โคลงภาพจิตรà¸à¸£à¸£à¸¡à¸à¸²à¸œà¸™à¸±à¸‡à¹€à¸£à¸·à¹ˆà¸à¸‡à¸£à¸²à¸¡à¹€à¸à¸µà¸¢à¸£à¸•à¸´à¹Œ
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
(→บทประพันธ์) |
(→แผ่นที่ ๑ - ๒๕) |
||
| แถว 7: | แถว 7: | ||
== บทประพันธ์ == | == บทประพันธ์ == | ||
=== แผ่นที่ ๑ - ๒๕ === | === แผ่นที่ ๑ - ๒๕ === | ||
| - | + | '''''ห้องที่ ๑ พระชนกฤษีทำพิธีบวงสรวงไถได้นางสีดา แล้วลาเพศกลับเข้าเมืองมิถิลา''''' | |
| + | '''แผ่นที่ ๑ - พระศรีสุนทรโวหาร''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๑ ปางราชดาบศไท้ ชนกนาม | ||
| + | นากุฏิพนาราม ป่ากว้าง | ||
| + | แต่ฝังบุตรีงาม งำเงื่อน ไว้เฮย | ||
| + | กลับนิยมศีลสร้าง พรตพร้อมพรมจรรย์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๒ จิตรมุ่งหมายได้ลุ โลกีย์ ฌานเฮย | ||
| + | เพียรพยายามทวี ค่ำเช้า | ||
| + | นับฉนำเนิ่นนานลี ลาศล่วง หลายนา | ||
| + | ยังบ่ยลย่างเข้า เขตรห้องฌานชม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๓ หน่ายจิตรคิดทดท้อ ทางเรียน | ||
| + | ใจป่วนหวนวนเวียน วากเว้ | ||
| + | ทำเพียรบสมเพียร เพียรเปล่า แล้วพ่อ | ||
| + | จักบวชชักโอ้เอ้ อยู่ด้วยอันใด ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๔ จักคืนกลับเข้าสู่ บูรี | ||
| + | สมบัติสมบูรณมี มากพร้อม | ||
| + | บำรุงประชาชี ฉันเช่น ก่อนแฮ | ||
| + | จำกลับเดินทางอ้อม ออกสร้างทางทาน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๕ หวนคิดถึงลูกน้อย ในดิน | ||
| + | ตรัสเรียกนายโสมลิน ลาศเต้า | ||
| + | ยังร่มนิโครธผิน ภักตร์สั่ง โสมเอย | ||
| + | ขุดลูกกูจักเข้า เฃตรแคว้นนครคืน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๖ นายโสมรับสั่งแล้ว ขมีขมัน | ||
| + | จับจอบจวกดินฟัน งัดไง้ | ||
| + | บประสบสิ่งสำคัญ ผอบบุตร ท่านนา | ||
| + | ทิ้งจอบนั่งร้องไห้ เหตุแจ้งจอมธรรม์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๗ องค์พระชนกได้ สดับกิจ | ||
| + | ตกตลึงลาญจิตร อัดอั้น | ||
| + | อกหวั่นพ่างชีวิตร จักวอด วายแฮ | ||
| + | เกิดสติกลับกลั้น โศกแล้วสั่งโสม ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๒ - พระศรีสุนทรโวหาร''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๘ ลูกกูควรคู่เจ้า จักรพรรดิ | ||
| + | บุญหนักศักดิ์ใหญ่ชัด เชื่อได้ | ||
| + | จักถึงชีพพิบัติ เหนหลาก นักนา | ||
| + | จำจักเกณฑ์ไถให้ ฟอกฟื้นดินหา ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๙ โสมเอยเองรีบเข้า บูรินทร์ | ||
| + | บอกแด่ขุนเสนินทร์ อย่าช้า | ||
| + | ให้จัดทศโยธิน ทุกหมวด มาเฮย | ||
| + | พลคชรถมิ่งม้า ครบถ้วนจตุรงค์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๐ ให้เตรียมไถแอกทั้ง โคกา ษรเฮย | ||
| + | เรวเร่งรีบออกมา ที่นี้ | ||
| + | ไถค้นพระธิดา ดวงจิต กูนา | ||
| + | ไปอย่าเนิ่นนานลี้ หลบช้ามาเรว ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๑ นายโสมรับสั่งแล้ว ลาจร | ||
| + | ถั่นๆ บแรมรอน พักช้า | ||
| + | ถับถึงพระนคร ประเวศสู่ วังเฮย | ||
| + | พบพวกขุนนางว้า วุ่นแส้ทักถาม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๒ โสมเรียนแดท่านผู้ อธิบดี | ||
| + | ตามสั่งพระมุนี ถ่องถ้วน | ||
| + | ตระบัดบาดหมายมี เกณฑ์ทุก กรมแฮ | ||
| + | จัดพหลพลล้วน ฮึกห้าวหาญณรงค์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๓ เกณฑ์กรมเกษตรทั้ง กรมจร | ||
| + | ไอแอกโคกาษร เสร็จพร้อม | ||
| + | ยกพวกพลากร จากนัค เรศฤๅ | ||
| + | จึ่งสั่งนายโสมด้อม ดุ่มหน้านำพล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๔ ลุเฃตรอาวาศเวิ้ง วันสณฑ์ | ||
| + | ให้กระบวนรี้พล พักยั้ง | ||
| + | ภายนอกบริมณฑล เฃตรวัด นั้นนา | ||
| + | พาพวกขุนนางทั้ง หมดเฝ้าพระมุนี ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๓ - พระศรีสุนทรโวหาร''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๑๕ พระเผยพจนาดถ์แจ้ง ความหลัง | ||
| + | เล่าเหล่าเสนาฟัง จวบแคล้ว | ||
| + | เสด็จนำณที่ฝัง ผอบอัค เรศแฮ | ||
| + | ชี้เฃตรสำคัญแล้ว สั่งให้ไถรดม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๖ นายกน้อมเกล้ารับ โองการ | ||
| + | ด่วนๆ มาสั่งงาน เสร็จพร้อม | ||
| + | นังคัลกิจบัญหาร เทียมแอก ไถเฮย | ||
| + | ไถประดังดาล้อม เฃตรด้าวแดนไทร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๗ ไถเดี่ยวไถคู่พร้อม รดมไถ | ||
| + | ต่างมุ่งต่างหมายใจ เสาะค้น | ||
| + | แปรดะถัดทูนไว เวียนรอบ | ||
| + | ไถทั่วจงหวัดต้น นิโครธครึ้มสาขา ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๘ หลายรอยหลายรอบรื้อ พสุธา | ||
| + | หลายคาบหลายคราหา ห่อนพ้อง | ||
| + | แสงแดดแผดกายา อยุดพัก เหนื่อยเฮย | ||
| + | นบบาทนักสิทธิพร้อง พจน์แจ้งแถลงการณ์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๙ พระสดับดาลโศกเศร้า ชลไนย นองเอย | ||
| + | สุดที่สังเกตใจ จักแจ้ง | ||
| + | ชรอยหมู่เทพยไทย งำเงื่อน ไว้นา | ||
| + | จำจะบวงสรวงแสร้ง สัตย์อ้างอธิษฐาน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๒๐ ตริเสร็จทรงเสี่ยงด้วย บารมี | ||
| + | แม้นมาดบุตรีกู เกียรติล้ำ | ||
| + | ควรเปนอรรคเทพี จักรพรรดิ ราชนา | ||
| + | เผดจทุกข์ผดุงค้ำ โลกยให้ศุขเกษม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๒๑ ฃอจงอุสุภเชื้อ อาชา ไนยเฮย | ||
| + | ไถจรดจรุงพา พบแก้ว | ||
| + | อีกอำนาจเทวา รักษช่วย นำเนอ | ||
| + | เสร็จเสี่ยงสัตยาแล้ว จึ่งจ้องจรดไถ ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๔ - พระศรีสุนทรโวหาร''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๒๒ โคนำจำเภาะพ้อง พานปรสบ | ||
| + | ดอกประทุมห่อผอบ กลัดกลุ้ม | ||
| + | บานกลีบกลิ่นตลบ เลวงรื่น รศนา | ||
| + | พระจึ่งเผยผอบอุ้ม บุตรแล้วรับขวัญ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๒๓ มนตรีทุกส่ำซ้อง สรเสริญ | ||
| + | โฉมพระธิดาเจริญ จิตรฃ้อง | ||
| + | พร้อมเบญจลักษณเพลิน เนตรโลกย์ เฉลิมแฮ | ||
| + | อึงเอิกอวยพรพร้อง ลนั่นน้อมถวายกร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๒๔ พระเสด็จนำลูกน้อย นวนจันทร์ | ||
| + | คืนสู่อาศรมพลัน กล่าวอ้าง | ||
| + | พ่อไร้ดะไนยสัน ตติราช วงษเอย | ||
| + | จึ่งละสมบัติสร้าง พรตสู้พยายาม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๒๕ กุศลดลแนะได้ ดวงจิตร | ||
| + | เปนบุตรสุดสมคิด พ่อแล้ว | ||
| + | พ่อจกเศกนามสฤกดิ พรสวัสดิ แม่นา | ||
| + | จงชื่อสีดาแก้ว เกิดเกื้อบุญธรรม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๒๖ นางประนดบทเรศไท้ ทูลสนอง | ||
| + | พระเดชพระคุณปอง ปกเกล้า | ||
| + | ลูกรักจักขอรอง บัวบาท พระนา | ||
| + | คงชีพอาสัญเข้า ฃ่ายฃ้องมฤตยู ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๒๗ มนตรีทั้งสี่ซ้ำ สรเสริญ | ||
| + | ได้ช่องทูลอัญเชิญ ราชท้าว | ||
| + | สรวมเสด็จราชดำเนิน คืนนัค เรศนา | ||
| + | ครองพิภพผ่านด้าว ดุจดั้งเดิมครอง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๒๘ ทรงรับอายาจแล้ว พลันลา พรดแฮ | ||
| + | ซั้นสั่งเทียบโยธา ยาตรเด้า | ||
| + | ทรงรถร่วมธิดา ดวงจิตร ท่านนา | ||
| + | ถั่นๆ ถึงถิ่นเฃ้า เฃตรท้ายธานิน ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | แผ่นที่ ๕ - พระศรีสุนทรโวหาร | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๒๙ ฝ่ายชาวนัคเรศทั้ง บุรุษนา รีนา | ||
| + | ทราบเหตุแห่งราชา ผ่านเผ้า | ||
| + | ได้ราชธิดาลา พรตกลับ กรุงเฮย | ||
| + | โยงชักชวนลูกเต้า เหมื่อยเมื้อเหลือหลาม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๓๐ ชุมชนกล่นเกลื่อนท้อง ทางหลวง | ||
| + | คับคั่งคือทนานตวง เบียดแป้ง | ||
| + | พิศเพ่งธิดาดวง จิตรราช | ||
| + | ชมว่าเทพยสรรแสร้ง จากฟ้ามาเมือง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๓๑ พระเสด็จทรงรถเข้า วังใน | ||
| + | รถประทับเกยไชย บ่อช้า | ||
| + | เสด็จนำธิดาไคล ปรางมาศ | ||
| + | อเนกอนงค์เสนอหน้า แน่นทั้งวังหลวง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๓๒ เอกองค์อรรคเรศร์ไท้ เทพี | ||
| + | นามรัตนมณี หนุ่มเหน้า | ||
| + | พระสนมนาฎนารี นับหมื่น | ||
| + | เรื่องรอบหมอบเฟี้ยมเฝ้า บาทเบื้องจักรพงษ์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๓๓ ต่างพิศต่างเพ่งสร้อย สีดา | ||
| + | โฉมเฉิดฉีกเมฆมา แม่นแม้น | ||
| + | เฉกอัจฉรประภา ประไพผ่อง ภักตร์แฮ | ||
| + | บงบอิ่มคิดแค้น เคียดแค้นคนบัง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๓๔ พระชนกบรมนารถไท้ อธิบดินทร์ | ||
| + | ตรัสแด่อรรคยุพิน นาฎเผ้า | ||
| + | ได้บุตรสุดสมสถิล ฝากแม่ แล้วแม่ | ||
| + | เปนสิทธิมอบแดเจ้า จุ่งเลี้ยงผดุงขวัญ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๓๕ มหิษีรับสั่งถ้อย ทูลสนอง | ||
| + | สมจิตรข้าคิดปอง เนิ่นแล้ว | ||
| + | ลุลาภบุตรีครอง สมเสน่ห์ ข้านา | ||
| + | พลางประโลมลูกแก้ว กอดขึ้นประทับเพลา ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | แผ่นที่ ๖ - พระศรีสุนทรโวหาร | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๓๖ องค์เยาวเรศสร้อย สีดา | ||
| + | กราบแทบพระบาทา พร่ำพร้อง | ||
| + | ลูกไร้บิดรมา ดุรญาติ วงษเฮย | ||
| + | ขอพระเดชสองป้อง ปกเกล้าเช้าเย็น ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๓๗ เทพีโลมลูบแล้ว รับขวัญ | ||
| + | พรสถิตยปรางสุวรรณ รัตนพร้อย | ||
| + | สมบัติแบ่งปูนปัน ครบสิ่ง | ||
| + | เวนสตรีนับร้อย รับใช้บำรุงโฉม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๓๘ สององค์ทรงทนูสร้อย ศรีสมร | ||
| + | เสมอบุตรครรโภทร ท่านไท้ | ||
| + | สีดาเทพอัปศร เกษมศุข | ||
| + | สิบหกพระชนม์ได้ จวบถ้วนพรรษกาล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๓๙ สมเด็จภูวนารถเจ้า จอมภพ | ||
| + | ทรงตริเตรียมปรารภ เริ่มตั้ง | ||
| + | พิธียกศิลป์ครบ ตามสาคร ไสยเฮย | ||
| + | เสี่ยงสัตย์เสี่ยงบุญทั้ง เลี่ยงท้าวทุกนคร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๔๐ ท้าวใดเคยคู่สร้าง บุตรี กูนา | ||
