โคลงนิราศชะà¸à¸³
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
CrazyHOrse (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == {{เรียงลำดับ|คลโงนิราศชะอำ}} [[หมว…')
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == {{เรียงลำดับ|คลโงนิราศชะอำ}} [[หมว…')
รุ่นปัจจุบันของ 06:01, 25 กันยายน 2552
เนื้อหา |
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ พระนิพนธ์: พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์
บทประพันธ์
โอม ราชสดุดี เบิกเรื่อง
| ร่ายสุภาพ | |||
| ๏ ศรีสุพัฒน์รัตนโกสินทร์ | อมระนัคระรินทร์ดิลกหล้า | ||
| ฟ้าจักรีรังสฤษฎ์ | ฟ้าจักริชรังถวัลย์ | ||
| สืบศันติ์สันตติกษัตริย์ | จวบสัปดมะรัชน์เฉลิมเผ้า | ||
| ฟ้าปกเกล้าปกสยาม | ข้าศึกขามคุณะธรรม | ||
| ข้าบาทยำคุณะศักดิ์ | ข้าเมืองรักคุณะผยอง | ||
| แม้ครองอาชญาสิทธิ์ | ครองคล้อยชนิดประชาบาล | ||
| ครองสมฐานสมไท | สมวุฒิสมัยมิ่งเมือง | ||
| เปรื่องศึกษาพาณิชย์ | เปรื่องกษิกิตย์พิทยัม | ||
| เปรื่องยุติธรรมเปรื่องผดุง | พุทธศาสตร์ปรุงประเทิงสวรรค์ | ||
| ขุนพละขันธ์ประเทิงสงบ | จบศัตรูนอกใน | ||
| ไป่จบไมตรีวิรัชย์ | หวังศรีสวัสดิ์ไพร่ฟ้า | ||
| สมศักดิ์จักริศกล้า | กล่อมแคว้นแหนเกษม บารนี ฯ | ||
| โคลง ๔ สุภาพ | |||
| ๑ | |||
| ๏ เปรมคนึงพึ่งเจ้าจัก | กรีผะดุง | ||
| พุทธศาสน์สยามะชาติ์ปรุง | ปลอดร้าย | ||
| ชื่นชีวิตนฤมิตกรุง | เกริกวัฑ ฒนานา | ||
| แสนสนุกสุขศันติ์ชม้าย | มิ่งแม้นเมืองฝัน ฯ | ||
| ๒ | |||
| ๏ ขวัญไผทใช่อื่นเจ้า | ชีวิต เราแล | ||
| องค์เอกเษกสาระกิตย์ | เกิดแก้ | ||
| บุญเหลือเมื่อเทพะบิด | ดามุ่ง ดีแฮ | ||
| น่าสมัครภักดีแม้ | เลือดเนื้อเถือถลอง ฯ | ||
| ๓ | |||
| ๏ ซ่องสนองราชะกิตย์ไร้ | ไยรทด หทัยเจ้า | ||
| สนองบาทราฎฐะกิตย์กระถด | ถั่งค้า | ||
| หมั่นเรียนและเพียรขยด | ขยายประโยชน์ สยามเทิญ | ||
| สนองเช่นเป็นไพร่ฟ้า | ใฝ่ฉนั้นขวัญเมือง ฯ | ||
| ๔ | |||
| ๏ กันเปลืองเชิงประหยัดนี้ | ศรีสมัย แม่อา | ||
| กันโง่เชิงเรียนใคร | แค่นค้าน | ||
| กันละเลิงก็เชิงไหว | พริบเสงี่ยม สงวนแฮ | ||
| กันเสนียดเชิงเจียดคร้าน | เคลื่อนแล้วฉลองไท ฯ | ||
| ๕ | |||
| ๏ สมานใจ ไพร่ฟ้าเอีบ | อารี รอบเทิญ | ||
| สมานมนัส กัตะเวที | ต่อเจ้า | ||
| สมานกมล ห่อนรณบี | ฑามนุษย์ ไหนเลย | ||
| สมานมโนช โสตถิ์ศันติพเน้า | แน่วฉะนี้ทวีเกษม ฯ | ||
| ๖ | |||
| ๏ ลม้ายเหมะมาเลศชั้น | ชูสรวง | ||
| สยามมะเท วะราชบวง | เบิกถ้อย | ||
| หากไท ร่วมหทัยปวง | ประพฤติ์เลห่ห์ เฉลยรา | ||
| สยามะชาติ์ จักผงาดร้อย | เท่าเจ้าเห็นเจรีญ ฯ | ||
จับเรื่อง
| โคลง ๔ สุภาพ | |||
| ๗ | |||
| ๏ เพลินเผย พจะนาทน้อม | สดุดี | ||
| ถวิลหวาด จะนิราศศรี | แสบเศร้า | ||
| เพลินรัก จักเพลินกวี | ประวาสรัก เฉลยแม่ | ||
| เพลินหรึเพลิน เกินเจ้า | จากน้องแหนงเพลิน ฯ | ||
| ๘ | |||
| ๏ ใคร่เชิญ โฉมเข้าราช | ชะวังสงวน | ||
| เกรงกลับ สับประดนผวน | เพื่อนชู้ | ||
| สหายหญิง ว่อนระวิงชวน | เชิงช่วย ถนอมแม่ | ||
| เกร่งคล่อง ไพ่ผ่องฟู้ | เฟื่องลิ้นนินทา ฯ | ||
| ๙ | |||
| ๏ ไถ่วิชา มาเลศรู้ | สูทะกรรม ก็ดี | ||
| ไถ่กตัญ ญูธรรม | เทิดเกล้า | ||
| การเรือน และการจำ | จรียะเลิศ ไฉนฤๅ | ||
| ดีไป่ถึง ดึงเจ้า | เจื่อนข้อมอรัล ฯ | ||
| ๑๐ | |||
| ๏ ครั้นพา แม่พักเวี้ง | ค็อนเว็นต์ | ||
| เรียนฝรั่ง คุมขังเห็น | ห่วงน้อย | ||
| เกรงโถม ชุบโฉมเป็น | โซดสบ สมัยแม่ | ||
| เฟลิดผริ่ง แดนซิงชม้อย | ว่อนใช้โสเชียล ฯ | ||
| ๑๑ | |||
| ๏ ให้เวียน สู่วัดเอื้อ | อุโบสถ | ||
| เกรงแม่ชี ยีพยด | หย่งเกลี้ยง | ||
| พี่เสาะ มิเหมาะหมด | มุมโลก แล้วแม่ | ||
| ร้อยพี่เลี้ยง รุมเลี้ยง | อาจเลี้ยงฤทัยไฉน ฯ | ||
| ๑๒ | |||
| ๏ ตัวไกล ใจชิดสร้วม | เสน่หา | ||
| ร่วมรัก ใช้มาระสา | ร่วมล้อ | ||
| จริงจิต พิศวาสผวา | วิโยคพี่ ไฉนแม่ | ||
| แสนห่าง ไป่ห่างข้อ | เสน่ห์น้อมถนอมกัน ฯ | ||
| ๑๓ | |||
| ๏ ขวัญวัง ฝังชีพไว้ | ในเรียม แล้วแม่ | ||
| จากพี่ มีแต่เกรียม | กรุ่นเศร้า | ||
| ใฝ่ฝัน แต่ประหวั่นเจียม | จรียะยอม รวังเอย | ||
| แสนห่วง หรือห่วงเจ้า | อุจาดทิ้งประวิงถวัล ฯ | ||
| ๑๔ | |||
| ๏ เกรงฉิน เกรงชื่อม้าน | หมองศักดิ์ สมแม่ | ||
| ไหนผิด ไหนชอบประจักษ์ | จิตเจ้า | ||
| ยามห่าง พ่างยามหมัก | สร่าสวาท กลั่นพี่ | ||
