โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

การปรับปรุง เมื่อ 08:33, 20 กรกฎาคม 2552

ข้อมูลเบื้องต้น

แม่แบบ:เรียงลำดับ ผู้แต่ง: แต่งร่วมกันหลายท่าน ดังระบุไว้ที่ในบทประพันธ์แต่ละแผ่น

บทประพันธ์

ห้องที่ ๑ พระชนกฤษีทำพิธีบวงสรวงไถได้นางสีดา แล้วลาเพศกลับเข้าเมืองมิถิลา

ห้องที่ ๒ ท้าวชนกจักรวรรดิปรารภจะหาคู่ให้นางสีดากับให้โหรหาฤกษ์ ฯ

ห้องที่ ๓ ท้าวชนกจักรวรรดิให้ป่าวประกาศ เชิญหน่อกษัตริย์ต่างเมืองมายกศร

ห้องที่ ๔ พระรามสบเนตรกับนางสีดา กับพิธียกมหาธนูโมลี

ห้องที่ ๕ ท้าวชนกจักรวรรดิส่งราชสาสน์ไปยังศรีอยุธยา

ห้องที่ ๖ พระพรตพระสัตรุดทูลลาท้าวไกยเกษเพื่อไปอยุธยา

ห้องที่ ๗ พระพรตพระสัตรุดทูลลาท้าวไกยเกษไปอยุธยา เพื่อตามเสด็จไปในงานวิวาห์พระรามที่มิถิลา

ห้องที่ ๘ อุปภิเษกพระรามกับนางสีดาในเมืองมิถิลา

ห้องที่ ๙ ท้าวทศรถ พระราม ยกทัพกลับอยุธยา พบรามสูรขวางหน้า พระรามรบกับรามสูร รามสูรเห็นเป็นนารายณ์ขอถวายศร พระรามฝากพระพิรุณรักษาไว้

ห้องที่ ๑๐ กำเหนิดทรพีในฝูงทรพา เทวดาช่วยรักษาจนทรพีเติบโตเท่าบิดา มาท้าแล้วขวิดทรพา ผู้เป็นพ่ ตาย

ห้องที่ ๑๑ ทรพีกำเริบท้ารบพระอิศวร พระอิศวรให้ไปท้าพาลีที่กรุงขีดขิน

ห้องที่ ๑๒ ทรพีบุกเข้าถึงหน้าพระลานท้าพาลีรบ

ห้องที่ ๑๓ พาลีฆ่าทรพีตายแล้วขับไล่สุครีพออกจากเมือง ไปอาศัยอยู่ที่อำมตังสิงขร

ห้องที่ ๑๔ นางกุจจีค่อมทูลยุยงนางไกยเกษ

ห้องที่ ๑๕ ท้าวทศรถตั้งกระบวนแห่พระรามเลียบเมือง

ห้องที่ ๑๖ พระรามเตรียมบวชเป็นฤษี พระลักษณ์ออกบวชตาม พระพรตจะฟันนางไกยเกษีมารดา เหตุที่ทำให้พระบิดาสิ้นพระชนม

ห้องที่ ๑๗ ท้าวทศรถสิ้นพระชนม์ ตั้งพระเมรุมาศท้าวทศรถ พระฤษีห้ามไม่ให้นางไกยเกษี และพระพรตขึ้นไปขมาพระศพ

ห้องที่ ๑๘ พระพรตพระสัตรุดกับสามชนนีตามพระราม

ห้องที่ ๑๙ พระรามพระลักษณ์นางสีดา พบกับฤษีสระภังค

ห้องที่ ๒๐ พระราม พระลักษณ์ นางสีดา เข้าสวนพิราพ และฆ่าพิราพตาย

ห้องที่ ๒๑ ทศกัณฐ์ประพาสป่าให้ชิวหาน้องเขยรักษาเมือง ชิวหาตระเวนรักษาเมืองจนง่วงนอนทนไม่ไหว แผลงฤทธิ์แลบลิ้นปิดเมืองไว้ ทศกัณฐ์กลับมาไม่เห็นเมือง ขว้างจักรถูกลิ้นชิวหาขาดตาย

ห้องที่ ๒๒ นางสำมนักขาถูกพระลักษณ์ทำโทษ มาทูลพระยาขร พระยาขรยกออกรบพระราม พระรามฆ่าตาย

ห้องที่ ๒๓ พระยาทูตกับพระยาตรีเศียรยกพลออกไปรบกับพระราม พระรามสังหารพระยาทูต และตรีเศียร

ห้องที่ ๒๔ นางสำมนักขามาทูลทศกัณฐ์ ทศกัณฐ์หลงเชื่อ ให้มารีศแปลงกายเป็นกวางทองไปลวง แล้วตนเองแปลงเป็นฤษีเข้าลักนาง พระรามแผลงศรต้องมารีศตาย

