à¸à¸²à¸žà¸¢à¹Œà¹€à¸«à¹ˆà¹€à¸£à¸·à¸ พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == หมวดหมู่:วรรณคดีไทย [[หมวดหมู่…') |
(→เห่ชมเครื่องหวาน) |
||
| (การแก้ไข 12 รุ่นระหว่างรุ่นที่เปรียบเทียบไม่แสดงผล) | |||
| แถว 1: | แถว 1: | ||
== ข้อมูลเบื้องต้น == | == ข้อมูลเบื้องต้น == | ||
| + | {{เรียงลำดับ|กาพย์ห่เรเือ พระราชนิพนธ์พระบาทสมดเ็จพระพุทธลเิศหล้านภาลัย}} | ||
[[หมวดหมู่:วรรณคดีไทย]] | [[หมวดหมู่:วรรณคดีไทย]] | ||
[[หมวดหมู่:วรรณคดีรัตนโกสินทร์]] | [[หมวดหมู่:วรรณคดีรัตนโกสินทร์]] | ||
[[หมวดหมู่:กาพย์เห่เรือ]] | [[หมวดหมู่:กาพย์เห่เรือ]] | ||
'''พระราชนิพนธ์:''' [[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]] | '''พระราชนิพนธ์:''' [[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]] | ||
| + | |||
== บทประพันธ์ == | == บทประพันธ์ == | ||
| + | === เห่ชมเครื่องคาว === | ||
<tpoem> | <tpoem> | ||
| + | <sup>โคลง</sup> | ||
| + | ๏ แกงไก่มัสมั่นเนื้อ นพคุณ พี่เอย | ||
| + | หอมยี่หร่ารสฉุน เฉียบร้อน | ||
| + | ชายใดบริโภคภุญช์ พิศวาส หวังนา | ||
| + | แรงอยากยอหัตถ์ข้อน อกให้หวนแสวง ฯ | ||
</tpoem> | </tpoem> | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>กาพย์</sup> | ||
| + | ๏ มัสมั่นแกงแก้วตา หอมยี่หร่ารสร้อนแรง | ||
| + | ชายใดได้กลืนแกง แรงอยากให้ใฝ่ฝันหา | ||
| + | ๏ ยำใหญ่ใส่สารพัด วางจานจัดหลายเหลือตรา | ||
| + | รสดีด้วยน้ำปลา ญี่ปุ่นล้ำย้ำยวนใจ | ||
| + | ๏ ตับเหล็กลวกหล่อนต้ม เจือน้ำส้มโรยพริกไทย | ||
| + | โอชาจะหาไหน ไม่มีเทียบเปรียบมือนาง | ||
| + | ๏ หมูแนมแหลมเลิศรส พร้อมพริกสดใบทองหลาง | ||
| + | พิศห่อเห็นรางชาง ห่างห่อหวนป่วนใจโหย | ||
| + | ๏ ก้อยกุ้งปรุงประทิ่น วางถึงลิ้นดิ้นแดโดย | ||
| + | รสทิพย์หยิบมาโปรย ฤๅจะเปรียบเทียบทันขวัญ | ||
| + | ๏ เทโพพื้นเนื้อท้อง เป็นมันย่องล่องลอยมัน | ||
| + | น่าซดรสครามครัน ของสวรรค์เสวยรมย์ | ||
| + | ๏ ความรักยักเปลี่ยนท่า ทำน้ำยาอย่างอกงขม | ||
| + | กลอ่อมกล่อมเกลี้ยงกลม ชมไม่วายคล้ายคล้ายเห็น | ||
| + | ๏ ข้าวหุงปรุงอย่างเทศ รสพิเศษใส่ลูกเอ็น | ||
