บุณโณวาทคำฉันท์
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
| แถว 273: | แถว 273: | ||
ไถงเงื้อมยุคุนธรจะจวน ปจุสสมัยย่ำยาม | ไถงเงื้อมยุคุนธรจะจวน ปจุสสมัยย่ำยาม | ||
กดโกกิลาสกุณปาม สุรศัพทอึงอลฯ</tpoem> | กดโกกิลาสกุณปาม สุรศัพทอึงอลฯ</tpoem> | ||
| - | <sup>ร่าย</sup | + | |
| + | <sup>ร่าย</sup> เสนาตระบัดตื่นตน ตรวจเตรียมพลพยุหบาตร เร่งรุมฟาดนายอัศว์ เร่งรันฉมัดนายคเชนทร์ เร่งรดับเกณฑ์นายรถ เร่งรันขนดนายพล ศัพทโจษจลจรรจา แก้ช้างม้าโคเกวียน ลงฉวัดเฉวียนวาเรศ แต่งสกนธเพศพลไกร คชไสวอัศวา โดยขบวนตราพยุหบาตร เมือบคามาศวิถี ท่านฤบดีผ่านเผ้า พอรุ่งอรุณเร้า แผ้วฟ้าวรโพยมฯ<br /> | ||
| + | |||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>๑๕</sup> พลคชคชแรงโรม โจมณรงค์คง อาวุธสรรพ | ||
| + | พลคชคชเร็วรับ จับอรินทรราชฟาด ขจัดจร | ||
| + | พลคชคชฤทธิรอน เบญจลึงคธร เถลิงงา | ||
| + | พลคชคชศักดา งางอนช้อยสอย เอาดวงดาว | ||
| + | พลอัศวอัศวฉ่าฉาว จบทุกแดนดาว สยบสยอง | ||
| + | พลอัศวอัศวลำพอง ทวนมาศลำยอง จามรี | ||
| + | พลอัศวอัศวสำลี ทรงกุทณฑ์ตี ดำเลิงสาย | ||
| + | พลอัศวอัศวผาดผาย ทรงธนูสาย ประลองทัด | ||
| + | พลรถรถเฉวียนฉวัด เรียบแปรกรัต- นปลายธง | ||
| + | พลรถรถก้องกง เวียนระเห็จหงส์ คือกังหัน | ||
| + | พลรถรถพรายพรรณ สรรพ์ประดับกาญจน์ มณีแสง | ||
| + | พลรถรถคำแหง ปรปักษ์แสยง สยบมรณ์ฯ</tpoem> | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>๑๖</sup> ตรวจเตรียมเทียบแสนยากร แพนดั้งโตมร | ||
| + | กุทัณฑ์ธนูนั่นหนา | ||
| + | ดาบเขนเสโลห์ปืนยา ปืนไฟคณนา | ||
| + | บรู้กี่ส่ำเนืองนอง | ||
| + | ย่อมล้วนเกราะกรายลายทอง เสื้อหมวกไหมกรอง | ||
| + | กระหนกกระหนาบแกมกัน | ||
| + | สรรพพฤนทามาตย์โจษจรร พร้อมพรั่งอนันต์ | ||
| + | อเนกขนัดในขบวน | ||
| + | ครั้นเพลาฤกษเรืองควร อัญเชิญอิศวร | ||
| + | สุเรนทรราชยาตราฯ</tpoem> | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>๑๑</sup> ปางนั้นนฤบดิน ทรสุเรนทรมหา | ||
| + | เร่งมีมโนปรา- รภซึ่งเสด็จดล | ||
| + | เสด็จสรงสุธารทรง พิภูษิตระการกล | ||
| + | พาหุรัตนกุณฑล มกุฏแก้วกรรเจียกจร | ||
| + | เสร็จทรงพิไชยอา- วุธสรรพประดับกร | ||
| + | ย่างเยื้องจรัลจร วรราชเกยไชย | ||
| + | ทรงพระคชาธาร ทรเรืองมหิทธิไกร | ||
| + | ดุจองค์สหัสไน- ยนิสิทไอยรา | ||
| + | ประดับหมู่พิริยพล -ลโจษจลณมรรคา | ||
| + | ส่ำแสนทแสนยา- กรก้องกเกริกไพร | ||
