จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ
พระนิพนธ์: พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวงษาธิราชสนิท
บทประพันธ์
|
|
| ร่าย
|
| ๏ เปรมปรีดารมเยศ เหตุกุศลสุจริต หวังบูชิตชินธาตุ พุทธไสยาศน์สถูปสถาน ในพนานต์นุประเทศ เขตแขวงแคว้นนครี นครไชยศรีสมญา โดยศรัทธาธิมุติ พิสุทธิสุนทรภาพ มละมล้างบาปบำบัติ สักการสกัจเคารพย์ อายัติภพหวังผล ทำงนงานการปราชญ์ เร่อมนิราศพจนา ปองปรีชาชำนิ ริงรงงสฤษดิกลกลอน อาวรณ์ศุขสำเรอง บำเทองธรรมบัณฑิตย์ กิจกระวีวรชาติ โอภาษแผ่นสุธา เฉลอมอยุทธยายงยศ เสาวภาคย์พจนบรรหาร ภอกระเษมสานต์อภิโมทน์ มาโนชนึกนิพนธ์ แสดงดำบลทุกด้าว ผดุงพระเกียรติไทท้าว ธิราชผู้ผ่านถวัลย ราชนา ฯ
|
| | |
|
|
|
| ๑
|
| ๏ โกสินทร์บุรินทร์รัตนอ้าง | | ไอสวรรย์ สวรรค์ฤๅ
|
| ยศยิ่งอยุธยาอัน | | ล่วงแล้ว
|
| ไตรรัตน์จรัสเจียรจันทร์ | | จรูญโลกย์ แลแฮ
|
| โอภาษพระสาศน์แพร้ว | | เพรอศหล้ากว่าเพรง ฯ
|
|
|
|
|
| ๒
|
| ๏ มรกฎใหญ่ยอดแก้ว | | ปฏิมา กรฤๅ
|
| คืออนัคฆรัตนา | | เลอศล้น
|
| เมืองหมื่นอื่นห่อนหา | | เทียมท่า ถึงเลย
|
| เป็นดิลกโลเกศร์พ้น | | พิภพด้าวใดเสมอ ฯ
|
|
|
|
|
| ๓
|
| ๏ เรืองรัตน์ปริยัติพร้อม | | ธรรมขันธ์
|
| แปดหมื่นเสศสี่พัน | | ทั่วถ้วน
|
| ภูวเรศสฤษดิรงงสรรค์ | | จบฉบัพ หลายแฮ
|
| ชิโนวาทศาสน์ล้วน | | เลอศล้นผลบุญ ฯ
|
|
|
|
|
| ๔
|
| ๏ แสนสงฆ์ปริสุทธิสร้าง | | สิกขา ไตรเฮย
|
| สำมถะธรรมธิรา | | อะคร้าว
|
| เถือกถ่องทวัชกาสา | | วพัตรเพรอศ ภพพ่อ
|
| สังฆรัตน์จรัสรุ่งด้าว | | ดื่นพื้นแผ่นผไท ฯ
|
|
|
|
|
| ๕
|
| ๏ ปราสาทสูงสุดห้อง | | เวหา ดลแฮ
|
| อร่ามรัตน์ประภัษศร์ประภา | | ผ่องแผ้ว
|
| สึงหาศน์ราชทวารา | | รจเรข แลฤๅ
|
| เถกองก่องทองแกมแก้ว | | กระจ่างแจ้งแสงสูริย์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๖
|
| ๏ โสภาอาวาศล้วน | | โอฬาร หลายเฮย
|
| อุโบสถสถูปธาตุ์สถาน | | ทั่วสร้าง
|
| เจดีย์วิหารการ | | บุเรียนเทศ ธรรมนา
|
| รเบียงรเบียบเพียบพระสร้าง | | ประเสรอฐสิ้นถิ่นสงฆ์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๗
|
| ๏ เสร็จสารขานยศเผ้า | | อยุทธยา ภพแฮ
|
| ห่อนวิถารกฤษฎา | | ย่อยั้ง
|
| จักเร่อมเรื่องรจนา | | นิราศพร่ำ พจน์พ่อ
|
| ไปภิวาทมหาธาตุ์ตั้ง | | ชื่ออ้างประธมประโทน ฯ
|
|
|
|
|
| ๘
|
| ๏ ถวิลวันเรียมร้างรัก | | แรมโรย
|
| ไปแต่กายใจโหย | | ห่วงน้อง
|
| จักภาสุดสวาดิ์โดย | | ใดสดวก แดนา
|
| เพราะแม่อยู่แยกห้อง | | ห่อนได้สมประสงค์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๙
|
| ๏ สุดาดวงดื่นห้องห่อน | | ภาไป
|
| เลือกภักตร์จักเสียใจ | | โศกเศร้า
|
| เมื้อหมดทุรัศสถานไกล | | เรือมาก ลำแม่
|
| ลำบากบ่าวไพร่เต้า | | ต่างต้องติดตาม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐
|
| ๏ ประสงค์แต่สุดสวาดิ์สร้อย | | สายสมร เดียวแม่
|
| คิดใคร่พาขนิษฐจร | | เพื่อนพร้อง
|
| แรมเรือเมื่อหนาวนอน | | แนบอุ่น อกเอย
|
| ยุงกัดหวังวานน้อง | | ปัดเบื้องปฤษฎางค์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑
|
| ๏ สายัณห์สุริเยศเยื้อง | | อัษฎงค์
|
| นายมหาดขนเครื่องลง | | เสร็จแล้ว
|
| พลพายบ่ายเรือตรง | | ประทับท่า รับแฮ
|
| หวนห่วงสุดสวาดิ์แก้ว | | เกษน้องนางเดียว ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒
|
| ๏ จวบลงเรือจากแล้ว | | แลหา นุชเฮย
|
| ใคร่สั่งสารสมรลา | | สักน้อย
|
| จนใจจักไปหา | | ลาแม่ แล้วมา
|
| ได้แต่สั่งลมถ้อย | | บ่ายหน้าลาสมร ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓
|
| ๏ นาวาคลาเคลื่อนคล้อย | | สพานมอญ
|
| ถวิลบ่วายอาวรณ์ | | สวาดิ์ร้าง
|
| เกลือกพี่ห่างแหสมร | | จักกลับ ใจแม่
|
| วิตกแต่รักจักค้าง | | คู่ขึ้นคานแขวน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔
|
| ๏ โอ้ศรีเสาวภาคย์ผู้ | | เพ็ญภักตร์ พี่เอย
|
| ยามนิราศรศรัก | | เรอศร้าง
|
| ปรานีนุชนงลักษณ์ | | ลาญเทวศ เดียวแม่
|
| ใครจักแอบแนบข้าง | | คู่เคล้าคลึงถนอม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕
|
| ๏ ถึงสพานกรงข้ามคิด | | อธิษฐาน ใจเอย
|
| เดชสัตย์สุจริตสมาน | | มิตรหมั้น
|
| เรียมจากนุชไปนาน | | เนาเนิ่น วันแม่
|
| ขอจิตร์สุดเสน่ห์นั้น | | แน่วเพี้ยงสพานกรง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖
|
| ๏ เอนดูเยาวอยู่ห้อง | | โหยหวล
|
| ภักตร์ที่ผ่องผิวนวล | | จักคล้ำ
|
| รันทวยรทดครวญ | | ใครปลอบ เปลื้องแม่
|
| เสวยสุชลต่างน้ำ | | เนตรน้ำนองเขนย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗
|
| ๏ มาลุะสพานช้างช่อง | | ฉุกคิด
|
| สพานก็ก่อกอปอิฐ | | แน่นแท้
|
| ขอสุดเสน่ห์สนิจจิตต์ | | จงแน่น
|
| ด่งงสพานช้างแล้ | | ลากล้อฤๅไหว ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘
|
| ๏ ออกคลองตลาดคลาศเศร้า | | เสียใจ
|
| แลลับชลไนยไหล | | หลั่งย้อย
|
| ใจหนึ่งจากจรไป | | ใจหนึ่ง เนาแม่
|
| โอ้ว่ากำม์จำคล้อย | | คลาศคล้ายวายชนม์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙
|
| ๏ ภอออกแม่น้ำค่ำ | | แขหงาย
|
| เห็นแต่เรือแพราย | | เรียบร้อย
|
| บเห็นสาวเหล่าแพขาย | | สรรพสิ่ง ของนา
|
| ยิ่งสลดใจละห้อย | | ห่วงน้องนางเดียว ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐
|
| ๏ วัดกัลยาณมิตรแม้น | | มิตรกุศล ร่วมฤๅ
|
| ผดุงร่วมรศฤดีดล | | แนบน้อง
|
| บำเพ็ญเพื่อนกุศลผล | | เพรงภพ ฤๅแม่
|
| ในภพนี้จึ่งพ้อง | | เสน่ห์สร้อยสุดสมาน ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๑
|
| ๏ บางหลวงชลเชี่ยวซึ้ง | | เวียนวน
|
| เป็นชวากแฉวรคน | | คลื่นคล้อย
|
| เสมอเรียมเมื่อจรดล | | เด็ดสวาดิ์ มาแม่
|
| ใจพี่วนกลร้อย | | ตระหลบรื้อคืนสมาน ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๒
|
| ๏ วิไชเยนทรก่อป้อม | | ปราการ
|
| ป้อมก็ปรากฎนาน | | อยู่ช้า
|
| เรียมก่อรักสมัคสมาน | | เสมอชีพ
|
| ขออยู่คู่ดินฟ้า | | อย่ารู้เสื่อมสลาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๓
|
| ๏ วงงขุนหลวงตากสร้าง | | สรัพสรรค์ ไว้แฮ
|
| สิ้นกุศลกรรมทัน | | ปลิดเปลื้อง
|
| ราชถานบ่ยืนพลัน | | ตกต่าง กรมแม่
|
| แต่ราชวงงยังเยื้อง | | ยักย้ายหลายกล ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๔
|
| ๏ เห็นสถานสถิตย์ราชร้าง | | เรียมกรม ทรวงเอย
|
| พระนิเวศน์ยังนิยม | | ยักย้าย
|
| เรียมจากนุชแรมชม | | ทันกลับ มาแม่
|
| รักเกลือยักรักร้าย | | เรอศร้างแรมเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๕
|
| ๏ นาวาลุหน้าวัด | | เชตุวัน
|
| ไพรจิตรพิศสบสรรพ์ | | ราชสร้าง
|
