รำพันพิลาป

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

การปรับปรุง เมื่อ 07:37, 9 กรกฎาคม 2552 (ดูโค้ด) Admin (พูดคุย | เรื่องที่เขียน) (หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == หมวดหมู่:วรรณคดีไทย [[หมวดหมู่…') ← แตกต่างก่อนหน้า		รุ่นปัจจุบันของ 07:39, 9 กรกฎาคม 2552 (ดูโค้ด) Admin (พูดคุย | เรื่องที่เขียน) (→บทประพันธ์)
แถว 6:		แถว 6:
	== บทประพันธ์ ==		== บทประพันธ์ ==
	<tpoem>		<tpoem>
		+	๏ สุนทรทำคำประดิษฐ์นิมิตฝัน
		+	พึ่งพบเห็นเป็นวิบัติมหัศจรรย์  จึ่งจดวันเวลาด้วยอาวรณ์
		+	แต่งไว้เหมือนเตือนใจจะได้คิด  ในนิมิตเมื่อภวังค์วิสังหรณ์
		+	เดือนแปดวันจันทวาเวลานอน  เจริญพรภาวนาตามบาลี
		+	ระลึกคุณบุญบวชตรวจกสิณ  ให้สุขสิ้นดินฟ้าทุกราศี
		+	เงียบสงัดวัดวาในราตรี  เสียงเป็ดผีหวี่หวีดจังหรีดเรียง
		+	หริ่งหริ่งเรื่อยเฉื่อยชื่นสะอื้นอก  สำเนียงนกแสกแถกแสกแสกเสียง
		+	เสียงแมงมุมอุ้มไข่มาใต้เตียง  ตีอกเพียงผึงผึงตะลึงฟัง
		+	ฝ่ายฝูงหนูมูสิกกิกกิกร้อง  เสียวสยองยามยินถวิลหวัง
		+	อนึ่งผึ้งซึ่งมาทำประจำรัง  ริมบานบังบินร้องสยองเย็น
		+	ยิ่งเยือกทรวงง่วงเหงาซบเซาโศก  ยามวิโยคยากแค้นสุดแสนเข็ญ
		+	ไม่เทียมเพื่อนเหมือนจะพาเลือดตากระเด็น  เที่ยวซ่อนเร้นไร้ญาติหวาดวิญญาณ์ ฯ
		+
		+	๏ แต่ปีวอกออกขาดราชกิจ  บรรพชิตพิศวาสพระศาสนา
		+	เหมือนลอยล่องท้องชะเลอยู่เอกา  เห็นแต่ฟ้าฟ้าก็เปลี่ยวสุดเหลียวแล
		+	ดูฟากฝั่งหวังจะหยุดก็สุดเนตร  แสนเทวษเวียนว่ายสายกระแส
		+	เหมือนทรวงเปลี่ยวเที่ยวแสวงทุกแขวงแคว  ได้เห็นแต่ศิษย์หาพยาบาล
		+	ทางบกเรือเหนือใต้เที่ยวไปทั่ว  จังหวัดหัวเมืองสิ้นทุกถิ่นฐาน
		+	เมืองพริบพรีที่เขาทำรองน้ำตาล  รับประทานหวานเย็นก็เป็นลม
		+	ไปราชพรีมีแต่พาลจังทานพระ  เหมือนไปปะบระเพ็ดเหลือเข็ดขม
		+	ไปขึ้นเขาเล่าก็ตกอกระบม  ทุกข์ระทมแทบจะตายเสียหลายคราว ฯ
		+
		+	๏ ครั้งไปด่านกาญจน์บุรีที่กะเหรี่ยง  ฟังแต่เสียงเสือสีห์ชะนีหนาว
		+	นอนน้ำค้างพร่างพนมพรอยพรมพราว  เพราะเชื่อลาวลวงว่าแร่แปรเป็นทอง
		+	ทั้งฝ่ายลูกถูกปอบมันลอบใช้  หาแก้ได้ให้ไปเข้ากินเจ้าของ
		+	เข้าวัสสามาอยู่ที่สองพี่น้อง  ยามขัดข้องขาดมุ้งริ้นยุงชุม
		+	ทุกเช้าค่ำลำบากแสนยากยิ่ง  เหลือทนจริงเจ็บแสบใส่แกลบสุม
		+	เสียงฉู่ฉู่หวู่ว่อนเวียนร่อนรุม  เป็นกลุ่มกลุ่มกลุ้มกัดนั่งปัดยุง
		+	โอ้ยามยากอยากใคร่ได้เหล็กไหลเล่น  ทำทองเป็นปั้นเตาเผาถลุง
		+	ลองตำราอาจารย์ทองบ้านจุง  จดเกลือหุงหายสูญสิ้นทุนรอน ฯ
		+
		+	๏ คราวไปคิดปริศนาตามตาเถร  เขากาเพนพบมหิงส์ริมสิงขร
		+	มันตามติดขวิดคร่อมอ้อมอุทร  หากมีขอนขวางควายไม่วายชนม์
		+	เดชะบุญคุณพระอนิสงส์  ช่วยดำรงรอดตายมาหลายหน
		+	เหตุด้วยเคราะห์เพราะว่าไว้วางใจคน  จึ่งจำจนใจเปล่าเปลืองข้าวเกลือ ฯ
		+
		+	๏ โอ้ยามอยู่สุพรรณกินมันเผือก  เคี้ยวแต่เปลือกไม้หมากเปรี้ยวปากเหลือ
		+	จนแรงโรยโหยหิวผอมผิวเนื้อ  พริกกับเกลือกลักใหญ่ยังไม่พอ
		+	ทั้งผ้าพาดบาตรเหล็กของเล็กน้อย  ขโมยถอยไปทั้งเรือไม่เหลือหลอ
		+	เหลือแต่ผ้าอาศัยเสียใจคอ  ชาวบ้านทอถวายแทนแสนศรัทธา ฯ
		+
		+	๏ คิดถึงคราวเจ้านิพพานสงสารโศก  ไปพิศีโลกลายแทงแสวงหา
		+	ลงหนองน้ำปล้ำตะเข้หากเทวดา  ช่วยรักษาจึ่งได้รอดไม่วอดวาย
		+	วันไปอยู่ภูผาเขาม้าวิ่ง  เหนื่อยนอนพิงเพิงไศลหลับใจหาย
		+	ครั้นดึกดูงูเหลือมเลื่อยเลื่อมลาย  ล้อมรอบกายเกี้ยวตัวกันผัวเมีย
		+	หนีไม่พ้นจนใจได้สติ  สมาธิถอดชีวิตอุทิศเสีย
		+	เสียงฟู่ฟู่ขู่ฟ้อเคล้าคลอเคลีย  แลบลิ้นเลียแล้วเลื้อยแลเฟือยยาว
		+	ดูใหญ่เท่าเสากระโดงผีโป่งสิง  เป็นรูปหญิงยืนหลอกผมหงอกขาว
		+	คิดจะตีหนีไปกลัวไม้เท้า  โอ้เคราะห์คราวขึ้นไปเหนือเหมือนเหลือตาย ฯ
		+
		+	๏ เมื่อขาล่องต้องตอเรือหล่อล่ม  เจียนจะจมน้ำม้วยระหวยระหาย
		+	ปะหาดตื้นขึ้นรอดไม่วอดวาย  แต่ปะตายหลายหนหากทนทาน
		+	แล้วมิหนำซ้ำบุตรสุดที่รัก  ขโมยลักหลายหนผจญผลาญ
