พระนลคำฉันท์
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
(→สรรคที่ ๒) |
(→สรรคที่ ๓) |
||
| แถว 448: | แถว 448: | ||
====สรรคที่ ๓==== | ====สรรคที่ ๓==== | ||
<tpoem> | <tpoem> | ||
| - | ๏ | + | <sup>อินทรวิเชียรฉันท์</sup> |
| + | ๏ เมื่อนั้นพระนลนน ทะกมลวิมลฉาย | ||
| + | น้อมก้มประนมผาย พจเผยเฉลยวอน | ||
| + | |||
| + | ๏ อ้าองค์พระทรงฤทธิ์ สุรสิทธิ์มหิศร | ||
| + | โลกหล้านรากร กรก้มประนมคัล | ||
| + | |||
| + | ๏ ฃ้านี้เสมอฃ้า อมราภิฤทธิ์อัน | ||
| + | เฉกฉัตรอุบัติกัน ภพรมยะร่มเย็น | ||
| + | |||
| + | ๏ สี่องค์ประสงค์ใช้ กิจใดบ่ลำเค็ญ | ||
| + | หมายปองสนอมเปน ดุจฃ้าพระบาทบงส์ | ||
| + | |||
| + | ๏ แต่ฃ้าจะทูลถาม พจตามคะดีตรง | ||
| + | เทพช่วยอำนวยมง คลเพื่อพราทร | ||
| + | |||
| + | ๏ สี่เทพธคือใคร สุรไกรอลงกรณ์ | ||
| + | เลิศหล้าสถาพร ทิพลักษณ์วิไลยไร | ||
| + | |||
| + | ๏ สี่เธอจะใช้ฃ้า กิจภาระฉันไหน | ||
| + | โองการประการใด สุรเทพประทานเทอญ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๏ เมื่อนั้นสุราธิป ทิพราชจำเริญ | ||
| + | อวยอัตถ์ดำรัสเชิญ มธุรสพระพจมาน | ||
| + | |||
| + | ๏ เรานั้นพระอินทร์นี่ อคนีมณีฉาน | ||
| + | นั่นคือพระโลกบาล ยมรักษะทักษิณ | ||
| + | |||
| + | ๏ โน่นวาริโลมลัก ษณะพักตระโศภิน | ||
| + | เปนเจ้ากระแสสินธุ์ พระวรุณวรางค์เรือง | ||
| + | |||
| + | ๏ สี่เราเสด็จมา พสุธามลังเมลือง | ||
| + | มุ่งใจจะไปเมือง ระบุฃ่าวสยุมพร | ||
| + | |||
| + | ๏ ใคร่ได้ธิดาราช อภิลาษลอออร | ||
| + | หวังพายุพาจร ภพเทวะเขมี | ||
| + | |||
| + | ๏ ขอเชิญพระนลจร ณะสมรสุมาลย์ศรี | ||
| + | ทูลทัมะยันตี กลทูตทำนูลความ | ||
| + | |||
| + | ๏ ว่าองค์พระวาสพ สุรภพพิไลยราม | ||
| + | มาดินถวิลทราม วยะใคร่จะได้นาง | ||
| + | |||
| + | ๏ อีกองค์วรุณลัก ษณะพักตระโศภางค์ | ||
| + | หมายชวนพระนวลปราง อภิรมยะชมขวัญ | ||
| + | |||
| + | ๏ หนึ่งองค์พระยมใคร่ จิตได้พระเพ็ญจันทร์ | ||
| + | หวังพาพระลาวัณย์ กรคล้องตระกององค์ | ||
| + | |||
| + | ๏ ทั้งองค์พระเจ็ดกร อรชรขจรทรง | ||
| + | หมายโลมพระโฉมยง สุภคาประภาการ | ||
| + | |||
| + | ๏ สี่สู่สมาคม ณะสยมพโรฬาร | ||
| + | หวังองคะนงคราญ ศุภลักษณ์ประจักษ์ใจ | ||
| + | |||
| + | ๏ นางจงประจงสรร สุรฉันทะอาลัย | ||
| + | เลือกหนึ่งพระองค์ใน จตุเทพธหมายมา ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๏ เมื่อนั้นพระนลยิน พระมหินทะเจรจา | ||
| + | ยิ่งฟังก็กังฃา อุระขุ่นรำคาญเคือง | ||
| + | |||
| + | ๏ อ้าองค์สุเรศร อสุเรศร์บ่รอเรือง | ||
| + | รอบราบประภาพเปลือง พิษพาลบ่ทานทน | ||
| + | |||
| + | ๏ ฃ้ายกนิการชาญ ชวหาญระเห็จหน | ||
| + | ด่วนโดยสถลกล จะกระหืดกระหอบเห็น | ||
| + | |||
| + | ๏ เพื่อการสยุมพร พระยุพาประภาเพ็ญ | ||
| + | หมายมิตรบ่คิดเข็ญ ทุรทางณะกลางไพร | ||
| + | |||
| + | ๏ บัดนี้พระเปนเจ้า ธจะให้ระเห็จไป | ||
| + | ทูลความณะทรามไวย กลสื่อสำนารนาย | ||
| + | |||
| + | ๏ ฃ้าเองประสงค์นาง นุชพางอุราผาย | ||
| + | ทุกเวรบ่เว้นวาย อุระหม่นกมลหมอง | ||
| + | |||
| + | ๏ โปรดให้อภัยฃ้า ธุระภาระอื่นปอง | ||
| + | ใช้ฃ้าและฃ้าจอง จิตให้พระใช้เจียว ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๏ เมื่อนั้นพระมัฆวาน พจมานธฉุนเฉียว | ||
| + | ดูดู๋ประเดี๋ยวเดียว พระก็กลับก็กลายไป | ||
| + | |||
| + | ๏ เมื่อกี้พระนลว่า กิจภาระฉันไหน | ||
| + | โองการประการใด ก็บ่คิดจะบิดเบือน | ||
| + | |||
| + | ๏ ครั้นเราดำรสวาน มหิบาลก็แชเชือน | ||
| + | เกลื่อนกลบจะลบเลือน ดุจนี้มิบังควร | ||
| + | |||
| + | ๏ ไปเถิดพระนลไป จรไวบ่เรรวน | ||