| + | ใครหุงปรุงไม่เป็น เช่นเชิงมิตรประดิษฐ์ทำ | ||
| + | ๏ เหลือรู้หมูป่าต้ม แกงคั่วส้มใส่ระกำ | ||
| + | รอยแจ้งแห่งความขำ ช้ำทรวงเศร้าเจ้าตรากตรอม | ||
| + | ๏ ช้าช้าพล่าเนื้อสด ฟุ้งปรากฏรสหื่นหอม | ||
| + | คิดความยามถนอม สนิทเนื้อเจือเสาวคนธ์ | ||
| + | ๏ ล่าเตียงคิดเตียงน้อง นอนเตียงทองทำเมืองบน | ||
| + | ลดหลั่นชั้นชอบกล ยลอยากนิทรคิดแนบนอน | ||
| + | ๏ เห็นหรุ่มรุมทรวงเศร้า รุ่มรุ่มเร้าคือไฟฟอน | ||
| + | เจ็บไกลในอาวรณ์ ร้อนรุมรุ่มกลุ้มกลางทรวง | ||
| + | ๏ รังนกนึ่งน่าซด โอชารสกว่าทั้งปวง | ||
| + | นกพรากจากรังรวง เหมือนเรียมร้างห่างห้องหวน | ||
| + | ๏ ไตปลาเสแสร้งว่า ดุจวาจากระบิดกระบวน | ||
| + | ใบโศกบอกโศกครวญ ให้พี่เคร่าเจ้าดวงใจ | ||
| + | ๏ ผักโฉมชื่อเพราะพร้อง เป็นโฉมน้องฤๅโฉมไหน | ||
| + | ผักหวานซ่านทรวงใน ใคร่ครวญรักผักหวานนาง ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | |||
| + | === เห่ชมผลไม้ === | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>โคลง</sup> | ||
| + | ๏ ผลชิดแช่อิ่มโอ้ เอมใจ | ||
| + | หอมชื่นกลืนหวานใน อกชู้ | ||
| + | รื่นรื่นรสรมย์ใด ฤๅดุจ นี้แม่ | ||
| + | หวานเลิศเหลือรู้รู้ แต่เนื้อนงพาล ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>กาพย์</sup> | ||
| + | ๏ ผลชิดแช่อิ่มอบ หอมตรลบล้ำเหลือหวาน | ||
| + | รสไหนไม่เปรียบปาน หวานเหลือแล้วแก้วกลอยใจ | ||
| + | ๏ ตาลเฉาะเหมาะใจจริง รสเย็นยิ่งยิ่งเย็นใจ | ||
| + | คิดความยามพิสมัย หมายเหมือนจริงยิ่งอยากเห็น | ||
| + | ๏ ผลจากเจ้าลอยแก้ว บอกความแล้วจากจำเป็น | ||
| + | จากช้ำน้ำตากระเด็น เป็นทุกข์ท่าหน้านวลแตง | ||
| + | ๏ หมากปรางนางปอกแล้ว ใส่โถแก้วแพร้วพรายแสง | ||
| + | ยามชื่นรื่นโรยแรง ปรางอิ่มอาบซาบนาสา | ||
| + | ๏ หวนห่วงม่วงหมอนทอง อีกอกร่องรสโอชา | ||
| + | คิดความยามนิทรา อุราแนบแอบอกอร | ||
| + | ๏ ลิ้นจี่มีครุ่นครุ่น เรียกส้มฉุนใช้นามกร | ||
| + | หวนถวิลลิ้นลมงอน ชะอ้อนถ้อยร้อยกระบวน | ||
| + | ๏ พลับจีนจักด้วยมีด ทำประณีตน้ำตาลกวน | ||
| + | คิดโอษฐ์อ่อนยิ้มยวน ยลยิ่งพลับยับยับพรรณ | ||
| + | ๏ น้อยหน่านำเมล็ดออก ปล้อนเปลือกปอกเป็นอัศจรรย์ | ||
