คำฉันท์à¸à¸¥à¹ˆà¸à¸¡à¸žà¸£à¸°à¸¢à¸²à¸Šà¹‰à¸²à¸‡
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
CrazyHOrse (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == {{เรียงลำดับ|คำฉันท์กลอมพระยาช…')
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == {{เรียงลำดับ|คำฉันท์กลอมพระยาช…')
รุ่นปัจจุบันของ 12:40, 13 พฤศจิกายน 2552
เนื้อหา |
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ ผู้แต่ง: ไม่ปรากฏนาม
บทประพันธ์
๏ หนึ่งขอบังคมพรหมินทร์ | ทรงหงส์เหิรบิน | |||
ระเห็จยังห้องเวหา | ||||
๏ จัตุรภุชครุฑอาสน์อาภา | ทรงสังข์คทา | |||
จรีระริบเรืองระหง | ||||
๏ พระศุลีเลอหลังโคทรง | เดโชธำรง | |||
ระมาดมหิทธิพาหน | ||||
๏ จัตุรารักษ์เทพนฤมล | เชิญเฉลิมมงคล | |||
คเชนทรด้วยปรีดา | ||||
๏ นบท้าวเทวกรรม์วันทา | พิฆเนศวร์โกญจนา | |||
หนึ่งขันทกุมารชาญไชย | ||||
๏ ทวาทัศหัดถ์หกมุขไมย | มยุรอาสน์อำไพ | |||
สถิตประสิทธิศิลป์ทรง | ||||
๏ เทพทศทิศาเชิญสง | เคราะห์ด้วยโดยจง | |||
ตตประสิทธิสวัสดี | ||||
๏ ธูปเทียนมา (ลัยมาลี) | คันธรสรังสี | |||
สังเวยทุกทิศเทวัญ | ||||
๏ จงระงับดับสิ่งสรรพภยัน | คุ้มครองเขตขัณฑ์ | |||
ทุกสิ่งทุกส่ำสมบูรณ์ | ||||
๏ ช่วยอวยพรพิพัฒน์เพ็ญพูล | ภพมิ่งมไหศูรย์ | |||
สัมฤทธิคชมงคล | ||||
๏ สรวมสิทธิเทวฤทธิเรืองผล | คชราชแรมพน | |||
ทุรนรอิดอาทวา | ||||
๏ แสนคำนึงถึงถิ่นจินดา | ดงแดนด้วยสา | |||
คเรศประเภทพฤกษไพร | ||||
๏ เขดาเดือดแดดิ้นดวงใจ | โศกแสนอาไลย | |||
รฦกรลุงแลหลาย | ||||
๏ สรวมสารศุภสวสดิบรรยาย | ถ้วนเทพทั้งหลาย | |||
ปรากฏประกาศการุญ | ||||
๏ ดุจสุหร่ายอมฤตย์มาภุญช์ | โสรจสรงโซมกุญ | |||
ชรสร่างกระสัลสาทร | ||||
๏ เหือดห่างว่างเว้นอาวรณ์ | ดั่งศาสน์อนุสร | |||
ประดับสดับโดยดี ฯ | ||||
๏ อ้าพ่ออย่างหมายมนอนาถ | ถึงบิตุราชและชนนี | |||
อ้าพ่ออย่านึกในถลกี | รินิแน่งอนงค์ยง | |||
๏ อ้าพ่ออย่าคิดบุตรคณา | อนุชภาคิไนยพงศ์ | |||
อ้าพ่ออย่าคิดจิตต์ประสงค์ | บริพารนุพันธุ์พรรค์ | |||
๏ อ้าพ่ออย่าหมายมนสชม | รุกขพนมพนาวัน | |||
ตรวยตรอกและซอกศิขรขัณฑ์ | ทั้งท่งแถวและแนวเนิน | |||
๏ อ้าพ่ออย่าหวังจรถวิล | พนัสถิ่นภุดาเดิร | |||