| + | ตัดโศกวิโยคครวญ ผิวโศกจะสื่อไฉน ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๏ เมื่อนนั้นพระนลอิด อุระอัดระอาใจ | ||
| + | จำเปนก็จำไป ดุจเทพจำนง | ||
| + | |||
| + | ๏ หวนมีมนาดูร ธก็ทูลพระอินทร์องค์ | ||
| + | เวียงวังยุพาวง พลแขงกำแพงกัน | ||
| + | |||
| + | ๏ ฃ้าฤาจะเฃ้าได้ กลใดพระทรงธรรม์ | ||
| + | แน่แล้วบ่แคล้วอัน พจฃ้าทำนูลความ ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๏ เมื่อนั้นพระพันตา อมราธิเบนทร์งาม | ||
| + | ตรัสตอบพระนลตาม จิตหวังพระบังอร | ||
| + | |||
| + | ๏ ดูราพระนลภู ธรผู้สถาพร | ||
| + | เธออย่ามนาวรณ์ กิจนั้นมิพรั่นพรึง | ||
| + | |||
| + | ๏ เราอาจอำนวนให้ จรเตร็จเสด็จถึง | ||
| + | ผู้คนประตูกรึง บ่มิบังมิกั้นกาง | ||
| + | |||
| + | ๏ เธอจงเสด็จไป ดลในนิเวศน์นาง | ||
| + | พริบเนตระเดียวทาง ทุรถั่นก็ถึงองค์ | ||
| + | |||
| + | ๏ พออินทะโองการ พจมานธหมดลง | ||
| + | นลราชระเห็จตรง กลวายุพาไป | ||
| + | |||
| + | ๏ ลัดนิ้วพระหัตถ์เดียว พระก็ดลณะวังใน | ||
| + | ทวยหาญทหารใคร ก็บ่ห่อนจะเห็นองค์ | ||
| + | |||
| + | ๏ ปราการตระการกั้น บ่มิกันพระนลยง | ||
| + | แวดป้อมและล้อมวง ก็ประหนึ่งบ่มีตา ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๏ เมื่อนั้นนิษัธนาถ ยลราชกานดา | ||
| + | นวลนงพงาวา มวิลาสวิไลยศรี | ||
| + | |||
| + | ๏ โศภางค์สอางอ่อน อรชรสุพรรณี | ||
| + | เพราพร้อมมลม่อมมี สิริเลิศสราญตา | ||
| + | |||
| + | ๏ เอวองคะอ้อนแอ้น อุระแม้นประทุมมา | ||
| + | ลัยแย้มยะยวนยา มะกมุทบดีเชย | ||
| + | |||
| + | ๏ เพ็ญจันทร์บ่เพ็ญจริง ดุจหญิงฉนี้เลย | ||
| + | ใครใดจะได้เคย ยลนางสำอางเหมือน | ||
| + | |||
| + | ๏ รำพึงตลึงเล็ง พิศเพิ่งพระเพ็ญเดือน | ||
| + | ดวง:-)็แชเชือน กิจทูตมิพึงทำ | ||
| + | |||
| + | ๏ หวนหักหทัยท้อ จิตแท้ทวีรำ | ||
| + | คาญขุ่นระคายคำ สุรเทพธใช้มา ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๏ บัดนั้นกำนัลนาง บ่มิห่างยุพาภา | ||
| + | ล้อมเล่หะดารา กรล้อมพระจันทร | ||
| + | |||
| + | ๏ เห็นองค์พระไนษัธ สิริรัตน์วราภรณ์ | ||
| + | เลอล้ำนรากร ทินกรบ่เทียมทัน | ||
| + | |||
| + | ๏ ต่างนางก็ออเออ มนเผลอมะเมอฝัน | ||
| + | ยักษ์นาคะคนธรรพ์ สุรทิพยาคม | ||
| + | |||
| + | ๏ ใครหนอลออทรง อรองค์อำเรอชม | ||
| + | งอนงามอร่ามรมย์ ภพนี้บ่มีสอง | ||
| + | |||
| + | ๏ พิศรูปก็เลิศลักษณ์ พิศพักตร์ก็เพ็ญผอง | ||
| + | พิศองค์ลออออง พิศมาดสวาดิ์หมาย | ||
| + | |||
| + | ๏ ต่างนางก็งวยงง พิศวงพระทรงฉาย | ||
| + | อยากผายบ่อาจผาย พจถามพระภูธร | ||
| + | |||
| + | ๏ ต่างนางก็บังคม สิรก้มประนมกร | ||
| + | อ้ำอึ้งอุราอร บ่มิอาจจำนรรจา ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๏ เมื่อนั้นพระนงเภา อรเยาวะโสภา | ||
| + | หากในหทัยมา นพมาณะวังใน | ||
| + | |||
| + | ๏ งามดังอนงค์ทรง สิริโฉมประโลมใจ | ||
| + | ใครหนอฉนี้ใคร ฤจะเทพเสด็จมา | ||
| + | |||
| + | ๏ นลยิ้มพระนางยิ้ม พิศพริ้มประไพตา | ||
| + | พลางองค์พระนงพา ลก็ถามพระนลไป | ||
| + | |||
| + | ๏ ดูราพระทรงศักดิ์ ศุภลักษณ์วิไลยไกร | ||
| + | เหตุหาญประการใด พระเสด็จณะวังหลวง | ||
| + | |||
| + | ๏ จู่ถึงประหนึ่งเท วะสุเรศะเลอสรวง | ||
| + | ไพร่พลพหลปวง ก็บ่ห้ามบ่ปรามองค์ | ||
| + | |||
| + | ๏ มาได้ก็โดยฤท ธิมหิศรธำรง | ||
| + | อันซึ่งพระองค์ทรง สุรภาพคือใคร ฯ | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ๏ เมื่อนั้นพระนลยิน อรพินทะปราไสย | ||
| + | ตรัสตอบยุบลไป ดุจเทพจำนง | ||
| + | |||
| + | ๏ ฃ้านามพระนลไน ษธไอศวรรย์ทรง | ||
| + | มาโดยประสงค์องค์ จตุเทพมาดิน | ||
| + | |||
