โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ห้องที่ ๑

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น
(→แผ่นที่ ๑ - พระศรีสุนทรโวหาร)
แถว 3: แถว 3:
== พระชนกฤษีทำพิธีบวงสรวงไถได้นางสีดา แล้วลาเพศกลับเข้าเมืองมิถิลา ==
== พระชนกฤษีทำพิธีบวงสรวงไถได้นางสีดา แล้วลาเพศกลับเข้าเมืองมิถิลา ==
-
=== แผ่นที่ ๑ - พระศรีสุนทรโวหาร ===
+
=== แผ่นที่ ๑ - พระยาศรีสุนทรโวหาร ===
<tpoem>
<tpoem>
๑ ปางราชดาบศไท้  ชนกนาม
๑ ปางราชดาบศไท้  ชนกนาม
แถว 46: แถว 46:
เกิดสติกลับกลั้น  โศกแล้วสั่งโสม ฯ
เกิดสติกลับกลั้น  โศกแล้วสั่งโสม ฯ
</tpoem>
</tpoem>
 +
=== แผ่นที่ ๒ - พระศรีสุนทรโวหาร ===
=== แผ่นที่ ๒ - พระศรีสุนทรโวหาร ===
<tpoem>
<tpoem>

การปรับปรุง เมื่อ 09:04, 18 สิงหาคม 2552

สารบาญ | หน้าถัดไป

เนื้อหา

พระชนกฤษีทำพิธีบวงสรวงไถได้นางสีดา แล้วลาเพศกลับเข้าเมืองมิถิลา

แผ่นที่ ๑ - พระยาศรีสุนทรโวหาร

๑ ปางราชดาบศไท้ชนกนาม
นากุฏิพนารามป่ากว้าง
แต่ฝังบุตรีงามงำเงื่อน ไว้เฮย
กลับนิยมศีลสร้างพรตพร้อมพรมจรรย์ ฯ
๒ จิตรมุ่งหมายได้ลุโลกีย์ ฌานเฮย
เพียรพยายามทวีค่ำเช้า
นับฉนำเนิ่นนานลีลาศล่วง หลายนา
ยังบ่ยลย่างเข้าเขตรห้องฌานชม ฯ
๓ หน่ายจิตรคิดทดท้อทางเรียน
ใจป่วนหวนวนเวียนวากเว้
ทำเพียรบสมเพียรเพียรเปล่า แล้วพ่อ
จักบวชชักโอ้เอ้อยู่ด้วยอันใด ฯ
๔ จักคืนกลับเข้าสู่บูรี
สมบัติสมบูรณมีมากพร้อม
บำรุงประชาชีฉันเช่น ก่อนแฮ
จำกลับเดินทางอ้อมออกสร้างทางทาน ฯ
๕ หวนคิดถึงลูกน้อยในดิน
ตรัสเรียกนายโสมลินลาศเต้า
ยังร่มนิโครธผินภักตร์สั่ง โสมเอย
ขุดลูกกูจักเข้าเฃตรแคว้นนครคืน ฯ
๖ นายโสมรับสั่งแล้วขมีขมัน
จับจอบจวกดินฟันงัดไง้
บประสบสิ่งสำคัญผอบบุตร ท่านนา
ทิ้งจอบนั่งร้องไห้เหตุแจ้งจอมธรรม์ ฯ
๗ องค์พระชนกได้สดับกิจ
ตกตลึงลาญจิตรอัดอั้น
อกหวั่นพ่างชีวิตรจักวอด วายแฮ
เกิดสติกลับกลั้นโศกแล้วสั่งโสม ฯ
             

