โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ห้องที่ ๑๒๖

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น
CrazyHOrse (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย 'สารบาญ …')
แตกต่างถัดไป →

การปรับปรุง เมื่อ 17:08, 20 กรกฎาคม 2552

สารบาญ | หน้าก่อนนี้ | หน้าถัดไป

เนื้อหา

พระยาอนุชิตชมอุทยาน เก็บผลมะม่วงให้สนม ยางมะม่วงหยดถูกศีรษะ เผลอตัวใช้เท้าเกา นางสนมเห็นเข้าหัวเราะเลยหนีไปบวชอยู่กับพระฤาษีทิศไพที่เขามณฑป

แผ่นที่ ๕๐๑ – นายโตการเปรียญ

๓๕๐๑ ปางองค์อนุชิตไท้นฤบาล
รองนครเขตรสฐานถิ่นกว้าง
นามนพคีรีขานเมืองเอก
ทวยราษฎร์ขาดเข็ญอ้างออกอื้ออวยไชย ฯ
๓๕๐๒ นานรินทรปิ่นภพผู้ฤทธิรงค์
รองสัตยสุจริตทรงเสาะสร้าง
ทศธรรมอิกการสงเคราะห์ราษฎร์ สี่เฮย
เสด็จดัดหฤไทยกระด้างแผกเบื้องเขบ็จบรรพ์ ฯ
๓๕๐๓ วันหนึ่งอนุชิตเจ้าจอมนรา ราษฎรเฮย
ออกพระโรงเสนาแน่นเฝ้า
ทรงวินิจกิตยานุกิจ เสรจเฮย
สั่งพระผู้ผ่านเฝ้าจักเต้าสวนขวัญ ฯ
๓๕๐๔ ทันใดธก็เอื้อนพจมาน
ตรัสสั่งเสนาชาญเชี่ยวใช้
เรวๆ จัดทวยหาญแหนแห่
อำมาตยประณตไท้รีบร้อนเกณฑ์พล ฯ
๓๕๐๕ จัดพลอย่างพยุหเยื้องเปนกระบวน
เหล่าหนึ่งกระลึงทวนดาบดั้ง
บางพวกเทิดปืนชนวนนกสับ
บางก็กุมหอกตั้งท่าจ้องจักผลาญ ฯ
๓๕๐๖ ขุนรถจัดรถเจ้าจอมกา นินเฮย
คอยรับพระจอมพานรินทร์คั่ง คับเฮย
ทูลทราบทุกสิ่งล้วนเสร็จพร้อมพลพฤนท์ ฯ
๓๕๐๗ จอมกระบินทร์ฟังเหตุให้เหิมปรี ดีเฮย
บานเบิกกระมลมีใช่น้อย
สบสนานพระอินทรีย์ทรงเครื่อง ต้นเฮย
จึ่งเสด็จทรงรถคล้อยเคลื่อนพร้อมโยธี ฯ
             

แผ่นที่ ๕๐๒ – นายโตการเปรียญ

๓๕๐๘ เอกองค์โอภาษแม้นเดือนเพ็ญ
พลเพียบคือดาวเป็นเครื่องล้อม
จอมราชผ่อนราษฎร์เย็นยามเคลื่อน พลเฮย
ดังว่าเดือนดาวห้อมค่อยคล้อยโดยโพยม ฯ
๓๕๐๙ ถึงสวนดำรัสให้สงบพล
เกณฑ์กระบวนรายตนรอบล้อม
เสด็จจากรถมนตรีหมอบ เรียบเฮย
ประพาศพฤกษสพฤบพร้อมพรั่งด้วยนางสนม ฯ
๓๕๑๐ ชมพรรณหมู่ไม้ดอกดกหลาย
สารภีพิกุลสายอยุดแย้ม
ซ่อนกลิ่นๆ บหายหอมส่า เล่าเฮย
พุทธชาดดาษดวงแฉล้มเลิศด้วยกลิ่นศรี ฯ
๓๕๑๑ กรรณิกาการเกษแก้วกาหลง
พุดจีบปีบประยงทรงกลิ่นกล้า
เลือกเก็บประทานองค์วรนาฎ
เกษมศุขทุกทั่วหน้านาฎไท้ทรงธรรม์ ฯ
๓๕๑๒ บันดานคิดเคลิบเคลิ้มสกนธ์ตน
คงจริตอย่างลิงลนเลศนั้น
ถอดมกุฎภิมณฑ์มอบพนัก งานเฮย
ปีนป่ายอัมพพฤกษดั้นโดดเต้นโดยคะนอง ฯ
๓๕๑๓ เมิลมองมม่วงไม้ปลิดผล
โยนประทานสนมกลเกี่ยงเย้า
หยาดยางหยดเต็มบนเศียรกระ บี่นา
มือแกะบหลุดเท้าแกะซ้ำเกาพลาง ฯ
๓๕๑๔ สนมนางนับยิ่งร้อยยลนาง
พระบาทเกาเศียรลนลูบป้อย
แผกเพศกรษัตริย์ซนเสียสง่า
บ้างก็ยิ้มเนตรชม้อยบอกบุ้ยโอฐเบือน ฯ
             