| + | ๏ องค์เพลิงเถกิงกาจ ยมราชวรุณอินทร์ | ||
| + | สี่องคะทรงจิน ตะประสงค์จำนงใจ | ||
| + | |||
| + | ๏ หวังพายุพาจร กลพายุพาไป | ||
| + | สู่ทิพย์สถานใน ภพหล้าสง่าทรง | ||
| + | |||
| + | ๏ เสพย์สุขสถาวร นิรชรถนอมองค์ | ||
| + | เพ็ญพรรณะบรรจง มลไร้วิไลยราม | ||
| + | |||
| + | ๏ สี่เทพธใช้อา ตมะมาทำนูลความ | ||
| + | เปนทูตแถลงตาม ศุภอัตถ์อำนวยไข | ||
| + | |||
| + | ๏ นางจงประจงสรร สุรฉันทะอาลัย | ||
| + | เลือกหนึ่งพระองค์ใน จตุเทพธหมายมา ฯ | ||
</tpoem> | </tpoem> | ||
| + | |||
====สรรคที่ ๔==== | ====สรรคที่ ๔==== | ||
<tpoem> | <tpoem> | ||
การปรับปรุง เมื่อ 09:46, 6 สิงหาคม 2552
ข้อมูลเบื้องต้น
พระนิพนธ์: พระนิพนธ์พระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ
ขาดสรรคที่ ๒๑ - ๒๕
บทประพันธ์
สดุดี
| วสันตติลกฉันท์ | |||
| ๏ อัญขยมประนมนขประณาม | พระสยามสวามี | ||
| เชลงฉันท์ประพันธสดุดี | นรเทพเถกิงไกร | ||
| ๏ จักรพรรดิขัตติยนรินทร์ | ปถพินทร์ทิพาลัย | ||
| ดั่งรามราฆพไผท | กิติศักดิ์ประจักษ์จินต์ | ||
| ๏ สมเด็จปรเมนทรมหา | วชิราวุธาวนินทร์ | ||
| เอกองค์พระมงกุฏสิริน | ทสุคันธ์สมัญญา | ||
| ๏ นามเมืองก็เรืองกิติวิมล | เพราะยุบลพระราชา | ||
| นามราชก็เรืองกิติประภา | กรเหตุประเทศเรือง | ||
| ๏ โสภาวิชาภรณแพร้ว | กลแก้วกำจายเมือง | ||
| โสภณพิมลสตยเนือง | นิติธรขจรธรรม์ | ||
| ๏ ในสรวงก็แสงสุริยส่อง | ทิวก่องณะกลางวัน | ||
| สิ้นสูรย์ก็แสงศิศิรจัน | ทรจ้าณะราตรี | ||
| ๏ สูรย์จันทร์ก็ปันทินนิศา | จกรานุจรมี | ||
| เวรเปลี่ยนและเวียนศศิรวี | ปริวัตระผลัดกัน | ||
| ๏ อันองค์พระมงกุฏกษัตริย์ | ทนุรัฐนครฃัณฑ์ | ||
| วันคืนพระยืนจิตกระสัน | ธุรม่งพระองค์เดียว | ||
| ๏ เชอดชาติพระราชประยุรรัก | มนภักดิกลมเกลียว | ||
| เสนาประชานรก็เหนียว | จิตรักสมัคคุณ | ||
| ๏ ครองดินอรินทมนเรนทร์ | ประเมนทร์มฆาดุลย์ | ||
| เดชเปรื่องกระเดื่องพระยศบุณ | ยโศลกสิเรนทร | ||
| ๏ สรวมคุณพระไตรย์สรณรัตน์ | สิริภัทร์อุบัติพร | ||
| ยิ่งกี้พระกีรติขจร | ทิศเทอดคุณาธาร | ||
| ๏ พุทธานุภาพผริตผล | สุขดลอดูลย์ดาล | ||
| ธรรมานุภาพพิมลภูล | ชยเชอดชลอธรรม์ | ||
| ๏ จำเริญพระชนม์ธนสุขี | พลศรีสอางพรรณ | ||
| ไร้โรคนิราศภยนิรัน | ตรทุกขถอยไกล | ||
| ๏ ฃ้าบาทประดิษฐ์พจประพันธ์ | บทฉันท์ชลอใจ | ||
| ดำเนิรนิทานพระนลไน | ษธเบื้องฉบับบรรพ์ | ||
| ๏ ทูลแทบพระราชบทมาลย์ | มหิพาลวิบูลย์ธรรม์ | ||
| หวังเสริมสราญกมลกรรณ | พระนราธิราชา ฯ | ||
สรรคที่ ๑
| วสันตติลกฉันท์ | |||
| ๏ ยังมีกษัตริย์นิษธราษฎร์ | นลราชสมัญญา | ||
| ลือฃามพระนามนลนรา | ธิปทั่วไผทศรี | ||
| ๏ เฉกฉัตรอุบัตินิษธร่ม | อภิรมยะลาภี | ||
| สมบัติพิพัฒนะธนี | ธรณีระบือบุญ | ||
| ๏ ทรงศักดิ์ประจักษ์จิตประจำ | รสธรรมธิราดุลย์ | ||
| นานาคุณานุคุณจุน | จิตเหิมเฉลิมรมย์ | ||
| ๏ ทรงเดชวิเศษศรวิสิฎฐ์ | อภิฤทธิ์ปรากรม | ||
| เลี้ยงราษฎร์พระราชอุปสดมภ์ | อดิเรกอเนกนันท์ | ||
| ๏ ทรงโฉมประโลมจิตประเจิด | สิริเลิศะรังสรรค์ | ||
| อำไพประพลพิมลพรรณื | ผิวพิศก็ติดตา | ||
| ๏ แคล่วคล่องทำนองอศวชาติ | จรผาดผยองพา | ||
| เปนปิ่นมหารถมหา | รถอื่นบ่ขืนแขง | ||
| ๏ รู้หลังประจักษ์จตุรเวท | นรเศรษฐะกำแหง | ||
| เชิงชั้นพนันนลระแวง | จิตรักตระหนักนัย | ||
| ๏ อวยทานอุทารอุทยเทอด | นรเลิศสุฃาลัย | ||
| บรรเทิงสเริงสริระไภ | ยพิบัติบ่บีฑา | ||
| ๏ เสนาพลาธิกพหล | นรชนระบือชา | ||
| เหิ่มหาญทยานหทยทา | นพแทตย์บ่เทียมทาน | ||
| ๏ เกริกเกียรติ์กระหลบพิภพแม้น | ภพแมนมโหฬาร | ||
| เสมอศักดิ์ศักระมฆวาน | สุรสิทธิ์รังสรรค์ ฯ | ||
| ๏ ยังมีพระภีมะมรุเดช | นคเรศวิทรรภ์ฃัณฑ์ | ||
| ครองราชย์บำราศบรถวัล | ยเถลิงเถกิงศรี | ||
