โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ห้องที่ ๑๕

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น

สารบาญ | หน้าก่อนนี้ | หน้าถัดไป

เนื้อหา

ท้าวทศรถตั้งกระบวนแห่พระรามเลียบเมือง

แผ่นที่ ๕๗ – ขุนมหาสิทธิโวหาร

๓๙๓ พออรุณไพโรจน์ถ้วนทุกนาย ไพร่เอย
ต่างประกวดแต่งกายทั่วผู้
ผองพนักงานหมายมาพรั่ง พร้อมแฮ
สารวัดเกณฑ์แห่รู้เร่งริ้วเตรียมคอย ฯ
๓๙๔ จวนฤกษราเมศเข้าสรงชล
ไขประทุมเทียมฝนถั่งฟ้า
เย็นทราบอาบสกลกายผ่อง ผิวแฮ
ทรงสุคนธรศกล้ากลิ่นฟุ้งจรุงใจ ฯ
๓๙๕ พระทรงภูษิตช้อนสนับเพลา
สรวมสนอบชายแครงเพราเพริศแพร้ว
ตาบทิศทับทรวงเฉลาฉลุเลิศ เพชรแฮ
ทรงประวิชมกุฎแก้วเสร็จพร้อมพลันจร ฯ
๓๙๖ ถึงเกยพระเสด็จขึ้นทรงยาน มาศเฮย
กระทั่งแตรสังข์ประสารแซ่ซ้อง
พระหลวงหมื่นขุนกรานศิโรตม์ กราบนา
เสียงประโคมคคึกก้องสั่งให้เดินขบวน ฯ
๓๙๗ ทหารปลายริ้วลากปืนจร
ขุนแสะถือธงสลอนสลับผ้าย
อาษาเหล่านิกรกุมศาตร สรรพ์แฮ
ขุนหอกแห่ขวาซ้ายสี่ริ้วเรียงเดิน ฯ
๓๙๘ แปดกรมตำรวจถ้วนขัดกระ บี่เฮย
นายมหาดต้นเชือกรยะเรียบร้อย
จ่าปี่จ่างกลองชนะคฤกครั่น ประโคมแฮ
สรรพ์เครื่องสูงพร่างพร้อยเพริศพริ้งพรายสุวรรณ์ ฯ
๓๙๙ คู่เคียงหกคู่เข้าเคียงเดิน รวังเฮย
แสงสารทหว่างเครื่องเชิญเชิดตั้ง
บังสูริยพัชโบกเหินหนโบก สบัดฤๅ
พระกลดดวงมาศกั้งเชิดตั้งบังไถง ฯ
             

แผ่นที่ ๕๘ – ขุนมหาสิทธิโวหาร

๔๐๐ หลังเดินสี่ริ้วเรียบรายสาย
ตนทหารในสพายกบี่บั้ง
พลพันอิกทะนายเลือกหอก
กรมพระแสงทวนทั้งสาตรต้นทองปราย ฯ
๔๐๑ เครื่องสงบังแทรกชั้นในขบวน
หอกง่ามเครื่องทวงมวญแห่ห้อม
แสงง้าวหว่างเครื่องควรพยุหะ แลนา
โดยราชดำเนินพร้อมพรั่งล้วนหมาดเชิญ ฯ
๔๐๒ สินธพสองเทศแท้รวงใน
ถัดถนัดธนูไชยดาบดั้ง
ดาบโลห์ดาบเขนอุไรดาบคู่ ถือเอย
ปืนใหญ่จ่ารงค์ทั้งคู่ล้อหลังขบวน ฯ
๔๐๓ ครบเสร็จเขบ็จริ้วพยุหะ เดินเอย
งามหมู่ขบวนจังหวะพรั่งพร้อม
งามสมเดจองค์พระภเมศร
งามพระญาติวงษล้อมเนื่องเข้าขบวนตาม ฯ
๔๐๔ ฝ่ายประชาราษฎร์อื้ออึงอล
มุงขบวนพยุหะยลยาตรเต้า
เล็งพระจักรกฤษณ์กลอมเรศร์ จรฤๅ
ต่างประณตน้อมเกล้าโอษฐ์เอื้อนชมบุญ ฯ
๔๐๕ สมเปนสมมติไท้เทวดา
สมพระเสวยสวรรยาทั่วด้าว
สมสืบอวตารมาปราบกัษ กรเฮย
สมพระเกียรติ์ยิ่งท้าวทั่วหล้าฤๅเทียม ฯ
๔๐๖ จงพระเดชกระเดื่องด้าวแดนอยุท ธยาเฮย
จงพระเรืองฤทธิรุตม์ยิ่งล้น
จงพระโปร่งญาณอุดตมะเลิศ แลนา
จงปรปักษหลีกพ้นพ่ายด้วยบารมี ฯ
             

