เพลงยาวหม่à¸à¸¡à¸ ิมเสน
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
(→ข้อมูลเบื้องต้น) |
ล |
||
| แถว 133: | แถว 133: | ||
ถ้ามาด้วยจะได้ช่วยชมไม้ราย จะถามทายหิ่งห้อยด้วยยินดี | ถ้ามาด้วยจะได้ช่วยชมไม้ราย จะถามทายหิ่งห้อยด้วยยินดี | ||
เพลานาฬิกาห้าทุ่มเศษ ถึงบุเรศสาครบุรีศรี | เพลานาฬิกาห้าทุ่มเศษ ถึงบุเรศสาครบุรีศรี | ||
| - | + | ประทับแรมอยู่ในราษราตรี จนพันสีส่องฟ้าทิวาวาร | |
เลี้ยงกันแล้วก็ล่องตามชลมารด เรือราษฎรชักอยู่ฉ่าฉาน | เลี้ยงกันแล้วก็ล่องตามชลมารด เรือราษฎรชักอยู่ฉ่าฉาน | ||
เขาเรียกเรือโห่ร้องก้องกังวาน เสียงประสานขานขับด้วยคำเคย | เขาเรียกเรือโห่ร้องก้องกังวาน เสียงประสานขานขับด้วยคำเคย | ||
รุ่นปัจจุบันของ 15:36, 24 กรกฎาคม 2553
เนื้อหา |
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ ผู้แต่ง: หม่อมภิมเสน
บทประพันธ์
| ๏ อนุชามาทางทุรัศสถาน | |||
| เหลือทุกข์ที่จะทนทรมาน | ขอน้อมสารสุจริตประสิทธิ์มา | ||
| ยังสุขานิราโรคหรือไฉน | ค่อยห่างภัยไกลเทวษหรือเชษฐา | ||
| ทั้งพี่ผู้คู่คิดอนุชา | ยังผาสุกเกษมสานต์หรือประการใด | ||
| อันละครและกลอนเล่นนะพี่เอ๋ย | พี่เคยร้องนั้นยังร้องอยู่หรือไฉน | ||
| ฝ่ายน้องหมองสมรด้วยจรไกล | รัญจวนใจมาในนทีธาร | ||
| ถวิลวันพบพจนาพี่ | ที่วัดศรีสรรเพชญ์ได้สั่งสาร | ||
| สารสัญญากันว่าพลันการ | พอจวนวารวรฤกษ์จะจำจร | ||
| แสนทุกข์ที่มิได้ไปรับพี่ | แสนทวีโศกสุดสุสนธ์สมร | ||
| น้องก็ได้ใช้เขาไปว่าวอน | แจ้งกันจรมานั้นไม่ทันที | ||
| ครั้นเชษฐามาอยู่ที่บ้านดิน | ผินพักตร์แลน้องยิ่งหมองศรี | ||
| น้องจะขอเห็นหน้าว่าปรานี | ไฉนพี่ไม่มาตามสัญญาไย | ||
| หรือคนใช้นั้นมิได้แจ้งแถลง | หรือมาแล้วพี่แหนงอยู่หรือไฉน | ||
| ยังคลางแคลงอยู่มิแจ้งประจักษ์ใจ | อันอาลัยน้องเหลือที่จะดำรง | ||
| จนภูษาผ้าสะพักก็เปลี่ยนผลัด | จะเจียนจัดสิ่งไรให้ใหลหลง | ||
| ถึงเวลาที่จะยาตราตรง | ดำรงใจมาในความตรอม | ||
| ๏ เดินทางย่างจะถอยย้อนรอยหยุด | สุดใจด้วยใจจะไกลถนอม | ||
| ถึงประตูไชยร้อนอารมณ์ตรอม | ออมเทวษประเวศลงนาวา | ||
| ตระหนักจิตตามนามเรือรบ | แลไหนไม่พบพักตร์เชษฐา | ||
| จึงให้ล่องแลตามท้องชลามา | เห็นเรือราพายมาหลายลำ | ||