| + | เสียงสารอัศวราช นฤนาทวนาไลย | ||
| + | แตรสังข์ประนังไน ศุภฤกษ์ดำเนินพลฯ</tpoem> | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>๑๔</sup> ฝ่ายพญาคชาธรพิพงศ์ อยเรศมหัยรณ | ||
| + | พิศไหนลมัยมุขพิมล ทินย่อมประดับดาว | ||
| + | ผ่านพักตรพัตรรัตคน ชนักต้นกระวิลวาว | ||
| + | ซองหางรยับรัศมิพราว พพรายรัตนาภา | ||
| + | ข่ายทองตระพองพักตรพนาศ รุจเรกขโมรา | ||
| + | กำภูหุ้มภู่พรรณจา- มรีเฟื้อยฟฟายงาม | ||
| + | ปรบกรรณกระหึมสุรส่ายมัน จรแกว่งณกลางสนาม | ||
| + | เสนาพลาจรคั่งคาม พิศเพียงเอราวัณ | ||
| + | ประดับด้วยเศวตบวรฉัตร อภิรุมชุมสรรพ์ | ||
| + | จามรแลธรสุริยวรร- ณพัดโบกระบายลม | ||
| + | กลดกลิ้งกรชิงมยุรฉัตร จรูลแสงจรัสสม | ||
| + | ธงทวนฟฟายจามริรมย์ ดุจกวักจะไกวโพยม | ||
| + | แวงแซงจัตุลังคบทบา- ทคเชนทรชรุกโซม | ||
| + | ฆ้องกลองประนังศัพทประโคม จแจ้วปี่ชวานำ | ||
| + | คชดังประนังอธิคคม คชกรมเสียดส่ำ | ||
| + | พังคาและแซกกิรินินำ ที่นั่งรัตนพุดตาลทอง | ||
| + | เบื้องหลังคเชนทรบรม- ขัติโยรสสมพอง | ||
| + | โดยเสด็จจุฑาธรณินอง รถเรียบประเทียบจร | ||
| + | รถอรรคสุดาสุรสนม วรรูปคืออัปสร | ||
| + | เยี่ยมยิ้มพพริ้มพักตรบวร ธิวิสูตรมาศผจง | ||
| + | กล่นเกลื่อนอรัญรถยา ธุลิตระหลบทังไพรพง | ||
| + | เสียงสารและอัศวก้องกง รถลั่นสนั่นพนม | ||
| + | แส้เสียงพลาพลนิกร ก็สท้อนสเทือนระทม | ||
| + | สรรพสัตวก็ตื่นจิตรระงม ปลาตแล่นขจัดขจาย | ||
| + | เรไรและวานรชนี พเพรียกพร้องสำเทียนทาย | ||
| + | เสด็จคลาพลาพลนิกาย ดลราชวังสถาน | ||
| + | หยุดยั้งพยุหจัตุรง- คสำเริงฤทัยลาน | ||
| + | ตรวจเตรียมมโหรศพการ สมโภชพุทธบาทาฯ</tpoem> | ||
การปรับปรุง เมื่อ 15:50, 27 สิงหาคม 2550
| ๑๔ ขอถวายประนมนขประชุม | ชวลิตสุเบญจางค์ | ||
| แต่บาทยุคลธปวราง- | คชิเนนทรทรงญาณ | ||
| อันซึ่งพระองคก็ขจัด | ปรปักษเบญจมาร | ||
| พ่ายแพ้พระเดชภินิหาร | คณพฤกษโพธิ์พลัน | ||
| หนึ่งข้าก็ยอกรประนม | พระเนาวโลกุดรธรรม์ | ||
| พระปริยัติสุขุมอัน | คัมภิรภาพสาทร | ||
| หนึ่งข้าก็ยอกรประนม | อัษฐสงฆสังวร | ||
| เปนที่พำนักนิอดิศร | สัตวโลกยธาตรี | ||
| หนึ่งข้าก็นบพระสวยม- | ภูวเยศโมลี | ||
| เสด็จทรงอุศุภพาหนมี | ฤทธิรุตม์มหิมา | ||
| หนึ่งข้าก็นบบรมจักร | กฤษณราชกฤษดา | ||
| ทรงครุฑพาหนวรา | ฤทธิเรืองรเห็จโพยม | ||
| หนึ่งข้าก็นบพระกมเลศ | จตุรพักตรพิมลโฉม | ||
| เสด็จหงสพาหนก็โจม | จรร่อนณอัมพรา | ||