| + | ยกธนูโมฬี เชิดช้อน | ||
| + | จักอภิเศกศรี สายสวาศ กูแฮ | ||
| + | ใช่คู่แม้นคัดค้อน อย่าเขยื้อนสะเทือนไหว ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๔๑ ตริเสร็จธสั่งให้ โหรหา ฤกษนา | ||
| + | โหรตรวจมหุรดิวา ระแล้ว | ||
| + | ทูลถวายฤกษราชา อำมฤตย โชคแฮ | ||
| + | พระจักได้เฃยแก้ว ก่อเกื้อบารมี ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๔๒ โองการสารสั่งชั้น เสนี สี่เฮย | ||
| + | ทุกหมู่ทุกกรมมี มากเฝ้า | ||
| + | จงจัดราชพิธี ทายเทอด ธนูเฮย | ||
| + | การจวบจวนแล้วเจ้า จัดให้ทันการ ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | ''''''ห้องที่ ๒ ท้าวชนกจักรวรรดิปรารภจะหาคู่ให้นางสีดากับให้โหรหาฤกษ์ ฯ''''' | ||
| + | '''แผ่นที่ ๗ - พระศรีสุนทรโวหาร''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๔๓ จงตั้งมณฑปแพร้ว พรายฉาย | ||
| + | ราชวัตรฉัตรเรียงราย รอบล้อม | ||
| + | แท่นเฉลาฉลุลาย สถิตย์ท่าม กลางแฮ | ||
| + | พานมาศจำหลักพร้อม เพื่อไว้วางศร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๔๔ จงเผดียงดาบศถ้วน ทุกองค์ | ||
| + | ทั่วพนัศแดนดง ถิ่นท้อง | ||
| + | เชิญมาประชุมวง แวดนั่ง | ||
| + | สวดเศกพระมนต์ซ้อง สิทธิ์ด้วยเวทวงศ์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๔๕ ส่งสาสน์สู่กระษัตริย์สิ้น สากล เกษตรเฮย | ||
| + | ร้อยเอ็ดทั่วมณฑล ถิ่นด้าว | ||
| + | เชิญมาประชุมหน นัคเรศ เราแฮ | ||
| + | ยกธนูทุกท้าว เสี่ยงด้วยบุญเพรง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๔๖ เสนีทั้งสี่ผู้ เปนประธาน | ||
| + | รับพระราชโองการ ใส่เกล้า | ||
| + | หมายสั่งกะเกณฑ์งาน ทุกหมู่ กรมเฮย | ||
| + | ตรวจเร่งทุกค่ำเช้า ล่าช้าเกาะครอง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๔๗ แต่งทูตทูลข่าวแจ้ง จอมกระษัตริย์ | ||
| + | ทุกถิ่นภารารัฐ รั่วรู้ | ||
| + | ต่างองคต่างทราบอัดถ์ เอิบอิ่ม ใจนา | ||
| + | กระหยิ่มจะยกศรสู้ เสี่ยงได้สุดาสวรรค์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๔๘ ธรรมการเกณฑ์ให้ออก อารัญ | ||
| + | เผดียงคณะนักธรรม์ ทุกด้าว | ||
| + | ฎีกากะคืนวัน กำหนด แน่แฮ | ||
| + | ตามฤกษธิราชท้าว โปรดเอื้อนโองการ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๔๙ มณฑปจตุรัศตั้ง ตากโพยม | ||
| + | ผ้าดาษขาวคือโสม ส่องหล้า | ||
| + | แลเลิศเล่ห์บรรโลม ตาโลกย์ เฉลิมแฮ | ||
| + | สี่มุขเฉิดช่อฟ้า ลดชั้นถงันฉาย ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๘ - พระศรีสุนทรโวหาร''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๕๐ เพดานคดเรียบร้อย ----- | ||
| + | ดาวมาศดาษอำไพ ผ่องแผ้ว | ||
| + | รำบวนภู่มาไลย เลวงกลิ่น ตลบนา | ||
| + | ปูสาดดาษพื้นแล้ว ลาศล้วนพรมลาย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๕๑ โดยรอบมณฑปกั้น ราชวัตร | ||
| + | วางเรียบระเบียบฉัตร เฉิดชั้น | ||
| + | หน่ออ้อยอิกหน่อกัท ลีสีศด เสียดนา | ||
| + | กุมภ์ทึกตุกหว่างขั้น เขตรขั้นฉัตรไชย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๕๒ ท่ามกลางมณฑปตั้ง เตียงมณ ฑลเฮย | ||
| + | คือแท่นกาญจนถกน ก่องแก้ว | ||
| + | ตั้งพานอุไรยล งามสง่า นักพ่อ | ||
| + | รองธนูศิลปะแพร้ว พรั่งพร้อมสักการ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๕๓ ผูกภวลาศอาศนพื้น โฃมพัตร | ||
| + | บันทึกพานเภสัช เสร็จตั้ง | ||
| + | น้ำ-----น้ำอัฐ บานครบ ครันนา | ||
| + | สำหรับดาบศทั้ง ใหญ่น้อยนักธรรม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๕๔ หมายบอกวิเสศทั้ง คาวหวาน | ||
| + | เตรียมเครื่องโภชาหาร ซ่อมช้อน | ||
| + | กรมธรรมการงาน เผดียงสวด ฉันนา | ||
| + | กรมทนายเลือกต้อน รับตั้งโต๊ะเรียง | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๕๕ กรมพราหมณพฤฒิบาศทั้ง หุรดา จาริยเฮย | ||
| + | สมทบกรมโหรมา ทั่วถ้วน | ||
| + | ประจำจัดบูชา เทวฤกษ | ||
| + | วิเสศส่งกระยาล้วน เครื่องเส้นสังเวย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๕๖ เตรียมเสร็จเสนิศรทั้ง สี่ทูล | ||
| + | บัวบาทนเรนทรสูรย ทราบแล้ว | ||
| + | ทรงโสมนัศพูน ปราโมทย์ | ||
| + | เบิกพระกระมลแผ้ว ผ่งอด้วยสมถวิล ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''''ห้องที่ ๓ ท้าวชนกจักรวรรดิให้ป่าวประกาศ เชิญหน่อกษัตริย์ต่างเมืองมายกศร''''' | ||
| + | '''แผ่นที่ ๙ - พระศรีสุนทรโวหาร''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๕๗ เจ้าคณะนักสิทธิผู้ สมภาร | ||
| + | ทราบกิจแต่ธรรมการ บ่ช้า | ||
| + | งันงกเที่ยวบอกขาน คณะนัก พรตเฮย | ||
| + | รู้ข่าวต่างวุ่นว้า ทั่วทั้งชฎิลดง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๕๘ คากรองครองแล้วจับ ตาลิปัตร | ||
| + | แบกกลดย่ามเภสัช สอดคล้อง | ||
| + | ธารกรจรดหยัด เหยาะเหย่า | ||
| + | ต่างชักพวกโยงพ้อง มุ่งหน้ามาเมือง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๕๙ ถึงพร้อมนั่งล้อมแท่น มณฑล | ||
| + | สวดเวทสาธยายมนต์ มีก้อง | ||
| + | ตามคณะบ่ปะปน เปนเหล่า กันนา | ||
| + | ถือพัดฃนนกป้อง ปิดหน้าสำรวมกาย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๖๐ ปางกระษัตริยเกษตรแคว้น สากล นครเฮย | ||
| + | โดยรอบขอบมณฑล ทั่วด้าว | ||
| + | ต่างทราบกิตยนุสนธิ์ โดยราช สาสน์นา | ||
| + | ว่าบัดนี้นเรศร์ท้าว ชนกเจ้ามิถิลา ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๖๑ ไปทรงผนวชแล้ว หลายปี | ||
| + | ได้บุตรีในประทุม ท่านนั้น | ||
| + | ลาพรตกลับบุรี ครองราษฎร์ ใหม่เฮย | ||
| + | จักเศกบุตรีซั้น สั่งให้ส่งสาสน์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๖๒ ให้กรษัตริยไปเสี่ยงอ้าง บารมี | ||
| + | ยกธนูโมฬี เลิศแล้ว | ||
| + | ใครยกธนูศรี สวัสดิเชิด ได้นา | ||
| + | จักอภิเษกนางแก้ว กับผู้พยุงศิลป์ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๖๓ นานาอเนกร้อย เอ็จกรษัตริย์ | ||
| + | ต่างยกพหลรัด รีบผ้าย | ||
| + | ดลแดนเฃตรจังหวัด เมืองมิ ถิลาแฮ | ||
| + | ตั้งพลับพลาแยกย้าย รอบด้าวแดนกรุง ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | แผ่นที่ ๑๐ - พระศรีสุนทรโวหาร | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๖๔ แออัดขนัดรี้ พลหลาย หมื่นแฮ | ||
| + | ตั้งทัพกท่อมราย รอบล้อม | ||
| + | คั่งคับคณานาย อเนกไพร่ พลแฮ | ||
| + | ละค่ายละกองพร้อม พรั่งล้วนจตุรงค์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๖๕ คฦ้ๅนคฤกกึงก้องพวก พลขันธ์ | ||
| + | เซงแซ่เสียงแจจัน โจทยพร้อง | ||
| + | ม้ารถคชอนันต์ อเนกแน่น สนามนา | ||
| + | เสียงคีดเสียงขับร้อง สนั่นด้วยดุริยางค์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๖๖ ราตรีตรวจค่ายฆ้อง กแตขาน | ||
| + | จองหง่องก้องกังวาน เพรียกพื้น | ||
| + | ฆ้องยามย่ำรดมดาล ดังครั่น ครวญแฮ | ||
| + | เสียงประโคมแตรคฤ้ๅน คฤกด้ายแดนเวียง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๖๗ เสนานายไพร่พร้อม ทุกกอง | ||
| + | บ้างก็ร่าเริงคะนอง สนุกคฤ้ๅน | ||
| + | บางพวกนั่ง-----ครอง ตฤกเขตร คามเฮย | ||
| + | บางเหล่าใจชุ่มชื้น ช่วยเจ้านายตน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๖๘ แม้นไฉนพระผ่านเผ้า ธรณินทร์ เรานา | ||
| + | จงยกธนูศิลป์ สดวกได้ | ||
| + | ลุลาภเลิศนารินทร์ รีบสู่ นครเฮย | ||
| + | เศกว่าเพี้ยงขอให้ ผ่านเกล้าสมถวิล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๖๙ ปางปวงกรษัตริย์รั้ง แรมวัน | ||
| + | คอยฤกษเขตรสำคัญ ท่านพร้อง | ||
| + | นับเร่งราษตรีฝัน ทุกค่ำ คืนนา | ||
| + | ยิ้มกระหยิ่มจิตรจ้อง แข่งสู้ยกศิลป์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๗๐ ฝ่ายพระวสิฐทั้ง สวามิตร | ||
| + | ทราบเหตุพิธีกิจ ราชไท้ | ||
| + | เรียกรามลักษณสองศิศย์ มาสู่ ท่านนา | ||
| + | บอกฃ่าวราวเรื่องให้ ลักษณทั้งรามฟัง | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๑๑ - พระศรีสุนทรโวหาร''' | ||
| + | ๗๑ เดิมราชชนกไร้ เอารส | ||
| + | ท้อหฤไทยรันทด หน่ายแล้ว | ||
| + | ละสมบัติทรงพรต เนาพนัศ พนมนา | ||
| + | ได้บุตรีประดุจแก้ว เกิกห้องปทุมาน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๗๒ หวนคิดละผนวชเข้า ครองภา ราเฮย | ||
| + | เลี้ยงถนอมอรธิดา ท่านไท้ | ||
| + | จนเจริญพระชนมา ยุสิบ หกแฮ | ||
| + | เธอคิดฝังปลูกให้ สืบเชื้ออสุริยวงษ์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๗๓ จึ่งเริ่มดำริหตั้ง พิธี | ||
| + | ยกธนูโมฬี เลิศแล้ว | ||
| + | ข่าวกรษัตริยทุกธานี มาพรั่ง พร้อมแฮ | ||
| + | ท้าวจักเลือกเฃยแก้ว เสี่ยงด้วยบารมี ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๗๔ อันธนุเล่มนี้เลิศ เลอไตร โลกย์เฮย | ||
| + | มีศักดาเดชไชย เชี่ยวแกล้ว | ||
| + | เปนของพระจอมไกร ลาศปราบ อสูรนา | ||
| + | พิฆาฏตรีบุรำแล้ว เลิกไว้มิถิลา ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๗๕ องค์ใดยกเชิดได้ โดยหมาย | ||
| + | ท้าวจะอภิเษกสาย สวาศสร้อย | ||
| + | ทั้งเกีรยดิจักขจาย ขจรจบ โลกยนา | ||
| + | ยกบ่ได้จักน้อย เนตรหน้าสากล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๗๖ สองเจ้าเผ่าราชเชื้อ เทวัญ | ||
| + | ทรงเดชดุจสุริยฉัน เฉิดฟ้า | ||
| + | เขาจะแข่งฤทธิกัน ชิงมิ่ง สมรเฮย | ||
| + | ไปกับไอยกาถ้า ช่องได้ไชยชิง | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๗๗ ชวนหลานแล้วผลัดผ้า คากรอง | ||
| + | หนังพยัฆสใบครอง ห่อเกล้า | ||
| + | พาหน่อกษัตริยสอง เสดจจาก กุฎินา | ||
| + | เดินยะเหยาะเหย่าเข้า ถิ่นท้องทางพนม ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๑๒ - พระศรีสุนทรโวหาร''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๗๘ พลางชมพรรณมิ่งไม้ ในดง | ||
| + | จำยกมหาหง เกดแก้ว | ||
| + | จำปีปีบประยง ยวนกลิ่น ขจรนา | ||
| + | ตาคุ่มมตาดแต้ว หมากต้องตาเสือ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๗๙ โยมโดยดอกแย้มช่อ ชูไสว | ||
| + | สายหยุดอุไทยไข กลิ่นกล้า | ||
| + | ปริกปรูประดู่ใน ดงดื่น ดาษแฮ | ||
