ดุษฎีสังเวยà¸à¸¥à¹ˆà¸à¸¡à¸Šà¹‰à¸²à¸‡à¸„ำฉันท์
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == {{เรียงลำดับ|ดุษฎีสังวเยกล่อมช…') |
(→ที่มา) |
||
| แถว 322: | แถว 322: | ||
== เชิงอรรถ == | == เชิงอรรถ == | ||
== ที่มา == | == ที่มา == | ||
| + | [http://www.openbase.in.th/node/4939] | ||
รุ่นปัจจุบันของ 08:14, 13 สิงหาคม 2552
เนื้อหา |
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ ผู้แต่ง: ขุนเทพกระวี
บทประพันธ์
| ฉบัง ๑๖ | |||
| ๏ อัญขยมสดุดีพระไพร | ป่าดงพงใน | ||
| สระสโรชมหิมา | |||
| ๏ ฉทึงธารคิรีเหวผา | ไม้ไล่นานา | ||
| อเนกพฤกษพิศาล | |||
| ๏ ป่งป่าท่าทางเที่ยวธาร | อันจรสบสถาน | ||
| ข้าขออำลาพระไพร | |||
| ๏ พระพนัศบดีผองสบไศล | ดูข้าตั้งใจ | ||
| ทำนุกอำรุงผดุงผดา | |||
| ๏ เทียนธูปแลประทีปชวาลา | เครื่องโภชนกระยา | ||
| สังเวยประดับทุกพรรณ | |||
| ๏ กล้วยอ้อยพร้าวตาลสบสรรพ์ | ถวายแก่พระกรรม์ | ||
| ประสิทธิพระไพรพน | |||
| ๏ ลาเทพทั้งพื้นไพรสณฑ์ | จงรักษ์ดำกล | ||
| หฤไทยตั้งรักษา | |||
| ๏ อย่าได้เบียดเบียนบีฑา | ภูธรประชา | ||
| ทั้งปกทั้งปวงเดินดง | |||
| ๏ มาลาแลเสวตรฉัตรธง | ถวายด้วยใจจง | ||
| จงท่านอย่าได้บีฑา | |||
| ๏ ได้เดินใกล้รายไปมา | ขอโทษอำลา | ||
| อย่าต้องอย่าพาลเบียดเบียน | |||
| ๏ ขอจงศุขสถาพรเสถียร | อย่าได้วนเวียน | ||
| อัญเชิญธสถิตย์ในไพร | |||
| ๏ ช้างใดต้องบาศบไคล | จำนองจองไป | ||
| ประโยชน์เลี้ยงรักษา | |||
| ๏ อย่าได้แดเดือดโศกา | อย่าคร่ำครวญหา | ||
| พ่อแม่พี่น้องเผ่าพันธุ์ | |||
| ๏ เมืองโพ้นนางช้างก็สกรรค์ | ย่อมโขลงแส้งสรรค์ | ||
| ลำเภาดำเนินโสภา | |||
| ๏ กล้วยอ้อยพร้าวตาลนานา | หญ้าเผือเหลือตรา | ||
| อเนกด้วยอาหาร | |||
| ๏ ป่าดงฤาจะเปรียบปูนปาน | เบื้องศุขสำราญ | ||
| ในไพรพนมชมผา | |||
| ๏ เมื่อนอนร่มไม้สาขา | หญ้าแฝกแขมคา | ||
| แลเงื้อมชรง่อนเทินเขา | |||
| ๏ เมืองโพ้นโรงรัตนพัฬเหา | พเนกจลุงเกลี้ยงเกลา | ||
| เมลืองบได้เคืองรคาย | |||
| ๏ ท่าทางเดินเหินก็สบาย | ควาญคชกับนาย | ||
| ประจำบห่อนคลาไคล | |||
| วสันตดิลก ๑๔ | |||
| ๏ อ้าพ่ออย่าคิดแก่ชนนี | แลชนกในกลางไพร | ||
| อ้าพ่ออย่าคิดภคินิใน | พนสณฑสิงสถาน | ||
| ๏ อ้าพ่ออย่าคิดคณผู้บุตร | อันเสน่หนงพาล | ||
| อ้าพ่ออย่าคิดคชผู้หลาน | เหลนเหลือลืดแลพงษ์พันธุ์ | ||
| ๏ อ้าพ่ออย่าคิดพนสรนุกนี้ | ศุขเล่นพนาวัน | ||
| อ้าพ่ออย่าคิดศุขในบรร | พตห้วยฉทึงธาร | ||