		+	ต้องต่ำต้อยย่อยยับอัประมาณ  มาอยู่วิหารวัดเลียบยิ่งเยียบเย็น
		+	โอ้ยามจนล้นเหลือสิ้นเสื่อหมอน  สู้ซุ่มซ่อนเสียมิให้ใครใครเห็น
		+	ราหูทับยับเยินเผอิญเป็น  เปรียบเหมือนเช่นพราหมณ์ชีมณีจันท์ ฯ
		+
		+	๏ จะสึกหาลาพระอธิษฐาน  โดยกันดารเดือดร้อนสุดผ่อนผัน
		+	พอพวกพระอภัยมณีศรีสุวรรณ  เธอช่วยกันแก้ร้อนค่อยหย่อนเย็น
		+	อยู่มาพระสิงหะไตรภพโลก  เห็นเศร้าโศกแสนแค้นสุดแสนเข็ญ
		+	ทุกค่ำคืนฝืนหน้าน้ำตากระเด็น  พระโปรดเป็นที่พึ่งเหมือนหนึ่งนึก
		+	ดังไข้หนักรักษาวางยาทิพย์  ฉันทองหยิบฝอยทองไม่ต้องสึก
		+	ค่อยฝ่าฝืนชื่นฉ่ำดั่งอำมฤก  แต่ตกลึกเหลือที่จะได้สบาย ฯ
		+
		+	๏ ค่อยเบาบางสร่างโศกเหมือนโรคฟื้น  จะเดินยืนยังไม่ได้ยังไม่หาย
		+	ได้ห่มสีมีหมอนเสื่ออ่อนลาย  ค่อยคลายอายอุตส่าห์ครองฉลองคุณ
		+	เหมือนพบปะพระสิทธาที่ปรารภ  ชุบบุตรลพเลี้ยงเหลือช่วยเกื้อหนุน
		+	สนอมพักตร์รักษาด้วยการุญ  ทรงสร้างบุญคุณศีลเพิ่มภิญโญ
		+	ถึงยากไร้ได้พึ่งหมือนหนึ่งแก้ว  พาผ่องแผ้วผิวพักตร์ขึ้นอักโข
		+	พระฤๅษีที่ท่านช่วยชุบเสือโค  ให้เรืองฤทธิ์อิศโรเดโชชัย
		+	แล้วไม่เลี้ยงเพียงแต่ชุบช่วยอุปถัมภ์  พระคุณล้ำโลกาจะหาไหน
		+	ช่วยชี้ทางกลางป่าให้คลาไคล  หลวิชัยคาวีจำลีลา
		+	แต่ละองค์ทรงพรตพระยศยิ่ง  เป็นยอดมิ่งเมืองมนุษย์นี้สุดหา
		+	จงไพบูลย์พูนสวัสดิ์วัฒนา  พระชันษาสืบยืนอยู่หมื่นปี ฯ
		+
		+	๏ เป็นคราวเคราะห์ก็ต้องพรากจากวิหาร  กลัวพวกพาลผู้ร้ายจำย้ายหนี
		+	อยู่วัดเทพธิดาด้วยบารมี  ได้ผ้าปีปัจจัยไทยทาน
		+	ถึงยามเคราะห์ก็เผอิญให้เหินห่าง  ไม่เหมือนอย่างอยู่ที่พระวิหาร
		+	โอ้ใจหายกลายกลับอัประมาณ  โดยกันดารเดือดร้อนไม่หย่อนเย็น
		+	ได้พึ่งพระปะแพรพอแก้หน้า  สองวัสสาสิ้นงามถึงยามเข็ญ
		+	คิดขัดขวางอย่างจะพาเลือดตากระเด็น  บันดาลเป็นปลวกปล่องขึ้นห้องนอน
		+	กัดเสื่อสาดขาดปรุทะลุสมุด  เสียดายสุดแสนรักเรื่องอักษร
		+	เสียแพรผ้าอาศัยไตรจีวร  ดูพรุนพรอนพลอยพาน้ำตาคลอ
		+	ถึงคราวคลายปลายอ้อยบุญน้อยแล้ว  ไม่ผ่องแผ้วพักตราวาสนาหนอ
		+	นับปีเดือนเหมือนจะหักทั้งหลักตอ  แต่รั้งรอร้อนรนกระวนกระวาย ฯ
		+
		+	๏ ถึงเดือนยี่มีเทศน์สมเพชพักตร์  เหมือนลงรักรู้ว่าบุญสิ้นสูญหาย
		+	สู้ซ่อนหน้าฝ่าฝืนสะอื้นอาย  จนถึงปลายปีฉลูมีธุระ
		+	ไปทางเรือเหลือสลดด้วยปลดเปลื้อง  ระคางเคืองข้องขัดสลัดสละ
		+	ลืมวันเดือนเขียนเฉยแกล้งเลยละ  เห็นแต่พระอภัยพระทัยดี
		+	ช่วยแจวเรือเกื้อหนุนทำบุญด้วย  เหมือนโปรดช่วยชูหน้าเป็นราศี
		+	กลับมาถึงผึ้งมาจับอยู่กับกระฎี  ทำรังที่ทิศประจิมริมประตู
		+	ต้องขัดเคืองเรื่องราวด้วยคราวเคราะห์  จวบจำเพาะสุริยาถึงราหู
		+	ทั้งบ้านทั้งวังวัดเป็นศัตรู  แม้นขืนอยู่ยากเย็นจะเห็นใคร
		+	เครื่องกระฎีที่ยังเหลือแต่เสื่อขาด  เข้าไสยาสน์ยุงกัดปัดไม่ไหว
		+	เคยสว่างกลางคืนขาดฟืนไฟ  จะโทษใครเคราะห์กรรมจึ่งจำจน ฯ
		+
		+	๏ โอ้อายเพื่อนเหมือนเขาว่ากิ่งกาฝาก  มิใช่รากรักเร่ระเหระหน
		+	ที่ทุกข์สุขขุกเข็ญเกิดเป็นคน  ต้องคิดขวนขวายหารักษากาย
		+	ได้พึ่งบ้างอย่างนี้เป็นที่ยิ่ง  สัจจังจริงจงรักสมัครหมาย
		+	ไม่ลืมคุณพูนสวัสดิ์ถึงพลัดพราย  มิได้วายเวลาคิดอาลัย ฯ
		+
		+	๏ จะลับวัดพลัดที่กระฎีตึก  สุดแต่นึกน้ำตามาแต่ไหน
		+	เฝ้านองเนตรเช็ดพักตร์สักเท่าไร  ขืนหลั่งไหลรินร่ำน่ารำคาญ
		+	คิดอายเพื่อนเหมือนเขาเล่าแม่เจ้านี่  เร่ไปปีละร้อยเรือนเดือนละร้อยบ้าน
		+	เพราะบุญน้อยย่อยยับอัประมาณ  เหลือที่ท่านอุปถัมภ์ช่วยบำรุง
		+	ต่อเมื่อไรไปทำทองสำเร็จ  แก้ปูนเพชรพบทองสักสองถุง
		+	จะผาสุกทุกสิ่งนอนกลิ้งพุง  กินหมูกุ้งไก่เป็ดจนเข็ดฟัน
		+	ขอเดชะพระมหาอานิสงส์  ซึ่งรูปทรงสัจศีลถวิลสวรรค์
		+	จะเที่ยวรอบขอบประเทศทุกเขตคัน  ขอความฝันวันนี้บอกดีร้าย ฯ
		+
		+	๏ แล้วร่ำภาวนาในพระไตรลักษณ์  ประหารรักหนักหน่วงตัดห่วงหาย
		+	หอมกลิ่นธูปงูบระงับหลับสบาย  ฝันว่าว่ายสายชะเลอยู่เอกา
		+	สิ้นกำลังยังมีนารีรุ่น  รูปเหมือนหุ่นเหาะเร่ร่อนเวหา