| + | พวงพะยอมย้อยรย้า ยั่วเย้าภิรมย์ชม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๘๐ เดินทางหว่างโขดขั้น สิงขร | ||
| + | เงื้อมแง่ฉง้อนงอน ชโงกง้ำ | ||
| + | ยลยอดจดอำพร พยับหมอก มัวแฮ | ||
| + | โกรกกรอกซอกเหวถ้ำ ถิ่นท้องธารไหล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ¬๘๑ ชมสัตวจัตุบาทเต้น ตามพง | ||
| + | หมีเม่นพยัคฆยง ย่องจ้อง | ||
| + | กำโองอิกกระจง โจนวิ่ง หนีนา | ||
| + | จามรีขนข้อง หยุดเปลื้องปลดขน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๘๒ บัดยลพยัคฆร้าย ราวี | ||
| + | โผนเผ่นปะทะหมี มุ่งมล้าง | ||
| + | หมีโถมรับทันที ทยานตบ เสือแฮ | ||
| + | แขงต่อแขงงัดง้าง ปลุกปล้ำผงำหงาย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๘๓ งูเหลือมเลี้ยวไล่เนื้อ เวียนวง | ||
| + | หางตวัดรัดกวางดง แด่วดิ้น | ||
| + | ดิกๆ บ่ทันปลง ชีพสนิท เลยนา | ||
| + | งูขยอกกลืนสิ้น อิ่มเท้อรทวยกาย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๘๔ ชมพลางทางรีบเต้า ตำเนิน | ||
| + | การด่วนบชวนเพลิน เพลิดช้า | ||
| + | ดุ่มดัดลัดทางเถิน ทิวพฤกษ ไพรพ่อ | ||
| + | ลุทวารเวียงล้า เลื่อยช้าบทจร ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๑๓ - หลวงฤทธิพลไชย''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๘๕ พระวสิฐสวามิตรเยื้อง ยาตรา | ||
| + | นำพระลักษณรามา ค่อยคล้อย | ||
| + | เข้าในมิถิลา ลานเนตร เลงแฮ | ||
| + | แถววิถีใหญ่น้อย ปราบพื้นภูมเสมอ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๘๖ ปราการประกอบแก้ว ผลึกลาย | ||
| + | หอรบนางจรัลราย รอบล้อม | ||
| + | เชิงเทินเกลี่ยกรวดทราย สีนาด อเนกนา | ||
| + | ประจุประจำป้อม ทั่วทั้งวังวง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๘๗ สนุกนิ์สนานปานเปรียบด้าว แดนสวรรค์ | ||
| + | ราบรื่นหนทางจรัล ร่มไม้ | ||
| + | เรือนราษฎร์อเนกอนันต์ นับหมื่น แสนนา | ||
| + | แลกลาดตึกเก๋งใกล้ เกลื่อนข้างทางจร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๘๘ แถวผลูดูพิฦกล้วน ธงฉัตร | ||
| + | วายุแกว่างไกวสะบัด โบกฟ้า | ||
| + | รายเรียบเรียบราชวัตร ตรลอดลิ่ว | ||
| + | เพลินเนตรหลงแลช้า ชื่นชื้นชวนชม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๘๙ เรียดทางสองข้างรวจ รัฐยา | ||
| + | สาวหนุ่มพฤฒพราหมณา นั่งร้าน | ||
| + | ขายแพรม่วงพัตรา โหมดตาด | ||
| + | อัดตลัดผ้ายกก้าน แย่งเกี้ยวกรวยเชิง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๙๐ บ้างขายเครื่องแก้วเลี่ยม ลวดลาย | ||
| + | โคมกิ่งตะเกียงราย เรียบตั้ง | ||
| + | กระจกกระจ่างฉาย ฉากรูป ภาพนา | ||
| + | โต๊ะถาดทองขาวทั้ง ซ่อมช้อนจานชาม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๙๑ บางแห่งแต่งร้านเรียบ เจริญตา | ||
| + | ขายเครื่องสุคนธา รศเร้า | ||
| + | หอมตรลบอบนาษา สองกาษัตริย์ ท่านแล | ||
| + | เพลินพิศพลางไต่เต้า ติดต้อยตามครู | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๑๔ - หลวงฤทธิพลไชย''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๙๒ เลยเข้าทวาเรศชั้น ปราการ ในแฮ | ||
| + | พิศเพ่งเลงราชถาน ทั่วพื้น | ||
| + | แสนสนุกนิ์ศุขสำราญ นัคเรศ ท่านนา | ||
| + | ดูสง่างามคฤกครื้น ทั่วทั้งราชถาน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๙๓ หอคอยลอยลิ่วห้อง คัคณานต์ | ||
| + | สูงแข่งเภราคาร คู่ด้าว | ||
| + | ทิมแถวที่เทพยสถาน สิงสถิตย เสถียรนา | ||
| + | ถึงถัดโรงทานท้าว อุทิศตั้งตามถนน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๙๔ โรงกรีโรงรถม้า มีครบ ครันแฮ | ||
| + | สนามคชปรลองรบ เรียบพื้น | ||
| + | พิศเพียงอมรภพ ภูมภาค | ||
| + | แลโล่งตรลอดครื้น ครึกล้ำสนามหลวง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๙๕ โรงทหารหัดฝึกซ้อม สัปยุทธ | ||
| + | คลังเครื่องสรรพอาวุธ แต่งตั้ง | ||
| + | โรงปืนคาบผาชุด ชนวนนก สับแฮ | ||
| + | ดึกใส่ดินดำทั้ง มาดก้อนดินปลิว ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๙๖ โอโถงโรงพักร้อน รโหถาน | ||
| + | ปูแผ่นศิลาลาน ลาดแผ้ว | ||
| + | ศาลาลูกขุนศาล สุรัศ วดีแฮ | ||
| + | โรงหล่อต่อคลังแก้ว แกล่ใกล้คลังทอง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๙๗ ทิมดาบองครักษทั้ง แปดกรม อยู่นา | ||
| + | หอพระสาตราคม ปิดป้อง | ||
| + | โรงพักจัตุสดมภ์ ดูสะอาด เนตรนอ | ||
| + | ทิมดาบกรมวังห้อง เครื่องทั้งทิมสงฆ์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๙๘ เรืองหลวงประเล่ห์แม้น วิมาน แมนเอย | ||
| + | ปราสาทรัตนกาญจน์ ก่ำฟ้า | ||
| + | มุขลดสี่เหลี่ยมบาน บังอวด อุไรแฮ | ||
| + | ลอยลีวแลเลิศห้า ยอดเฟื้อยฟูโพยม ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | แผ่นที่ ๑๕ – หลวงฤทธิพลไชย | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๙๙ พระปรัศอัฒโยคแก้ว กาญจนา | ||
| + | เรืองรัตนมณฑิรา อร่ามรุ้ง | ||
| + | รงคัลราชสวภา คารเพริศ เพรานอ | ||
| + | มุขเด็จเด่นนาคสดุ้ง ประดับแก้วกนกแกม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๐๐ ตึกสนมตำหนักตั้ง ตรลอดแล | ||
| + | บงเบิกบานพระแกล ทุกห้อง | ||
| + | รวยรูดวิสูตแพร ผูกภู่ กลิ่นเอย | ||
| + | ตาข่ายแขวนขึงคล้อง เครื่องห้อยตรลบหอม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๐๑ จักกฤบณ์พิศภาคพื้น ไพชนต์ | ||
| + | ชายเนตรบงแกลบน เบิกไว้ | ||
| + | หวังจิตรคิดจักยล เยาวลัก ษมีนา | ||
| + | บุญบุพเพดลให้ ปรสบสร้อยศรีสมร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๐๒ ปางองค์เยาวเรศล้ำ ลักษมี | ||
| + | สถิตยแทบปราสาทสี หาศน์ห้อง | ||
| + | ดลใจนาฎทษฏดี โดยช่อง แกลแล | ||
| + | ไนยเนตรนางเลงต้อง เนตรไท้ผทมสินธุ์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๐๓ กุศลสองก่อนสร้าง ทันถึง | ||
| + | เสียวจิตรพิศวาศรึง รักร้อน | ||
| + | ต่างองค์ต่างหลงตลึง ลานเสน่ห์ กันนา | ||
| + | พระเหลือบเยาวลักษณ์ค้อน ตอบให้ในที ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๐๔ จักรรัตน์ปรวัดว้า สวาศครัน | ||
| + | เยาวลักษณ์ลานทรวงกรสัล เสน่หไท้ | ||
| + | เคยรองบทเรศธรรม์ มิกราช มานา | ||
| + | ความรักรุมจิตรให้ เร่าร้อนรัญจวล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๐๕ อาวตารดาลเสน่ห์ด้วย นวลอนุช | ||
| + | แสนรักอรรคเรศสุด สวาศล้ำ | ||
| + | จะยาตรไป่ยาตรหยุด ยืนเพ่ง เพลินนา | ||
| + | บงนาฎบอิ่มน้ำ จิตรปลื้มลืมองค์ ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''''ห้องที่ ๔ พระรามสบเนตรกับนางสีดา กับพิธียกมหาธนูโมลี''''' | ||
| + | '''แผ่นที่ ๑๖ – หลวงฤทธิพลไชย''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๑๐๖ พระลักษณ์เหนหริเพี้ยน จริตผิต | ||
| + | กรบัตรยอกรสกิด กล่าวถ้อย | ||
| + | ดังฤๅพระทรงฤทธิ รออยู่ | ||
| + | เชิญเสดจยูรยาตรคล้อย คลาศไท้นักธรรม์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๐๗ ฟังองค์พระอนุชโอ้ อดสู ใจนา | ||
| + | ฝืนจิตรจรตามผูล เหลือบซ้าย | ||
| + | แลขวากลับมาดู ดวงสวาศ พี่เอย | ||
| + | ถอนทอดหฤไทยย้าย ย่างเยื้องยลสมร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๐๘ ดูใดไป่ปลื้มเปรียบ บังอร พี่เอย | ||
| + | แสนสุดอาไลยสมร แม่นี้ | ||
| + | เงยภักตร์เพ่งบัญชร ทุกช่อง แกลนา | ||
| + | แลตระลอดจนลี้ ลับแล้วเลยจร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๐๙ ลักษมีศรีสวัสดิ์แก้ว กัลยา ณีแฮ | ||
| + | พิศเพ่งพระจักรา คลาศแคล้ว | ||
| + | นางแสนสุดเสนหา หริรักษ ท่านเอย | ||
| + | แลส่งลับเนตรแล้ว หับห้องโหยหวน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๑๐ พระวสิฐสวามิตรเต้า ตามถนน | ||
| + | กอบกิจสำรวมสกนธ์ แช่มช้า | ||
| + | พระลักษณรีบจรดล โดยด่วน มานา | ||
| + | หริรักษรึงจิตรว้า วุ่นด้วยดวงสมร | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๑๑ เหลียวหลังแลลับแล้ว จรลี | ||
| + | ตามอุไภยมุนี นารถเต้า | ||
| + | ถึงโรงราชพิธี ทองเพริศ พรายนา | ||
| + | พระวสิฐนำสองเข้า สู่พื้นภูมิสถาน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๑๒ สถิตยเหนือราชอาศน์พื้น พรมปู | ||
| + | ชายเนตรชำเลืองดู เครื่องตั้ง | ||
| + | จักรฤกษณพิศเพ่งธนู นึกกรยิ่ม ใจนา | ||
| + | คงจักสมคิดครั้ง คาบนี้ตรนักเหน ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๑๗ – หลวงฤทธิพลไชย''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๑๑๓ ปางองค์อัมเรศรเจ้า จอมไตร ตรึงษเฮย | ||
| + | ทราบกิจกระแหน่ใน ชนกท้าว | ||
| + | จะอภิเษกทรามไวย วรลัก ษมีแฮ | ||
| + | ป่าวราชร้อยเอจด้าว ดื่นหน้ามาประชุม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๑๔ เสี่ยงศิลป์โมฬีตตั้ง พิธี การแฮ | ||
| + | กระษัตริยองค์ใดมี เดชแกล้ว | ||
| + | ยกศิลป์สิทธิโมฬี ชูเชิด ได้นา | ||
| + | จะเศกเปนเขยแก้ว ก่อเกื้อวิวาห์การ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๑๕ คาบนี้พระกฤษณล้ำ เลิศไกร | ||
| + | พระจะยกศิลป์ไชย เชิดฟ้า | ||
| + | จำเราจักลงไป เปนประ ธานนา | ||
| + | คอยดับวิวาทว้า วุ่นให้เหือดหาย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๑๖ ส่องเหตุเหนเสร็จท้าว มัฆพาน | ||
| + | ออกจากรัตนพิมาน มาศเต้า | ||
| + | นำฝูงเทพย์บริวาร แหวกเมฆ มาแฮ | ||
| + | ถึงนิเวศวาสพเข้า สู่พื้นโรงทอง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๑๗ ปางนรินทร์ชนกเจ้า จอมนรา กรแฮ | ||
| + | ทรงพระโสมนัศปรา รภเร้า | ||
| + | ครันหมู่เทพย์สิทธา สถิตยที่ ประชุมนอ | ||
| + | จึ่งเสดจบทจรเข้า สู่ห้องสรงสนาน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๑๘ เสร็จสรงทรงเครื่องแล้ว จรลี | ||
| + | สรรพส่ำสุรเสนี แห่ห้อม | ||
| + | ถึงโรงราชพิธี ประทับแท่น ทองแฮ | ||
| + | อภิวาทเทเวศรพร้อม ทั่วทั้งฤๅษี | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๑๙ จึ่งพระภูวนารถไท้ ทัศนา | ||
| + | ร้อยเอจกระษัตริยมา มั่วพร้อม | ||
| + | แต่งองค์ประดับอา ภรณ์เพริศ เพราแฮ | ||
