โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ห้องที่ ๓

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย 'สารบาญ …')
(ห้องที่ ๓ ท้าวชนกจักรวรรดิให้ป่าวประกาศ เชิญหน่อกษัตริย์ต่างเมืองมายกศร)
 
แถว 3: แถว 3:
==ห้องที่ ๓  ท้าวชนกจักรวรรดิให้ป่าวประกาศ เชิญหน่อกษัตริย์ต่างเมืองมายกศร==
==ห้องที่ ๓  ท้าวชนกจักรวรรดิให้ป่าวประกาศ เชิญหน่อกษัตริย์ต่างเมืองมายกศร==
-
===แผ่นที่ ๙ - พระศรีสุนทรโวหาร===
+
===แผ่นที่ ๙ - พระยาศรีสุนทรโวหาร===
<tpoem>
<tpoem>
๕๗ เจ้าคณะนักสิทธิผู้  สมภาร
๕๗ เจ้าคณะนักสิทธิผู้  สมภาร
แถว 46: แถว 46:
ตั้งพลับพลาแยกย้าย  รอบด้าวแดนกรุง ฯ
ตั้งพลับพลาแยกย้าย  รอบด้าวแดนกรุง ฯ
</tpoem>
</tpoem>
-
===แผ่นที่ ๑๐ - พระศรีสุนทรโวหาร===
+
===แผ่นที่ ๑๐ - พระยาศรีสุนทรโวหาร===
<tpoem>
<tpoem>
๖๔ แออัดขนัดรี้  พลหลาย หมื่นแฮ
๖๔ แออัดขนัดรี้  พลหลาย หมื่นแฮ
แถว 89: แถว 89:
บอกฃ่าวราวเรื่องให้  ลักษณทั้งรามฟัง
บอกฃ่าวราวเรื่องให้  ลักษณทั้งรามฟัง
</tpoem>
</tpoem>
-
===แผ่นที่ ๑๑ - พระศรีสุนทรโวหาร===
+
===แผ่นที่ ๑๑ - พระยาศรีสุนทรโวหาร===
<tpoem>
<tpoem>
๗๑ เดิมราชชนกไร้  เอารส
๗๑ เดิมราชชนกไร้  เอารส
แถว 132: แถว 132:
เดินยะเหยาะเหย่าเข้า  ถิ่นท้องทางพนม ฯ
เดินยะเหยาะเหย่าเข้า  ถิ่นท้องทางพนม ฯ
</tpoem>
</tpoem>
-
===แผ่นที่ ๑๒ - พระศรีสุนทรโวหาร===
+
===แผ่นที่ ๑๒ - พระยาศรีสุนทรโวหาร===
<tpoem>
<tpoem>
๗๘ พลางชมพรรณมิ่งไม้  ในดง
๗๘ พลางชมพรรณมิ่งไม้  ในดง
แถว 174: แถว 174:
ดุ่มดัดลัดทางเถิน  ทิวพฤกษ ไพรพ่อ
ดุ่มดัดลัดทางเถิน  ทิวพฤกษ ไพรพ่อ
ลุทวารเวียงล้า  เลื่อยช้าบทจร ฯ
ลุทวารเวียงล้า  เลื่อยช้าบทจร ฯ
-
</tpoem>
 