		+	ช่วยจูงไปไว้ที่วัดได้ทัศนา  พระศิลาขาวล้ำดังสำลี
		+	ทั้งพระทองสององค์ล้วนทรงเครื่อง  แลเลื่อมเหลืองเรืองจำรัสรัศมี
		+	พอเสียงแซ่แลหาเห็นนารี  ล้วนสอดสีสาวน้อยนับร้อยพัน
		+	ล้วนใส่ช้องป้องพักตร์ดูลักขณะ  เหมือนนางสะสวยสมล้วนคมสัน
		+	ที่เอกองค์ทรงศรีฉวีวรรณ  ดั่งดวงจันทร์แจ่มฟ้าไม่ราคี
		+	ทั้งคมขำล้ำนางสำอางสะอาด  โอษฐ์เหมือนชาดจิ้มเจิมเฉลิมศรี
		+	ใส่เครื่องทรงมงกุฎดังบุตรี  แก้วมณีเนาวรัตน์จำรัสเรือง
		+	รูปจริตพิศไหนวิไลเลิศ  เหมือนหุ่นเชิดโฉมแช่มแฉล้มเหลือง
		+	พอแลสบหลบชะม้ายชายชำเลือง  ดูปลดเปลื้องเปล่งปลั่งกำลังโลม
		+	ลำพระกรอ่อนชดประณตน้อม  แลละม่อมเหมือนหนึ่งเขียนวิเชียรโฉม
		+	หรือชาวสวรรค์ชั้นฟ้านภาโพยม  มาประโลมโลกาให้อาวรณ์
		+	แปลกมนุษย์ผุดผ่องละอองพักตร์  วิไลลักษณ์ล้ำเลิศประเสริฐสมร
		+	ครั้นปราศรัยไถ่ถามนามกร  ก็เคืองค้อนขามเขินสะเทินที
		+	ขืนถามอีกหลีกเลี่ยงหลบเมียงม่าย  เหมือนอายชายเฉยเมินดำเนินหนี
		+	นางน้อยน้อยพลอยตามงามงามดี  เก็บมาลีเลือกถวายไว้หลายพรรณ
		+	แล้วชวนว่าอย่าอยู่ชมพูทวีป  นิมนต์รีบไปสำราญวิมานสวรรค์
		+	แล้วทรงรถกลดกั้นนางทั้งนั้น  นั่งที่ชั้นลดล้อมน้อมคำนับ
		+	ที่นั่งทิพย์ลิบเลื่อนคล้อยเคลื่อนคล้าย  พรรณรายพรายเรืองเครื่องประดับ
		+	ประเดี๋ยวเดียวเฉียวฉิบแลลิบลับ  จนลมจับวับใจอาลัยลาน ฯ
		+
		+	๏ ซึ่งสั่งให้ไปสวรรค์หรือชันษา  จะมรณาในปีนี้เป็นปีขาล
		+	แม้นเหมือนปากอยากใคร่ตายหมายวิมาน  ขอพบพานภัคินีของพี่ยา
		+	ยังนึกเห็นเช่นโฉมประโลมโลก  ยิ่งเศร้าโศกแสนสวาทปรารถนา
		+	ได้แนบชมสมคะเนสักเวลา  ถึงชีวาม้วยไม่อาลัยเลย
		+	อยู่หลัดหลัดพลัดพรากไปฟากฟ้า  ให้ดิ้นโดยโหยหานิจจาเอ๋ย
		+	ถึงชาตินี้พี่มิได้บุญไม่เคย  ขอชื่นเชยชาติหน้าด้วยอาวรณ์
		+	แม้นรู้เหาะก็จะได้ตามไปด้วย  สู้มอดม้วยมิได้ทิ้งมิ่งสมร
		+	เสมอเนตรเชษฐาเวลานอน  จะกล่าวกลอนกล่อมประทับไว้กับทรวง
		+	สายสุดใจไม่หลับจะรับขวัญ  ร้องโอดพันพัดชาช้าลูกหลวง
		+	ประโลมแก้วแววตาสุดาดวง  ให้อุ่นทรวงไสยาสน์ไม่คลาดคลาย
		+	ยามกลางวันบรรทมจะชมโฉม  ขับประโลมข้างที่พัดวีถวาย
		+	แม้นไม่ยิ้มหงิมเหงาจะเล่านิยาย  เรื่องกระต่ายตื่นตูมเหลือมูมมาม
		+	ไม่รู้เหาะก็มิได้ขึ้นไปเห็น  แม้นเหมือนเช่นชาวสุธาภาษาสยาม
		+	ถ้ารับรักจักอุตส่าห์พยายาม  ไปตามความคิดคงได้ปลงทอง ฯ
		+
		+	๏ นี่จนใจไม่รู้จักที่หลักแหล่ง  สุดแสวงสวาทหมายไม่วายหมอง
		+	เมื่อยามฝันนั้นว่านึกนั่งตรึกตรอง  เดือนหงายส่องแสงสว่างดังกลางวัน
		+	เห็นโฉมยงองค์เอกเมขลา  ชูจินดาดวงสว่างมากลางสวรรค์
		+	รัศมีสีเปล่งดังเพ็งจันทร์  พระรำพันกรุณาด้วยปรานี
		+	ว่านวลหงส์องค์นี้อยู่ชั้นฟ้า  ชื่อโฉมเทพธิดามิ่งมารศรี
		+	วิมานเรียงเคียงกันทุกวันนี้  เหมือนหนึ่งพี่น้องสนิทร่วมจิตใจ
		+	จะให้แก้วแล้วก็ว่าไปหาเถิด  มิให้เกิดการระแวงแหนงไฉน
		+	ที่ขัดข้องหมองหมางเป็นอย่างไร  จะผันแปรแก้ไขด้วยใกล้เคียง ฯ
		+
		+	๏ สดับคำฉ่ำชื่นจะยื่นแก้ว  แล้วคลาดแคล้วคลับคล้ายเคลิ้มหายเสียง
		+	ทรงปักษาการเวกแฝงเมฆเมียง  จึ่งหมายเสี่ยงวาสนาอุตส่าห์คอย
		+	เหมือนบุปผาปาริกชาติชื่น  สุดจะยื่นหยิบได้มีไม้สอย
		+	ด้วยเดชะพระกุศลให้หล่นลอย  ลงมาหน่อยหนึ่งเถิดนะจะประคอง
		+	มิให้เคืองเปลื้องปลดเสียยศศักดิ์  สนอมรักร้อยปีไม่มีหมอง
		+	แม้นมั่งมีพี่จะจ้างพวกช่างทอง  หล่อจำลองรูปวางไว้ข้างเคียง ฯ
		+
		+	๏ คิดจนตื่นฟื้นฟังระฆังฆ้อง  กลองหอกลองทึ้มทึ้มกระหึ่มเสียง
		+	โกกิลากาแกแซ่สำเนียง  โอ้นึกเพียงขวัญหายไม่วายวัน
		+	วิสัยเราเล่าก็ไม่สู้ใฝ่สูง  นางฟ้าฝูงไหนเล่ามาเข้าฝัน
		+	ให้เฟือนจิตกิจกรมพรหมจรรย์  ฤๅสาวสวรรค์นั้นจะใคร่ลองใจเรา
		+	ให้รักรูปซูบผอมตรมตรอมจิต  เสียจริตคิดขยิ่มง่วงหงิมเหงา
		+	จะได้หัวเราะเยาะเล่นทุกเย็นเช้า  จึงแกล้งเข้าฝันเห็นเหมือนเช่นนี้
		+	แม้นนางอื่นหมื่นแสนแดนมนุษย์  นึกกลัวสุดแสนกลัวเอาตัวหนี