| + | สถิตยที่ประชุมล้อม รอบเฝ้าฟังกระแส ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | แผ่นที่ ๑๘ – หลวงฤทธิพลไชย | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๑๒๐ พระยลราเมศทั้ง อนุชา | ||
| + | งามยิ่งกระษัตรา ทุกด้าว | ||
| + | จึ่งถามพระสิทธา สิศยท่าน สองฤๅ | ||
| + | เปนหน่อกระษัตริยท้าว เฃตรแคว้นแดนไฉน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๒๑ พระวสิฐจึ่งตอบถ้อย แถลงความ | ||
| + | สิศย์รูปชื่อลักษณ์ราม พี่น้อง | ||
| + | เปนหน่อทธรฐนาม ปิตุเรศ สองนา | ||
| + | ผ่านอยุทธเยศป้อง ไพร่ฟ้าประชาเกษม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๒๒ ยินข่าวบพิตรตั้ง พิธี การแฮ | ||
| + | จักเสี่ยงศรโมฬี เลิศอ้าง | ||
| + | จึ่งพาศิศยสองลี ลาศสู่ สถานนา | ||
| + | เพราะใคร่อยากยลบ้าง แต่โพ้นห่อนเหน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๒๓ ทรงสดับดาบศอ้าง ออกความ ชัดแฮ | ||
| + | ประจักษสุริย์วงษนาม นิเวศด้าว | ||
| + | นึกรักพระลักษณ์ราม รึงจิตร พระนา | ||
| + | ถวิลวาบหฤไทยท้าว ใคร่ได้เปนเขย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๒๔ กรองจิตรคิดยักเยื้อง ขยับขยาย ยากนา | ||
| + | กระษัตริยมามากหลาย แหล่งล้น | ||
| + | ตริพลางตรัสถามนรายน์ ปิตุเรศ ศุขฤๅ | ||
| + | เสวยสวัสดิ์พิพัฒน์พ้น เศิกเสี้ยนเบียฬไฉน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๒๕ จักรกฤษณ์อัญชลิตแล้ว ทูลสาร | ||
| + | ปิตุเรศดำรงสถาน ท่านไท้ | ||
| + | นฤทุกขศุขสำราญ นัคเรศ เรืองแฮ | ||
| + | ทุกทั่วทวยราฎรได้ ศุขพร้อมไพบูลย์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๒๖ ฟังหริทูลเสร็จแล้ว พระภู ธรแฮ | ||
| + | ตั้งสัตย์ทรงเสี่ยงธนู นึกพร้อง | ||
| + | ใครควรธิดากู จงยก ขึ้นนา | ||
| + | เสร็จเสี่ยงสั่งฆาฏฆ้อง หึ่งให้ไชยเฉลิม ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๑๙ - หลวงฤทธิพลไชย''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๑๒๗ ร้อยเอจกระษัตริยได้ สดับเสียง ฆ้องแฮ | ||
| + | ต่างด่วนดำเนิรเคียง แข่งหน้า | ||
| + | ยัดเยียดเบียดเสียดเถียง กันวุ่น วายนอ | ||
| + | อุดตลุดฉุดคร่าท้า ยุทธอ้างอวดหาญ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๒๘ อมเรศรเหนกรษัตริยถุ้ง เถียงกัน วุ่นแฮ | ||
| + | โบกหัดถ์ตรัสห้ามพลัน กล่าวอ้าง | ||
| + | ศิลป์พระศิวจอมจรร โลงเล่ม นี้นอ | ||
| + | ควรคู่ต่อผู้สร้าง สิ่งพร้อมอภินิหาร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๒๙ บุญนิจฤทธิน้อยอย่า นึกประสงค์ เลยนา | ||
| + | ต่อคู่พระยุพยง ยกได้ | ||
| + | เรามาจักเปนองค์ ประธานแก่ ท่านเอง | ||
| + | กำหนดผลัดกันให้ ยกครั้งคราวลองค์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๓๐ ทุกกระษัตริยโดยสั่งท้าว สหัศไนย | ||
| + | ผลัดเปลี่ยนกันเข้าไป ทั่วหน้า | ||
| + | ยกศิลป์แต่จะไหว สักนิด เปล่าแฮ | ||
| + | สุดฤทธิสิ้นแรงล้า ล่าแล้วถอยหลัง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๓๑ ชนกยลราชร้อยเอจ ยกศิลป์ | ||
| + | ไป่เคลื่อนสมเหมือนถวิล จิตรไว้ | ||
| + | จึ่งจอมจักรวัติผิน ภักตร์พจน์ พลันแฮ | ||
| + | สั่งพระลักษณ์รามให้ เร่งเข้ายกศร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๓๒ ทรงสังข์รับสั่งแล้ว อวยกนิษฐ ก่อนแฮ | ||
| + | พระลักษณ์ถวายอัญชลิต เสร็จเต้า | ||
| + | กรายกรจับศรสิทธิ เขยื่อนขยิ่ม ใจนา | ||
| + | จึ่งกลับสู่ที่เฝ้า เชฐไท้ผทมสินธุ์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๓๓ พระกฤษณรักษรู้ ทีองค์ อนุชแฮ | ||
| + | จึ่งเสด็จดำเนิรหงษ แช่มช้อย | ||
| + | ยื่นหัตถ์ยกศิปล์ทรง ชูเชิด ไว้นา | ||
| + | จะหนักแต่สักน้อย หนึ่งนั้นฤๅมี ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''''ห้องที่ ๕ ท้าวชนกจักรวรรดิส่งราชสาสน์ไปยังศรีอยุธยา''''' | ||
| + | '''แผ่นที่ ๒๐ - หลวงฤทธิพลไชย''' | ||
| + | ๑๓๔ เสร็จแสดงวรเดชท้าว สายศิลป์ ประลองแฮ | ||
| + | ไหวหวั่นทั่วปัถพิน แผ่นฟ้า | ||
| + | พโยมพยับอับเมฆิน ครรชิต ช่วงนา | ||
| + | วายุพัดปัดป่าวหล้า โลกยแจ้งแสงสูริย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๓๕ ปางองค์เทวราชไท้ ทัศนา | ||
| + | ราเมศยกศิลป์ปรา กฏแกล้ว | ||
| + | จึ่งเป่าพิไชยมหา สังข์เสนาะ เสียงเอย | ||
| + | โหรลั่นฆ้องประโคมแล้ว อ่านอ้างอวยพร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๓๖ ร้อยเอจกรษัตริยได้ ทฤษดี | ||
| + | หริรักษยกศรศรี เหนี่ยวน้าว | ||
| + | อัปหยดย่านฤทธี ถวิลสวาศ วุ่นแฮ | ||
| + | ลาบาทเทวราชท้าว ชนกแล้วคืนนคร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๓๗ วัชรินทรเทพยทั้ง อมร มากนา | ||
| + | นักสิทธิวิทยาธร ทั่วหน้า | ||
| + | ประชุมที่ยกศร ศุภกิจ แล้วแฮ | ||
| + | ลาชนกคืนสู่หล้า แหล่งด้าวแดนตน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๓๘ จักรวรรดิตรัสด้วยพร ดาบศ สองเอย | ||
| + | จะเศกสองเยาวยศ ยิ่งไท้ | ||
| + | ข้าจักส่งสารจรด จอมอยุทธ ท่านแฮ | ||
| + | มอบอปวิวาห์ให้ พรักพร้อมพงษประยูร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๓๙ บัดสั่งอาลักษณผู้ ผจงสาสน์ เสร็จนา | ||
| + | จาฤกใส่แผ่นกาญจน์ กล่องแก้ว | ||
| + | แต่งทูตม่งมาสถาน อยุทธถั่น ถึงแฮ | ||
| + | ตรงสู่ลูกขุนแล้ว เล่าแจ้งแถลงไข ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๔๐ ส่งสาสน์เสนิศรน้อม ทูลทธ รฐนา | ||
| + | ทราบเสร็จดให้หาพรด สัตรุศเฝ้า | ||
| + | ขุนแสะรับสั่งบท จรจาก อยุทธแฮ | ||
| + | ถึงถิ่นไกยเกษเข้า สู่ไท้ทูลแถลง ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''''ห้องที่ ๖ พระพรตพระสัตรุดทูลลาท้าวไกยเกษเพื่อไปอยุธยา''''' | ||
| + | '''แผ่นที่ ๒๑ - พระยาสุนทรนุรักษ''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๑๔๑ พระพรตสตรุตสดับแจ้ง พจมาน | ||
| + | ในศุภลักษณสาสน ชนกไท้ | ||
| + | โสมนัศสุดจักปาน ใดเปรียบ | ||
| + | เสมอรศอำมฤตยไล้ ลูบให้เย็นกมล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๔๒ สองเสด็จโดยด่วนเฝ้า ไอยกา | ||
| + | นบบาททูลจอมนรา ธิราชท้าว | ||
| + | หลานรักจักขอลา บัวบาท พระเอย | ||
| + | ไปอยุธยาด้าว ดุจได้สดับสาสน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๔๓ ด้วยองค์มงกุฏเจ้า จอมอยุท ธยาเอย | ||
| + | จะอภิเศกพระทรงครุธ แก่นไท้ | ||
| + | กับพระลักษมีสุด โสมนัศ ยิ่งนา | ||
| + | ในมิถิลานครให้ แต่งตั้งสยุมพร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๔๔ ปางปิ่นไกยเกษท้าว กรุงกษัตริย์ | ||
| + | เปรมกะมลศุขพิพิฒ ใช่น้อย | ||
| + | สดับสองวรราชนัด ดากล่าว ทูลแฮ | ||
| + | จึ่งพระดำหรัสถ้อย สวัสดิให้ไชยเฉลิม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๔๕ หลานรักจงรีบร้อน เร็วพลัน | ||
| + | ไปอยุทธย์โดยวัน เริ่มไว้ | ||
| + | กอบการวิวาห์สรร ศุภฤกษ สองนา | ||
| + | ตามพระราชสาสนไท้ ท่านท้าวบิดุรงค์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๔๖ สองจงทูลบาทไท้ ทธรฐ | ||
| + | อีกพระกฤษณปรากฎ เกียรติแกล้ว | ||
| + | จงเจริญพระชนม์ยศ สวัสดิ์ยิ่ง ยืนนา | ||
| + | เปนปิ่นจันโลงแผ้ว ผ่องฟ้ามหาสฐาน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๔๗ พระทรงอนุญาติแล้ว ตรัสสอน | ||
| + | สองจากไอยกาจร จิตรว้า | ||
| + | จะยาตรพยุหรอน แรมเถื่อน | ||
| + | ไตรตรวจผลช้างม้า แวดล้อมวงรวัง ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''''ห้องที่ ๗ พระพรตพระสัตรุดทูลลาท้าวไกยเกษไปอยุธยา เพื่อตามเสด็จไปในงานวิวาห์พระรามที่มิถิลา''''' | ||
| + | '''แผ่นที่ ๒๒ - พระยาสุนทรนุรักษ''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๑๔๘ อย่าหมิ่นประมาทด้วย มรรคา | ||
| + | ไพพิศม์สัตวพาลา เหล่าร้าย | ||
| + | ปิศาจภูตมายา ลวงหลอก หลอนแฮ | ||
| + | จะยกจะยาตรย้าย หยุดยั้งรวังไภย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๔๙ จงผันจงผ่อนให้ พักพล | ||
| + | แรมอยดรอแรมคน ล่าล้า | ||
| + | หายเหนื่อยจึ่งจรดล พยุห์ยาตร ไปนา | ||
| + | พลบค่ำชรอ่ำฟ้า อย่าได้บทจร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๕๐ จงจำกำหนดข้อ คำสอน | ||
| + | เสร็จประสาศอวยพร เพิ่มให้ | ||
| + | จงสวัสดิ์สถาวร เจริญศุข หลานเอย | ||
| + | สรรพทุกข์ขุกเข็ญไข้ อย่าข้องรคายเคือง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๕๑ พระพรตสัตรุตน้อม ประนมกร | ||
| + | รับสั่งรับคำสอน ใส่เกล้า | ||
| + | ดังได้อมฤตยพร ภูลเพิ่ม | ||
| + | ลาบาทไอ่ยกาเจ้า แผ่นพื้นภูวดล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๕๒ เสด็จกลับปราสาทแก้ว กาญจนา | ||
| + | ทรงประทับปรางปรา โมชท้าว | ||
| + | สั่งขุนมุขมาตยา เตรียมพยุห ยาตรเฮย | ||
| + | เราจักไปอยุทธด้าว ก่อนด้วยโดยพลัน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๕๓ เสนีทั้งสี่น้อม ปรนตถวาย กรนา | ||
| + | รับสั่งน้องนารายน์ รีบร้อน | ||
| + | สู่ศาลลูกขุนหมาย ทุกหมวด กองแฮ | ||
| + | เกณฑ์หมู่จตุรงค์ต้อน จัดเข้าตามขบวน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๕๔ พลคชจัดคชเชื้อ ฉัททันต์ | ||
| + | เสยส่ายซึมซับมัน น่าท้าย | ||
| + | ผูกเครื่องคร่ำสุวรรณ ชลุฉลัก ลายแฮ | ||
| + | ขุนคชขับขยายย้าย ย่างเยื้องยืนทยาน ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | แผ่นที่ ๒๓ - พระยาสุนทรนุรักษ์ | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๑๕๕ พลม้าผูกม้าชาติ สินธพ | ||
| + | เริงร่ารณรงค์รบ ร่านร้อง | ||
| + | เครื่องผูกประดับครบ ดาวมาศ มณีนา | ||
| + | ขุนขับจับทวนจ้อง จิตรห้าวฮึกหาญ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๕๖ พลรถจัดรถร้า รณรงค์ | ||
| + | เทียมเทียบสินธพอง อาจห้าว | ||
| + | สาระถีท่าทียง ยลสง่า งามเอย | ||
| + | กรก่งเกาทัณฑ์น้าว เหนี่ยวจ้องจักแผลง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๕๗ พลรบเริ่งร่าร้าย ฤทธี | ||
| + | กวัดแกว่งตาวทำที เทิดท้า | ||
| + | เขนทองโล่กฤชตรี ธนูน่า ไม้เฮย | ||
| + | แลสะพรึบเพียบหล้า สลับล้วนขบวนพล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๕๘ จัดขบวนพยุหริ้ว รายธง | ||
| + | ขุนรถจัดรถทรง เสร็จพร้อม | ||