| + | มือใครไหนจักทัน เทียบเทียมที่ฝีมือนาง | ||
| + | ๏ ผลเกดพิเศษสด โอชารสล้ำเลิศปาง | ||
| + | คำนึงถึงเอวบาง สางเกศเส้นขนเม่นสอย | ||
| + | ๏ ทับทิมพริ้มตาตรู ใส่จานดูดุจเม็ดพลอย | ||
| + | สุกแสงแดงจักย้อย อย่างแหวนก้อยแก้วตาชาย | ||
| + | ๏ ทุเรียนเจียนตองปู เนื้อดีดูเหลือเรืองพราย | ||
| + | เหมือนศรีฉวีกาย สายสวาทพี่ที่คู่คิด | ||
| + | ๏ ลางสาดแสวงเนื้อหอม ผลงอมงอมรสหวานสนิท | ||
| + | กลืนพลางทางเพ่งพิศ คิดยามสารทยาตรามา | ||
| + | ๏ ผลเงาะไม่งามแงะ มล่อนเมล็ดและเหลือปัญญา | ||
| + | หวนเห็นเช่นรจนา จ๋าเจ้าเงาะเพราะเห็นงาม | ||
| + | ๏ สละสำแลงผล คิดลำต้นแน่นหนาหนาม | ||
| + | ท่าทิ่มปิ้มปืนกาม นามสละมละเมตตา ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | |||
| + | === เห่ชมเครื่องหวาน === | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>โคลง</sup> | ||
| + | ๏ สังขยาหน้าไข่คุ้น เคยมี | ||
| + | แกมกับข้าวเหนียวสี โศกย้อม | ||
| + | เป็นนัยนำวาที สมรแม่ มาแม่ | ||
| + | แถลงว่าโศกเสมอพ้อม เพียบแอ้อกอร ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>กาพย์</sup> | ||
| + | ๏ สังขยาหน้าตั้งไข่ ข้าวเหนียวใส่สีโศกแสดง | ||
| + | เป็นนัยไม่เคลือบแคลง แจ้งว่าเจ้าเศร้าโศกเหลือ | ||
| + | ๏ ซ่าหริ่มลิ้มหวานล้ำ แทรกใส่น้ำกะทิเจือ | ||
| + | วิตกอกแห้งเครือ ได้เสพหริ่มพิมเสนโรย | ||
| + | ๏ ลำเจียกชื่อขนม นึกโฉมฉมหอมชวยโชย | ||
| + | ไกลกลิ่นดิ้นแดโดย โหยไห้หาบุหงางาม | ||
| + | ๏ มัศกอดกอดอย่างไร น่าสงสัยใคร่ขอถาม | ||
| + | กอดเคล้นจะเห็นความ ขนมนามนี้ยังแคลง | ||
| + | ๏ ลุดตี่นี้น่าชม แผ่แผ่นกลมเพียงแผ่นแผง | ||
| + | โอชาหน้าไก่แกง แคลงของแขกแปลกกลิ่นอาย | ||
| + | ๏ ขนมจีบเจ้าจีบห่อ งามสมส่อประพิมพ์ประพาย | ||
| + | นึกน้องนุ่งจีบกราย ชายพกจีบกลีบแนบเนียน | ||
| + | ๏ รสรักยักลำนำ ประดิษฐ์ทำขนมเทียน | ||
| + | คำนึงนิ้วนางเจียน เทียนหล่อเหลาเกลากลึงกลม | ||
| + | ๏ ทองหยิบทิพย์เทียมทัด สามหยิบชัดน่าเชยชม | ||
| + | หลงหยิบว่ายาดม ก้มหน้าเมินเขินขวยใจ | ||
| + | ๏ ขนมผิงผิงผ่าวร้อน เพียงไฟฟอนฟอกทรวงใน | ||
| + | ร้อนนักรักแรมไกล เมื่อไรเห็นจะเย็นทรวง | ||