แผ่นที่ ๕๐๓ – นายโตการเปรียญ

๓๕๑๕ พระยาอนุชิตได้ยลสบ
สนมนาฎสรวลประจบเกือบเก้อ
อดสูหมู่นางหลบลับพฤกษ
เยี่ยมเยี่ยมมองมองชเง้อง่านน้ำใจตน ฯ
๓๕๑๖ กูซนจนต้องรับรองอาย
รักอยู่บสบายบ่อนนี้
ควรคิดหลบหลีกกายสันโดฐ เดียวเฮย
อาเพศดาบศลี้ลับหน้านางจร ฯ
๓๕๑๗ พานรดำริหแล้วแผลงฤทธิ์
อากาศเกิดหมอกผิดมืดหล้า
บ่ายภักตรฉเภาะทิศอยุทธเยศ
ระเห็จเหาะเลาะเลียบฟ้าใฝ่เผ้าหริวงษ ฯ
๓๕๑๘ ปางอนงค์องค์เอกทั้งโยธี
ไบสบกระบี่ดีอกดิ้น
คือใครบั่นเศียรศรีสมรขาด เกล้าเฮย
ย้ายแยกกันค้นสิ้นสุดรู้ทางจร ฯ
๓๕๑๙ พานรระเห็จห้องเวหน รวดแฮ
ตระบัดอยุทธยาดลด่วนเฝ้า
ทูลคืนบูรีตนลาบวช
สรวมเดชพระผ่านเฝ้าโปรดเกล้าหณุมาน ฯ
๓๕๒๐ ฟังสารดาลจิตรเจ้าจักรกรี
ข่อนๆ พระไทยทวีเทวศว้า
อาไลยกระบี่ศรีแสนเสนห
เคยสบพบเนตรหน้าแต่นี้นานเหน ฯ
๓๕๒๑ จำใจจำตรัสเอื้อนอวยพร
แก่พระยาพานรแกว่นแกล้ว
เปนศุขสถาวรเทอญพ่อ
ทุกขโศกโรคไภยแคล้วคลาศพ้นอันตราย ฯ
             

แผ่นที่ ๕๐๔ – นายโตการเปรียญ

๓๕๒๒ ฝ่ายพานเรศรน้อมอภิวันท์
รับพระพรทรงธรรม์ท่านให้
ลาองค์อาศนสุบรรณอีกพระ ลักษณเฮย
ออกจากพระโรงไท้รีบร้อนระเห็จเหิน ฯ
๓๕๒๓ มาดลมณฑปอ้างนามคี รีเฮย
เหนอรัญกุฎีเด่นตั้ง
ลงจากนภางค์ลีลาสู่ กุฎีเฮย
นบบาทดาบศยั้งอยู่พร้องสนองสาร ฯ
๓๕๒๔ กาลนี้ข้าน้อยนึกศรัทธา
หวังเพิ่มผนวชดาบศบ้าง
ขอจงพระจอมอาจาริยโปรด ข้าเฮย
ยอมรับให้อยู่สร้างพรตด้วยดุษฎี ฯ
๓๕๒๕ พระมนีมีชื่ออ้างพิศไพ
ตอบพจนพานรไขเงื่อนเค้า
สูเอยรูปจนใจเองสัตว
บวชไป่ได้ดอกเจ้าเพศเตี้ยเดียรฉาน ฯ
๓๕๒๖ ใครๆ จักอาจแสร้งเอาทรง
เปนเพศบุรุษยงเยี่ยงข้อย
กูจึ่งจะยอมสงเคราะห์บวช ได้นา
แลจะแนะกิจน้อยใหญ่ให้กองกูณฑ์ ฯ
๓๕๒๗ ขุนกระบินทรยินเลศน้อมนักธรรม์
ร่ายเวทแปรเพศผันแผกกี้
ทรงโฉมเฉกเช่นฉันชายหนุ่ม
จอมนารถนักสิทธิ์ชี้กิจให้ปรรพชา ฯ
๓๕๒๘ ครองนุ่งหนังพยัฆพร้องบริกฃาร
ห่อเกษชฎาธารเสรจแล้ว
ลาองค์พระอาจริยสู่ยอด ไศลเฮย
ชี้ชื่อมรฎปแก้วอยู่สร้างกิจกูณฑ์ ฯ
             

