โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ห้องที่ ๔๐

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย 'สารบาญ …')
(แผ่นที่ ๑๖๐ - พระเจ้าน้องยาเธอพระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค)
 
แถว 145: แถว 145:
-
๑๑๑๖ ยินขัยคับจิตรท้อ  …ใจทวี เทวศเฮย
+
๑๑๑๖ ยินขัยคับจิตรท้อ  ใจทวี เทวศเฮย
ผันภักตรพิศบุตรี  สุดกลั้น
ผันภักตรพิศบุตรี  สุดกลั้น
ให้พลางจากปรางศรี  โศกสู่ ทางแฮ
ให้พลางจากปรางศรี  โศกสู่ ทางแฮ

รุ่นปัจจุบันของ 04:14, 20 กรกฎาคม 2552

สารบาญ | หน้าก่อนนี้ | หน้าถัดไป

เนื้อหา

ทศกัณฑ์ฝัน พิเภกทำนายว่าจะตายหมดทั้งโคตร ให้ส่งสีดาคืน ทศกัณฐ์โกรธขับพิเภกออกจากเมือง

แผ่นที่ ๑๕๗ - พระเจ้าน้องยาเธอพระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค

๑๐๙๓ ปางทศภักตรเผ่าพ้องพงษพรหม เมศเฮย
กับมิ่งมณโฑผธมแท่นแก้ว
ทรงสถิตยแต่ประถมยามย่ำ
ขม่อยหลับสนิทแล้วล่วงพ้นยามประฉิม ฯ
๑๐๙๔ ทัณฑ์จะถึงชีพไท้ทศกรรฐ
เกิดนิมิตมหัศจรรย์จิตรว้า
ตกใจตื่นตรองฝันเฟือนเฝื่อน ใจแฮ
ภอสุริยจัดแจ่มฟ้าฝ่ายท้าวเสรจสรง ฯ
๑๐๙๕ ทรงเครื่องเสรจเสดจท้องโรงธาร ท่านแล
ประทับอาศน์อามาตย์มารหมอบเฝ้า
องค์อสุรโองการบอกกิจ พิเภกเอย
เรานิทร์คืนนี้เจ้าพี่เคลิ้มหลับฝัน ฯ
๑๐๙๖ เหนคิชฌขาวเฃตรเบื้องบูรพ์ทิศ
ทางประจิมคิชฌกฤษณ์เตร่กล้า
เจอกันประจัญฤทธิคิชฌหมึก พ่ายฤๅ
ตกพ่างภูมมิช้าชีพสิ้นเปนอสูร ฯ
๑๐๙๗ ยังเชษฐฝันต่อนี้อัศจรรย์ ใจนอ
ฝันว่าถือกลาอันหนึ่งไว้
ภายในใส่น้ำมันยางเปี่ยม ปากนา
ในท่ามกลางมีใส้ใส่แท้เทียมตเกียง ฯ
๑๐๙๘ มีหญิงหนึ่งจุดเชื้อเพลิงกาล
ไส้กับน้ำมันสมานหมดแห้ง
กลาไหม้อัคนิหาญติดหัดถ์ พี่แฮ
ร้อนทั่วองค์จงแจ้งจะร้ายดีไฉน ฯ
๑๐๙๙ พิเภกยินยิ่งท้อทุกข์ถวิล หวาดแฮ
ทราบแน่เสียธานินหนึ่งแล้ว
จึงทูลว่าทรงสุบินถือซึ่ง กลาฤๅ
คือแก่งลงกาแก้วก่อข้อเกิดเขญ ฯ
             

แผ่นที่ ๑๕๘ - พระเจ้าน้องยาเธอพระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค

๑๑๐๑ ไส้เชื้อคือคู่ไท้เชษฐา
เตละคือวงษาเผ่าพ้อง
ไฟได้แก่สีดาเดียวเด่น ดวงแฮ
หญิงคู่สำมนักข์น้องจุดเชื้อเพลิงเริง ฯ
๑๑๐๒ ราชคิชฌขาวผ่องนั้นรามา
กัณหคิชฌคือเชษฐาดุจถ้อย
จักประดิรพอัปราชีพลับ มลายแฮ
องค์อสูรทราบสร้อยโศกซ้ำปฤกษา ฯ
๑๑๐๓ จักคิดดับเสดาะด้วยใดคลาย
ฝันอุบาทว์จึ่งจะหายห่างได้
พิเภกว่าฤๅวายเวรเรื่อง ร้ายเลย
เหนแต่ยุติธรรมให้ห่างทิ้งทางพาล ฯ
๑๑๐๔ สมบูรณสมบัติท้าวเทียมสรวง
เนืองคณะพธูปวงเปี่ยมหล้า
สีดาแต่เดียวดวงสวาศร่วม รามฤๅ
ผิว่าคืนนางข้าคิดสิ้นเศิกไกษย ฯ
๑๑๐๕ ฟังทูลเทียมถูกร้อนไฟแรง
ยี่สิบพระเนตรแดงจัดจ้า
เหม่มึงช่างจัดแจงจักส่ง นางฤๅ
ดูหมิ่นพงษพรหมกล้ากล่าวได้โดยใจ ฯ
๑๑๐๖ คิดว่ามึงคู่พ้องคัพภา
ทุกขศุขหวังปฤกษาร่วมไร้
กลับยอยกปัจจามิตรขู่ กูแฮ
เองอะกตัญญูได้เด็จพ้องพงษพันธุ์ ฯ
๑๑๐๗ พิเภกยินตรัสกริ้วกราบกราน
ทูลว่าทายทัดทานท่านไท้
หวังกอบเกียรติ์ยศนานในยุติ ธรรมแฮ
ซึ่งจักสอดเปนไส้ศึกนั้นอย่าแหนง ฯ
             