| แลไปหมายว่านาเวศพี่ | ครั้นใกล้เข้าใช่ที่อุปถัมภ์ | ||
| เห็นผิดหน้าใช่หน้าที่เคยจำ | แสนช้ำทรวงร้อนอุระรน | ||
| น้องชะแง้แลสุดสองฟากฝั่ง | ตั้งตาหาพี่ทุกแห่งหน | ||
| หาไหนใช่โฉมใช่สกนธ์ | จวบจนบ้านดินปิ้มสิ้นใจ | ||
| แลหมายสุดสายกระแสเนตร | หากเจตนาน้องนี้หมองไหม้ | ||
| อนาถใจเพียงใจมิใช่ใจ | ชลนัยน์คลอนัยนาเนือง | ||
| คล้ายคล้ายเห็นสายกระแสสินธุ์ | ไหลรินเนตรน้องยิ่งไหลเนื่อง | ||
| เพลิงสมรร้อนรุ่มอารมณ์เรือง | แต่มุ่งเมืองหมายเรือที่รายตาม | ||
| แลลำมากล้ำหลายลำนัก | ครั้นใช่พักตร์น้องหวาดฤทัยหวาม | ||
| จึงให้หยุดเข้าที่วัดโพไชยราม | ไม่เห็นพี่มาตามยิ่งเจ็บเจียว | ||
| ครั้นเช้าเขาก็บากกรรเชียงล่อง | สอดส่องเนตรน้องกระสันเสียว | ||
| สุดถวิลดังจะดิ้นฤดีเดียว | จึงเฉลียวเหลียวหลังสั่งคงคา | ||
| เห็นวารีไหลคืนขึ้นข้างกรุง | ก็มุ่งสั่งสายน้ำมาหนักหนา | ||
| ให้บอกพี่เถิดว่าน้องนี้อาทวา | หวนหาสายสวาทเพียงขาดใจ | ||
| ให้เชษฐามาหน่อยพอเห็นพักตร์ | วารีรักบอกบ้างฤๅไฉน | ||
| เห็นชลาเหมือนจะพาเอาข่าวไป | ถอนใจใจเอ๋ยเพียงเจ็บจริง | ||
| ๏ ครั้นมาถึงเกาะพระที่สำนัก | พระอารักษ์เรืองฤทธิ์ศักดิ์สิทธิ์สิง | ||
| เวลาเที่ยงก็ให้หยุดกรรเชียงพิง | ประทับนิ่งนั่งช้ำระยำทรวง | ||
| จำเริญพรศรัทธาพระอารักษ์ | เซ่นวักแล้วถวายเครื่องบวงสรวง | ||
| ขอแจ้งร้อนอ่อนคำที่บำบวง | เทพทุกกระทรวงตามเศร้าใจ | ||
| ใจความว่าให้ตามมาเห็นพักตร์ | พอคลายรักที่น้องนั้นหมองไหม้ | ||
| ครั้นบวงสรวงสิ้นกระแสแล้วแลไป | ในแถวนทีบุรีรมย์ | ||
| เห็นนาวาลำหนึ่งลอยเลื่อน | ก็หมายเหมือนเชษฐาจะมาสม | ||
| ที่บังแผงแฝงหน้านั้นน่าชม | นั่งคู่ดูคมกระบวนครวญ | ||
| เหมือนเชษฐามาคลองเมื่อคราวเล่น | น้องเขม้นเห็นเหิมหทัยหวน | ||
| นางกล่าวสารเสียงสำเนียงนวล | ประมวลพรอ่อนโอนอารมณ์ชู | ||
| ว่าไปดีมีสุขเสวยสวัสดิ์ | น้องฟังวัจนานิ่งอยู่เป็นครู่ | ||
| ครั้นลับตาแล้วสอดตาดู | ก็รู้แจ้งตระหนักประจักษ์ตรง | ||
| ว่าใช่โฉมเชษฐาวราโฉม | โทมนัสกลัดจิตพิศวง | ||
| พิศวาสบาดทรวงง่วงงง | หลงแลแต่นั้นไม่แลเลย | ||
| ถ้วนหน้าเขาเสพโภชนาสิ้น | น้องไม่กินกินแต่กำสรวลเสวย | ||
