à¸à¸¸à¸“รุทร้à¸à¸¢à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
CrazyHOrse (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == {{เรียงลำดับ|}} [[หมวดหมู่:วรรณคดี…')
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == {{เรียงลำดับ|}} [[หมวดหมู่:วรรณคดี…')
รุ่นปัจจุบันของ 06:54, 8 สิงหาคม 2552
เนื้อหา |
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ ผู้แต่ง: คุณสุวรรณ
บทประพันธ์
๏ เมื่อนั้น | พระอุณรุทผู้รุ่งรัศมี | ||
สมสู่อยู่ด้วยนางจันที | ภูมีตรีตรึกนึกใน | ||
แค้นด้วยอิเหนากุเรปัน | กับสุวรรณมาลีศีรใส | ||
เอานางจันสุดายาใจ | ไปยกให้พระสมุทบุตรระตู | ||
เสียดายวงศ์อสัญแดหวา | พระราชาเคืองแค้นแสนอดสู | ||
เหม่เหม่อสุรินดูหมิ่นกู | จะได้ดูฤทธิ์กันในวันนี้ ฯ ๖ คำ ฯ | ||
๏ ดำริพลางทางมีพจนารถ | สั่งท้าวสันนุราชเรืองศรี | ||
กับทั้งตำมะหงงเสนี | จงจัดพลมนตรีอย่านาน ฯ ๒ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | กุมภกรรฐืคำนับรับบรรหาร | ||
กับพระคาวีปรีชาชาญ | รับสั่งแล้วคลานออกมา ฯ ๒ คำ ฯ เสมอ | ||
๏ เกณฑ์หมู่จัตุรงค์องอาจ | พรหมทัตธิราชเป็นกองหน้า | ||
ปีกซ้ายชุณรัตน์ราชา | ปีกขวาอินทรชิตฤทธิรงค์ | ||
กองหลวงล้วนสันทัดจัดเจน | กะเกณฑ์ให้พระสุวรรณหงษ์ | ||
คุมพวงพหลรณรงค์ | แล้วโบกธงสัญญาคลาไคล ฯ ๔ คำ ฯ กราว | ||
๏ ออกจากขีดขินธานี | ปัถพีเลื่อนลั่นหวั่นไหว | ||
เร่งทัพขับพลสกลไกร | เข้าในเหมัต์ทันที ฯ ๒ คำ ฯ เชิด | ||
๏ ครั้นถึงจึงถวายอภิวาท | ท้าวพิไชยนุราชเรืองศรี | ||
ด้วยบัดนี้สุวิญชาเป็นกาลี | ภูมีจะคิดประการใด ฯ ๒ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | ท้าวบรมจักรกฤษณ์เป็นใหญ่ | ||
ได้ฟังคั่งแค้นแน่นใจ | ดูดู๋เป็นได้อีมณฑา | ||
เป็นรักใคร่อ้ายเงาะมันเหมาะเหลือ | จะสับเชือดเลือดเนื้อให้สังขาร์ | ||
เหตุไฉนไยทำอหังการ์ | มาลักองค์บุษบาพาไป ฯ ๔ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | วิมาลาอกสั่นหวั่นไหว | ||
กอดบาทยุขันเข้ทันใด | พระภูวไนยอย่าเพ่อโกรธา | ||
ลูกได้ผิดแล้วอย่าถือโทษ | พระสุริยงค์จงโปรดเกษา | ||
เมื่อข้าประสูติลูกยา | ได้ยินเสียงโศกาจาบัลย์ | ||
เจ็ดนางเอาผ้าพันตาไว้ | ภูวไนยอย่าเพ่อหุนหัน | ||
ว่าพลางครวญคร่ำรำพัน | ศรีประจันไม่เป็ฯสมประดี ฯ ๖ คำ ฯ โอด | ||