แผ่นที่ ๕๐๕ – พระปลัดสิง

๓๕๒๙ ไพนาสูรบุตรเจ้าจอมยักษ์
อายุสิบสามศักดิ์สุดแกล้ว
วันหนึ่งคิดใคร่จักประภาษ สวนเฮย
ทูลพระบิตุเรศแล้วรีบผ้ายสรงชล ฯ
๓๕๓๐ สรงเสรจทรงเครื่องพริ้งเพราองค์
เลออาศนราชดุรงค์เพริศพร้อม
ขุนยักษพี่เลี้ยงจงใจภักดิ์ เคียงนา
ขบวนแห่สองสายห้อมล่วงเข้าสวนขวัญ ฯ
๓๕๓๑ ถึงปทับเกยมาศแล้วลีลา
ชมสั่งผลผกาช่อช้อย
จวบบ่ายพระเสด็จคลายังพลับ พลาเอย
เถลองอาศนวิเชียรพร้อยพรั่งพร้อมกุมารแหน ฯ
๓๕๓๒ พี่เลี้ยงเคียงแท่นแก้วลำยอง
พลางตริความหลังตรองหม่นไหม้
ไพนาเล่นคะนองไป่ทราบ ชนกนา
กูจะทำเลศให้พระน้องฉงนถาม ฯ
๓๕๓๓ อสุรินทรคิดแล้วหลั่งอสุชล
ทำเล่ห์เสสรวญปนโศรกเศร้า
หน่อนารถเหลือบเนตรยลฉงนจิตร ถามเอย
ดูก่อนพระพี่เจ้าโศรกแล้วใยสรวล ฯ
๓๕๓๔ พี่เลี้ยงฟังมิใคร่เอื้อนวัจนา
ทำท่วงทีกิริยาขุ่นข้อง
เหลียวภักตร์เหลือบซ้ายขวาโดยเล่ห์ ทูลเฮย
สุดจิตรสุดจักพร้องแพร่ถ้อยทูลถวาย ฯ
๓๕๓๕ เธอฟังเธอยิ่งซ้ำสงไสย
งำเงื่อนความลับใดแม่นแท้
จูงพี่สู่ห้องในทรงกซิบ ถามเฮย
เชิญพี่เผยพจนแก้เงื่อนให้หายฉงน ฯ
             