| เขาเตือยเยื้อนรับสำรับเคย | เฉยเคี้ยวข้าวแค้นระคายคอ | ||
| แต่กลั้วน้ำแล้วยังกล้ำกลืนขัด | เจ็บถนัดใจน้องนี้หนักหนอ | ||
| สุดกำลังที่จะรั้งให้เรือรอ | ก็ล่วงต่อมาตามกระแสชล | ||
| บ่ายแล้วห้าโมงหมายนาที | อธิบดีรอเรียกพลพหล | ||
| ให้หามาพร้อมหน้าลูกคู่พล | บอกยุบลสารสักวาครวญ | ||
| ท่านบอกบทมาให้น้องร้องบอกต่อ | เป็นหลายข้อมาจนตำบลสวน | ||
| ทางบางบ้านแล้วท่านรัญจวนประมวล | ทบทวนคำเทียบเปรียบพี่นาง | ||
| มะพร้าวอ่อนอรชรเหมือนผิวพี่ | แล้วเหมือนสีนวลน้องยิ่งหมองหมาง | ||
| เห็นสลาว่าเห็นสลานาง | สลาสล้างฝั่งชลมารดมา | ||
| ๏ ถึงบางจีนชื่อเช่นเหมือนชื่อพี่ | ชื่อสิมีนึกหน้าแล้วแฝงหน้า | ||
| ท่านบอกบทกำหนดสักวามา | จะถึงท่าประทับที่บุรีธน | ||
| สนธยาราตรีสี่ทุ่มเศษ | ฝ่ายน้องนองเนตรละห้อยหน | ||
| เมื่อทนทุกข์หรือมาได้ยินชื่อธน | ทนเทวษเพทนาจาบัลย์ | ||
| ให้ขุ่นคิ่นวิ่นว้าสวาทหมาย | จะเอนกายลงก็ตั้งแต่เตือนฝัน | ||
| ถึงตัวไกลใจน้องยังผูกพัน | จนไก่ขันกระชั้นเร่งรวีจร | ||
| เขาแจวเรือมาจอดหน้าวัดแจ้ง | แรงร้อนข้อนคิดขุ่นสมร | ||
| ประทับร้อนระทมอารมณ์ร้อน | แต่ทอดถอนใจหาทุกนาที | ||
| เชษฐาถามว่าใครมาหาบ้าง | จะทวนทางไปแทบบุรีศรี | ||
| ไปแจ้งเหตุเชษฐาภคินี | น้องว่ามีอยู่แต่ไม่มีเงื่อนงาม | ||
| ท่านสะท้อนถอนใจตะลึงคิด | อนุชาเพิ่มพิศวาสหวาม | ||
| ถามถี่น้องชี้เฉลยความ | แนะนามเนื้อแท้คดีเดา | ||
| เขาเคียมคัลเอากำนัลมาคำนับ | ไม่อยากรับอยากรักสักแสนเท่า | ||
| แสนถวิลกินเทวษทุกค่ำเช้า | แสนเร้าระอุเพียงผุพัง | ||
| ดึกประมาณสามยามที่เรือจอด | น้ำขอดเรือค้างตะแคงฝั่ง | ||
| ถึงเรือค้างเขาเข็นด้วยกำลัง | แต่ค้างรักนี้ยังรั้งอารมณ์แรง | ||
| สุดกำลังที่จะเข็นด้วยค้างรัก | อกจะหักตับจะแตกเป็นระแหง | ||
| ความกำหนัดเข้ามาขัดอารมณ์แรง | จนพันแสงส่องฟ้าอโณทัย | ||
| ๏ พลกรรเชียงเขาก็ตีกรรเชียงคล่อง | ลอยล่องเข้าคลองบางกอกใหญ่ | ||
| ตะลึงแลตามกระแสชลาลัย | ชลนัยน์คลอนัยนานอง | ||
| ถ้าพี่มาจะได้ชี้ให้ชวนชม | แสนระทมทรวงน้องดังกรมหนอง | ||
| เขาเร่งรีบนาวามาตามคลอง | แต่ฝ่ายน้องมิได้วายคลายคะนึง | ||
| ตะลึงแลสองข้างทางชลมารด | ใจจะขาดแล้วตรึกระลึกถึง | ||