		+	สู้นิ่งนั่งตั้งมั่นถือขันตี  อยู่กระฎีดั่งสันดานนิพพานพรหม
		+	รักษาพรตปลดปละสละรัก  เพราะน้ำผักต้มหวานน้ำตาลขม
		+	คิดรังเกียจเกลียดรักหักอารมณ์  ไม่นิยมสมสวาทเป็นขาดรอน ฯ
		+
		+	๏ แต่ครั้งนี้วิปริตนิมิตฝัน  เฝ้าผูกพันมั่นหมายสายสมร
		+	สาวสวรรค์ชั้นฟ้าจงถาวร  เจริญพรพูนสวัสดิ์กำจัดภัย
		+	ซึ่งผูกจิตพิศวาสหมายมาดมุ่ง  มักนอนสะดุ้งด้วยพระขวัญจะหวั่นไหว
		+	เสวยสวรรค์ชั้นฟ้าสุราลัย  ช่วยเลื่อมใสโสมนัสสวัสดี ฯ
		+
		+	๏ ขอเดชะพระอุมารักษาสวาท  ให้ผุดผาดเพียงพักตร์พระลักษมี
		+	วิมานแก้วแววฟ้าฝูงนารี  คอยพัดวีแวดล้อมอยู่พร้อมเพรียง ฯ
		+
		+	๏ ขอเดชะพระอินทร์ดีดพิณแก้ว  ให้เจื้อยแจ้วจับใจแจ่มใสเสียง
		+	สาวสุรางค์นางรำระบำเรียง  คอยขับกล่อมพร้อมเพรียงเคียงประคอง
		+	ขอพระจันทร์กรุณารักษาศรี  ให้เหมือนมณีนพเก้าอย่าเศร้าหมอง
		+	เหมือนหุ่นเชิดเลิศล้วนนวลละออง  ให้ผุดผ่องผิวพรรณเพียงจันทรา ฯ
		+
		+	๏ ขอพระพายชายเชยรำเพยพัด  ให้ศรีสวัสดิ์สว่างจิตขนิษฐา
		+	หอมดอกไม้ในทวีปกลีบผกา  ให้หอมชื่นรื่นวิญญาณ์นิทรารมณ์ ฯ
		+
		+	๏ ขอเดชะพระคงคารักษาสนอม  อย่าให้มอมมีระคายเท่าปลายผม
		+	ให้เย็นเรื่อยเฉื่อยฉ่ำเช่นน้ำลม  กล่อมประทมโสมนัสสวัสดี ฯ
		+
		+	๏ ด้วยเดิมฉันฝันได้ยลวิมลพักตร์  สุดแสนรักลักประโลมโฉมฉวี
		+	ถวิลหวังตั้งแต่นั้นจนวันนี้  ขออย่ามีโทษโปรดยกโทษกรณ์
		+	ด้วยเกิดเป็นเช่นมนุษย์บุรุษราช  มาหมายมาดนางสวรรค์ร่วมบรรจถรณ์
		+	ขอษมาการุญพระสุนทร  ให้ถาพรภิญโญเดโชชัย ฯ
		+
		+	๏ อนึ่งโยมโฉมยงพระองค์เอก  มณีเมขลามาโปรดปราศรัย
		+	จะให้แก้วแล้วอย่าลืมที่ปลื้มใจ  ขอให้ได้ดั่งประโยชน์โพธิญาณ
		+	จะพ้นทุกข์สุขสิ้นมลทินโทษ  เพราะพระโปรดโปรยปรายสายสนาน
		+	ให้หน้าชื่นรื่นรสพจมาน  เหมือนนิพพานพ้นทุกข์เป็นสุขสบาย
		+	บวชตะบึงถึงตะบันน้ำฉันชื่น  ยามดึกดื่นได้สังวรอวยพรถวาย
		+	เหมือนพระจันทร์กรุณาให้ตายาย  กับกระต่ายแต้มสว่างอยู่กลางวง
		+	เหมือนวอนเจ้าสาวสวรรค์กระสันสวาท  ให้ผุดผาดเพิ่มผลาอานิสงส์
		+	ได้สมบูรณ์พูนเกิดประเสริฐทรง  ศีลดำรงร่วมสร้างพุทธางกูร
		+	อันโลกีย์วิสัยที่ในโลก  ความสุขโศกสิ้นกายก็หายสูญ
		+	เป็นมนุษย์สุดแต่ขอให้บริบูรณ์  ได้เพิ่มพูนผาสุกสนุกสบาย
		+	ขอบุญพระจะให้อยู่ชมพูทวีป  ช่วยชุบชีพชูเชิดให้เฉิดฉาย
		+	ไม่ชื่นเหมือนเพื่อนมนุษย์ก็สุดอาย  สู้ไปตายตีนเขาลำเนาเนิน ฯ
		+
		+	๏ โอ้ปีนี้ปีขาลบันดาลฝัน  ที่หมายมั่นเหมือนจะหมางระคางเขิน
		+	ก็คิดเห็นเป็นเคราะห์จำเพาะเผอิญ  ให้ห่างเหินโหยหวนรำจวนใจ
		+	จึงแต่งตามความฝันรำพันพิลาป  ให้ศิษย์ทราบสุนทราอัชฌาสัย
		+	จะสั่งสาวชาวบางกอกข้างนอกใน  ก็กลัวภัยให้ขยาดพระอาชญา
		+	จึ่งเอื้อมอ้างนางสวรรค์ตามฝันเห็น  ให้อ่านเล่นเป็นเล่ห์เสน่หา
		+	ไม่รักใครในแผ่นดินถิ่นสุธา  รักแต่เทพธิดาสุราลัย ฯ
		+
		+	๏ ได้ครวญคร่ำร่ำเรื่องเป็นเครื่องสูง  พอพยุงยกย่องให้ผ่องใส
		+	ทั้งสาวแก่แม่ลูกอ่อนลาวมอญไทย  เด็กผู้ใหญ่อย่าเฉลียวว่าเกี้ยวพาน
		+	พระภู่แต่งแกล้งกล่าวสาวสาวเอ๋ย  อย่าถือเลยเคยเจนเหมือนเหลนหลาน
		+	นักเลงกลอนนอนฝันเป็นสันดาน  เคยเขียนอ่านอดใจมิใคร่ฟัง
		+	จะฝากดีฝีปากจะฝากรัก  ด้วยจวนจักจากถิ่นถวิลหวัง
		+	ไว้อาลัยให้ละห้อยจงคอยฟัง  จะร่ำสั่งสิ้นสุดอยุธยา ฯ
		+
		+	๏ โอ้ยามนี้ปีขาลสงสารวัด  เคยโสมนัสในอารามสามวัสสา
		+	สิ้นกุศลผลบุญการุณา  จะจำลาเลยลับไปนับนาน
		+	เคยเดินเล่นเย็นลมเลียบชมรอบ  ริมแขวงขอบเขตที่เจดีย์ฐาน
		+	พระปรางค์มีสี่ทิศพิสดาร  โบสถ์วิหารการเปรียญล้วนเขียนทอง
		+	ที่หน้าบันปั้นอย่างเมืองกวางตุ้ง  ดูเรืองรุ่งรูปนกผกผยอง
		+	กระเบื้องเคลือบเหลือบสลับเหลี่ยมรับรอง  ศาลาสองหน้ารอบขอบกำแพง
		+	สิงโตจีนตีนตัวน่ากลัวกลอก  ขยับขยอกแยกเขี้ยวเสียวแสยง
		+	ที่ตึกก่อช่อฟ้าใบระกาแดง  ริมกำแพงตะพานขวางเคียงข้างคลอง
		+	เป็นพลับพลาพาไลข้างในเสด็จ  เดือนสิบเอ็ดเคยประทานงานฉลอง
		+	เล่นโขนหนังฟังปี่พาทย์ระนาดฆ้อง  ละครร้องเรื่องแขกฟังแปลกไทย
