าย
โดยกิจพระบิดรจำจิตร สนองนา
จึ่งบ่ทูลยักย้ายหย่อนคล้อยตามกระแส ฯ
๓๗๑ พระชนกฟังบุตรเชื้อโองการ ท่านนา
จึ่งสั่งโหรคูณหารฤกษค้น
ผิวะเหนชอบไฉนวารโมงทุ่ม บาทแฮ
จงพิจารณรีบร้นเร่งให้ฤกษแถลง ฯ
             

แผ่นที่ ๕๔ – ขุนมหาสิทธิโวหาร

๓๗๒ ขุนโหรรับสั่งค้นคำภีร์ พบเอย
ดวงเทพสถิตยราศีเมศซ้ำ
ลักษณ์จันทร์อยู่มินมีอสุราช เล็งแฮ
พระเคราะห์เลิศพักย้ำย่อมร้ายนิราศเมือง ฯ
๓๗๓ บังเอิญเทเวศรเข้าดนจิตร
ให้พระโหรเหนผิดพลาดพลั้ง
ถวายพระฤกษโดยกิจการราช พิธีเฮย
เดือนสี่วันจันทร์ทั้งปักษ์ขึ้นตรีวาร ฯ
๓๗๔ พระทรงสดับทราบสิ้นสารพรรณ์
ตรัสสั่งสุมันตันที่เฝ้า
จงจัดกิจพิธีสรรพ์อภิเศก รามเฮย
พลางรับสั่งใส่เกล้าออกแจ้งจ่ายหมาย ฯ
๓๗๕ เกณฑ์แปดตำรวจตั้งมณฑป รดมเฮย
ห้ายอดยลงามครบเครื่องครื้น
เรืองมาศมณีนพเทียมทิพย์ พิมานแฮ
พรมลาศสะอาดพื้นเพริศพร้อมพิสูตคำ ฯ
๓๗๖ ไพดานดาเรศพร้อยพรายสี
ห้อยสุมาลย์มาลีสระดื้น
กรดสังข์แท่นมณีนาอเนก เครื่องแฮ
เสวตรฉัตรภัทรบิฐพื้นลาดล้วนวางตา
๓๗๗ ทอดอัษฎาวุธถ้วนสบสรรพ์
เครื่องราชกักกุธภัณฑ์พิศพร้อม
ราชวัตรฉัตรเรียงกันรายรัถะ ยาแฮ
ขอบเฃตรนิเวศนล้อมปักล้วนธงไสว ฯ
๓๗๘ ขุนอัศวรับสั่งแล้วเรวจร
บันลุไกยเกษนครนอบเฝ้า
ทูลน้องพระทรงศรสองทราบ เสร็จนา
พวกหนึ่งลุกุฎิ์เข้านบพร้องสองชฎิล
             
รับข้อมูลจาก "https://www.reurnthai.com/wiki/%C3%A0%C2%B9%E2%80%9A%C3%A0%C2%B8%E2%80%9E%C3%A0%C2%B8%C2%A5%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C2%A0%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%CB%86%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B8%E2%80%A2%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B8%C2%9D%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C5%93%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B1%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B7%C3%A0%C2%B9%CB%86%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%B5%C3%A0%C2%B8%C2%A2%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%E2%80%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B9%C5%92_%C3%A0%C2%B8%C2%AB%C3%A0%C2%B9%E2%80%B0%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%E2%80%94%C3%A0%C2%B8%C2%B5%C3%A0%C2%B9%CB%86_%C3%A0%C2%B9%E2%80%98%C3%A0%C2%B9%E2%84%A2"
เครื่องมือส่วนตัว