| โอฬารตระการบรร | | เจอดเนตร์ ยิ่งพ่อ
|
| อาวาศใดไป่อ้าง | | เทียบแท้ถึงสอง ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๖
|
| ๏ หวลหวลป่วนจิตรพ้น | | รำพรรณ
|
| เห็นแต่ดวงดาวจันทร์ | | แจ่มฟ้า
|
| พิศพื้นชลาผัน | | ภบแต่ ชลเอย
|
| บงบ่สบหนุ่มหน้า | | แม่หน้านวลเฉลอม ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๗
|
| ๏ วัดอรุณคิดนิ่มเนื้อ | | นามอรุณ เรียมเอย
|
| เคยประทับทรวงลมุน | | แนบน้อง
|
| ยามหนาวแม่มีคุณ | | แอบอก อุ่นเอย
|
| เฉกอรุณเรืองห้อง | | ส่องให้หายหนาว ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๘
|
| ๏ คลองนครบาลซื่อ | | แต่บูรพ์
|
| บัดนครบาลสูญ | | เสื่อมบ้าน
|
| คิดยามพิโยคพอูล | | เออาตม์ มาแม่
|
| สูญเสื่อมสังวาศค้าน | | ขาดค้างห่างเขนย ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๙
|
| ๏ ถึงท่านาเวศจ้าง | | เอาทรัพย์
|
| ข้ามทุกหญิงชายรับ | | ส่อซร้อง
|
| บำนานแจกจักนับ | | เงินค่า จ้างนา
|
| จ้างรับนุชเนาห้อง | | เร่งเต้าตามเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๐
|
| ๏ ฉางน้ำตาลเฉกน้ำ | | คำหวาน อรเอย
|
| พร้องพร่ำสัตย์ปัติญาณ | | ว่าไว้
|
| เว้นเรียมฤห่อนสมาน | | สมัครอื่น เลยนา
|
| จิตร์ไม่ไว้ใจได้ | | เล่ห์ลิ้นลมหวาน ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๑
|
| ๏ โบราณท่านว่าไว้ | | ใจความ
|
| ชู้รูปสวยสอาดงาม | | อยู่ห้อง
|
| ไว้ใจแต่ใจตาม | | ใจห่อน เที่ยงแฮ
|
| กลัวเกลือกลมปากต้อง | | ติดเต้าตามลม ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๒
|
| ๏ กะดีเจ้าเซ็นแขกเต้น | | ตีอก
|
| ไห้รักจนตาฟก | | ฟอกช้ำ
|
| เสมอพี่จากสุดวิตก | | แต่ทุ่ม อุระเอย
|
| ไห้บ่วายไห้น้ำ | | เนตร์ล้นนองเขนย ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๓
|
| ๏ ถึงฉนวนดำหนักน้ำ | | ในสินธุ์
|
| งามเงื่อนไพชยนต์อินทร์ | | เอี่ยมฟ้า
|
| นฤนารถประพาศวาริน | | รมเยศ
|
| มีที่ฝ่ายในหน้า | | สนุกนิล้ำเหลือเกษม ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๔
|
| ๏ ถวิลกาลกติกะมาศเมื้อ | | ลอยกะทง
|
| เคยพี่ภาอรอนงค์ | | นุชน้อง
|
| เที่ยวชมกระทงบง | | ประทีปดอก ไม้นา
|
| แสงบุหลันส่องต้อง | | ภักตร์เพี้ยงเพ็ญแข ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๕
|
| ๏ วัดระฆังฝ่งงฟากโพ้น | | ชลธาร
|
| คิดระฆังเสียงขาน | | คู่ฆ้อง
|
| ยามสมสมรมาลย์ | | สดับศับท์ ระฆังนา
|
| พลางพี่โลมลาน้อง | | รีบร้างปางอรุณ ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๖
|
| ๏ ท่าพระเชิญพระขึ้น | | หึงกาล
|
| ชื่อก็ปรากฏนาน | | เหมาะหมั้น
|
| แต่คำแม่ปัติญาณ | | กับพี่ ณะแม่
|
| จงอยู่ถ้าเสน่ห์นั้น | | อย่ารู้ลืมหลง ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๗
|
| ๏ วัดมหาธาตุชื่อตั้ง | | เถลองนาม
|
| สังฆราชสถิตย์อาราม | | เขตร์นั้น
|
| เป็นปิ่นแก่สงฆ์สยาม | | ยศยิ่ง ยงเอย
|
| ขอพระเตชกางกั้น | | คู่ข้อยคนเดียว ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๘
|
| ๏ มาดลฉนวนน้ำพระ | | บัณฑูร ประทับเฮย
|
| ตำหนักก็ร้างแรมสูญ | | เสื่อมเศร้า
|
| เสมอแดพี่อาดูร | | เด็ดสวาดิ์ มาแม่
|
| ชมแต่ชื่อต่างเจ้า | | จากแล้วแลหาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๓๙
|
| ๏ วงงน่าคิดหน้านุช | | นวลฉม หอมเฮย
|
| งามเนตรเนตรขำคม | | แช่มช้อย
|
| บังเงาพี่ประลองชม | | ขวัญข่วน พี่นา
|
| รอยนขานิ้วน้อย | | ติดเนื้อมาชม ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๐
|
| ๏ วงงหลังเลอนาถโอ้ | | อนิจจัง
|
| ไร้ราชผู้ผ่านวงง | | วิบัติสิ้น
|
| ถวิลนุชแม่เนาหลัง | | ลับเนตร พี่เอย
|
| ร้างคู่ดูจักดิ้น | | ประดาษเพี้ยงวงงหลัง ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๑
|
| ๏ เห็นวงงร้างคิดร้าง | | แรมสมร แม่ฤๅ
|
| ร้างเริศรักเรียมจร | | จากน้อง
|
| เจียรใจจักขานรอน | | รนสวาดิ์ ราแม่
|
| หวลกลับคิดอายต้อง | | ตัดน้ำใจจร ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๒
|
| ๏ ถับถึงบางกอกน้อย | | นอนรบม
|
| เรียมอยากกอกรักรม | | ตรากตรึ้ง
|
| วานกอกช่วยกอกรดม | | ดูดอก เรียมเอย
|
| กอกรักเรียมเหลือทึ้ง | | ทอดทิ้งกอกถอน ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๓
|
| ๏ ปรานีสุดเสน่ห์น้อง | | เนาวงง
|
| สัดจักโศกสืบฟัง | | ข่าวเศร้า
|
| กรรแสงสุดจักหวัง | | ใครปลอบ เปลื้องนา
|
| แต่แม่เดียวจักเข้า | | สู่ห้องสุดโหย ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๔
|
| ๏ รันทวยระทดท้อ | | ถอนฤไทย
|
| ทวีเทวศถวิลใน | | อุระร้อน
|
| ผ่าวผ่าวพิศม์พิสมัย | | พิศม์ยิ่ง พิศม์นา
|
| แสนโศกแสบทรวงสท้อน | | แสบเศร้าเสียใจ ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๕
|
| ๏ โรงเรือเรียดฝั่งต้งง | | ตาดู
|
| ไชยกิ่งโขนขู | | ท่านไว้
|
| วานเรือช่วยรับพธู | | พลันพราก มาเฮย
|
| เชอญร่วมนาเวศให้ | | สว่างร้อนเรียมโรย ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๖
|
| ๏ เห็นเรือคิดแม่เมื้อ | | เรือเก๋ง
|
| เรียมรีบเรือตามเล็ง | | ภักตร์น้อง
|
| เนตรสบเนตรเรียมเขม็ง | | เนตรนุช หลบนา
|
| ศรสวาดิ์เนตรน้องต้อง | | แทบสิ้นสมปรดี ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๗
|
| ๏ อัมรินทราวาสเพี้ยง | | อัมรินทร์ สฤษดิ์ฤๅ
|
| โสภาคย์พ่างภพอินทร์ | | อาจอ้าง
|
| ขอเดชสุชามบดินทร์ | | พำนักนิ์ นุชแม่
|
| กำจัดดัษกรมล้าง | | เหล่าชู้ชิงโฉม ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๘
|
| ๏ บ้านบุะบุะภาชนพ้อง | | อุระภางค์ พี่เอย
|
| ข่อนข่อนเพียงจักวาง | | ชีพย์ม้วย
|
| สูเอยพี่ไกลนาง | | นับทุ่ม โมงแม่
|
| แม้แม่มาได้ด้วย | | ดับร้อนข่อนหาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๔๙
|
| ๏ โอ้สายสุดสาวดิ์ล้ำ | | เลอสมร พี่เอย
|
| เรียมบ่วายอาวรณ์ | | ว่างเว้น
|
| ชมนักษัตร์ศศิธร | | แทนภักตร์ แม่แม่
|
| น้ำเนตรคลอเนตรเร้น | | ซ่อนหน้าจาบัลย์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๐
|
| ๏ วัดสุวรรณ์บรรโบสถ์ล้ำ | | ลายสุวรรณ์
|
| กระจ่างแจ้งแสงจันทร์ | | แจ่มจ้า
|
| ถวิลภักตร์ภพิมลพรร | | โณภาษ นาแม่
|
| ยามเมื่อผัดผิวหน้า | | พิศหน้าชวนชม ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๑
|
| ๏ หอมพิกุลฉุนกลิ่นฟุ้ง | | นาสา
|
| เฉกกลิ่นบุหงายิหวา | | ห่อให้
|
| รินรินกลิ่นมลิลา | | หอมตระหลบ ลมเอย
|
| เหมือนกลิ่นน้ำดอกไม้ | | เทศแป้งขนิษฐ์ปรุง ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๒
|
| ๏ ชีประขาวนามชื่ออ้าง | | ชีฉงน
|
| ฤๅว่าชีสัปรดน | | แต่กี้
|