		+	ประทานรางวัลนั้นไม่ขาดคนดาษดื่น  ทั้งวันคืนครื้นครั่นเสียงหวั่นไหว
		+	จะวายเห็นเย็นเยียบเหงาเงียบใจ  โอ้อาลัยแลเหลียวเปลี่ยววิญญาณ์ ฯ
		+
		+	๏ เคยอยู่กินถิ่นที่กระฎีก่อ  เป็นตึกต่อต่างกำแพงฝากแฝงฝา
		+	เป็นสองฝ่ายท้ายวัดวิปัสสนา  ข้างโบสถ์บาเรียนเรียงเคียงเคียงกัน
		+	เป็นสี่แถวแนวทางเดินหว่างกุฎิ์  มีสระขุดเขื่อนลงพระสงฆ์ฉัน
		+	ข้างทิศใต้ในจงกรมพรหมจรรย์  มีพระคันธกุฎีที่บำเพ็ง
		+	ศาลากลางทางเดินแลเพลินจิต  ประดับประดิษฐ์ดูดีเป็นที่เก๋ง
		+	จะเริดร้างห่างแหสุดแลเล็ง  ยิ่งพิศเพ่งพาสลดกำสรดทรวง ฯ
		+
		+	๏ หอระฆังดังทำนองหอกลองใหญ่  ทั้งหอไตรแกลทองเป็นของหลวง
		+	ปลูกไม้รอบขอบนอกเป็นดอกดวง  บ้างโรยร่วงรสรื่นทุกคืนวัน
		+	ชมพู่แลแต่ละต้นมีผลลูก  ดูดั่งผูกพวงระย้านึกน่าฉัน
		+	ทรงบาดาลบานดอกรีบออกทัน  เก็บทุกวันเช้าเย็นไม่เว้นวาย ฯ
		+
		+	๏ เห็นทับทิมริมกระฎีดอกยี่โถ  สะอื้นโอ้อาลัยจิตใจหาย
		+	เห็นต้นชาหน้ากระไดใจเสียดาย  เคยแก้อายหลายครั้งประทังทน
		+	ได้เก็บฉันวันละน้อยอร่อยรส  ด้วยยามอดอัตคัดแสนขัดสน
		+	จะซื้อหาชาจีนทรัพย์สินจน  จะจากต้นชาให้อาลัยชา ฯ
		+
		+	๏ โอ้ชาตินี้มีกรรมเหลือลำบาก  เหมือนนกพรากพลัดรังไร้ฝั่งฝา
		+	โอ้กระฎีที่จะจากฝากน้ำตา  ไว้คอยลาเหล่านักเลงฟังเพลงยาว
		+	เคยเยี่ยมเยือนเพื่อนเก่าเมื่อเราอยู่  มาหาสู่ดูแลทั้งแก่สาว
		+	ยืมหนังสือลือเลื่องถามเรื่องราว  โอ้เป็นคราวเคราะห์แล้วจำแคล้วกัน ฯ
		+
		+	๏ ฤดูร้อนก่อนเก่าทำข้าวแช่  น่าชมแต่เครื่องกับสำรับฉัน
		+	ช่างทำเป็นเช่นดอกจอกเป็นดอกจันทน์  งามจนชั้นกระชายทำเหมือนจำปา
		+	มะม่วงดิบหยิบดูจึ่งรู้จัก  ทำน่ารักรูปสัตว์เหมือนมัจฉา
		+	จะแลลับกลับกลายสุดสายตา  เคยไปมามิได้เห็นจะเว้นวาย ฯ
		+
		+	๏ ตรุษสงกรานต์ท่านแต่งเครื่องแป้งสด  ระรื่นรสราเชนพุมเสนกระสาย
		+	น้ำกุหลาบอาบอุระแสนสบาย  ถึงเคราะห์ร้ายหายหอมให้ตรอมทรวง
		+	เหมือนแสนโง่โอ้เสียแรงแต่งหนังสือ  จนมีชื่อลือเลื่องทั้งเมืองหลวง
		+	มามืดเหมือนเดือนแรมไม่แจ่มดวง  ต้องเหงาง่วงทรวงเศร้าเปลี่ยวเปล่าใจ
		+	จำจากเพื่อนเหมือนจะพาน้ำตาตก  ต้องระหกระเหินหาที่อาศัย
		+	โอ้แสนอายปลายอ้อยเลื่อนลอยไป  เจ็บเจ็บใจไม่รู้หายซังตายทน ฯ
		+
		+	๏ ที่อารีมีคุณการุญรัก  ได้เห็นพักตร์พบปะปีละหน
		+	เข้าวัสสามาทั่วทุกตัวตน  ถวายต้นไม้กระถางต่างต่างกัน
		+	ดูกิ่งใบไม้แซมติดแต้มแต่ง  ลูกดอกแฝงแกล้งประดิษฐ์ความคิดขยัน
		+	พุ่มสีผึ้งถึงดีลิ้นจี่จันทน์  ต้นแก้วกรรณิการ์มีสารพัด
		+	ทำรูปพราหมณ์งามพริ้มแย้มยิ้มเยือน  กินนรเหมือนนางกินนรแขนอ่อนหยัด
		+	ดูนางนั่งปลั่งเปล่งดูเคร่งครัด  หน้าเหมือนผัดผ่องผิวกรีดนิ้วนาง
		+	รูปนกหกผกผินกินลูกไม้  บ้างจับไซ้ขนพลิกพลิ้วปีกหาง
		+	นกยางเจ่าเซาจกเหมือนนกยาง  รูปเสือกวางกบกระต่ายมีหลายพรรณ
		+	ทำแปลกแปลกแขกฝาหรั่งทั้งเจ้าเงาะ  หน้าหัวเราะรูปร่างคิ้วคางขัน
		+	สุกรแกะแพะโผนเผ่นโดนกัน  ล้วนรูปปั้นต่างต่างเหมือนอย่างเป็น
		+	จะแลลับนับปีครั้งนี้หนอ  ที่ชอบพอเพื่อนสำราญจะนานเห็น
		+	ด้วยโศกสุมรุมร้อนไม่หย่อนเย็น  จงอยู่เป็นสุขสุขทุกทุกคน
		+	ขอแบ่งบุญสุนทรถาวรสวัสดิ์  ให้บริบูรณ์พูนสมบัติพิพัฒน์ผล
		+	เกิดกองทองกองนากอย่ายากจน  เจริญพ้นภัยพาลสำราญเริง ฯ
		+
		+	๏ โอ้สงสารหลานสาวเหล่าข้าหลวง  เคยมาลวงหลงเชื่อจนเหลือเหลิง
		+	ไม่รู้เท่าเจ้าทั้งนั้นเสียชั้นเชิง  เชิญบันเทิงเถิดนะหลานปากหวานดี
		+	ได้ฉันลมชมลิ้นเสียสิ้นแล้ว  ล้วนหลานแก้วหลอกน้าต้องล่าหนี
		+	จะนับเดือนเลื่อนลับไปนับปี  อยู่จงดีได้เป็นหม่อมให้พร้อมเพรียง ฯ
		+
		+	๏ โอ้เดือนอ้ายไม่ขาดกระจาดหลวง  ใส่เรือพ่วงพวกแห่เซ็งแซ่เสียง
		+	อึกทึกครึกโครมคบโคมเคียง  เรือรายเรียงร้องขับตีทับโทน
		+	บ้างเขียนหน้าทาดำยืนรำเต้น  ลางลำเล่นงิ้วหนังมีทั้งโขน
		+	พวกขี้เมาเหล่าประสกตลกโลน  ร้องโยนโหยนโย้นฉับรับชาตรี
		+	ล้วนเรือใหญ่ใส่กระจาดย่ามบาตรพร้อม  ของคุณหม่อมจอมมารดาเจ้าภาษี