๏ ด้วยพระลิ้นทองผ่องภักตร์ | แค้นนักดังจะม้วยเป็นผี | ||
ไปสมสู่อยู่กินด้วยกากี | นางเมรีร่ำไรแล้วไปตาม | ||
ตะโกนก้องร้องเรียกพ่อสังข์หอย | มาหาแม่สักหน่อยอย่าเกรงขาม | ||
เรียกพลางทางแถลงแจ้งความ | เกสรพราหมณ์ซวนซบสลบไป ฯ ๔ คำ ฯ โอด | ||
๏ เมื่อนั้น | พระมงกุฎเศร้าสร้อยละห้อยไห้ | ||
เห็นองค์อุณากรรณบรรลัย | มิได้คืนสมประดีมา | ||
โอ้แม่เจ้าประคุณของลูกรัก | นางยักษ์มาม้วยสังขาร์ | ||
ร่ำพลางทางขึ้นอาชา | พาห่อนัยนาเหาะไป ฯ ๔ คำ ฯ เชิด | ||
๏ ครั้นถึงรถาพระสี่กร | วานรยินดีจะมีไหน | ||
ถวายดวงชีวันทันใด | กับท้าวไททศวงศ์ทรงศักดา ฯ ๒ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | ท้าวไกรสุทธสำรวลสรวลร่า | ||
ชื่นชมด้วยสมเจตนา | ได้ดวงชีวาชาละวัน | ||
คราวนี้จะดับเข็ญให้เย็นยุค | ให้ภาราผาสุกเกษมสันต์ | ||
อันอีจันทาอาธรรม์ | จะได้เล่นเห็ฯกันไอ้ลันได | ||
ทั้งลักษณวงศ์ทรงฤทธิ์ | จะลวงล้างชีวิตให้จงได้ | ||
เสียทีที่เลี้ยงมึงไว้ | ดูดู๋เป็นได้ไอ้โสภิณ | ||
ขับนางจันทามเหษี | ให้คนทั้งธานีเขาติฉิน | ||
ไปสมสู่อยู่ด้วยมุจลินทร์ | ยอพระกลิ่นคั่งแค้นแสนทวี | ||
ทั้งน้อยจิตคิดถึงคำนางอำพัน | อยากจะใคร่ห้ำหั่นให้เป็นผี | ||
คิดพลางเจ็ดนางจรลี | ไปเยาะเย้ยพระมณีพิไชย ฯ ๑๐ คำ ฯ เพลง | ||
๏ ครั้นถึงจึงมีวาจา | เจ้าไกรทองพงศาเป็นไฉน | ||
ง้งงเหงาเศร้าจิตคิดถึงใคร | เหมือนบ้าใบ้ไม่เป็ฯสมประดี | ||
เสียแรงหวังตั้งจิตพิศวาส | ไปรักใคร่ครุฑราชปักษี | ||
นางจันทาว่าชั่วตัวอัปรีย์ | ออกลูกไม่ดีเป็นท่อนไม้ | ||
ชะนางคนดีไม่มีชั่ว | เลือกผัวงามนักน่ารักใคร่ | ||
ตะคอกขู่ชูกล่องดวงใจ | ไยพเยาะองค์เจ้าลงกา ฯ ๖ คำ ฯ เชิด | ||
๏ เมื่อนั้น | พระดาวเรืองเคืองแค้นแสนสา | ||
ได้ฟังถ้อยคำนางรำภา | มาเย้ยเยาะข้านี้ว่าไร | ||
เหม่เหม่พระมเหษีเอก | โหยดเหยกหยาบช้าไม่ปราสัย | ||
พลางฉวยพระขรรค์แก้วแววไว | เลี้ยวไล่ฟาดฟันกัลยา ฯ ๔ คำ ฯ | ||
๏ อีเอ๋ยอีเถ้า | กูจะบั่นเกล้าเกษา | ||
อวดว่าตัวดี | วิ่งหนีไยนา | ||
โบยตีศรีมาลา | ลูกข้าทำไม | ||
๏ ทรงเอยทรงเดช | พระนารายณ์ธิเบศร์ไปอยู่ไหน | ||
พระมาโบยตี | ทองประศรีทำไม | ||
ขุนแผนวิ่งไป | หมื่นไวยวิ่งมา | ||
๏ แค้นเอยแค้นนัก | พระลักษณ์กริ้วโกรธนางอุสา | ||