-
===แผ่นที่ ๑๓ - หลวงฤทธิพลไชย===
 
-
<tpoem>
 
-
๘๕ พระวสิฐสวามิตรเยื้อง  ยาตรา
 
-
นำพระลักษณรามา  ค่อยคล้อย
 
-
เข้าในมิถิลา  ลานเนตร เลงแฮ
 
-
แถววิถีใหญ่น้อย  ปราบพื้นภูมเสมอ ฯ
 
-
 
-
 
-
๘๖ ปราการประกอบแก้ว  ผลึกลาย
 
-
หอรบนางจรัลราย  รอบล้อม
 
-
เชิงเทินเกลี่ยกรวดทราย  สีนาด อเนกนา
 
-
ประจุประจำป้อม  ทั่วทั้งวังวง ฯ
 
-
 
-
 
-
๘๗ สนุกนิ์สนานปานเปรียบด้าว  แดนสวรรค์
 
-
ราบรื่นหนทางจรัล  ร่มไม้
 
-
เรือนราษฎร์อเนกอนันต์  นับหมื่น แสนนา
 
-
แลกลาดตึกเก๋งใกล้  เกลื่อนข้างทางจร ฯ
 
-
 
-
 
-
๘๘ แถวผลูดูพิฦกล้วน  ธงฉัตร
 
-
วายุแกว่างไกวสะบัด  โบกฟ้า
 
-
รายเรียบเรียบราชวัตร  ตรลอดลิ่ว
 
-
เพลินเนตรหลงแลช้า  ชื่นชื้นชวนชม ฯ
 
-
 
-
 
-
๘๙ เรียดทางสองข้างรวจ  รัฐยา
 
-
สาวหนุ่มพฤฒพราหมณา  นั่งร้าน
 
-
ขายแพรม่วงพัตรา  โหมดตาด
 
-
อัดตลัดผ้ายกก้าน  แย่งเกี้ยวกรวยเชิง ฯ
 
-
 
-
 
-
๙๐ บ้างขายเครื่องแก้วเลี่ยม  ลวดลาย
 
-
โคมกิ่งตะเกียงราย  เรียบตั้ง
 
-
กระจกกระจ่างฉาย  ฉากรูป ภาพนา
 
-
โต๊ะถาดทองขาวทั้ง  ซ่อมช้อนจานชาม ฯ
 
-
 
-
 
-
๙๑ บางแห่งแต่งร้านเรียบ  เจริญตา
 
-
ขายเครื่องสุคนธา  รศเร้า
 
-
หอมตรลบอบนาษา  สองกาษัตริย์ ท่านแล
 
-
เพลินพิศพลางไต่เต้า  ติดต้อยตามครู
 
-
</tpoem>
 
-
===แผ่นที่ ๑๔ - หลวงฤทธิพลไชย===
 
-
<tpoem>
 
-
๙๒ เลยเข้าทวาเรศชั้น  ปราการ ในแฮ
 
-
พิศเพ่งเลงราชถาน  ทั่วพื้น
 
-
แสนสนุกนิ์ศุขสำราญ  นัคเรศ ท่านนา
 
-
ดูสง่างามคฤกครื้น  ทั่วทั้งราชถาน ฯ
 
-
 
-
 
-
๙๓ หอคอยลอยลิ่วห้อง  คัคณานต์
 
-
สูงแข่งเภราคาร  คู่ด้าว
 
-
ทิมแถวที่เทพยสถาน  สิงสถิตย เสถียรนา
 
-
ถึงถัดโรงทานท้าว  อุทิศตั้งตามถนน ฯ
 
-
 
-
 
-
๙๔ โรงกรีโรงรถม้า  มีครบ ครันแฮ
 
-
สนามคชปรลองรบ  เรียบพื้น
 
-
พิศเพียงอมรภพ  ภูมภาค
 
-
แลโล่งตรลอดครื้น  ครึกล้ำสนามหลวง ฯ
 
-
 
-
 
-
๙๕ โรงทหารหัดฝึกซ้อม  สัปยุทธ
 
-
คลังเครื่องสรรพอาวุธ  แต่งตั้ง
 
-
โรงปืนคาบผาชุด  ชนวนนก สับแฮ
 
-
ดึกใส่ดินดำทั้ง  มาดก้อนดินปลิว ฯ
 