แผ่นที่ ๒ - พระศรีสุนทรโวหาร

๘ ลูกกูควรคู่เจ้าจักรพรรดิ
บุญหนักศักดิ์ใหญ่ชัดเชื่อได้
จักถึงชีพพิบัติเหนหลาก นักนา
จำจักเกณฑ์ไถให้ฟอกฟื้นดินหา ฯ
๙ โสมเอยเองรีบเข้าบูรินทร์
บอกแด่ขุนเสนินทร์อย่าช้า
ให้จัดทศโยธินทุกหมวด มาเฮย
พลคชรถมิ่งม้าครบถ้วนจตุรงค์ ฯ
๑๐ ให้เตรียมไถแอกทั้งโคกา ษรเฮย
เรวเร่งรีบออกมาที่นี้
ไถค้นพระธิดาดวงจิต กูนา
ไปอย่าเนิ่นนานลี้หลบช้ามาเรว ฯ
๑๑ นายโสมรับสั่งแล้วลาจร
ถั่นๆ บแรมรอนพักช้า
ถับถึงพระนครประเวศสู่ วังเฮย
พบพวกขุนนางว้าวุ่นแส้ทักถาม ฯ
๑๒ โสมเรียนแดท่านผู้อธิบดี
ตามสั่งพระมุนีถ่องถ้วน
ตระบัดบาดหมายมีเกณฑ์ทุก กรมแฮ
จัดพหลพลล้วนฮึกห้าวหาญณรงค์ ฯ
๑๓ เกณฑ์กรมเกษตรทั้งกรมจร
ไอแอกโคกาษรเสร็จพร้อม
ยกพวกพลากรจากนัค เรศฤๅ
จึ่งสั่งนายโสมด้อมดุ่มหน้านำพล ฯ
๑๔ ลุเฃตรอาวาศเวิ้งวันสณฑ์
ให้กระบวนรี้พลพักยั้ง
ภายนอกบริมณฑลเฃตรวัด นั้นนา
พาพวกขุนนางทั้งหมดเฝ้าพระมุนี ฯ
             

แผ่นที่ ๓ - พระศรีสุนทรโวหาร

๑๕ พระเผยพจนาดถ์แจ้งความหลัง
เล่าเหล่าเสนาฟังจวบแคล้ว
เสด็จนำณที่ฝังผอบอัค เรศแฮ
ชี้เฃตรสำคัญแล้วสั่งให้ไถรดม ฯ
๑๖ นายกน้อมเกล้ารับโองการ
ด่วนๆ มาสั่งงานเสร็จพร้อม
นังคัลกิจบัญหารเทียมแอก ไถเฮย
ไถประดังดาล้อมเฃตรด้าวแดนไทร ฯ
๑๗ ไถเดี่ยวไถคู่พร้อมรดมไถ
ต่างมุ่งต่างหมายใจเสาะค้น
แปรดะถัดทูนไวเวียนรอบ
ไถทั่วจงหวัดต้นนิโครธครึ้มสาขา ฯ
๑๘ หลายรอยหลายรอบรื้อพสุธา
หลายคาบหลายคราหาห่อนพ้อง
แสงแดดแผดกายาอยุดพัก เหนื่อยเฮย
นบบาทนักสิทธิพร้องพจน์แจ้งแถลงการณ์ ฯ
๑๙ พระสดับดาลโศกเศร้าชลไนย นองเอย
สุดที่สังเกตใจจักแจ้ง
ชรอยหมู่เทพยไทยงำเงื่อน ไว้นา
จำจะบวงสรวงแสร้งสัตย์อ้างอธิษฐาน ฯ
๒๐ ตริเสร็จทรงเสี่ยงด้วยบารมี
แม้นมาดบุตรีกูเกียรติล้ำ
ควรเปนอรรคเทพีจักรพรรดิ ราชนา
เผดจทุกข์ผดุงค้ำโลกยให้ศุขเกษม ฯ
๒๑ ฃอจงอุสุภเชื้ออาชา ไนยเฮย
ไถจรดจรุงพาพบแก้ว
อีกอำนาจเทวารักษช่วย นำเนอ
เสร็จเสี่ยงสัตยาแล้วจึ่งจ้องจรดไถ ฯ
             