| เหิมเสน่ห์ เล่ห์ฤทธิ์เหล้า | ห่อนมล้างจางหาย ฯ | ||
| ๑๕ | |||
| ๏ แม้สบาย บ่รู้ว่าง | วินาที | ||
| สบายบ่เบ่ง รัศมี | ม่อยปลื้ม | ||
| แม้รคาง ว่างสบายมี | มั่งขณะ น้อยฤๅ | ||
| รคางบ่ค้าน ทยานยื้ม | ขยิ่มฟ้ามาสมาน ฯ | ||
| ๑๖ | |||
| ๏ ฉายฉาน ชวาเลศเรื้อง | รัชนี สลัวรา | ||
| ไป่ปลุก ปรีดีฤดี | เดือดฝ้า | ||
| ถวิลทิวา ฉ่ารังสี | สุริยแสบ แสยงเอง | ||
| แสงเสน่ห์ เล่ห์ไฟฟ้า | หม่นฟื้นฟางถอย ฯ | ||
| ๑๗ | |||
| ๏ ถึงหงอย ลอยล้าลิบ | สุระเสียง เสนาะแม่ | ||
| ถวิลเมื่อคืน วังเคียง | ค่อยครึ้ม | ||
| พิศวาส พี่ผงาดเพียง | พิษม์ร่ำ กุสุมฤๅ | ||
| หอมหรึหาย คล้ายพรึ้ม | ทับกล้ำรำมะนา ฯ | ||
| ๑๘ | |||
| ๏ นาฬิกา ห้าครึ่งครึ้ม | รฆังปลุก ประทมพี่ | ||
| ถึงมิดัง ยังขยุก | พี่ฟื้น | ||
| ยามหนุ่ม กรุ่มกมลขลุก | คลอสวาท วายฤๅ | ||
| ถนอมแนบ แอบอนงค์ชื้น | กอดชู้ชวนกระสัน ฯ | ||
| ๑๙ | |||
| ๏ ป่วยฝัน พึ่งฝรั่งสร้าง | นาฬิกา ปลุกพี่ | ||
| เสนาะศัพท์ ขับสัยยา | หยุ่นเย้า | ||
| กระเซาะสาว เมื่อคราวชรา | รังเบื่อ เบือนแม่ | ||
| ฝ่าเสน่ห์เอองค์เข้า | ที่เที้ยรเธียรสมาน ฯ | ||
| ๒๐ | |||
| ๏ สนานองค์ ทรงเครื่องเช้า | เฉลิมหวัง | ||
| เสวยไข่นม ขนมปัง | อ่อนปิ้ง | ||
| ยาคู คอฟฟี่ดัง | ดื่มทิพ ะรสฤๅ | ||
| พิศิษฎ์สง่า มาลาพริ้ง | พักตร์ทึ้งทาณฑ์กร ฯ | ||
| ๒๑ | |||
| ๏ จักจรจักจากโอ้ | อาลัย สมรพี่ | ||
| จักมิจร ขย่อนใจ | จักเมื้อ | ||
| จำเป็น ผิเป็นไฉน | เป็นจาก จรเอย | ||
| กระนี้นึก ถึงระทึกเทื้อ | ทอดได้ดังถวิล ฯ | ||
| ๒๒ | |||
| ๏ ลินลา มาขึ้นรถ | รทมไฉน ก็ดี | ||
| รถประเวศ ลับนิเวศน์ไว | วิ่งย้อน | ||
| สถานี ที่รถไฟ | ด่วนออก ดลเอย | ||
| พักราช ธานีต้อน | รับห้อมสหายะวงศ์ ฯ | ||
| ๒๓ | |||
| ๏ มาส่ง จงเจตน์เอื้อ | อวยประถัมภ์ ถนองพี่ | ||
| ใช่ประจบ คบพึ่งอำ | นาจป้อง | ||
| มีบุญ เสื่อมบุญชำ | นิห์มาก หนแฮ | ||
| มิตตะจิต ขอบจิตต้อง | ตอบน้อยสนองดี ฯ | ||
| ๒๔ | |||
| ๏ เชิญสู่ที่ เลี้ยงเครื่อง | กาแฟ | ||
| ประยุระเพื่อน เกลื่อนโต๊ะแล | รื่นห้อง | ||
| ปลื้มปลาบ มิตระภาพแกล | กมลทมื่น สมานเอย | ||
| กระรี้ราช ะธานีพ้อง | ผะโยชน์เกื้อสการสหาย ฯ | ||
| ๒๕ | |||
| ๏ เริ่มสาย สองเก่งก้อง | รฆังคยอ พี่อา | ||
| ขึ้นรถ หมดเสมือนหอ | นั่งน้อย | ||
| ญาติมิตร ต่างสถิตรอ | ชะลาส่ง สพรั่งเพื่อน | ||
| พอเจ็ด นาฬิกาคล้อย | รถคล้อยสถานี ฯ | ||
| ๒๖ | |||
| ๏ พี่นิราศ เคหาสน์ร้าง | นางรัก | ||
| นิราศสถา นีพักตร์ | เพื่อนลี้ | ||
| ถึงนิราศ พระราชะนัค | คเรนทร์นิราศ ไหวฤๅ | ||
| นิราศแต่องค์ ชิวงค์จี้ | จอดแล้วนิราหรือ ฯ | ||
| ๒๗ | |||
| ๏ รถด่วนหวือ วิ่งพ้น | หัวลำ โพงรา | ||
| ไฉนพิษ ลำโพงพะอำ | พี่เพ้อ | ||
| ลับถิ่น แต่ถวิลขำ | ขยักขย่อน ทรวงพี่ | ||
| เมารัก ผันพักตร์ชเง้อ | เงื่อนกล้ำลำโพง ฯ | ||
| ๒๘ | |||
| ๏ โอ่โถง จวนเจ้าพระ | ยาธรร ะมาทาน | ||
| ใคร่เตร่ โยเสผัน | ชะม้อย | ||
| จอมเวียง ชุบเลี้ยงบรร | เจิดศักดิ์ สินฤๅ | ||
| รักสงบ สบสมัยคล้อย | โชคเกื้อเกษมสยม ฯ | ||
| ๒๙ | |||
| ๏ เจ๊กนิยม ผสมทรัพย์สร้าง | โรงสี ไฟรา | ||
| มากแห่ง ยิ่งแข่งมี | ลาภน้อย | ||
| หัวเมือง สั่งเครื่องทวี | ทุกศก แซงแฮ | ||
| ผวนเล่ห์ โปเกชะม้อย | ลโมบใช้ไฟเผา ฯ | ||
| ๓๐ | |||
| ๏ ลำเนา บรมะนิเวศเวิ้ง | วราราม | ||
| ตง่านตึก แลพิลึกหลาม | หลากกี้ | ||
| อุบาฬี ท่านมีความ | สามารถ มหันต์แฮ | ||
| ทุนขัด จูงมนัสะจี้ | เจตน์ผู้ผะดุงถวาย ฯ | ||
| ๓๑ | |||
| ๏ เฉิดฉาย ทิพะนิเวสน์ไท้ | สถานี นามเอย | ||
| แสนสง่า จิตร์ละดาวิถี | แถบนั้น | ||
| จิตร์ละดา น่าดุษฎี | หรือน่า ไฉนแม่ | ||
| อนาถเหนี่ยว เหนียวกว่าขวั้น | เชือกรั้งกรังสมร ฯ | ||
| ๓๒ | |||
| ๏ สถานี ตอนนี้เรียก | สามเสน | ||
| ใช่พี่ชวร ลมเอน | อ่อนเศร้า | ||
| พิมพ์เสน สูดเสมือนเจน | ใจชื่น ใจพี่ | ||
| เสนใช่นน ทเสนเย้า | ชาติ์ปล้อนพลอนสิน ฯ | ||
| ๓๓ | |||
| ๏ ถวิลชื่อ บางซื่อนี้ | นามควร เรียนแม่ | ||
| เขาขะยี่ ซีเมนต์ชวน | ชาติ์ซื้อ | ||
| จักก่อ จักหล่อสงวน | แกร่งมั่น คงแฮ | ||
| ไป่กลับปลั้ว ชั่วมื้อ | เหมาะแม้นสมานจรัญ ฯ | ||
| ๓๔ | |||
| ๏ บางซ่อน นั่นซ่อนร้าว | ราคี รคายแม่ | ||
| ชั่วชอบซ่อน ตอนดี | ชอบอื้อ | ||
| ฉลาดฟอน ผิซ่อนหนี | ไฉนรอด แม่อา | ||