แผ่นที่ ๕๐๖ – พระปลัดสิง

๓๕๓๖ พี่เลี้ยงอ่อนศิรโรตม์น้อมทูลพลัน
ชำโศกด้วยทศกรรฐ์แก่นหล้า
รวมลักษณยกกบี่รันรอญชีพ มลายแฮ
เพราะพิเภกชั่วช้าส่อเสี้ยนศึกหาญ
๓๕๓๗ อันซึ่งพิเภกนี้เป็นอา
มิใช่พระชนะกาผ่านเผ้า
องค์บิตุเรศร์หน่อนรานามทศ กรรฐ์แฮ
แม้มิเชื่อทูลเกล้าสอบถ้อยมารดา ฯ
๓๕๓๘ พระกุมารสดับถ้อยวรณี สูรเอย
เจบจิตรดังศรศรีเสียบไส้
แสนขุ่นพระไทยทวีทูลเทวศ
ดาลเดือดมิเหือดไห้กลับเข้าคืนวัง ฯ
๓๕๓๙ ถึงเฝ้าพิเภกแล้วทูลลา
เสดจสู่ปรางมารดาสุดลห้อย
มณโฑอรรคชายายลบุตร พิไรเอย
กรกระกองลูกน้อยพร่ำถ้อยวอนถาม ฯ
๓๕๔๐ อ้อพ่อๆ ผู้ร่วมชีวง
ใยพ่อจึ่งมาทรงโศรกเศร้า
กริ้วกราดสิ่งใดจงบอกแม่ หน่อยเอย
เงยภักตรเถิดลูกเกล้าอย่าเฝ้ากรรแสง ฯ
๓๕๔๑ สดับเสาวนิตแล้วทูลถาม
โอ้พระแม่อำความลับไว้
จอมราพขัติยทรงนามทศภักตร์ แลนา
ไฉนเหตุพระจึ่งได้สุดสิ้นชีวัน ฯ
๓๕๔๒ นางสดับวับหวั่นว้าหฤไทย
พลางปลอบวรดะไนยเกลื่อนถ้อย
องค์พิเภกนะยาใจจงฝาก องค์เอย
ฟังแม่เถิดหน่อน้อยอย่าได้สงไสย ฯ
             

แผ่นที่ ๕๐๗ – พระปลัดสิง

๓๕๔๓ ฟังตรัสยิ่งอัดอั้นพระอุรา
ป้องเนตรหลั่งชลนาร่ำไห้
นงนาฎกอดลูกยาแสนเทวศ ทวีเอย
อาจจะอำความไว้ปลอบแล้วไขสาร ฯ
๓๕๔๔ นางทรงเล่าแต่ต้นจนหมด ความเอย
พิเภกน้องคิดคตต่อไท้
พระรามโปรดเติมยศเสิมสืบ วงษนา
ทรงประทานแม่ไว้ฝ่ายซ้ายมเหษี ฯ
๓๕๔๕ ห่อนรู้ว่าแม่นี้มีครรภ์
หมายว่าพ่อจอมขวัญบุตรท้าว
ตัวแม่ซึ่งพงษพันธุ์ของบิตุ เรศร์นา
เว้นแต่ทรงเดชห้าวหมดแล้วฤๅเหลือ ฯ
๓๕๔๖ เหลือแต่จักรวรรดิเจ้ามลิวัน นาพ่อ
แปดหัดถ์เดชมหันต์สี่หน้า
ฉะนั้นลูกจักผันผายถึ่ง ท่านเฮย
เชอญยกพยุหกลั่นกล้าฆ่าอ้ายอาธรรม ฯ
๓๕๔๗ อย่าพ่อๆ อย่าเหี้ยมฮึกหาญ
ราเมศรคืออวตารแก่นไท้
ปวงกรบินทร์ฤทธิไชยชาญเทพยจุ ตินา
ฟังแม่พ่ออย่าได้หมิ่นท้าวสี่กร
๓๕๔๘ ลูกก็ชายชาติเชื้ออาชา ไนยเฮย
ห่อนจักเกรงรามาเท่าก้อย
อย่าพ่อแต่บิดาอาพี่ แลแฮ
สหายญาติมาตยใหญ่น้อยวินาศด้วยศรทรง ฯ
๓๕๔๙ ฟังตรัสขัดขุ่นข้องหมองศรี
จำจิตรรับเสาวนียาตรเต้า
ถึงพี่ร่วมชีวีทรงปฤก ษาเอย
น้องคิดจักไปเฝ้าอสุรท้าวมลิวัน ฯ
             
รับข้อมูลจาก "https://www.reurnthai.com/wiki/%C3%A0%C2%B9%E2%80%9A%C3%A0%C2%B8%E2%80%9E%C3%A0%C2%B8%C2%A5%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C2%A0%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%CB%86%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B8%E2%80%A2%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B8%C2%9D%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C5%93%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B1%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B7%C3%A0%C2%B9%CB%86%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%B5%C3%A0%C2%B8%C2%A2%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%E2%80%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B9%C5%92_%C3%A0%C2%B8%C2%AB%C3%A0%C2%B9%E2%80%B0%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%E2%80%94%C3%A0%C2%B8%C2%B5%C3%A0%C2%B9%CB%86_%C3%A0%C2%B9%E2%80%98%C3%A0%C2%B9%E2%80%99%C3%A0%C2%B9%E2%80%93"
เครื่องมือส่วนตัว