ห้องที่ ๒๕ พระรามพระลักษณ์ตามหานางสีดา พบสดายุบอกข่าวว่าทศกัณฐ์ลักไปถวายแหวนแล้วสิ้นใจ พระรามปลงศพให้แล้วติดตามพลัดเข้าไปในวงแขนยักษ์กุมพล โปรดยักษ์กุมพลพ้นทรมาน จนถึงหนุมานถวายตัว

ห้องที่ ๒๖ หนุมานพาสุครีพมาถวายพระราม สุครีพกับพาลีรบกัน จนพาลีรู้ว่าเป็นศรนารายณ์จึงยอมตาย

ห้องที่ ๒๗ พระรามเผาศพพระยาพาล และเทวดานำเครื่องทรงมาถวายให้พระรามสีดา

ห้องที่ ๒๘ พระลักษณ์มาเตือนพลเมืองขีดขิน และหนุมานลักท้าวมหาชมพูไปถวายพระรามที่ภูเขาคันธมาทน์

ห้องที่ ๒๙ พระรามให้สามทหารไปสืบข่าวนางสีดา และสืบหาทางไปลงกา

ห้องที่ ๓๐ องคตลูบหลังยักษ์ปักหลั่นให้พ้นสาป หนุมานส่งนางบุษมาลีขึ้นสวรรค์

ห้องที่ ๓๑ หนุมาน ชมพูพาน องคต พบพระชฎิลฤษี และนกสัมพาที

ห้องที่ ๓๒ หนุมานฆ่าอสุรีผีเสื้อสมุทรนายด่านทางน้ำเมืองลงกา

ห้องที่ ๓๓ หนุมานเข้าพบฤษีนารท ลองฤทธิ์แพ้พระฤษี และรบกับนางอากาศตะไลเสื้อเมืองลงกานายด่านทางอากาศ ฆ่านางอากาศตะไตตาย แล้วค้นหานางสีดา

ห้องที่ ๓๔ ทศกัณฐ์เกี้ยวนางสีดา แลนางสีดาผูกศอหนุมานพบช่วยแก้ แล้วถวายแหวน

ห้องที่ ๓๕ หนุมานเข้าหักสวนขวัญ ฆ่าสหัสกุมารตาย อินทรชิตจับตัวไว้ได้

ห้องที่ ๓๖ หนุมานถูกลงโทษต่างๆ แล้วเผาเมืองลงกา

ห้องที่ ๓๗ ทศกัณฐ์พาญาติวงศ์หนีเพลิงไปอยู่เขาสัตนา

ห้องที่ ๓๘ ทศกัณฐ์ให้เทวดาลงมาสร้างเมืองให้ใหม่

ห้องที่ ๓๙ สามทหารกลับจากลงกามาเฝ้าพระราม พระรามยกพลไปประชิดลงกา

ห้องที่ ๔๐ ทศกัณฑ์ฝัน พิเภกทำนายว่าจะตายหมดทั้งโคตร ให้ส่งสีดาคืน ทศกัณฐ์โกรธขับพิเภกออกจากเมือง

ห้องที่ ๔๑ นิลนนท์จับพิเภกได้พามาเฝ้าพระราม พิเภกขออยู่ด้วย และดูกำลังฤทธิ์ทหาร เพื่อเปรียบเทียบกับฝ่ายลงกา

ห้องที่ ๔๒ ก้อนหินตกที่เมืองทศกัณฐ ทศกัณฐ์ใช้ให้สุกรสารไปดู

ห้องที่ ๔๓ พระรามให้ลงโทษสุกรสาร แล้วทศกัณฐ์แปลงเป็นฤษีมาบอก ให้พระรามยกทัพกลับไป

ห้องที่ ๔๔ ทศกัณฐ์ให้นางเบญจกายแปลงเป็นสีดาทำตายลอยน้ำไป เพื่อทำอุบายตัดศึก นางเบญจกายดูตัวนางสีดาแล้วมาแปลงให้ทศกัณฑ์ดู

ห้องที่ ๔๕ พระรามลงสรงน้ำ พบเบญกายแปลงคิดว่าสีดา พระรามโศก หนุมานขอพิสูจน์เอาศพไปเผาไฟ เบญจกายหนีหนุมานจับตัวมาถวาย เบญจกายถูกลงโทษจึงสารภาพ พิเภกทูลให้ฆ่า พระรามให้หนุมานพาไปส่ง

ห้องที่ ๔๖ พระรามให้จองถนนข้ามไปลงกา หนุมานรบกับนิลพัทเรื่องรับก้อนหิน พระรามขับนิลพัทไปอยู่เมืองขีดขิน

