โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ห้องที่ ๑๕๙

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น

สารบาญ | หน้าก่อนนี้ | หน้าถัดไป

เนื้อหา

พระอินทร์แปลงเป็นกระบือนำเสด็จนางสีดาไปสู่สำนักวัชมฤคฤษี และกำเหนิดพระมงกุฎ

แผ่นที่ ๖๓๔ – ขุนวิสุทธากร

๔๔๓๒ เสร็จศึกประสบพร้อมเพรียงกัน
วัลยรัชศุขเกษมสันต์หนึ่งน้อย
ดลยุคขุกเวรุทันถึงแทรก ผจญแฮ
จากไอสวรรยคล้อยคลาศร้างกลางคัน ฯ
๔๔๓๓ ชะรอยกรรมเราก่อนให้เขาพรัด กันฤๅ
กรรมวิบากดลชัดชาตินี้
ด้วยเทวศระทมขจัดศุขเสื่อม สวัสดิแฮ
กับทุกขแสนยากกี้เมื่อไซ้จักเกษม ฯ
๔๔๓๔ โอ้ลักษณพ่อบ่ได้ดวงกระมล พี่นา
กลับสู่พระภุชพลมอบเฝ้า
ทรงบงบทรงยลสมราช หฤไทยแฮ
พระจะลงโทษเจ้าหนักน้อยเปนไฉน ฯ
๔๔๓๕ คิดๆ น่าใคร่กลั้นจิตรทอน ชีพเฮย
หวนห่วงบุตรอาวรณ์เทวศเศร้า
โอ้ดวงจิตรมารดรดาลสู่ ครรภ์ฤๅ
ยังไป่เหนภักตรเจ้าจักต้องพลอยสลาย ฯ
๔๔๓๖ เดชะบุญบุตรข้าแต่หลัง
ได้ก่อสะสมรังเริ่มสร้าง
***เดชเทพจงสังหารโทษ ทุกข์แฮ
สรรพไภยจงร้างนิราศได้ดลเกษม ฯ
๔๔๓๗ เสร็จสัตย์เสวะนิดแล้วอาดูร
ชลเนตรนองเนตรพูลพร่ำไห้
วังเวงวิเวกยูรยาตรแต่ เดียวนา
***ถีนเถินทางไร้เพื่อนต้องจำจรัญ ฯ
๔๔๓๘ จึ่งองค์เทเวศร์เจ้าไตรตรึงษ์
นฤมิตรเพศเปนมหึงษไต่เต้า
ลุอรนาฏทำตลึงแลไถ่ ถามแฮ
ไฉนแม่ไยมาเศร้าโศรกสอื้นเอองค์ ฯ
             

แผ่นที่ ๖๓๕ – ขุนวิสุทธากร

๔๔๓๙ ภัควดีเผยตอบสิ้นเสร็จสาร
แรกจวบจากศฤงฆารตกไร้
ถามถึงสิทธาจาริย์สถิตยเฃตร ใดพี่
มหิงษ์ช่วยนำแนะให้ลุด้าวอาศรม ฯ
๔๔๔๐ มหิงษเทเวศรเอื้อนโองการ
ดูก่อนยอดเยาวมาลย์อย่าเศร้า
มาเราจักนำสฐานนักสิทธิ สถิตย์นอ
ตรีเนตรนำนางเต้าสู่แคว้นบริเวณ ฯ
๔๔๔๑ ภอรุ่งลุเฃตรด้าวกุฎี
แท่งพระวัชมฤคชีเชี่ยวแกล้ว
เทเวศร์กลับคืนตรีทศเทพ ภพนา
อัคเรศปรีดาแล้วนบน้อมพระมุนี ฯ
๔๔๔๒ ดาบศยลยอดสร้อยสีดา ถามเฮย
ไฉนมิ่งสมรมาถิ่นนี้
แต่เดียวน่าสงกานามแม่ ใดแม่
รูปอยู่นานแต่กี้ไป่พ้องพานเหน ฯ
๔๔๔๓ โฉมยงทรงเล่าสิ้นความหลัง
ทราบลุอาศรมหวังพึ่งไท้
ทรงพรตธะฟังสังเวชจิตร นักนอ
อยู่เถิตาจักได้ช่วยเลี้ยงอุปถัมภ์ ฯ
๔๔๔๔ นักสิทธินฤมิตรห้องกุฎี
ใต้ร่มพฤกษามีชัฏชั้น
ทั้งเครื่องอุปโภคศรีครบเสร็จ ประสิทธิแฮ
นางสถิตย์อาศรมนั้นสร่างเศร้าทรวงหมอง ฯ
๔๔๔๕ นางเนาสำนักนิ์ไท้ทรงญาณ
ปฏิบัติพระอาจาริยค่ำเช้า
มีจิตรภักดีสมานเสมอบิ ดรแฮ
ไป่เกี่ยงรังเกียจเฝ้าใฝ่รื้อระวังระไว ฯ
             