| + | ๏ รังไรโรยด้วยแป้ง เหมือนนกแกล้งทำรังรวง | ||
| + | โอ้อกนกทั้งปวง ยังยินดีด้วยมีรัง | ||
| + | ๏ ทองหยอดทอดสนิท ทองม้วนมิดคิดความหลัง | ||
| + | สองปีสองปิดบัง แต่ลำพังสองต่อสอง | ||
| + | ๏ งามจริงจ่ามงกุฏ ใส่ชื่อดุจมงกุฏทอง | ||
| + | เรียมร่ำคำนึงปอง สะอิ้งน้องนั้นเคยยล | ||
| + | ๏ บัวลอยเล่ห์บัวงาม คิดบัวกามแก้วกับตน | ||
| + | ปลั่งเปล่งเคร่งยุคล สถนนุชดุจประทุม | ||
| + | ๏ ช่อม่วงเหมาะมีรส หอมปรากฏกลโกสุม | ||
| + | คิดสีสไลคลุม หุ้มห่อม่วงดวงพุดตาน | ||
| + | ๏ ฝอยทองเป็นยองใย เหมือนเส้นไหมไข่ของหวาน | ||
| + | คิดความยามเยาวมาลย์ เย็บชุนใช้ไหมทองจีน ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | |||
| + | === เห่ครวญเข้ากับนักขัตฤกษ์ === | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>โคลง</sup> | ||
| + | ๏ หวนเห็นหีบหมากเจ้า จัดเจียน มาแม่ | ||
| + | พลูจีบต่อยอดเนียน น่าเคี้ยว | ||
| + | กลี่กล่องกระวานเขียน มือญี่ ปุ่นเฮย | ||
| + | บุหรี่ใส่กล่องเงี้ยว ลอบให้เหลือหาญ ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>กาพย์</sup> | ||
| + | ๏ หมากเจียนเจ้างามปลอด พลูต่อยอดน่าเอ็นดู | ||
| + | กระวานอีกกานพลู บุหรี่ให้ใจเหลือหาญ | ||
| + | ๏ เช็ดหน้าชุบน้ำอบ หอมตรลบดอกดวงมาลย์ | ||
| + | บังอรซ่อนใส่พาน ส่งมาให้ไม่เว้นวัน | ||
| + | ๏ เดือนสามสำเภามา มีใบชาชาติจุหลัน | ||
| + | ถ้ำคู่อยู่เคียงกัน กับให้เห็นเป็นปริศนา | ||
| + | ๏ เดือนห้าหน้าร้อนจัด เจ้าให้พัดด้ามจิ้วมา | ||
| + | เรื่องร้อนผ่อนเพทนา เพื่อพนิดาไม่ละเลย | ||
| + | ๏ คำนึงถึงเดือนหก ทั่วทายกตามโคมเคย | ||
| + | งามสุดนุชพี่เอย ได้เห็นกันวันบูชา | ||
| + | ๏ เดือนแปดวันเพ็ญเจ้า ย่อมไปเข้าพระพรรษา | ||
| + | รับศีลอย่างสีกา ด้วยเจตนาจำนงใน | ||
| + | ๏ เห็นนวลครวญครุ่นคิด กำเริบจิตวาบหวั่นไหว | ||
| + | ไปได้ก็จะไป โอบเอวอุ้มพุ่มพวงพยุง | ||
| + | ๏ ยามฝนดลเดือนสิบ เริ่มข้าวทิพย์เจ้าจะหุง | ||
| + | หาของต้องการปรุง มุ่งใจจิตประดิษฐ์ประดอย | ||
| + | ๏ เดือนสิบเอ็ดเด็ดแดดิ้น ยามกฐินทุกวันคอย | ||
| + | เห็นเรือไล่ถี่ซอย กลอยกลับเห็นเช่นแรกสม | ||