| ไฉนพี่จะแจ้งน้องรำพึง | แสนคะนึงมิได้วายคลายอารมณ์ | ||
| นิ่งนอนยอกรตระกองพักตร์ | อกจะหักหนักใจด้วยไม่สม | ||
| เห็นระกำยิ่งระกำทรวงกรม | แต่วางลมหายใจไม่ขาดคิด | ||
| ยิ่งระกำหรือมาช้ำระกำแกม | ระกำแนมเสียดสวาทเพียงขาดจิต | ||
| อกเอ๋ยไม่เคยหรือมาควรคิด | มาหลงพิศกอระกำนี้เนื้อกรรม | ||
| ๏ กรรมใดมาให้บำราศรัก | อกเอ๋ยหวนหักไม่เหนื่อยหนำ | ||
| ถึงบางโทรัดเรือเรียงลำ | น้ำแห้งขอดไปไม่คล่องคลอง | ||
| กรมการเกณฑ์ไว้ด้วยใจภักดิ์ | ให้ฉุดชักด้วยกาสรสอง | ||
| นาวาวิ่งน้ำตามลำคลอง | ฝ่ายน้องนองน้ำนัยนาคลอ | ||
| ๏ ถึงขนอนเขาถือชื่อบ่อมาก | เขาละลากเสียว่าสุดอารมณ์หนอ | ||
| สุดกำลังที่จะรั้งให้เรือรอ | ก็ล่องต่อมาตามสายกระแสชล | ||
| คงคาหรือมาเค็มขมเฝื่อน | เตือนใจให้ระหวยกระหายหน | ||
| ถึงกระหายวารีก็มีชล | กระหายรักนี้แหละพ้นจะผ่อนคลาย | ||
| ถ้าอยู่ใกล้หรือจะได้ไปแจ้งพี่ | จะพาทีเสียให้ความกระหายหาย | ||
| แลฝั่งล้วนหลังกำพรวดพราย | เปี้ยวมาหมายปูแสมเสมือนใจ | ||
| แต่เปี้ยวยังปองปูแสมหมาย | น้องมาหน่ายหน่ายพี่นี้กรรมไฉน | ||
| เห็นชลเร่งหลั่งชลนัยน์ | ตะพรุนไหลตามสายชลาแล | ||
| ๏ ถ้าแม้นพี่มาน่าจะเก็บเล่น | จะชี้เช่นชมเปี้ยวปูแสม | ||
| ถึงคลองมหาชัยชลไหลแล | ไม่มีแชเลยลิ่วตะโล่งตรง | ||
| ฝั่งชลล้วนต้นตาตุ่มใหญ่ | นึกไหนน้องตะลึงพะวงหลง | ||
| ถึงคลองโคกขามบ้านประมง | ร้อนใจจำสรงคงคาเค็ม | ||
| แสบเนื้อเหลือแสบสมรนัก | เจ็บรักทรวงน้องดังต้องเข็ม | ||
| แสนเจ็บพ้นที่จะเก็บเล็ม | เต็มคิดพิศวงพะวงกล | ||
| ยอแสงสนธยาสงัดเงียบ | ก็ล่องเลียบแลป่าพนาสณฑ์ | ||
| ไม้ชอุ่มพุ่มสะพรั่งฝั่งชล | แต่ต้นลำพูนั้นดูพราย | ||
| แจ่มแจ้งล้วนแสงหิ่งห้อยจับ | ยับยับเหมือนดวงศศิฉาย | ||
| ถ้ามาด้วยจะได้ช่วยชมไม้ราย | จะถามทายหิ่งห้อยด้วยยินดี | ||
| เพลานาฬิกาห้าทุ่มเศษ | ถึงบุเรศสาครบุรีศรี | ||
| ประทับแรมอยู่ในราษราตรี | จนพันสีส่องฟ้าทิวาวาร | ||
| เลี้ยงกันแล้วก็ล่องตามชลมารด | เรือราษฎรชักอยู่ฉ่าฉาน | ||
| เขาเรียกเรือโห่ร้องก้องกังวาน | เสียงประสานขานขับด้วยคำเคย | ||
| เขาร้องเริงบรรเทิงด้วยเพลงพลัด | เจ็บถนัดใจนักนะพี่เอ๋ย | ||