| ซ่อนเฉพาะ เหมาะชั่วมื้อ | ใม่ร้ายหมายสมาน ฯ | ||
| ๓๕ | |||
| ๏ สะพานแผ่ ข้ามแม่เจ้า | พญาประเทือง ไทฤๅ | ||
| นามพระราม หกเปลือง | มากล้าน | ||
| เชื่อมทาง รถต่างเมือง | มาสะดวก แสดงเอย | ||
| ถนนจรด ชนะบทม้าน | มุ่งฉะนี้ดีไฉน ฯ | ||
| ๓๖ | |||
| ๏ สวนผละไม้ เรียกบ้าน | บางตำ รุรา | ||
| ผยองผยด สับปะรดชำ | ชุ่มลิ้น | ||
| รสะรัก จักประเสริฐสำ | เริงชอบ ฉลวยเอย | ||
| สงวนสัตย์ ไป่หัดปลิ้น | ประเล่ห์นี้ดีเฉนิม ฯ | ||
| ๓๗ | |||
| ๏ รถเริ่ม รอยั้งที่ | ชุมทาง | ||
| เรียกตลิ่ง ชันบาง | กอกน้อย | ||
| แยกข้าม แม่น้ำปาง | ประจวบรัถ ะยารา | ||
| ชุมพี่ชุม แต่ลห้อย | ห่วงน้องชนุมไฉน ฯ | ||
| ๓๘ | |||
| ๏ ตลิ่งชัน ใช่ตลิ่งโอ้ | อภิธาน ถูกฤๅ | ||
| เห็นแต่ทุ่ง นาขนาน | ห่างน้ำ | ||
| ถวิลสวาท ผินิราศสถาน | วิทูรเที่ยว ก็ดี | ||
| น้ำสวาท ชุ่มชิวาตม์ล้ำ | ตลิ่งแม้แหนภิไธย์ ฯ | ||
| ๓๙ | |||
| ๏ ไป่ยล ต้นงิ้วชื่อ | ฉิมพะลี ไฉนแม่ | ||
| ยลแต่นา พร่าวิถี | รถเมื้อ | ||
| เสมือนเรียกหม่อม ถึงมี | เธอใหม่ | ||
| ยังหม่อม ใม่ยอมเรื้อ | รลึกล้วนยวนขำ ฯ | ||
| ๔๐ | |||
| ๏ ศาลาธรรมะสพน์แสร้ง | อักษร ผสมฤๅ | ||
| ทำศพ ราษฎรชอน | ชื่อด้าว | ||
| ฟังธรรม นีคำตอน | ใหม่ประดิษฐ์ เดียร์พี่ | ||
| ไหนเสน่ห์ เสาะเล่ห์น้าว | เสนาะถ้อยประดอยหา ฯ | ||
| ๔๑ | |||
| ๏ ศาลายา น่าชื้อ | ยาสมาน มนัสพี่ | ||
| หายห่วง ดวงชิวาหวาน | ว่างพ้อ | ||
| สถานีไป่ มีขนาน | ยาเฉก ชื่อเลย | ||
| ยาหรึยา เรือล้อ | เรียกย้ำขำขนัน ฯ | ||
| ๔๒ | |||
| ๏ วัดสุวรรณ นั่นชื่อเอื้อม | อาราม | ||
| รถแล่น แคว้นนาตาม | เรี่ยวน้ำ | ||
| ร่องมหา สวัสดีนาม | คลองเรียก เลียนแฮ | ||
| ขอพี่ สวัสดีก้ำ | เกียรติ์ชั้นสุวรรณถวิล ฯ | ||
| ๔๓ | |||
| ๏ เถิงถิ่น ท่าชื่องิ้ว | รายจอด รถพี่ | ||
| ส่งหมู่ สู่สุพรณดอด | ด่วนย้าย | ||
| เรือยนตร์ รับคนตลอด | ลแวกส่ง สบายแฮ | ||
| ใช่ละลิ่ว งิ้วรายคล้าย | ชื่อแคว้นแผนนา ฯ | ||
| ๔๔ | |||
| ๏ เสาวภา ราชินิศนั้น | นามสะพาน ใหญ่เพื่อน | ||
| ข้ามแม่ท่า จีนปาน | เษกสร้าง | ||
| สมศักดิ์ อัคระสุรางค์ | วีระมหิ สีนา | ||
| คู่บาท ปิยะราชอ้าง | โอ่แคว้นแสนสม ฯ | ||
| ๔๕ | |||
| ๏ น่าชม เชาวน์ช่างเพี้ยง | สะพานหิน นิมิตฤๅ | ||
| รถแล่น ดังแผ่นดิน | ผ่านน้ำ | ||
| ท่อน้อย เล็กใหญ่ชิน | เชื่อมยุด โยงแฮ | ||
| วิศวะศาสตร์ สามารถก้ำ | กิตย์ครั้งยังฉงน ฯ | ||
| ๔๖ | |||
| ๏ รถดล แดนเรียกบ้าน | เขมนเขมร ไหนแม่ | ||
| ชรอยจะเคย เชลยเกณฑ์ | กักต้อน | ||
| กุมพุชา อัปปราชเยนทร์ | สยามยุทธ สยองฮือ | ||
| หลายชั่ว มั่วซับซ้อน | ส่ำเชื้อเหลือภิไธย์ ฯ | ||
| ๔๗ | |||
| ๏ ท่าแฉลบ ใครแฉลบเลี้ยว | หลงทาง มาฤๅ | ||
| นั่งรถ หมดรคางคาง | ลิ่วเลื้อย | ||
| ถึงแฉลบ แถบไหนปาง | ไหนไป่ หลงเลย | ||
| สดวกจิต เพลินคิดเจื้อย | จวบต้นสำโรง ฯ | ||
| ๔๘ | |||
| ๏ โอ่โถง โรงผักเผ้า | ผองทหาร มหิทธิ์ท่าน | ||
| เรียกราบสาม ตามขนาน | หน่อยร้าง | ||
| โรงเรือน เกลื่อนสนามปาน | ประยุทธ สยองฮือ | ||
| สมัยเปลี่ยน เวียนอ้างว้าง | โว่งย้ายหายเห็น ฯ | ||
| ๔๙ | |||
| ๏ ความเป็น ความดับแล้ว | แต่ประโยชน์ ไฉนนา | ||
| ต่างจิต ต่างคิดโลด | เลือกเกื้อ | ||
| ชีพกษัตริย์ หรึพนัสะโขด | มีขณะ พินาศเพื่อน | ||
| เสน่ห์พี่ มิมีเรื้อ | รักฉะนั้นฝันรทม ฯ | ||
| ๕๐ | |||
| ๏ นครปฐม สมชื่อตั้ง | ธานี ใหญ่แม่ | ||
| สถิตปฐม ะเจดีย์ | เด่นแคว้น | ||
| เบื้องดึก ดำบรรพ์ศรี | วิชัยกษัตริย์ เสถียรเอย | ||
| สยัมลับ เมืองกลับแม้น | ป่าแม้นเมืองคืน ฯ | ||
| ๕๑ | |||
| ๏ รู้ฟื้น รู้แฟบรู้ | ฟูขัน โลกเอย | ||
| เบี่ยงท่า ตามนิยามะธรรม์ | ทุกเบื้อง | ||
| เดชปรุง เหตุพยุงยัน | สยายแผ่ ผลเพื่อน | ||
| วิสัยโลก โยกยักเยื้อง | แยบนี้มีเสมอ ฯ | ||
| ๕๒ | |||
| ๏ คเยอถวิล ทิ้งถิ่นขึ้น | รถยนต์ มารา | ||
| จากนิเวสน์วรวรรณจน | ที่ยั้ง | ||
| หลายย่าน พี่ผ่านถนน | ชนกพี่ สถาปน์เพื่อน | ||
| วิถีใหญ่ ใขว่นครครั้ง | มกุฎไท้ปฐมเถลิง ฯ | ||
| ๕๓ | |||
| ๏ อยุทธยา เริงเกียรติ์สร้าง | สยามนคร โพ้นเพื่อน | ||
| ถนนน่า จักระวรรดิ์ตอน | เติบก้ำ | ||
| แยกออก แพร่งตรอกยอน | ขยายเหมาะ เมืองท่าน | ||
| คนคล่อง คลองแม่น้ำ | ถนัดเมื้อเรือชิน ฯ | ||
| ๕๔ | |||
| ๏ รัตนโกสินทร์ แรกสร้าง | แสวงเกษียล เก่าพ่อ | ||