| + | ๏ คิดรูปน่ารักเหลือ คิดนุ่มเนื้อน่าเชยชม | ||
| + | คิดเนตรขำค้อนคม ผมหอมชื่นรื่นรสคนธ์ | ||
| + | ๏ ฤดูเดือนสิบสอง หญิงชายซ้องแซ่อึงอล | ||
| + | ขึ้นล่องท่องเที่ยวชล ยลผ้าป่าราตรีกาล | ||
| + | ๏ เซ็งแซ่เสียงเภรี ปานเรียมตีทรวงประหาร | ||
| + | พาทย์ฆ้องก้องกังวาน สารดุจน้องร้องเรียกเรียม | ||
| + | ๏ ทุกลำลอบเล็งลักษณ์ ไม่พบพักตร์เจ้างามเสงี่ยม | ||
| + | ดูไหนไม่เทียบเทียม ร่วมรักเรียมรูปร่างรัด | ||
| + | ๏ เดือนยี่พิธีพญา โยนชิงช้าชนแออัด | ||
| + | สาวหนุ่มกำหนดนัด ทัศนาแห่แลหากัน | ||
| + | ๏ เรียมเตร่ตรวจทุกช่อง ไม่เห็นน้องเนื้อนวลจันทร์ | ||
| + | ว้าวิ่นดิ้นแดยัน หันเห็นท่าชิงช้าโยน | ||
| + | ๏ เชี่ยวชาญกระดานต้น โยกเยกยลคนหกโหน | ||
| + | ถือท้ายกายอ่อนโอน โดนคิดได้ดั่งใจถวิล | ||
| + | ๏ แรมค่ำร่ำไห้หวน แห่อิศวรย่ำยามยิน | ||
| + | เคยเห็นเป็นอาจิณ ช้าหงส์เห่เล่ห์ลมพราหมณ์ | ||
| + | ๏ โอมอวดสวดสำเนียง ไม่เหมือนเสียงนางนงราม | ||
| + | ล้ำเลิศเฉิดโฉมงาม ยามเย็นเช้าเจ้าอ่านฉันท์ | ||
| + | ๏ อ่อนหวานสารเสนาะ เพราะอักษรกลอนพาดพัน | ||
| + | แจ้งเจื้อยใจจาบัลย์ ทุกวันหวังฟังเสียงสมร | ||
| + | ๏ ห้าค่ำย่ำยามปลาย แห่นารายณ์เร่งอาวรณ์ | ||
| + | อยู่ใกล้จะใคร่จร ไปรับเจ้าเคล้าคลอมา | ||
| + | ๏ เดือนแรมเหมือนเรียมค้าง เรื่องรักร้างแรมขนิษฐา | ||
| + | แรมรสแรมพจนา แรมเห็นหน้านิ่งนอนแรม ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | |||
| + | === เห่บทเจ้าเซ็น === | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>โคลง</sup> | ||
| + | ๏ ดลเดือนมหะหร่ำเจ้า เซ็นปี ใหม่แม่ | ||
| + | มะหง่นประปรานทวี เทวษไห้ | ||
| + | ห่อนเห็นมิ่งมารศรี เสมอชีพ มานา | ||
| + | เรียมลูบอกไล้ไล้ คู่ข้อนทรวงเซ็น ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | <tpoem> | ||
| + | <sup>กาพย์</sup> | ||
| + | ๏ ดลเดือนเรียกมหะหร่ำ ขึ้นสองค่ำแขกตั้งการ | ||
| + | เจ้าเซ็นสิบวันวาร ประหารอกฟกฟูมนัยน์ | ||
| + | ๏ มหะหร่ำเรียมคอยเคร่า ไม่เห็นเจ้าเศร้าเสียใจ | ||
| + | ลูบอกโอ้อาลัย ลาลดล้ำกำสรวลเซ็น ฯ | ||
| + | </tpoem> | ||
| + | |||