กรวดทรายระคายบทสเทิน | และจะกรมระบมบอม | |||
๏ อ้าพ่อจะนิทรทุกขอุรา | และจะประดาประดาษดอม | |||
เฝือฝุ่นจะมุ่นศริระมอม | สกนธให้กระใครครำ | |||
๏ อ้าพ่อจะหลับก็บมิหลับ | จะวาบวับในโสตสำ | |||
เนียงผิพพึมจรพะลำ | พแผดพจน์ธพึงกลัว | |||
๏ อ้าพ่อจะเกรงซึ่งสุรศัพท์ | จรฉบับกระเหม่นมัว | |||
หาภักษภุญชตะละตัว | มหิทธิฤทธิเดชา | |||
๏ หนึ่งพ่อจะหยอนพยัคฆอาจ | สิหนาทคะนองสา | |||
หัสเหี้ยมมหิทธิศักดา | ละโลดโผนถโกนกล | |||
๏ นานามหามหิสหัส | ดินทรเดชธโบยบน | |||
ฉวยฉาบและคาบคชอนน | ตอเนกแต่มามรณ์ | |||
๏ หนึ่งนามชื่อว่าลุทธโก | จะประกิตประกวดกร | |||
ปืนปองจะผลาญชนมรอน | พิฆาฏคชพลายพัง | |||
๏ อ้าพ่ออย่าจินตนะอนาถ | ที่จะประพาสพนารัง | |||
แสนรกด้วยรุกขจะประดัง | รดะหนามอรามรุม | |||
๏ หนึ่งสรรพไภยจรในพน | และระคนคณาสุม | |||
ริ้นยุงและเหลือบเทียรจะกุม | ประกวดกัดสกนธ์ตน | |||
๏ อ้าพ่อจะอาบอุทกะธา | รจะรอาด้วยเปียกปน | |||
ข้นขุ่นและเหม็นลมกทล | จิตต์ธุราด้วยอาดูร | |||
๏ ยามร้อนจะร้อนระทดระทม | และจะรดมด้วยแสงสูรย์ | |||
จายจัดจรัสจรจรูญ | อุระอุ้มระอาอาย | |||
๏ ยามฝนจะทนพรรษธุลี | และสุนีคะนองสาย | |||
เสียงก้องกำธรเทียรจะวาย | ชีวิเศร้าทุกคราวครา | |||
๏ ยามหนาวจะหนาวอนิลโชย | และจะโรยทิรณรา | |||
เฟื่องฟองละอองขจรมา | อนาถหนาวพะพราวพรม | |||
๏ เย็นชุ่มชชื้นอุระรทด | จะกำสดกำสรรสม | |||
แสนยากและแสนที่จะรทม | ทุกขทุกข์ประดังโดย | |||
๏ ล่าเล็มก็เต็มอันที่จะสน | จิตต์กระหนกกระหายโหย | |||
ลมแดดทุกสิ่งสรรพจะโบย | อุบัติเบียดฤบางเบียน | |||
๏ อ้าพ่อจะอาดุรด้วยภักษ์ | และประดักฤดีเดียร | |||
เช้าเย็นบเว้นและที่จะเพียร | ธปลิโพธอาทร | |||
๏ ฤาพ่อจะหวังวิตกใน | พฤกษไพรพนาดร | |||
โดยต่ำจะกินและที่จะนอน | ก็อนาถอนันต์ครัน | |||
๏ อ้าพ่อจะโพนพนทุรัสถ์ | ทุกขมนัสทุกสิ่งสรรพ์ | |||
ลำโบยพิบากอุบัติพรรณ | พิพิธพวกที่พาลไภย | |||
๏ อ้าพ่ออย่าแสนกระสัลสรรพ์ | จรผันพนาไลย | |||
อย่าทวนระทมธหฤไทย | ทุกขทั่วทุรารณย์ | |||
๏ ไร้ผู้ผดุงและจะพิทักษื | ให้ภุญช์ภักษขวายขวน | |||
หาเลี้ยงและโดยสฤษฎิตน | กระตรกกระตรำก็นำภา | |||
๏ เชิญพ่อระงับทุกขและโศก | ธุรวิโยคพนาอา | |||
