บทละครนอกเรื่องมณีพิชัย ตอนพราหมณ์ยอพระกลิ่นขอมณีพิชัยไปเป็นทาส

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

การปรับปรุง เมื่อ 08:50, 24 สิงหาคม 2552 โดย CrazyHOrse (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
(ต่าง) ←รุ่นก่อนหน้า | รุ่นปัจจุบัน (ต่าง) | รุ่นถัดไป→ (ต่าง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น

เนื้อหา

ข้อมูลเบื้องต้น

แม่แบบ:เรียงลำดับ พระราชนิพนธ์: พระบาทสมเด็จพระพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

บทประพันธ์

ช้า
๏ เมื่อนั้นนางจันทรเทวีศรีใส
อินทรามาเข้าดลใจเผอิญให้ร้อนรนพ้นปัญญา
คิดจะใคร่ไปสรงชลธียังที่ฉนวนน้ำประจำท่า
ชวนฝูงกำนัลในไคลคลาลีลามาสู่ตำหนักแพ
ฯ ๔ คำ ฯ เพลงช้า
ร่าย
๏ ครั้นถึงจึงลงสรงสนานกับบริวารข้าสาวชาวแม่
หัวระริกซิกซี้กันซ้อแซ้ชุ่มแช่ชลธารสำราญใจ
ฯ ๒ คำ ฯ เพลงฉิ่ง เจรจา
๏ นางจันทรทอดทัศนาเห็นดอกบัวลอยมาในน้ำไหล
ไม่แจ้งว่างูร้ายอยู่ภายในครั้นเข้ามาใกล้ก็หยิบเอา
กลิ่นหอมรวยรื่นชื่นอารมณ์นางเชยชมดมแล้วดมเล่า
แซมมวยเล่นลองต้องเบาเบางูงอดตอดเอาพระเศียรนาง
ขึ้นมาบนฉนวนครวญครางนวลนางซอนชบสลบลง
ฯ ๖ คำ ฯ โอด
๏ บัดนั้นกำนัลนางต่างคนตะลึงหลง
บ้างเข้าประคองต้ององค์เห็นโฉมยงแน่นิ่งไม่ติงกาย
บ้างว่างูขบสลบไปทำกระไรกระนี้จึงจะหาย
บ้างวิ่งไปถึงโรงฝีพายหาหมอผู้ชายก็ไม่มี
ฯ ๔ คำ ฯ เจรจา
๏ บรรดาข้าหลวงทั้งปวงนั้นต่างตระหนกอกสั่นขวัญหนี
เข้ากลุ้มอุ้มองค์เทวีพาไปยังที่พระบรรทม
ฯ ๒ คำ ฯ เชิด
๏ เถ้าแก่ท้าวนางต่างตกใจอลหม่านอกไหม้ไส้ขม
บ้างไปเรียกขอเฝ้าเจ้ากรมบ้างขึ้นมาบังคมทูลคดี
ฯ ๒ คำ ฯ เชิด
๏ เมื่อนั้นท้าวพิชัยนุราชเรืองศรี
ครั้นรู้ก็รีบจรลีพระมณีพิชัยก็ไคลคลา
ฯ ๒ คำ ฯ เชิด
๏ นั่งลงทรงลูบปฤษฏางค์กายนางเย็นฉ่ำดังน้ำท่า
ตกใจสำคัญว่ากัลยามอดม้วยมรณาก็จาบัลย์
ฯ ๒ คำ ฯ โอด
๏ จึงตรัสสั่งลูกรักให้เร่งหาหมองูเข้ามาขมีขมัน
ใครแก้ไขให้หายจะรางวัลแพรพรรณเงินทองล้วนของดี
ฯ ๒ คำ ฯ เจรจา
๏ เมื่อนั้นพระโอรสรับสั่งใส่เกศี
มาหาหมอวุ่นวิ่งเป็นสิงคลีอึงมี่ตึงตังทั้งวังใน
ฯ ๒ คำ ฯ เจรจา
๏ มดหมอแก้ไขก็หนักหนานางจะฟื้นคืนมาก็หาไม่
จึงให้ตีฆ้องร้องป่าวไปหมองูอยู่ที่ไหน เอาตัวมา
ฯ ๒ คำ ฯ เจรจา
ลาวปืนตลิ่ง
๏ เมื่อนั้นโฉมเจ้าพราหมณ์น้อยละห้อยหา
นั่งอยู่ยังบรรณศาลาเห็นเขามาร้องป่าวก็เข้าใจ
ชะรอยท่านแม่ผัวตัวอิจฉาบาปหนางูขบสลบไสล
เหมือนคำโกสีย์ที่สาปไว้สมน้ำหน้าสาใจนางเทวี
ฯ ๔ คำ ฯ
ร่าย
๏ ครั้นหยุดเสียงฆ้องก็ร้องถามถ้อยความอะไรขาว่าเมื่อกี้
เชิญแวะมาหาข้าข้างนี้เล่าคดีให้ฟังมั่งเป็นไร
ฯ ๒ คำ ฯ
๏ บัดนั้นเสนาฟังพราหมณ์ถามไถ่
จึงบอกว่ามเหสีของท้าวไทงูขบสลบไปไม่ฟื้นองค์
หมองูเอายาทาถวายก็ไม่คลายสักนิดที่พิษสง
ถ้าใครแก้ฟื้นคืนคงพระองค์จะให้ทองเท่าลูกฟัก
เข้าใจมั่งหรือพ่อเป็นหมองูชีพราหมณ์ความรู้มักแหลมหลัก
ปากเปราะเราะรายมาทายทักจะรับรักษาได้หรือไรนา
ฯ ๖ คำ ฯ
๏ เมื่อนั้นเจ้าพราหมณ์ยิ้มพลางทางว่า
ข้าเจ้าเป็นหมองูรู้มนตราจะรักษาก็ได้เป็นไรมี
ฯ ๒ คำ ฯ เจรจา
๏ บัดนั้นเสนาได้ฟังถ้วนถี่
จึงว่าขอเชิญเจ้าพราหมณ์ชีไปรักษามเหสีท้าวไท
ฯ ๒ คำ ฯ
๏ เมื่อนั้นเจ้าพราหมณ์กล่าวแกล้งแถลงไข
เท้าข้าป่วยเจ็บเป็นเหน็บไปเดินเหินไม่ได้นะเสนา
ท่าทางกลางดงก็กันดารแม้นท่านจะให้ไปรักษา
จงไปทูลอาการพระผ่านฟ้าให้เอาวอออกมารับเรา
ฯ ๔ คำ ฯ
๏ บัดนั้นเสนีดีใจใครจะเท่า
ซักไซ้ได้ความตามลำเนาแล้วกลับเข้าบุรีเร็วพลัน
ฯ ๒ คำ ฯ เชิด
๏ ครั้นถึงทูลแถลงแจ้งความข้าไปพบเจ้าพราหมณ์ในไพรสัณฑ์
เป็นหมองูรู้จบครบครันหยูกยาว่าขยันเคยทดลอง
จะพามาด้วยก็ป่วยเท้าเดินก้าวไม่ถนัดขัดข้อง
สั่งมาว่าจะเอาวอทองไปรับรองจึงเจ้าจะเข้ามา
ฯ ๔ คำ ฯ เจรจา
๏ เมื่อนั้นท้าวพิชัยนุราชนาถา
ได้ฟังจึงสั่งเสนาอย่าช้าเร่งรัดกันบัดนี้
วอทองของกูที่ทำใหม่จงเอาไปให้เจ้าพราหมณ์ขี่
เชื้อเชิญพูดจาให้จงดีรับเจ้าพราหมณ์ชีเข้ามา
ฯ ๔ คำ ฯ
๏ บัดนั้นเสนีรับสั่งใส่เกศา
มาจัดแจงแต่งวอช่อฟ้าเสร็จแล้วก็พากันคลาไคล
ฯ ๒ คำ ฯ เชิด
๏ ครั้นถึงจึงบอกแก่เจ้าพราหมณ์เล่าความจะแจ้งแถลงไข
บัดนี้พระองค์ทรงภพไตรสั่งให้มารับฉับพลัน
ฯ ๒ คำ ฯ
             