| ๏ ไพร่ฟ้าประชากรเกษม | สุขเหมหทัยทวี | ||
| เรืองรมยะร่มนิคมมี | พิตภัทระภูลเพ็ญ | ||
| ๏ แต่องค์พระภีมะนิรรม | ยะระทมระทวยเข็ญ | ||
| หมายปองและหมองมนลำเค็ญ | เพราะบ่สิทธิสมหมาย | ||
| ๏ เหตุไร้พระราชบุตระบุตรี | มหิษีฤดีดาย | ||
| กำศรดระทดหทยวาย | อุระร้อนบ่ห่อนมี | ||
| ๏ บำเพ็ญกุศลผลก็ไร้ | มนไหม้มลายศรี | ||
| หลายหลากประจากธนมณี | พรพิตก็นิษผล | ||
| ๏ วันหนึ่งมนีวิริยกล้า | ตละฌานะโกศล | ||
| สู่ราชสถานถิรถกล | ชชวาลตระการตา | ||
| ๏ จึ่งภีมะราชและมหิษี | จิตปรีดิหรรษา | ||
| ซาบซ่านสราญกมลมา | นิตน้อมประฌามเธอ | ||
| ๏ เชิญองค์พระดาบสสถิต | ยณะอาศน์อุไรเลอ | ||
| สององคะทรงบำรุบำเรอ | ปฏิบัิติพระโยคี | ||
| ๏ เมื่อนั้นมุนีสถิรธรร | มอรัญยะวาสี | ||
| เปี่ยมปิติในหทยมี | มนเหมเกษมศานติ์ | ||
| ๏ อวยพรถวายนฤบดี | มหิษีวิมลมาลย์ | ||
| จงทรงพระราชสิริสราญ | สุรฤทธิธำรง | ||
| ๏ อันใดพระใคร่จิตกระสัน | สุขหรรษะจำนง | ||
| อันนั้นประสบศุภประสงค์ | พรสิทธิสมบูรณ์ | ||
| ๏ หมายมีบุตรีบุตระประเสริฐ | ฉวิเฉิดฉมามูรธ์ | ||
| เปนศรีมหานครคูณ | กิติเลื่องระบือไกร | ||
| ๏ จงสบมโนรถประสง | คจำนงมนุญใน | ||
| ไป่คลาดพระราชหฤทัย | ดุจอาตมะอวยถวาย | ||
| ๏ ครั้งเสร็จประสิทธิ์พระพิพัฒน์ | พระวนัสถะผันผาย | ||
| ทูลลานราธิปและหมาย | ทิศถิ่นพนาลัย ฯ | ||
| ๏ ฝ่ายองค์พระปินนรวิทรร | ภสุธรรมะธรไท | ||
| อีกนางพระยายุวประไพ | อภิลาษลออองค์ | ||
| ๏ จำเดิมมุนีวิริยเดช | วรเวทธำรง | ||
| เธอช่วยอำนวยพระพรมง | คลสิทธิสมปอง | ||
| ๏ แต่นั้นสุรางคะมหิษี | ธก็มีบุตรีสนอง | ||
| สวาดิ์แสนเสน่ห์สนิทสอง | ปฏิพัทธะเพียงใจ | ||
| ๏ อีกมีพระราชดนุชสาม | ทมะนามเกรียงไกร | ||
| หนึ่งทานตะหนึ่งทมนะไช | ยะยศาภิศักดิ์ศรี | ||
| ๏ ฝ่ายราชบุตรีสิริยโศ | ธรทัมะยันตี | ||
| พรายเพราพระเยาวะดรุณี | สุขุมาลละลานเลอ | ||
| ๏ ทรงศรีฉวีวรวิลาส | กลวาดวิมลเสมอ | ||
| ใครยลก็ดลจิตเลมอ | มนถึงคนึงศรี | ||
| ๏ ในฟ้าจะหาอรสุรางค์ | ดุจนางก็ห่อนมี | ||
| ในดินจะหาอรยุพี | กลนุชก็สุดหา | ||
| ๏ ความงามณะสามภพเสนอ | จะเสมอบ่มีมา | ||
| ทรามไวยประไพพรศุภา | ผิวเห็นก็เปนบุญ ฯ | ||
| ๏ ฝ่ายองค์นิษัธฃติยนาถ | นลราชระลือคุณ | ||
| ภๅโฉมประโลมนยนะสุน | ทรทั่วไผทศรี | ||
| ๏ ทราบศัพท์ยุบลนลอนันต์ | ณะวิทรรภะธานี | ||
| จวบองค์พระราชวรบุตรี | ธก็รู้ระหัสสาร | ||
| ๏ ปางปวงประชานิษธราษฎร์ | ก็นินาทะพิสดาร | ||
| ภๅลักษณ์ยุบลวิมลมาลย์ | พระวิทรรภะนารี | ||
| ๏ จวบจนพระนลธก็ตระหนัก | วรลักษณ์พระบุตรี | ||
| ต่างองค์ก็ต่างกมลมี | ปฏิพัทธะผูกพัน | ||
| ๏ ยิ่งยินระบินยุบลภๅ | ก็ระบือหทัยศัลย์ | ||
| นางใคร่จะยลพระนลครัน | นลใครจะยลนาง ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นพระนลพิมลโฉม | อุระโซมระคางขนาง | ||
| หมายน้องและหมองกมลหมาง | เพราะบ่เหมือนกมลหมาย | ||
| ๏ วันหนึ่งพระจึ่งจรประพาศ | พนราชสราญกาย | ||
| องค์เดียวพระเที่ยวทุรณะทาย | บทท่องระโหฐาน | ||
| ๏ ยลหงส์หิรญวิมลเมิล | มนเพลินพิบูลย์บาน | ||
| สำเริมประเทิงหทยะลาน | จิตเล่นบ่เห็นองค์ | ||
| ๏ ปางนั้นนราธิปกษัตริ์ | ยนิษัธะธำรง | ||
| ซอกซอนและซ่อนคณะพิหง | คและหงสะหลงเผลอ | ||
| ๏ เมียงเมิลดำเนิรบทบ่แกรบ | จรแอบกำบังเฌอ | ||
| จับได้สุโนคพระนลเธอ | ก็แจร่มจรูญปรีดิ์ | ||
| ๏ ฝ่ายหงสะเหมวรวิหค | ก็สทกสท้านมี | ||
| ใจกลัวระรัวสริระตี | อุระข้อนคนึงครวญ ฯ | ||
| ทูลพระนลว่า | |||
| ๏ อ้าองค์พระทรงสุรมเห | ศรศักดิ์นเรศวร | ||
| ภูวนาถพระบาทยุคลควร | ภพพึ่งสำนึงนาน | ||
| ๏ แม้นทรงพระคุณกรุณโปรด | สละโทษมิสังหาร | ||
| ขอรองลอองพระบทมาลย์ | กลทูตนำทูลเสนอ | ||
| ๏ แด่นางพระราชปิยยุพา | พระธิดาวิทรรภ์เธอ | ||
