วชิรญาณภาษิต

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น
CrazyHOrse (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == หมวดหมู่:วรรณคดีไทย [[หมวดหมู่…')
แตกต่างถัดไป →

การปรับปรุง เมื่อ 07:20, 17 สิงหาคม 2552

เนื้อหา

ข้อมูลเบื้องต้น

ผู้แต่ง: ?

บทประพันธ์

อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑
      ข้าขอเผด็จแสดงผจงแต่งซึ่งคำสอน
ไว้เป็นสุนทรกลอนคดีโลกลำดับความ
      ไว้ให้แก่นาเรศเฉลิมเกศอนงค์งาม
รุ่นสาวเจริญทรามพิศวาทแสวงชาย
      นารีอันมีศักดิ์วรพักตรดั่งเดือนฉาย
สงวนตัวไม่มัวระคายจะระคนด้วยมลทิน
      เสมือนดังวิเชียรรัตนะลือระบือระบิล
เป็นอรรคนารินรจนาวราโฉม
      ควรเป็นมงคลขวัญนัยเนตรวิเศษโสม
นัสนาฏสวาทโลมฤดีชายให้ถวิล
      อย่าหยิ่งเผยอผยองลำพองตนกระมลทิน
ปากร้ายผูกไพรินแก่เพื่อนมิตรสนิทนาง
      จงเจียมเสงี่ยมจิตแต่งจริตให้สำอาง
พูดจาอย่ารานทางแก่เพื่อนรักสมัครตน
      เดินเหินอย่าเมินพักตร์แลชำรักชำเลืองยล
เห็นชายทำอายฉงนระริกร่านัยน์ตามัน
      แต่งกายให้สมศักดิ์วรพักตร์วิไลวรรณ
คนดำห่มแดงฉันไม่ฉายเฉิดประเสริฐศรี
      คนขาวจะนุ่งห่มอันใด ๆ ก็งามดี
คนดำต้องห่มสีแต่หม่นหมองและเขียวคราม
      ห่มแดงและสีนวลบ่มิควรจะเห็นงาม
ชายเห็นจะเย้ยหยามบริภาษให้บาดใจ
      ลุกนั่งระวังตนอย่าลุกลนทลึ่งไป
ภูษาและผ้าสะใบจะปกปิดให้มิดกาย
      อย่าทำกระดางลางตลกโลนเหมือนผู้ชาย
สตรีให้มีอายเป็นที่ฟังจะบังควร
      ยามเดินอย่าประมาทให้พลั้งพลาดล้มเซซวน
ยามยืนอย่ายืนยวนกมลขึงตลึงแล
      ยามนอนอย่านอนหงายเอากรก่ายวิลาศแปร
กอดอกอาอูรแดฤดีดิ้นถวิลชาย
      ยามกินอย่ากินเติบค่อยป้อนเปิบให้สบาย
ข้าวตกลงเรี่ยรายไม่สู้ดีอัปรีย์ตน
      เคี้ยวข้าวดังจับ ๆจะอาภัพวิบัติคน
ซดแกงเหมือนเสียงกรนดังโฮก ๆ กระโชกลม
      นอนหลับละเมอฝันบ้างเคี้ยวฟันสยายผม
ครางครวญรัญจวนตรมกลสะอื้นไม่ฟื้นตัว
      บ้างนอนน้ำลายไหลบ้างถอนใจดูน่ากลัว
เสียงกรนเหมือนเสียงวัวดูอนาถประหลาดใจ
      บ้างนอนเป็นท่ายักษ์ย่อมชั่วนักคนจัญไร
มือสอดเข้าไว้ในระหว่างขาท่าอัปรีย์
      ระมัดระวังตัวอย่านอนชั่วมักไม่ดี
โรคาจักยายีอายุน้อยจักถอยแรง
      นอนดีจะมีทรัพย์กิติศัพท์เป็นศักดิ์แสง
คำสอนนอนตะแคงเอาแขนพาดตามสกนธ์
      เหยียดเท้าลำดับบาทเอากรพาดหนุนเศียรตน
เป็นสวัสดิมงคลชื่อสีหไสยา
      ยามเดินอย่าเดินเหย่าระเหยาะย่างเหมือนอย่างกา
อย่าเดินเอาศิรชะโงกเงื้อมไปก่อนกาย
      ให้เดินผจงบาทด้วยลีลาศชำเลืองชาย
แอ่นอกให้ผึ่งผายเหมือนดั่งเป็ดวิเศษดี
      เดินเหมือนคชาทรงมงคลาราชหัสดี
จะเป็นเฉลิมศรีศุภสุนทรานาน
      ยามกินอย่าผินพักตร์บริโภคกระยาหาร