| ๏ อ้าพ่ออย่าคิดศุขในป่ง | ดในป่าพฤกษาสาร | ||
| อ้าพ่ออย่าคิดแก่บริพาร | อันเปนเพื่อนในไพรพนม | ||
| ๏ อ้าพ่ออย่าคิดคชสุคน | ธอันเคยภิรมย์ชม | ||
| ดอกไม้อันหอมคชผธม | ขจรกลิ่นวังเวงใจ | ||
| ๏ อ้าพ่ออย่าคิดแก่พลผลา | ภักษหญ้าอันมีใน | ||
| ธารนำ้อันไหลวิสุทธใส | แลมาเลี้ยงแก่ตนเอง | ||
| ๏ อ้าพ่ออย่าคิดทุกขบัดนี้ | ทุกขแต่หลังบุราณเพรง | ||
| อ้าพ่ออย่าคิดทุกขวังเวง | เลยณพ่อจงตามครู | ||
| ๏ ต้องบาศเรานี้ฤณพ่อ | เพราะเสน่หแห่งกู | ||
| พังพลายอันใดกลดำรู | ก็จะเลี้ยงจะล่ามสงวน | ||
| ๏ อ้าพ่อจงเสียพยศอันร้าย | แลอย่าขึ้นงทรหึงหวล | ||
| หล่อหลอนอย่าทำกิจบควร | และอย่าถีบอย่าฉัดแทง | ||
| ๏ อ้าพ่อจงเสียพยศอันเปลื้อง | แลอย่าเลื่อมกำแหงแรง | ||
| พ่อจำอันสอนจิตรอย่าแคลง | แลจงรักทั้งหมอควาญ | ||
| ๏ จงมีจริตสุทธิอันงาม | สบงเสงี่ยมแลเสี่ยมสาร | ||
| พวกพ้องนิกรบบริพาร | บริรักษ์รักษา | ||
| ๏ อ้าพ่ออย่าโศกอย่าทุกข์เลย | แลอย่าเศร้าอย่าโศกา | ||
| อย่าให้พิลาปจิตรอา | ดุรเลยจงยลยิน | ||
| ๏ อ้าพ่ออย่าโทษบิดรมา | ดรโทษอันเพื่อนกิน | ||
| อ้าพ่ออย่าโทษนรนรินทร์ | ทั้งนี้ย่อมอำเภอกรรม์ | ||
| ๏ อ้าพ่ออย่าโทษชนผู้ใด | แลพระพรหมหากสรรค์ | ||
| มาเปนชำนินรนิรัน | ดรเลี้ยงบำเรอหใน | ||
| ๏ จงพ่ออย่าได้ทุกขทุกขา | ดุรเดือดรฤกไพร | ||
| จักนำยังโรงรัตนประไพ | จิตรจงสำราญรมย์ | ||
| ๏ หนึ่งโสดสมเด็จบรมหง | ษ์คือองค์พระพรหม | ||
| รังสฤษดิสรรคพ่อมาสม | เปนวรพาหนภูเบนทร์ | ||
| ๏ อย่าโทษพ่อแม่คณพี่น้อง | แลจงคิดคำนึงเหน | ||
| โทษกรรมเองก็บมิเว้น | บมิแวะจะหลีกกรรม์ | ||
| ๏ จงตั้งมโนชที่จะไป | บุริรมยหฤหรรษ์ | ||
| จักเห็นสระกุสุมพรร | ณสนุกนิชื่นชม | ||
| ๏ มีบัวบุษย์บานอุบลจง | กลนีก็สรบสม | ||
| ใบบัทมแบ่งแลก็สลม | ก็สลอนทั้งสระศรี | ||
| ๏ ตั้งใจราพ่อคชจงเดิน | คลในพระบูรี | ||
| อย่าคิดลำเนาพนอันมี | คชเคยทรเหหวน | ||
| ๏ พ่อแม่พี่น้องอันเปนเสน่ | หทั้งนั้นอย่าเครงครวญ | ||
| จงพ่อมาเสียพยศมายวล | จิตรโดยตูสมพอง | ||
| ยานี ๑๑ | |||
| ๏ แต่นี้พนาทาง | ก็กระดาษทั้งผอง | ||
| ร่มราบคือน่ากลอง | แลธแกล้งประดับดา | ||
| ๏ ครั้นพ่อแลดีแล้ว | วรรราชราชา | ||
| จักเปนคเชนทรา | ธิปดินทรฤาไกร | ||
| ๏ มีพวกจเกี่ยวหญ้า | มาส่งให้บยากใจ | ||
| จักกินอันใดใด | ก็จะได้ดั่งใจปอง | ||
| ๏ หนึ่งโสดนายแลควาญ | จะรักษาบให้หมอง | ||
| ขัดสีดูเรืองรอง | บมิให้มีมลทิน | ||