ดูรดวงฤดีกมลสา | หัสสุมที่รุมรัน ฯ | |||
๏ ในพระบุรีศรี | อยุธเลิศประเสริฐสรรค์ | |||
สมบูรณ์สมบัติอัน | อคร้าวรนาวเนือง | |||
๏ แสนแสนเขษมสุข | สฤทุกขทั้งเมือง | |||
นฤโทษปลดเปลือง | นฤไภยพานพาล | |||
๏ สบสรรพสิ่งของ | ชรดื่นรดมสถาน | |||
ดุจทิพยนฤมาน | นฤมิตประสิทธิทรง | |||
๏ ปราการประกลกอบ | สิมารอบรเรืองหง | |||
ทวารโขลนโดรณลง | ฦกมาศเพราพราย | |||
๏ เทียวธงอลงหลาก | มลักมลากเมลืองฉาย | |||
เฉกเทพยกรกราย | กลต้องประลองลม | |||
๏ รัฐยาประชาชุม | ยุพเรศพงาฉม | |||
ล่อโลกตรึงคม | จิตต์ให้รลวงลวง | |||
๏ งามมนทรีมาศ | รัตนดาเดียรดวง | |||
ยอดก่ายถเกิงสรวง | สุทธศรีมณีคำ | |||
๏ พร้อมพรึบททวยทศ | คชรถแสะสำ | |||
จรรโจษทุกอันอำ | พลเพียบคณานอง | |||
๏ บุญพ่อมาพบบุญ | จุลจักรจงปอง | |||
เปนพาหนะสนอง | สิเนห์ราชหฤไทยไท | |||
๏ อ้าพ่ออย่ากำสรด | อย่าระทดรทมใจ | |||
ถวิลวันนะอันไกล | บมิควรจะจินดา | |||
๏ เชิญเชิญเสวยสุข | ทุกข์และทุกข์บบีฑา | |||
แสนแสนภิรมยา | ยศยิ่งทุกสิ่งมี | |||
๏ โรงเรียงอลงกฎ | สำหรับคชราชี | |||
รายรัตน์และรัศมี | อุไรรุ่งอร่ามเรือง | |||
๏ อาสน์เอี่ยมอลงกร | ปัจจฐรณขนดเนือง | |||
เสาเม็ดเมลืองเลือง | เทียรมาศมณีแนม | |||
๏ แผ้วพื้นผนังฝัง | รัตนอลังกซูนแซม | |||
สอดศรีสุวรรณแจ่ม | รจแรขรางชาง | |||
๏ เพดานประจงจัด | สุขุมพัสตรการกาง | |||
แขวนพวงสุมาลย์วาง | วรไขขจรคันธ์ | |||
๏ เครื่องลาดสะอาดอุต | ตมวิสุทธิเฉิดฉัน | |||
แนบนิทรฤคายคัน | ศริรวัฒรมยา | |||
๏ อาภรณ์ผจงสรร | พปิลันธนาภา | |||
สบสิ่งคชาสา | ระพัดจัดผจงทำ | |||
๏ พวงภู่พิสูตรสาย | ชนักลายลอออำ | |||
พนไหมมุดาคำ | รจิตเลิศจรูญศรี | |||
๏ โพรงพรายสุพรรณพัสตร | พิโรจน์รัตนรูจี | |||
ดาวดาษสพราดศรี | รัชรัตนเรืองราย | |||
๏ ซ้องหางผจงยง | วรวงสุวรรณสาย | |||
สัตพัสตรจำรายราย | รัตคนพิมลเพรา | |||
๏ กรองเชิงถเกิงสรร | พสุวรรณพัฬเหา | |||
ก่องแก้วตระการเงา | ยะยับยับยยลยง | |||
๏ สร้อยนังคุฏฐังทาบ | สกอกาบอุไรระหง | |||
พร่างศรีมณีผจง | จำหลักลักษณาภา | |||
๏ พัสตรโพกตะพองเพริศ | ประเสริฐสรรพภูษา | |||
ไพโรจน์ธรจนา | สรบับเขบ็จคำ | |||