แผ่นที่ ๑๕๙ - พระเจ้าน้องยาเธอพระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค

๑๑๐๗ ทศเศียรยินยิ่งกริ้วตรัสพลัน
มึงกับกูขาดกันพี่น้อง
ยกรามเชิดฉีกพันธุ์พงษเผ่า พรหมฤๅ
เหนว่ากูผิดพ้องเร่งพ้นเมืองมาร ฯ
๑๑๐๘ ขับพลันคิดพลุ่งแค้นชักขรรค์
โถมไล่พิเภกถลันเผ่นแคล้ว
แอบกุมภกรรฐทันเหตุที่ กลัวแฮ
เสียงสั่นอันชลิตแล้วหลบร้องขอชนม์ ฯ
๑๑๐๙ ครั้นเหนเชษฐไล่ไกล้จะทัน
เข้าแอบอินทรชิตพลันหลบได้
ทศเศียรบ่ทันพันภักตร์เฝื่อน
แผดสั่งปาวนะให้เร่งค้นรีบของ ฯ
๑๑๑๐ ริบสรรพสิ่งสิ้นเสรจสับ
มันอยู่หนักนครขับอย่าไว้
อีตรีชฎาจับตัวส่ง สวนเวย
เปนทาสสีดาใช้เช่นถ้อยกูแถลง ฯ
๑๑๑๑ ปาวนะน้อมเกล้ารับโองการ
พาพิเภกขุนมารมุ่งเต้า
อสุรเดินดาลเทวศด่าว แดแฮ
ถึงที่สถิตเข้ากอดแก้วตรีชฎา ฯ
๑๑๑๒ ออกโอษฐสอึกสอื้นอาดูร
พลางเล่าแถลงมูลเหตุไท้
ฝันร้ายที่ทายทูลตามสัตย จริงนา
หวังจะผ่อนผันให้ห่างพ้นไภยไกษย ฯ
๑๑๑๓ ท้าวธกลับโกรธแค้นตรัสขับ พี่เอย
ให้ริบทั้งสินทรัพย์เก็บเกลี้ยง
ตัวเจ้าประทานกับพระลักษ มีนา
เจ้าอยู่เอนดูเลี้ยงลูกด้วยดวงสมร ฯ
             

แผ่นที่ ๑๖๐ - พระเจ้าน้องยาเธอพระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค

๑๑๑๔ ตรีชฎาระทศทั้งเบญกาย
ยินสั่งศรีภักตร์คลายเผือดคล้ำ
สามกระษัตริยโศกบวายเสียงสั่ง สารเอย
ทรงแต่กรรแสงซ้ำแทบสิ้นสมประดี ฯ
๑๑๑๕ บัดนานอสรผู้ธิบดี
ริบเสรจสอบบาญชีเครื่องใช้
บ้างพาสุดาตรีชฎาสู่ สวนแฮ
ปาวนะทูพิเภกให้รีบลี้ลาจร ฯ
๑๑๑๖ ยินขัยคับจิตรท้อใจทวี เทวศเฮย
ผันภักตรพิศบุตรีสุดกลั้น
ให้พลางจากปรางศรีโศกสู่ ทางแฮ
ออกนอกนครอั้นอกตื้นตันทรวง ฯ
๑๑๑๗ ดำเนินนึกอนาถโอ้อาทวา
ถวิลวากายเอกาเกี่ยงไร้
คิดถึงพระพงษาสูญที เหนเฮย
มีแต่เกรงทัณฑ์ไท้แทตย์ผู้ผ่านถวัลย ฯ
๑๑๑๘ จำจรัญถึงฝั่งน้ำหยุดพัก
จึงจับยามประจักษจิตรแล้ว
ครูจรประจำหลักษณ์เลงที่ จันทรนา
แรงโทษร้างถิ่นแคล้วแต่สิ้นมรณไกษย ฯ
๑๑๑๙ จักได้ที่พึ่งนั้นคือนรายน์
อยู่อุดรควรถวายชีพไว้
ตริเสรจเหาะข้ามสายสมุทรีบ เรวนา
ลงสู่เนินทรายได้สดวกดั้นเดินจร ฯ
๑๑๒๐ โศกพลางพลันว่าไท้เทพา รักษเอย
เชิญช่วยดลมนัสาส่งให้
สบพระสี่หัดถายังที่ สถิตแฮ
พลางร่ำพลางรีบใกล้แก่งแก้วคันธกาล ฯ
             
เครื่องมือส่วนตัว