เป็นไรไปเข้า | ด้วยเจ้าลงกา | ||
คุมพลอสุรา | ออกมาทำไม | ||
๏ ทรงเอยพระทรงฤทธิ์ | ข้าจะมีผิดก็หาไม่ | ||
ท่านท้าวกาหลัง | ผลักสังข์ศิลป์ไชย | ||
ตกเหวลงไป | มิได้กลับมา | ||
๏ อีเอยอีโสธร | กลับกลอกยอกย้อนเป็นหนักหนา | ||
กูรู้อยู่แล้ว | อีแก้วกิริยา | ||
ชิงชังสุวิญชา | มุสาใส่ไคล้ | ||
ภูเอยภูมินทร์ | พระอภัยนุสินอย่าสงสัย | ||
อันองค์วิยดา | จรกาลักไป | ||
มโนห์ราจึงให้ | แก่ไชยสุริวงศ์ | ||
ทูลพลางทางจร | นี่ศรพระองค์ | ||
ดั้งดังลัดพง | วิ่งตรงเข้าไพร ฯ ๒๐ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | พระโสวัตรรัศมีศรีใส | ||
ครั้นเห็นมฤคีหนีไป | ภูวไนยพิโรธโกรธา | ||
กรกุมตระบองแวแววไว | พร้อมเสนาในยักษา | ||
แล้วเผ่นโผนโจนขึ้นไอยรา | เคลื่อนคลาพหลพลไกร ฯ ๔ คำ เชิด | ||
๏ น้อยฤๅอีมัจฉากาลี | คบชู้แล้วหนีพ่อได้ | ||
ทั้งเพชรมงกุฏวุฒิไกร | คงบรรลัยด้วยมืออสุรา | ||
ไสช้างพลางเร่งัตุรงค์ | สององค์เที่ยวเสาะแสวงหา | ||
คนึงหวนครวญถึงบุษบา | แก้วตาของพี่อยู่แห่งใด | ||
พระกูก้องร้องเรียนเกสรน้อย | แม่ยอดสร้อยนารีอยู่ที่ไหน | ||
ให้ขัดสนทลนทลายไป | ภูวไนยข้อนทรวงเข้าโศกา ฯ ๖ คำ ฯ โอด | ||
๏ โอ้นางมณฑามารศรี | ป่านนี้จะละห้อยคอยหา | ||
เจ้ามีภรรภ์เจ็ดเดือนไม่เคลื่อนคลา | ไกยวัลริษยาอาธรรม์ | ||
จำจะไปสังหารผลาญชีวิต | ปโรหิตพ่อลูกให้อาสัญ | ||
แล้วจะชุบบิตุรงค์ทรงธรรม์ | จะได้พาอำพันมาธาสนี ฯ ๔ คำ ฯ | ||
๏ อัมรินทร์จินตนาแล้วคลาไคล | บัดใจก็ถึงพนาศรี | ||
เห็นเกษสุริยงสิ้นชีวี | กลิ้งกลางปัถพีอนาถใจ | ||
จึงเอาน้ำทิพย์มาโสรจสรง | เจ้าจงไม่ม้วยตักษัย | ||
พระจึงเล่าแถลงให้แจ้งใจ | อีประไพสุริยาเป็นกาลี | ||
ระยำนักไปรักไอ้โจรดง | เราสาปส่งเป็นชะนีเสียที่นี่ | ||
จงรับไปเถิดจะได้นางวารี | ท้าวนาคีซ่อนไว้ในไพรวัน ฯ ๖ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | วรวงศ์ปรีดิ์เปรมเกษมสันต์ | ||
ได้ฟังพระมหานักธรรม์ | รำพันเสร็จสิ้นด้วยยินดี | ||
ครั้นแล้วเคารพอภิวันท์ | องค์ท้าวประมอตันเรืองศรี | ||
พระลีลามาขึ้นพาชี | ขุนกระบี่เหาะตรงเข้าพงไพร ฯ ๔ คำ เชิด | ||
๏ จึงชักอาชาราร่อน | ยังยอดศิงขรเนินไศล | ||
แล้วพระศรีเมืองเรืองไชย | ก็เข้าในคูหาวานรินทร์ ฯ ๒ คำ ฉุยฉาย | ||
๏ น้อยเอยน้องรัก | ปวะหลิ่มเลิศลักษณ์เฉิดฉิน | ||