== เชิงอรรถ == | == เชิงอรรถ == | ||
รุ่นปัจจุบันของ 09:24, 14 ตุลาคม 2555
เนื้อหา |
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ พระราชนิพนธ์: พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
บทประพันธ์
เห่ชมเครื่องคาว
| โคลง | |||
| ๏ แกงไก่มัสมั่นเนื้อ | นพคุณ พี่เอย | ||
| หอมยี่หร่ารสฉุน | เฉียบร้อน | ||
| ชายใดบริโภคภุญช์ | พิศวาส หวังนา | ||
| แรงอยากยอหัตถ์ข้อน | อกให้หวนแสวง ฯ | ||
| กาพย์ | |||
| ๏ มัสมั่นแกงแก้วตา | หอมยี่หร่ารสร้อนแรง | ||
| ชายใดได้กลืนแกง | แรงอยากให้ใฝ่ฝันหา | ||
| ๏ ยำใหญ่ใส่สารพัด | วางจานจัดหลายเหลือตรา | ||
| รสดีด้วยน้ำปลา | ญี่ปุ่นล้ำย้ำยวนใจ | ||
| ๏ ตับเหล็กลวกหล่อนต้ม | เจือน้ำส้มโรยพริกไทย | ||
| โอชาจะหาไหน | ไม่มีเทียบเปรียบมือนาง | ||
| ๏ หมูแนมแหลมเลิศรส | พร้อมพริกสดใบทองหลาง | ||
| พิศห่อเห็นรางชาง | ห่างห่อหวนป่วนใจโหย | ||
| ๏ ก้อยกุ้งปรุงประทิ่น | วางถึงลิ้นดิ้นแดโดย | ||
| รสทิพย์หยิบมาโปรย | ฤๅจะเปรียบเทียบทันขวัญ | ||
| ๏ เทโพพื้นเนื้อท้อง | เป็นมันย่องล่องลอยมัน | ||
| น่าซดรสครามครัน | ของสวรรค์เสวยรมย์ | ||
| ๏ ความรักยักเปลี่ยนท่า | ทำน้ำยาอย่างอกงขม | ||
| กลอ่อมกล่อมเกลี้ยงกลม | ชมไม่วายคล้ายคล้ายเห็น | ||
| ๏ ข้าวหุงปรุงอย่างเทศ | รสพิเศษใส่ลูกเอ็น | ||
| ใครหุงปรุงไม่เป็น | เช่นเชิงมิตรประดิษฐ์ทำ | ||
| ๏ เหลือรู้หมูป่าต้ม | แกงคั่วส้มใส่ระกำ | ||
| รอยแจ้งแห่งความขำ | ช้ำทรวงเศร้าเจ้าตรากตรอม | ||
| ๏ ช้าช้าพล่าเนื้อสด | ฟุ้งปรากฏรสหื่นหอม | ||
| คิดความยามถนอม | สนิทเนื้อเจือเสาวคนธ์ | ||
| ๏ ล่าเตียงคิดเตียงน้อง | นอนเตียงทองทำเมืองบน | ||
| ลดหลั่นชั้นชอบกล | ยลอยากนิทรคิดแนบนอน | ||
| ๏ เห็นหรุ่มรุมทรวงเศร้า | รุ่มรุ่มเร้าคือไฟฟอน | ||
| เจ็บไกลในอาวรณ์ | ร้อนรุมรุ่มกลุ้มกลางทรวง | ||
| ๏ รังนกนึ่งน่าซด | โอชารสกว่าทั้งปวง | ||
| นกพรากจากรังรวง | เหมือนเรียมร้างห่างห้องหวน | ||
| ๏ ไตปลาเสแสร้งว่า | ดุจวาจากระบิดกระบวน | ||
| ใบโศกบอกโศกครวญ | ให้พี่เคร่าเจ้าดวงใจ | ||
| ๏ ผักโฉมชื่อเพราะพร้อง | เป็นโฉมน้องฤๅโฉมไหน | ||
| ผักหวานซ่านทรวงใน | ใคร่ครวญรักผักหวานนาง ฯ | ||
เห่ชมผลไม้
| โคลง | |||