| หนึ่งข้าก็นบสหัสเนตร | ธิปไตยดึงษา | ||
| อัยเรศตรีเศียรเป็นพา- | หนนาถพเนจร | ||
| หนึ่งข้าก็นบสหัสแสง | ศศิส่องทิศาดร | ||
| ทรงรถรเรียบอัศวจร | จรัลรอบพระเมรู | ||
| หนึ่งข้าก็นบนิกรเทพ | สถิตย์ทั่วทิศาผลู | ||
| ขอจงเจริญยศวตู | นฤราศพาธา | ||
| หนึ่งข้าก็นบบวรบง- | กชบาทกระษัตรา | ||
| ผู้เฉลิมอยุธภิรมยา | ยศโยคกรุงไกร | ||
| ขอจงนฤทุกข์และนฤโศก | นฤโรคนฤไภย | ||
| สรรพสรรพโทษและจัญไร | จงนิราศโภยพาล | ||
| จักกล่าวนิพนธ์ประพฤฒิฉัน- | ทแต่ตามอนุมาน | ||
| แสดงโดยอดีตนุดำนาน | บุณโณวาทสูตราฯ | ||
| ๑๖ เบื้องบรรพ์ยังมีพระดา- | บศหนึ่งสมญา | ||
| ว่าสัจพันธโคดม | |||
| สถิตย์เขาสุวรรณไพรพนม | แทบสถานนิคม | ||
| สุนาปรันตคามา | |||
| แว่นแคว้นกรุงเทพทวา- | รวดีมหา | ||
| ดิลกเลิศไพบูลย์ | |||
| ปางสมเด็จพุทธางกูร | ทรงบุษบกยูร- | ||
| รยาตรยังห้องหาวผจง | |||
| จากกรุงสาวถีกับสงฆ์ | ห้าร้อยหย่อนองค์ | ||
| อดิเรกประดับบริพาร | |||
| ล้วนทรงบุษบกพิมาน | มาโดยคัคณานต์ | ||
| เปนอนุกรมบวร | |||
| เพียงพญาเหมราชเหิรจร | ประดับด้วยนิกร | ||
| หมู่หงสห้อมระเห็จมา | |||
| ตระบัดดลด้วยนุภาว์ | พระพิชิตมา- | ||
| รอนุเคราะห์มหาบุณ | |||
| ให้ดลแดนมารคอดุลย์ | เดชด้วยพุทธคุณ | ||
| คัมภีรรัตโนฬาร์ | |||
| แล้วโปรดพระสัจพันธดา- | บศลุถิงอา- | ||
| ริยมารคศิวาไลย | |||
| ครั้นพระสรรเพชญเสด็จไคล | โปรดสรรพโลไกย | ||
| ก็ตรัสด้วยพุทธพจนา | |||
| แก่พระสัจพันธเถรา | ว่าพระศาสดา | ||
| ประโยชน์จะโปรดเวไนย | |||
| ท่านจงสถิตย์เถิดอย่าไป | เลยจงเนาใน | ||
| นิคมโปรดประชา | |||
| สัจพันธรับพุทธฎีกา | ก่อนแล้วจิ่งอา- | ||
| ราธนทูลทศพล | |||
| ว่าพระจักเสด็จไปกล | ใดข้าเคยยล | ||
| ที่นี้จะเปล่าเปลี่ยวใจ | |||
| เคยสดับรสธรรม์อันไพ- | เราะห์เริ่มนี้ใคร | ||
| จะอนุเคราะห์ห่อนมี | |||
| เคยเคารพทุกนาที | นี้จักอัญชลี | ||
| ลอองก็ล่วงลับตา | |||
| ขอจงโปรดปรานีรา | รอยพุทธบาทา | ||
| ประดิษฐ์สถิตย์ในสถาน | |||
| หวังไว้อภิวาทน์สักการ | ทุกทิวาวาร | ||
| บยลพระองค์ต่างองค์ | |||
| สมเด็จสุคตก็ทรง | การุญโดยจง | ||
| แก่พระสัจพันธภักดี | |||
| จึ่งเหยียบวรบาทมุนี | ยังยอดศีขรี | ||
| สุวรรณพรายเจษฎา | |||
| ด้วยบงกชบาทเบื้องขวา | ลายลักษณวรา | ||
| ทั้งร้อยแปดประการงาม | |||
| เฉลิมโมลีโลกทั้งสาม | ปรากฏในคาม | ||
| นิคมชนบทบุราฯ | |||
| ๑๑ ปางปิ่นธเรศตรี- | ศรเสวยสวรรยา | ||
| อยุธเยศมหา | นครราชธานี | ||
| ทราบกิจกลรอย | พุทธบาทชินศรี | ||