| แผนอยุท ธยาเลียน | หลักคล้อย | ||
| สนามชัย ใหญ่ยืนเฉนียน | หน้าราช ะวังท่าน | ||
| ถนนนอก เป็นตรอกน้อย | ชอบน้ำทำถนน ฯ | ||
| ๕๕ | |||
| ๏ จนพระจอม เกล้าสถิต | ถวัลยรัชย์ สยามเอย | ||
| ถนนใหญ่ จึ่งได้ตัด | ต่อบ้าน | ||
| สมัยบาท ปิยะราชจัด | เจริญนัค ะรานา | ||
| จึ่งกล่น ถนนใหญ่สอ้าน | อเนกแม้นเมืองไหน ฯ | ||
| ๕๖ | |||
| ๏ เอกราชไท สถิตย์แง้ม | แหลมทอง โทนแม่ | ||
| เดชฉลาด มกุฎะราชประลอง | เลศเอื้อ | ||
| เศวตะพงศ์ อัษฎงค์ผยอง | อำนาจ ทนงนา | ||
| พระประดิษฐ์ ผูกมิตรเกื้อ | กิตย์ค้าหาศันติ์ ฯ | ||
| ๕๗ | |||
| ๏ ก่อนนั้น พาณิชย์ต้อง | ตกมือ หลวงรา | ||
| พระปล่อย คอยแต่ถือ | คัดท้าย | ||
| บ้านเมือง รุ่งเรืองกระบือ | พุฑฒิส่ำ สินแฮ | ||
| เดชตระหนัก เชิงยักย้าย | ยุบปั้นทันสมัย ฯ | ||
| ๕๘ | |||
| ๏ ฝืนไท ใฝ่เจตน์ส้อง | ศึกษา | ||
| เฉียบชุบ อุปปะนิสัยมา | เมื่อน้อย | ||
| สยามหนุ่ม รุ่มรวยสา | มารถอเนก ฉะนี้เพื่อน | ||
| เพราะพระจอม เกล้าชม้อย | หมั่นเกื้อสมไก ฯ | ||
| ๕๙ | |||
| ๏ รักไท ไพร่ฟ้าฟาง | ดนัยขวัญ พระฤๅ | ||
| ไทตลุ่น พระคุณะธรรม์ | ทั่วหน้า | ||
| สวรรคต หมดเมืองกตัญ | ญูนุ่ง ขาวแฮ | ||
| เทียนธูป ถวายเพลิงสร้า | ส่ำเมื้อเมรุ์พหุล ฯ | ||
| ๖๐ | |||
| ๏ พระการุญ กรุ่นเกล้า | ประชาชี ชระเดียวแฮ | ||
| ปฐมสถูป อนุสาวรีย์ | หลักแคว้น | ||
| ต่างองค์ พระทรงสีส์ | สยามะชาติ์ ฉลวยเอย | ||
| ใครผ่าน นมัสสะการแม้น | พระแม้นมหัยะกา ฯ | ||
| ๖๑ | |||
| ๏ คนเกีดอนา คตแร้น | เรียนนุสนธิ์ เสนิญท่าน | ||
| ลืมบาท แต่ราชะผล | ท่านเกื้อ | ||
| ยังถนอม ท่วมกระหม่อมคน | ไททั่ว ไทแฮ | ||
| ยลพระรูป พระเชื้อ | ชวดรู้ฉลองคุณ ฯ | ||
| ๖๒ | |||
| ๏ ปองบุญ บูชิตด้าว | เจดีย์ ปฐมเอย | ||
| ไป่ตระหนัก หลักสรณีย์ | นอบเจ้า | ||
| นับวัน คุณะธรรม์ธี | ระราชลับ สยามฤๅ | ||
| แต่พระกรรม ประถัมภ์เกล้า | เกลื่อนเกล้าเซาหรือ ฯ | ||
| ๖๓ | |||
| ๏ รื้อหวัง สังเวชแล้ว | เฉลียวสำ นึกพี่ | ||
| นิยามแน่ว เกิดแล้วจำ | ดับมื้อ | ||
| ทุกชีวิต สิทธิกรรมกระทำ | คุณโทษ ก็ดี | ||
| โพลนเมื่อ ก็เรื้อรื้อ | กระหลับสิ้นสูญกษัย ฯ | ||
| ๖๔ | |||
| ๏ รถไฟ ไปจอดหน้า | สถานี | ||
| เห็นปฐม ะเจดีย์ | เด่นใกล้ | ||
| มหามกุฎ นุสสรณีย์ | สถาปนาตถ์ สนองเอย | ||
| ไหว้พระไตร รัตน์ไหว้ | ชนกผู้ผะดุงหัว ฯ | ||
| ๖๕ | |||
| ๏ คนยั้ว มัวต่างขึ้น | ลงรถ ไฟรา | ||
| ดูเถิดป่า ปรากฏ | ครึกครื้น | ||
| เดชบาท มกุฏะราชทด | ไผทเจิ่ง เจริญแฮ | ||
| สวรรคต ไปหมดฟื้น | เกียรติ์ฟื้นเมืองสมาน ฯ | ||
| ๖๖ | |||
| ๏ เด่นพิหาร พระร่วงหน้า | สถูปงาม ตระหง่านแม่ | ||
| ประจุพระ ฉาริการาม | หกไว้ | ||
| มหากา รุณะราชสยาม | ยอดปราชญ์ ประลือแฮ | ||
| เฉลิมชาติ์ ศาสนาให้ | ประโยชน์ซึ้งตรึงถวิล ฯ | ||
| ๖๗ | |||
| ๏ จากถิ่นปฐม ผ่านเวิ้ง | วังถวัลย์ | ||
| นิเวศะนาม สนามจันทร์ | เจิดตั้ง | ||
| ฉัฏฐรัชย์ ตรัสรังสรรค์ | สำหรับ แรมแม่ | ||
| สัปดราช โปรดประศาสน์กั้ง | เกียรติ์เฟ้นเป็นสถาน ฯ | ||
| ๖๘ | |||
| ๏ บงการ ราชะกิตย์แคว้น | นครชัย ศรีเอย | ||
| เฉลิมเดช เจษฎาภิไธย์ | เทิ่งเหล้า | ||
| ประโยชน์นิยม สพสมสมัย | เมืองท่าน ถเกิงแฮ | ||
| เปลี่ยนใช่เปลี่ยน แต่หน้า | เปลี่ยนทั้งวังสถาน ฯ | ||
| ๖๙ | |||
| ๏ รถผ่าน โพรงมะเดื่ออ้า | อัศจรรย์ ไหมเจ้า | ||
| ดอกเรียกลูก มเดื่อดัน | ทั่วด้าว | ||
| ผะกาพิกล พ่างผลฝัน | เหมาว่า ผลแฮ | ||
| ลืมนึก ทึกทักน้าว | นิเทสน์ฉะนั้นขันหนอ ฯ | ||
| ๗๐ | |||
| ๏ รถรอ น้ำท่วมเบื้อง | บางตาล เจิ่งแม่ | ||
| เกลียวช่อง แม่กลองผ่าน | เชี่ยวควั้ง | ||
| ห่อนกัน อาจหั่นประหาร | มหาสถูป ทะลายแฮ | ||
| นายช่าง ต่างปรองตั้ง | ทนบกั้นคันหิน ฯ | ||
| ๗๑ | |||
| ๏ ถิ่นหนอง ปลาดุกเขม้น | เห็นหนอง ไหนเลย | ||
| เห็นแต่ป่า นาจอง | จบด้าน | ||
| เคยครั้ง ชื่อดังดอง | เด่นอยู่ ยืนแฮ | ||
| ดีชั่ว ลือทั่วสท้าน | เทือกนี้มีหนอ ฯ | ||
| ๗๒ | |||
| ๏ รถรอ จอดบ้านโป่ง | ปานเมือง | ||
| ป่าโป่ง โรงเรือนเนือง | แน่นสร้าง | ||
| เดชใช้ รถไฟประเทือง | ถิ่นช่วย เฉลิมแฮ | ||
| ดลสดวก ช่วยผนวกข้าง | ส่งขึ้นควรเสนิญ ฯ | ||
| ๗๓ | |||
| ๏ รถเดิน ผ่านด้าวชืออ | นครชุมน์ | ||
| แหน่งนก นักยิงชนุม | นัดค้น | ||
| มนุษย์สนุก นกทุกข์รุม | ยิงเล่น คะนองนา | ||