แสนทรัพยศฤงคารจะเนืองนองดังน้ำไหล
      ประจิมจักมียศเป็นยอดอย่างสุรางค์ใน
อุดรจักมีภัยอย่าผินพัตร์รับอาหาร
      เป็นหญิงอย่าใจบาปวาจาหยาบพูดสามานย์
กล่าวโลมตลกพาลเหมือนเช่นชายบ่อายใจ
      นารีอันมียศมธุรสย่อมแจ่มใส
เยือนยิ้มพริ้มละไมพจนารถสวาทหวาน
      อย่ากล่าวยุบลบ่อนสบถล่อนให้เกินการ
อวดโอ้พูดโวหารยกคนตั้งอวดมั่งมี
      อย่าค่อนนินทาท่านมิใช่การกสัตรี
ความชั่วและความดีย่อมมีทั่วทุกตัวคน
      เขาชั่วก็ช่างเขาอย่าเก็บเอามาใส่ตน
ใครประเสริฐบังเกิดผลจงเอาอย่างในทางดี
      อย่าทำเป็นแม่สื่อให้เขาลือว่าอัปรีย์
ชักชายให้สมศรีชักสตรีให้สมชาย
      เป็นหญิงอย่าง่วงเหงานอนขี้เซาอยู่จนสาย
การเรือนเร่งขวนขายเอาใจใส่ในเคหา
      ข้าวปลาอย่าคาหม้อไว้เหลือหลอให้บูดรา
ถ้วยชามอย่าให้คาหมั่นล้างคว่ำทำให้ดี
      ครัวไฟอย่าให้รกสกปรกมักอัปรีย์
หม้อข้าวฝาละมีอย่าเปลี่ยนผลัดพัดกันไป
      หุงข้าวอย่าผินหลังหมั่นระวังทั้งฟืนไฟ
เสร็จสรรพดับให้ได้อย่าทิ้งไว้จะไหม้เรือน
      กินแล้วอย่าฉุยแฉ่ให้พ่อแม่คอยตักเตือน
อย่าทิ้งให้กลาดเกลื่อนเปื้อนครัวไฟนั้นไม่ดี
      แดดออกดูตากของฝนตกรองเอาวารี
เย็นย่ำค่ำราตรีอย่าจรลีจากเคหา
      หญิงสาวจะไปไหนมีเพื่อนไปจึงไคลคลา
คนเดียวอย่าลีลาเขานินทาว่าสามานย์
      ผู้ชายเขาล้อเลียนเป็นหนามเสี้ยนให้รำคาญ
เมินหน้าอย่าว่าขานตอบคนพาลแพ้ภัยตัว
      พูดจาว่าโดยดีอย่าข่มขี่ให้เขากลัว
รักนวลสงวนตัวสิ่งใดชั่วจงหลีกหนี
      นุ่งห่มพอสมศักดิ์โสมมนักมักไม่ดี
แต่งตัวนักก็จักมีคนนินทาว่าล่อชาย
      พี่น้องไปมาหานั่งพูดจาอย่าทำอาย
พบปะเข้าทักทายปากเราะรายพูดให้ดี
      ลุงอาแลตาปู่ไปมาสู่ด้วยไมตรี
ข้าวปลาหุงหาจี่ตามยากมีให้ท่านกิน
      แม้ว่ามีข้าไทจงปลอบใช้อย่าใจทมิฬ
ร้ายนักมักติฉินนินทาว่าส่งด่าตัว
      มีข้าอย่าปั้นเจ๋อทำหยิ่งเย่อให้เขากลัว
รักมัน ๆ รักตัวทำใจชั่วบ่าวมันชัง
      มีข้าเหมือนศัตรูพึงให้รู้น้ำใจหวัง
ความลับที่ควรบังอย่าได้เล่าแก่บ่าวตน
      มันมักชักชู้ให้อย่าเชื่อใจอีสัปดน
วิสัยอีคนจนได้สินบนไม่รักนาย
      ตัวดีมีคนรักทำทรลักษณ์จักได้อาย
หัวแหวนแสนเสียดายตกแตกทะลายหายราคา
      เปรียบเหมือนกับหญิงสาวทำรานร้าวใส่กายา
ชายดีมีปรีชาไม่ปรารถนาจักเชยชม
      เปรียบเหมือนกับดอกไม้ม้วนแทรกใส่ในอาจม
ผู้ใดใครจักชมดอกโสมมไม่นำพา
      ถ้าว่าสุมาลีเกสรมีงามรจนา
เป็นที่เสน่หาจิตเมตตาทุกตัวตน
      โบราณท่านย่อมว่าตัวเป็นข้ารักษาตน
นานไปเป็นกุศลคงจะพ้นเป็นทาสี
      เป็นข้าผ้าเหม็นสาบใจยุ่งหยาบหญิงอัปรีย์
ทำชั่วตัวไม่ดีเป็นทาสีอยู่จนตาย
             

             

             

เชิงอรรถ

ที่มา

เครื่องมือส่วนตัว