| มีราชฤไทยทวี | กุศลมุ่งผดุงการ | ||
| รดับเปนพระมณฎป | วรรัตโนฬาร | ||
| เพียงวิชยันต์พิมาน | อมรเทพปูนกัน | ||
| สฤษฎิสวมพระพุทธบาท | มุนินาถจอมธรรม์ | ||
| ยังยอดศิขรบรร- | พตพิศโพรงพราย | ||
| ห้ายอดยเยี่ยมเมฆ | จรัสดวงวิเชียรฉาย | ||
| ชวลิตพรรณราย | รยับโชติสุริยงค์ | ||
| กิ่งกาบททาบกาญ- | จนมณีเสตารหง | ||
| บราลีเยาวยง- | คช่อฟ้าปรงอนครัน | ||
| มีบรรทจัตุราช | วรพาดกระหนกพัน | ||
| เครือซ้อนสลับกัน | กแนะแก้วกนกกลาย | ||
| สุกรีกระหนาบชั้น | ก็ทงันผงาดหงาย | ||
| เศียรสัตวพรรณราย | รดะดาษระดมดี | ||
| กลีบเกล็ดกัจฉามาศ | ประดับดาษจรุญศรี | ||
| สลับรัตนรูจี | กระจ่างจัดกระจังบัง | ||
| ใบโพสุวรรณห้อย | รยาบย้อยบรุงรัง | ||
| ลมพัดกระดึงดัง | เสนาะศัพทอลเวง | ||
| เสียงดุจสังคีต | อันดึงดีดประโคมเพลง | ||
| เพียงเทพบรรเลง | รเรื่อยจับระบำถวาย | ||
| พ่างพื้นที่ฐานบัตร | เป็นครุฑอัดอุราผาย | ||
| กรกุมสุกรีกราย | จะกระหยับเผยอบิน | ||
| สิงห์อัดก็อมดวง | วชิรช่วงมณีนิล | ||
| เทพนมขนัดกิน- | นเรศฟ้อนชอ้อนรำ | ||
| อิสูรทมูลแบก | ตระบองบิดก็กำยำ | ||
| แยกเขี้ยวผงาดทำ | ดุจมีมโนเนา | ||
| ผนังดาษกระจกแจ่ม | ชวลิตงามเงา | ||
| กลแก้วผลึกเพรา | รลอกเลื่อนลลานไป | ||
| ซุ้มสี่ทวารา | รจเรขเรืองไร | ||
| กาบพรหมสรไกร | กระหนาบเสาพเพราพราย | ||
| ตาบแต้มณรักร้อย | ประดับพลอยมณีฉาย | ||
| เฉิดกลีบจงกลกลาย | บทนาคสดุ้งดี | ||
| หน้าบันเขบ็จบรร | ผจงปั้นเป็นโกสีย์ | ||
| ทรงไอยราตรี | เศียรงามด้วยงางอน | ||
| ช้อยกรชูสัง- | ขสังวาลบวร | ||
| แสงรัตนสุนทร | ประกายมาศเลื่อมกัน | ||
| ใบบานทวาเรศ | รดับมุกดูพรายพรรรณ | ||
| เพียงพิษณุกรรม์สรรค์ | นฤมิตรประดิษฐ์แปลง | ||
| แม่ลายแลบุตกหนาบ | ฉลุช่อชวาลแสง | ||
| เกี่ยวก้านกนกแพลง | พิศสัตว์ชวัดวง | ||
| คชสีหสิงหราช | มยุเรศเหมหงส์ | ||
| องคทยศยง | หณุมานทยานกาย | ||
| สุครีพในเครือวัลย์ | ก็กุมขรรคชูฉาย | ||
| พาลีผู้เลิศชาย | ตระบะล้ำกระบิลครัน | ||
| ฉลักมุกทุกทวาร | อัษฐบานบเพี้ยนกัน | ||
| ล้วนแล้วณเครือพรร- | ณรายพรายลลายตา | ||
| พื้นในหิรัญลาด | ก็สอาดอลังการ์ | ||
| ราบรอบพระบาทา | ทศพลวิมลมี | ||
| มณฎปเยาวในนั้น | คณพรรณมณีดี | ||
| พวงกลิ่นสุมาลี | รยาบย้อยอร่ามเรือง | ||
| ดาริจอัจกลับ | วแวบวับมลังมเลือง | ||
| ฉัตรชั้นวิเชียรเรือง | รุกขชาติบูชา | ||
| ดอกดวงผกาแก้ว | สลับศรีสุโสภา | ||
| จงกลพระบาทา | นพรัตนกอบกาญจน์ | ||