แต่พี่เที่ยวหาทุกธานิน | มิได้พบยอพระกลิ่นกลอยใจ | ||
เสียดายเจ้ามาเกิดเป็นกุมภีล์ | ในเมืองมนุษย์เช่นนี้หามีไม่ | ||
ขอถามข่าวสาวน้อยกลอยใจ | เป็นไฉนมาอยู่แต่ผู้เดียว ฯ ๔ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | วิมานจันทร์ผันแปรแลเหลียว | ||
ได้ฟังพระรถพูดลดเลี้ยว | นางบิดเบี้ยวเบือนหน้าแล้วพาที ฯ ๒ คำ ฯ | ||
๏ ทรงเอยพระทรงฤทธิ์ | ข้าพลอยผิดด้วยยายทองประศรี | ||
ไปสื่อชักสร้อยฟ้าให้คาวี | พระศุลีสาปส่งให้ลงมา | ||
รู้แล้วอย่าได้อยู่นาน | พระยามารจะลงโทษา | ||
ดังนางตะเภาทาองทั้งสองรา | ข้ากลัวอาญาจงคลาไคล ฯ ๔ คำ ฯ | ||
๏ เจ้าเอยเจ้าพี่ | นางคันธมาลีศรีใส | ||
พี่จะเล่าแถลงให้แจ้งใจ | เดิมได้มาลาในวารี | ||
ออกนามอุบลเวหา | ในสาราว่าบุตรพระฤๅษี | ||
จึงสู้ติดตามมากับพาชี | เทวีจงแจ้งกิจจา ฯ ๔ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | นางผมหอมตรอมใจเป็นหนักหนา | ||
ฟังพระพิมพ์สวรรค์จำนรรจา | กัลยาเคืองขัดตัดรอน | ||
าคนชั่วช้ากาลี | ออกลูกไม่ดีพระทรงศร | ||
จะสู้อยู่ในพนาดร | มิขอคืนนครอยุธยา ฯ ๔ คำ ฯ | ||
๏ น้องเอยน้องแก้ว | เป็นบุญแล้วได้พบขนิษฐา | ||
เต็มพิศด้วยฤทธิ์ปะตาปา | รจนาอย่าได้เดือดดาล | ||
แต่พี่เตร่เร่หาทุกธานี | ชีวีปิ้มจะม้วยสังขาร | ||
ศุภลักษณ์ไปแจ้งเหตุการณ์ | จึงได้ข่าวสารบัดนี้ ฯ ๔ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | นางสุพรรณทลิกามารศรี | ||
ได้ฟังวาจาพาลี | เทวีจึงตอบคำไป | ||
ซึ่งว่าพระแสนพิศวาส | จึงไม่คลาดจากเมืองหมันยาได้ | ||
อันนางเทพลีลายาใจ | ที่พระองค์เก็บได้ที่ในกลอง | ||
จงกลับไปภิรมย์สมสนิท | เชยชิดสมสู่เป็นคู่สอง | ||
อันข้าไซร้จะอยู่ในผะอบทอง | พระไปครองนัคราให้สำราญ ฯ ๖ คำ ฯ | ||
๏ อนิจา | นางสมนักขายอดสงสาร | ||
ศรีสวัสดิ์มาตัดรอนราน | ใช่จะแต่งพจมานมาพาที | ||
กำลังฤทธิ์ปู้เจ้าเขาเขิน | จึงเผอิญให้ชังมเหษี | ||
ไม่ทันสั่งนางลักษณวดี | พระลอจรลีตามไป ฯ ๔ คำ ฯ เชิด | ||
๏ เมื่อนั้น | นางประทุมเทวีศรีใส | ||
ผวาตื่นฟื้นองค์อรไท | ไม่เห็นพระภูวไนยที่ไสยา | ||
นางเที่ยวค้นคว้าหาจบ | มิได้พบพระไพรวงศ์พงศา | ||
เห็นโลหิตผิดแล้วนะอกอา | ทั้งหอกยนต์อยู่หน้าบัญชรชัย | ||
เกิดเหตุทั้งนี้เพราะพี่เลี้ยง | แท้เที่ยงมในคงไม่สงสัย | ||