| ชวนตาปะขาวซน | | โลนลวก หอยแฮ
|
| เหตุจึ่งปรากฏชี้ | | ชื่อไว้สำคัญ ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๓
|
| ๏ ถวิลปางรเด่นคลั่งไคล้ | | แอหนัง
|
| เสมออกเรียมแรมวงง | | คลั่งน้อง
|
| ห่วงหน้าระวังหลัง | | หลายห่วง ห่วงแฮ
|
| ห่วงสุดห่วงห่างห้อง | | ห่วงให้ใจโหย ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๔
|
| ๏ บางขุนนนชื่ออ้าง | | แต่ปาง
|
| รอยชื่อขุนนายบาง | | บอกไว้
|
| ขุนเอยนิราศนาง | | นอนเปลี่ยว มาพ่อ
|
| ขุนช่วยบอกเยาวให้ | | รีบร้อนตามเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๕
|
| ๏ เสียงนกกดกูดก้อง | | เรียกนาง นกเอย
|
| เสมออกตูแรมสุรางค์ | | ร่ำไห้
|
| ถวิลวันละพันพาง | | ชีพย์มอด ม้วยแฮ
|
| แต่ทุกข์ทุกข์จนจะไข้ | | คิดแล้วใจหาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๖
|
| ๏ บางผักหนามนึกเสี้ยน | | ศัตรู นุชนา
|
| เรียมบำราศเยาวยู | | รยาตรแล้ว
|
| อยู่หลังเกลือกปวงริปู | | ปองเสน่ห์
|
| ใครจักกรรขนิษฐ์แผ้ว | | แผกพ้นพาลไภย ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๗
|
| ๏ เห็นค้างคาวท่องท้อง | | เวหา หนแฮ
|
| แสวงรศผลเพลา | | ค่ำคล้อย
|
| เสมอพี่ลอบไปมา | | สมเสน่ห์ นุชฤๅ
|
| จอบรุ่งเรียมลาร้อย | | ชั่งเต้าคืนสถาน ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๘
|
| ๏ บางบำหรุะเหมือนพี่ไร้ | | บำรุง
|
| จากสถิตย์สถานกรุง | | กลิ่นสิ้น
|
| เคยเนานุชปรนปรุง | | สุคนธ์ส่ง พี่นา
|
| มาตรากแดดลมริ้น | | เริศร้างบำเรอห์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๕๙
|
| ๏ หอมปาหนันกลิ่นกล้ำ | | กระหลบอวล หอมเฮย
|
| เฉกเช่นแพรศรีนวล | | นุชย้อม
|
| หยิบผ้าห่มหอมชวน | | ภาชื่น น่อยนา
|
| ใจแม่สุดโอบอ้อม | | ฝากผ้ามาแทน ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๐
|
| ๏ มาถึงศาลเจ้าที่ | | ท้ายบาง
|
| พลางพี่บ่นพนพลาง | | พร่ำไว้
|
| จ้าวเอยช่วยระวังนาง | | เนานิเวศน์ หลังนา
|
| ท้งงสุดสายสวาดิ์ให้ | | อยู่ห้องผ่องโฉม ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๑
|
| ๏ ลาจากศาลจ้าวล่อง | | ชลที
|
| ถึงวัดสุวรรณคีรี | | เรียกอ้าง
|
| ขอคุณพระชินศรี | | สรวมจิตร์ น้องนา
|
| แน่นดุจศีขรง้าง | | งัดรื้อฤๅไหว ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๒
|
| ๏ รุ่นเริ่มแรกรักชู้ | | เชยชม
|
| ฤๅห่อนเคยนิยม | | อย่างนี้
|
| ชรอยแรงกุศลสม | | เคยคู่ สร้างฤๅ
|
| รักยิ่งรักกว่านี้ | | มากชู้หลายเมีย ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๓
|
| ๏ บางรมาดนามแม้นมาท | | หมายมิตร
|
| ประมาณสี่ห้าปีคิด | | มาทน้อง
|
| มาทนุชหนึ่งสุจริต | | เรียมมาท
|
| ห่อนมาทรักอื่นพ้อง | | เฉพาะสร้อยสุดาเดียว ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๔
|
| ๏ เมอลดอกเบ็ญมาศแม้น | | ผิวอนงค์
|
| เหลืองแม่เหลืองลออองค์ | | อร่ามจ้า
|
| งามรูปรัดเอวทรง | | สมสุด สวยเอย
|
| แป้งแม่ผัดผิวหน้า | | ภักตรน้องผ่องนวล ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๕
|
| ๏ เรือถึงวัดไก่เตี้ย | | ตาแสวง
|
| หาไก่ป่าปู่แปลง | | แต่กี้
|
| ภาลอลิลาศสมแพง | | เพื่อนพี่ น้องนา
|
| วานช่วยนำนุชชี้ | | ช่องเต้าตามเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๖
|
| ๏ ถวิลลอราชคลั่งไคล้ | | ใหลหลง
|
| ถึงเพื่อนแพงสององค์ | | พี่น้อง
|
| เสมอพี่คลั่งไคล้พวง | | หวังสุด สวาดิ์นา
|
| รักฤสมเสน่ห์น้อง | | ขัดค้างขวางเชิง ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๗
|
| ๏ วัดท่าถวิลถ้านุช | | วันจร จากเอย
|
| ถ้าจัดสั่งสารสมร | | แม่แคล้ว
|
| ถ้าถ้าแต่ทินกร | | ยังเที่ยง
|
| จนล่วงสายัณห์แล้ว | | สุดถ้าลาอนงค์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๘
|
| ๏ หน้าวัดต้นโศกขึ้น | | สาขา
|
| เห็นโสกพฤกษ์ยิ่งพา | | โศกเศร้า
|
| พิศใบอ่อนโสกปรา | | กฏเช่น สไบแม่
|
| ฝากเมื่อวันเรียมเต้า | | บอกเบื้องโศกสมร ฯ
|
|
|
|
|
| ๖๙
|
| ๏ วัดน้อยนึกแน่งน้อย | | ทรงนาง
|
| โฉมนุชสุดสำอาง | | สอาดเนื้อ
|
| งามทรงสบสรรพางค์ | | เพ็ญลักษณ เลอศแฮ
|
| ควรภิรมย์รศเกื้อ | | กอดไว้หว่างทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๐
|
| ๏ สพานวัดไม้สวาดขึ้น | | รุงรัง
|
| เหมือนพี่มุ่งสวาดิ์หวัง | | แน่งน้อย
|
| สวาดต้นพิศพึงชัง | | ใช่สวาดิ์ เรียมแม่
|
| สวาดิ์พี่หวังสวาดิ์คล้อย | | คลาศแคล้วสวาดิ์คลา ฯ
|
| | |
|
|
|
| ๗๑
|
| ๏ สวนแดนมาลุด้าว | | แดนสวน
|
| ถวิลบ่วายรำจวน | | จิตร์ไหม้
|
| เห็นสวนคิดใคร่ชวน | | สมรเที่ยว สวนแม่
|
| แม้ไม่ขัดมาได้ | | หยุดค้างสวนชม ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๒
|
| ๏ เสนาะห์เสียงจักรจั่นแจ้ว | | จับใจ
|
| หวาดว่าเสียงทรามไวย | | หวีดร้อง
|
| ผวาปลอบเปล่าหฤไทย | | ทุกข์เทวศ ถวิลแม่
|
| หลงเรียกรับขวัญน้อง | | นิ่มเนื้อนฤมล ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๓
|
| ๏ วัดพิกุลฉุนคิดคล้าย | | พิกุลมา ไลยเลย
|
| นงนุชสุดเสน่หา | | แม่ร้อย
|
| ถุงยาสูบใส่บุหงา | | ผจงส่ง เรียมฤๅ
|
| ฉมชื่นหื่นหายลห้อย | | เสื่อมสิ้นเสาวคนธ์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๔
|
| ๏ ถวิลรศยามเมื่อนร้าง | | แรมขวัญ เนตรฤๅ
|
| ริกริกฤๅดียรร | | ยั่วเย้า
|
| พิกุลพิกันกรร | | ณิกาเกษ แก้วเอย
|
| แม้แม่โดยสดวกเต้า | | พี่ชี้ชวนชม ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๕
|
| ๏ บางขวางขวางขัดห้าม | | ฤๅไฉน
|
| ขวางบ่ให้ครรไลย | | ละน้อง
|
| จักคืนลาจักไคล | | ใดแน่ ไฉนนา
|
| ถวิลยิ่งวุ่นขุ่นข้อง | | ขัดค้านการกุศล ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๖
|
| ๏ ริ้วริ้วเรือวิ่งน้ำ | | ใจคลอ
|
| เร็วแต่เรือเรียมรอ | | เรียดคุ้ง
|
| ตนจากแต่จิตร์ขอ | | เนาเพื่อน แม่นา
|
| นอนบ่เปนนอนสดุ้ง | | เด็ดน้ำใจจร ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๗
|
| ๏ มาลุศาลเจ้าปาก | | บางสนาม
|
| สนามเล่นสิ่งใดถาม | | ห่อนแจ้ง
|
| เทพารักษ์แถลงความ | | บอกหน่อย หนึ่งพ่อ
|
| สนามสนุกนิ์เรียมแล้ง | | ขาดเศร้าเซาเขษม ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๘
|
| ๏ ศาลสถิตศักดิ์สิทธิ์ท้าว | | เทพา พ่อฤๅ
|
| เชิญผดุงกานดา | | แม่ด้วย
|
| ใครอย่าริเร่อมตุนา | | หงันแม่ อีกแม่
|
| แม้หลุดสุดมือม้วย | | สวาดิ์แล้วเผาศาล ฯ
|
|
|
|
|
| ๗๙
|
| ๏ วัดเกษนึกเกษน้อง | | นงพงา พี่เอย
|
| หอมยิ่งหอมบุหงา | | ตระหลบฟุ้ง
|
| ยามแนบนุชนิทรา | | รมย์รื่น รวยแม่
|
| กลิ่นตระหลบอบมุ้ง | | ห่อนสิ้นกลิ่นหอม ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๐