| สำแดงพระคุณอดุลเลอ | นรราชนเรสูร | ||
| ๏ นางทราบยุบลพระนลแล้ว | ฤจะแคล้วอุราดูร | ||
| จักครวญจะใคร่หททภูล | จิตเล่ห์เสนหา ฯ | ||
| ๏ ฟังหงส์ทำนูลมธุรวาท | นลราชหรรษา | ||
| ปลดปล่อยพิหคพิหคลา | จรรีบระเห็จหน | ||
| ๏ พาพวกพิหงคะคณะหมาย | มนบ่ายโพยมบน | ||
| ฉิวฉิวละลิ่วอำพรดล | ณะวิทรรภะธานี | ||
| ๏ ลงยังพระราชอุทยาน | ยุวมาลย์พระบุตรี | ||
| ชมพรรณ์กุสุมสุขุมปรี | ดิจรัสจรูงราม | ||
| ๏ เมื่อนั้นพระองค์อรธิดา | ทศนาสุโนคงาม | ||
| คิดใคร่จะได้ก็จรตาม | บริษัทก็ตามองค์ | ||
| ๏ แอบอ้อมแลล้อมคณะสุโนค | และกระโชกจะจังหงส์ | ||
| หวุดหวิดกระชิดจิตพวง | ผิวใกล้วก็ไป่ทัน | ||
| ๏ ปางราชยุพาพรประไพ | จรไล่พิหคหัน | ||
| หนีนางและห่างคณะกำนัล | ก็สุโนคเสนอสาร ฯ | ||
| หงส์ทูลนางว่า | |||
| ๏ อ้าองค์พระราชวรบุตรี | ศุภศรีฉวีกาญจน์ | ||
| เพ็ญพักตร์พิมลกลสุมาลย์ | อรเอี่ยมอุไรพรรณ์ | ||
| ๏ อันในนิษัธฃติยะนาถ | อธิราชยะรังสรรค์ | ||
| ไพศาลพิศลย์ผลอนันต์ | นลผู้ผดุงเมือง | ||
| ๏ อันองค์พระนลพิมลเฉิด | ฉวิเลิศวิไลยเรือง | ||
| บุญญาภิฤทธิ์พิชิตเปลือง | ปรภาพบ่พึงเผยอ | ||
| ๏ คนธรรพ์อุรุคสุรและราก | ษสมากบ่มีเสมอ | ||
| ดาวเดือนบ่เหมือนพระนลเธอ | นิติธรนิกรพิง | ||
| ๏ ฉันใดพระองค์อรประเสริฐ | สิริเลิศณเหล่าหญิง | ||
| ฉันนั้นพระนลวิมลจริง | จิตรเลิศณะเหล่าชาย | ||
| ๏ ชายเลิศผิร่วมสมรเลิศ | จะประเสริฐะแหล่หลาย | ||
| โลกหล้าจะหาอุภยะผาย | ภทระเหมือนมิพึงมี ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นยุพาพรลำเภา | อรเยาวะสุนทริ | ||
| ปางทรงสดับสกุณปรี | ดิก็ตอบยุบลไป | ||
| ๏ ดูราพิหคกนกหงส์ | จะประสงค์ประการใด | ||
| จงเร่งระเห็จอำพรไคล | ณะนิษัธนครฃัณฑ์ | ||
| ๏ บรรยายยุบลกลประสงค์ | ดุจหงส์จำนงสรร | ||
| ทูลองค์พระนลพลอนันต์ | กลที่ทำนูนเรา ฯ | ||
| ๏ บัดนั้นสุโนคสิรประณต | วรนุชนงเยาว์ | ||
| ทูลลายุพาอรลำเภา | จรเหิรระเห็จคลา | ||
| ๏ ถ่องทูลพระนลนรบดี | ธก็ปรีดิหรรษา | ||
| ปลื้มเปรมเกษมกมลมา | ลยะแผ้วพิมลศรี ฯ | ||
สรรคที่ ๒
| อินทรวงศ์ฉันท์ | |||
| ๏ เมื่อนั้นพระไภมี | ยุวดีกำดัดฤดี | ||
| คำนึงพระนลมี | นยะหงส์พิหงคะทูล | ||
| ๏ หมองหมายบ่วายว่าง | สุขนางก็ส่างก็สูญ | ||
| อาดูรอดูลย์ภูล | พิศวาสบ่คลาดบ่คลาย | ||
| ๏ ยามนิทร์บ่นิทร์เนา | นิทระเศร้าทุรนทุราย | ||
| ร้อนรนสกลกาย | บ่มิเหือดก็เดือดกมล | ||
| ๏ โภชน์ตั้งก็นั่งเฉย | บ่เสวยกระยาสุคนธ์ | ||
| กลุ้มกลัดสบัดตน | อุระเข็ญลำเค็ญรำคาญ | ||
| ๏ พักตร์พิมพะพริ้มเพรา | พิศเศร้าบ่เบิกบ่บาน | ||
| ขุ่นข้นกมลมาลย์ | มลหมางระคางระคาย | ||
| ๏ เคยสรวลบ่สรวลสันต์ | จิตซั้นระส่ำระสาย | ||
| แค้นคิดระคายหมาย | มนแล้วก็แคล้วก็คลา | ||
| ๏ เคยมีฉวีฉ่อง | สิริผ่องประไพประภา | ||
| บัดนี้ฉวีวา | มก็หมองบ่รองบ่เรือง | ||
| ๏ เผลอ ๆ มะเมอมน | จิตจนก็ข่นก็เคือง | ||
| ผิวพักตร์ก็ชักเหลือง | วรรูปก็ซูปก็ผอม | ||
| ๏ บัดนั้นพระพี่เลี้ยง | ทนุเคียงยุพาถนอม | ||
| เห็นราชธิดาตรอม | จิตหม่นกระวนกระวาย | ||
| ๏ หนักใจก็ไปเฝ้า | ณะพระเจ้าวิทรรภะฉาย | ||
| ทูลว่าธิดาสาย | จิตไท้มิใครเสบย | ||
| ๏ เมื่อนั้นพระจอมธรร | มะวิทรรภะฟังเฉลย | ||
| ห่อนรู้ระหัสเผย | ธก็ร้อนอุราสลาย | ||
| ๏ ลูกกรูก็ชีพกรู | จิตกรูบ่รู้สบาย | ||
| ใจกรูบ่ดูดาย | อุระเดือดบ่เหือดทำงน | ||
| ๏ หนักในหทัยท้าว | อุระร้าวบ่รู้จะทน | ||
| จึ่งองค์พระทรงพล | ก็ละห้อยละเหี่ยหทัย | ||
| ๏ รำลึกพระชนมา | ยุยุพาประภาพิไลย | ||
| นงเยาว์ลำเภาไว | ยะก็รุ่นเจริญจรูญ | ||
| ๏ สมควรสยุมพร | อรชรพิธีพิทูร | ||
| สมศักดิ์สมบูรณ์ | วรเกียรติ์ขจายขจร | ||
| ๏ ตรึกเสร็จก็ตรัสสั่ง | กิจดังมนานุสร | ||
| เสนาพลากร | สุมนัสก็จัดก็ปัน | ||