สองกรข้อนทรวงเข้าร่ำไร | นางอุทัยเพียงจะสิ้นสมประดี ฯ ๖ คำ ฯ โอด | ||
๏ โอ้ว่าพระทูลกระหม่อมแก้ว | หนีเมียไปแล้วพระโฉมศรี | ||
มิได้สั่งสนทนาพาที | สกุณียังรู้สั่งยมนา | ||
จระเข้ายังรู้สั่งอากาศ | สิงหราชยังรู้สั่งมหิงษา | ||
หัศรังยังสู้สั่งไอยรา | นาคายังรู้สั่งสุบรรณบิน | ||
เหมราชยังรู้สั่งซึ่งคูหา | แต่มัจฉายังรู้สั่งซึ่งไพรสิณฑ์ | ||
พยัคฆ์ยังรู้สั่งมฤคิน | พระภูมินควรฤๅไม่อาลัยลา ฯ ๖ คำ ฯ | ||
๏ จำจะโยโยธาคลาไคล | ตามองค์พระอภัยเชษฐา | ||
ว่าพลางนางแปลงกายา | เป็นองค์สุดาเยาวมาลย์ | ||
รี้พลให้กลายเป็นโยธา | ไอยราแปลงเป็นคชสาร | ||
พาชีแปลงเป็นอาชาชาญ | พระพรหมานแปลงเป็นท้าวธาดา | ||
ไกรสรให้แปลงเป็นสิงหราช | สกุณชาติให้แปลงเป็นปักษา | ||
พระราเมศแปลงเพศเป็นรามา | พยัคฆาแปลงเป็นพยัคฆี | ||
พระยาครุฑแปลงเป็นสุบรรณจร | วานรแปลงเป็นกระบี่ศรี | ||
นาคาเป็นพระยาวาสุกรี | โกสีย์แปลงเป็นท้าวหัสนัยน์ | ||
พระสุริยันนั้นเป็นทินกร | ศศิธรเป็นดวงแขไข | ||
เจ้าพลายงามแปลงนามเป็นหมื่นไวย | ชาละวันนั้นให้เป็นกุมภา | ||
พระอิศวรแปลงเป็นพระศุลี | ทรพีแปลงเป็นมหิงษา | ||
เทเวศร์แปลงเพศเป็นเทวา | กินราแปลงเป็นกินรี | ||
พระยาหงส์แปลงองค์เป็นเหมราช | พระดาบสแปลงชาติเป็นฤๅษี | ||
โคกลายกายาเป็นคาวี | มฤคีแปลงเป็นมฤคา | ||
มยุเรศกลายเพศเป็นยูงพลัน | ทศกรรฐ์นั้นแปลงเป็นยักษา | ||
อุณากรรณนั้นเป็นบุษบา | ปันหยีแปลงกายาเป็นอายัน | ||
ขุนแผนแผลงแปลงกายเป็นพลายแก้ว | สียะตราเพริศแพร้วเป็นหย้าหรัน | ||
คนธรรพให้แปลงเป็นคนธรรพ์ | นางพิมกลายกายพลันเป็นวันทอง | ||
ต่างตนสำแดงแผลงฤทธิ์ | ทศทิศไหวจบสยบสยอง | ||
โยธาเหลือหลายก่ายกอง | คับคั่งทั้งท้องสนามใน ฯ ๒๐ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | พระสุธนรัศมีศรีใส | ||
พร้อมพวกพหลพลไกร | ภูวไนยเสด็จจรลี | ||
ขึ้นนั่งยังเวไชยันตราช | พร้อมหมู่อำมาตย์กระบี่ศรี | ||
สังข์แตรแซ่ซ้องกลองเภรี | ระดมตีครื้นคั่นสนั้นดัง | ||
พระคลายคลี่โยธาพลากร | ออกจากพระนครกาหลัง | ||
รีบเร่งโยธาเข้าป่ารัง | มายังสมรภูมิพลัน ฯ ๖ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | ไชยทัตฤทธิแรงแข็งขัน | ||
เห็นพระมเหษีร่วมชีวัน | ยกพวกพลขันธ์มาราวี | ||
พระเร่งกระสันรัญจวนจิต | ด้วยฤทธิ์เสน่ห์มเหษี | ||
