กาพย์เห่เรือ พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น

เนื้อหา

ข้อมูลเบื้องต้น

แม่แบบ:เรียงลำดับ พระราชนิพนธ์: พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

บทประพันธ์

เห่ชมกระบวนเรือ

โคลง
๏ ปางสมเด็จประเวศห้วงชลธี
ทรงมหาจักรีเกียรติก้อง
พรั่งพร้อมยุทธนาวีแหนแห่
เสียงอธึกทั่วก้องถิ่นด้าวอ่าวสยาม ฯ
             
กาพย์
๏ พระเสด็จโดยแดนชลทรงเรือต้นงามสดศรี
มหาจักรีมีเกียรติก้องท้องสาคร
๏ นาวาวรายุทธ์อุตลุดแลสลอน
แห่ห้อมจอมนครราวจะรอนริปูเปลือง
๏ ธงทิวปลิวระยับสีสลับขับแดงเหลือง
อันธงพระทรงเมืองเหลืองอร่ามดูงามตา
๏ ธงตรามหาราชผ่องผุดผาดในเวหา
รูปครุฑะราชาอ้าปีกกว้างท่าทางบิน
๏ ธงแดงดังแสงชาดลายช้างกาจก่องกายิน
บอกตรงธงแผ่นดินถิ่นสยามอันงามงอน
๏ จักรีนารีราชทิพอาสน์องค์ภูธร
สง่าราวอาภรณ์เพื่อประดับทัพเรือไทย
๏ ใหญ่กว่านาวาสรรพในกองทัพพหลไกร
บรรดานาวาไทยในบัดนี้ไม่มีทัน
๏ ปืนไฟใหญ่ประเภทสี่นิ้วเศษสุดแข็งขัน
สามารถอาจเหียนหันผันหน้าสู้ศัตรูแรง
๏ อีกศรหกปอนด์หนักก็พร้อมพรักศักดิ์กำแหง
เตรียมอยู่สู้ศึกแข็งแย้งยื้อยุทธ์สุดกำลัง
๏ พาลีรั้งทวีปรีบแล่นตามงามเงื่อนขลัง
เรือปืนยืนยุทธ์ยังดังกระบี่พาลีหาญ
๏ เรือแรงกำแหงยุทธมกุฏราชะกุมาร
คอยสู้ศัตรูพาลผู้ยื้อยุดมกุฏไทย
๏ สุครีพครองเมืองศรีสุรนาวีมุ่งชิงชัย
เรือปืนยืนยุทธไกรเหมือนพญาพานะเรนทร์
๏ สุริยมณฑลกล้านาวากลาดลาดตระเวน
หาญต่อบ่รอเกณฑ์สะอึกสู้ริปูรอน
๏ เรือเสือทยานชลพิฆาตพลริปูสยอน
กั่นกล้าในสาครบ่ย่อหย่อนยุทธนา
๏ เรือเสือคำรนสินธุ์พิฆาตภินอริผลา
จู่โจมและโถมถากล้าประยุทธ์จนสุดแรง
๏ อีกเรือตอร์ปิโดวิ่งโร่รี่ฝีเท้าแข็ง
ว่องไวไล่ย้อนแย้งยักย้ายลอดดอดเอาชัย
๏ กระบวนล้วนแล่นล่องไปแทบท้องชลาลัย
อธึกดูคึกใจจิตจักสู้ศัตรูพาล ฯ
             

เห่ชมพระนคร

โคลง
๏ ล่องลอยในน่านน้ำเจ้าพระยา
จากเทพนครคลาคลาดเต้า
ชมวังสะพรั่งปรา-สาทรัตน์
ชมนครเขตเค้าเงื่อนแม้นเมืองราม ฯ
             
