à¸à¸²à¸žà¸¢à¹Œà¸«à¹ˆà¸à¹‚คลงขà¸à¸‡à¸žà¸£à¸°à¸¨à¸£à¸µà¸¡à¹‚หสถ
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
ล () |
(บันทึก) |
||
| แถว 1: | แถว 1: | ||
| - | + | ==ข้อมูลเบื้องต้น== | |
| + | |||
| + | |||
| + | ===คำนำ=== | ||
| + | |||
| + | กาพย์ห่อโคลงที่พิมพ์ในสมุดเล่มนี้ ต้นฉะบับเป็นสมุดดำเขียนเส้นรง มีจดไว้ข้างท้ายว่า "พระศรีมโหสถแต่งกาพย์ห่อโคลง" กล่าวกันว่าพระศรีมโหสถเป็นข้าราชการครั้งแผ่นดินพระนารายณ์กรุงเก่า มีเกียรติว่าเป็นกวีลือชื่อคน ๑ ในครั้งโน้น และว่าได้แต่งกาพย์กลอนที่ยังปรากฎอยู่จนบัดนี้ ๓ เรื่อง คือโคลงอักษรสามเรื่อง ๑ โคลงเฉลิมพระเกียรติพระนารายณ์เรื่อง ๑ กาพย์ห่อโคลงเรื่อง ๑ ได้พิมพ์ในหนังสอวชิรญาณแล้วทั้งนั้น แต่พิมพ์มาเกือบ ๔๐ ปีแล้ว โคลงเฉลิมพระเกียรติพระนารายณ์นั้น ราชบัณฑิตยสภาได้จัดถวายพระเจ้าบรมวงศเธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริฏกุลินี ทรงพิมพ์ประทานผู้ถวายรดน้ำในวันขึ้นปีใหม่ พ.ศ. ๒๔๖๘ อีกครั้ง ๑ แล้ว จึงจัดกาพย์ห่อโคลงถวายทรงพิมพ์ประทานในวันปีใหม่ พศ. ๒๔๗๕ เพื่อให้เข้าชุดกัน | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ราชบัณฑิยสภา | ||
| + | |||
| + | วันที่ ๒๒ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๔ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ===กาพย์ห่อโคลง=== | ||
| + | |||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>ร่าย</sup> | ||
| + | |||
| + | ๏ ศรีสิทธิจิตรสกนธ พิมลพิมตประนตประนม | ||
| + | |||
| + | บังคมคัลอัญชวลี ตรีนรเทพผู้ห้าวท้าวผู้หาญ | ||
| + | |||
| + | เรืองฤทธิชาญไชยเดช อันวิเศศวิศาล | ||
| + | |||
| + | ถ้วนสบสถานตระศักดิ์ จงบริรักษช่วยชี้ | ||
| + | |||
| + | ทิศที่ทงใด ผี้ง่ายไสจงได้เหน | ||
| + | |||
| + | ขอเปนที่กางที่กั้น กลฉัตรตั้งร่มรมยเกษี | ||
| + | |||
| + | ศัลยแสนทวีหมื่นไหม้ จากอยุธยาไทย | ||
| + | |||
| + | ที่พึ่งพูลเกษม | ||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
| + | <sup>๑</sup>๏ หญิงชายหลายส่ำซ้อง มามี่ก้องถ้องแถวทาง | ||
| + | |||
| + | ฝูงบ่าวสาวสำอาง รางชางแกล้งแต่งดูงาม ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๏ หญิงชายหลายส่ำซ้อง โนเน | ||
| + | |||
| + | ฝูงบ่าวสาวสรวลเส ยั่วยิ้ม | ||
| + | |||
| + | ดูงานผ่านโลเก ศวรราช | ||
| + | |||
| + | แต่งแง่แพร่พรายพริ้ม พรึบพร้อมพรูมา ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | <sup>๒</sup>๏ ราตรีศรีส่องฟ้า แสงสว่างหล้าฉ่าฉาวชล | ||
| + | |||
| + | คับคั่งนั่งเสียดสน ดูกลเหล้นเต้นหนังรำ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๏ รารีศรีสองฟ้า แสดงโฉม | ||
| + | |||
| + | แสงสว่างกลางโพมโจม แจ่มฟ้า | ||
| + | |||
| + | มหรสพจบกาโลม ใจโลกย | ||
| + | |||
| + | เบียนบ่ายรายเรียงหน้า นั่งล้อมเล็งแล ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | <sup>๓</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๔</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๕</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๖</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๗</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๘</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๙</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๑๐</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๑๑</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๑๒</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๑๓</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๑๔</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๑๕</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๑๖</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