จึงร้องท้าว่าเหวยอสุรี | มึงกรีฑาทัพมาจับใคร ฯ ๔ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | ไชยเชษฐ์รัศมีศรีใส | ||
ได้ฟังคั่งแค้นแน่นใจ | ภูวไนยจึงมีวาจา | ||
แล้วร้องท้าว่าเหวยกุเรปัน | ไยมึงอาธรรม์ริษยา | ||
ทำฮึกฮักไปลักพระรามา | ไปไว้ลงกาธานี | ||
นี่หากกูติดตามไม่ขามจิต | หวังจะล้างชีวิตกระบี่ศรี | ||
แม้นรักตัวกลัวตายวายชีวี | จงเร่งส่งเมรีคืนมา ฯ ๖ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | ดาราวงศ์ทรงฟังไม่กังขา | ||
แต่ออกชื่อจะให้ส่งองค์สีดา | ผ่านฟ้าอัดอั้นตันใจ | ||
ดูก่อนไพนาสุริวงศ์ | อันองค์สุพรรณพิศมัย | ||
เดิมท้าวกุมภัณฑ์พนันไว้ | แพ้สกาจึงให้นางเทวี | ||
ซึ่งจะให้คืนองค์อัคเรศ | ก็เกรงเดชองค์สารปันหยี | ||
จะพิโรธโกรธาฆ่าตี | น่าที่ชีวันจะบรรลัย ฯ ๖ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | องค์ท้าวกุเรปันเป็นใหญ่ | ||
ได้ฟังกริ้วกราดตวาดไป | มึงอย่าใส่ไคล้พาที | ||
ช่างอวดว่านารายณ์แบ่งภาค | มาจากเกษียรวารีศรี | ||
เป็นไฉนไม่แผลงฤทธี | ให้วาสุกรีเขามัดกาย | ||
ใช้ให้ไปกับอาชา | คุมหมู่โยธาทั้งหลาย | ||
ให้เขามัดตรึงตรามาหานาย | ทำให้ขายบาทาฝ่าธุลี | ||
เสียแรงหวัดตั้งจิตให้ติดตาม | ไปทำลามเลียมโลมนางโฉมศรี | ||
สุบรรณลักยักษ์ตามพองามดี | พระโยคีจะคิดอ่านประการใด ฯ ๘ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | พระสังข์ฟังแจ้งแถลงไข | ||
อันองค์จินตะหรายาใจ | พี่สั่งให้ประหารผลาญชีวี | ||
เหตุไฉนพี่น้องสองมนุษย์ | ว่าโคบุตรเป็นลูกราชสีห์ | ||
บิตุรงค์ชื่อองค์สุมาลี | ครอบครองธานีปางตาล | ||
ฤๅจะเป็นบุตรานางกาไว | ที่พระเพียรพิไชยไปสังหาร | ||
นางก็ม้วยมรณาเสียช้านาน | ท้าวกรุงพาลจะคิดประการใด ฯ ๖ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | ท้าวอำไพได้ฟังดังเพลิงไหม้ | ||
รู้ว่าชาละวันบรรลัย | ภูวไนยพิโรธโกรธา | ||
โจนจากรถแก้วแววไว | เข้าชิงชัยสัประยุทธ์ยักษา | ||
หมายจำนงชิงองค์นางโมรา | โจรป่าบั่นบุกเข้าคลุกคลี ฯ ๔ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | พระศรีสุทัศน์รัศมี | ||
เห็นพระยาสุริยามาราวี | ขุนกระบี่เผ่นโผนโจขนทยาน | ||
ทั้งสิบแปดมงกุฎวุฒิไกร | หมายใจจำนงจงผลาญ | ||
ทั้งสิบรถรัถาพระยามาร | ต่างหาญต่างสู้เป็นคู่กัน | ||