| จะแลไหนก็ไม่ลืมอาลัยเลย | ที่ควรเคยขาดสิ้นทุกสิ่งอัน | ||
| ฝั่งชลาดาดาษด้วยดงชิด | พิศใบเหมือนใบจะโบกขวัญ | ||
| ใบหากชื่อจากน่าอัศจรรย์ | ผลผันชื่อชิดระคนผน | ||
| ชังใบชอบใจแต่ชื่อชิด | ชังจากน้องคิดพะวงผล | ||
| ร้อนอุระผะผ่าวหนาวสกนธ์ | แลสองฟากชลไม่เชือนเลย | ||
| เห็นจากเร่งเจ็บด้วยจากพี่ | ผลสิมีชื่อชิดเล่าอกเอ๋ย | ||
| อันใบจากน้องไม่อยากจะแลเลย | หลงเชยผลชิดยิ่งติดใจ | ||
| มะพร้าวอ่อนเหลืองสล้างทะลายดก | ยอกรลูบอกแล้วโหยไห้ | ||
| อุทยานเป็นที่สำราญใจ | มาจำไกลจากพี่นางทางอาวรณ์ | ||
| ๏ บ่ายประมาณสามโมงถึงเมืองสมุทร | สงครามยุทธยิ่งร้อนแรงสมร | ||
| จะร่ำร้องเล่าก็สุดที่ร่ำร้อน | ที่เรื่องรักเล่าก็ห่อนจะเห็นจริง | ||
| จะเห็นใจก็แต่ในสุราฤทธิ์ | ถ้าใครคิดก็จะเห็นด้วยทุกสิ่ง | ||
| อันเจ็บไกลพี่เจ็บใจจริงจริง | ดังศรยิงทรวงแน่นสักแสนที | ||
| เห็นศาลาอาศัยหลังอาราม | วัดสมุทรสงครามบุรีศรี | ||
| ยับระทมร่มไม้ก็ไม่มี | อธิบดีศรัทธาสถาวร | ||
| ให้ซ่อมแซมศาลาอาศัยเสร็จ | บัดเดี๋ยวก็สำเร็จปฏิสังขรณ์ | ||
| ฝ่อยน้องแนบนิ้วประนมกร | ถอนจิตแล้วก็พิษฐานพลัน | ||
| เดชะข้าได้สร้างศาลาชำรุด | รักใคร่อย่ารู้สุดเกษมสันต์ | ||
| เป็นสมคิดมิตรภาพผูกพัน | ถึงไกลกันก็อย่ารู้นิราเลย | ||
| ถึงมิมาก็อย่าได้ประมาทน้อง | จงหมองมั่งเหมือนนุชหรือพี่เอ๋ย | ||
| สิ้นคำแล้วน้ำชเลเลย | คงคาเคยขึ้นเข้าเขาเคยคอย | ||
| กรมการเชื้อเชิญให้เดินสมุทร | ฝ่ายนุชฟังเขาให้เศร้าสร้อย | ||
| สิบทุ่มให้คุมนาวาลอย | ไปคอยปากช่องเร่งหมองใจ | ||
| มืดหน้ามัวตาด้วยหมอกมิด | สุดคิดที่จะอ้างอาศัยไหน | ||
| จะแลหลังฝั่งฟากก็ไกลไป | ถอนใจไร้รักหนักอาวรณ์ | ||
| ถ้ากลับได้จะใคร่ไปหาพี่ | แสนทวีร้อนทอดฤทัยถอน | ||
| ไม่มีชื่อฝืนใจจำใจจร | ข้ามท้องสาทรชเลมา | ||
| ๏ ก็ลุถึงปากน้ำบางตะเครา | ยิ่งแลเปล่าเศร้าใจใฝ่หา | ||
| จรดลตามชลมารดมา | หมายตามณฑปวัดเขาดิน | ||
| เห็นเหมือนมณฑปวัดศพสวรรค์ | ยิ่งร้อนรัญจวนหนักหนักถวิล | ||
| ที่เลนสูงล้วนฝูงกุมภิล | นอนแฝงฝั่งสินธุ์รายเรียง | ||
| อันภัยในกุมภีล์ก็ยังชั่ว | ไม่กลัวเท่าทนรักเป็นแท้เที่ยง | ||
| กลับจะผิดผอมเนื้อเบื่อเสบียง | ใจระวังวังเวียงไม่วายวาง | ||