| ๏ ที่อยู่จะใครอยู่ | ทั้งที่กินจะใคร่กิน | ||
| จงพ่อมายลยิน | คดีอันกูกล่าวสาร | ||
| ๏ หนึ่งโสดประดับด้วย | คชาภรณ์อลงการ | ||
| ชนักแร่งประแอกอาน | แลตระพัตรคนควร | ||
| ๏ อยู่ป่าไซ้ถีบฉัด | แลหล่อแทงทรหึงหวน | ||
| จงเสียพยศทั้งมวญ | แลมาเชื่องเปนสารศรี | ||
| ๏ จักเปนชำนิภู | ธรเกล้าตรีโลกีย์ | ||
| ปราบราชไพรี | แลจงจำอันสั่งสอน | ||
| ฉบัง ๑๖ | |||
| ๏ หนึ่งโสดกรินีสาทร | อันผูกด้วยสร | ||
| มนัศใจเสน่หา | |||
| ๏ ขอแต่พระไพรคณา | ตูจักลีลา | ||
| ยังศุขรมยบุรี | |||
| ๏ จงตั้งใจเดินด้วยดี | อย่ารำพึงศรี | ||
| แลสระสโรชในไพร | |||
| ๏ ร่มรื่นพื้นป่าพอใจ | เปนที่อาไศรย | ||
| สนุกนิ์สำราญบรรธม | |||
| ๏ ป่งป่าท่าทางเคยชม | ในพระบุรีรมย์ | ||
| สนุกนิ์กว่านี้แสนทวี | |||
| ๏ น้ำไหลไคลคลายเปรมปรีดิ์ | บัวจงกลนี | ||
| ทั้งหญ้าระร่อนอ่อนหวาน | |||
| ๏ อุบลสัตบันแบ่งบาน | นานาผลาหาร | ||
| สำราญภิรมย์อนันต์ | |||
| ๏ อย่าคิดถึงเผ่าพงษ์พันธุ์ | พี่น้องพ้องสรรพ์ | ||
| ลูกจรัลจรกลางแด | |||
| ๏ แม่ลูกผูกรักเลงแล | เคยเคียงผันแปร | ||
| แลแล่นมาเคล้าคลึงกัน | |||
| ๏ แม่รักลูกรักจรจรัล | พลายพังก็กระสัน | ||
| ทรหึงทรโหยโหยหา | |||
| ๏ ไห้ห่มรมยวนไปมา | อย่าเศร้าโศกา | ||
| ทั้งนี้ย่อมแรงกรรม์ | |||
| ๏ กมลาศน์ธแกล้งเกลาสรรค์ | อย่าโทษพงษ์พัน | ||
| ธุทุกเทพยมานุษย์เลย | |||
| ๏ แต่นี้จงสร่างสรเบย | ทุกขหลังอันเคย | ||
| พิบากลำบากเหลือใจ | |||
| ๏ เมื่ออยู่ป่าดงพงไพร | หากินเองใน | ||
| พนานตยากหนักหนา | |||
| ๏ หนึ่งโสดฝุ่นทรายตรึงตรา | นอนแนบหินผา | ||
| กระด้างกระเดื่องทั้งตัว | |||
| ๏ แต่นี้เกลือกตมทรายมัว | บมิได้พอกพัว | ||
| เพราะนายแลควาญรักษา | |||
| ๏ แต่นี้ไปโดยรัถยา | ทางท้องมหิมา | ||
| สลมสลอนพร้าวตาล | |||
| ๏ หญ้าปล้องหญ้าหวายแลลมาน | อ้อยช้างตระการ | ||
| ทั้งข่อยแลแขมโพบาย | |||
| ๏ หนึ่งโสดฝูงช้างพังพลาย | อยู่เมืองโพ้นหลาย | ||
| คเชนทรเผือกพัฬเหา | |||
| ๏ ลางตัวตัวผู้มาเอา | กลิ่นตัวเมียเมา | ||
| รดีรดัสกำจร | |||
| ๏ ย่อมช้างมีลักษณบวร | ชำนิภูธร | ||
| ธิราชเจ้าจอมไตร | |||
| ๏ ส่วนกรินีโสดก็จะไป | อยู่โรงเรียนใน | ||
| กรลาบังคัลคนผจง | |||
| ๏ เทียมเทียบเกยรัตนยรรยง | แนมแนบพลายพงษ์ | ||
| เชื้อคเชนทรอันดี | |||
| ๏ จงเสียพยศร้ายราวี | วัดวายถีบตี | ||
| ทั้งฉัดแลหล่ออย่าทำ | |||
| ๏ สั่งสอนอันใดพึงจำ | อย่าได้ฝ่าคำ | ||