แผ่นที่ ๖๓๖ – ขุนวิสุทธากร

๔๔๔๖ ครั้นครรภ์ทศมาศถ้วนกำหนด
จนประสูติโอรสหน่อเหน้า
อายุทบทวนทดกำเริบ แรงนา
ปั่นป่วนประชวนเร้าทั่วทั้งสรรพางค์ ฯ
๔๔๔๗ ทรงญาณตรนักสิ้นสฤดี
งกเงิ่นจับกณฑีไขว่คว้า
ลนลานเศกวารีพึมพร่ำ อยู่นา
โอ้อกครานี้ข้าจับต้องกลใด ฯ
๔๔๔๘ บันดาลเทเวศร์แจ้งชวนชา ยาเฮย
สุจิตรสุธรรมาหนุ่มเหน้า
สุนันท์สุชาดาอัคเรศร์ สีเอย
กับหมู่อับศรเต้าเสด็จแคว้นอาศรม ฯ
๔๔๔๙ ถึงอาศรมบทห้องกุฎี
ตรัสสั่งสี่มะหิษีพรั่งพร้อม
จงเฝ้าพระลักษมีผดุงบาท เธอน
มวญหมู่อับศรล้อมแวดเข้าประคองครรภ์ ฯ
๔๔๕๐ สีดาอรรคเรศรได้ยลนาง สวรรค์แฮ
คลายวิตกทุกข์จางจากเศร้า
ศุภฤกษจวบอรุณสางวายุรวด แรงเฮย
ประสูติพระกุมารเจ้าหน่อเนื้อหริวงษ ฯ
๔๔๕๑ อินทร์ทรงสังขชื่อพร้องพิไชย ยุทธแฮ
เป่าสนั่นศับทเกรียงไกรครั่นครื้น
นางสวรรคโสรจสรงคะไนยราชเสรจ ประดิษฐแฮ
เหนือทุกลุพัตรพื้นภาคห้องพานมณี ฯ
๔๔๕๒ นางยลบุตรแช่มช้อยเฉิดเฉลา เลิศแฮ
แสนสวาศยอดยุพเยาวหน่อน้อย
เกสียส่ำเทพเคารพย์ประ สิทธิ์พรนา
เสร็จสู่พิมานคล้อยคลาศทั้งบริวาร ฯ
             

แผ่นที่ ๖๓๗ – ขุนวิสุทธากร

๔๔๕๓ ภควตีศรีสวัสดิ์ว้าเหว่ขวัญ หายเฮย
อยู่เปลี่ยวเดียวทรงศัลย์หมื่นไหม้
อุ้มโอรสรำพันเพื่อนยาก แม่เอย
ไร้สิ่งสมบัติไร้ญาติไร้บิตุรง ฯ
๔๔๕๔ คราจครานี้แม่สุดขัด สนแฮ
สบสิ่งสรรพสมบัติสุดไร้
แต่ธำมรงค์จรัศเดียวติด มานา
แม่จะทำขวัญให้พ่อผู้กลอยเข็ญ ฯ
๔๔๕๕ ถอดแหวนผูกหัตถ์ให้บุตรา
สรวมสวัสดิเดชาผ่องแผ้ว
โอรสนิทร์นางมานบนัก ธรรม์แฮ
ฝากลูกลาคลาศแคล้วสู่น้ำเชิงไศล ฯ
๔๔๕๖ ยลสวาลูกเกาะหน้ากกหลัง โลดแฮ
หวั่นจิตรสุดคิดสังเวชพร้อง
เหวยสวาจะระวังลูกอย่าง ไรนอ
เล็กเล็กพาเที่ยงจ้องจักล้างฤๅไฉน ฯ
๔๔๕๗ พานรเฉลยว่านี้ธรรมดา เราแล
บุตรรักต้องจำพาสถิตย์ใกล้
ทุกข์ไภยสิ่งใดมามีไป่ กลัวแฮ
นางละบุตรนางไว้ห่างนั้นดีไฉน ฯ
๔๔๕๘ เทพีสดับสดุ้งคิดโดยไว เชาวน์นา
รีบกลับศาลาไลยลุแล้ว
อุ้มราชคะไนยรีบสู่ เฉนียนแฮ
สรงโสรดเยาวราชแผ้วผ่องพ้นมลฑิล ฯ
๔๔๕๙ สิทธาสมาธิแล้วลืมหลาน น้อยแฮ
กลับนึกได้ลนลานรีบเต้า
บงบ่พบกุมารเที่ยวแสะ แสวงเฮย
ไป่ปะเหนื่อยนั่งเศร้าเร่าร้อนฤดีดวง ฯ
             
เครื่องมือส่วนตัว