๑๗</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๑๘</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๑๙</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๒๐</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๒๑</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๒๒</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๒๓</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๒๔</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๒๕</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๒๖</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๒๗</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๒๘</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๒๙</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๓๐</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup>๓๑</sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | <sup></sup>๏ | ||
| + | ๏ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
| + | </tpoem> | ||
การปรับปรุง เมื่อ 13:17, 7 พฤศจิกายน 2553
ข้อมูลเบื้องต้น
คำนำ
กาพย์ห่อโคลงที่พิมพ์ในสมุดเล่มนี้ ต้นฉะบับเป็นสมุดดำเขียนเส้นรง มีจดไว้ข้างท้ายว่า "พระศรีมโหสถแต่งกาพย์ห่อโคลง" กล่าวกันว่าพระศรีมโหสถเป็นข้าราชการครั้งแผ่นดินพระนารายณ์กรุงเก่า มีเกียรติว่าเป็นกวีลือชื่อคน ๑ ในครั้งโน้น และว่าได้แต่งกาพย์กลอนที่ยังปรากฎอยู่จนบัดนี้ ๓ เรื่อง คือโคลงอักษรสามเรื่อง ๑ โคลงเฉลิมพระเกียรติพระนารายณ์เรื่อง ๑ กาพย์ห่อโคลงเรื่อง ๑ ได้พิมพ์ในหนังสอวชิรญาณแล้วทั้งนั้น แต่พิมพ์มาเกือบ ๔๐ ปีแล้ว โคลงเฉลิมพระเกียรติพระนารายณ์นั้น ราชบัณฑิตยสภาได้จัดถวายพระเจ้าบรมวงศเธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริฏกุลินี ทรงพิมพ์ประทานผู้ถวายรดน้ำในวันขึ้นปีใหม่ พ.ศ. ๒๔๖๘ อีกครั้ง ๑ แล้ว จึงจัดกาพย์ห่อโคลงถวายทรงพิมพ์ประทานในวันปีใหม่ พศ. ๒๔๗๕ เพื่อให้เข้าชุดกัน
ราชบัณฑิยสภา
วันที่ ๒๒ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๔
กาพย์ห่อโคลง
| ร่าย | |||
| ๏ ศรีสิทธิจิตรสกนธ | พิมลพิมตประนตประนม | ||
| บังคมคัลอัญชวลี | ตรีนรเทพผู้ห้าวท้าวผู้หาญ | ||
| เรืองฤทธิชาญไชยเดช | อันวิเศศวิศาล | ||
| ถ้วนสบสถานตระศักดิ์ | จงบริรักษช่วยชี้ | ||
| ทิศที่ทงใด | ผี้ง่ายไสจงได้เหน | ||
| ขอเปนที่กางที่กั้น | กลฉัตรตั้งร่มรมยเกษี | ||
| ศัลยแสนทวีหมื่นไหม้ | จากอยุธยาไทย | ||
| ที่พึ่งพูลเกษม | |||
| ๑๏ หญิงชายหลายส่ำซ้อง | มามี่ก้องถ้องแถวทาง | ||
| ฝูงบ่าวสาวสำอาง | รางชางแกล้งแต่งดูงาม ฯ | ||
| ๏ หญิงชายหลายส่ำซ้อง | โนเน | ||
| ฝูงบ่าวสาวสรวลเส | ยั่วยิ้ม | ||
| ดูงานผ่านโลเก | ศวรราช | ||
| แต่งแง่แพร่พรายพริ้ม | พรึบพร้อมพรูมา ฯ | ||
| ๒๏ ราตรีศรีส่องฟ้า | แสงสว่างหล้าฉ่าฉาวชล | ||
| คับคั่งนั่งเสียดสน | ดูกลเหล้นเต้นหนังรำ ฯ | ||
| ๏ รารีศรีสองฟ้า | แสดงโฉม | ||
| แสงสว่างกลางโพมโจม | แจ่มฟ้า | ||
| มหรสพจบกาโลม | ใจโลกย | ||
| เบียนบ่ายรายเรียงหน้า | นั่งล้อมเล็งแล ฯ | ||
| ๓๏ | |||
| ๏ | |||
| ๔๏ | |||
| ๏ | |||
| ๕๏ | |||
| ๏ | |||
| ๖๏ | |||
| ๏ | |||
| ๗๏ | |||
| ๏ | |||
| ๘๏ | |||
| ๏ | |||
| ๙๏ | |||
| ๏ | |||
| ๑๐๏ | |||
| ๏ | |||
| ๑๑๏ | |||
| ๏ | |||
| ๑๒๏ | |||
| ๏ | |||
| ๑๓๏ | |||
| ๏ | |||
| ๑๔๏ | |||
| ๏ | |||
| ๑๕๏ | |||
| ๏ | |||
| ๑๖๏ | |||
| ๏ | |||
| ๑๗๏ | |||
| ๏ | |||
| ๑๘๏ | |||
| ๏ | |||
| ๑๙๏ | |||
| ๏ | |||
| ๒๐๏ | |||
| ๏ | |||
| ๒๑๏ | |||
| ๏ | |||
| ๒๒๏ | |||
| ๏ | |||
| ๒๓๏ | |||
| ๏ | |||
| ๒๔๏ | |||
| ๏ | |||
| ๒๕๏ | |||
| ๏ | |||
| ๒๖๏ | |||
| ๏ | |||
| ๒๗๏ | |||
| ๏ | |||
| ๒๘๏ | |||
| ๏ | |||
| ๒๙๏ | |||
| ๏ | |||
| ๓๐๏ | |||
| ๏ | |||
| ๓๑๏ | |||
| ๏ | |||
| ๏ | |||
| ๏ | |||