| ๏ ส่งข่าวและป่าวทั่ว | นคเรศเฃตตะฃัณฑ์ | ||
| ทุกรัฐกษัตริย์อัน | จิตหวังพระอังคนา | ||
| ๏ ทราบข่าวสยุมพร | อรไทยประไพประภา | ||
| เสียวศัลย์กระสันหา | กลยาณิ์ประภาประไพ | ||
| ๏ ต่างองค์ทนงฤทธิ์ | มนคิดจะสมสมัย | ||
| ต่างองค์ทนงใจ | จรหมายจะได้สมร | ||
| ๏ ร้อนรักตะหนักมาด | พิศวาสพระนางบวร | ||
| เวียนหวังพระบังอร | อุระเต้นบ่เว้นทิวา | ||
| ๏ ไฝ่ถึงยุพาภี | มะลุตรีสุโลจนา | ||
| ฝันถึงยุพาภา | ดรุณีพระภีมะพงศ์ | ||
| ๏ ต่างเตรียมพลากร | อภิฤทธิเรืองณรงค์ | ||
| เนืองแน่นณะแดนดง | จรโดยวิทรรภ์วิถี | ||
| ๏ ถั่นถึงนครรัตน์ | ก็กษัตร์สุภัทร์พลี | ||
| เฝ้าภีมะราชภี | มะก็รับก็เลี้ยงก็ดู ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นมุนีนา | ทรญาณวิธานวิทู | ||
| เชี่ยวณานวิศาลบู | รณะก่องเถกิงถกล | ||
| ๏ อีกทั้งมุนีบรร | พตอันวิชาวิมล | ||
| สองเหิรระเห็จหน | จรโดยอำพรพิถี | ||
| ๏ ถั่นถึงสวรรค์เวียง | อมราวะดีมณี | ||
| จึ่งสองพระโยคี | จรไปณะไวชยันต์ | ||
| ๏ เฝ้าองค์พระวาสพ | อมเรนทร์วฤตระหัน | ||
| สมเด็จพระจอมสวรรค์ | ก็คำรพไชมมุนี | ||
| ๏ ถามทุกข์แลสุขใน | ภพโลกมนุษยะมี | ||
| เจริญจรูญพิบูลย์ปรี | ดิสวัสดิ์ฤาฤษี | ||
| ๏ จึ่งสองมุนีน้อม | มนทูลทิวัสบดี | ||
| ในโลกมนุษย์มี | สุขเปรมเกษมกมล | ||
| ๏ บรรดาพระราชา | ฃติยาธิเกียรติ์ถกล | ||
| ทุกที่มหรีดล | ก็สวัสดิ์พิพัฒน์ประพันธ์ | ||
| ๏ เมื่อนั้นสุราธิป | ทิพราชมไหศวรรย์ | ||
| ฟังทูลพระทรงธรร | มะก็ปริ่มหทัยะปรีดิ์ | ||
| ๏ ตรัสถามพระนักสิท | ธมหิทธิเวททวี | ||
| ดูราพระโยคี | พรตผู้พิสุทธพิสัย | ||
| ๏ อันเหล่าพระราชา | ธิกษัตริย์วิวัฒน์วิชัย | ||
| ครองเวียงกำเรียงไกร | อภิชิตมหิทธิ์มหัน | ||
| ๏ ต่างองคะต่างทรง | สุรภาพอเนกอนันต์ | ||
| ทุกองค์ทรงธรรม์ | สุจริตวิสิฏฐ์วิศาล | ||
| ๏ ต่างองคะหายพักตร์ | บ่มิยาตรณะคัคะณานต์ | ||
| ตูห่อนจะพบพาน | ภพนาถนรินทะใด | ||
| ๏ เหตุใดกษัตรา | ธิกอานุภาพะไกร | ||
| จึ่งหายพระพักตร์ไป | บ่มิสู่สวรรคะเลย | ||
| ๏ เมื่อนั้นพระนารท | พจพร้อมฉลองเฉลย | ||
| อันซึ่งกษัตริย์เคย | จรชั้นสวรรค์ก็หาย | ||
| ๏ ด้วยเหตุสยุมพร | อรชรสุพรรณราย | ||
| กานดายุพาสาย | จิตภีมะวีระวงศ์ | ||
| ๏ ทุกเทศเกษตรรัฏ | ฐกษัตริย์ก็เตร็จก็ตรง | ||
| สู่เวียงวิทรรภ์จง | มนมุ่งวิมลสุมาลย์ | ||
| ๏ เหตุนี้บ่มีใคร | จรเฝ้าพระมัฆะพาน | ||
| สมเด็จมรุตวาน | ธตระหนักหทัยเทอญ ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นพระโลกบาล | แลพระอัคนีเจริญ | ||
| เสด็จเยือนพระอินทร์เมิล | พระฤษีสุมนต์ยุคล | ||
| ๏ ต่างองค์ก็ยินความ | มุนิงามแถลงยุบล | ||
| ต่างองค์ก็มุ่งกมล | จะเสด็จณะเมทินี | ||
| ๏ เพื่อการสยุมพร | กลยาณิ์ประภาฉวี | ||
| ต่างองค์ประสงค์ศรี | อรราชพาลิกา | ||
| ๏ องค์อินทร์วรุณยม | และพระเพลิงเถกิงประภา | ||
| ต่างทรงมหาวา | หนะเหิรระเห็จทยาน | ||
| ๏ หมายมุ่งวิทรรภ์รัต | นะนครบวรวิศาล | ||
| พรึบพร้อมพหลหาญ | พลแห่อำพรสลอน ฯ | ||
| ๏ กล่าวฝ่ายพระนลราช | นลนาถนิษัธนคร | ||
| ทราบฃ่าวสยุมพร | อรนุชก็สุดกระสัน | ||
| ๏ รีบจัดพลากร | บทจรนครวิทรรภ์ | ||
| คำนึงพระนุชพลัน | พระก็เร่งพหละคลา | ||
| ๏ นึกนุชบ่เหนื่อยนึก | อุระทึกระลึกยุพา | ||
| หมายนางบ่หมางมา | นเสน่ห์วิมลสมร ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นพระวัชรี | อัคนีเถกิงบวร | ||
| ยมราชวรุณจร | พลผองผยองโพยม | ||
| ๏ ต่างยลพระนลทรง | สิริลักษณ์พิไลยประโลม | ||
| ตรูตาสง่าโฉม | ภพหล้าจะหาบ่เหมือน | ||
| ๏ สี่เทพธอยุดพา | หนเด่นประดุจจะเดือน | ||
| ลงจากโพยมเยือน | นลราชณะแนวพนม | ||
| ๏ มีเทพกถาสุน | ทรชื่นบ่ขื่นบ่ขม | ||
| ถ้อยคำก็ฉ่ำฉม | ผิวฟังก็ดังจะกลืน | ||