๏ จังหวะกระจังจัด | รเบียบบัตรพิธีทำ | |||
รายรัตนระจิตจำ | หลักเลิศละไมไม | |||
๏ ดาวเนื่องเมลืองฉลับ | วรปรับประพาฬไพ | |||
ฑูรย์ถ่องถกลใส | ศุภศรีระวีแวว | |||
๏ ชาลีเฉลามาศ | มุกดาดาษรดะแถว | |||
เลื่อมศรีมณีแนว | กนกเรียบระเบียบบรรพ์ | |||
๏ โพเหมรังร้อย | รจิตห้อยประเสริฐสรรพ์ | |||
แซงแสงสุพรรณพรรณ | พิพิธภาพอาภา | |||
๏ สมศักดิสมยศ | คชลักษณมหา | |||
สบสรรพมังคลา | หัสดิราชอาภรณ์ | |||
๏ สรรพสิ่งผจงจัด | สิริวัฒนบวร | |||
จอมมิ่งมหิศร | ประสาทเสร็จพิมลมูล | |||
๏ ผู้เฝ้าประโลมเลี้ยง | สพรักเพรียงฤส่างสูญ | |||
พร้อมผู้ที่อนุกูล | แลสพรึบสพราศพล | |||
๏ ส่วยสรรพครันครบ | ทุกสิ่งสบผลาผล | |||
อ้อยตาลตระการกล | กัทลีก็มีพรรณ | |||
๏ จักภุญชใดใด | บมิได้ขจัดสรรพ์ | |||
โดยจิตต์สฤษฎิ์อัน | ที่ประสงคจงปอง | |||
๏ หรรษาเกษมสม | อุดมสุขฤมีสอง | |||
นฤทุกขทุกคลอง | บมิได้จะรันทำ ฯ | |||
๏ หนึ่งโสดหัตถาจารย์ชำ | นาญวิทยกรรม | |||
ประกอบแลรอบรู้งาร | ||||
๏ จงสฤษฎิโดยในบรรหาร | ตามคำหมอควาญ | |||
จักสอนคดีจงดี | ||||
๏ อย่างเคียดไขโสตบัดสี | ทุรโทษใดมี | |||
พยศจงหย่อนผ่อนปรน | ||||
๏ พยายามตามสมรหมอตน | ตั้งจิตต์คิดขวน | |||
ขวายชอบระบอบเสี้ยมสอน | ||||
๏ ภักดิอุสาหธร | ทั่วชนนิกร | |||
จงรักอำเรงเกรงกลัว | ||||
๏ อย่าทำอำเภอใจตัว | ดึงดุโดยมัว | |||
โมหมหันต์ทันรุณ | ||||
๏ ถีบฉัดฟัดเฟียดไฟฟุน | โทโษทรหุน | |||
แลถอนชนักชักขอ | ||||
๏ เบียดสะบัดซัดงวงงาพอ | ใจร้ายฤารอ | |||
แลหล่อสลัดหลายกล | ||||
๏ ทะลวงไล่เหล่านิกรชน | ทรนงบยล | |||
บยินในคำลำพอง | ||||
๏ จงอ่อนโอบจิตต์จำนอง | จำนงจงสนอง | |||
เปนพาหนะยอดยานคช | ||||
๏ จงมีอากัปปรากฏ | พิลาสยงยศ | |||
ชำนันชำนิในยาน | ||||
๏ โน้มโสตสดับโดยวาร | โอวาทอนุสาร | |||
ประสาทสุภาษิตสรรค์ | ||||
๏ จักสวัสดิพิพัฒน์พูลพรรณ | มงคลมหันต์ | |||
จักมีแก่พ่อทุกพาย | ||||
๏ กิติยศจักขจรจำราย | ปรากฏกำจาย | |||
กำจรไผทถาวร | ||||
๏ สมเด็จจอมมิ่งมหิศร | จักพูลสาทร | |||
มโนภิรมย์แรงรัก | ||||
๏ รังสรรค์ศฤงคารยศศักดิ์ | เปนยอดเอกอัค | |||
คยานราชรจนา | ||||
๏ จงมีมนเปรมปรีดา | ปรีดีรมยา | |||
รมเยศสโมพิสมัย | ||||