		+	ทั้งขุนนางต่างมาด้วยบารมี  ปี่พาทย์ตีเต้นรำทุกลำเรือ
		+	ของขนมส้มสูกทั้งลูกไม้  หมูเป็ดไก่กุ้งแห้งแตงมะเขือ
		+	พร้าวอ่อนด้วยกล้วยอ้อยนับร้อยเครือ  จนล้นเหลือเกลือปลาร้าสารพัน
		+	แล้วเราได้ไตรดีแพรสีแสด  สบงแปดคืบจัดเป็นสัตตขันธ์
		+	โอ้แต่นี้มิได้เห็นเหมือนเช่นนั้น  นับคืนวันปีเดือนจะเลื่อนลอย
		+	เหลืออาลัยใจเอ่ยจะเลยลับ  เหลืออาภัพพูดยากเหมือนปากหอย
		+	ให้เขินขวยด้วยว่าวาสนาน้อย  ต้องหน้าจ๋อยน้อยหน้าระอาอาย
		+	ออกวัสสาผ้าสบงกระทงเข้า  พระองค์เจ้าจบพระหัตถ์จัดถวาย
		+	ไม่แหงนเงยเลยกลัวเจ้าขรัวนาย  สำรวมกายก้มหน้าเกรงบารมี
		+	สวดมนต์จบหลบออกข้างนอกเล่า  ปะแต่เหล่าสาวแซ่ห่มแพรสี
		+	สู้หลับตามาจนสุดถึงกุฎี  เหมือนไม่มีตาตัวด้วยกลัวตาย ฯ
		+
		+	๏ ตั้งแต่นี้มิได้หลบไม่พบแล้ว  จงผ่องแผ้วพักตร์เหมือนดั่งเดือนหงาย
		+	จะเงียบเหงาเช้าเย็นจะเว้นวาย  โอ้ใจหายหมายมาดเคลื่อนคลาดคลา
		+	เหมือนใบศรีมีงานท่านสนอม  เจิมแป้งหอมน้ำมันจันทน์ให้หรรษา
		+	พอเสร็จการท่านเอาลงทิ้งคงคา  ต้องลอยมาลอยไปเป็นใบตอง
		+	เหมือนตัวเราเล่าก็พลอยเลื่อนลอยลับ  มิได้รับไทยทานดูงานฉลอง
		+	โอ้ทองหยิบลิบลอยทั้งฝอยทอง  มิได้ครองไตรแพรเหมือนแต่เดิม ฯ
		+
		+	๏ พระสิงหะพระอภัยพระทัยจืด  ไม่ยาวยืดยกยอชะลอเฉลิม
		+	เมื่อกระนั้นจันทน์และกระแจะเจิม  ได้พูนเพิ่มเหิมฮึกอยู่ตึกราม
		+	ครั้นเหินห่างร้างเริดก็เกิดทุกข์  ไพรีรุกบุกเบียนเป็นเสี้ยนหนาม
		+	สู้ต่ำต้อยน้อยตัวเกรงกลัวความ  ด้วยเป็นยามยากจนจำทนทาน ฯ
		+
		+	๏ ขอเดชะพระสยมบรมนาถ  เจ้าไกรลาศโลกามหาสถาน
		+	ทรงงัวเผือกเงือกหงอนสังวรสังวาล  ถือพัดตาลตาไฟประลัยกัลป์
		+	ประกาศิตอิทธิเวทวิเศษประเสริฐ  ให้ตายเกิดสิ้นสุดมนุษย์สวรรค์
		+	ตรัสอย่างไรไปเป็นเหมือนเช่นนั้น  พระโปรดฉันเชิญช่วยอำนวยพร
		+	เผื่อว่าจักรักใคร่ที่ไหนมั่ง  ให้สมหวังดังจำนงประสงค์สมร
		+	ทรงเวทมนตร์ดลประสิทธิ์ฤทธิรอน  เจริญพรภิญโญเดโชชัย
		+	ที่หวังชื่นกลืนกลั้นกระสันสวาท  อย่าแคล้วคลาดเคลือบแคลงแหนงไฉน
		+	มิตรจิตขอให้มิตรใจไป  ที่มืดไม่เห็นห้องช่วยส่องเทียน ฯ
		+
		+	๏ ขอเดชะพระนารายณ์อยู่สายสมุทร  พระโพกภุชงค์เฉลิมเสริมพระเศียร
		+	มังกรกอดสอดประสานสังวาลเวียน  สถิตเสถียรแท่นมหาวาสุกรี
		+	ทรงจักรสังข์ทั้งคทาเทพาวุธ  เหยียบบ่าครุฑเที่ยวทวาทศราศี
		+	ขอมหาอานุภาพปราบไพรี  อย่าให้มีมารขวางระคางระคาย
		+	ที่คนคิดริษยานินทาโทษ  พระเปลื้องโปรดปราบประยูรให้สูญหาย
		+	ศัตรูเงียบเรียบร้อยจะลอยชาย  ไปเชยสายสุดสวาทไม่ขาดวัน ฯ
		+
		+	๏ ขอเดชะพระมหาวายุพัด  พิมานอัศวราชเผ่นผาดผัน
		+	ทรงสีเหลืองเครื่องไฟประลัยกัลป์  กุมพระขรรค์กรดกระหวัดพัดโพยม
		+	ขอเดชาวายุเวกจะเสกเวท  พอหลับเนตรพริบหนึ่งไปถึงโฉม
		+	จะสอพลอฉอเลาะปะเหลาะประโลม  เหมือนกินโสมโศกสร่างสว่างทรวง
		+	สุมามาลย์บานแบ่งแมลงภู่  ขอสิงสู่สมสงวนไม่ควรหวง
		+	จะเหือดสิ้นกลิ่นอายเสียดายดวง  จะหล่นร่วงโรยรสต้องอดออม ฯ
		+
		+	๏ โอ้อกเอ๋ยเชยอื่นไม่ชื่นแช่ม  เชยที่แย้มยิ้มพรายไม่หายหอม
		+	แต่หัสนัยน์ตรัยตรึงส์ท่านถึงจอม  ยังแปลงปลอมเปลื้องปลิดไพจิตรา
		+	ได้บุตรีที่รักยักษ์อสูร  สืบประยูรอยู่ถึงดาวดึงสา
		+	เราเป็นมนุษย์สุดรักต้องลักพา  เหมือนอินทราตรึงส์ตรัยเป็นไรมี ฯ
		+
		+	๏ อย่าประมาทชาติหมู่แมงภู่ผึ้ง  ประสงค์ซึ่งเสน่หาสร้อยสาหรี
		+	ดูดอกไม้ในจังหวัดปัฐพี  ดวงใดดีมีกลิ่นรวยรินรส
		+	พอบานกลีบรีบถึงลงคลึงเคล้า  ฟุบแฝงเฝ้าเฟ้นฟอนเกสรสด
		+	สัจจังจริงมิ่งขวัญอย่ารันทด  ถ้ากลิ่นใกล้ได้รสเหลืออดออม
		+	อันโกสุมพุ่มพวงดอกดวงนี้  สร้อยสาหรีรำเพยระเหยหอม
		+	ภมรมาดปรารถนาจึงมาตอม  ต้องอดออมอกตรมระทมทวี
		+	แม้นรับรักหักว่าเมตตาตอบ  เมื่อผิดชอบผ่ายหน้าจะพาหนี
		+	เหมือนอิเหนาเขาก็รู้ไม่สู้ดี  แต่เพียงพี่นี้ก็ได้ด้วยง่ายดาย
		+	อย่าหลบหลู่ดูถูกแต่ลูกยักษ์  เขายังลักไปเสียได้ดั่งใจหมาย