| เฟื่องฟุ้งขจรกลิ่น | เสาวคนธโอฬาร | ||
| ดุจทิพพิมานสถาน | อุบลราชเทวัญ | ||
| ปราการประกอบโคม | สว่างแสงเสมอจันทร์ | ||
| แจ่มแจ้งทิวาวัน | บรู้รุ่งรู้ราตรี | ||
| บันไดไศลลาด | อุรคราชเจ็ดศีร์- | ||
| ษเลิกพังพานมี | พิษเพียงประไลยกัลป์ | ||
| อาวาสพระลานเลี่ยน | ดุจแว่นสุวรรณสรรค์ | ||
| มีรูปพระสัจพัน- | ธดาบศบรรพชา | ||
| ผดุงไว้จะหวังแจ้ง | กิจโดยดำนานมา | ||
| คือองค์ดาบศอา- | ราธนรอยพระบาทางค์ | ||
| เวหารอุโบสถ | พระสถูปอุตมางค์ | ||
| รายโรงระฆังปราง | อดิเรกรจนา | ||
| หน้าลานปราการกั้น | สถลมารครัถยา | ||
| ผู้เฝ้าทวารา | อิสูรสองตระบองกุม | ||
| หน้าย่นแสยะโอษฐ | ดุจโกรธประชาชุม | ||
| หากเดชพระจอมจุม- | พลป้องบไภยันต์ | ||
| ก่อกอบเป็นอ่างแก้ว | กระหนาบแนวศิขรขันธ์ | ||
| ทดท่อธาราสรรพ์ | ประปริ่มไหลจึ่งไขจร | ||
| มาลาเลวงกลิ่น | รสฟุ้งทั้งศิงขร | ||
| หล่นลอยชโลธร | ตระหลบอบสุคนธา | ||
| ลั่นทมระดมดาษ | ดุจลาดประพัตรา | ||
| แก้วกรรณิกากา- | รเกษกลิ่นกำจรลม | ||
| สายหยุดประยงค์แย้ม | ยี่สุ่นแซมสุกรมยม- | ||
| โดยดอกลำดวนสม | สุรภีพิกุลกาญจน์ | ||
| เบญมาศบุษบัน | มลิวรรณพุดตาลบาน | ||
| อังกาบกุหลาบธาร | สุคนธ์เทศเทียมกัน | ||
| บุนนากลออนวล | พุทธชาติอัญชัน | ||
| ชงโคยี่เข่งพรรณ | มลุลีกระดังงา | ||
| พุดซ้อนสลับกลีบ | จำปาปีบมลิลา | ||
| ซ่อนกลิ่นก็กลิ่นสา- | หัสยั่วกมลเสบย | ||
| รวยเรื่อยจรุงรื่น | วายุพัดรำเพยเผย | ||
| บุปผาบุชาเชย | พุทธบาทบขาดวัน | ||
| รุกขชาติประชุมแดน | มรฎปประดิษฐ์สรรพ์ | ||
| ดั่งจิตรลดาวัน | วชิราสถาวร | ||
| มีราชพระนิเวศน์ | กระษัตริย์เสด็จสโมสร | ||
| เกษมสันต์ประชากร | สุขพ้นจะพิสดาร | ||
| แม้วใครไปนบพระ | พุทธบาทอันไพศาล | ||
| ยลพระมณฎปสถาน | ที่ถกลแก่โลกา | ||
| ประเหลไพชยันต์รัตน | พิมานอินทรเจษฎา | ||
| ดังดาวดึงษา | สวรรค์สรรค์เสมอกัน | ||
| ลืมแลบรมทิน- | กรลืมบแลจันทร์ | ||
| ลืมแลมไหสวรรย์ | พิภพราชมณฑล | ||
| สุดสุขสุดเกษม | นรนาถบดีดล | ||
| เหิมหื่นกมลชน | อภิวันทนาการฯ | ||
| ๑๙ เขตรแคว้นในวนเวศศีขรพิศาล | |||
| แสนสนุกนิถ้ำธาร | อเนก | ||
| แนวเนินไศลศิขรินวราวรวิเวก | |||
| สูงสุดลิ่วเมฆ | ชรงำ | ||
| คูหาเหวสรสนุกนิเลิศจรก็อำ- | |||
| พนดั่งประดุจทำ | พิฦก | ||
| ท่าธารสินธุเกษมกระแสชลคคึก | |||
| ไหลโลดคโครมครึก | ฉฉาน | ||
| พนพฤกษในพนเวศพนาดรตระการ | |||
| ผลรสโอฬาร | อุชา | ||
| สบสัตวจัตุบททวิบาทคณนา | |||
| สัตวสัตวเสน่หา | แก่กัน | ||
