ประชุมพงศาวดารภาคที่ ๒๘
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == หมวดหมู่:ประวัติศาสตร์ [[หมวดห…')
รุ่นปัจจุบันของ 16:26, 12 พฤศจิกายน 2553
เนื้อหา |
ข้อมูลเบื้องต้น
บทประพันธ์
คำนำ
มหาอำมาตย์ตรี พระยาภักดีนฤเบศร เจ้ากรมตำรากระทรวงศึกษาธิการ มาแจ้งความยังหอพระสมุดวชิรญาณสำหรับพระนครว่า ในการพระราชทานเพลิงศพ อำมาตย์เอก พระยาประมูลธนรักษ์ (ผูก ผโลประการ) ตช. ตม. ตจว. เจ้าภาพงารศพมีความประสงค์จะพิมพ์หนังสือเปนมิตรพลีสักเรื่อง ๑ ขอให้กรรมการช่วยเลือกเรื่องหนังสือให้
ข้าพเจ้ารู้สึกอยู่ว่าพระยาประมูลธนรักษ์ผู้นี้เปนมิตรเก่าในส่วนตัว โดยได้วิสสาสะกันมาแต่ครั้งเมื่อพระยาประมูลฯ ยังบวชได้เปนฐานา นุกรมอยู่วัดบรมนิวาส ตลอดมาจนเมื่อลาสิกขามารับราชการ อิกประการ ๑ พระยาประมูลฯ เปนผู้มีคุณต่อหอพระสมุดสำรับพระนครด้วยได้เอาใจใส่โดยลำภังศรัทธาเสาะหาหนังสือต่าง ๆ ซึ่งโดยมากเปนหนังสือเรื่องดี ๆ มาถวายไว้ในหอพระสมุดฯ หลายเรื่อง เปนเหตุให้หอพระสมุด ฯ มีความอาลัยเสียดายพระยาประมูลอยู่เปนอันมากเมื่อเจ้าภาพมาขอให้หาเรื่องหนังสือ จึงรับธุระด้วยความเต็มใจ แลได้เลือกหาในจำพวกหนังสือซึ่งพระยาประมูลฯ ได้นำมาถวายไว้ ได้คำให้การเก่า ๒ เรื่อง คือคำให้การเรื่องพงศาวดารญวนเรื่อง ๑ คำให้การเรื่องประวัติพระมหะหมัดเรื่อง ๑ ซึ่งเดิมเปนหนังสือในทางราชการรัฐบาลได้ถามคำชี้แจงของผู้รู้ไว้
พงศาวดารญวนนั้นปรากฏในบานแพนกว่าได้เก็บรวบรวมจากฉบับเก่าซึ่งได้จดไว้แต่ปีฉลู พ.ศ. ๒๓๓๖ ส่วนประวัติเรื่องพระนาบีมหะหมัดนั้น ปรากฏในบานแพนกว่ารวบรวมเมื่อวันอังคารเดือนยี่ขึ้น ๒ ค่ำปีฉลูพ.ศ. ๒๔๐๘ ในรัชกาลที่ ๔ แต่ฉบับที่มีก็ไม่จบ ถึงกระนั้นเรื่องราวเพียงที่นี่อยู่ก็น่าอ่าน จึงได้รวมพิมพ์เปนประชุมพงศาวดารภาคที่ ๒๘ สำหรับแจกในงานพระราชทานเพลิงศพพระยาประมูลธนรักษ์
กรรมการหอพระสมุดฯ ขออนุโมทนากุศลบุญราศีทักษิณานุปทานซึ่งเจ้าภาพงารศพพระยาประมูลธนรักษ์ได้บำเพ็ญเปนปัตติทานมัย แลที่ได้พิมพ์หนังสือเรื่องนี้ให้แพร่หลาย.
สภานายก
หอพระสมุดวชิรญาณ
วันที่ ๓๐ เดือนมีนาคม พ.ศ. ๒๔๖๖
สารบาญ