|
| ๏ สงสารสมรเกษแก้ว | | กานดา พี่เอย
|
| ยามนิโยคเยาวชายา | | อยู่ห้อง
|
| จักไห้จักโหยหา | | หายชื่น แล้วแม่
|
| ใครจักถ่อมถนอมน้อง | | แนบเนื้อนวลองค์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๑
|
| ๏ วัดชลอคิดใคร่จ้าง | | คนจร
|
| ไปลอบชลอบรรฐรณ์ | | แท่นน้อง
|
| มาร่วมที่เรือนอน | | แนบหน่อย หนึ่งนา
|
| คิดบ่สมคิดข้อง | | ขัดแค้นคำชลอ ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๒
|
| ๏ ฉิวฉิวลมพัดชื้อ | | เชยทรวง
|
| หนาวนอกกำเดาดวง | | จิตร์เศร้า
|
| ตากตนประดาษตวง | | เตอมเทวศ มาแม่
|
| ลมพัดเพียงพิศม์เร้า | | อกสท้านสุดทน ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๓
|
| ๏ บางสีทองชื่อพ้อง | | แพรศรี ทองแม่
|
| หนังไก่พุดตานมี | | แก่เอ้ง
|
| ภอใจห่มตาปี | | ไปปะ ย่อยนา
|
| เห็นดอกดวงเต่งเต้ง | | ติดต้องตาเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๔
|
| ๏ รฤกทรงสภักน้อง | | รัญจวน ใจเอย
|
| พลางพี่หยิบศรีนวล | | ขนิษฐ์ให้
|
| คลุมองค์ยิ่งหอมหวล | | ยวลเสน่ห์ นุชนา
|
| ได้แก่แพรเคล้นไคล้ | | คลี่เคล้าคลึงชม ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๕
|
| ๏ บางอ้อยช้างเฉกอ้อย | | อบปรุง
|
| คิดแม่เคยบำรุง | | ทุกครั้ง
|
| งามเครื่องปรักผูกถุง | | อรเทียบ ไว้แม่
|
| ยามจากรักแรมท้งง | | รศอ้อยอบปรุง ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๖
|
| ๏ ถวิลบางอ้อยช้างชื่อ | | เรียมฟัง
|
| ฤๅว่าพลายแรมพงง | | เผื่อนกว้าง
|
| เสมือนอกพี่แรมวงง | | ถวิลสวาดิ์ วายฤๅ
|
| ช้างก็พลัดพงงก็ร้าง | | พี่ก็ร้างแรมอนงค์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๗
|
| ๏ ดลวัดสักน้อยน่งง | | อนาถใจ
|
| น้อยศักดิ์จึ่งโศกใน | | อกอึ้ง
|
| เจ็บรักจากรักไกล | | กลอยเสน่ห์ มาแม่
|
| โศกไม่น้อยหน้าตรึ้ง | | ตรากตรึ้งทรวงเสมอ ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๘
|
| ๏ หอมโศกยิ่งโศกเศร้า | | อึมครึม
|
| จิตร์พี่เพ้อพำพึม | | พร่ำพร้อง
|
| สดับเสียงวิหคคระหึม | | หวลสวัสดิ์
|
| ถวิลแต่ทุกข์เทวศต้อง | | นิราศร้างแรมชม ฯ
|
|
|
|
|
| ๘๙
|
| ๏ แก้วฟ้าอาวาศไว้ | | สมญา วัดฤๅ
|
| เฉกชื่อแก้วขนิษฐา | | พี่ร้าง
|
| แก้วทิพย์เทียบแก้วตา | | ตูเพรอศ กว่าแฮ
|
| แก้วทั่วฟ้าหล้าอ้าง | | เปรียบได้ไป่เสมอ ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๐
|
| ๏ เห็นพวงแก้วช่อช้อย | | เลวงฉม
|
| เฉกกลิ่นแก้วเรียมภิรมย์ | | รศรู้
|
| แก้วเองพี่ขอชม | | ภอชื่น ใจนา
|
| แทนกลิ่นแก้วนุชรู้ | | ที่ร้างแรมเกษม ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๑
|
| ๏ บางขนุนขนุนหนึ่งต้น | | ผลดก
|
| ผลละผลใหญ่ยก | | หนักตึ้ง
|
| เหมือนทุกข์ที่ทับอก | | เออาตม์ มาแม่
|
| แรมรักหนักอกอึ้ง | | ปลดปล้ำทำไฉน ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๒
|
| ๏ ขนุนหนามแต่นอกเนื้อ | | ในหวาน
|
| เฉกเช่นหญิงรูปประมาณ | | ห่อนพริ้ง
|
| แต่รู้จักประกอปการ | | กิจสัต ตรีนา
|
| ชายฤหน่ายเสน่ห์ทิ้ง | | ทอดน้องนางแหนง ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๓
|
| ๏ บ้านกระเบื้องนามกระเบื้องบอก | | ดำบล
|
| ไยกระเบื้องบยล | | อย่างอ้าง
|
| เฉกโฉมนุชนฤมล | | ติดเนตร มาแม่
|
| ไยบ่ยลเยาวร้าง | | เนตรไร้ไป่เห็น ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๔
|
| ๏ ทำไฉนจะได้มิตร | | มาชม
|
| ภอค่อยคลายอารมณ์ | | ร่านเร้า
|
| แสนทุกข์สุดทุกข์รทม | | ถมอก อยู่เอย
|
| กว่าจักกลับคืนเข้า | | เขตรน้องยังนาน ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๕
|
| ๏ บางกร่างกร่างต้นใหญ่ | | ไป่มี
|
| ยลแต่ไกรริมนที | | ร่มสอ้าน
|
| ควรภาพงาลี | | ลาเล่น ร่มฤๅ
|
| กร่างแต่อ้างนามบ้าน | | บอกไว้ไป่สม ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๖
|
| ๏ เรียมจากเสาวภาคย์สร้อย | | โกสุม
|
| เจ็บอุระรึงรุม | | เร่าเร้า
|
| เปรียบเปลวอัคนีประชุม | | เผาผ่าว อกเอย
|
| วันละวันครันเศร้า | | กว่าร้อยคราครวญ ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๗
|
| ๏ ขุนกองรอยชื่อเจ้า | | ของบาง
|
| ตูจักถามอย่าพลาง | | เร่งพร้อง
|
| ยังไกลฤใกล้ทาง | | ประทมพระ สถูปพ่อ
|
| เรียมด่วนคืนถนอมน้อง | | จักช้าฤๅเร็ว ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๘
|
| ๏ ถามใครใครห่อนแจ้ง | | กิจจา
|
| ภอเสื่อมโศกในอุรา | | คล่องคล้อง
|
| คิดได้แม่มานา | | เวศร่วม เรียมแม่
|
| ยามพี่พร่ำแม่พร้อง | | พร่ำพร้องภาเกษม ฯ
|
|
|
|
|
| ๙๙
|
| ๏ ถึงบ้านจีนเจ๊กจ้อ | | เจรจา
|
| เหล่าเจ๊กเคียงภรรยา | | หยอกเย้า
|
| เรียมเจ็บจากสมรมา | | พลัดคู่
|
| อายกับเจ๊กจิตร์เศร้า | | โศกสท้อนทรวงสเทือน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๐
|
| ๏ นาวาคลาท่องท้อง | | แถวชล มารคเฮย
|
| หลายล่วงบางดำบล | | เคลื่อนคล้อย
|
| หวลโหยห่างนฤมล | | มาเปลี่ยว อกเอย
|
| โศกยิ่งสุมทรวงสร้อย | | หลั่งล้นชลไนย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๑
|
| ๏ บางนายไกรชื่อบ้าน | | นายไกร ทองฤๅ
|
| นามบ่หายตนประไลย | | ลับลี้
|
| ไกรเอยพระเวทไว | | วานน่อย หนึ่งพ่อ
|
| เคยเรียกกุมภีล์กี้ | | เรียกน้องลองมนตร์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๒
|
| ๏ จำจรจำจากเจ้า | | จอมขวัญ
|
| พิไรรักร่ำรำพรรณ | | พรากชู้
|
| กี่คืนจักคืนครร | | ไลยสู่ สมนา
|
| ช้าฤเร็วฤๅรู้ | | เร่งร้อนใจถวิล ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๓
|
| ๏ อุทยานขานชื่อให้ | | ใครชม ชื่นเอย
|
| ยามวิโยคเยาวกรม | | จิตร์ช้ำ
|
| อุระเรียมระบอมระบม | | ทุกขทุ่ม ทับนา
|
| ใจจะฟกอกจะขว้ำ | | ชื่นได้ฉันใด ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๔
|
| ๏ บุญใดดาลได้ประสบ | | ภบกัน
|
| บาปสิ่งใดดลทัน | | จึ่งร้าง
|
| จำเรียมนิราจรัล | | แรมทุเรศ ราแม่
|
| บุญก่อบาปเกื้อบ้าง | | แบ่งให้เห็นผล ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๕
|
| ๏ บางรนกนึกอนาถโอ้ | | เอองค์
|
| ไยบ่เห็นนกลง | | แหล่งนี้
|
| ยินแต่ชื่อนกคง | | คำเรียก บางนา
|
| นกก็ร้างเรียมก็ลี้ | | ลับน้องนางมา ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๖
|
| ๏ คำนึงเสน่ห์นกแก้ว | | กานดา พี่เอย
|
| เคยหมอบรับพจนา | | พี่พร้อง
|
| ยามเรียมวิโยคอรอา | | ดูรเปลี่ยว มาแม่
|
| นกนุชจักเนาห้อง | | น่งงไห้นอนโหย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๗
|
| ๏ คูเวียงใครขุดไว้ | | เป็นคู
|
| เวียงบ่พบพานดู | | เปล่าอ้าง
|
| เหมือนเรียมนิราศพธู | | ลับเนตร มาแม่
|