อันพระยากุศราชอาจอง | จับบุญทนาวงศ์แข็งขัน | ||
พระณรงค์พิไชยใจฉกรรจ์ | เข้าโรมรันด้วยท้าวสีลยนต์ | ||
วงศ์สุริยามาตย์อาจหาญ | เข้าต่อต้านด้วยท้าวสิงหล | ||
องค์พระจันทโครพจบสกล | เจ้าประจญต่อตีศรีสุวรรณ | ||
ท้าวกาดสุริยกาญจน์ชำนาญศี | เข้าต่อกรกับกระบินนิลขัน | ||
อันพระหลวิไชยใจฉกรรจ์ | เขช้าโรมรันสัปยุทธด้วยอุศเรน | ||
พระสมุทโคดมเข้ากลมเกลียว | ลดเลี้ยวต่อสู้มูระเหน | ||
เจ้าสาครคนสันทัดจัดเจน | จับได้สุรเสนวานร | ||
ท้าวเสนากุฎยุทธทยาน | เข่นฆ่าเวตาลชาญสมร | ||
อันเจ้าลิขิตฤทธิรอน | สังหารพระยาขรมรณา ฯ ๑๔ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | พระตรีภพลบโลกนาถา | ||
เห็นวิหยาสะกดสิ้นชีวา | พระผ่านฟ้ากริ้วโกรธคือไฟ | ||
จึงว่าเหวยสังคามารตา | มาสังหารลูกยากูตักษัย | ||
ว่าพลางทางขึ้นศิลป์ชัย | แผลงไปถูกท้าวกรุงพาล ฯ ๔ คำ ฯ | ||
๏ เมื่อนั้น | วายุบุตรวุฒิไกรใจหาญ | ||
ยี่สิบกรกุมศรพระอวคตาร | สิบโอษฐสั่งสารสุวิญชา ฯ ๒ คำ ฯ | ||
๏ ปากหนึ่งว่าโอ้เจ้าขวัญเนตร | บิตุเรศจะม้วยสังขาร์ | ||
ขอฝากฝังแก้วเนตรเกษรา | จงวันทาระเด่นมนตรี | ||
๏ ปางสองร้องว่าพิเภกเอ๋ย | กระไรเลยช่างมาฆ่าพี่ | ||
ขอฝากนางดาราเทวี | กับสาวศรีนักสนมกำน้ลใน | ||
๏ ปางสามสั่งความพระสมุท | ขอฝากบุษมาลีศรีใส | ||
โอ้พราหมณ์มัจฉายาใจ | หวังจะได้ฝากผีบิดร | ||
๏ ปากสี่ว่าโอ้องคต | โอรสจงจำคำสอน | ||
ตั้งใจภักดีพระสี่กร | อย่าคิดว่าภูธรเป็นสามี | ||
๏ ปากห้าร้องว่านางเงือกน้ำ | จงฟังคำนับถือพระฤๅษี | ||
อุส่าห์รักษษครรภ์เทวี | แม่จะได้เป็นศรีจรกา | ||
๏ ปากหกว่าเจ้าตะเภาทอง | ทั้งสองอย่าคิดริษยา | ||
อันองค์อุณากรรณกับสียะตรา | จงนึกว่าพี่น้องท้องเดียวกัน | ||
๏ ปากเจ็ดเสร็จสั่งจะสังขาร์ | ขีวาพี่จะม้วยอาสัญ | ||
ไปยื่นด้ามให้กับโจรใจฉกรรจ์ | เลื่อมไลวรรณไยเป็นได้เช่นนี้ | ||
๏ ปากแปดวอนว่าทรงยศ | พระรถจงช่วยเผาผี | ||
แม่จะเขียนมนต์เรียกมฤคี | ไว้กับคิรีให้ลูกยา | ||
๏ ปากเก้าเฝ้าสั่งพระอุณรุท | ทรงภุชเมียจะม้วยสังขาร์ | ||
น้องรักจักถวายบังคมลา | กลับไปอยู่คูหาในวารี | ||
๏ ปากสิบเสร็จคำที่ร่ำสั่ง | สิ้นกำลังด้วยพิษศรศรี | ||
พราหมณ์ก็กลายกายาเป็นนารี | สิ้นชีวีอยู่ในไพรวัน ฯ ๒๐ คำ ฯ | ||
หมดฉบับเท่านี้ | |||