| + | บุษบกสุวรรณรหง เรืองรัตน์ อร่ามแฮ | ||
| + | เทียมแสะเทียบเกยน้อม นารถไท้ทูลแถลง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๕๙ สององค์ทรงสดับแล้ว ลีลา | ||
| + | ยังที่สรงธารา ลูบไล้ | ||
| + | เสร็จประสุคันธา ขจรกลิ่น ฟุ้งแฮ | ||
| + | สองขัดติยราชไท้ เสด็จเข้าประดับองค์ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๖๐ ทรงสนับเพลาตาดพื้น พรายพรัน | ||
| + | ภูษิตรฉลององค์สุวรรณ์ พร่างพร้อย | ||
| + | ตาบทิศทับทรวงสรร สอดมาศ กรเฮย | ||
| + | สรวมประวิชประดับสร้อย อิกสอิ้งมกุฎทรง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๖๑ ครั้นเสร็จสองย่างเยื้อง ยาตรา | ||
| + | ทรงรถเรืองรัตนา กนกพริ้ง | ||
| + | เครื่องสูงพัดโบกจา มรมาศ | ||
| + | บังแซกคันชิงกลิ้ง กลดกั้งบังสูริย์ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๒๔ - พระยาสุนทรนุรักษ''' | ||
| + | ๑๖๒ ได้ฤกษโหรลั่นฆ้อง ขานไชย | ||
| + | เสียงประโคมพลไคล คลาศเด้า | ||
| + | เคลื่อนรถคชเกริกไหย์ เหิมร่าน รณนา | ||
| + | ออกจากไกยเกษเข้า เฃตรแคว้นแดนดง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๖๓ เดินทางพลางพิศพื้น ภูมพนัศ | ||
| + | สพรุ่มพฤกษสพรั่งผลัด ช่อช้อย | ||
| + | ตูมบานตระการกลัด กลีบกลิ่น ลเวงแฮ | ||
| + | ชูเชิดผลพวงย้อย ยื่นระย้าศุกหอม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๖๔ ยลนางนวลแนบไม้ ขานาง | ||
| + | ยูงเหยียบยอดยางหาง ฝ่ายฟ้อน | ||
| + | คับแคจับคบคาง ตขาบจับ ตขบนา | ||
| + | เทงทูตเกาะกิ่งสะท้อน กทุ่มล้วนกทุงหลาย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๖๕ พิศพรรค์จตุบาทครื้น อารัญ | ||
| + | ลมั่งระมาดชมดสมัน เม่นสุ้ม | ||
| + | คณยองย่องยืนยัน พยัคฆ์ยอบ ขยับแฮ | ||
| + | ควายเถื่อนโคกทิงกลุ้ม เกลื่อนกล้ากลาดดง ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๖๖ สองกษัตริย์เพลินพิศพื้น ไพรรหง | ||
| + | คลาเคลื่อนพลเดิรดง ด่วนเต้า | ||
| + | ชายแสงพระสุริยง ยาตรรถ ป่ายนา | ||
| + | ถึงถิ่นนครเข้า เฃตรด้าวอยุทธยา ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๖๗ พระดำรัสให้หยุดยั้ง ยังภาย นอกนา | ||
| + | พอพักพวกพลกาย เลื่อยล้า | ||
| + | ทุกกองทุกแถวนาย หมวดตรวจ ตราแฮ | ||
| + | เสียงคฤกกึงก้องว้า วุ่นแส้เสียงฃาน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๖๘ รวมพลพรั่งพร้อมเสร็จ เสนี | ||
| + | ทูลแก่สองกรษัตริย์ ผ่านเกล้า | ||
| + | รวมพลพวกโยธี พักเหนื่อย แล้วนา | ||
| + | เชิญเสด็จยาตรเฝ้า บาทเบื้องบิตุรงค์ ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๒๕ - พระยาสุนทรนุรักษ''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๑๖๙ พระพรตสัตรุตพร้อม เสนี | ||
| + | จากที่พักเสดจลี ลาดเฝ้า | ||
| + | ถวายปรนตฟังคดี บรมนารถ | ||
| + | แห่งบิตุเรศเจ้า อยุทธย์ด้าวภูวดล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๗๐ ปางพงษจักรพรรดิเจ้า จอมธรรม์ | ||
| + | เหนพระโอรสพลัน ประภาษถ้อย | ||
| + | ตรัสสั่งสุมันตัน เตรียมพยุห์ ยาตรเฮย | ||
| + | ไตรตรวจจงเรียบร้อย รุ่งแล้วจักจร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๗๑ สุมันตันรับใส่เกล้า กลับเวน | ||
| + | หมายบอกนอกในเกณฑ์ ทั่วหน้า | ||
| + | รถรัตน์อัศวคเชนทร์ หาญศึก | ||
| + | ทุกหมู่พลกลั่นกล้า สพรั่งพร้อมสารทสรรพ์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๗๒ พลพระพรตเทียบต้อง ตรางทัพ | ||
| + | นำน่าจตุรงค์สรรพ เสร็จตั้ง | ||
| + | พลพระสัตรุตนับ อนันต์แน่น เนืองแฮ | ||
| + | จัดเทียบเรียบริ้วรั้ง พยุห์ป้องกองโกรย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๗๓ ทัพกษัตริย์จัดพร้อม จัตุรงค์ | ||
| + | ล้วนแต่โยธาอง อาจแกล้ว | ||
| + | ถือครบเครื่องสาตรยง ยุทธยิ่ง | ||
| + | พร้อมหมู่ทวยหาญแล้ว เลื่อนริ้วรายพล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๗๔ พลคชขุนคชขึ้น คุมขอ | ||
| + | พลอัศว์กุมทวนยอ พยศเต้น | ||
| + | พลรบจัดพลภอ ครบเครื่อง สารทเฮย | ||
| + | พลรถขุนรถเขม้น มุ่งน้าวเกาทัณฑ์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๗๕ รถทรงบฟุษบกชั้น เฉดรหง | ||
| + | งอนแอกงามดุมกง มาศแก้ว | ||
| + | เทียมเสวตอัศวพงษ พลาหก หาญแฮ | ||
| + | รถประเทียบเทียมแสะแผ้ว ผ่องพื้นผ่านดำ ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | '''แผ่นที่ ๒๖ - พระยาสุนทรนุรักษ์''' | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | ๑๗๖ จัดเสร็จทุกสิ่งตั้ง พยุหยาตร ตราเฮย | ||
| + | ทัพน่าพลเพียบกลาด เกลื่อนกลุ้ม | ||
| + | ทัพหลวงทัพหลังดาษ ดูดื่น ดินนอ | ||
| + | กองแซกกองส้อนสุ้ม พรั่งพร้อมพนักงาน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๗๗ ปางบรมราชไท้ ทธรฐ | ||
| + | สู่แท่นอลงกฎ ก่องแก้ว | ||
| + | สามอรรคเรศประณต นฤเบศร | ||
| + | นางพนักงานพัดแผ้ว ผ่องน้ำพระไทยเกษม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๗๘ พระจอมอยุธย์ด้าว สถิตย์บน อาศน์เอย | ||
| + | ดำริห์การวิวาหจน สว่างฟ้า | ||
| + | ชวนราชบุตรจรดล กับนาฎ สามแฮ | ||
| + | โดยเสด็จจรทั้งห้า สู่ห้องสรงสนาน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๗๘ ไขปะทุมอุทกฟุ้ง ฝอยฝน | ||
| + | สรงโสรดพระสกนธ์ ผ่องแผ้ว | ||
| + | เสร็จทรงเครื่องพระสุคนธ์ รศรื่น รวยแฮ | ||
| + | หกกษัตริย์สนานแล้ว เสด็จเข้าประดับองค์ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๘๐ บิดุรงทรงเครื่องต้น เสร็จพลัน | ||
| + | เอารสทรงเครื่องสุวรรณ พร่างฟ้า | ||
| + | สามนาฏเครื่องทรงสรร เสาวภาคย์ ผ่องนา | ||
| + | เรืองอุไรอร่ามจ้า แจ่มแก้วแพรวพราย ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๙๑ บิตุเรศยูรยาตรเยื้อง กรายกร | ||
| + | ทรงพระแสงขรรค์จร ฤทธิแกล้ว | ||
| + | พระเอารสทรงศร สอดขัด องค์นา | ||
| + | งามดั่งแสงโสมแผ้ว ผ่องฟ้าราศี ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๑๙๒ หกกษัตริย์เสด็จขึ้น รถทรง | ||
| + | เทียมแสะสีกมุทยง ยิ่งล้ำ | ||
| + | รถประเทียบเครื่องสูงธะ ทิวสลับ สีนา | ||
| + | ขุนขับจับแสร้งช้ำ หวดเร้าอัศดร ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | |||
=== แผ่นที่ ๒๖ - ๕๐ === | === แผ่นที่ ๒๖ - ๕๐ === | ||
=== แผ่นที่ ๕๑ - ๗๕ === | === แผ่นที่ ๕๑ - ๗๕ === | ||
การปรับปรุง เมื่อ 15:48, 17 กรกฎาคม 2552
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ ผู้แต่ง: แต่งร่วมกันหลายท่าน ดังระบุไว้ที่ในบทประพันธ์
บทประพันธ์
แผ่นที่ ๑ - ๒๕
ห้องที่ ๑ พระชนกฤษีทำพิธีบวงสรวงไถได้นางสีดา แล้วลาเพศกลับเข้าเมืองมิถิลา แผ่นที่ ๑ - พระศรีสุนทรโวหาร
| ๑ ปางราชดาบศไท้ | ชนกนาม | ||
| นากุฏิพนาราม | ป่ากว้าง | ||
| แต่ฝังบุตรีงาม | งำเงื่อน ไว้เฮย | ||
| กลับนิยมศีลสร้าง | พรตพร้อมพรมจรรย์ ฯ | ||
| ๒ จิตรมุ่งหมายได้ลุ | โลกีย์ ฌานเฮย | ||
| เพียรพยายามทวี | ค่ำเช้า | ||
| นับฉนำเนิ่นนานลี | ลาศล่วง หลายนา | ||
| ยังบ่ยลย่างเข้า | เขตรห้องฌานชม ฯ | ||
| ๓ หน่ายจิตรคิดทดท้อ | ทางเรียน | ||
| ใจป่วนหวนวนเวียน | วากเว้ | ||
| ทำเพียรบสมเพียร | เพียรเปล่า แล้วพ่อ | ||
| จักบวชชักโอ้เอ้ | อยู่ด้วยอันใด ฯ | ||
| ๔ จักคืนกลับเข้าสู่ | บูรี | ||
| สมบัติสมบูรณมี | มากพร้อม | ||
| บำรุงประชาชี | ฉันเช่น ก่อนแฮ | ||
| จำกลับเดินทางอ้อม | ออกสร้างทางทาน ฯ | ||
| ๕ หวนคิดถึงลูกน้อย | ในดิน | ||
| ตรัสเรียกนายโสมลิน | ลาศเต้า | ||
| ยังร่มนิโครธผิน | ภักตร์สั่ง โสมเอย | ||
| ขุดลูกกูจักเข้า | เฃตรแคว้นนครคืน ฯ | ||
| ๖ นายโสมรับสั่งแล้ว | ขมีขมัน | ||
| จับจอบจวกดินฟัน | งัดไง้ | ||
| บประสบสิ่งสำคัญ | ผอบบุตร ท่านนา | ||
| ทิ้งจอบนั่งร้องไห้ | เหตุแจ้งจอมธรรม์ ฯ | ||
| ๗ องค์พระชนกได้ | สดับกิจ | ||
| ตกตลึงลาญจิตร | อัดอั้น | ||
| อกหวั่นพ่างชีวิตร | จักวอด วายแฮ | ||
| เกิดสติกลับกลั้น | โศกแล้วสั่งโสม ฯ | ||
แผ่นที่ ๒ - พระศรีสุนทรโวหาร
| ๘ ลูกกูควรคู่เจ้า | จักรพรรดิ | ||
| บุญหนักศักดิ์ใหญ่ชัด | เชื่อได้ | ||
| จักถึงชีพพิบัติ | เหนหลาก นักนา | ||
| จำจักเกณฑ์ไถให้ | ฟอกฟื้นดินหา ฯ | ||
| ๙ โสมเอยเองรีบเข้า | บูรินทร์ | ||
| บอกแด่ขุนเสนินทร์ | อย่าช้า | ||
| ให้จัดทศโยธิน | ทุกหมวด มาเฮย | ||
| พลคชรถมิ่งม้า | ครบถ้วนจตุรงค์ ฯ | ||
| ๑๐ ให้เตรียมไถแอกทั้ง | โคกา ษรเฮย | ||
| เรวเร่งรีบออกมา | ที่นี้ | ||
| ไถค้นพระธิดา | ดวงจิต กูนา | ||
| ไปอย่าเนิ่นนานลี้ | หลบช้ามาเรว ฯ | ||
| ๑๑ นายโสมรับสั่งแล้ว | ลาจร | ||
| ถั่นๆ บแรมรอน | พักช้า | ||
| ถับถึงพระนคร | ประเวศสู่ วังเฮย | ||
| พบพวกขุนนางว้า | วุ่นแส้ทักถาม ฯ | ||
| ๑๒ โสมเรียนแดท่านผู้ | อธิบดี | ||
| ตามสั่งพระมุนี | ถ่องถ้วน | ||
| ตระบัดบาดหมายมี | เกณฑ์ทุก กรมแฮ | ||
| จัดพหลพลล้วน | ฮึกห้าวหาญณรงค์ ฯ | ||
| ๑๓ เกณฑ์กรมเกษตรทั้ง | กรมจร | ||
| ไอแอกโคกาษร | เสร็จพร้อม | ||
| ยกพวกพลากร | จากนัค เรศฤๅ | ||
| จึ่งสั่งนายโสมด้อม | ดุ่มหน้านำพล ฯ | ||
| ๑๔ ลุเฃตรอาวาศเวิ้ง | วันสณฑ์ | ||
| ให้กระบวนรี้พล | พักยั้ง | ||
| ภายนอกบริมณฑล | เฃตรวัด นั้นนา | ||
| พาพวกขุนนางทั้ง | หมดเฝ้าพระมุนี ฯ | ||
แผ่นที่ ๓ - พระศรีสุนทรโวหาร
| ๑๕ พระเผยพจนาดถ์แจ้ง | ความหลัง | ||
| เล่าเหล่าเสนาฟัง | จวบแคล้ว | ||
| เสด็จนำณที่ฝัง | ผอบอัค เรศแฮ | ||
| ชี้เฃตรสำคัญแล้ว | สั่งให้ไถรดม ฯ | ||
| ๑๖ นายกน้อมเกล้ารับ | โองการ | ||
| ด่วนๆ มาสั่งงาน | เสร็จพร้อม | ||
| นังคัลกิจบัญหาร | เทียมแอก ไถเฮย | ||
| ไถประดังดาล้อม | เฃตรด้าวแดนไทร ฯ | ||
| ๑๗ ไถเดี่ยวไถคู่พร้อม | รดมไถ | ||
| ต่างมุ่งต่างหมายใจ | เสาะค้น | ||
| แปรดะถัดทูนไว | เวียนรอบ | ||
| ไถทั่วจงหวัดต้น | นิโครธครึ้มสาขา ฯ | ||
| ๑๘ หลายรอยหลายรอบรื้อ | พสุธา | ||
| หลายคาบหลายคราหา | ห่อนพ้อง | ||
| แสงแดดแผดกายา | อยุดพัก เหนื่อยเฮย | ||
| นบบาทนักสิทธิพร้อง | พจน์แจ้งแถลงการณ์ ฯ | ||
| ๑๙ พระสดับดาลโศกเศร้า | ชลไนย นองเอย | ||
| สุดที่สังเกตใจ | จักแจ้ง | ||
| ชรอยหมู่เทพยไทย | งำเงื่อน ไว้นา | ||
| จำจะบวงสรวงแสร้ง | สัตย์อ้างอธิษฐาน ฯ | ||