| ชมแต่นามอ้างว้าง | | อกว้าอาวรณ์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๘
|
| ๏ นอนเปลี่ยวเหลียวฝ่ายซ้าย | | ขวาแล
|
| เห็นแต่สายสินธุ์กระแส | | เชี่ยวคว้าง
|
| บสบสุดาแด | | ดาลเทวศ
|
| ถวิลนิรารศร้าง | | เร่งร้อนรุมทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๐๙
|
| ๏ วัดโบสถ์โบสถ์ก่อไว้ | | แต่ปาง
|
| คิดคู่ภักตร์นวลนาง | | โบดแป้ง
|
| พิศภักตร์ผ่องผิวปราง | | เปล่งปลั่ง ปลื้มนา
|
| นวลบ่ร้างรู้แล้ง | | พิลาศล้ำนวลจันทร์ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๐
|
| ๏ คำนึงนุชอยู่ร้งง | | แรมวงง
|
| จักซื่อสนิทเนาหลัง | | ห่อนรู้
|
| ยังคงต่อสัจจัง | | จริงแน่ ไฉนนา
|
| ฤๅแม่หลงลมชู้ | | ชื่นแล้วลืมเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๑
|
| ๏ วัดหลวงคิดคู่ร้าง | | เวียงหลวง
|
| ร้างศุขสิ่งเกษมทรวง | | เสื่อมสิ้น
|
| มาเดียวอดูรดวง | | แดเด็ด สวาดิ์แม่
|
| ยามดึกสดุ้งยุงริ้น | | เหลือบล้อมตอมกวน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๒
|
| ๏ เล็งรกำลำสละเกี้ยว | | กอแกม
|
| รกำคละสละหนามแหลม | | เหน็บสล้าง
|
| เสมออกอาตม์มาแรม | | บำราศ สมรฤๅ
|
| รกำอุระสละรักร้าย | | เร่ร้อนนอนเรือ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๓
|
| ๏ บางม่วงคิดม่วงน้อง | | นางฝาน
|
| จัดประจงใส่จาน | | จอกแก้ว
|
| รฦกรศสวายหวาน | | วายโอษฐ์ พี่เอย
|
| เห็นแต่บางม่วงแคล้ว | | พี่คล้อยเรือคลา ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๔
|
| ๏ เมอลไม้ม่วงที่ท้าย | | ทางบาง
|
| เหมือนหนึ่งนามนุชนาง | | ม่วงน้อง
|
| พิศผลม่วงกลพาง | | พิศคู่ ถันนา
|
| ยามพี่โลมลูบต้อง | | เต่งเต้าเต็มทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๕
|
| ๏ ถึงศาลอารักษ์ซ้าย | | ทางจร
|
| เรียมแวะบวงบนวอน | | เทพยไท้
|
| ตูข้านิราสมร | | เสมอชีพ นี้นา
|
| ขอฝากสุดสวาดิ์ให้ | | ห่างร้างอันตราย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๖
|
| ๏ แสนถวิลสุดสวาดิ์เพี้ยง | | หฤๅไทย พี่เอย
|
| แสนยากยากรักใคร | | เท่าน้อง
|
| แสนทุกข์ทุกข์คราใด | | ฤๅทุกข์ ถึงเลย
|
| แสนโศกสุดโศกพ้อง | | พี่พ้นทนทาน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๗
|
| ๏ ถึงด่านชาวด่านต้งง | | ตามอง เรือแฮ
|
| ฤๅห่อนเห็นสิ่งของ | | ราษฎร์ค้า
|
| ยลเครื่องย่ทเครื่องทอง | | ต่างตื่น ตระหนกเอย
|
| เรือวิ่งเรียมหวาดว้า | | เหว่ว้างวังเวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๘
|
| ๏ เห็นตาเหลวปักไว้ | | สำคัญ
|
| คุ้มด่านเผด็จไภยัน | | อย่าข้อง
|
| เรียมแรมนิราศขวัญ | | เนตรลับ เนตรเอย
|
| วานช่วยเกียจกรรป้อง | | ศึกชู้ชิงเชย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๑๙
|
| ๏ บางใหญ่ใหญ่เท่านี้ | | ไหนปาน
|
| รักพี่ใหญ่ฤประมาณ | | ใหญ่แท้
|
| ดินฟ้าทั่วนทีธาร | | ใหญ่เท่า ไฉนฤๅ
|
| รักแม่สุดใหญ่แล้ | | ใหญ่ล้ำรำพรร ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๐
|
| ๏ ไคลไคลนาเวศร้อน | | เรวพาย
|
| พลางพี่คำนึงสาย | | สวาดิ์เศร้า
|
| บเหือดบหายวาย | | วางเทวศ
|
| พายเร่งพี่เร่งเร้า | | รุ่มร้อนรัญจวน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๑
|
| ๏ วัดพระอินทร์ชื่ออ้าง | | อินทร์ไตร ตรึงษ์ฤๅ
|
| ฤๅว่าองค์สหัสไนย | | เศกสร้าง
|
| เรียมถวิลสุดสายใจ | | จิตร์ร่วม รักแม่
|
| อินทร์ช่วยเศกเรียมบ้าง | | คู่น้องครองวัง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๒
|
| ๏ ยามดึกนึกเสน่ห์น้อง | | นอนครวญ
|
| กำสรดสุดกำศรวญ | | หมื่นไหม้
|
| โอ้นิ่มอนงค์นวล | | เนานิเวศน์ ไฉนนา
|
| สุขฤทุกข์ขุกไข้ | | ขุ่นข้องหมองกระมล ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๓
|
| ๏ โรงภาษีแต่งต้งง | | ตามตะเกียง
|
| เรียมล่วงเรือมาเคียง | | แค่บ้าน
|
| ยลหญิงหมอบมุ่งเมียง | | มือพัด วีนา
|
| เรียมยิ่งแสนโศกสท้าน | | อุระร้างห่างโฉม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๔
|
| ๏ เห็นแต่เพียงเจ๊กเจ้า | | ภาษี
|
| ยังบ่ขาดนารี | | นั่งน้อม
|
| เรียมฤๅสัตรีมี | | อเนกนับ เนืองนา
|
| มานิราศขาดห้ามห้อม | | ห่อนให้หายกระสัน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๕
|
| ๏ ถึงวัดส้มเกลี้ยงที่ | | กลางทาง
|
| ถวิลเมื่อเที่ยวสวนบาง | | แต่กี้
|
| เคยพาคณานาง | | ไปสู่ สวนเอย
|
| เรียมชักชวนชมชี้ | | เก็บส้มสอยแสวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๖
|
| ๏ จนสามยามเสศแล้ว | | ลืมหลับ
|
| ก่นแต่ข้อนทรวงกลับ | | กลอกกลิ้ง
|
| ดาวเดือนก็เลื่อนลับ | | วลาหก หาวเฮย
|
| ยิ่งทุกข์ถอนฤๅไทยทิ้ง | | ทอดแท้ทรมาน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๗
|
| ๏ เห็นเดือนเตือนจิตร์ให้ | | โหยหา นุชเอย
|
| ยามนิราศสมรมา | | ลับแล้ว
|
| คิดยามเมื่อยังปรา | | กฎสถิตย์ สถานฤๅ
|
| เคยเสนาะห์สำเนียงแก้ว | | เกษน้องนางวอน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๘
|
| ๏ บางโสนคิดโสนน้อย | | เรือนงาม
|
| เคยประโคมทุ่มยาม | | ค่ำเช้า
|
| มโหรีดุริยางค์ทราม | | สวาดิ์ฝึก ฝนแม่
|
| เห็นแต่โสนนอนเศร้า | | สุดเศร้าเรียมคนึง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๒๙
|
| ๏ บางเชือกเดอมเชือกคล้อง | | คชสาร
|
| เชือกอยู่ด้าวใดวาน | | สักน้อย
|
| ช่วยพันธ์ผูกรักสมาน | | สมรมิ่ง ไว้แม่
|
| จงอย่าสร่างสวาดิ์ข้อย | | เคร่าถ้าคืนสม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๐
|
| ๏ เห็นรักกับจากขึ้น | | เคียงกัน
|
| ถวิลเช่นจากรักรัน | | ทดแท้
|
| รักจากพรากทรวงศัลย์ | | แสนเทวศ
|
| จากรักหนักอกแก้ | | กอบให้เบาไฉน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๑
|
| ๏ ทางโยงโยงเชือกร้งง | | เรือจร
|
| เรือก็ล่วงลุขนอน | | นับร้อย
|
| รักเรียมที่ติดดอน | | ดาลสวาดิ์ อยู่แม่
|
| ไฉนจักฉุดโยงคล้อย | | เคลื่อนเข้าคลองทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๒
|
| ๏ อาวรณ์นอนนั่งเศร้า | | กระสันทรวง
|
| โศกจี่ฤๅดีดวง | | รด่าวดิ้น
|
| ดูใดยิ่งเตือนตวง | | เติมแต่ ทุกข์นา
|
| เคยชื่นขาดเชยสิ้น | | เสื่อมน้ำใจเขษม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๓
|
| ๏ ลิวลิวลุะแหล่งด้าว | | ศาลา กลางเฮย
|
| เป็นที่พักนาวา | | ออกเข้า
|
| เรือราษฎร์เรียบเรียงรดา | | ดูสนุกนิ์ สนานแฮ
|
| แลบ่ลืมจิตร์เศร้า | | จากสร้อยสูญเขษม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๔
|
| ๏ ถวิลศรีสุดาอยู่ว้าง | | ไป่วาง ใจนา
|
| ประยุรญาติยังบยกนาง | | นุญาตให้
|
| ฉวยใครแซรกผ่ากลาง | | ขอสู่ สมรแม่
|