-
 
-
 
-
๙๖ โอโถงโรงพักร้อน  รโหถาน
 
-
ปูแผ่นศิลาลาน  ลาดแผ้ว
 
-
ศาลาลูกขุนศาล  สุรัศ วดีแฮ
 
-
โรงหล่อต่อคลังแก้ว  แกล่ใกล้คลังทอง ฯ
 
-
 
-
 
-
๙๗ ทิมดาบองครักษทั้ง  แปดกรม อยู่นา
 
-
หอพระสาตราคม  ปิดป้อง
 
-
โรงพักจัตุสดมภ์  ดูสะอาด เนตรนอ
 
-
ทิมดาบกรมวังห้อง  เครื่องทั้งทิมสงฆ์ ฯ
 
-
 
-
 
-
๙๘ เรืองหลวงประเล่ห์แม้น  วิมาน แมนเอย
 
-
ปราสาทรัตนกาญจน์  ก่ำฟ้า
 
-
มุขลดสี่เหลี่ยมบาน  บังอวด อุไรแฮ
 
-
ลอยลีวแลเลิศห้า  ยอดเฟื้อยฟูโพยม ฯ
 
-
</tpoem>
 
-
===แผ่นที่ ๑๕ – หลวงฤทธิพลไชย===
 
-
<tpoem>
 
-
๙๙ พระปรัศอัฒโยคแก้ว  กาญจนา
 
-
เรืองรัตนมณฑิรา  อร่ามรุ้ง
 
-
รงคัลราชสวภา  คารเพริศ เพรานอ
 
-
มุขเด็จเด่นนาคสดุ้ง  ประดับแก้วกนกแกม ฯ
 
-
 
-
 
-
๑๐๐ ตึกสนมตำหนักตั้ง  ตรลอดแล
 
-
บงเบิกบานพระแกล  ทุกห้อง
 
-
รวยรูดวิสูตแพร  ผูกภู่ กลิ่นเอย
 
-
ตาข่ายแขวนขึงคล้อง  เครื่องห้อยตรลบหอม ฯ
 
-
 
-
 
-
๑๐๑ จักกฤบณ์พิศภาคพื้น  ไพชนต์
 
-
ชายเนตรบงแกลบน  เบิกไว้
 
-
หวังจิตรคิดจักยล  เยาวลัก ษมีนา
 
-
บุญบุพเพดลให้  ปรสบสร้อยศรีสมร ฯ
 
-
 
-
 
-
๑๐๒ ปางองค์เยาวเรศล้ำ  ลักษมี
 
-
สถิตยแทบปราสาทสี  หาศน์ห้อง
 
-
ดลใจนาฎทษฏดี  โดยช่อง แกลแล
 
-
ไนยเนตรนางเลงต้อง  เนตรไท้ผทมสินธุ์ ฯ
 
-
 
-
 
-
๑๐๓ กุศลสองก่อนสร้าง  ทันถึง
 
-
เสียวจิตรพิศวาศรึง  รักร้อน
 
-
ต่างองค์ต่างหลงตลึง  ลานเสน่ห์ กันนา
 
-
พระเหลือบเยาวลักษณ์ค้อน  ตอบให้ในที ฯ
 
-
 
-
 
-
๑๐๔ จักรรัตน์ปรวัดว้า  สวาศครัน
 
-
เยาวลักษณ์ลานทรวงกรสัล  เสน่หไท้
 
-
เคยรองบทเรศธรรม์  มิกราช มานา
 
-
ความรักรุมจิตรให้  เร่าร้อนรัญจวล ฯ
 
-
 
-
 
-
๑๐๕ อาวตารดาลเสน่ห์ด้วย  นวลอนุช
 
-
แสนรักอรรคเรศสุด  สวาศล้ำ
 
-
จะยาตรไป่ยาตรหยุด  ยืนเพ่ง เพลินนา
 
-
บงนาฎบอิ่มน้ำ  จิตรปลื้มลืมองค์ ฯ
 
</tpoem>
</tpoem>

รุ่นปัจจุบันของ 09:14, 18 สิงหาคม 2552

สารบาญ | หน้าก่อนนี้ | หน้าถัดไป

เนื้อหา

ห้องที่ ๓ ท้าวชนกจักรวรรดิให้ป่าวประกาศ เชิญหน่อกษัตริย์ต่างเมืองมายกศร