| ๒๐ ตริเสร็จทรงเสี่ยงด้วย | บารมี | ||
| แม้นมาดบุตรีกู | เกียรติล้ำ | ||
| ควรเปนอรรคเทพี | จักรพรรดิ ราชนา | ||
| เผดจทุกข์ผดุงค้ำ | โลกยให้ศุขเกษม ฯ | ||
| ๒๑ ฃอจงอุสุภเชื้อ | อาชา ไนยเฮย | ||
| ไถจรดจรุงพา | พบแก้ว | ||
| อีกอำนาจเทวา | รักษช่วย นำเนอ | ||
| เสร็จเสี่ยงสัตยาแล้ว | จึ่งจ้องจรดไถ ฯ | ||
แผ่นที่ ๔ - พระศรีสุนทรโวหาร
| ๒๒ โคนำจำเภาะพ้อง | พานปรสบ | ||
| ดอกประทุมห่อผอบ | กลัดกลุ้ม | ||
| บานกลีบกลิ่นตลบ | เลวงรื่น รศนา | ||
| พระจึ่งเผยผอบอุ้ม | บุตรแล้วรับขวัญ ฯ | ||
| ๒๓ มนตรีทุกส่ำซ้อง | สรเสริญ | ||
| โฉมพระธิดาเจริญ | จิตรฃ้อง | ||
| พร้อมเบญจลักษณเพลิน | เนตรโลกย์ เฉลิมแฮ | ||
| อึงเอิกอวยพรพร้อง | ลนั่นน้อมถวายกร ฯ | ||
| ๒๔ พระเสด็จนำลูกน้อย | นวนจันทร์ | ||
| คืนสู่อาศรมพลัน | กล่าวอ้าง | ||
| พ่อไร้ดะไนยสัน | ตติราช วงษเอย | ||
| จึ่งละสมบัติสร้าง | พรตสู้พยายาม ฯ | ||
| ๒๕ กุศลดลแนะได้ | ดวงจิตร | ||
| เปนบุตรสุดสมคิด | พ่อแล้ว | ||
| พ่อจกเศกนามสฤกดิ | พรสวัสดิ แม่นา | ||
| จงชื่อสีดาแก้ว | เกิดเกื้อบุญธรรม ฯ | ||
| ๒๖ นางประนดบทเรศไท้ | ทูลสนอง | ||
| พระเดชพระคุณปอง | ปกเกล้า | ||
| ลูกรักจักขอรอง | บัวบาท พระนา | ||
| คงชีพอาสัญเข้า | ฃ่ายฃ้องมฤตยู ฯ | ||
| ๒๗ มนตรีทั้งสี่ซ้ำ | สรเสริญ | ||
| ได้ช่องทูลอัญเชิญ | ราชท้าว | ||
| สรวมเสด็จราชดำเนิน | คืนนัค เรศนา | ||
| ครองพิภพผ่านด้าว | ดุจดั้งเดิมครอง ฯ | ||
| ๒๘ ทรงรับอายาจแล้ว | พลันลา พรดแฮ | ||
| ซั้นสั่งเทียบโยธา | ยาตรเด้า | ||
| ทรงรถร่วมธิดา | ดวงจิตร ท่านนา | ||
| ถั่นๆ ถึงถิ่นเฃ้า | เฃตรท้ายธานิน ฯ | ||
แผ่นที่ ๕ - พระศรีสุนทรโวหาร
| ๒๙ ฝ่ายชาวนัคเรศทั้ง | บุรุษนา รีนา | ||
| ทราบเหตุแห่งราชา | ผ่านเผ้า | ||
| ได้ราชธิดาลา | พรตกลับ กรุงเฮย | ||
| โยงชักชวนลูกเต้า | เหมื่อยเมื้อเหลือหลาม ฯ | ||
| ๓๐ ชุมชนกล่นเกลื่อนท้อง | ทางหลวง | ||
| คับคั่งคือทนานตวง | เบียดแป้ง | ||
| พิศเพ่งธิดาดวง | จิตรราช | ||
| ชมว่าเทพยสรรแสร้ง | จากฟ้ามาเมือง ฯ | ||
| ๓๑ พระเสด็จทรงรถเข้า | วังใน | ||
| รถประทับเกยไชย | บ่อช้า | ||
| เสด็จนำธิดาไคล | ปรางมาศ | ||
| อเนกอนงค์เสนอหน้า | แน่นทั้งวังหลวง ฯ | ||
| ๓๒ เอกองค์อรรคเรศร์ไท้ | เทพี | ||
| นามรัตนมณี | หนุ่มเหน้า | ||
| พระสนมนาฎนารี | นับหมื่น | ||
| เรื่องรอบหมอบเฟี้ยมเฝ้า | บาทเบื้องจักรพงษ์ ฯ | ||
| ๓๓ ต่างพิศต่างเพ่งสร้อย | สีดา | ||
| โฉมเฉิดฉีกเมฆมา | แม่นแม้น | ||
| เฉกอัจฉรประภา | ประไพผ่อง ภักตร์แฮ | ||
| บงบอิ่มคิดแค้น | เคียดแค้นคนบัง ฯ | ||
| ๓๔ พระชนกบรมนารถไท้ | อธิบดินทร์ | ||
| ตรัสแด่อรรคยุพิน | นาฎเผ้า | ||
| ได้บุตรสุดสมสถิล | ฝากแม่ แล้วแม่ | ||
| เปนสิทธิมอบแดเจ้า | จุ่งเลี้ยงผดุงขวัญ ฯ | ||
| ๓๕ มหิษีรับสั่งถ้อย | ทูลสนอง | ||
| สมจิตรข้าคิดปอง | เนิ่นแล้ว | ||
| ลุลาภบุตรีครอง | สมเสน่ห์ ข้านา | ||
| พลางประโลมลูกแก้ว | กอดขึ้นประทับเพลา ฯ | ||
แผ่นที่ ๖ - พระศรีสุนทรโวหาร
| ๓๖ องค์เยาวเรศสร้อย | สีดา | ||
| กราบแทบพระบาทา | พร่ำพร้อง | ||
| ลูกไร้บิดรมา | ดุรญาติ วงษเฮย | ||
| ขอพระเดชสองป้อง | ปกเกล้าเช้าเย็น ฯ | ||
| ๓๗ เทพีโลมลูบแล้ว | รับขวัญ | ||
| พรสถิตยปรางสุวรรณ | รัตนพร้อย | ||
| สมบัติแบ่งปูนปัน | ครบสิ่ง | ||
| เวนสตรีนับร้อย | รับใช้บำรุงโฉม ฯ | ||
| ๓๘ สององค์ทรงทนูสร้อย | ศรีสมร | ||
| เสมอบุตรครรโภทร | ท่านไท้ | ||
| สีดาเทพอัปศร | เกษมศุข | ||
| สิบหกพระชนม์ได้ | จวบถ้วนพรรษกาล ฯ | ||
| ๓๙ สมเด็จภูวนารถเจ้า | จอมภพ | ||
| ทรงตริเตรียมปรารภ | เริ่มตั้ง | ||
| พิธียกศิลป์ครบ | ตามสาคร ไสยเฮย | ||
| เสี่ยงสัตย์เสี่ยงบุญทั้ง | เลี่ยงท้าวทุกนคร ฯ | ||
| ๔๐ ท้าวใดเคยคู่สร้าง | บุตรี กูนา | ||
| ยกธนูโมฬี | เชิดช้อน | ||
| จักอภิเศกศรี | สายสวาศ กูแฮ | ||
| ใช่คู่แม้นคัดค้อน | อย่าเขยื้อนสะเทือนไหว ฯ | ||
| ๔๑ ตริเสร็จธสั่งให้ | โหรหา ฤกษนา | ||
| โหรตรวจมหุรดิวา | ระแล้ว | ||
| ทูลถวายฤกษราชา | อำมฤตย โชคแฮ | ||
| พระจักได้เฃยแก้ว | ก่อเกื้อบารมี ฯ | ||
| ๔๒ โองการสารสั่งชั้น | เสนี สี่เฮย | ||
| ทุกหมู่ทุกกรมมี | มากเฝ้า | ||
| จงจัดราชพิธี | ทายเทอด ธนูเฮย | ||
| การจวบจวนแล้วเจ้า | จัดให้ทันการ ฯ | ||
'ห้องที่ ๒ ท้าวชนกจักรวรรดิปรารภจะหาคู่ให้นางสีดากับให้โหรหาฤกษ์ ฯ แผ่นที่ ๗ - พระศรีสุนทรโวหาร
| ๔๓ จงตั้งมณฑปแพร้ว | พรายฉาย | ||
| ราชวัตรฉัตรเรียงราย | รอบล้อม | ||
| แท่นเฉลาฉลุลาย | สถิตย์ท่าม กลางแฮ | ||
| พานมาศจำหลักพร้อม | เพื่อไว้วางศร ฯ | ||
| ๔๔ จงเผดียงดาบศถ้วน | ทุกองค์ | ||
| ทั่วพนัศแดนดง | ถิ่นท้อง | ||
| เชิญมาประชุมวง | แวดนั่ง | ||
| สวดเศกพระมนต์ซ้อง | สิทธิ์ด้วยเวทวงศ์ ฯ | ||
| ๔๕ ส่งสาสน์สู่กระษัตริย์สิ้น | สากล เกษตรเฮย | ||
| ร้อยเอ็ดทั่วมณฑล | ถิ่นด้าว | ||
| เชิญมาประชุมหน | นัคเรศ เราแฮ | ||
| ยกธนูทุกท้าว | เสี่ยงด้วยบุญเพรง ฯ | ||
| ๔๖ เสนีทั้งสี่ผู้ | เปนประธาน | ||
| รับพระราชโองการ | ใส่เกล้า | ||
| หมายสั่งกะเกณฑ์งาน | ทุกหมู่ กรมเฮย | ||
| ตรวจเร่งทุกค่ำเช้า | ล่าช้าเกาะครอง ฯ | ||
| ๔๗ แต่งทูตทูลข่าวแจ้ง | จอมกระษัตริย์ | ||
| ทุกถิ่นภารารัฐ | รั่วรู้ | ||
| ต่างองคต่างทราบอัดถ์ | เอิบอิ่ม ใจนา | ||
| กระหยิ่มจะยกศรสู้ | เสี่ยงได้สุดาสวรรค์ ฯ | ||
| ๔๘ ธรรมการเกณฑ์ให้ออก | อารัญ | ||
| เผดียงคณะนักธรรม์ | ทุกด้าว | ||
| ฎีกากะคืนวัน | กำหนด แน่แฮ | ||
| ตามฤกษธิราชท้าว | โปรดเอื้อนโองการ ฯ | ||
| ๔๙ มณฑปจตุรัศตั้ง | ตากโพยม | ||
| ผ้าดาษขาวคือโสม | ส่องหล้า | ||
| แลเลิศเล่ห์บรรโลม | ตาโลกย์ เฉลิมแฮ | ||
| สี่มุขเฉิดช่อฟ้า | ลดชั้นถงันฉาย ฯ | ||
แผ่นที่ ๘ - พระศรีสุนทรโวหาร
| ๕๐ เพดานคดเรียบร้อย | ----- | ||
| ดาวมาศดาษอำไพ | ผ่องแผ้ว | ||
| รำบวนภู่มาไลย | เลวงกลิ่น ตลบนา | ||
| ปูสาดดาษพื้นแล้ว | ลาศล้วนพรมลาย ฯ | ||
| ๕๑ โดยรอบมณฑปกั้น | ราชวัตร | ||
| วางเรียบระเบียบฉัตร | เฉิดชั้น | ||
| หน่ออ้อยอิกหน่อกัท | ลีสีศด เสียดนา | ||
| กุมภ์ทึกตุกหว่างขั้น | เขตรขั้นฉัตรไชย ฯ | ||
| ๕๒ ท่ามกลางมณฑปตั้ง | เตียงมณ ฑลเฮย | ||
| คือแท่นกาญจนถกน | ก่องแก้ว | ||
| ตั้งพานอุไรยล | งามสง่า นักพ่อ | ||
| รองธนูศิลปะแพร้ว | พรั่งพร้อมสักการ ฯ | ||
| ๕๓ ผูกภวลาศอาศนพื้น | โฃมพัตร | ||
| บันทึกพานเภสัช | เสร็จตั้ง | ||
| น้ำ-----น้ำอัฐ | บานครบ ครันนา | ||
| สำหรับดาบศทั้ง | ใหญ่น้อยนักธรรม ฯ | ||
| ๕๔ หมายบอกวิเสศทั้ง | คาวหวาน | ||
| เตรียมเครื่องโภชาหาร | ซ่อมช้อน | ||
| กรมธรรมการงาน | เผดียงสวด ฉันนา | ||
| กรมทนายเลือกต้อน | รับตั้งโต๊ะเรียง | ||
| ๕๕ กรมพราหมณพฤฒิบาศทั้ง | หุรดา จาริยเฮย | ||
| สมทบกรมโหรมา | ทั่วถ้วน | ||
| ประจำจัดบูชา | เทวฤกษ | ||
| วิเสศส่งกระยาล้วน | เครื่องเส้นสังเวย ฯ | ||
| ๕๖ เตรียมเสร็จเสนิศรทั้ง | สี่ทูล | ||
| บัวบาทนเรนทรสูรย | ทราบแล้ว | ||
| ทรงโสมนัศพูน | ปราโมทย์ | ||
| เบิกพระกระมลแผ้ว | ผ่งอด้วยสมถวิล ฯ | ||
ห้องที่ ๓ ท้าวชนกจักรวรรดิให้ป่าวประกาศ เชิญหน่อกษัตริย์ต่างเมืองมายกศร แผ่นที่ ๙ - พระศรีสุนทรโวหาร
| ๕๗ เจ้าคณะนักสิทธิผู้ | สมภาร | ||
| ทราบกิจแต่ธรรมการ | บ่ช้า | ||
| งันงกเที่ยวบอกขาน | คณะนัก พรตเฮย | ||
| รู้ข่าวต่างวุ่นว้า | ทั่วทั้งชฎิลดง ฯ | ||
| ๕๘ คากรองครองแล้วจับ | ตาลิปัตร | ||
| แบกกลดย่ามเภสัช | สอดคล้อง | ||
| ธารกรจรดหยัด | เหยาะเหย่า | ||
| ต่างชักพวกโยงพ้อง | มุ่งหน้ามาเมือง ฯ | ||
| ๕๙ ถึงพร้อมนั่งล้อมแท่น | มณฑล | ||
| สวดเวทสาธยายมนต์ | มีก้อง | ||
| ตามคณะบ่ปะปน | เปนเหล่า กันนา | ||
| ถือพัดฃนนกป้อง | ปิดหน้าสำรวมกาย ฯ | ||
| ๖๐ ปางกระษัตริยเกษตรแคว้น | สากล นครเฮย | ||
| โดยรอบขอบมณฑล | ทั่วด้าว | ||
| ต่างทราบกิตยนุสนธิ์ | โดยราช สาสน์นา | ||
| ว่าบัดนี้นเรศร์ท้าว | ชนกเจ้ามิถิลา ฯ | ||
| ๖๑ ไปทรงผนวชแล้ว | หลายปี | ||
| ได้บุตรีในประทุม | ท่านนั้น | ||
| ลาพรตกลับบุรี | ครองราษฎร์ ใหม่เฮย | ||
| จักเศกบุตรีซั้น | สั่งให้ส่งสาสน์ ฯ | ||
| ๖๒ ให้กรษัตริยไปเสี่ยงอ้าง | บารมี | ||
| ยกธนูโมฬี | เลิศแล้ว | ||
| ใครยกธนูศรี | สวัสดิเชิด ได้นา | ||
| จักอภิเษกนางแก้ว | กับผู้พยุงศิลป์ | ||
| ๖๓ นานาอเนกร้อย | เอ็จกรษัตริย์ | ||
| ต่างยกพหลรัด | รีบผ้าย | ||
| ดลแดนเฃตรจังหวัด | เมืองมิ ถิลาแฮ | ||
| ตั้งพลับพลาแยกย้าย | รอบด้าวแดนกรุง ฯ | ||
แผ่นที่ ๑๐ - พระศรีสุนทรโวหาร
| ๖๔ แออัดขนัดรี้ | พลหลาย หมื่นแฮ | ||
| ตั้งทัพกท่อมราย | รอบล้อม | ||
| คั่งคับคณานาย | อเนกไพร่ พลแฮ | ||
| ละค่ายละกองพร้อม | พรั่งล้วนจตุรงค์ ฯ | ||
| ๖๕ คฦ้ๅนคฤกกึงก้องพวก | พลขันธ์ | ||
| เซงแซ่เสียงแจจัน | โจทยพร้อง | ||
| ม้ารถคชอนันต์ | อเนกแน่น สนามนา | ||
| เสียงคีดเสียงขับร้อง | สนั่นด้วยดุริยางค์ ฯ | ||
| ๖๖ ราตรีตรวจค่ายฆ้อง | กแตขาน | ||
| จองหง่องก้องกังวาน | เพรียกพื้น | ||
| ฆ้องยามย่ำรดมดาล | ดังครั่น ครวญแฮ | ||
| เสียงประโคมแตรคฤ้ๅน | คฤกด้ายแดนเวียง ฯ | ||
| ๖๗ เสนานายไพร่พร้อม | ทุกกอง | ||
| บ้างก็ร่าเริงคะนอง | สนุกคฤ้ๅน | ||
| บางพวกนั่ง-----ครอง | ตฤกเขตร คามเฮย | ||
| บางเหล่าใจชุ่มชื้น | ช่วยเจ้านายตน ฯ | ||
| ๖๘ แม้นไฉนพระผ่านเผ้า | ธรณินทร์ เรานา | ||
| จงยกธนูศิลป์ | สดวกได้ | ||
| ลุลาภเลิศนารินทร์ | รีบสู่ นครเฮย | ||
| เศกว่าเพี้ยงขอให้ | ผ่านเกล้าสมถวิล ฯ | ||
| ๖๙ ปางปวงกรษัตริย์รั้ง | แรมวัน | ||
| คอยฤกษเขตรสำคัญ | ท่านพร้อง | ||
| นับเร่งราษตรีฝัน | ทุกค่ำ คืนนา | ||
| ยิ้มกระหยิ่มจิตรจ้อง | แข่งสู้ยกศิลป์ ฯ | ||
| ๗๐ ฝ่ายพระวสิฐทั้ง | สวามิตร | ||
| ทราบเหตุพิธีกิจ | ราชไท้ | ||
| เรียกรามลักษณสองศิศย์ | มาสู่ ท่านนา | ||
| บอกฃ่าวราวเรื่องให้ | ลักษณทั้งรามฟัง | ||
แผ่นที่ ๑๑ - พระศรีสุนทรโวหาร ๗๑ เดิมราชชนกไร้ เอารส ท้อหฤไทยรันทด หน่ายแล้ว ละสมบัติทรงพรต เนาพนัศ พนมนา ได้บุตรีประดุจแก้ว เกิกห้องปทุมาน ฯ
๗๒ หวนคิดละผนวชเข้า ครองภา ราเฮย
เลี้ยงถนอมอรธิดา ท่านไท้
จนเจริญพระชนมา ยุสิบ หกแฮ
เธอคิดฝังปลูกให้ สืบเชื้ออสุริยวงษ์ ฯ
๗๓ จึ่งเริ่มดำริหตั้ง พิธี
ยกธนูโมฬี เลิศแล้ว
ข่าวกรษัตริยทุกธานี มาพรั่ง พร้อมแฮ
ท้าวจักเลือกเฃยแก้ว เสี่ยงด้วยบารมี ฯ
๗๔ อันธนุเล่มนี้เลิศ เลอไตร โลกย์เฮย