| เดชด้วยวรพุทธบาทบรมสรร- | |||
| เพชญอุตม์มหันตา- | ธิคุณ | ||
| กอบเกิดศิงขรราวอรัญญิกอดุลย์ | |||
| แสนสุขฤปานปุน | ประมาณ | ||
| สำหรับราษฎรกระษัตริย์ประพาศสุขสำราญ | |||
| ถึงปีนมัสการ | บขาดฯ | ||
| ๑๖ ปางฤดูหิมผคุณมาส | องค์อิศวรราช | ||
| ปิ่นพิภพกุรุงทวา | |||
| ปราโมทย์หฤทัยราชา | จักเสด็จวันทา | ||
| บรมบาททรงญาณ | |||
| ดำริห์เสร็จอื้นโองการ | สั่งเสนีชาญ | ||
| พิริยรวจณรงค์พลัน | |||
| จงจัดจัตุรงค์อนันต์ | อิกมหาสุวรรณ | ||
| นาเวศพยุหยาตรา | |||
| จักจรัลอัญชลีสักกา- | รพุทธบาทา | ||
| สถิตย์สุวรรณศีขรี | |||
| มโหรศพสมโภชโสภี | มาลาอัคนี | ||
| จงสรรพประดับกิจการ | |||
| อำมาตย์รับราชบรรหาร | สดุดีนฤบาล | ||
| ตระบัดฉวัดไตรตรา | |||
| การสรรพกลับผยองผันมา | ทูลแด่มหา | ||
| กระษัตริยเสร็จบริบูรณ์ | |||
| ขออัญเชิญเสด็จนเรสูร | อรุโณทจำรูญ | ||
| สกุณฤกษ์พยุหพลฯ | |||
| ๑๔ ปางนั้นบรมนฤเบศร์ | สุรราชฟังกล | ||
| เสนางคจัดจตุรพล | พิริยสรรพประดับการ | ||
| เร่งมีกมลก็ประโมช | สุมนัศใสสานต์ | ||
| ครั้นส่างอรุณรวิวาร | ยเยี่ยมยอดยุคุนธร | ||
| เสด็จสรงสุธารทิพรส | สุวคนธกำจร | ||
| ภูษิตวิจิตรอลงกรณ์ | วรรัตนธำมรงค์ | ||
| ทองกรตระกองกรประดับ | วชิรเรืองระยับองค์ | ||
| สังวาลวลัยบวรมง- | กุฏแก้วกุณฑลพราย | ||
| เสร็จสรงก็ทรงพิชัยอา- | วุธสรรพธนูสาย | ||
| สพักเสร็จเสด็จจรก็ผาย | บทบาทยุคลคลา | ||
| แสนสาวสุรางค์วรสนม | ก็ประดับดังดารา | ||
| แวดล้อมพระจันทรณอา- | กาศเรืองรรังษี | ||
| เสด็จดลฉนวนพระอรณพ | ขนานน่าวาสุกรี | ||
| แตรสังขประโคมดุริยดนตรี | มหรธึกและกาหฬ | ||
| เสด็จทรงที่นั่งสุวรรณนา | วบุษบกไพชยนต์ | ||
| เมินแมนพิมานอมรถกล | ก็ประเทิดประทัดทาย | ||
| เครื่องสูงไสวเสวตรฉัตร | อภิรุมยชุมสาย | ||
| กลดกลิ้งกระชิงรัตนพราย | มยุรฉัตรจรัสจรูญ | ||
| พัดโบกและจามรมณี | ทรกั้งกำบังสูรย์ | ||
| ธงฉานฉวัดวรพิบูลย์ | รยะยาบที่ธงไชย | ||
| นาเวศสุวรรณวรประดับ | สรมุขเกรียงไกร | ||
| คู่เคียงกับจักษุวิมานไชย | รัตนเรืองสุธาธาร | ||
| นาวาขนัดคณคชสีห์ | สิหราชมกรกาญจน์ | ||
| โตสิงกิเลนทอัศวาน | สกุณพักตรเจษฎา | ||
| นอกนั้นก็จับวรฉลาก | นวสูรเสนา | ||
| แห่แหนบรมนรนรา- | ธิบดินทร์เสด็จจร | ||
| โห่แห่กระหึมศัพทสำเนียง | นิสนั่นชโลธร | ||
| พายทองกระทุ่มธวัชกร | ชลฟุ้งคือฝอยฝน | ||
| ฟองฟุ้งนทีธรติรา | ครลอกกระฉอกชล | ||
| ธงเทียวธวัชกลคือกล | สกุณร่อนรริ้วโพยม | ||
