กลอนดอกสร้อยรำพึงในป่าช้า

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

การปรับปรุง เมื่อ 15:07, 6 สิงหาคม 2552

ข้อมูลเบื้องต้น

แม่แบบ:เรียงลำดับ ผู้แต่ง: พระยาอุปกิตศิลปสาร (แปลจาก An Elegy Written in a Country Churchyard ของ Thomas Gray)

บทประพันธ์

1

The Curfeu tolls the Knell of parting Day, The lowing Herd winds slowly o'er the Lea, The Plow-man homeward plods his weary Way, And leaves the World to Darkness and to me.

๑. วังเอ๋ยวังเวง หง่างเหง่ง! ย่ำค่ำระฆังขาน ฝูงวัวควายผ้ายลาทิวากาล ค่อยค่อยผ่านท้องทุ่งมุ่งถิ่นตน ชาวนาเหนื่อยอ่อนต่างจรกลับ ตะวันลับอับแสงทุกแห่งหน ทิ้งทุ่งให้มืดมัวทั่วมณฑล และทิ้งตนตูเปลี่ยวอยู่เดียว เอย.

2

Now fades the glimmering Landscape on the Sight, and all the Air a solemn Stillness holds, Save where the Beetle wheels his droning Flight, and drowsy Tinklings lull the distant Folds;

๒. ยามเอ๋ยยามนี้ ปถพีมืดมัวทั่วสถาน อากาศเย็นเยือกหนาวคราววิกาล สงัดปานป่าใหญ่ไร้สำเนียง มีก็แต่เสียงจังหรีดกระกรีดกริ่ง! เรไรหริ่ง! ร้องขรมระงมเสียง คอกควายวัวรัวเกราะเปาะแปะ ! เพียง รู้ว่าเสียงเกราะแว่วแผ่วแผ่ว เอย.

3

Save that from yonder ivy-mantled Tow'r The moping Owl does to the Moon complain Of such as, wand'ring near her secret Bow'r, Molest her ancient solitary Reign.

๓. นกเอ๋ยนกแสก จับจ้องร้องแจ๊กเพียงแถกขวัญ อยู่บนยอดหอระฆังบังแสงจันทร์ มีเถาวัลย์รุงรังถึงหลังคา เหมือนมันฟ้องดวงจันทร์ให้ผันดู คนมาสู่ซ่องพักมันรักษา ถือเป็นที่รโหฐานนมนานมา ให้เสื่อมผาสุกสันต์ของมัน เอย.

4

Beneath those rugged Elms, that Yew-Tree's Shade, Where heaves the Turf in many a mold'ring Heap, Each in his narrow Cell for ever laid, the rude Forefathers of the Hamlet sleep.

๔. ต้นเอ๋ยต้นไทร สูงใหญ่รากย้อยห้อยระย้า และต้นโพธิ์พุ่มแจ้แผ่ฉายา มีเนินหญ้าใต้ต้นเกลื่อนกล่นไป ล้วนร่างคนในเขตประเทศนี้ ดุษณีนอนราย ณ ภายใต้ แห่งหลุมลึกลานสลดระทดใจ เรายิ่งใกล้หลุมนั้นทุกวัน เอย.

5

The breezy Call of incense-breathing Morn, the Swallow twitt'ring from the Straw-built Shed, The Cock's shrill Clarion, or the echoing Horn, No more shall rouse them from their lowly Bed.

๕. หมดเอ๋ยหมดห่วง หมดดวงวิญญาณลาญสลาย ถึงลมเช้าชวยชื่นรื่นสบาย เตือนนกแอ่นลมผายแผดสำเนียง อยู่ตามโรงมุงฟางข้างข้างนั้น ทั้งไก่ขันแข่งดุเหว่าระเร้าเสียง โอ้เหมือนปลุกร่างกายนอนรายเรียง พ้นสำเนียงที่จะปลุกให้ลุก เอย.

6

For them no more the blazing Hearth shall burn, Or busy Housewife ply her Evening Care' No Children run to lisp their Sire's Return, Or climb his Knees the envied Kiss to share

๖. ทอดเอ๋ยทอดทิ้ง ยามหนาวผิงไฟล้อมอยู่พร้อมหน้า ทิ้งเพื่อนยากแม่เหย้าหาข้าวปลา ทุกเวลาเช้าเย็นเป็นนิรันดร์ ทิ้งทั้งหนูน้อยน้อยร่อยร่อยรับ เห็นพ่อกลับปลื้มเปรมเกษมสันต์ เข้ากอดคอฉอเลาะเสนาะกรรณ สารพันทอดทิ้งทุกสิ่ง เอย.

7

Oft did the Harvest to their sickle yield, Their Furrow oft the stubborn Glebe has broke; How jocund did they drive their Team afield! How bow'd the Woods beneath their sturdy Stroke!

๗. กองเอ๋ยกองข้าว กองสูงราวโรงนายิ่งน่าใคร่ เกิดเพราะการเก็บเกี่ยวด้วยเคียวใคร ใครเล่าไถคราดพื้นฟื้นแผ่นดิน เช้าก็ขับโคกระบือถือคันไถ สำราญใจตามเขตประเทศถิ่น ยึดหางยามยักไปตามใจจินต์ หางยามผินตามใจเพราะใคร เอย.