แผ่นที่ ๕๙ – ขุนมหาสิทธิโวหาร

๔๐๗ พันเอิญอาเพศร้อนหฤไทย ภมเอย
หวิวหวั่นรรัวในอุระเร้า
ลืมเล็งเหล่าพลไกรแหนแห่ ประโคมเฮย
จนจกจวนเฃตรเข้าแทบใกล้โรงพิธี ฯ
๔๐๘ ถึงประทับเกยมาศแล้วบทจร
มหาดเชิญเครื่องสลอนสลับหน้า
โดยเสด็จพระสี่กรเนืองเนื่อง อนันต์แฮ
เถลิงราชอาศน์จ้าจรัดแก้วแกมกาญน์ ฯ
๔๐๙ พระทรงอภิวาทแล้วบูชิต
ดาบศพระวสิฐธิ์ที่ต้น
ที่สงอพระสวามิตรเคียงนั่ง อยู่แฮ
ทั้งชฎิลหลายล้นเหล่าล้วนบริวาร ฯ
๔๑๐ สองพระดาบศเถ้าทฤษดี รามเฮย
ทรงเครื่องงามเฉกรพีผ่องฟ้า
นักสิทธิศิศย์มุนีขนานนั่ง ชมนา
พลางเคร่าเจ้าจอมหล้าหลากช้าฉันใด ฯ
๔๑๑ งายจวนจักได้ฤกษศุภมง คลเฮย
นักสิทธิสั่งอมาตย์จงรีบเฝ้า
กราบทูลทธรฐองค์อธิราช เทอญแฮ
ว่าพระสิทธาเจ้าคณให้ทูลเชิญ ฯ
๔๑๒ สุมันตันรับสั่งแล้วเรวคลา คลาศเฮย
บรรลุพระทวาราจักเฝ้า
ภอประจวบค่อมทาษีสถิตย ทวารแฮ
อมาตยบอกรบุเค้าสั่งถ้อยทูลพระนาง ฯ
๔๑๓ ฝ่ายกุจจีค่อมแจ้งขยิ่มใจ จรเฮย
สมที่คิดกลในนึกนั้น
ถึงเข้ากราบอรไทยทูลเรื่อง สั่งนา
ว่าอมาตย์มาชั้นโปรดเกล้าทูลเตือน ฯ
             

แผ่นที่ ๖๐ – ขุนมหาสิทธิโวหาร

๔๑๔ ไกยเกษีสดับรู้กิจสรรพ์ สั่งเอย
จงกุจจีจรพลันเถิดเจ้า
บอกอำมาตยสุมันตันทูลพระ รามนา
บิตุเรศให้มาเฝ้าที่ท้องพระโรงใน ฯ
๔๑๕ นางค่อมรับสั่งแล้วจรลี รีบแฮ
ดลอมาตย์กุจจีนอบไหว้
แสดงโดยพระเสาวนีตรัสสั่ง มานา
เชิญพระจักรกฤษณ์ให้เสด็จเฝ้าบิตุรงค์ ฯ
๔๑๖ สุมันตันสดับแจ้งวาจา
คิดยิ่งคิดสงกากิจร้อน
เยียใดจึ่งจักหาโอรส มาเฮย
พลางตริพลางยาตรย้อนสู่ไท้แถลงพลัน ฯ
๔๑๗ หริวงษทรงทราบถ้อยพาที ทูลเฮย
ตริว่าเหตุคงมีแม่นหมั้น
อำลาพระมุนีหมายสู่ ชนกนา
มาจวบพระนางกั้นอยุดยั้งยังทวาร ฯ
๔๑๘ พระนางชายเนตรเยื้องยลองค์ รามเอย
ตรัสว่าพระบิตุรงค์สั่งให้
พ่อไปผนวชเนาดงโดยเพศ ชฎิลนา
สิบสี่ปีจึ่งได้กลับเข้าครองกรุง ฯ
๔๑๙ พระสดับกลับตริถ้อยนางแถลง
ไฉนพระบิดรแพลงพลาดกี้
ตรัสใดดุจพระแสงขรรค์ขีด ผาเฮย
หวนตริว่าเลศนี้ชอบเค้าอวตาร ฯ
๔๒๐ ทูลตอบพระโปรดให้ถวัลย์เวียง
จำจิตรสุดคิดเถียงห่อนได้
ถึงแต่พระแม่เพียงเผยโอฐ สั่งนา
ข้าก็ยอมรับไว้ตรัสแล้วลาจร ฯ
             