| ทวาราวดีพิฦกพลั่น | สนั่นลั่นคครื้นโครม | ||
| ไพร่ฟ้าประชาชนก็โสม- | มนัศโดยเสด็จไคล | ||
| เหรามัจฉากัจฉปป่วน | บมิทวนสถิตย์ใน | ||
| สาครกระเจิงจรนุไพร | พำนักนิ์ห้วยละหารธาร | ||
| เสด็จดลประทับท่าเจ้าสนุก | พระดำหนักอันโอฬาร | ||
| เถลิงอาสนราชสุขสาน- | ติภิรมยรมยา | ||
| ปราการประดุจศิขรกั้น | สมุทคั่นคัมภีรา | ||
| หว่างเขาอัศกรรณวินัตกา | คิชกูฏคุหาหงส์ | ||
| ตาริ้วระรอบกลคือเขา | บริภัณฑกรรกง | ||
| รอบล้อมนิเวศวรคือวง- | กฏเกี้ยวพระเมรุมาศ | ||
| สรรพพฤนทประชาชนนิกร | วรมนตริเกลื่อนกลาด | ||
| อึกอึงอุโฆษพนวาศ | พนพนมจะหล่มทลาย | ||
| เรือจอดจรดก็บมิส่ำ | ดูคคล่ำกระแสสาย | ||
| กู่กันพเพรียกจรจราย | บมิรู้กี่โจษจรร | ||
| เสพโภชน์กระยาหารสำเริง | สุขรมยชมกัน | ||
| เปรมเปรอจเรอจรจรัล | ก็คเคลือบทั้งแดนดง | ||
| สายัณหแสงสุริยเสด็จ | จรคล้อยพระเมรุลง | ||
| ปักษาคณากรสู่พง | พนพฤกษเพรียกรัง | ||
| จับจอมผกาอรประอึง | คคลึงคู่สิเนหัง | ||
| หวนหันกระสันสัตวประนัง | ศัพทร้องสำเนียงหวาน | ||
| ราตรีสงัดศัพทนิกร | นรราชทวยหาญ | ||
| เพื่อผลมหันตดรธาน | ประทุษฐจิตรกามา | ||
| แสงจันทร์จรูญเมฆจแจ่ม | จรแหร่มณนภา- | ||
| กาศเรืองรยับรัศมิดา- | รกพรายโพยมบน | ||
| น้ำค้างรำเพยประวายุพัด | ปรมาณุฝอยฝน | ||
| เย็นทั่วทั้งพื้นพนภุวดล | ชฉ่ำพวกพลากร | ||
| กวางทรายกระต่ายจรก็เต้น | ประชมแสงศศิธร | ||
| โลดเลมรบัดสุขและจร | ณเหล่าแหล่งพนาราม | ||
| ไถงเงื้อมยุคุนธรจะจวน | ปจุสสมัยย่ำยาม | ||
| กดโกกิลาสกุณปาม | สุรศัพทอึงอลฯ | ||
ร่าย เสนาตระบัดตื่นตน ตรวจเตรียมพลพยุหบาตร เร่งรุมฟาดนายอัศว์ เร่งรันฉมัดนายคเชนทร์ เร่งรดับเกณฑ์นายรถ เร่งรันขนดนายพล ศัพทโจษจลจรรจา แก้ช้างม้าโคเกวียน ลงฉวัดเฉวียนวาเรศ แต่งสกนธเพศพลไกร คชไสวอัศวา โดยขบวนตราพยุหบาตร เมือบคามาศวิถี ท่านฤบดีผ่านเผ้า พอรุ่งอรุณเร้า แผ้วฟ้าวรโพยมฯ
| ๑๕ พลคชคชแรงโรม | โจมณรงค์คง | อาวุธสรรพ | ||
| พลคชคชเร็วรับ | จับอรินทรราชฟาด | ขจัดจร | ||
| พลคชคชฤทธิรอน | เบญจลึงคธร | เถลิงงา | ||
| พลคชคชศักดา | งางอนช้อยสอย | เอาดวงดาว | ||
| พลอัศวอัศวฉ่าฉาว | จบทุกแดนดาว | สยบสยอง | ||
| พลอัศวอัศวลำพอง | ทวนมาศลำยอง | จามรี | ||
| พลอัศวอัศวสำลี | ทรงกุทณฑ์ตี | ดำเลิงสาย | ||
| พลอัศวอัศวผาดผาย | ทรงธนูสาย | ประลองทัด | ||
| พลรถรถเฉวียนฉวัด | เรียบแปรกรัต- | นปลายธง | ||
| พลรถรถก้องกง | เวียนระเห็จหงส์ | คือกังหัน | ||
| พลรถรถพรายพรรณ | สรรพ์ประดับกาญจน์ | มณีแสง | ||