แผ่นที่ ๙ - พระยาศรีสุนทรโวหาร

๕๗ เจ้าคณะนักสิทธิผู้สมภาร
ทราบกิจแต่ธรรมการบ่ช้า
งันงกเที่ยวบอกขานคณะนัก พรตเฮย
รู้ข่าวต่างวุ่นว้าทั่วทั้งชฎิลดง ฯ
๕๘ คากรองครองแล้วจับตาลิปัตร
แบกกลดย่ามเภสัชสอดคล้อง
ธารกรจรดหยัดเหยาะเหย่า
ต่างชักพวกโยงพ้องมุ่งหน้ามาเมือง ฯ
๕๙ ถึงพร้อมนั่งล้อมแท่นมณฑล
สวดเวทสาธยายมนต์มีก้อง
ตามคณะบ่ปะปนเปนเหล่า กันนา
ถือพัดฃนนกป้องปิดหน้าสำรวมกาย ฯ
๖๐ ปางกระษัตริยเกษตรแคว้นสากล นครเฮย
โดยรอบขอบมณฑลทั่วด้าว
ต่างทราบกิตยนุสนธิ์โดยราช สาสน์นา
ว่าบัดนี้นเรศร์ท้าวชนกเจ้ามิถิลา ฯ
๖๑ ไปทรงผนวชแล้วหลายปี
ได้บุตรีในประทุมท่านนั้น
ลาพรตกลับบุรีครองราษฎร์ ใหม่เฮย
จักเศกบุตรีซั้นสั่งให้ส่งสาสน์ ฯ
๖๒ ให้กรษัตริยไปเสี่ยงอ้างบารมี
ยกธนูโมฬีเลิศแล้ว
ใครยกธนูศรีสวัสดิเชิด ได้นา
จักอภิเษกนางแก้วกับผู้พยุงศิลป์
๖๓ นานาอเนกร้อยเอ็จกรษัตริย์
ต่างยกพหลรัดรีบผ้าย
ดลแดนเฃตรจังหวัดเมืองมิ ถิลาแฮ
ตั้งพลับพลาแยกย้ายรอบด้าวแดนกรุง ฯ
             

แผ่นที่ ๑๐ - พระยาศรีสุนทรโวหาร

๖๔ แออัดขนัดรี้พลหลาย หมื่นแฮ
ตั้งทัพกท่อมรายรอบล้อม
คั่งคับคณานายอเนกไพร่ พลแฮ
ละค่ายละกองพร้อมพรั่งล้วนจตุรงค์ ฯ
๖๕ คฦ้ๅนคฤกกึงก้องพวกพลขันธ์
เซงแซ่เสียงแจจันโจทยพร้อง
ม้ารถคชอนันต์อเนกแน่น สนามนา
เสียงคีดเสียงขับร้องสนั่นด้วยดุริยางค์ ฯ
๖๖ ราตรีตรวจค่ายฆ้องกแตขาน
จองหง่องก้องกังวานเพรียกพื้น
ฆ้องยามย่ำรดมดาลดังครั่น ครวญแฮ
เสียงประโคมแตรคฤ้ๅนคฤกด้ายแดนเวียง ฯ
๖๗ เสนานายไพร่พร้อมทุกกอง
บ้างก็ร่าเริงคะนองสนุกคฤ้ๅน
บางพวกนั่งเซาครองตฤกเขตร คามเฮย
บางเหล่าใจชุ่มชื้นช่วยเจ้านายตน ฯ
๖๘ แม้นไฉนพระผ่านเผ้าธรณินทร์ เรานา
จงยกธนูศิลป์สดวกได้
ลุลาภเลิศนารินทร์รีบสู่ นครเฮย
เศกว่าเพี้ยงขอให้ผ่านเกล้าสมถวิล ฯ
๖๙ ปางปวงกรษัตริย์รั้งแรมวัน
คอยฤกษเขตรสำคัญท่านพร้อง
นับเร่งราษตรีฝันทุกค่ำ คืนนา
ยิ้มกระหยิ่มจิตรจ้องแข่งสู้ยกศิลป์ ฯ
๗๐ ฝ่ายพระวสิฐทั้งสวามิตร
ทราบเหตุพิธีกิจราชไท้
เรียกรามลักษณสองศิศย์มาสู่ ท่านนา
บอกฃ่าวราวเรื่องให้ลักษณทั้งรามฟัง
             