แผ่นที่ ๖๑ – ขุนมหาสิทธิโวหาร

๔๒๑ พระรามประณตน้อมชนนี
แสดงกิจไกยเกษีสั่งให้
เดินป่าสิบสี่ปีผนวชสถิตย ไพรแฮ
คำสั่งบิตุเรศร์ได้ตรัสแล้วขอลา ฯ
๔๒๒ พระนางสดับถ้อยบุตรสุดกรสรร ห้ามเฮย
แม่จักถามทรงธรรม์เทียบซ้ำ
ตรัสพลางพระนางผันผายสู่ เฝ้าแฮ
ทูลว่าลูกผิดล้ำฦกร้ายแรงไฉน ฯ
๔๒๓ ลูกเราความแผกน้อยไหนมี แม่เอย
เหตุเพราะไกยเกษีสอดแย้ง
ถึงสัจที่พาทีคราวปทูต ทวงแฮ
ดูดุจมารดาลแกล้งกล่าวล้างชีพเรียม ฯ
๔๒๔ สองกษัตริย์โศกต่างสิ้นสมประดี
สมคิดไกยเกษีคาดไว้
จัดเครื่องผนวชมีคำสั่ง ค่อมแฮ
ค่อมปรนตรับใช้สู่ท้าวทูลถวาย ฯ
๔๒๕ จักกฤษณสดับรับถ้อยกุจจี แถลงเฮย
หวนตริถึงไพรีราพร้าย
มันเยียฬราษฎร์ฤๅษีเราชอบ ปราบนา
พลางเพระเปลื้องเครื่องย้ายเพศเข้าผนวชพลัน ฯ
๔๒๖ พระลักษณทราบเหตุสิ้นแสนเคือง
พระพี่บได้เมืองมุ่นเศร้า
จับศรฤทธิเรืองน้าวมุ่ง พระนางแฮ
พระกฤษณ์ทราบเสด็จเข้ายุดห้ามอนุชา ฯ
๔๒๗ พระบิตุรงค์ทรงสัตย์ไว้เดิมมี
กับแม่ไกยเกษีสั่งซ้ำ
แรมป่าสิบสี่ปีจึงกลับ กรุงแฮ
จำพี่จักผดุงค้ำสัตยนั้นคงควร ฯ
             

แผ่นที่ ๖๒ – ขุนมหาสิทธิโวหาร

๔๒๘ พระลักษณตริครุ่นเฝ้าเสียพระไทย
เราอยู่จะดูใครสบหน้า
โดยเสด็จพระพี่ไปดีกว่า อยู่นา
กลับสู่ปรางค์บช้ารีบเข้าผนวชตาม ฯ
๔๒๙ พระยลอนุชผนวชจ้องจักจร ห้ามเฮย
ใครอยู่เพื่อนบิดรมาตุด้วย
พระพรตจักครองนครเขาอยู่ พิทักษ์แฮ
น้องจักตามกว่าม้วยกับใต้บาทบงษุ์ ฯ
๔๓๐ พระกฤษณืทรงสดับถ้อยอนุชา ชมเฮย
ขอบจิตรเจ้าเสน่หาพี่ล้ำ
ฝ่ายอรรคราชสีดาทราบเหตุ ครวญแฮ
นางรีบผนวชซ้ำสู่เฝ้าวอนตาม ฯ
๔๓๑ พระเมิลนางผนวชเศร้าโศกา ตามเอย
ปรามเล่าทุกข์ไภยายิ่งล้น
นุชเนาเพื่อนมารดาดีกว่า จรแฮ
สิบสี่ปีไป่พ้นพี่นี้จักคืน ฯ
๔๓๒ นางยินราเมศรห้ามโศกี ครวญเอย
พระปลอบว่าเวรมีอย่าเศร้า
สามกระษัตริย์ระทมลีลาศสู่ เฝ้าแฮ
นางสมุทยลบุตรเข้าผนวชทั้งสามถาม ฯ
๔๓๓ พระหริวงษ์อฟภิวาทแล้วทูลสนอง
ตามเหตุห่อนได้ตรองครอบหล้า
สีดาพระลักษณปองไปเพื่อน ลูกแฮ
ลาพระแม่แม่ฃ้าบาทท้าวโปรดทูล ฯ
๔๓๔ นางสมุทพิลาปแล้วสอนพระลักษณ์
จรพนัศจงพิทักษ์พี่เจ้า
สีดาพ่อจงรักเสมอมาตุ รงค์แฮ
พระประสาทเสื่อมเศร้าสดวกได้คืนนคร ฯ
             
รับข้อมูลจาก "https://www.reurnthai.com/wiki/%C3%A0%C2%B9%E2%80%9A%C3%A0%C2%B8%E2%80%9E%C3%A0%C2%B8%C2%A5%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C2%A0%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%CB%86%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B8%E2%80%A2%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B8%C2%9D%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C5%93%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B1%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B7%C3%A0%C2%B9%CB%86%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%B5%C3%A0%C2%B8%C2%A2%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%E2%80%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B9%C5%92_%C3%A0%C2%B8%C2%AB%C3%A0%C2%B9%E2%80%B0%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%E2%80%94%C3%A0%C2%B8%C2%B5%C3%A0%C2%B9%CB%86_%C3%A0%C2%B9%E2%80%98%C3%A0%C2%B9%E2%80%A2"
เครื่องมือส่วนตัว