| พลรถรถคำแหง | ปรปักษ์แสยง | สยบมรณ์ฯ | ||
| ๑๖ ตรวจเตรียมเทียบแสนยากร | แพนดั้งโตมร | ||
| กุทัณฑ์ธนูนั่นหนา | |||
| ดาบเขนเสโลห์ปืนยา | ปืนไฟคณนา | ||
| บรู้กี่ส่ำเนืองนอง | |||
| ย่อมล้วนเกราะกรายลายทอง | เสื้อหมวกไหมกรอง | ||
| กระหนกกระหนาบแกมกัน | |||
| สรรพพฤนทามาตย์โจษจรร | พร้อมพรั่งอนันต์ | ||
| อเนกขนัดในขบวน | |||
| ครั้นเพลาฤกษเรืองควร | อัญเชิญอิศวร | ||
| สุเรนทรราชยาตราฯ | |||
| ๑๑ ปางนั้นนฤบดิน | ทรสุเรนทรมหา | ||
| เร่งมีมโนปรา- | รภซึ่งเสด็จดล | ||
| เสด็จสรงสุธารทรง | พิภูษิตระการกล | ||
| พาหุรัตนกุณฑล | มกุฏแก้วกรรเจียกจร | ||
| เสร็จทรงพิไชยอา- | วุธสรรพประดับกร | ||
| ย่างเยื้องจรัลจร | วรราชเกยไชย | ||
| ทรงพระคชาธาร | ทรเรืองมหิทธิไกร | ||
| ดุจองค์สหัสไน- | ยนิสิทไอยรา | ||
| ประดับหมู่พิริยพล | -ลโจษจลณมรรคา | ||
| ส่ำแสนทแสนยา- | กรก้องกเกริกไพร | ||
| เสียงสารอัศวราช | นฤนาทวนาไลย | ||
| แตรสังข์ประนังไน | ศุภฤกษ์ดำเนินพลฯ | ||
| ๑๔ ฝ่ายพญาคชาธรพิพงศ์ | อยเรศมหัยรณ | ||
| พิศไหนลมัยมุขพิมล | ทินย่อมประดับดาว | ||
| ผ่านพักตรพัตรรัตคน | ชนักต้นกระวิลวาว | ||
| ซองหางรยับรัศมิพราว | พพรายรัตนาภา | ||
| ข่ายทองตระพองพักตรพนาศ | รุจเรกขโมรา | ||
| กำภูหุ้มภู่พรรณจา- | มรีเฟื้อยฟฟายงาม | ||
| ปรบกรรณกระหึมสุรส่ายมัน | จรแกว่งณกลางสนาม | ||
| เสนาพลาจรคั่งคาม | พิศเพียงเอราวัณ | ||
| ประดับด้วยเศวตบวรฉัตร | อภิรุมชุมสรรพ์ | ||
| จามรแลธรสุริยวรร- | ณพัดโบกระบายลม | ||
| กลดกลิ้งกรชิงมยุรฉัตร | จรูลแสงจรัสสม | ||
| ธงทวนฟฟายจามริรมย์ | ดุจกวักจะไกวโพยม | ||
| แวงแซงจัตุลังคบทบา- | ทคเชนทรชรุกโซม | ||
| ฆ้องกลองประนังศัพทประโคม | จแจ้วปี่ชวานำ | ||
| คชดังประนังอธิคคม | คชกรมเสียดส่ำ | ||
| พังคาและแซกกิรินินำ | ที่นั่งรัตนพุดตาลทอง | ||
| เบื้องหลังคเชนทรบรม- | ขัติโยรสสมพอง | ||
| โดยเสด็จจุฑาธรณินอง | รถเรียบประเทียบจร | ||
| รถอรรคสุดาสุรสนม | วรรูปคืออัปสร | ||
| เยี่ยมยิ้มพพริ้มพักตรบวร | ธิวิสูตรมาศผจง | ||
| กล่นเกลื่อนอรัญรถยา | ธุลิตระหลบทังไพรพง | ||
| เสียงสารและอัศวก้องกง | รถลั่นสนั่นพนม | ||
| แส้เสียงพลาพลนิกร | ก็สท้อนสเทือนระทม | ||
| สรรพสัตวก็ตื่นจิตรระงม | ปลาตแล่นขจัดขจาย | ||
| เรไรและวานรชนี | พเพรียกพร้องสำเทียนทาย | ||
| เสด็จคลาพลาพลนิกาย | ดลราชวังสถาน | ||
| หยุดยั้งพยุหจัตุรง- | คสำเริงฤทัยลาน | ||
| ตรวจเตรียมมโหรศพการ | สมโภชพุทธบาทาฯ | ||