| เรียมกลับเกลือกเรอศไร้ | | ชีพร้างฤๅคง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๕
|
| ๏ ถึงดงทิ้งถ่อนไห้ | | โหยหวล
|
| ทิ้งนุชไว้ไป่ควร | | ประหมาทแท้
|
| ยิ่งคิดยิ่งรัญจวน | | ใจจ่อ นุชนา
|
| ใครล่วงลอบลักแล้ | | เล่ห์ล้วงดวงใจ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๖
|
| ๏ พินิจทิ้งถ่อนต้น | | ตอรอญ
|
| เฉกเช่นไม่ตรีทอน | | ทอดกลิ้ง
|
| ยลอย่างพฤกษดงดอน | | ดาลเทวศ
|
| เหมือนพี่ทิ้งแม่ทิ้ง | | ท่อยทิ้งเขษมสอง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๗
|
| ๏ ย่านซื่อตรหล่งล่งโล้ง | | แลตรง
|
| เหมือนพี่ซื่อต่ออนงค์ | | นุชนั้น
|
| อยู่หลังนุชจงคง | | สัตย์ซื่อ เรียมนา
|
| ซื่อต่อซื่อสัตย์กั้น | | เกียจพ้นพาลไภย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๘
|
| ๏ ลรรลุงเหลืออดกลั้น | | กัลหาย
|
| รักบ่รางว่างวาย | | ครุ่นครั้ง
|
| นอนนั่งนึกเสน่ห์สาย | | สมรสุด สวาดิ์เอย
|
| ครู่หนึ่งพึงหย่อนย้งง | | หยุดได้ไป่มี ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๓๙
|
| ๏ ลุลานตากฟ้าฝ่งง | | นที โน้นนา
|
| ภอรุ่งสุริยรังษี | | สว่างแจ้ง
|
| ตากฟ้าเช่นตากรวี | | แสงส่อง อกเอย
|
| อกพี่หิวโหยแห้ง | | ห่างน้องหมองทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๐
|
| ๏ มาดลด่านน่านน้ำ | | นองสาย ชลเอย
|
| ตลาดด่านภาษีนาย | | นอบไหว้
|
| นำเนื่องเครื่องของถวาย | | อเนกนับ สิ่งนา
|
| แฟงฟักผักผลไม้ | | อีกอ้อยตาลหวาน ฯ
|
| | |
|
|
|
| ๑๔๑
|
| ๏ รับของคนึงแน่งน้อย | | อนงค์นวล
|
| แม้แม่มาจักชวน | | ชื่นพร้อง
|
| เป็นเพื่อนสำรวล | | บำราศ โศกนา
|
| ดูแต่เดียวเหลียวน้อง | | ลับหน้าหาหาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๒
|
| ๏ เรียมจากจรจวบบ้าน | | บางนาง เกร็งเอย
|
| เกร็งแต่นามนึกบาง | | รูปสร้อย
|
| โฉมแม่พิศอย่างกลาง | | ฤๅพ่วง ผอมนา
|
| เกร็งบ่เกร็งร่างน้อย | | ประหนึ่งอ้างนางเกร็ง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๓
|
| ๏ งามภักตร์งามพิศน้อง | | งามผิว
|
| โฉมแม่งามดุจปลิว | | จากฟ้า
|
| งามนิ้วหัตถ์จิ๋วมหริว | | เรียวรัด นาแม่
|
| งามโอษฐ์เมื่ออรอ้า | | ออกเอื้อนสารเสนอ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๔
|
| ๏ งิ้วรายรายงิ้วเรียด | | เรียงริม เฉนียรฤๅ
|
| ดอกดั่งศรีทับทิม | | แถบจ้า
|
| คิดอรอ่าองค์ถนิม | | ภรณ์ผ่อง ผิวเอย
|
| ศรีจับศรีนวลหน้า | | เนตรหน้าจับศรี ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๕
|
| ๏ แรมชมเรียมแต่ซ้ำ | | ชำงือ
|
| รุมรุ่มอุระฤๅ | | สร่างเศร้า
|
| โศกทรวงนี่หนักคือ | | เขาทุ่ม ทับเฮย
|
| รอาอ่อนศรโศกเร้า | | เร่งร้อนแรงรุม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๖
|
| ๏ บ้านลาวแลเหลือบล้วน | | ลาวกาว
|
| เต็มแต่ลาวพุงขาว | | โคตรเชื้อ
|
| พิศภักตร์พวกหญิงลาว | | ประโลมเนตร โหดเฮย
|
| ดูบ่มีอเคื้อ | | คู่เท้าธุลีนาง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๗
|
| ๏ เล็งลาวรุ่นรุ่นล้วน | | สาวสาว
|
| ล้วนนุ่งซิ่นถุงลาว | | จืดจ้าน
|
| หน้าตาก็ขาวขาว | | เขินเคอะ คะแฮ
|
| ดูเบื่อดูคี่คร้าน | | คร่ำไห้หาสมร ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๘
|
| ๏ สำปทวนประเทศนี้ | | นามคลอง แลฤๅ
|
| คิดใคร่ทำปทวนสนอง | | เสน่ห์สร้อย
|
| ประทับประทวนสอง | | สมสู่ กันนา
|
| รับประทวนธุระน้อย | | หนึ่งจ้างเขียนประทวน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๔๙
|
| ๏ ถวิลทวนคราวครั้งเมื่อ | | สอดสาร เสน่ห์นา
|
| ก่นแต่เที่ยวสื่อสมาน | | ห่อนเว้น
|
| ไป่ต่อตอบพจมาน | | สักฉบับ เลยแม่
|
| สงวนศักดิ์ปิดรักเร้น | | ห่อนให้ใครหยาม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๐
|
| ๏ ท่านานาใกล้หลิ่ง | | แลเห็น
|
| ชนพวกชาวนาเข็น | | ฟ่อนเข้า
|
| คำนึงพอูลเอ็น | | ดูอยู่ เดียวแม่
|
| แม้แม่ตามเรียมเต้า | | จักชี้ชมนา ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๑
|
| ๏ เรียมเมอลทิวท่งท้อง | | นาทัง ทั่วเอย
|
| เห็นแต่ชาวนาประนัง | | นวดเข้า
|
| มอมแมมคราบไคลตรัง | | ตราติด ตนแฮ
|
| ชมห่อนชื่นใจเศร้า | | เสน่ห์น้องเนาเวียง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๒
|
| ๏ เรียมลุโรงเล่าแล้ว | | ลอยเรือ
|
| กลิ่นเล่ากำจรเจือ | | จิตร์กลุ้ม
|
| เมารักพี่เมาเหลือ | | เมาเล่า อีกเอย
|
| เมามืดดินฟ้าคลุ้ม | | คลั่งเคล้าฤๅคลาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๓
|
| ๏ เมาเล่าฮึกฮักให้ | | เฮฮา
|
| เมาถั่วโปมักภา | | สัปปลี้
|
| เมายศยิ่งยศหา | | ฤๅเหือด หยิ่งแฮ
|
| เมารักเช่นพี่นี้ | | นั่งเพ้อนอนพึม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๔
|
| ๏ ถับถึงบางแก้วถิ่น | | ธานี
|
| เสนอชื่อนครไชยศรี | | ท่านต้งง
|
| ขวาแขวงแห่งนที | | คลองหนึ่ง แวะนา
|
| เรียมเร่งเรือฤๅย้งง | | ด่วนเลี้ยวคลองไคล ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๕
|
| ๏ คลาคลามาเคลื่อนคล้อย | | คลองบาง แก้วนา
|
| ทุกข์พี่พรากพรัดนาง | | หนุ่มเหน้า
|
| อาวรณ์ห่อนจืดจาง | | ใจจี่ โศกเฮย
|
| กลืนแต่ทุกข์แทนเข้า | | คั่งแค้นคาคอ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๖
|
| ๏ ดลวัดปากน้ำนึก | | ในกระมล
|
| วานปากน้ำยุบล | | บอกน้อง
|
| เรียมนิราศนุชมาทน | | ทุกขเทวศ ทวีเอย
|
| ปากบ่รับเรียมพร้อง | | พร่ำเพ้อวอนวาน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๗
|
| ๏ ยินนามรียกปากน้ำ | | เรียมถวิล
|
| ถึงโอษฐ์อรยุพิน | | พี่พร้อง
|
| งามโอษฐ์ดั่งกินริน | | ไรเรียบ โอษฐ์แม่
|
| ยลแต่ปากน้ำพ้อง | | ชื่อเพี้ยงโอษฐ์สมร ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๘
|
| ๏ โพเตี้ยโพแต่ครั้ง | | พญาพาล
|
| มล้างบิดรวายปราณ | | ปลูกไว้
|
| มหาโพธิ์ก็พิกาล | | ติดต่ำ เตี้ยแฮ
|
| เหตุจึ่งปรากฏให้ | | หากแจ้งผลกรรม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๕๙
|
| ๏ พญาพาลปิตุฆาฎแท้ | | กรรมถึง เห็นเฮย
|
| รักพี่กรรมใดดึง | | เด็ดมล้าง
|
| ดลเรียมนิรารึง | | โศกรัก มาแม่
|
| ถวิลบ่เห็นกรรมร้าง | | เร่งเศร้าทรวงกระสัน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๐
|
| ๏ วัดไทรไทเทพยท้าว | | เทพา รักษ์ฤๅ
|
| อุ้มอนิรุทธ์สมอุษา | | สร่างเศร้า
|
| เรียมบำราศสมรอา | | ดูรปรดาษ เดียวพ่อ
|
| เชิญช่วยอุ้มอรเต้า | | สู่ข้อยคอยสม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๑
|
| ๏ ถวิลไทอนิรุทธ์ครั้ง | | สมอุษา
|
| เสมอพี่ลอบสมยิหวา | | หับห้อง
|
| อรุณกลับสู่คฤหา | | หอมจับ ทรวงเอย
|