กาพย์
๏ ล่องลอยในน่านน้ำวิเศษลำเจ้าพระยา
จากกรุงเทพมหานครราชะธานี
๏ ค่อยเลื่อนเคลื่อนนาวาจาหหน้าท่าวาสุกรี
ใช้จักรล่องนทีนาวีเรื่อยเฉื่อยตามลม
๏ เหลือบแลชะแง้พิศดูดุสิตวนารมย์
เคยเที่ยวลดเลี้ยวชมดมบุปผาสารพัน
๏ ชมวัดดังวิมานถิ่นสถานมัฆวัน
เพลินพิศไพจิตรสรรพะงามเนตรวิเศษชม
๏ สล้างปรางค์มหันต์อนันตสมาคม
อัมพรสถานสมเป็นสถานพิมานอินทร์
๏ สถานวิมานเมฆเอกอาสน์โอ่ท้าวโกสินทร์
อภิเษกดุสิตภิญ-โญยศยงองค์ภูบาล
๏ ตำหนักสำนักตาจิตรลดารโหฐาน
ที่พระอวตารสำราญรมย์ภิรมยา
๏ สะพรั่งวังอนุชผู้ทรงสุดเสน่หา
ปารุสก์สุดเพลินตาสวนกุหลาบปลาบปลื้มใจ
๏ ตำหนักพระชนนีมีนามว่าพญาไท
อยู่ทางบ่ห่างไกลใกล้ดุสิตวนาภา
๏ นาวาผ่านนิเวศน์พระทรงเดชจอมประชา
พินิจพิศเพลินตาตระการตรูดูเลิศดี
๏ สล้างปรางค์ปราสาทประกอบมาศมณีศรี
รยับจับรพีสีสว่างกลางอัมพร
๏ ปราสาทราชฐานอวตารสโมสร
ยงยอดสอดสลอนยอนยั่วฟ้าน่านิยม
๏ จักรีพระที่นั่งสามยอดตั้งตรูตาชม
สำราญสถานสมสถิตถิ่นปิ่นนรา
๏ ดุสิตปราสาทตั้งพระมนังคะศิลา
พิมานรัถยาอุดมอาสน์ราชฐาน
๏ มณเฑียรเสถียรศักดิ์จักรพรรดิ์พิมาน
เคียงใกล้คือไพศาลทักษิณที่สุขาลัย
๏ ฝ่ายหน้าสง่าสิ้นอมรินทร์วินิจฉัย
พระโรงภูวนัยธ ประศาสน์ราชการ
๏ อารามวัดพระศรีรัตนศาสดาคาร
มงคลมหาสถานปูชนีย์ที่นิยม
๏ อันกรุงรุ่งเรืองกิตติ์ที่สถิตพิโรดม
เลิศล้วนชวนจิตต์ชมสมเกียรติ์เลื่องเมืองสยาม
๏ ถนนสถลมารคอีกคลองหลากล้วนแลงาม
รุ่งเรืองดังเมืองรามจักรพรรดิฉัตรสากล ฯ
             

เห่ชมทางไปปากน้ำ

เห่ชมปลา

โคลง
๏ ฝูงปลาดาดาษท้องทะเลหลวง
ดูชาติมัศยปวงคู่เคล้า
ยิ่งดูยิ่งโทรมทรวงแสนโศก
โอ้คะนึงถึงเจ้าจิตว้าเหว่ถวิล ฯ
             
กาพย์
๏ ฝูงปลาดูดาดาษว่ายเกลื่อนกลาดทะเลหลวง
ดูชาติมัศยาปวงเคียงคู่เคล้าเย้ายวนเชย
๏ ยิ่งแลชะแง้พิศยิ่งเศร้าจิตนิจจาเอ๋ย
ราวปลามาแสร้งเย้ยให้เรียมเศร้าเหงาวิญญา
             

เห่ชมชายทะเล

โคลง
๏ สีชังชังชื่อแล้วอย่าชัง
อย่าโกรธพี่จริงจังจิตต์ข้อง
ตัวไกลจิตต์ก็ยังเนาแนบ
เสน่ห์สนิทน้องนิจโอ้อาดูร ฯ
             