| อันกล่าวนี้หนอจงตาม | |||
| ๏ ครั้นดีเชื่องชาญในสนาม | กินผอกเหลือหลาม | ||
| สนุกนิอยู่หรรษ์ | |||
| ๏ อาภรณ์ประดับสรรพสรรพ์ | คับควรทุกอัน | ||
| กระพัตรคนซองหาง | |||
| ๏ ชนักแร่งแลพนาศสำอาง | งามทั่วสรรพางค์ | ||
| คล้อยดำเนินโสภา | |||
| ๏ เปนพาหนสมเด็จราชา | ผ่านผ้าสีมา | ||
| อรินทรเรียบฤาเสบย | |||
| ๏ ใต้ฟ้าฤาจะเปรียบปูนเลย | โอ้กรินีเอย | ||
| ประเสริฐแลใดปาน | |||
| ๏ ขอเทพารักษ์ทุกสถาน | จงช่วยบริบาล | ||
| สถิตย์ทั้งทั่วสรรพางค์ | |||
| ๏ ฤาษีสิทธิสถิตย์บาศอย่าวาง | ทั้งสี่ในปาง | ||
| นี้หนอจงช่วยรักษา | |||
| ๏ ช้างใดต้องบาศอย่าคลา | ผลนั้นมหิมา | ||
| ครั้นสิ้นชีวิตรไปสวรรค์ | |||
| ๏ ส่วนช้างพังพลายสบสรรพ์ | ไป่ต้องบาศอัน | ||
| พิเศษเลื่องฤาไกร | |||
| ๏ จองอยู่ป่าดงพงไพร | แผ่เผ่าพันธุ์ใน | ||
| พนานตให้มากหลาย | |||
| ๏ หนึ่งจงเลี้ยงม่ามอ่ามสาย | ลูกเต้าพังพลาย | ||
| แลพรรค์คเชนทรมากมี | |||
| ๏ จงชมพนสณฑคิรี | ในไพรพงพี | ||
| สนุกนิเสนาะหัวใจ | |||
| ๏ จงชมเทินธารน้ำไหล | คล่าวคล้ายแสงใส | ||
| แลออกแต่เงื้อมแง่เขา | |||
| ๏ จงชมบึงบางเซราะเซรา | ที่ธารทางเทา | ||
| แลเที่ยวมาจวบจบกัน | |||
| ๏ จงชมพฤกษาหลายพรรณ | ต้นเรียบเรียงรัน | ||
| แลร่มชรอื้อใบบัง | |||
| ๏ จงชมดอกโดรทั่วทัง | ป่าปรือไพรกรัง | ||
| สนุกนิเร่งเชยชม | |||
| ๏ ครั้นแล้วบาศธก็จะสม | สบบาศคือพรหม | ||
| ไว้ประสิทธิสบสรรพ์ | |||
| ๏ ส่วนเจ้าป่าดงพงษ์พันธุ์ | เทพารักษ์อัน | ||
| อเนกทั่วไพรกรัง | |||
| ๏ ข้าขอฝากทั้งพลายพัง | อันได้ด้วยหวัง | ||
| แลบาศไปคล้องตรึงตรา | |||
| ๏ จงเทพารักษ์รักษา | คุ้มเกรงกรุณา | ||
| ตูข้าจะนำเอาไป | |||
| ๏ ส่วนพระภูธรผู้ไกร | ขอลาพระไพร | ||
| ไปยังอโยทธยาศรี | |||
| ๏ จงสถาพรศุขมากมี | ขอลาพระไพร | ||
| หฤไทยมีหฤหรรษ์ | |||
| ๏ ทั้งนี้โสดองค์พระสรร | เพชญไท้ทรงธรรม์ | ||
| เลิศนิล้ำไตรตรา | |||
| ๏ แก้กลอนกัมพุชภาษา | แจงแจ้งเอามา | ||
| เปนสยามพากยพิไสย | |||
| ๏ ฝ่ายข้างไสยสาตรนี้ใคร | ฤาจะเปรียบปูนใน | ||
| พระองค์ไท้ทรงธรรม์ | |||
| ๏ เมื่อเสร็จการอุดมกรรม์ | ได้ช้างเผือกอัน | ||
| วิสุทธิสารบวร | |||
| ๏ ทุกเทพทั้งหลายชมอร | จึ่งอวยพระพร | ||
| แก่พระผู้เลี้ยงโลกา | |||
| ๏ พระชนมยืนมหิมา | สิบร้อยพรรษา | ||
| พระเกียรติล้ำแสนกัลป์ | |||
| ๏ ศักดิสิทธิฤทธิเดชสบสรรพ์ | โองการอันพรร | ||
| ณาประสิทธิกิจการ | |||