ห้องที่ ๔๗ ทศกัณฐ์สั่งนางสุพรรณมัจฉาให้นำบริวารทำลายถนน

ห้องที่ ๔๘ นางสุพรรณมัจฉาคลอดมัจฉานุที่หาดทราย มัยราพณ์ไปพบพามาเลี้ยงเป็นบุตรบุญธรรม

ห้องที่ ๔๙ พระรามยกพลข้ามสมุทร ให้ประคนธรรพ และหนุมานล่วงหน้าไปตรวจชัยภูมิ ทราบว่าทศกัณฐ์ให้ภาณุราชหนุนพื้นดินไว้พบแล้วฆ่าภาณุราชตาย

ห้องที่ ๕๐ พระรามให้องคตสื่อสาร ทหารไม่เปิดประตูเมือง องคตจึงพังประตูเข้าไป

ห้องที่ ๕๑ สุครีพรับอาสาไปหักฉัตรทศกัณฐ์

ห้องที่ ๕๒ มัยราพณ์มาเฝ้าทศกัณฐ์ กับตั้งพิธีหุงยาสะกด

ห้องที่ ๕๓ หนุมานอาสาอมพลับพลาพระราม และมัยราพณ์สะกดทัพ

ห้องที่ ๕๔ หนุมานหักด่านต่างๆ ของมัยราพณ์

ห้องที่ ๕๕ หนุมานพบกับนางพิรากวนจนเข้าในเมืองได้ นางพิรากวนบอกที่ขังพระราม

ห้องที่ ๕๖ หนุมาณพบที่ขังพระราม และฆ่ามัยราพณ์ตาย ทศกัณฐ์ทราบว่ามัยราพณ์ตาย ให้กุมภกรรณออกรบ

ห้องที่ ๕๗ กุมภกรรณออกรบ พิเภกอาสาห้ามทัพ และองคตลวงถามปริศนาจากกุมภกรรณ จนถึงสุครีพถอนต้นรังหลักทวีปอุดรมารับกับกุมภกรรณ

ห้องที่ ๕๘ เมื่อกุมภกรรณอุบายให้สุครีพถอนต้นรังจนหมดแรงแล้ว ก็เข้าจับสุครีพ หนุมานตามมาแก้สุครีพไปได้

ห้องที่ ๕๙ กุมภกรรณตั้งพิธีลับหอกโมกขศักดิ์หนุมานกับองคตแปลงเป็นสุนัขเน่าและอีกาไปทำลายพิธี

ห้องที่ ๖๐ กุมภกรรณออกรบกับพระลักษณ์ พระลักษณ์ต้องหอกโมกขศักดิ์ของกุมภกรรณ

ห้องที่ ๖๑ หนุมานเก็บสรรพยาแก้ฤทธิ์หอกโมกขศักดิ์

ห้องที่ ๖๒ กุมภกรรณอาสาทำพิธีทดน้ำ

ห้องที่ ๖๓ หนุมานล้างพิธีทดน้ำของกุมภกรรณ

ห้องที่ ๖๔ กุมภกรรณออกรบกับพระราม ถูกพระรามฆ่าตาย

ห้องที่ ๖๕ ทศกัณฐ์ให้อินทรชิตออกรบกับพระลักษณ์

ห้องที่ ๖๖ อินทรชิตออกรบกับพระลักษณ์เป็นครั้งแรก ไม่แพ้ชนะกันจนพลบจึงหย่าทัพกลับเข้าเมือง

ห้องที่ ๖๗ อินทรชิตลาทศกัณฐ์ไปตั้งพิธีชุบศรนาคบาศในโพรงไม้โรทัน

ห้องที่ ๖๘ ทศกัณฐ์ให้มังกรกัณฐ์ออกรบ

ห้องที่ ๖๙ พระรามแผลงศรล้างมังกรกัณฐ์ ถูกมังกรกัณฐ์ตาย

ห้องที่ ๗๐ ทศกัณฐ์ให้วิรุญมุขกุมารออกขัดตาทัพ และรบกับพระลักษณ์

ห้องที่ ๗๑ อินทรชิตเสียพิธีชุบศรนาคบาศเพราะชามพูวราชแปลงเป็นหมีมาทำลายพิธี

ห้องที่ ๗๒ พระลักษณ์ต้องศรนาคบาศของอินทรชิต

ห้องที่ ๗๓ พระรามแผลงศรพลายวาตเรียกพระยาครุฑมาแก้นาคบาศ

ห้องที่ ๗๔ อินทรชิตลาทศกัณฐ์ไปชุบศรพรหมมาสตร์ที่ริมหาดมรกต ทศกัณฐ์จึงให้อสุรกำปั่นออกรบขัตตาทัพ