		+	เหมือนตัวพี่นี้ก็ลือว่าชื่อชาย  รู้จักฝ่ายฟ้าดินชินชำนาญ
		+	ถึงนัทีสีขเรศขอบเขตแขวง  ป้อมกำแพงแหล่งล้อมพร้อมทหาร
		+	เดชะฤทธิ์วิทยาปรีชาชาญ  ช่วยบันดาลได้สมอารมณ์ปอง ฯ
		+
		+	๏ จริงจริงนะจะไปอุ้มเนื้อนุ่มน่วม  ลงนั่งร่วมเรือกลพยนต์ผยอง
		+	อยู่ท้ายพระจะได้เรียงเคียงประคอง  ครรไลล่องลอยชะเลเหมือนเภตรา
		+	พอลมดีพี่จะให้ใช้ใบแล่น  ไปตามแผนที่ประเทศเพศภาษา
		+	แสนสบายสายสมุทรสุดสายตา  เห็นแต่ฟ้าน้ำเขียวเปล่าเปลี่ยวทรวง
		+	ในสายชลวนลึกโครมครึกคลื่น  สุดจะฝืนฝ่าชะเลหลวง
		+	เห็นฝูงปลานาคินสิ้นทั้งปวง  เกิดในห้วงห้องมหาคงคาเค็ม
		+	แขกฝาหรั่งมังค่าพวกพาณิช  สังเกตทิศถิ่นทางต้องวางเข็ม
		+	เข้าประเทศเขตแดนเลียบแล่นเล็ม  เขาไปเต็มตามทางกลางนัที
		+	ถ้าแม้นว่าปลาวาฬผุดผ่านหน้า  เรือไม่กล้าใกล้เคียงหลีกเลี่ยงหนี
		+	แนวชลาน่าชมน้ำลมดี  ดูเร็วรี่เรือเรื่อยไม่เหนื่อยแรง
		+	เย็นระรื่นคลื่นเรียบเงียบสงบ  มหรรณพพริบเนตรในเขตแขวง
		+	แม้นควันคลุ้มกลุ่มกลมเป็นลมแดง  เป็นสายแสงเสียงลั่นสนั่นดัง
		+	บัดเดี๋ยวคลื่นครื้นครึกสะทึกโถม  ขึ้นสาดโทรมดาดฟ้าคงคาขัง
		+	เสียงฮือฮืออื้ออึงตูมตึงตัง  ด้วยกำลังลมกล้าสลาตัน ฯ
		+
		+	๏ แต่เรือเราเบาฟ่องถึงต้องคลื่น  ก็ฝ่าฝืนฟูสบายแล่นผายผัน
		+	แม่เห็นคลื่นครื้นเครงจะเกรงครัน  จะรับขวัญอุ้มน้องประคองเคียง
		+	จะเขียนธงลงยันต์ปักกันคลื่น  ให้หายรื่นราบเรียบเงียบเซียบเสียง
		+	จะแย้มสรวลชวนนั่งที่ตั่งเตียง  ให้เอนเอียงแอบอุ่นละมุนทรวง
		+	จะแสนชื่นรื่นรสแป้งสดหอม  เห็นจะยอมหย่อนตามไม่ห้ามหวง
		+	เหมือนได้แก้วแววฟ้าจินดาดวง  ไว้แนบทรวงสมคะเนทุกเวลา ฯ
		+
		+	๏ ออกลึกซึ้งถึงที่ชื่อสะดือสมุทร  เห็นน้ำสุดสูงฟูมดั่งภูมผา
		+	ดูพลุ่งพลุ่งวุ้งวงหว่างคงคา  สูดนาวาเวียนวนไม่พ้นไป
		+	เรือลูกค้าพาณิชไม่ชิดเฉียด  แล่นก้าวเสียดหลีกลำตามน้ำไหล
		+	แลชะเลเภตราบ้างมาไป  เห็นไรไรริ้วริ้วเท่านิ้วมือ
		+	แม้นพรายน้ำทำฤทธิ์นิมิตรูป  สว่างวูบวงแดงดั่งแสงกระสือ
		+	ต้องสุมไฟใส่ประโคมให้โหมฮือ  พัดกระพือเผาหนังแก้รังควาน ฯ
		+
		+	๏ แต่ตัวพี่มีอุบายแก้พรายผุด  เสกเพลิงชุดเช่นกับไฟประลัยผลาญ
		+	ทิ้งพรายน้ำทำลายวอดวายปราณ  มิให้พานพักตร์น้องอย่าหมองมัว
		+	ดูปลาใหญ่ในสมุทรผุดพ่นน้ำ  มืดเหมือนคล้ำคลุ้มบดสลดสลัว
		+	พุ่งทะลึ่งถึงฟ้าดูน่ากลัว  แต่ละตัวตละโขดนับโยชน์ยาว
		+	จะหยอกเย้าเฝ้ายั่วให้หัวเราะ  ชวนชมเกาะกะเปาะกลมชื่อนมสาว
		+	สาคเรศเขตแคว้นทุกแดนดาว  ดูเรือชาวเมืองใช้ใบไปมา
		+	เรือสลัดตัดระกำร้อยลำหวาย  ทำเรือค่ายรายแล่นล้วนแน่นหนา
		+	น้าวกระเชียงเสียงเฮสุเรสุรา  ใส่เสื้อผ้าโพกนั้นลงยันต์ราย
		+	เหมือนเรือเปล่าเสากระโดงลดลงซ่อน  ปลอมเรือจรจับบรรดาลูกค้าขาย
		+	ตัวคนได้ไม่ล้างให้วางวาย  เจาะตีนหวายร้อยส้นทุกคนไป ฯ
		+
		+	๏ โดยหากว่าถ้าไปปะเรือสลัด  ศรีสวัสดิ์แพรวจะพรั่นประหวั่นไหว
		+	จะอุ้มวางกลางตักสะพักไว้  โบกธงชัยให้จังงังกำบังตา
		+	แล้วจะใช้ใบเยื้องไปเมืองเทศ  ชมประเภทพวกแขกแปลกภาษา
		+	ทั้งหนุ่มสาวเกล้ามวยสวยโสภา  แต่งกายาอย่างพราหมณ์งามงามดี
		+	ล้วนนุ่งห่มโขมพัสตร์ถือสัจศิล  ใส่เพชรนิลแนมประดับสลับสี
		+	แลพิลึกตึกตั้งล้วนมั่งมี  ชาวบุรีขี่รถบทจร ฯ
		+
		+	๏ จะเชิญแก้วแววเนตรขึ้นเขตแคว้น  จัดซื้อแหวนเพชรรัตน์ประภัสสร
		+	ให้สร่างทรวงดวงสุดาสถาวร  สว่างร้อนรับขวัญทุกวันคืน
		+	จะระวังนั่งประคองเคียงน้องน้อย  ให้ใช้สอยสารพัดไม่ขัดขืน
		+	กลืนไว้ได้ในอุระก็จะกลืน  ให้แช่มชื่นชมชะเลทุกเวลา ฯ
		+
		+	๏ แล้วจะชวนนวลละอองตระกองอุ้ม  ให้ชมเพลินเนินมะงุมมะงาหรา
		+	ไปเกาะที่อิเหนาชาวชวา  วงศ์อสัญแดหวาน่าหัวเราะ
		+	จมูกโด่งโง้งงุ้มทั้งหนุ่มสาว  ไม่เหมือนกล่าวราวเรื่องหูเหืองเจาะ
		+	ไม่เพริศพริ้งหญิงชายคล้ายคล้ายเงาะ  ไม่มีเหมาะหมดจดไม่งดงาม
		+	ไม่แง่งอนอ้อนแอ้นแขนไม่อ่อน  ไม่เหมือนสมรเสมอภาษาสยาม
		+	รูปก็งามนามก็เพราะเสนาะนาม  จะพาข้ามเข้าละเมาะเกาะมาลากา