| มีปีก เหลือหลีกพ้น | พินาศล้วนยวนสยอง ฯ | ||
| ๗๔ | |||
| ๏ ผ่านคลอง ตาคตโอ้ | เอ๋ยตา คตเอย | ||
| เคยคต ทรยศทา | ถิ่นย้วย | ||
| หรือประลอง ขุดคลองนา | เคี้ยวคต ไฉนเฒ่า | ||
| ขึ้นชื่อ ลือตาด้วย | คตเคี้ยวเสียวอโข ฯ | ||
| ๗๕ | |||
| ๏ โพธาราม รถยั้ง | ประดังคน | ||
| พึ่งรถ บทะจระปน | มากหน้า | ||
| บ้านเขื่อง เฉกเมืองหน | ทางสดวก ดีเอย | ||
| ยิ่งใหญ่ ยิ่งใฝ่ค้า | ยิ่งคุ้นขุนสิน ฯ | ||
| ๗๖ | |||
| ๏ ถิ่นเจ็ดเสมียน เมื่อโน้น | พาณิชย์ คนองฤๅ | ||
| จึ่งเจ็ดเสมียน เขียนคิด | คัดปุ๊น | ||
| หรือศาล สืบพยานลิขิต | คำเจ็ด เสมียนนา | ||
| อ๊อเจ็ดเสมียน เรียนตุ๊น | คติรู้รบินฉลวย ฯ | ||
| ๗๗ | |||
| ๏ บ้านกล้วย ต้นกล้วยเกลื่อน | กรอนาม สมนา | ||
| แผกเขบ็จ เจ็ดเสมียนขาม | คาดพลั้ง | ||
| นามนิคม มักสมตาม | ภูมิ์ประเทศ เสถียรแฮ | ||
| เสมือนฉลาด คาดเค้าทั้ง | ปิดป้องฉ่องเฉลย ฯ | ||
| ๗๘ | |||
| ๏ รถเลยสพาน ข้ามแม่ | กลองจร | ||
| นามจุฬา ลงกรณ์ | ก่องน้ำ | ||
| มหึมา เหล็กกล้ายอน | ย้ำเหนี่ยว ขนานเนอ | ||
| ยาวย่าน งามตระหง่านง้ำ | สง่าเงิ้มเฉลิมสยาม ฯ | ||
| ๗๙ | |||
| ๏ พระนาม ปิยะราชเพี้ยน | พระองค์ พระฤๅ | ||
| ช่วยชาติ์ ศาสนายง | ยิ่งกี้ | ||
| ลับบาท ราชภิไธย์คง | นุเคราะห์ชาติ์ ฉลวยแฮ | ||
| พึ่งผ่าน น่านนทีนี้ | ทนุกสร้างสนองไท ฯ | ||
| ๘๐ | |||
| ๏ รถไฟ จอดหน้าทัพ | สถานี ตึกนา | ||
| เมืองราช บุรีรอ | รับน้ำ | ||
| ฝูงชน กล่นลานตลี | ตลานเปลี่ยน ตัวเอย | ||
| เหล่าที่ลง คงก้ำ | ก่าขึ้นอโขหนอ ฯ | ||
| ๘๑ | |||
| ๏ ทอถวิล ถิ่นนี้ชื่อ | ทวารวดี ผะเดิมแม่ | ||
| ยุคดึก ดำบรรพ์วิถี | ผ่านเต้า | ||
| เวียงละโว้ โผล่กรุงศรี | วิชัยอู่ ทองฤๅ | ||
| กระทั่งอโยช ฌิยาเข้า | นัคระน้อยเศรณา ฯ | ||
| ๘๒ | |||
| ๏ ปรากฏ ยศะด้าวเรียก | ราชบุรี แถลงแม่ | ||
| แล่งชาติ์ เอกราชมี | ราชป้อง | ||
| บางไท หรึบางที | ขเมอเมี่ยน มอญฤๅ ฯ | ||
| ฉะมาทับ กลับชุดต้อง | เจาะเค้าเลาแถลง ฯ | ||
| ๘๓ | |||
| ๏ ปิยาธิเบศ แปลงเขตเวิ้ง | เวียงวง | ||
| อุทัยะรัฏฐ์ เป็นอัษฎงค์ | ด่วนฟื้น | ||
| เมืองเก่า เหล่านักณรงค์ | แรมพิทักษ์ ถมึงแฮ | ||
| ตลาดตึก เกิดครึกครื้น | กว่าครั้งหลังหลาย ฯ | ||
| ๘๔ | |||
| ๏ สายรถ ขยดลุบ้าน | คูบัว | ||
| ดีดอกบัว ยังสลัว | แหล่งบ้าง | ||
| บ่อตะคร้อ หมดบ่อตัว | ตะคร้อหั่น หายแฮ | ||
| บ้านปากท่อ ท่อข้าง | เขตเค้าเนาสม ฯ | ||
| ๘๕ | |||
| ๏ กรมการ ท่านตั้งแอ่ง | อำเภอ | ||
| รถพัก มิพักเจอ | มากหน้า | ||
| สายด่วน มิควรเจ๋อ | จอดถ่วง ถึงเลย | ||
| มีอีกหลาย สายถ้า | พินิจแล้วเล็งเห็น ฯ | ||
| ๘๖ | |||
| ๏ รถเผ่น ผ่านบ้านโขต | เขาเหลา | ||
| เป็นถิ่น หินรากเขา | ต่อยใช้ | ||
| มีทาง ทอดรางเอา | ศิลาสดวก ดลเอย | ||
| ครั้นลุถิ่น หินใกล้ | กว่านี้แหนงเพียร ฯ | ||
| ๘๗ | |||
| ๏ ทุกเกษียล ใดสดวกล้ำ | เลอประสงค์ | ||
| ทุกกิตย์ ทุกคนคง | คิดแม้น | ||
| เว้นสวาท ญาติ์มิตรสง | สารมิ่ง เมียฤๅ | ||
| คิดแค่ แต่สดวกแผ้น | ผละแล้วคนหรือ ฯ | ||
| ๘๘ | |||
| ๏ รถปรื๋อ ถึงแห่งห้วย | โรงโรง เห็นฮือ | ||
| ห้วยมิเห็น เช่นชโลง | เรียกคล้อย | ||
| คลองประดู่ เรียกคูกระโดง | ประดู่เด่น กระมังแม่ | ||
| รถรุด หยุดบ้านน้อย | แหน่งพื้นอำเภอ ฯ | ||
| ๘๙ | |||
| ๏ เดิมเจอ คนขึ้นและ | ลงมี มั่งแม่ | ||
| ครั้นเลื่อน อำเภอหนี | แหน่งร้าง | ||
| รถยัง จอดหวังทวี | คนยิ่ง น้อยนา | ||
| เผินพินิจ กิตย์บ่าบ้าง | วิบากน้อยพลอยเสีย ฯ | ||
| ๙๐ | |||
| ๏ เพลียเนตร น่าทุเรศน้ำ | เค็มถึง | ||
| ทนบมิกั้น พรั่นพรึง | แพร่คร้าน | ||
| กลับรก ป่าปกสึง | ไพสพ สมฤๅ | ||
| อาจจัด บริษัทต้าน | อุทกแม้มีสมอง ฯ | ||
| ๙๑ | |||
| ๏ หนองปลาไหล ถัดเบื้อง | บางจาก | ||
| รถผ่าน เห็นตระหง่านฟาก | มุ่งเมื้อ | ||
| พระนคร คิรีหลาก | บรรพต ผองแล | ||
| ปราสาท ราชพิมานเฟื้อ | ฝ่าฟ้าสง่าแสน ฯ | ||
| ๙๒ | |||
| ๏ รถแล่น จอดแทบหน้า | สถานี | ||
| เมืองเพชร ะบุรีคีรี | รุ่งแคว้น | ||
| จีนไท ไพร่ผู้ดี | ประดังด่วน ลงแฮ | ||
| มากรถยนตร์ แม้นแม้น | เมื่อย้อนนครปฐม ฯ | ||
| ๙๓ | |||
| ๏ บังคม บิตุราชอื้น | อาลัย บาทท่าน | ||
| โดยเสด็จ เพชระบุรีใน | รัชย์โน้น | ||
| สร้างนิเวสน์ เขตเขามไห | ศวรรย์อเนก สถานนา | ||
| สะพานผ่าน แม่เพชร์โพ้น | พิลาสหล้าคุหาหลวง ฯ | ||
| ๙๔ | |||