ห้องที่ ๗๕ อินทรชิตตั้งพิธีพรหมมาสตร์ และอสุรกำปั่นออกขัดตาทัพ

ห้องที่ ๗๖ พระลักษณ์ต้องศรพรหมมาสตร์ และนางสีดามาเยี่ยมพลยังสนามรบ

ห้องที่ ๗๗ พระรามเลิกทัพกลับ อินทรชิตรับอาสาทศกัณฐ์

ห้องที่ ๗๘ อินทรชิตตัดหัวสุขาจาร เพื่อลวงพระราม

ห้องที่ ๗๙ อินทรชิตตั้งพิธีกุมภนิยาในป่าไผ่ และออกรบ

ห้องที่ ๘๐ อินทรชิตขอกินนมมารดา และออกรบจนตาย

ห้องที่ ๘๑ ทศกัณฐ์เผาศพอินทรชิต

ห้องที่ ๘๒

ห้องที่ ๘๓

ห้องที่ ๘๔

ห้องที่ ๘๕

ห้องที่ ๘๖

ห้องที่ ๘๗

ห้องที่ ๘๘

ห้องที่ ๘๙

ห้องที่ ๙๐

ห้องที่ ๙๑

ห้องที่ ๙๒

ห้องที่ ๙๓

ห้องที่ ๙๔

ห้องที่ ๙๕

ห้องที่ ๙๖

ห้องที่ ๙๗

ห้องที่ ๙๘

ห้องที่ ๙๙

ห้องที่ ๑๐๐

ห้องที่ ๑๐๑

ห้องที่ ๑๐๒

ห้องที่ ๑๐๓

ห้องที่ ๑๐๔

ห้องที่ ๑๐๕

ห้องที่ ๑๐๖

ห้องที่ ๑๐๗

ห้องที่ ๑๐๘

ห้องที่ ๑๐๙

ห้องที่ ๑๑๐

ห้องที่ ๑๑๑

ห้องที่ ๑๑๒

ห้องที่ ๑๑๓

ห้องที่ ๑๑๔

ห้องที่ ๑๑๕

ห้องที่ ๑๑๖

ห้องที่ ๑๑๗

ห้องที่ ๑๑๘

ห้องที่ ๑๑๙

ห้องที่ ๑๒๐

ห้องที่ ๑๒๑

ห้องที่ ๑๒๒

ห้องที่ ๑๒๓

ห้องที่ ๑๒๔

ห้องที่ ๑๒๕

ห้องที่ ๑๒๖

ห้องที่ ๑๒๗

ห้องที่ ๑๒๘

ห้องที่ ๑๒๙

ห้องที่ ๑๓๐

ห้องที่ ๑๓๑

ห้องที่ ๑๓๒

ห้องที่ ๑๓๓

ห้องที่ ๑๓๔

ห้องที่ ๑๓๕

ห้องที่ ๑๓๖

ห้องที่ ๑๓๗

ห้องที่ ๑๓๘

ห้องที่ ๑๓๙

ห้องที่ ๑๔๐

ห้องที่ ๑๔๑

ห้องที่ ๑๔๒

ห้องที่ ๑๔๓

ห้องที่ ๑๔๔

ห้องที่ ๑๔๕

ห้องที่ ๑๔๖

ห้องที่ ๑๔๗

ห้องที่ ๑๔๘

ห้องที่ ๑๔๙

ห้องที่ ๑๕๐

ห้องที่ ๑๕๑

ห้องที่ ๑๕๒

ห้องที่ ๑๕๓

ห้องที่ ๑๕๔

ห้องที่ ๑๕๕

ห้องที่ ๑๕๖

ห้องที่ ๑๕๗

ห้องที่ ๑๕๘

ห้องที่ ๑๕๙

ห้องที่ ๑๖๐

ห้องที่ ๑๖๑

ห้องที่ ๑๖๒

ห้องที่ ๑๖๓

ห้องที่ ๑๖๔

ห้องที่ ๑๖๕

ห้องที่ ๑๖๖

ห้องที่ ๑๖๗

ห้องที่ ๑๖๘

ห้องที่ ๑๖๙

ห้องที่ ๑๗๐

ห้องที่ ๑๗๑

ห้องที่ ๑๗๒

ห้องที่ ๑๗๓

ห้องที่ ๑๗๔

ห้องที่ ๑๗๕

ห้องที่ ๑๗๖

ห้องที่ ๑๗๗

ห้องที่ ๑๗๘

เชิงอรรถ

อ้างอิง

เพรง.เพยีย โคลงรามเกียรติ์