		+	เดิมของแขกแตกฝาหรั่งไปทั้งตึก  แลพิลึกครึกครื้นขายปืนผา
		+	เมื่อครั้งนั้นปันหยีอุ้มวียะดา  ชี้ชมสัตว์มัจฉาในสาคร ฯ
		+
		+	๏ แม้นเหมือนหมายสายสุดใจไปด้วยพี่  จะช่วยชี้ชมตลิ่งเหล่าสิงขร
		+	ประคองเคียงเอียงเอกเขนกนอน  ร้องละครอิเหนาเข้ามาลากา
		+	แล้วจะใช้ใบบากออกจากฝั่ง  ไปชมละเมาะเกาะวังกัลพังหา
		+	เกิดในน้ำดำนิลดั่งศิลา  เหมือนรุกขาขึ้นสล้างหว่างคีริน
		+	ชะเลรอบขอบเขาเป็นเงาง้ำ  เวลาน้ำขึ้นกระเพื่อมถึงเงื้อมหิน
		+	เห็นหุบห้องปล่องชลาฝูงนาคิน  ขึ้นมากินเกยนอนชะอ้อนเนิน
		+	ภูเขานั้นวันหนึ่งแล่นจึ่งรอบ  เป็นเขตขอบเทพเจ้าจอมเขาเขิน
		+	จะชื่นชวนนวลละอองประคองเดิน  เลียบเหลี่ยมเนินเพลินชมพนมนิล
		+	จริงนะจ๊ะจะเก็บทั้งกัลพังหา  เม็ดมุกดาคลื่นสาดกลางหาดหิน
		+	เบี้ยอี้แก้แลรอบขอบคีริน  ระรื่นกลิ่นไม้หอมมีพร้อมเพรียง
		+	สะพรั่งต้นผลดอกออกไม่ขาด  ศิลาลาดลดหลั่นชั้นเฉลียง
		+	จะค่อยเลียบเหยียบย่องประคองเคียง  เป็นพี่เลี้ยงเพียงพี่ร่วมชีวา
		+	จำปาดะองุ่นหอมกรุ่นกลิ่น  ก้าแฝ่ฝิ่นสินธุต้นบุหงา
		+	ด้วยเกาะนี้ที่ทำเลเทวดา  แต่นกกาก็มิได้ไปใกล้กราย ฯ
		+
		+	๏ แล้วจะใช้ใบไปดูเมืองสุหรัด  ท่าคลื่นซัดซึ้งวนชลสาย
		+	ตั้งตึกรามตามตลิ่งแขกหญิงชาย  แต้มผ้าลายกะลาสีพวกตีพิมพ์
		+	พื้นม่วงตองทองช้ำยำมะหวาด  ฉีกวิลาศลายลำยองเขียนทองจิ้ม
		+	ทำที่อยู่ดูพิลึกล้วนตึกทิม  เรียบเรียงริมฝั่งสมุทรแลสุดตา
		+	จะตามใจให้เพลินเจริญเนตร  ชมประเภทพราหมณ์แขกแปลกภาษา
		+	ได้แย้มสรวลชวนใช้ใบลีลา  ไปมังกล่าฝาหรั่งระวังตระเวณ
		+	กำปั่นไฟใหญ่น้อยออกลอยเที่ยว  ตลบเลี้ยวแลวิ่งดั่งจิ้งเหลน
		+	ถ้วนเดือนหนึ่งจึงจะผลัดพวกหัศเกน  เวียนตระเวณไปมาทั้งตาปี ฯ
		+
		+	๏ เมืองมังกล่าฝาหรั่งอยู่ทั้งแขก  พวกเจ๊กแทรกแปลกหน้าทำภาษี
		+	แลพิลึกตึกรามงามงามดี  ตึกเศรษฐีมีทรัพย์ประดับประดา
		+	ดูวาวแววแก้วกระหนกกระจกกระจ่าง  ประตูหน้าต่างติดเครื่องรอบเฝืองฝา
		+	ล้วนขายเพชรเจ็ดสีมีราคา  วางไว้หน้าตึกร้านใส่จานราย
		+	แล้วตัวไปไม่นั่งระวังของ  คนซื้อร้องเรียกหาจึ่งมาขาย
		+	ด้วยไม่มีตีโบยขโมยขมาย  ทั้งหญิงชายเช้าค่ำเขาสำราญ
		+	นอกกำแพงแขวงเขตประเทศถิ่น  เป็นสวนอินทผาลัมทับน้ำหวาน
		+	รองอ่างไว้ใช้ทำแทนน้ำตาล  ห้องแต่งงานขันหมากเหลือหลากจริง
		+	ถึงขวบปีมีจั่นทำขวัญต้น  แต่งเหมือนคนขอสู่นางผู้หญิง
		+	แม้นถึงปีมีลูกใครปลูกทิ้ง  ไม่ออกจริงจั่นหล่นลำต้นตาย
		+	บ้านตลาดกวาดเลี่ยนเตียนตะล่ง  ถึงของหลงลืมไว้ก็ไม่หาย
		+	ไปชมเล่นเช่นฉันว่าประสาสบาย  บ้านเมืองรายหลายประเทศต่างเพศพันธุ์ ฯ
		+
		+	๏ จะพาไปให้สร้างทางกุศล  ขึ้นสิงหลเห็นจะได้ไปสวรรค์
		+	ไหว้เจดีย์ที่ทำเลเวฬุวัน  พระรากขวัญอันเป็นยิ่งเขาสิงคุตร์ ฯ
		+
		+	๏ คิดจะใช้ใบข้ามไปตามเข็ม  เขียนมาเต็มเล่มแล้วจะสิ้นสมุด
		+	เหมือนหมายทางต่างทวีปเรือรีบรุด  พอสิ้นสุดสายมหาอารณพ
		+	เหมือนเรื่องรักจักประเวศประเทศถิ่น  มิทันสิ้นสุดคำก็จำจบ
		+	แม้นขืนเคืองเปลื้องปลิดไม่คิดคบ  จะเศร้าซบโศกสะอื้นทุกคืนวัน
		+	เหมือนยักษีที่สิงขรต้องศรกก  ปักตรึงอกอานภาพซ้ำสาปสรร
		+	อยู่นพบุรีที่ตรงหว่างเขานางประจัน  เสียงไก่ขันขึ้นนนทรีคอยตีซ้ำ
		+	แสนวิตกอกพระยาอุณาราช  สุดหมายมาดไม่มีที่อุปถัมภ์
		+	ศรสะเทือนเหมือนอุระจะระยำ  ต้องตีซ้ำช้ำในฤทัยระทม ฯ
		+
		+	๏ ถึงกระไรได้อุตส่าห์อาสาสมัคร  ขอเห็นรักสักเท่าซีกกระผีกผม
		+	พอชื่นใจได้สร่างสว่างอารมณ์  เหมือนนิยมสมคะเนเถิดเทวัญ
		+	ถวิลหวังสังวาสสวาทแสวง  ให้แจ่มแจ้งแต่งตามเรื่องความฝัน
		+	ฝากฝีปากฝากคำที่สำคัญ  ชื่อรำพันพิลาปล้ำกาพย์กลอน
		+	เปรียบเหมือนกับขับกล่อมสนอมเสน่ห์  สำเนียงเห่เทวัญริมบรรจถรณ์
		+	เสวยสวัสดิ์วัฒนาสถาวร  วานฟังกลอนกลอยแก่เถิดแม่เอย ฯ
	</tpoem>		</tpoem>
		+
	== เชิงอรรถ ==		== เชิงอรรถ ==

---

รุ่นปัจจุบันของ 07:39, 9 กรกฎาคม 2552

ข้อมูลเบื้องต้น

ผู้แต่ง: สุนทรภู่

บทประพันธ์

เชิงอรรถ