| ๏ ดูราพระทรงศักดิ์ | ปรปักษ์บ่ฝ่าบ่ฝืน | ||
| ขันแขงพระแสงปืน | อภิศักดิ์ตระหนักสวรรค์ | ||
| ๏ ทรงโฉมประโลมลัก | ษณะพักตร์ประจักษะพลัน | ||
| ทรงศรีฉวีวรรณ | วรเดชวิเศษวิมล | ||
| ๏ เชิญองค์นิษัธนาถ | นลราชพลีพหล | ||
| กอบกิจประกอบผล | ดุจเราจะกล่าวถวาย ฯ | ||
สรรคที่ ๓
| อินทรวิเชียรฉันท์ | |||
| ๏ เมื่อนั้นพระนลนน | ทะกมลวิมลฉาย | ||
| น้อมก้มประนมผาย | พจเผยเฉลยวอน | ||
| ๏ อ้าองค์พระทรงฤทธิ์ | สุรสิทธิ์มหิศร | ||
| โลกหล้านรากร | กรก้มประนมคัล | ||
| ๏ ฃ้านี้เสมอฃ้า | อมราภิฤทธิ์อัน | ||
| เฉกฉัตรอุบัติกัน | ภพรมยะร่มเย็น | ||
| ๏ สี่องค์ประสงค์ใช้ | กิจใดบ่ลำเค็ญ | ||
| หมายปองสนอมเปน | ดุจฃ้าพระบาทบงส์ | ||
| ๏ แต่ฃ้าจะทูลถาม | พจตามคะดีตรง | ||
| เทพช่วยอำนวยมง | คลเพื่อพราทร | ||
| ๏ สี่เทพธคือใคร | สุรไกรอลงกรณ์ | ||
| เลิศหล้าสถาพร | ทิพลักษณ์วิไลยไร | ||
| ๏ สี่เธอจะใช้ฃ้า | กิจภาระฉันไหน | ||
| โองการประการใด | สุรเทพประทานเทอญ ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นสุราธิป | ทิพราชจำเริญ | ||
| อวยอัตถ์ดำรัสเชิญ | มธุรสพระพจมาน | ||
| ๏ เรานั้นพระอินทร์นี่ | อคนีมณีฉาน | ||
| นั่นคือพระโลกบาล | ยมรักษะทักษิณ | ||
| ๏ โน่นวาริโลมลัก | ษณะพักตระโศภิน | ||
| เปนเจ้ากระแสสินธุ์ | พระวรุณวรางค์เรือง | ||
| ๏ สี่เราเสด็จมา | พสุธามลังเมลือง | ||
| มุ่งใจจะไปเมือง | ระบุฃ่าวสยุมพร | ||
| ๏ ใคร่ได้ธิดาราช | อภิลาษลอออร | ||
| หวังพายุพาจร | ภพเทวะเขมี | ||
| ๏ ขอเชิญพระนลจร | ณะสมรสุมาลย์ศรี | ||
| ทูลทัมะยันตี | กลทูตทำนูลความ | ||
| ๏ ว่าองค์พระวาสพ | สุรภพพิไลยราม | ||
| มาดินถวิลทราม | วยะใคร่จะได้นาง | ||
| ๏ อีกองค์วรุณลัก | ษณะพักตระโศภางค์ | ||
| หมายชวนพระนวลปราง | อภิรมยะชมขวัญ | ||
| ๏ หนึ่งองค์พระยมใคร่ | จิตได้พระเพ็ญจันทร์ | ||
| หวังพาพระลาวัณย์ | กรคล้องตระกององค์ | ||
| ๏ ทั้งองค์พระเจ็ดกร | อรชรขจรทรง | ||
| หมายโลมพระโฉมยง | สุภคาประภาการ | ||
| ๏ สี่สู่สมาคม | ณะสยมพโรฬาร | ||
| หวังองคะนงคราญ | ศุภลักษณ์ประจักษ์ใจ | ||
| ๏ นางจงประจงสรร | สุรฉันทะอาลัย | ||
| เลือกหนึ่งพระองค์ใน | จตุเทพธหมายมา ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นพระนลยิน | พระมหินทะเจรจา | ||
| ยิ่งฟังก็กังฃา | อุระขุ่นรำคาญเคือง | ||
| ๏ อ้าองค์สุเรศร | อสุเรศร์บ่รอเรือง | ||
| รอบราบประภาพเปลือง | พิษพาลบ่ทานทน | ||
| ๏ ฃ้ายกนิการชาญ | ชวหาญระเห็จหน | ||
| ด่วนโดยสถลกล | จะกระหืดกระหอบเห็น | ||
| ๏ เพื่อการสยุมพร | พระยุพาประภาเพ็ญ | ||
| หมายมิตรบ่คิดเข็ญ | ทุรทางณะกลางไพร | ||
| ๏ บัดนี้พระเปนเจ้า | ธจะให้ระเห็จไป | ||
| ทูลความณะทรามไวย | กลสื่อสำนารนาย | ||
| ๏ ฃ้าเองประสงค์นาง | นุชพางอุราผาย | ||
| ทุกเวรบ่เว้นวาย | อุระหม่นกมลหมอง | ||
| ๏ โปรดให้อภัยฃ้า | ธุระภาระอื่นปอง | ||
| ใช้ฃ้าและฃ้าจอง | จิตให้พระใช้เจียว ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นพระมัฆวาน | พจมานธฉุนเฉียว | ||
| ดูดู๋ประเดี๋ยวเดียว | พระก็กลับก็กลายไป | ||
| ๏ เมื่อกี้พระนลว่า | กิจภาระฉันไหน | ||
| โองการประการใด | ก็บ่คิดจะบิดเบือน | ||
| ๏ ครั้นเราดำรสวาน | มหิบาลก็แชเชือน | ||
| เกลื่อนกลบจะลบเลือน | ดุจนี้มิบังควร | ||
| ๏ ไปเถิดพระนลไป | จรไวบ่เรรวน | ||
| ตัดโศกวิโยคครวญ | ผิวโศกจะสื่อไฉน ฯ | ||
| ๏ เมื่อนนั้นพระนลอิด | อุระอัดระอาใจ | ||
| จำเปนก็จำไป | ดุจเทพจำนง | ||
| ๏ หวนมีมนาดูร | ธก็ทูลพระอินทร์องค์ | ||
| เวียงวังยุพาวง | พลแขงกำแพงกัน | ||
| ๏ ฃ้าฤาจะเฃ้าได้ | กลใดพระทรงธรรม์ | ||
| แน่แล้วบ่แคล้วอัน | พจฃ้าทำนูลความ ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นพระพันตา | อมราธิเบนทร์งาม | ||