มีศักดาเดชไชย เชี่ยวแกล้ว
เปนของพระจอมไกร ลาศปราบ อสูรนา
พิฆาฏตรีบุรำแล้ว เลิกไว้มิถิลา ฯ
๗๕ องค์ใดยกเชิดได้ โดยหมาย
ท้าวจะอภิเษกสาย สวาศสร้อย
ทั้งเกีรยดิจักขจาย ขจรจบ โลกยนา
ยกบ่ได้จักน้อย เนตรหน้าสากล ฯ
๗๖ สองเจ้าเผ่าราชเชื้อ เทวัญ
ทรงเดชดุจสุริยฉัน เฉิดฟ้า
เขาจะแข่งฤทธิกัน ชิงมิ่ง สมรเฮย
ไปกับไอยกาถ้า ช่องได้ไชยชิง
๗๗ ชวนหลานแล้วผลัดผ้า คากรอง
หนังพยัฆสใบครอง ห่อเกล้า
พาหน่อกษัตริยสอง เสดจจาก กุฎินา
เดินยะเหยาะเหย่าเข้า ถิ่นท้องทางพนม ฯ
</tpoem>
แผ่นที่ ๑๒ - พระศรีสุนทรโวหาร
| ๗๘ พลางชมพรรณมิ่งไม้ | ในดง | ||
| จำยกมหาหง | เกดแก้ว | ||
| จำปีปีบประยง | ยวนกลิ่น ขจรนา | ||
| ตาคุ่มมตาดแต้ว | หมากต้องตาเสือ ฯ | ||
| ๗๙ โยมโดยดอกแย้มช่อ | ชูไสว | ||
| สายหยุดอุไทยไข | กลิ่นกล้า | ||
| ปริกปรูประดู่ใน | ดงดื่น ดาษแฮ | ||
| พวงพะยอมย้อยรย้า | ยั่วเย้าภิรมย์ชม ฯ | ||
| ๘๐ เดินทางหว่างโขดขั้น | สิงขร | ||
| เงื้อมแง่ฉง้อนงอน | ชโงกง้ำ | ||
| ยลยอดจดอำพร | พยับหมอก มัวแฮ | ||
| โกรกกรอกซอกเหวถ้ำ | ถิ่นท้องธารไหล ฯ | ||
| ¬๘๑ ชมสัตวจัตุบาทเต้น | ตามพง | ||
| หมีเม่นพยัคฆยง | ย่องจ้อง | ||
| กำโองอิกกระจง | โจนวิ่ง หนีนา | ||
| จามรีขนข้อง | หยุดเปลื้องปลดขน ฯ | ||
| ๘๒ บัดยลพยัคฆร้าย | ราวี | ||
| โผนเผ่นปะทะหมี | มุ่งมล้าง | ||
| หมีโถมรับทันที | ทยานตบ เสือแฮ | ||
| แขงต่อแขงงัดง้าง | ปลุกปล้ำผงำหงาย ฯ | ||
| ๘๓ งูเหลือมเลี้ยวไล่เนื้อ | เวียนวง | ||
| หางตวัดรัดกวางดง | แด่วดิ้น | ||
| ดิกๆ บ่ทันปลง | ชีพสนิท เลยนา | ||
| งูขยอกกลืนสิ้น | อิ่มเท้อรทวยกาย ฯ | ||
| ๘๔ ชมพลางทางรีบเต้า | ตำเนิน | ||
| การด่วนบชวนเพลิน | เพลิดช้า | ||
| ดุ่มดัดลัดทางเถิน | ทิวพฤกษ ไพรพ่อ | ||
| ลุทวารเวียงล้า | เลื่อยช้าบทจร ฯ | ||
แผ่นที่ ๑๓ - หลวงฤทธิพลไชย
| ๘๕ พระวสิฐสวามิตรเยื้อง | ยาตรา | ||
| นำพระลักษณรามา | ค่อยคล้อย | ||
| เข้าในมิถิลา | ลานเนตร เลงแฮ | ||
| แถววิถีใหญ่น้อย | ปราบพื้นภูมเสมอ ฯ | ||
| ๘๖ ปราการประกอบแก้ว | ผลึกลาย | ||
| หอรบนางจรัลราย | รอบล้อม | ||
| เชิงเทินเกลี่ยกรวดทราย | สีนาด อเนกนา | ||
| ประจุประจำป้อม | ทั่วทั้งวังวง ฯ | ||
| ๘๗ สนุกนิ์สนานปานเปรียบด้าว | แดนสวรรค์ | ||
| ราบรื่นหนทางจรัล | ร่มไม้ | ||
| เรือนราษฎร์อเนกอนันต์ | นับหมื่น แสนนา | ||
| แลกลาดตึกเก๋งใกล้ | เกลื่อนข้างทางจร ฯ | ||
| ๘๘ แถวผลูดูพิฦกล้วน | ธงฉัตร | ||
| วายุแกว่างไกวสะบัด | โบกฟ้า | ||
| รายเรียบเรียบราชวัตร | ตรลอดลิ่ว | ||
| เพลินเนตรหลงแลช้า | ชื่นชื้นชวนชม ฯ | ||
| ๘๙ เรียดทางสองข้างรวจ | รัฐยา | ||
| สาวหนุ่มพฤฒพราหมณา | นั่งร้าน | ||
| ขายแพรม่วงพัตรา | โหมดตาด | ||
| อัดตลัดผ้ายกก้าน | แย่งเกี้ยวกรวยเชิง ฯ | ||
| ๙๐ บ้างขายเครื่องแก้วเลี่ยม | ลวดลาย | ||
| โคมกิ่งตะเกียงราย | เรียบตั้ง | ||
| กระจกกระจ่างฉาย | ฉากรูป ภาพนา | ||
| โต๊ะถาดทองขาวทั้ง | ซ่อมช้อนจานชาม ฯ | ||
| ๙๑ บางแห่งแต่งร้านเรียบ | เจริญตา | ||
| ขายเครื่องสุคนธา | รศเร้า | ||
| หอมตรลบอบนาษา | สองกาษัตริย์ ท่านแล | ||
| เพลินพิศพลางไต่เต้า | ติดต้อยตามครู | ||
แผ่นที่ ๑๔ - หลวงฤทธิพลไชย
| ๙๒ เลยเข้าทวาเรศชั้น | ปราการ ในแฮ | ||
| พิศเพ่งเลงราชถาน | ทั่วพื้น | ||
| แสนสนุกนิ์ศุขสำราญ | นัคเรศ ท่านนา | ||
| ดูสง่างามคฤกครื้น | ทั่วทั้งราชถาน ฯ | ||
| ๙๓ หอคอยลอยลิ่วห้อง | คัคณานต์ | ||
| สูงแข่งเภราคาร | คู่ด้าว | ||
| ทิมแถวที่เทพยสถาน | สิงสถิตย เสถียรนา | ||
| ถึงถัดโรงทานท้าว | อุทิศตั้งตามถนน ฯ | ||
| ๙๔ โรงกรีโรงรถม้า | มีครบ ครันแฮ | ||
| สนามคชปรลองรบ | เรียบพื้น | ||
| พิศเพียงอมรภพ | ภูมภาค | ||
| แลโล่งตรลอดครื้น | ครึกล้ำสนามหลวง ฯ | ||
| ๙๕ โรงทหารหัดฝึกซ้อม | สัปยุทธ | ||
| คลังเครื่องสรรพอาวุธ | แต่งตั้ง | ||
| โรงปืนคาบผาชุด | ชนวนนก สับแฮ | ||
| ดึกใส่ดินดำทั้ง | มาดก้อนดินปลิว ฯ | ||
| ๙๖ โอโถงโรงพักร้อน | รโหถาน | ||
| ปูแผ่นศิลาลาน | ลาดแผ้ว | ||
| ศาลาลูกขุนศาล | สุรัศ วดีแฮ | ||
| โรงหล่อต่อคลังแก้ว | แกล่ใกล้คลังทอง ฯ | ||
| ๙๗ ทิมดาบองครักษทั้ง | แปดกรม อยู่นา | ||
| หอพระสาตราคม | ปิดป้อง | ||
| โรงพักจัตุสดมภ์ | ดูสะอาด เนตรนอ | ||
| ทิมดาบกรมวังห้อง | เครื่องทั้งทิมสงฆ์ ฯ | ||
| ๙๘ เรืองหลวงประเล่ห์แม้น | วิมาน แมนเอย | ||
| ปราสาทรัตนกาญจน์ | ก่ำฟ้า | ||
| มุขลดสี่เหลี่ยมบาน | บังอวด อุไรแฮ | ||
| ลอยลีวแลเลิศห้า | ยอดเฟื้อยฟูโพยม ฯ | ||
แผ่นที่ ๑๕ – หลวงฤทธิพลไชย
| ๙๙ พระปรัศอัฒโยคแก้ว | กาญจนา | ||
| เรืองรัตนมณฑิรา | อร่ามรุ้ง | ||
| รงคัลราชสวภา | คารเพริศ เพรานอ | ||
| มุขเด็จเด่นนาคสดุ้ง | ประดับแก้วกนกแกม ฯ | ||
| ๑๐๐ ตึกสนมตำหนักตั้ง | ตรลอดแล | ||
| บงเบิกบานพระแกล | ทุกห้อง | ||
| รวยรูดวิสูตแพร | ผูกภู่ กลิ่นเอย | ||
| ตาข่ายแขวนขึงคล้อง | เครื่องห้อยตรลบหอม ฯ | ||
| ๑๐๑ จักกฤบณ์พิศภาคพื้น | ไพชนต์ | ||
| ชายเนตรบงแกลบน | เบิกไว้ | ||
| หวังจิตรคิดจักยล | เยาวลัก ษมีนา | ||
| บุญบุพเพดลให้ | ปรสบสร้อยศรีสมร ฯ | ||
| ๑๐๒ ปางองค์เยาวเรศล้ำ | ลักษมี | ||
| สถิตยแทบปราสาทสี | หาศน์ห้อง | ||
| ดลใจนาฎทษฏดี | โดยช่อง แกลแล | ||
| ไนยเนตรนางเลงต้อง | เนตรไท้ผทมสินธุ์ ฯ | ||
| ๑๐๓ กุศลสองก่อนสร้าง | ทันถึง | ||
| เสียวจิตรพิศวาศรึง | รักร้อน | ||
| ต่างองค์ต่างหลงตลึง | ลานเสน่ห์ กันนา | ||
| พระเหลือบเยาวลักษณ์ค้อน | ตอบให้ในที ฯ | ||
| ๑๐๔ จักรรัตน์ปรวัดว้า | สวาศครัน | ||
| เยาวลักษณ์ลานทรวงกรสัล | เสน่หไท้ | ||
| เคยรองบทเรศธรรม์ | มิกราช มานา | ||
| ความรักรุมจิตรให้ | เร่าร้อนรัญจวล ฯ | ||
| ๑๐๕ อาวตารดาลเสน่ห์ด้วย | นวลอนุช | ||
| แสนรักอรรคเรศสุด | สวาศล้ำ | ||
| จะยาตรไป่ยาตรหยุด | ยืนเพ่ง เพลินนา | ||
| บงนาฎบอิ่มน้ำ | จิตรปลื้มลืมองค์ ฯ | ||
ห้องที่ ๔ พระรามสบเนตรกับนางสีดา กับพิธียกมหาธนูโมลี แผ่นที่ ๑๖ – หลวงฤทธิพลไชย
| ๑๐๖ พระลักษณ์เหนหริเพี้ยน | จริตผิต | ||
| กรบัตรยอกรสกิด | กล่าวถ้อย | ||
| ดังฤๅพระทรงฤทธิ | รออยู่ | ||
| เชิญเสดจยูรยาตรคล้อย | คลาศไท้นักธรรม์ ฯ | ||
| ๑๐๗ ฟังองค์พระอนุชโอ้ | อดสู ใจนา | ||
| ฝืนจิตรจรตามผูล | เหลือบซ้าย | ||
| แลขวากลับมาดู | ดวงสวาศ พี่เอย | ||
| ถอนทอดหฤไทยย้าย | ย่างเยื้องยลสมร ฯ | ||
| ๑๐๘ ดูใดไป่ปลื้มเปรียบ | บังอร พี่เอย | ||
| แสนสุดอาไลยสมร | แม่นี้ | ||
| เงยภักตร์เพ่งบัญชร | ทุกช่อง แกลนา | ||
| แลตระลอดจนลี้ | ลับแล้วเลยจร ฯ | ||
| ๑๐๙ ลักษมีศรีสวัสดิ์แก้ว | กัลยา ณีแฮ | ||
| พิศเพ่งพระจักรา | คลาศแคล้ว | ||
| นางแสนสุดเสนหา | หริรักษ ท่านเอย | ||
| แลส่งลับเนตรแล้ว | หับห้องโหยหวน ฯ | ||
| ๑๑๐ พระวสิฐสวามิตรเต้า | ตามถนน | ||
| กอบกิจสำรวมสกนธ์ | แช่มช้า | ||
| พระลักษณรีบจรดล | โดยด่วน มานา | ||
| หริรักษรึงจิตรว้า | วุ่นด้วยดวงสมร | ||
| ๑๑๑ เหลียวหลังแลลับแล้ว | จรลี | ||
| ตามอุไภยมุนี | นารถเต้า | ||
| ถึงโรงราชพิธี | ทองเพริศ พรายนา | ||
| พระวสิฐนำสองเข้า | สู่พื้นภูมิสถาน ฯ | ||
| ๑๑๒ สถิตยเหนือราชอาศน์พื้น | พรมปู | ||
| ชายเนตรชำเลืองดู | เครื่องตั้ง | ||
| จักรฤกษณพิศเพ่งธนู | นึกกรยิ่ม ใจนา | ||
| คงจักสมคิดครั้ง | คาบนี้ตรนักเหน ฯ | ||
แผ่นที่ ๑๗ – หลวงฤทธิพลไชย
| ๑๑๓ ปางองค์อัมเรศรเจ้า | จอมไตร ตรึงษเฮย | ||
| ทราบกิจกระแหน่ใน | ชนกท้าว | ||
| จะอภิเษกทรามไวย | วรลัก ษมีแฮ | ||
| ป่าวราชร้อยเอจด้าว | ดื่นหน้ามาประชุม ฯ | ||
| ๑๑๔ เสี่ยงศิลป์โมฬีตตั้ง | พิธี การแฮ | ||
| กระษัตริยองค์ใดมี | เดชแกล้ว | ||
| ยกศิลป์สิทธิโมฬี | ชูเชิด ได้นา | ||
| จะเศกเปนเขยแก้ว | ก่อเกื้อวิวาห์การ ฯ | ||
| ๑๑๕ คาบนี้พระกฤษณล้ำ | เลิศไกร | ||
| พระจะยกศิลป์ไชย | เชิดฟ้า | ||
| จำเราจักลงไป | เปนประ ธานนา | ||
| คอยดับวิวาทว้า | วุ่นให้เหือดหาย ฯ | ||
| ๑๑๖ ส่องเหตุเหนเสร็จท้าว | มัฆพาน | ||
| ออกจากรัตนพิมาน | มาศเต้า | ||
| นำฝูงเทพย์บริวาร | แหวกเมฆ มาแฮ | ||
| ถึงนิเวศวาสพเข้า | สู่พื้นโรงทอง ฯ | ||
| ๑๑๗ ปางนรินทร์ชนกเจ้า | จอมนรา กรแฮ | ||
| ทรงพระโสมนัศปรา | รภเร้า | ||
| ครันหมู่เทพย์สิทธา | สถิตยที่ ประชุมนอ | ||
| จึ่งเสดจบทจรเข้า | สู่ห้องสรงสนาน ฯ | ||
| ๑๑๘ เสร็จสรงทรงเครื่องแล้ว | จรลี | ||
| สรรพส่ำสุรเสนี | แห่ห้อม | ||
| ถึงโรงราชพิธี | ประทับแท่น ทองแฮ | ||
| อภิวาทเทเวศรพร้อม | ทั่วทั้งฤๅษี | ||
| ๑๑๙ จึ่งพระภูวนารถไท้ | ทัศนา | ||
| ร้อยเอจกระษัตริยมา | มั่วพร้อม | ||
| แต่งองค์ประดับอา | ภรณ์เพริศ เพราแฮ | ||
| สถิตยที่ประชุมล้อม | รอบเฝ้าฟังกระแส ฯ | ||
แผ่นที่ ๑๘ – หลวงฤทธิพลไชย
| ๑๒๐ พระยลราเมศทั้ง | อนุชา | ||
| งามยิ่งกระษัตรา | ทุกด้าว | ||
| จึ่งถามพระสิทธา | สิศยท่าน สองฤๅ | ||
| เปนหน่อกระษัตริยท้าว | เฃตรแคว้นแดนไฉน ฯ | ||
| ๑๒๑ พระวสิฐจึ่งตอบถ้อย | แถลงความ | ||
| สิศย์รูปชื่อลักษณ์ราม | พี่น้อง | ||
| เปนหน่อทธรฐนาม | ปิตุเรศ สองนา | ||
| ผ่านอยุทธเยศป้อง | ไพร่ฟ้าประชาเกษม ฯ | ||
| ๑๒๒ ยินข่าวบพิตรตั้ง | พิธี การแฮ | ||
| จักเสี่ยงศรโมฬี | เลิศอ้าง | ||
| จึ่งพาศิศยสองลี | ลาศสู่ สถานนา | ||
| เพราะใคร่อยากยลบ้าง | แต่โพ้นห่อนเหน ฯ | ||
| ๑๒๓ ทรงสดับดาบศอ้าง | ออกความ ชัดแฮ | ||
| ประจักษสุริย์วงษนาม | นิเวศด้าว | ||
| นึกรักพระลักษณ์ราม | รึงจิตร พระนา | ||
| ถวิลวาบหฤไทยท้าว | ใคร่ได้เปนเขย ฯ | ||
| ๑๒๔ กรองจิตรคิดยักเยื้อง | ขยับขยาย ยากนา | ||
| กระษัตริยมามากหลาย | แหล่งล้น | ||
| ตริพลางตรัสถามนรายน์ | ปิตุเรศ ศุขฤๅ | ||
| เสวยสวัสดิ์พิพัฒน์พ้น | เศิกเสี้ยนเบียฬไฉน ฯ | ||
| ๑๒๕ จักรกฤษณ์อัญชลิตแล้ว | ทูลสาร | ||
| ปิตุเรศดำรงสถาน | ท่านไท้ | ||
| นฤทุกขศุขสำราญ | นัคเรศ เรืองแฮ | ||
| ทุกทั่วทวยราฎรได้ | ศุขพร้อมไพบูลย์ ฯ | ||
| ๑๒๖ ฟังหริทูลเสร็จแล้ว | พระภู ธรแฮ | ||
| ตั้งสัตย์ทรงเสี่ยงธนู | นึกพร้อง | ||
| ใครควรธิดากู | จงยก ขึ้นนา | ||
| เสร็จเสี่ยงสั่งฆาฏฆ้อง | หึ่งให้ไชยเฉลิม ฯ | ||
แผ่นที่ ๑๙ - หลวงฤทธิพลไชย
| ๑๒๗ ร้อยเอจกระษัตริยได้ | สดับเสียง ฆ้องแฮ | ||
| ต่างด่วนดำเนิรเคียง | แข่งหน้า | ||
| ยัดเยียดเบียดเสียดเถียง | กันวุ่น วายนอ | ||
| อุดตลุดฉุดคร่าท้า | ยุทธอ้างอวดหาญ ฯ | ||
| ๑๒๘ อมเรศรเหนกรษัตริยถุ้ง | เถียงกัน วุ่นแฮ | ||