| ๏ ปวงประชา ปราโมทย์โน้ม | เสน่ห์สวา มิภักดิ์ท่าน | ||
| จวบดนุช นัดดาอุสาห์ | แสร่เฝ้า | ||
| ตระหนักคุณ พระกรุณา | เสนอต่อ กันเฮย | ||
| นามพระจอม เกล้าพเน้า | มนัสซึ้งสึงสกุล ฯ | ||
| ๙๕ | |||
| ๏ พระจุล จอมเกล้ายอด | ปิโยรสา ธิราชท่าน | ||
| ราชนิเวศน์ สถาปนา | ชิดน้ำ | ||
| บ้านปืน รื่นมรคา | ขนานรุก ขเรียงแฮ | ||
| เตือนมโนช โปรดหน่วงน้ำ | เสน่ห์น้อมประนอมสนอง ฯ | ||
| ๙๖ | |||
| ๏ สองรัชย์ สองกษัตริย์สร้าง | สนุนคุณ | ||
| ฝากเพชร ะธรณีนุกุล | เกียรติ์แคว้น | ||
| ถวิลบาท นเรศวร์ราชอดุล | ยเดชอยุท ธยาฤๅ | ||
| โปรดเสด็จ เมืองเพชร์แม้น | ยุคแก้วโกสินทร์ ฯ | ||
| ๙๗ | |||
| ๏ เสร็จริน อุทกถั่งทั้ง | ฟืนประทุก แล้วแม่ | ||
| รถออก ออกฉุกละหุก | สุดห้าม | ||
| คล้ายคลาด บาทชนกจุก | ใจอนุส สรณ์นา | ||
| จวบผ่าน สพานเพชร์ข้าม | ค่อยเปลื้องแปรถวิล ฯ | ||
| ๙๘ | |||
| ๏ เยี่ยมทัก ษิณาเขตเข้า | แหลมมลา ยูเอย | ||
| เยี่ยงจากเหย้า เข้าวะนา | แหน่งเซิ้ง | ||
| ยลเขา เหล่าพฤกษา | เสมอคฤหาสน์ เห็นฤๅ | ||
| ไสวตง่าน ต้นตาลเวิ้ง | วนัสะท้องนาฉนวน ฯ | ||
| ๙๙ | |||
| ๏ รถด่วน สวนแพรกเจ้า | สำราญ | ||
| ฉัฏฐราช สร้างราชะฐาน | ก่อนชม้าย | ||
| มฤคทา ยะวันพิมาน | มหรณพ เนาเอย | ||
| ดูแต่วัง ยังย้าย | ป่วยย้อนอนุสรณ์เฝือ ฯ | ||
| ๑๐๐ | |||
| ๏ ห้วยเสือ เสือสู่ห้วย | เหตุใด เสือเฮย | ||
| เสือใคร่ดื่ม น้ำใน | แหน่งห้วย | ||
| หรือชล่า จับปลาไฉน | แหนงนัก เสือโวย | ||
| เสือแต่ชื่อ ลือย้วย | ย่านให้ใครสยอง ฯ | ||
| ๑๐๑ | |||
| ๏ เขาทโมน มองมากก้อน | หินเห็น | ||
| จีนระเบิด หินเกิดเป็น | รากล้อ | ||
| ทำทาง แยกรางเข็ญ | หินร่วม ทางแฮ | ||
| เขาเด่น เห็นทโมนอ้อ | เอ่อเจ้าเขาทโมน ฯ | ||
| ๑๐๒ | |||
| ๏ รถโผน ผ่านย่านเลี้ยว | ชำเลือง | ||
| เลยช่อง หนองไม้เหลือง | แล่นเจื้อย | ||
| หนองจอก บอกเหมือนเมือง | มลักเชื่อ ไฉนเลย | ||
| เติมต่อ อำเภอเยื้อง | ป่าคลุ่มทุมสูง ฯ | ||
| ๑๐๓ | |||
| ๏ รถจูงเรา เข้าจอด | สถานี | ||
| อากาศ รสชาตดี | ดูดเพื้ยน | ||
| ลมทเล เตร่อินทรีย์ | สดซาบ ทรวงเอย | ||
| ชื่นฉ่ำ ใกล้ชะอำเมี้ยน | เนตรด้วยดงประดา ฯ | ||
| ๑๐๔ | |||
| ๏ หนองศาลา อ้าไม่ | มีหนอง ไหนเลย | ||
| ทางเสด็จ พระนเรศวรผยอง | ย่านน้ำ | ||
| โตนดหลวง ค่ายหลวงครอง | มาลก ทเลแฮ | ||
| ประพาศจบ อรณพถ้ำ | ถิ่นใกล้ตระไลถึง ฯ | ||
| ๑๐๕ | |||
| ๏ สึงลำเภา มาศเมื้อ | ชละมรร คาเอย | ||
| เขายอด สามร้อยบรร | ลุบ้าง | ||
| ประเทิงทนุก พระสุขศันติ์ | สงบรบ ครารา | ||
| จวบสดับ วิลันดาสร้าง | ศัสตร์ร้อนศรโต ฯ | ||
| ๑๐๖ | |||
| ๏ โยโส ยุทธศาสตร์เข้ม | ข่มตี เมืองเพื่อน | ||
| อุทัยะเทศ เดชราวี | โหวกร้าย | ||
| มหาราช ยอดสมาถที | ยุทธหยั่ง ถึงแฮ | ||
| คืนนิเวศน์ อยุทธเยศชม้าย | มั่นป้องผองอรี ฯ | ||
| ๑๐๗ | |||
| ๏ ปลายศรีอยุทธโยตม์โอ้ | อนาถเหลือ แล้วเพื่อน | ||
| สรรพ์เพชญ์ พุทธเจ้าเสือ | แสร่มน้อง | ||
| ขุนท้ายสระ เสด็จเรือ | เล่นช่อง ชเลแฮ | ||
| ทรงเบ็จ ปลาเค็มคล้อง | คชะคร้านฐานผะดุง ฯ | ||
| ๑๐๘ | |||
| ๏ วุ้งหนอง ตาพดไม้ | ตาพต ชุมฤๅ | ||
| ป่าไผ่ ไม้รวกสด | ส่ำพร้อย | ||
| หนองหาย แต่กลายชด | เป็นแหน่ง นานา | ||
| ฝนก็น้อย นาน้อย | จึ่งน้อยปีดี ฯ | ||
| ๑๐๙ | |||
| ๏ สถานี ที่มุ่งเมื้อ | มาถึง | ||
| บ้านชะอำ รำพึง | พักยั้ง | ||
| เขาชะอำ และถ้ำถมึง | หมู่วัด ชะอำนา | ||
| เรือนราษฎร์ เกลื่อนกลาดตั้ง | ต่อเยื้อยเฟือยเหมือง ฯ | ||
| ๑๑๐ | |||
| ๏ โคกเมือง เนื่องโคกบ้าน | ปานเมือง | ||
| เดินทัพ รับพม่าเคือง | เข่ญแกล้ว | ||
| พักแรม แถบแง้มเหมือง | เหมาะมาร์ค | ||
| ศึกเลิก เมืองเลิกแล้ว | กระหลับบ้านนานหนอ ฯ | ||
| ๑๑๑ | |||
| ๏ ชื่อชะอำพอ เชื่อได้ | โดยหมาย | ||
| ชื่นฉระอ่ำ น้ำฉ่ำทราย | เหน่งผล้าน | ||
| คุ้ยขุด ก็หยุดกระหาย | น้ำจืด ซึมแฮ | ||
| กระนี้พี่หวังตั้งบ้าน | พักมื้อหมองชรา ฯ | ||
| ๑๑๒ | |||
| ๏ พึ่งลพา กาศสดโอ้ | โอโซน เจ้าเอย | ||
| ประสานประสาส สามารถโชน | ชีพช้า | ||
| นิรามัย ชื่นหทัยโพลน | เพลินวิเวก วนานา | ||
| ยิ่งบด โอสถกล้า | กระเดือกร้อยพันขนาน ฯ | ||
| ๑๑๓ | |||
| ๏ สังสกานธ์ ปานดอกไม้ | หมองฉมัง | ||
| จำแสร่ แปรสถานหวัง | ชื่นชื้น | ||
| สารซ่ม แช่ผสมยัง | ยืดเหี่ยว กุสุมแฮ | ||
| ทเลเล่ห์ เทวะฤทธิ์ฟื้น | ชีพฟื้นฟูสมอง ฯ | ||