| ๏ บ่ายประมาณสามโมงถึงบางครก | เจ็บอกเร่าร้อนสมรหมาง | ||
| เมื่อเจ็บใจหรือมาได้ยินชื่อบาง | ครกวางทรวงเร้าอุราราน | ||
| แสนระกำช้ำใจด้วยไกลพักตร์ | มิควรร้างห่างรักสมัครสมาน | ||
| แต่นี้ไปจะจำใจไกลนาน | สิ่งสำราญจะเสื่อมสุขทุกเวลา | ||
| ถึงการเล่นก็ไม่เป็นกังวลนัก | อกจะหักก็จากพี่เสน่หา | ||
| เคยเห็นพักตร์จำเริญรักจำเริญตา | เคยพร้อมพจนาจำเริญใจ | ||
| ไม่เคยทุกข์ถอนใจด้วยจำจาก | แสนวิบากอกน้องนี่กรรมไฉน | ||
| ตัวไกลใจน้องไม่อาจไกล | อาลัยมิได้วายคลายคะนึง | ||
| ๏ ถึงคดอ้อยจะเข็นก็สุดคิด | ดิ้นติดจำแรมยิ่งคิดถึง | ||
| ยามเย็นเห็นอะไรให้ตะลึง | จนนอนขึงซ่อนหน้าไม่พาที | ||
| ๏ ครั้นเช้าเศร้าใจลงเรือน้อย | ค่อยลอยพายไปถึงเพชรบุรีศรี | ||
| เขาตั้งพลับพลาไว้ใกล้บุรี | สถิตที่พระราชฐานา | ||
| แต่ฟากฝ่ายสายชลคนละแห่ง | เห็นตำแหน่งพระตำหนักยิ่งหวนหา | ||
| ก็หมายเหมือนเมื่อพี่เคยลีลา | โดยเสด็จประธานาธิบดินทร์ | ||
| น้องอาศัยในที่ควรสำนัก | อกจะหักแต่ครุ่นครวญหวนถวิล | ||
| เกรงใจไปถึงเพชรบุริน | ฤดีดิ้นสิ้นสมประดีเดียว | ||
| ตลาดดาษดาแม่ค้าขาย | รูปร้ายนั่งร้านขี้คร้านเหลียว | ||
| จำใจไปดูประเดี๋ยวเดียว | เที่ยวไหนก็ไม่ลืมอาลัยเลย | ||
| ยิ่งเห็นต้นพิกุลหน้าพระธาตุ | ใจจะขาดแล้วนะพี่ของน้องเอ๋ย | ||
| คิดเคยที่เคยหรือขาดเคย | ขาดหากเฉยน้องมาชื่นไม่ชื่นใจ | ||
| เห็นปูนเปี่ยมอ่างวางขายที่ | ชื่อสิมีส่วนบ้านไปอยู่ไหน | ||
| โดยเห็นเช่นหลังยิ่งชังไกล | ถอนใจไร้รักหนักอาวรณ์ | ||
| ไหนจะทุกข์ถึงพี่ที่คู่คิด | ไหนจะทุกข์ถึงมิตรที่เรียงหมอน | ||
| ไหนจะทุกข์ไหนจะทนความรนร้อน | ยามนอนฝันเห็นไม่เว้นวัน | ||
| ยามกินกินทุกข์ระคนข้าว | ยามนั่งนั่งเศร้ากรรแสงศัลย์ | ||
| ยามเดินเดินดุจดิ้นยัน | ยามยืนยืนหันระหวยใจ | ||
| จะนับแรมก็แรมกรรมบำราศ | สุดสวาทไม่มีที่อาศัยไหน | ||
| จะตั้งหน้าใกล้กรรมด้วยจำไกล | อยู่ก็ใช่ไปก็ช้ำเร่งรำคาญ | ||
| แม้นตายได้ก็ดุจดีกว่า | ไม่ทนเทวษเพทนาสุดสงสาร | ||
| นับเดือนก็จะเลื่อนทิวาวาร | ยิ่งคะนึงก็ยิ่งนานเห็นหน้าเอย ฯ | ||
| ฯ นายภิมเสน ๑๗๘ คำ ฯ | |||
เชิงอรรถ
อ้างอิง
กวีสยามนำเที่ยวกรุงเทพฯ มติชน ๒๕๔๗