แผ่นที่ ๔ - พระศรีสุนทรโวหาร

๒๒ โคนำจำเภาะพ้องพานปรสบ
ดอกประทุมห่อผอบกลัดกลุ้ม
บานกลีบกลิ่นตลบเลวงรื่น รศนา
พระจึ่งเผยผอบอุ้มบุตรแล้วรับขวัญ ฯ
๒๓ มนตรีทุกส่ำซ้องสรเสริญ
โฉมพระธิดาเจริญจิตรฃ้อง
พร้อมเบญจลักษณเพลินเนตรโลกย์ เฉลิมแฮ
อึงเอิกอวยพรพร้องลนั่นน้อมถวายกร ฯ
๒๔ พระเสด็จนำลูกน้อยนวนจันทร์
คืนสู่อาศรมพลันกล่าวอ้าง
พ่อไร้ดะไนยสันตติราช วงษเอย
จึ่งละสมบัติสร้างพรตสู้พยายาม ฯ
๒๕ กุศลดลแนะได้ดวงจิตร
เปนบุตรสุดสมคิดพ่อแล้ว
พ่อจกเศกนามสฤกดิพรสวัสดิ แม่นา
จงชื่อสีดาแก้วเกิดเกื้อบุญธรรม ฯ
๒๖ นางประนดบทเรศไท้ทูลสนอง
พระเดชพระคุณปองปกเกล้า
ลูกรักจักขอรองบัวบาท พระนา
คงชีพอาสัญเข้าฃ่ายฃ้องมฤตยู ฯ
๒๗ มนตรีทั้งสี่ซ้ำสรเสริญ
ได้ช่องทูลอัญเชิญราชท้าว
สรวมเสด็จราชดำเนินคืนนัค เรศนา
ครองพิภพผ่านด้าวดุจดั้งเดิมครอง ฯ
๒๘ ทรงรับอายาจแล้วพลันลา พรดแฮ
ซั้นสั่งเทียบโยธายาตรเด้า
ทรงรถร่วมธิดาดวงจิตร ท่านนา
ถั่นๆ ถึงถิ่นเฃ้าเฃตรท้ายธานิน ฯ
             

แผ่นที่ ๕ - พระศรีสุนทรโวหาร

๒๙ ฝ่ายชาวนัคเรศทั้งบุรุษนา รีนา
ทราบเหตุแห่งราชาผ่านเผ้า
ได้ราชธิดาลาพรตกลับ กรุงเฮย
โยงชักชวนลูกเต้าเหมื่อยเมื้อเหลือหลาม ฯ
๓๐ ชุมชนกล่นเกลื่อนท้องทางหลวง
คับคั่งคือทนานตวงเบียดแป้ง
พิศเพ่งธิดาดวงจิตรราช
ชมว่าเทพยสรรแสร้งจากฟ้ามาเมือง ฯ
๓๑ พระเสด็จทรงรถเข้าวังใน
รถประทับเกยไชยบ่อช้า
เสด็จนำธิดาไคลปรางมาศ
อเนกอนงค์เสนอหน้าแน่นทั้งวังหลวง ฯ
๓๒ เอกองค์อรรคเรศร์ไท้เทพี
นามรัตนมณีหนุ่มเหน้า
พระสนมนาฎนารีนับหมื่น
เรื่องรอบหมอบเฟี้ยมเฝ้าบาทเบื้องจักรพงษ์ ฯ
๓๓ ต่างพิศต่างเพ่งสร้อยสีดา
โฉมเฉิดฉีกเมฆมาแม่นแม้น
เฉกอัจฉรประภาประไพผ่อง ภักตร์แฮ
บงบอิ่มคิดแค้นเคียดแค้นคนบัง ฯ
๓๔ พระชนกบรมนารถไท้อธิบดินทร์
ตรัสแด่อรรคยุพินนาฎเผ้า
ได้บุตรสุดสมสถิลฝากแม่ แล้วแม่
เปนสิทธิมอบแดเจ้าจุ่งเลี้ยงผดุงขวัญ ฯ
๓๕ มหิษีรับสั่งถ้อยทูลสนอง
สมจิตรข้าคิดปองเนิ่นแล้ว
ลุลาภบุตรีครองสมเสน่ห์ ข้านา
พลางประโลมลูกแก้วกอดขึ้นประทับเพลา ฯ
             