๏ รู้คุณขัตติยหวังตั้งใจ | กัตเวทีไท | |||
ธเรศผู้จอมจักรพรรดิ | ||||
๏ จงรู้รอบรู้เจนจัด | โดยธรรม์บัญญัติ | |||
ผิดชอบทั้งมวญควรถวิล | ||||
๏ พ่อเคยคู่พระบารมิน | ปรเมนทรบดินทร์ | |||
ดิลกโลกยสมภาร | ||||
๏ ผู้แสวงหาโพธิญาณชาญ | เด็ดดับสงสาร | |||
เสร็จสู่ศิวโมกข์ครรไล | ||||
๏ เพรงพระบารมีท้าวไท | เทียรสร้างสมใน | |||
อดีตนั้นมาสนอง | ||||
๏ ได้กุญชรดังใจปอง | คู่เคยควรครอง | |||
สมภารบพิตรภูมินทร์ | ||||
๏ แต่นี้จักสุขสมถวิล | ทั่วด้าวแดนดิน | |||
นครนิคมของเรา | ||||
๏ จักพูลพัฒนาเนืองเนา | ในสุขบันทา | |||
ที่ทุกข์แลโศกโรคไภย | ||||
๏ แสนเกษมเปรมปรีดีใจ | เอิกอื้ออวยไชย | |||
ประชาประชอมพร้อมเพรียง | ||||
๏ ชื่นชมสมภารพระเพียง | แผ่นพื้นจักเอียง | |||
อุโฆษพระยศดำแคง | ||||
๏ จำรายฤทธิเดชเสด็จแสดง | ดุจแสงพรรณแสง | |||
แลสบรสายสากล | ||||
๏ ร้อยเอ็ดนคราสามนต์ | มอบมวญมณฑล | |||
ถวายสมเด็จกษัตรีย์ | ||||
๏ ศึกเสี้ยนเลี่ยนแผ่นปัถพี | ดุจหน้าเภรี | |||
แลเรียบรำงับดับเข็ญ | ||||
๏ ฝูงประชาชื่นชูอยู่เย็น | ทรวงเกษมสุขเปน | |||
ปนิธิทั่วธรณิน | ||||
๏ เฟื่องฟูสุรศักดิโสภิณ | โสภาคย์ภูมินทร์ | |||
โสภิตพิมลโอฬาร | ||||
๏ เทพไทยทั่วทั้งจักรพาฬ | เชิญรับสรวงสาร | |||
สการสังเวยวันทนา | ||||
๏ เสื้อเมืองทรงเมืองผู้อา | นุภาพมหา | |||
มเหศรศักดิ์ศักดิ์สิทธิ์ | ||||
๏ อวยไชยชำนิราชบพิตร | จงพูลพัฒนกิจ | |||
สิริสวัสดิขัตติยา | ||||
๏ พระชนม์เสริฐแสนพรรษา | เกียรติยศยิ่งถา | |||
วรได้ร้อยแสนอสงไขย | ||||
๏ สูญสูรย์ศศีสบภพไตร | แหล่งโลกประไลย | |||
ลเวงพระยศจงคง | ||||
๏ สฤษฎิเรื่องรังฉบับบรรจง | เพื่อไว้เปนมง | |||
คลขัตติยคู่ชูเฉลิม | ||||
๏ ทุกลบองจองจิตต์จงเจิม | โลกเลิศเสริฐเสริม | |||
พิพิธพิพัฒไพศาล | ||||
๏ โลมลาเพคชพจมาน | โดยบทบรรหาร | |||
ก็จบสัมฤทธิ์บริบูรณ์ ฯ | ||||
เชิงอรรถ
ที่มา
คำฉันท์กล่อมพระยาช้าง เจ้าภาพพิมพ์ในการบำเพ็ญกุศลเมื่อพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงอดิศรอุดมเดช สิ้นพระชนม์มาถึงสัตตมวาร เมื่อวันที่ ๒๓ เมษายน พ.ศ.๒๔๖๘ พิมพ์ที่โรงพิมพ์พิพรรฒธนากร
(ขอขอบคุณ คุณ gignoi สมาชิก kaewkao.com ผู้พิมพ์เป็นวิทยาทาน)