กาพย์
๏ สีชังชังแต่ชื่อเกาะนั้นฤๅจะชังใคร
ขอแต่แม่ดวงใจอย่าชังชิงพี่จริงจัง
๏ ตัวไกลใจพี่อยู่เป็นคู่น้องครองยืนยัง
ห่างเจ้าเฝ้าแลหลังตั้งใจติดมิตร์สมาน
๏ บางพระนึกถึงพระบูชนีย์ที่สักการ
แต่งตั้งยังสถานแทบหัวนอนขอพรครอง
๏ ผ่านทางบางปลาสร้อยจิตต์ละห้อยละเหี่ยหมอง
นึกสร้อยสายเพ็ชรทองคล้องคอเจ้าเย้ากระมล
๏ บางนี้บุรีงามอันออกนามว่าเมืองชล
แลท้องทะเลวนชลนัยน์ไหลลงธาร
๏ อ่างหินนึกอ่างหินที่ยุพินเคยสนาน
โอ้ว่ายุพาพาลจะอ้างว้างริมอ่างหิน
๏ เรือผ่านเกาะกระดาษแม้สามารถจะพังภิน
จะเขียนสาราจิน-ตนาส่งถึงนงเยาว์
๏ ถึงอ่าวพุดซาวันริกริกสั่นสิอกเรา
คิดถึงพุดซาเจ้าเคยเก็บไว้ให้พี่ยา
๏ คลุกพริกกับเกลือดีไว้ให้พี่จิ้มพุดซา
เสร็จงานกลับบ้านมาพอได้ลิ้มชิมชอบใจ
๏ ครั้นถึงทุ่งไก่เตี้ยยิ่งละเหี่ยละห้อยใจ
นึกยามเจ้าทรายวัยปรุงแกงไก่ให้พี่กิน
๏ เดินผ่านร้านดอกไม้ก็ยิ่งใฝ่ใจถวิล
เคยชวนโฉมยุพินชมดอกไม้ที่ในสวน
๏ เกาะยอเหมือนยอเจ้ายุพเยาว์อนงค์นวล
แสร้งยอ บ่ มิควรเพราะนิ่มเนื้อเหลือเลิศชม
๏ เข้าถึงสัตหีบรีบหลบลี้หนีคลื่นลม
นึกยามเจ้าทรามชมจัดผ้าจีบลงหีบน้อย
๏ ขบวนเรือประพาสดูดาดาษกลาดเกลื่อนลอย
ชิงชังดังหนึ่งคอยจะต่อสู้ศัตรูผลา
๏ จอดห้อมล้อมเป็นวงรอบเรื่ององค์พระราชา
ดูเหมือนเดือนสง่าอยู่ท่ามกลางหว่างหมู่ดาว
๏ ดูพลางทางรำพึงนิ่งคำนึงถึงเนื้อขาว
นึกนึกรู้สึกราวไปงานศึกพิลึกใจ
๏ แม้มีศึกสงครามถึงสยามในวันใด
จำพรากจากทรามวัยไปต่อสู้ศัตรูพาล
๏ เกิดมาเป็นชาวไทยต้องทำใจเป็นทหาร
รักเจ้าเยาวมาลย์ก็จำหักรักรีบไป
๏ จะยอมให้ไพรีเหยียบย่ำยีแผ่นดินไทย
เช่นนั้นสิจัญไรไม่รักชาติศาสนา
๏ เพราะรักประจักษ์จริงจึงต้องทิ้งเจ้าแก้วตา
จงรักภักดีมาอาสาต้านราญริปู ฯ
             

เห่ครวญ

เห่ชมเครื่องว่าง

เห่ครวญถึงหนังสือ

เห่เรื่องนางสีดา

เห่เรื่องพระร่วง

เห่เรื่องซ้อมกระบวนเรือ

เห่ชวนเข้าราชนาวีสมาคม

เชิงอรรถ

อ้างอิง

รับข้อมูลจาก "https://www.reurnthai.com/wiki/%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%C2%A2%C3%A0%C2%B9%C5%92%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%AB%C3%A0%C2%B9%CB%86%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B7%C3%A0%C2%B8%C2%AD_%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B0%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C5%A0%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%CB%9C%C3%A0%C2%B9%C5%92%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B0%C3%A0%C2%B8%C5%A1%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%E2%80%94%C3%A0%C2%B8%C2%AA%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%E2%80%9D%C3%A0%C2%B9%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%CB%86%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B0%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%B8%C3%A0%C2%B8%C5%BD%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%A5%C3%A0%C2%B9%E2%80%B0%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%CB%86%C3%A0%C2%B9%E2%80%B0%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%C2%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B9%C3%A0%C2%B9%CB%86%C3%A0%C2%B8%C2%AB%C3%A0%C2%B8%C2%B1%C3%A0%C2%B8%C2%A7"
เครื่องมือส่วนตัว