             

             

             

             

             

เชิงอรรถ

ที่มา

บทละครนอกเรื่อง มณีพิชัย สถาบันภาษาไทย กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ ๒๕๔๐

( ขอขอบคุณ คุณพิกุลแก้ว สมาชิก kaewkao.com ผู้พิมพ์เป็นวิทยาทาน)

รับข้อมูลจาก "https://www.reurnthai.com/wiki/%C3%A0%C2%B8%C5%A1%C3%A0%C2%B8%E2%80%94%C3%A0%C2%B8%C2%A5%C3%A0%C2%B8%C2%B0%C3%A0%C2%B8%E2%80%9E%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B7%C3%A0%C2%B9%CB%86%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B8%E2%80%9C%C3%A0%C2%B8%C2%B5%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B8%C5%A0%C3%A0%C2%B8%C2%B1%C3%A0%C2%B8%C2%A2_%C3%A0%C2%B8%E2%80%A2%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%AB%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B8%E2%80%9C%C3%A0%C2%B9%C5%92%C3%A0%C2%B8%C2%A2%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B0%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%A5%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B9%CB%86%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%E2%80%9A%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B8%E2%80%9C%C3%A0%C2%B8%C2%B5%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B8%C5%A0%C3%A0%C2%B8%C2%B1%C3%A0%C2%B8%C2%A2%C3%A0%C2%B9%E2%80%9E%C3%A0%C2%B8%E2%80%BA%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%E2%80%BA%C3%A0%C2%B9%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%E2%80%94%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%AA"
เครื่องมือส่วนตัว