| หวลคนึงนุชน้อง | | แนบเนื้อนวลถนอม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๒
|
| ๏ ลุศาลจ้าวจ้าวอยู่ | | สึงศาล
|
| จ้าวอยู่เดียวกันดาร | | คู่เคล้า
|
| เหมือนเรียมนิราสถาน | | เดียวเด็ด สวาดิ์พ่อ
|
| ไร้นุชสุดสมรเศร้า | | โศกไหม้ใจหมอง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๓
|
| ๏ อารักษ์ยังไร้คู่ | | อยู่เดียว
|
| เรียมก็ไร้คู่เหลียว | | ว่างว้าง
|
| ถวิลทุกข์คู่กันเจียว | | จริงเทียบ เสมอนา
|
| อารักษ์กับเรียมอ้าง | | อกร้าวราวกัน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๔
|
| ๏ วัดบางแก้วแก้วที่ | | ไหนมี
|
| เห็นแต่ดงเทพี | | รกเรื้อ
|
| ตรีดอกดุจแพรศรี | | อรห่ม หอมนา
|
| ถวิลภิรมย์รศเกื้อ | | กอดแก้วกลกัน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๕
|
| ๏ พิศเทพีที่คุ้ง | | ควรแสยง
|
| ยลแต่หนามตามแขยง | | นึกขยั้น
|
| เทพีที่เมอลแสวง | | หมายสวาดิ์
|
| พิศใช่เทพีอั้น | | อกโอ้เทพี ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๖
|
| ๏ วัดสิงห์สิงห์สถิตย์เบื้อง | | โบสถ์บรร
|
| สิงห์ก็สิงสำคัญ | | เขตรคุ้ง
|
| เรียมแรมสถานขวัญ | | เนตรแต่ กายแม่
|
| ใจพี่สิงสู่มุ้ง | | แม่หมั้นสมรเสมอ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๗
|
| ๏ อาดูรภูลเทวศร้อน | | อุระครวญ
|
| สุดโศกสุดกำศรวญ | | สุดเศร้า
|
| ดูใดบ่ดูชวน | | จิตรชื่น เลยเอย
|
| ตั้งแต่จากคู่เคล้า | | คลั่งคลุ้มสติเฟือน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๘
|
| ๏ วัดท่าท่าวัดร้าง | | โรยชน
|
| เปลี่ยวบ่เห็นสักคน | | อาบน้ำ
|
| เหมือนมาเปลี่ยวสกนธ์ทน | | ทุกข์ทับ อกเอย
|
| เปลี่ยวจิตรปลิดทุกข์ปล้ำ | | ปลดเปลื้องเปลืองไฉน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๖๙
|
| ๏ ใจหนึ่งนึกหน้าบ่าย | | บูชิต สถูปเอย
|
| ใจหนึ่งคืนหลังคิด | | สู่ห้อง
|
| บ่ตกบ่ลงจิตร | | คนึงแน่ ไหนนา
|
| บุญยิ่งสิ่งสนุกนิ์ต้อง | | ตัดผ้ายฝ่ายกุศล ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗๐
|
| ๏ วัดน้อยเหมือนนึกน้อย | | ใจเอง
|
| ยังบ่สิทธิ์คิดยำเยง | | ญาติน้อง
|
| จะภาพงาเกรง | | ใจจึ่ง โศกนา
|
| จัดโทษใครไป่ต้อง | | นิ่งน้อยใจตน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗๑
|
| ๏ น้อยใจไป่จวบแท้ | | ทางความ
|
| ตรองแต่เดอมดูงาม | | อยู่แล้ว
|
| จักภาสุดาตาม | | ใจขัด ขวางนา
|
| ยังบ่เอออวยแก้ว | | ติดเต้าตามไฉน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗๒
|
| ๏ ดลท่าพเนียดจับช้าง | | แต่บรรพ์
|
| เหตุ์เพราะตามพังพลัน | | ถูกคล้อง
|
| ถวิลวันพี่จรจรัล | | ลอบสู่ สถานแม่
|
| เจียรจะจับเรียมต้อง | | แอบเร้นสูตแฝง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗๓
|
| ๏ สงสารคชเรศร้าง | | กิริณี
|
| ก่อนแต่น้องสุชลตี | | อกร้อง
|
| เสมอเรียมนิราศศรี | | ศุภลักษณ์ มาแม่
|
| เทวศบ่วาลถวิลน้อง | | อนาถน้ำตากระเด็น ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗๔
|
| ๏ ท่าช้างรอยท่าข้าม | | โขลงตรง นี้นา
|
| พลายเถื่อนติดโขลงหลง | | โลภเคล้า
|
| คิดคู่กับตูคง | | เคียงเทียบ กันนา
|
| หลงแต่กามกวนเร้า | | รุ่มร้อนฤๅโรย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗๕
|
| ๏ เรียมร้างห่างแนบน้อง | | นานวัน
|
| ครวญคร่ำกำศรวญศัลย์ | | คลั่งคลุ้ม
|
| เสมอแม้นคชเมามัน | | มึนสวาดิ์
|
| มันตกอกกลัดกลุ้ม | | จิตรบ้าบ่นกระหึม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗๖
|
| ๏ ห้วยตโกเดอมห้วยเหตุ | | เภตรา
|
| บันทุกตกั่วเกรียบมา | | ล่มไว้
|
| จึ่งบัญญัติสมญา | | ห้วยตะ กั่วแฮ
|
| คนทุกวันนี้ให้ | | ชื่อห้วยตโกแปลง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗๗
|
| ๏ หวลถวิลสุดสวาดิ์เว้น | | วายสงวน นุชเอย
|
| จักห่วงฤๅจักหวล | | ห่อนรู้
|
| บางยังกลับแปรปรวน | | แปลงเปลี่ยน ไปแม่
|
| รักเกลือกยักรักชู้ | | เฉกห้วยตโกกลาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗๘
|
| ๏ มาดลด้าวเขตรบ้าน | | ธรรมสา ลาเอย
|
| เป็นที่ประชุมเมธา | | แต่กี้
|
| แก้วิมุติปัญหา | | แห่งราช
|
| ชื่ออยู่ชั่วเดี๋ยวนี้ | | เนิ่นช้าถาวร ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๗๙
|
| ๏ แสนรทมกรมอกอั้น | | รอิดรอา
|
| เหลือทุกข์ทนเวทนา | | ขัดค้าง
|
| แต่เรียมจากสมรมา | | วันครึ่ง คืนแม่
|
| ดุจสักสิบปีร้าง | | รักน้องแรมนาน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘๐
|
| ๏ มาเดี่ยวเปลี่ยวอกโอ้ | | อาทวา
|
| คนึงนุชสุดเสนหา | | ห่างห้อง
|
| กี่คืนจักคืนคลา | | ยังเย่า เยือนแม่
|
| เชยชิดจุมพิตน้อง | | แนบเนื้อนวลถนอม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘๑
|
| ๏ วงงเวงวิเวกอ้า | | อางขนาง
|
| วงงคนึงหน่ายนาง | | คู่เคล้า
|
| วงงเอยอีกสักปาง | | ใดนิวัต วงงนา
|
| วงงจักเยือกเย็นเช้า | | ค่ำถ้าคืนถึง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘๒
|
| ๏ แว่วแว่วดุเหว่าซั้น | | เสียงหวาน
|
| ถวิลเมื่อเนาสถิตย์สถาน | | ถิ่นน้อง
|
| เคยสดับศับท์รฆังขาน | | กลองพิฆาฎ รุ่งแฮ
|
| เนาป่ากานกซร้อง | | ศับท์ทั้งทรวงกระสัน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘๓
|
| ๏ ครวญครวญจวนรุ่งเร้า | | รังษี สูริยแฮ
|
| เสียงไก่กาสกุณี | | พร่ำพร้อง
|
| พวกนายไพร่เปรมปรี | | ประสงค์สู่ สถูปเอย
|
| รีบเร่งรี้พลซร้อง | | แซร่สิ้นเสร็จขบวน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘๔
|
| ๏ ชาวช้างผูกช้างเทียบ | | คชสาร
|
| ประทับรับหมอควาญ | | นอบน้อม
|
| เสร็จเสพย์โภชนาหาร | | เสร็จสู่ คชแฮ
|
| เถลิงคเชนทรไพร่ห้อม | | แห่หน้าหลังหลาม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘๕
|
| ๏ ถวิลรเด่นเทวศร้าง | | หมันหยา
|
| โศกรักแรมจินตหรา | | เร่าร้อน
|
| อนงค์นางสการวา | | ตีสุด สวาดิ์เอย
|
| รฦกรเด่นหมันหยาข้อน | | อกไห้ดุจเรียม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘๖
|
| ๏ เนาในกูปนั่งกั้ง | | เอองค์
|
| เดินดัดวนัศแดนดง | | ดื่นไม้
|
| มาโพนประพาศพง | | พฤกษ์พราก สมรนา
|
| เรียมจักชมเฌอให้ | | ชื่นชี้ใครชม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘๗
|
| ๏ แม้แม่มาด้วยพี่ | | เป็นสอง
|
| จักมุ่งจักเมอลมอง | | แมกสล้าง
|
| ชี้ชวนชื่นชมผอง | | พรรลอก หลายแฮ
|
| น้องจักชวนชมบ้าง | | พี่บ้างชมชวน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘๘
|
| ๏ โฉมหอมหอมยิ่งไม้ | | ดอกหอม
|
| กลิ่นยิ่งกลิ่นประยงพยอม | | รศเร้า
|
| รฦกกลิ่นเกษแก้มตรอม | | ทวีเทวศ ถึงแม่
|