แผ่นที่ ๑๑ - พระยาศรีสุนทรโวหาร

๗๑ เดิมราชชนกไร้เอารส
ท้อหฤไทยรันทดหน่ายแล้ว
ละสมบัติทรงพรตเนาพนัศ พนมนา
ได้บุตรีประดุจแก้วเกิกห้องปทุมาน ฯ
๗๒ หวนคิดละผนวชเข้าครองภา ราเฮย
เลี้ยงถนอมอรธิดาท่านไท้
จนเจริญพระชนมายุสิบ หกแฮ
เธอคิดฝังปลูกให้สืบเชื้ออสุริยวงษ์ ฯ
๗๓ จึ่งเริ่มดำริหตั้งพิธี
ยกธนูโมฬีเลิศแล้ว
ข่าวกรษัตริยทุกธานีมาพรั่ง พร้อมแฮ
ท้าวจักเลือกเฃยแก้วเสี่ยงด้วยบารมี ฯ
๗๔ อันธนุเล่มนี้เลิศเลอไตร โลกย์เฮย
มีศักดาเดชไชยเชี่ยวแกล้ว
เปนของพระจอมไกรลาศปราบ อสูรนา
พิฆาฏตรีบุรำแล้วเลิกไว้มิถิลา ฯ
๗๕ องค์ใดยกเชิดได้โดยหมาย
ท้าวจะอภิเษกสายสวาศสร้อย
ทั้งเกีรยดิจักขจายขจรจบ โลกยนา
ยกบ่ได้จักน้อยเนตรหน้าสากล ฯ
๗๖ สองเจ้าเผ่าราชเชื้อเทวัญ
ทรงเดชดุจสุริยฉันเฉิดฟ้า
เขาจะแข่งฤทธิกันชิงมิ่ง สมรเฮย
ไปกับไอยกาถ้าช่องได้ไชยชิง
๗๗ ชวนหลานแล้วผลัดผ้าคากรอง
หนังพยัฆสใบครองห่อเกล้า
พาหน่อกษัตริยสองเสดจจาก กุฎินา
เดินยะเหยาะเหย่าเข้าถิ่นท้องทางพนม ฯ
             

แผ่นที่ ๑๒ - พระยาศรีสุนทรโวหาร

๗๘ พลางชมพรรณมิ่งไม้ในดง
จำยกมหาหงเกดแก้ว
จำปีปีบประยงยวนกลิ่น ขจรนา
ตาคุ่มมตาดแต้วหมากต้องตาเสือ ฯ
๗๙ โยมโดยดอกแย้มช่อชูไสว
สายหยุดอุไทยไขกลิ่นกล้า
ปริกปรูประดู่ในดงดื่น ดาษแฮ
พวงพะยอมย้อยรย้ายั่วเย้าภิรมย์ชม ฯ
๘๐ เดินทางหว่างโขดขั้นสิงขร
เงื้อมแง่ฉง้อนงอนชโงกง้ำ
ยลยอดจดอำพรพยับหมอก มัวแฮ
โกรกกรอกซอกเหวถ้ำถิ่นท้องธารไหล ฯ
๘๑ ชมสัตวจัตุบาทเต้นตามพง
หมีเม่นพยัคฆยงย่องจ้อง
กำโองอิกกระจงโจนวิ่ง หนีนา
จามรีขนข้องหยุดเปลื้องปลดขน ฯ
๘๒ บัดยลพยัคฆร้ายราวี
โผนเผ่นปะทะหมีมุ่งมล้าง
หมีโถมรับทันทีทยานตบ เสือแฮ
แขงต่อแขงงัดง้างปลุกปล้ำผงำหงาย ฯ
๘๓ งูเหลือมเลี้ยวไล่เนื้อเวียนวง
หางตวัดรัดกวางดงแด่วดิ้น
ดิกๆ บ่ทันปลงชีพสนิท เลยนา
งูขยอกกลืนสิ้นอิ่มเท้อรทวยกาย ฯ
๘๔ ชมพลางทางรีบเต้าตำเนิน
การด่วนบชวนเพลินเพลิดช้า
ดุ่มดัดลัดทางเถินทิวพฤกษ ไพรพ่อ
ลุทวารเวียงล้าเลื่อยช้าบทจร ฯ
             
เครื่องมือส่วนตัว