| ๑๑๔ | |||
| ๏ พี่ลอง พี่รู้ร่วม | แถลงหมอ | ||
| แม้พี่รัก จักชลอ | ชีพช้า | ||
| เชิญพี่ อย่าหนีมห | รณพเนิ่น เนาเลย | ||
| เลิกคลั่ง แรมวังบ้า | ระห่ำทิ้งถนอมองค์ ฯ | ||
| ๑๑๕ | |||
| ๏ จำนง ถนอมชีพเที้ยร | นิยามะธรรม เถลิงเทิญ | ||
| สุดแต่นาน สมานกรรม | เกียรติ์ชื้น | ||
| ปลื้มปลุก สุขศันติ์สำ | นึกหน่าย คนองแฮ | ||
| กายก็ฟื้น ใจฟื้น | เฝื่อนฟุ้งปรุงหลง ฯ | ||
| ๑๑๖ | |||
| ๏ เคยองค์ พะวงเหย้าน้อย | กลอยทเล แล้วพี่ | ||
| เอือนนิเวสน์ นัคเรศเห | ห่างแสร้ | ||
| เพลายศ ลดโลภเหว | สวายหยิ่ง ยอฤๅ | ||
| สงบคึก ฝึกใจชแง้ | เงียบชม้อยหง็อยไฉน ฯ | ||
| ๑๑๗ | |||
| ๏ ดรุณะวัย ไซร้สนุกสร้าง | สนองกิตย์ ถเกิงพี่ | ||
| ต่อแผ่นดิน ต่อชีวิต | มากแล้ว | ||
| เกิดชาติ์ มาทอวยหิต | ะคุณโลก ไฉนรา | ||
| นึกน่าพอ ชลอแพ้ว | ชีพพ้นภยางค์เขษม ฯ | ||
| ๑๑๘ | |||
| ๏ พี่เปรม พี่ปลื้มปลุก | ปรีดี แดพี่ | ||
| โดยรลึก ศึกษาสา | มารถสร้าง | ||
| ประโยชน์เมือง ไป่เปลืองกระยา | หารพึ่ง เลี้ยงเลย | ||
| ชราผ่อย น่าปล่อยบ้าง | เบื่อขย้อนฟอนสมอง ฯ | ||
| ๑๑๙ | |||
| ๏ หวังประคอง ชีวิตครึ้ม | คลอใจ เกษมรา | ||
| ผิมิผิด จิตไฉน | จับนั้น | ||
| รักกวี ก็พิรี้พิไร | กวีพจน์ พิชาพี่ | ||
| เพลินชิวิต เผือกกวิชชั้น | ถัดโช้ฉินชม ฯ | ||
| ๑๒๐ | |||
| ๏ ไป่สมแด แต่น้อง | ปองเฉ เฉนียนพี่ | ||
| ชอบอยู่วัง ชังชเล | สุดรั้ง | ||
| ห่วงบุตร สุดสวาทเห | เกินห่วงพี่ฤๅ | ||
| จำนิราศ วาสนาครั้ง | คร่ำฉนี้หนีไฉน ฯ | ||
| ๑๒๑ | |||
| ๏ ยุวารักไย จักเรื้อ | ยามชรา เล่าพี่ | ||
| หนุ่มแฟ่ แก่อาทวา | ว่างเคล้า | ||
| ทุกบุรุษ ยุตติธรรมสา | ธุชนเช่น เดียวแม่ | ||
| ต่างชีวิต ตามจิตเจ้า | จึ่งต้องสนองนิยม ฯ | ||
| ๑๒๒ | |||
| ๏ คนรดม มารับพร้อม | ญาติ์มิตร มากแม่ | ||
| สมณะ ข้าสนิทศิษย์ | เพื่อนบ้าน | ||
| โดยสมัคร มักมานิตย์ | ถนอมพึ่ง ภักดิ์พี่ | ||
| ต่างชื่นชม สมสร้าน | เสน่ห์น้ำใจแถลง ฯ | ||
| ๑๒๓ | |||
| ๏ พี่แสดง ปราโมทย์ได้ | พบกัน | ||
| ถามสุขทุกข์ ปลุกขวัญ | ยั่วยิ้ม | ||
| ทุกคน ก่นรำพรรณ | ใคร่พบ พี่อา | ||
| ชะอำเฉียบ เหงาเงียบปิ้ม | ป่ามื้อหวือเรียม ฯ | ||
| ๑๒๔ | |||
| ๏ พี่เยี่ยม ยังรถแล้ว | รถยนตร์ เจ้าเอย | ||
| แล่นผ่าน บ้านปลายถนน | แน่วเต้า | ||
| ผ่านป่า ผ่านนาจน | ประจวบน่าน เนินพี่ | ||
| ผ่านไร่ ผ่านสวนเข้า | ตลาดเลี้ยวถนนทเล ฯ | ||
| ๑๒๕ | |||
| ๏ ถึงประตูเค หาสน์บ้าน | อนามัย | ||
| ผงมสุข เรือนปลุกใจ | พี่ขึ้น | ||
| ข้าหลวง มหาดเล็กใน | ตำหนัก ชนุมนา | ||
| สรวลระรี่ ยินดีอื้น | อิดน้อยไฉนยล ฯ | ||
| ๑๒๖ | |||
| ๏ เกลื่อนกล่น กระยาโภชน์เลี้ยง | เรียมเสวย | ||
| เครื่องฝรั่ง ทั้งไทสเบย | เบื่อน้อย | ||
| สนามฉ่ำ รื่นรำเพย | นภากาศ ตระโบมพี่ | ||
| ผะทมนิด บานจิตชม้อย | พักตร์ท้วมผะเทืองฉวี ฯ | ||
| ๑๒๗ | |||
| ๏ เดิมพี่ มีนิวาสน์เวิ้ง | หัวหิน แรมรา | ||
| พี่พี่ มีที่ดิน | ฝากด้วย | ||
| ผวนโปรด รับโฉนดถวิล | แทนอนุช ไฉนเลย | ||
| ธนามิส ผลาญมิตรม้วย | อมิตรผล้านุชาฉลอง ฯ | ||
| ๑๒๘ | |||
| ๏ สยองเหตุ สังเวชโอ้ | อนาถชรา แล้วพี่ | ||
| ไยอยาก หลากครหา | หากน้อย | ||
| พเอิญอภัพ อับพาสนา | แหนงเกี่ยว โกงฤๅ | ||
| แม้นิด พิษด่างพร้อย | พร่าฉะนั้นขวัญหาย ฯ | ||
| ๑๒๙ | |||
| ๏ ยอมถวาย ย้ายเลือกเวิ้ง | วังทเล ใหม่พี่ | ||
| เหิมจิต ร่วมมิตรประเด | แด่วค้น | ||
| บ่อฝ้าย ป่ายทางเห | ถึงหาด เจ้าแม่ | ||
| หลายทิวัส ลุยวนัสะด้น | เลือกได้ไผทชะอำ ฯ | ||
| ๑๓๐ | |||
| ๏ ถ่อมทำ เป็นหุ้นเรี่ย | รายแสน สะดวกพี่ | ||
| จ้างตรวจ หมายหมวดแผน | ภาคสร้าง | ||
| แบ่งกัน ปักปันแดน | ด่วนจับ จองนา | ||
| ได้ตลอด ทอดยาวกว้าง | กว่าเตื้องเมืองไพร ฯ | ||
| ๑๓๑ | |||
| ๏ ใครขัด พี่สกัดชื้อ | เสียพลัน | ||
| กะแกว่น แผนผังทัน | จิตพร้อม | ||
| ล้างป่า รัถะยาปัน | ประกวดเร่ง ถมแฮ | ||
| สพานปลีก ค็องกรีกล้อม | รอบรั้วปรุงเรือน ฯ | ||
| ๑๓๒ | |||
| ๏ เลือกเพื่อน ทำแบบทั้ง | รายการ | ||
| เรียกประมูล นุกูลฐาน | ถูกป้อง | ||
| พี่เต้น เช่นนายงาน | งำกิตย์ ปวงแฮ | ||
| เรือนขนาดไหน ใครต้อง | จิตต้องสนองทุน ฯ | ||
| ๑๓๓ | |||
| ๏ บุญพี่ ปีหนึ่งแล้ว | เลอประสงค์ | ||
| เสมือนนิมิต เมืองใหม่ตรง | เกลื่อนเหย้า | ||
| สามสิบหก บ้านคง | พี่ควบ คุมแฮ | ||