| โบกหัดถ์ตรัสห้ามพลัน | กล่าวอ้าง | ||
| ศิลป์พระศิวจอมจรร | โลงเล่ม นี้นอ | ||
| ควรคู่ต่อผู้สร้าง | สิ่งพร้อมอภินิหาร ฯ | ||
| ๑๒๙ บุญนิจฤทธิน้อยอย่า | นึกประสงค์ เลยนา | ||
| ต่อคู่พระยุพยง | ยกได้ | ||
| เรามาจักเปนองค์ | ประธานแก่ ท่านเอง | ||
| กำหนดผลัดกันให้ | ยกครั้งคราวลองค์ ฯ | ||
| ๑๓๐ ทุกกระษัตริยโดยสั่งท้าว | สหัศไนย | ||
| ผลัดเปลี่ยนกันเข้าไป | ทั่วหน้า | ||
| ยกศิลป์แต่จะไหว | สักนิด เปล่าแฮ | ||
| สุดฤทธิสิ้นแรงล้า | ล่าแล้วถอยหลัง ฯ | ||
| ๑๓๑ ชนกยลราชร้อยเอจ | ยกศิลป์ | ||
| ไป่เคลื่อนสมเหมือนถวิล | จิตรไว้ | ||
| จึ่งจอมจักรวัติผิน | ภักตร์พจน์ พลันแฮ | ||
| สั่งพระลักษณ์รามให้ | เร่งเข้ายกศร ฯ | ||
| ๑๓๒ ทรงสังข์รับสั่งแล้ว | อวยกนิษฐ ก่อนแฮ | ||
| พระลักษณ์ถวายอัญชลิต | เสร็จเต้า | ||
| กรายกรจับศรสิทธิ | เขยื่อนขยิ่ม ใจนา | ||
| จึ่งกลับสู่ที่เฝ้า | เชฐไท้ผทมสินธุ์ ฯ | ||
| ๑๓๓ พระกฤษณรักษรู้ | ทีองค์ อนุชแฮ | ||
| จึ่งเสด็จดำเนิรหงษ | แช่มช้อย | ||
| ยื่นหัตถ์ยกศิปล์ทรง | ชูเชิด ไว้นา | ||
| จะหนักแต่สักน้อย | หนึ่งนั้นฤๅมี ฯ | ||
ห้องที่ ๕ ท้าวชนกจักรวรรดิส่งราชสาสน์ไปยังศรีอยุธยา แผ่นที่ ๒๐ - หลวงฤทธิพลไชย ๑๓๔ เสร็จแสดงวรเดชท้าว สายศิลป์ ประลองแฮ ไหวหวั่นทั่วปัถพิน แผ่นฟ้า พโยมพยับอับเมฆิน ครรชิต ช่วงนา วายุพัดปัดป่าวหล้า โลกยแจ้งแสงสูริย ฯ
๑๓๕ ปางองค์เทวราชไท้ ทัศนา
ราเมศยกศิลป์ปรา กฏแกล้ว
จึ่งเป่าพิไชยมหา สังข์เสนาะ เสียงเอย
โหรลั่นฆ้องประโคมแล้ว อ่านอ้างอวยพร ฯ
๑๓๖ ร้อยเอจกรษัตริยได้ ทฤษดี
หริรักษยกศรศรี เหนี่ยวน้าว
อัปหยดย่านฤทธี ถวิลสวาศ วุ่นแฮ
ลาบาทเทวราชท้าว ชนกแล้วคืนนคร ฯ
๑๓๗ วัชรินทรเทพยทั้ง อมร มากนา
นักสิทธิวิทยาธร ทั่วหน้า
ประชุมที่ยกศร ศุภกิจ แล้วแฮ
ลาชนกคืนสู่หล้า แหล่งด้าวแดนตน ฯ
๑๓๘ จักรวรรดิตรัสด้วยพร ดาบศ สองเอย
จะเศกสองเยาวยศ ยิ่งไท้
ข้าจักส่งสารจรด จอมอยุทธ ท่านแฮ
มอบอปวิวาห์ให้ พรักพร้อมพงษประยูร ฯ
๑๓๙ บัดสั่งอาลักษณผู้ ผจงสาสน์ เสร็จนา
จาฤกใส่แผ่นกาญจน์ กล่องแก้ว
แต่งทูตม่งมาสถาน อยุทธถั่น ถึงแฮ
ตรงสู่ลูกขุนแล้ว เล่าแจ้งแถลงไข ฯ
๑๔๐ ส่งสาสน์เสนิศรน้อม ทูลทธ รฐนา
ทราบเสร็จดให้หาพรด สัตรุศเฝ้า
ขุนแสะรับสั่งบท จรจาก อยุทธแฮ
ถึงถิ่นไกยเกษเข้า สู่ไท้ทูลแถลง ฯ
</tpoem>
ห้องที่ ๖ พระพรตพระสัตรุดทูลลาท้าวไกยเกษเพื่อไปอยุธยา
แผ่นที่ ๒๑ - พระยาสุนทรนุรักษ
| ๑๔๑ พระพรตสตรุตสดับแจ้ง | พจมาน | ||
| ในศุภลักษณสาสน | ชนกไท้ | ||
| โสมนัศสุดจักปาน | ใดเปรียบ | ||
| เสมอรศอำมฤตยไล้ | ลูบให้เย็นกมล ฯ | ||
| ๑๔๒ สองเสด็จโดยด่วนเฝ้า | ไอยกา | ||
| นบบาททูลจอมนรา | ธิราชท้าว | ||
| หลานรักจักขอลา | บัวบาท พระเอย | ||
| ไปอยุธยาด้าว | ดุจได้สดับสาสน ฯ | ||
| ๑๔๓ ด้วยองค์มงกุฏเจ้า | จอมอยุท ธยาเอย | ||
| จะอภิเศกพระทรงครุธ | แก่นไท้ | ||
| กับพระลักษมีสุด | โสมนัศ ยิ่งนา | ||
| ในมิถิลานครให้ | แต่งตั้งสยุมพร ฯ | ||
| ๑๔๔ ปางปิ่นไกยเกษท้าว | กรุงกษัตริย์ | ||
| เปรมกะมลศุขพิพิฒ | ใช่น้อย | ||
| สดับสองวรราชนัด | ดากล่าว ทูลแฮ | ||
| จึ่งพระดำหรัสถ้อย | สวัสดิให้ไชยเฉลิม ฯ | ||
| ๑๔๕ หลานรักจงรีบร้อน | เร็วพลัน | ||
| ไปอยุทธย์โดยวัน | เริ่มไว้ | ||
| กอบการวิวาห์สรร | ศุภฤกษ สองนา | ||
| ตามพระราชสาสนไท้ | ท่านท้าวบิดุรงค์ ฯ | ||
| ๑๔๖ สองจงทูลบาทไท้ | ทธรฐ | ||
| อีกพระกฤษณปรากฎ | เกียรติแกล้ว | ||
| จงเจริญพระชนม์ยศ | สวัสดิ์ยิ่ง ยืนนา | ||
| เปนปิ่นจันโลงแผ้ว | ผ่องฟ้ามหาสฐาน ฯ | ||
| ๑๔๗ พระทรงอนุญาติแล้ว | ตรัสสอน | ||
| สองจากไอยกาจร | จิตรว้า | ||
| จะยาตรพยุหรอน | แรมเถื่อน | ||
| ไตรตรวจผลช้างม้า | แวดล้อมวงรวัง ฯ | ||
ห้องที่ ๗ พระพรตพระสัตรุดทูลลาท้าวไกยเกษไปอยุธยา เพื่อตามเสด็จไปในงานวิวาห์พระรามที่มิถิลา แผ่นที่ ๒๒ - พระยาสุนทรนุรักษ
| ๑๔๘ อย่าหมิ่นประมาทด้วย | มรรคา | ||
| ไพพิศม์สัตวพาลา | เหล่าร้าย | ||
| ปิศาจภูตมายา | ลวงหลอก หลอนแฮ | ||
| จะยกจะยาตรย้าย | หยุดยั้งรวังไภย ฯ | ||
| ๑๔๙ จงผันจงผ่อนให้ | พักพล | ||
| แรมอยดรอแรมคน | ล่าล้า | ||
| หายเหนื่อยจึ่งจรดล | พยุห์ยาตร ไปนา | ||
| พลบค่ำชรอ่ำฟ้า | อย่าได้บทจร ฯ | ||
| ๑๕๐ จงจำกำหนดข้อ | คำสอน | ||
| เสร็จประสาศอวยพร | เพิ่มให้ | ||
| จงสวัสดิ์สถาวร | เจริญศุข หลานเอย | ||
| สรรพทุกข์ขุกเข็ญไข้ | อย่าข้องรคายเคือง ฯ | ||
| ๑๕๑ พระพรตสัตรุตน้อม | ประนมกร | ||
| รับสั่งรับคำสอน | ใส่เกล้า | ||
| ดังได้อมฤตยพร | ภูลเพิ่ม | ||
| ลาบาทไอ่ยกาเจ้า | แผ่นพื้นภูวดล ฯ | ||
| ๑๕๒ เสด็จกลับปราสาทแก้ว | กาญจนา | ||
| ทรงประทับปรางปรา | โมชท้าว | ||
| สั่งขุนมุขมาตยา | เตรียมพยุห ยาตรเฮย | ||
| เราจักไปอยุทธด้าว | ก่อนด้วยโดยพลัน ฯ | ||
| ๑๕๓ เสนีทั้งสี่น้อม | ปรนตถวาย กรนา | ||
| รับสั่งน้องนารายน์ | รีบร้อน | ||
| สู่ศาลลูกขุนหมาย | ทุกหมวด กองแฮ | ||
| เกณฑ์หมู่จตุรงค์ต้อน | จัดเข้าตามขบวน ฯ | ||
| ๑๕๔ พลคชจัดคชเชื้อ | ฉัททันต์ | ||
| เสยส่ายซึมซับมัน | น่าท้าย | ||
| ผูกเครื่องคร่ำสุวรรณ | ชลุฉลัก ลายแฮ | ||
| ขุนคชขับขยายย้าย | ย่างเยื้องยืนทยาน ฯ | ||
แผ่นที่ ๒๓ - พระยาสุนทรนุรักษ์
| ๑๕๕ พลม้าผูกม้าชาติ | สินธพ | ||
| เริงร่ารณรงค์รบ | ร่านร้อง | ||
| เครื่องผูกประดับครบ | ดาวมาศ มณีนา | ||
| ขุนขับจับทวนจ้อง | จิตรห้าวฮึกหาญ ฯ | ||
| ๑๕๖ พลรถจัดรถร้า | รณรงค์ | ||
| เทียมเทียบสินธพอง | อาจห้าว | ||
| สาระถีท่าทียง | ยลสง่า งามเอย | ||
| กรก่งเกาทัณฑ์น้าว | เหนี่ยวจ้องจักแผลง ฯ | ||
| ๑๕๗ พลรบเริ่งร่าร้าย | ฤทธี | ||
| กวัดแกว่งตาวทำที | เทิดท้า | ||
| เขนทองโล่กฤชตรี | ธนูน่า ไม้เฮย | ||
| แลสะพรึบเพียบหล้า | สลับล้วนขบวนพล ฯ | ||
| ๑๕๘ จัดขบวนพยุหริ้ว | รายธง | ||
| ขุนรถจัดรถทรง | เสร็จพร้อม | ||
| บุษบกสุวรรณรหง | เรืองรัตน์ อร่ามแฮ | ||
| เทียมแสะเทียบเกยน้อม | นารถไท้ทูลแถลง ฯ | ||
| ๑๕๙ สององค์ทรงสดับแล้ว | ลีลา | ||
| ยังที่สรงธารา | ลูบไล้ | ||
| เสร็จประสุคันธา | ขจรกลิ่น ฟุ้งแฮ | ||
| สองขัดติยราชไท้ | เสด็จเข้าประดับองค์ | ||
| ๑๖๐ ทรงสนับเพลาตาดพื้น | พรายพรัน | ||
| ภูษิตรฉลององค์สุวรรณ์ | พร่างพร้อย | ||
| ตาบทิศทับทรวงสรร | สอดมาศ กรเฮย | ||
| สรวมประวิชประดับสร้อย | อิกสอิ้งมกุฎทรง ฯ | ||
| ๑๖๑ ครั้นเสร็จสองย่างเยื้อง | ยาตรา | ||
| ทรงรถเรืองรัตนา | กนกพริ้ง | ||
| เครื่องสูงพัดโบกจา | มรมาศ | ||
| บังแซกคันชิงกลิ้ง | กลดกั้งบังสูริย์ | ||
แผ่นที่ ๒๔ - พระยาสุนทรนุรักษ ๑๖๒ ได้ฤกษโหรลั่นฆ้อง ขานไชย เสียงประโคมพลไคล คลาศเด้า เคลื่อนรถคชเกริกไหย์ เหิมร่าน รณนา ออกจากไกยเกษเข้า เฃตรแคว้นแดนดง ฯ
๑๖๓ เดินทางพลางพิศพื้น ภูมพนัศ
สพรุ่มพฤกษสพรั่งผลัด ช่อช้อย
ตูมบานตระการกลัด กลีบกลิ่น ลเวงแฮ
ชูเชิดผลพวงย้อย ยื่นระย้าศุกหอม ฯ
๑๖๔ ยลนางนวลแนบไม้ ขานาง
ยูงเหยียบยอดยางหาง ฝ่ายฟ้อน
คับแคจับคบคาง ตขาบจับ ตขบนา
เทงทูตเกาะกิ่งสะท้อน กทุ่มล้วนกทุงหลาย ฯ
๑๖๕ พิศพรรค์จตุบาทครื้น อารัญ
ลมั่งระมาดชมดสมัน เม่นสุ้ม
คณยองย่องยืนยัน พยัคฆ์ยอบ ขยับแฮ
ควายเถื่อนโคกทิงกลุ้ม เกลื่อนกล้ากลาดดง ฯ
๑๖๖ สองกษัตริย์เพลินพิศพื้น ไพรรหง
คลาเคลื่อนพลเดิรดง ด่วนเต้า
ชายแสงพระสุริยง ยาตรรถ ป่ายนา
ถึงถิ่นนครเข้า เฃตรด้าวอยุทธยา ฯ
๑๖๗ พระดำรัสให้หยุดยั้ง ยังภาย นอกนา
พอพักพวกพลกาย เลื่อยล้า
ทุกกองทุกแถวนาย หมวดตรวจ ตราแฮ
เสียงคฤกกึงก้องว้า วุ่นแส้เสียงฃาน ฯ
๑๖๘ รวมพลพรั่งพร้อมเสร็จ เสนี
ทูลแก่สองกรษัตริย์ ผ่านเกล้า
รวมพลพวกโยธี พักเหนื่อย แล้วนา
เชิญเสด็จยาตรเฝ้า บาทเบื้องบิตุรงค์ ฯ
</tpoem>
แผ่นที่ ๒๕ - พระยาสุนทรนุรักษ
| ๑๖๙ พระพรตสัตรุตพร้อม | เสนี | ||
| จากที่พักเสดจลี | ลาดเฝ้า | ||
| ถวายปรนตฟังคดี | บรมนารถ | ||
| แห่งบิตุเรศเจ้า | อยุทธย์ด้าวภูวดล ฯ | ||
| ๑๗๐ ปางพงษจักรพรรดิเจ้า | จอมธรรม์ | ||
| เหนพระโอรสพลัน | ประภาษถ้อย | ||
| ตรัสสั่งสุมันตัน | เตรียมพยุห์ ยาตรเฮย | ||
| ไตรตรวจจงเรียบร้อย | รุ่งแล้วจักจร ฯ | ||
| ๑๗๑ สุมันตันรับใส่เกล้า | กลับเวน | ||
| หมายบอกนอกในเกณฑ์ | ทั่วหน้า | ||
| รถรัตน์อัศวคเชนทร์ | หาญศึก | ||
| ทุกหมู่พลกลั่นกล้า | สพรั่งพร้อมสารทสรรพ์ ฯ | ||
| ๑๗๒ พลพระพรตเทียบต้อง | ตรางทัพ | ||
| นำน่าจตุรงค์สรรพ | เสร็จตั้ง | ||
| พลพระสัตรุตนับ | อนันต์แน่น เนืองแฮ | ||
| จัดเทียบเรียบริ้วรั้ง | พยุห์ป้องกองโกรย ฯ | ||
| ๑๗๓ ทัพกษัตริย์จัดพร้อม | จัตุรงค์ | ||
| ล้วนแต่โยธาอง | อาจแกล้ว | ||
| ถือครบเครื่องสาตรยง | ยุทธยิ่ง | ||
| พร้อมหมู่ทวยหาญแล้ว | เลื่อนริ้วรายพล ฯ | ||
| ๑๗๔ พลคชขุนคชขึ้น | คุมขอ | ||
| พลอัศว์กุมทวนยอ | พยศเต้น | ||
| พลรบจัดพลภอ | ครบเครื่อง สารทเฮย | ||
| พลรถขุนรถเขม้น | มุ่งน้าวเกาทัณฑ์ ฯ | ||
| ๑๗๕ รถทรงบฟุษบกชั้น | เฉดรหง | ||
| งอนแอกงามดุมกง | มาศแก้ว | ||
| เทียมเสวตอัศวพงษ | พลาหก หาญแฮ | ||
| รถประเทียบเทียมแสะแผ้ว | ผ่องพื้นผ่านดำ ฯ | ||
แผ่นที่ ๒๖ - พระยาสุนทรนุรักษ์
| ๑๗๖ จัดเสร็จทุกสิ่งตั้ง | พยุหยาตร ตราเฮย | ||
| ทัพน่าพลเพียบกลาด | เกลื่อนกลุ้ม | ||
| ทัพหลวงทัพหลังดาษ | ดูดื่น ดินนอ | ||
| กองแซกกองส้อนสุ้ม | พรั่งพร้อมพนักงาน ฯ | ||
| ๑๗๗ ปางบรมราชไท้ | ทธรฐ | ||
| สู่แท่นอลงกฎ | ก่องแก้ว | ||
| สามอรรคเรศประณต | นฤเบศร | ||
| นางพนักงานพัดแผ้ว | ผ่องน้ำพระไทยเกษม ฯ | ||
| ๑๗๘ พระจอมอยุธย์ด้าว | สถิตย์บน อาศน์เอย | ||
| ดำริห์การวิวาหจน | สว่างฟ้า | ||
| ชวนราชบุตรจรดล | กับนาฎ สามแฮ | ||
| โดยเสด็จจรทั้งห้า | สู่ห้องสรงสนาน ฯ | ||
| ๑๗๘ ไขปะทุมอุทกฟุ้ง | ฝอยฝน | ||
| สรงโสรดพระสกนธ์ | ผ่องแผ้ว | ||
| เสร็จทรงเครื่องพระสุคนธ์ | รศรื่น รวยแฮ | ||
| หกกษัตริย์สนานแล้ว | เสด็จเข้าประดับองค์ ฯ | ||
| ๑๘๐ บิดุรงทรงเครื่องต้น | เสร็จพลัน | ||
| เอารสทรงเครื่องสุวรรณ | พร่างฟ้า | ||
| สามนาฏเครื่องทรงสรร | เสาวภาคย์ ผ่องนา | ||
| เรืองอุไรอร่ามจ้า | แจ่มแก้วแพรวพราย ฯ | ||
| ๑๙๑ บิตุเรศยูรยาตรเยื้อง | กรายกร | ||
| ทรงพระแสงขรรค์จร | ฤทธิแกล้ว | ||
| พระเอารสทรงศร | สอดขัด องค์นา | ||
| งามดั่งแสงโสมแผ้ว | ผ่องฟ้าราศี ฯ | ||
| ๑๙๒ หกกษัตริย์เสด็จขึ้น | รถทรง | ||
| เทียมแสะสีกมุทยง | ยิ่งล้ำ | ||
| รถประเทียบเครื่องสูงธะ | ทิวสลับ สีนา | ||
| ขุนขับจับแสร้งช้ำ | หวดเร้าอัศดร ฯ | ||