| ฉุนกลิ่นบุหงาภาเศร้า | | โศกซ้ำกำศรวญ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๘๙
|
| ๏ ดอกซ่อนชู้รฤกชู้ | | เอกองค์
|
| ชู้มากหมื่นพันอนงค์ | | ห่อนแม้น
|
| ศรีเสาวภาคย์พิมลทรง | | สวยสุด สวาดิ์นา
|
| โกรธเท่าโกรธแสนแค้น | | สบหน้าภาเขษม ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙๐
|
| ๏ ลำดวนอวลอบฟุ้ง | | สุคนธ์ขจร
|
| คนึงกลิ่นลำดวนอร | | อบเนื้อ
|
| นมสวรรค์นึกนมสมร | | เคยอุ่น อกเอย
|
| หวลภิรมย์รศเกื้อ | | กลิ่นกล้ำลำดวน ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙๑
|
| ๏ ชมพยอมชูช่อคล้อย | | ชวนถวิล
|
| กลพยอมอรยุพิน | | พี่พ้อง
|
| โฉมเจ้าดุจกินริน | | ไกรลาศ นาแม่
|
| จากนุชป่านนี้น้อง | | เนื่องน้ำตาคลอ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙๒
|
| ๏ นางแย้มเฉกเช่นแย้ม | | เนาสถาน
|
| เคยหยอกยิ้มแย้มหวาน | | เสนาะถ้อย
|
| ใช้ชิดชอบการงาน | | ทุกสิ่ง สรรพ์เอย
|
| ป่านฉะนี้จะละห้อย | | หอบไห้โหยหา ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙๓
|
| ๏ สาวหยุดหยุดคชย้งง | | ยลกล
|
| สาวใช่สาวหยุดยล | | หย่อมไม้
|
| สาวเอยบ่เห็นหน | | ใดหยุด
|
| จักสั่งสารสาวให้ | | สื่อแจ้งทรวงสาว ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙๔
|
| ๏ บุนนากนึกนากน้อง | | เนาวงง
|
| จักละห้อยคอยฟัง | | ข่าวเศร้า
|
| นุชเอยใช่จะรัง | | เกียจเกี่ยง ไฉนนา
|
| จงค่อยอยู่เถิดเจ้า | | จากเจ้าจำใจ ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙๕
|
| ๏ อบเชยเชยกลิ่นกล้ำ | | กลางทาง
|
| ถวิลว่าอบเชยนาง | | ชื่อนี้
|
| เรียมโดยพนาพลาง | | เชยช่อ เฌอเอย
|
| เชยใช่อบเชยชี้ | | ชื่อพ้องอบเชย ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙๖
|
| ๏ ชเอมเฌออ้างชื่อ | | ชวนชม
|
| เฉกเช่นเอมเรียมนิยม | | หยอกเย้า
|
| กรรณ์เกษเนตรขำคม | | คิดชื่น ใจนา
|
| เอมจักอยู่เดียวเศร้า | | โศกหน้าตาหมอง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙๗
|
| ๏ สารภีนึกหนุ่มหน้า | | สารภี
|
| กรรเจียกเพ็ชร์รย้ามี | | ห่วงห้อย
|
| ประดับหูอยู่ตาปี | | สมภักตร์ แม่แม่
|
| นิ้วนุชใส่แหวนน้อย | | เพ็ชร์พริ้งเพราตา ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙๘
|
| ๏ พิศพรรณสรรพมิ่งไม้ | | ชายดง
|
| ชี้ชื่อพ้องนามอนงค์ | | นิ่งเศร้า
|
| รฦกอรเอกองค์ | | สุดสวาดิ์ ยิ่งนา
|
| ทวีเทวศรุมอุรเร้า | | รักร้อนรนทรวง ฯ
|
|
|
|
|
| ๑๙๙
|
| ๏ เรียมยินมยุเรศร้อง | | เรียกนาง ยูงเอย
|
| ฟังยิ่งเสียวอุรภางค์ | | ผ่าวเศร้า
|
| โอ้แต่สัตว์ยังคราง | | ครวญใคร่ กันนา
|
| เสมอพี่แรมเสน่ห์เต้า | | แต่ตั้งครวญสมร ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐๐
|
| ๏ โนรีเนารักน้อง | | รัวเสียง
|
| นกคุ่มแนบคางเคียง | | คู่เคล้า
|
| รักนานร่ายนางเรียง | | เรียกเพื่อน
|
| กระจาบบรูจับเปล้า | | จิกปล้อนพลอนผล ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐๑
|
| ๏ โมงเมียงแมกม่วงไม้ | | มองเมียง
|
| ยางเหยียบยอดยางเยีย | | ยาตรเยื้อง
|
| คลิ้งโคลงคล่ำคล้าเคลีย | | คลอคล่อ
|
| แอ่นแอ่นอกแอบเอื้อง | | ออกเอื้องอึงอล ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐๒
|
| ๏ อัญชันแอบซุ่มซุ้ม | | อัญชัน
|
| แก้วจับแก้ววันพรรณ | | ดอกแก้ว
|
| หกโหนกิ่งเหียงหัน | | หาหก
|
| นกพริกจับพริกแล้ว | | โลดเต้นตามเมีย ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐๓
|
| ๏ ตลิงปลิงปลิงปลูกต้งง | | รังเรียง
|
| รังแน่นรังนานเสียง | | แซร่อื้อ
|
| คบแคคับแคเคียง | | คู่พลอด กันนา
|
| โมงแมกเค้าโมงยื้อ | | ยอดโย้โผบิน ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐๔
|
| ๏ ตับคาคาคาบแคล้ว | | คลารัง
|
| กระลุมพุกกระลุมภูผัง | | พักพร้อง
|
| กระทุ่มกระทาประนัง | | ศัพท์แซร่
|
| แก้วเกาะกิ่งแก้วซร้อง | | สื่อถ้อยแถลงสาร ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐๕
|
| ๏ กรรไภยกระพ้อพรั่ง | | หรูลง
|
| หงษ์เห็จหามหาหงษ์ | | แห่งไหล้
|
| รวังไพรร่อนรวังพง | | ไพรเพรียก พร้องแฮ
|
| ไผ่สู่พงไผ่ไซร้ | | ปีกป้อนเหยื่อกัน ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐๖
|
| ๏ เห็นวิหคนกไม้ | | ไป่เพลิน
|
| ขับคชย่างบาทสเทิน | | เร่งเร้า
|
| ถึงพนัศพนมเนิน | | สถูปพระ ประทมแม่
|
| ประทับช้างต่างเข้า | | สู่เบื้องบันได ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐๗
|
| ๏ ขึ้นบนลานพระแล้ว | | ปรีดา
|
| จุดธูปเทียนบูชา | | ทุกผู้
|
| แต่เรียมนึกปราถนา | | จักเสี่ยง เทียนเฮย
|
| หวังจิตร์คิดใคร่รู้ | | ร่วมได้ฤๅเสีย ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐๘
|
| ๏ จุดเทียนสองเล่มแล้ว | | อธิฐาน
|
| แม้จักได้วิวาหการ | | กับน้อง
|
| จงเรืองโรจเสมอสมาน | | ทังคู่ เทียนแฮ
|
| หากห่อนได้ร่วมห้อง | | ดับสิ้นแสงสูญ ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๐๙
|
| ๏ เห็นเทียนเรืองรุ่งเร้า | | รัศมี
|
| จิตร์ยิ่งเกิดยินดี | | แก่กล้า
|
| ดั่งได้ร่วมภิรมย์ศรี | | สุดสวาดิ์ แล้วเอย
|
| ถึงมาทแม้นเร็วช้า | | เชื่อได้โดยทาย ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๑๐
|
| ๏ กำสรวลศรีปราชญ์ทั้ง | | ทวาทศ มาศฤๅ
|
| อีกพิพิธสาลีพจน์ | | พร่ำพร้อง
|
| ตรังนิราศนรินทร์รจ | | เรขเรื่อง ครวญพ่อ
|
| สารโศกเรียมแรมน้อง | | ยิ่งถ้อยทังมวญ ฯ
|
|
|
|
|
|
|
| ๒๑๑
|
| ๏ ซึ่งนิพนธ์นิราศร้าง | | แรมสถาน
|
| ไป่ลักเทียบคำบุราณ | | อื่นอ้าง
|
| สริรักษรวบรวมสาร | | รจเรข เรื่องเอย
|
| ประสงค์แต่จริงจิตร์ร้าง | | รักให้ขนิษฐ์ฟัง ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๑๒
|
| ๏ เสร็จเรื่องนิราศร้าง | | แรมสมร
|
| นิพนธ์พจนกลกลอน | | กล่าวแกล้ง
|
| เฉลิมพระเกียรติอดิศร | | เกษมกุฎิ สยามแฮ
|
| กับจักให้อรแจ้ง | | เรื่องร้างไปประทม ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๑๓
|
| ๏ วันเสาร์สิบห้าค่ำ | | ศุกปักษ์
|
| กติกมาศมเมียศกนัก | | ษัตรอ้าง
|
| พันร้อยฉะนวุติศัก | | ราชจวบ จุลนา
|
| ปางแรกบำราศ | | เรอศไร้ไกลสถาน ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๑๔
|
| ๏ บันลุสิบค่ำขึ้น | | ชิวา วารเฮย
|
| บุษยมาศในพรรษา | | แสะนั้น
|
| นิพนธ์พจนรศสารา | | นิราศเรื่อง นี้ฤๅ
|
| สัมฤทธิ์สฤษดิฤๅขั้น | | ขวบค้างโทถึง ฯ
|
|
|
|
|
| ๒๑๕
|
| ๏ กรมวงษาสนิจผู้ | | ปรีชา เชี่ยวแฮ
|
| เรียบรจเรขกถา | | เพราะพร้อง
|
| เนืองเนกคณเมธา | | ทุกทั่ว อ่านเอย
|
| ควรจักยอยศซร้อง | | แซ่ซั้นสรรเสริญ ฯ
|
| | |
|
เชิงอรรถ
ที่มา
ประชุมนิราศคำโคลง รวบรวมโดย พ. ณ. ประมวลมารค พิมพ์ครั้งแรก กันยายน ๒๕๑๓ แพร่พิทยา