| เรือนกว่า ห้าสิบเค้า | ท่าค้าชะลาลัย ฯ | ||
| ๑๓๔ | |||
| ๏ ทางใหญ่ เชื่อมสมุทร์ทั้ง | สถานี เนื่องรา | ||
| แลล่ำ ถนนชะอำมี | ชื่อไว้ | ||
| หัวหาด วาดแนววิถี | ชื่อสหะ ครามแม่ | ||
| พิมุกขะฝ่าย เจ้าลายใช้ | เชื่อมด้าวเดินเกวียน ฯ | ||
| ๑๓๕ | |||
| ๏ เฉนียนเหนือ เพื่อห่างเล้า | โรงเค็ม เหม็นแม่ | ||
| วางช่อง กองไม้เต็ม | ต่างใช้ | ||
| กงจีน ชื่อถนนเล็ม | ตัดรยะ ยืนแฮ | ||
| ถนนแม่ยม โดยไว้ | รยะแม้นแผนวาง ฯ | ||
| ๑๓๖ | |||
| ๏ นางรำพึง เถ้าม่อง | ล่ายถัด ถนนนั่น | ||
| สนามว่าง ทางใต้ตัด | สุดแคว้น | ||
| บ้านทั่ว ปักรั้วสกัด | กั้นลวด หนามนา | ||
| คฤหาสน์ต่าง วางครัวแม้น | มักตั้งหลังคฤหา ฯ | ||
| ๑๓๗ | |||
| ๏ สวนหมากพญา สง่ำเวิ้ง | วนาจอง ไว้เอย | ||
| แหล่งเที่ยว แหล่งเล่นประลอง | ร่มไม้ | ||
| เลี้ยงสัตว์ พ่างพนัสะปอง | เป็นป๊าค ประชุมเพื่อน | ||
| ตกบ่ายหญิงชายได้ | สดวกแย้มสรวลเยือน ฯ | ||
| ๑๓๘ | |||
| ๏ บ้านเพื่อน เรือนพี่น้อง | มีนาม ขนานนา | ||
| แทนท่อง ชื่อห้องตาม | เลขเยื้อง | ||
| ทุกห้อง ล่องลมยาม | ร้อนรับ ลมเอย | ||
| เหย้ารกะ มุงกระเบื้อง | เคลือบน้ำยาผงม ฯ | ||
อวสานะพจะนาท
| โคลง ๔ สุภาพ | |||
| ๑๓๙ | |||
| ๏ สมาท จบนิราศมื้อ | มาชะอำ | ||
| สมมุ่ง ปรุงคะโลงสำ | เร็จได้ | ||
| สมชีวัน สุขศันติ์บำ | เรอถิ่น ทเลแฮ | ||
| สมอุระ สริระไร้ | โรคไร้ภัยผลาญ ฯ | ||
| ๑๔๐ | |||
| ๏ ขอผะสาน หัตถ์อ่านเอื้อน | อาศี ระวาทเอย | ||
| ขอพระวงศ์ จักรี | เกร่อหล้า | ||
| ขอกษัตริย์ ผ่านปัตถวี | เสวยสุข เสมอเทิญ | ||
| ขอเพื่อนไท ไพร่ฟ้า | ภิโยตม์ฟื้นยืนเขษม ไชช์โย ฯ | ||
| ๑๔๑ | |||
| ๏ เปรมนิพนธ์ ถกละเกียรติ์เกื้อ | กวีสยาม สยายเอย | ||
| กรมพระ นราธิปฯ นาม | โปรดตั้ง | ||
| รักรจิตร์ แสร่ประดิษฐ์ตาม | ใจใคร่ เพลินแฮ | ||
| เหงาสร่าง ยามว่างยั้ง | อยู่เวิ้งวังทเล ฯ | ||
| ๑๔๒ | |||
| ๏ เสน่ห์ชาติ์ หวังวาดถ้อย | ถนององค์ พี่อา | ||
| สมแก่ แกล่พะวงจง | รักด้าว | ||
| เพลียพะลัง จะหวังสง | เคราะห์มนุษย์ ไฉนเลย | ||
| จึ่งฝากฝีปากน้าว | นิทัศน์ให้ไทถวิล ฯ | ||
| ๑๔๓ | |||
| ๏ อวยสินช่วยถิ่นเกื้อ | การเรียน ด้วยรา | ||
| อนุศาสน์ สมสมารถเพียร | เพิ่มรู้ | ||
| ใครทุกข์ ขุกเข็ญเนียร | ะนาถพึ่ง ผะดุงเพื่อน | ||
| โดยชอบ สมกอบกู้ | เกียรติ์เจ้าเนาศันติ์ ฯ | ||
| ๑๔๔ | |||
| ๏ วางชิวัน ฉันไพร่ฟ้า | ฟูสิทธิ์ สมเอย | ||
| ไป่เสริบ กำเริบคิด | แข่งแต้ม | ||
| เพียงถนอม กล่อมชีวิต | เสวยสุข เกษมแฮ | ||
| กุศละใฝ่ ไว้เยี่ยงแย้ม | ยั่วย้อยฉลวยเลียน ฯ | ||
| ๑๔๕ | |||
| ๏ เยาว์เรียน ดรุณร่ำเกื้อ | กิตย์เฉลิม โลกเทิญ | ||
| การแผ่นดิน การผะเดิม | ชีพเลี้ยง | ||
| หมางชั่ว มั่วชอบเสริม | ศันติโสตถิ์ สงวนเอย | ||
| ยามเฒ่า เพลาพล่านเพี้ยง | ผ่อนรู้พอหนอ พี่อา ฯ | ||
| ๑๔๖ | |||
| ๏ จบกรอ กวีวากย์เพ้อ | พยองนิพนธ์ | ||
| ลิลิตนิราศ ชะอำกล | นกร้อง | ||
| ไหนพลั้ง ก็หวังกมล | ขมาพี่ ถึงพี่ | ||
| นราธิปฯ วิปปโยคคล้อง | เสน่ห์น้อมถนอมกวิน ฯ | ||
| ๑๔๗ | |||
| ๏ ถวิลชิวา นราธิปฯ น้อย | ปีลา แล้วเพื่อน | ||
| ไฉนอยู่ ดูชะอำครา | ครึกครื้น | ||
| ตง่านตึก เลิศพิลึกสา | ระพัดเจิ่ง เจริญเอย | ||
| ชีพพี่ มิมีฟื้น | แต่ฟื้นไผทชะอำ ฯ | ||
| ๑๔๘ | |||
| ๏ จำหนอ พ่อหนุ่มทั้ง | นาวสาว สเทินฤๅ | ||
| ใครย่ำ เยี่ยมชะอำคราว | ยุคหน้า | ||
| นราฯ หาย หรึวายวาว | ถวิลฝาก ฝันพี่ | ||
| ต้อนรับ จับหัตถ์กล้า | เกริ่นถ้อยถนองพร ฯ | ||
| ๑๔๙ | |||
| ๏ วอนวานท่านช่วยด้าว | ชะอำผะดุง เถิดเพื่อน | ||
| นราฯ เริ่มหวังเฉลิมกรุง | เกริกแคว้น | ||
| ถิ่นทเลน่าเหน่ห์ปรุง | ประโยชน์สืบ สนองท่าน | ||
| ลมสดชดชิวาตม์แม้น | ชุบแม้นเมืองหมอ ฯ | ||
| ๑๕๐ | |||
| ๏ พี่พนอใจเพื่อนบ้าน | สมานนิยม ยิ่งรา | ||
| พ่างท่านสมภารผงม | หว่านล้อม | ||
| ทนุกท่านท่านทนุกผะสม | เสนีมสุข สนองพี่ | ||
| ต่างสมัครพรักพร้อมน้อม | เสน่ห์เกื้อกันเกษม ฯ | ||
| ๑๕๑ | |||
| ๏ เปรมกมลผลพี่รู้ | ชลอฤทัย | ||
| ยวนยอบเยงเกรงใจ | เชื่อถ้อย | ||
| ศันติสุขทุกขามัย | มิประสบ สยองเลย | ||
| สมสหครามนามคล้อย | จริยเผ้าเนาถนอม บารนี ฯ | ||
| ศุภสัสดุ | |||
เชิงอรรถ
ที่มา
นิราศนรินทร์คำโคลงและนิราศปลีกย่อย พ.ณ. ประมวญมารค ฉบับพิมพ์ พ.ศ. ๒๕๑๓
[www.khroouam.com/1/F.doc ครูเอื้อม.คอม]