| ตรัสตอบพระนลตาม | จิตหวังพระบังอร | ||
| ๏ ดูราพระนลภู | ธรผู้สถาพร | ||
| เธออย่ามนาวรณ์ | กิจนั้นมิพรั่นพรึง | ||
| ๏ เราอาจอำนวนให้ | จรเตร็จเสด็จถึง | ||
| ผู้คนประตูกรึง | บ่มิบังมิกั้นกาง | ||
| ๏ เธอจงเสด็จไป | ดลในนิเวศน์นาง | ||
| พริบเนตระเดียวทาง | ทุรถั่นก็ถึงองค์ | ||
| ๏ พออินทะโองการ | พจมานธหมดลง | ||
| นลราชระเห็จตรง | กลวายุพาไป | ||
| ๏ ลัดนิ้วพระหัตถ์เดียว | พระก็ดลณะวังใน | ||
| ทวยหาญทหารใคร | ก็บ่ห่อนจะเห็นองค์ | ||
| ๏ ปราการตระการกั้น | บ่มิกันพระนลยง | ||
| แวดป้อมและล้อมวง | ก็ประหนึ่งบ่มีตา ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นนิษัธนาถ | ยลราชกานดา | ||
| นวลนงพงาวา | มวิลาสวิไลยศรี | ||
| ๏ โศภางค์สอางอ่อน | อรชรสุพรรณี | ||
| เพราพร้อมมลม่อมมี | สิริเลิศสราญตา | ||
| ๏ เอวองคะอ้อนแอ้น | อุระแม้นประทุมมา | ||
| ลัยแย้มยะยวนยา | มะกมุทบดีเชย | ||
| ๏ เพ็ญจันทร์บ่เพ็ญจริง | ดุจหญิงฉนี้เลย | ||
| ใครใดจะได้เคย | ยลนางสำอางเหมือน | ||
| ๏ รำพึงตลึงเล็ง | พิศเพิ่งพระเพ็ญเดือน | ||
| ดวง:-)็แชเชือน | กิจทูตมิพึงทำ | ||
| ๏ หวนหักหทัยท้อ | จิตแท้ทวีรำ | ||
| คาญขุ่นระคายคำ | สุรเทพธใช้มา ฯ | ||
| ๏ บัดนั้นกำนัลนาง | บ่มิห่างยุพาภา | ||
| ล้อมเล่หะดารา | กรล้อมพระจันทร | ||
| ๏ เห็นองค์พระไนษัธ | สิริรัตน์วราภรณ์ | ||
| เลอล้ำนรากร | ทินกรบ่เทียมทัน | ||
| ๏ ต่างนางก็ออเออ | มนเผลอมะเมอฝัน | ||
| ยักษ์นาคะคนธรรพ์ | สุรทิพยาคม | ||
| ๏ ใครหนอลออทรง | อรองค์อำเรอชม | ||
| งอนงามอร่ามรมย์ | ภพนี้บ่มีสอง | ||
| ๏ พิศรูปก็เลิศลักษณ์ | พิศพักตร์ก็เพ็ญผอง | ||
| พิศองค์ลออออง | พิศมาดสวาดิ์หมาย | ||
| ๏ ต่างนางก็งวยงง | พิศวงพระทรงฉาย | ||
| อยากผายบ่อาจผาย | พจถามพระภูธร | ||
| ๏ ต่างนางก็บังคม | สิรก้มประนมกร | ||
| อ้ำอึ้งอุราอร | บ่มิอาจจำนรรจา ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นพระนงเภา | อรเยาวะโสภา | ||
| หากในหทัยมา | นพมาณะวังใน | ||
| ๏ งามดังอนงค์ทรง | สิริโฉมประโลมใจ | ||
| ใครหนอฉนี้ใคร | ฤจะเทพเสด็จมา | ||
| ๏ นลยิ้มพระนางยิ้ม | พิศพริ้มประไพตา | ||
| พลางองค์พระนงพา | ลก็ถามพระนลไป | ||
| ๏ ดูราพระทรงศักดิ์ | ศุภลักษณ์วิไลยไกร | ||
| เหตุหาญประการใด | พระเสด็จณะวังหลวง | ||
| ๏ จู่ถึงประหนึ่งเท | วะสุเรศะเลอสรวง | ||
| ไพร่พลพหลปวง | ก็บ่ห้ามบ่ปรามองค์ | ||
| ๏ มาได้ก็โดยฤท | ธิมหิศรธำรง | ||
| อันซึ่งพระองค์ทรง | สุรภาพคือใคร ฯ | ||
| ๏ เมื่อนั้นพระนลยิน | อรพินทะปราไสย | ||
| ตรัสตอบยุบลไป | ดุจเทพจำนง | ||
| ๏ ฃ้านามพระนลไน | ษธไอศวรรย์ทรง | ||
| มาโดยประสงค์องค์ | จตุเทพมาดิน | ||
| ๏ องค์เพลิงเถกิงกาจ | ยมราชวรุณอินทร์ | ||
| สี่องคะทรงจิน | ตะประสงค์จำนงใจ | ||
| ๏ หวังพายุพาจร | กลพายุพาไป | ||
| สู่ทิพย์สถานใน | ภพหล้าสง่าทรง | ||
| ๏ เสพย์สุขสถาวร | นิรชรถนอมองค์ | ||
| เพ็ญพรรณะบรรจง | มลไร้วิไลยราม | ||
| ๏ สี่เทพธใช้อา | ตมะมาทำนูลความ | ||
| เปนทูตแถลงตาม | ศุภอัตถ์อำนวยไข | ||
| ๏ นางจงประจงสรร | สุรฉันทะอาลัย | ||
| เลือกหนึ่งพระองค์ใน | จตุเทพธหมายมา ฯ | ||
สรรคที่ ๔
| ๏ | |||
สรรคที่ ๕
| ๏ | |||
สรรคที่ ๖
| ๏ | |||
สรรคที่ ๗
| ๏ | |||
สรรคที่ ๘
| ๏ | |||
สรรคที่ ๙
| ๏ | |||
สรรคที่ ๑๐
| ๏ | |||
สรรคที่ ๑๑
| ๏ | |||
สรรคที่ ๑๒
| ๏ | |||
สรรคที่ ๑๓
| ๏ | |||
สรรคที่ ๑๔
| ๏ | |||
สรรคที่ ๑๕
| ๏ | |||
สรรคที่ ๑๖
| ๏ | |||
สรรคที่ ๑๗
| ๏ | |||
สรรคที่ ๑๘
| ๏ | |||
สรรคที่ ๑๙
| ๏ | |||
สรรคที่ ๒๐
| ๏ | |||
สรรคที่ ๒๑
| ๏ | |||
สรรคที่ ๒๒
| ๏ | |||
สรรคที่ ๒๓
| ๏ | |||
สรรคที่ ๒๔
| ๏ | |||
สรรคที่ ๒๕
| ๏ | |||