แผ่นที่ ๖ - พระศรีสุนทรโวหาร

๓๖ องค์เยาวเรศสร้อยสีดา
กราบแทบพระบาทาพร่ำพร้อง
ลูกไร้บิดรมาดุรญาติ วงษเฮย
ขอพระเดชสองป้องปกเกล้าเช้าเย็น ฯ
๓๗ เทพีโลมลูบแล้วรับขวัญ
พรสถิตยปรางสุวรรณรัตนพร้อย
สมบัติแบ่งปูนปันครบสิ่ง
เวนสตรีนับร้อยรับใช้บำรุงโฉม ฯ
๓๘ สององค์ทรงทนูสร้อยศรีสมร
เสมอบุตรครรโภทรท่านไท้
สีดาเทพอัปศรเกษมศุข
สิบหกพระชนม์ได้จวบถ้วนพรรษกาล ฯ
๓๙ สมเด็จภูวนารถเจ้าจอมภพ
ทรงตริเตรียมปรารภเริ่มตั้ง
พิธียกศิลป์ครบตามสาคร ไสยเฮย
เสี่ยงสัตย์เสี่ยงบุญทั้งเลี่ยงท้าวทุกนคร ฯ
๔๐ ท้าวใดเคยคู่สร้างบุตรี กูนา
ยกธนูโมฬีเชิดช้อน
จักอภิเศกศรีสายสวาศ กูแฮ
ใช่คู่แม้นคัดค้อนอย่าเขยื้อนสะเทือนไหว ฯ
๔๑ ตริเสร็จธสั่งให้โหรหา ฤกษนา
โหรตรวจมหุรดิวาระแล้ว
ทูลถวายฤกษราชาอำมฤตย โชคแฮ
พระจักได้เฃยแก้วก่อเกื้อบารมี ฯ
๔๒ โองการสารสั่งชั้นเสนี สี่เฮย
ทุกหมู่ทุกกรมมีมากเฝ้า
จงจัดราชพิธีทายเทอด ธนูเฮย
การจวบจวนแล้วเจ้าจัดให้ทันการ ฯ
             
รับข้อมูลจาก "https://www.reurnthai.com/wiki/%C3%A0%C2%B9%E2%80%9A%C3%A0%C2%B8%E2%80%9E%C3%A0%C2%B8%C2%A5%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C2%A0%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C5%BE%C3%A0%C2%B8%CB%86%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B8%E2%80%A2%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B8%C2%9D%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C5%93%C3%A0%C2%B8%E2%84%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B1%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B7%C3%A0%C2%B9%CB%86%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%C2%B2%C3%A0%C2%B8%C2%A1%C3%A0%C2%B9%E2%82%AC%C3%A0%C2%B8%C2%81%C3%A0%C2%B8%C2%B5%C3%A0%C2%B8%C2%A2%C3%A0%C2%B8%C2%A3%C3%A0%C2%B8%E2%80%A2%C3%A0%C2%B8%C2%B4%C3%A0%C2%B9%C5%92_%C3%A0%C2%B8%C2%AB%C3%A0%C2%B9%E2%80%B0%C3%A0%C2%B8%C2%AD%C3%A0%C2%B8%E2%80%A1%C3%A0%C2%B8%E2%80%94%C3%A0%C2%B8%C2%B5%C3%A0%C2%B9%CB%86_%C3%A0%C2%B9%E2%80%98"
เครื่องมือส่วนตัว