8

Let not Ambition mock their useful Toil, Their homely Joys, and Destiny obscure; Nor Grandeur hear with a disdainful Smile, The short and simple Annals of the Poor.

๘. ตัวเอ๋ยตัวทะยาน อย่าบันดาลดลใจให้ใฝ่ฝัน ดูถูกกิจชาวนาสารพัน และความครอบครองกันอันชื่นบาน เขาเป็นสุขเรียบเรียบเงียบสงัด มีปวัตติ์เป็นไปไม่วิตถาร ขออย่าได้เย้ยเยาะพูดเราะราน ดูหมิ่นการเป็นอยู่เพื่อนตู เอย.

9

The boast of Heraldry, the Pomp of Pow'r, And all that Beauty, all that Wealth e'er gave, Awaits alike th'inevitable hour. The Paths of glory lead but to the Grave.

๙. สกุลเอ๋ยสกุลสูง ชักจูงจิตฟูชูศักดิ์ศรี อำนาจนำความสง่าอ่าอินทรีย์ ความงามนำให้มีไมตรีกัน ความร่ำรวยอวยสุขให้ทุกอย่าง เหล่านี้ต่างรอตายทำลายขันธ์ วิถีแห่งเกียรติยศทั้งหมดนั้น แต่ล้วนผันมาประจบหลุมศพ เอย.

10

Nor you, ye Proud, impute to these the Fault, If Mem'ry o'er their Tomb no Trophies raise, Where thro' the long-drawn aisle and fretted Vault The pealing Anthem swells the Note of Praise.

๑๐. ตัวเอ๋ยตัวหยิ่ง เจ้าอย่าชิงติซากว่ายากไร้ เห็นจมดินน่าสลดระทดใจ ที่ระลึกสิ่งไรก็ไม่มี ไม่เหมือนอย่างบางศพญาติตบแต่ง เครื่องแสดงเกียรติยศเลิศประเสริฐศรี สร้างสานการบุญหนุนพลี เป็นอนุสาวรีย์สง่า เอย.

11

Can storied Urn or animated Bust Back to its Mansion call the fleeting Breath? Can Honor's Voice provoke the silent Dust, Or Flatt'ry soothe the dull cold ear of Death?

๑๑. ที่เอ๋ยที่ระลึก ถึงอธึกงามลบในภพพื้น ก็ไม่ชวนชีพที่ดับให้กลับคืน เสียงชมชื่นเชิดชูคุณผู้ตาย เสียงประกาศเกียรติเอิกเกริกลั่น จะกระเทือนถึงกรรณนั้นอย่าหมาย ล้วนเป็นคุณแก่ผู้ยังไม่วางวาย ชูเกียรติญาติไปภายภาคหน้า เอย.

12

Perhaps in this neglected Spot is laid Some Heart once pregnant with celestial Fire; Hands that the Rod of Empire might have sway'd, Or wak'd to Extacy the living Lyre.

๑๒. ร่างเอ๋ยร่างกาย ยามตายจมพื้นดาษดื่นหลาม อย่าดูถูกถิ่นนี้ว่าที่ทราม อาจขึ้นชื่อลือนามในก่อนไกล อาจจะเป็นเจดีย์มีพระศพ แห่งจอมภพจักรพรรดิกษัตริย์ใหญ่ ประเสริฐด้วยสัตตรัตน์จรัสชัย ณ สมัยก่อนกาลบุราณ เอย.

13

But Knowledge to their Eyes her ample Page Rich with the Spoils of Time did ne'er unroll; Chill Penury repress'd their noble Rage, And froze the genial Current of the Soul.

๑๓. ความเอ๋ยความรู้ เป็นเครื่องชูชี้ทางสว่างไสว หมดโอกาสที่จะชี้ต่อนี้ไป ละห่วงใยอยากรู้ลงสู่ดิน อันความยากหากให้ไร้ศึกษา ย่นปัญญาความรู้อยู่แค่ถิ่น หมดทุกข์ขลุกแต่กิจคิดหากิน กระแสวิญญาณงันเพียงนั้น เอย.

14

Full many a Gem of purest Ray serene, The dark unfathom'd Caves of Ocean bear: Full many a Flower is born to blush unseen, And waste its Sweetness on the desert Air.

๑๔. ดวงเอ๋ยดวงมณี มักจะลี้ลับอยู่ในภูผา หรือใต้ท้องห้องสมุทรสุดสายตา ก็เสื่อมซาสิ้นชมนิยมชน บุปผชาติชูสีและมีกลิ่น อยู่ในถิ่นที่ไกลเช่นไพรสณฑ์ ไม่มีใครได้เชยเลยสักคน ย่อมบานหล่นเปล่าดายมากมาย เอย.

15

Some village-Hampden, that with dauntless Breast The little Tyrant of his Fields withstood; Some mute inglorious Milton here may rest, Some Cromwell, guiltless of his Country's Blood.

๑๕. ซากเอ๋ยซากศพ อาจเป็นซากนักรบผู้กล้าหาญ เช่นชาวบ้านบางระจันขันรำบาญ กับหมู่ม่านมาประทุษอยุธยา ไม่เช่นนั้นท่านกวีเช่นศรีปราชญ์ นอนอนาถเล่ห์ใบ้ไร้ภาษา หรือผู้กู้บ้านเมืองเรืองปัญญา อาจจะมานอนจมถมดิน เอย.

เชิงอรรถ

อ้างอิง

[1]