| ๏ ผลชิดแช่อิ่มโอ้ | เอมใจ | ||
| หอมชื่นกลืนหวานใน | อกชู้ | ||
| รื่นรื่นรสรมย์ใด | ฤๅดุจ นี้แม่ | ||
| หวานเลิศเหลือรู้รู้ | แต่เนื้อนงพาล ฯ | ||
| กาพย์ | |||
| ๏ ผลชิดแช่อิ่มอบ | หอมตรลบล้ำเหลือหวาน | ||
| รสไหนไม่เปรียบปาน | หวานเหลือแล้วแก้วกลอยใจ | ||
| ๏ ตาลเฉาะเหมาะใจจริง | รสเย็นยิ่งยิ่งเย็นใจ | ||
| คิดความยามพิสมัย | หมายเหมือนจริงยิ่งอยากเห็น | ||
| ๏ ผลจากเจ้าลอยแก้ว | บอกความแล้วจากจำเป็น | ||
| จากช้ำน้ำตากระเด็น | เป็นทุกข์ท่าหน้านวลแตง | ||
| ๏ หมากปรางนางปอกแล้ว | ใส่โถแก้วแพร้วพรายแสง | ||
| ยามชื่นรื่นโรยแรง | ปรางอิ่มอาบซาบนาสา | ||
| ๏ หวนห่วงม่วงหมอนทอง | อีกอกร่องรสโอชา | ||
| คิดความยามนิทรา | อุราแนบแอบอกอร | ||
| ๏ ลิ้นจี่มีครุ่นครุ่น | เรียกส้มฉุนใช้นามกร | ||
| หวนถวิลลิ้นลมงอน | ชะอ้อนถ้อยร้อยกระบวน | ||
| ๏ พลับจีนจักด้วยมีด | ทำประณีตน้ำตาลกวน | ||
| คิดโอษฐ์อ่อนยิ้มยวน | ยลยิ่งพลับยับยับพรรณ | ||
| ๏ น้อยหน่านำเมล็ดออก | ปล้อนเปลือกปอกเป็นอัศจรรย์ | ||
| มือใครไหนจักทัน | เทียบเทียมที่ฝีมือนาง | ||
| ๏ ผลเกดพิเศษสด | โอชารสล้ำเลิศปาง | ||
| คำนึงถึงเอวบาง | สางเกศเส้นขนเม่นสอย | ||
| ๏ ทับทิมพริ้มตาตรู | ใส่จานดูดุจเม็ดพลอย | ||
| สุกแสงแดงจักย้อย | อย่างแหวนก้อยแก้วตาชาย | ||
| ๏ ทุเรียนเจียนตองปู | เนื้อดีดูเหลือเรืองพราย | ||
| เหมือนศรีฉวีกาย | สายสวาทพี่ที่คู่คิด | ||
| ๏ ลางสาดแสวงเนื้อหอม | ผลงอมงอมรสหวานสนิท | ||
| กลืนพลางทางเพ่งพิศ | คิดยามสารทยาตรามา | ||
| ๏ ผลเงาะไม่งามแงะ | มล่อนเมล็ดและเหลือปัญญา | ||
| หวนเห็นเช่นรจนา | จ๋าเจ้าเงาะเพราะเห็นงาม | ||
| ๏ สละสำแลงผล | คิดลำต้นแน่นหนาหนาม | ||
| ท่าทิ่มปิ้มปืนกาม | นามสละมละเมตตา ฯ | ||
เห่ชมเครื่องหวาน
| โคลง | |||
| ๏ สังขยาหน้าไข่คุ้น | เคยมี | ||
| แกมกับข้าวเหนียวสี | โศกย้อม | ||
| เป็นนัยนำวาที | สมรแม่ มาแม่ | ||
| แถลงว่าโศกเสมอพ้อม | เพียบแอ้อกอร ฯ | ||
| กาพย์ | |||
| ๏ สังขยาหน้าตั้งไข่ | ข้าวเหนียวใส่สีโศกแสดง | ||
| เป็นนัยไม่เคลือบแคลง | แจ้งว่าเจ้าเศร้าโศกเหลือ | ||
| ๏ ซ่าหริ่มลิ้มหวานล้ำ | แทรกใส่น้ำกะทิเจือ | ||
| วิตกอกแห้งเครือ | ได้เสพหริ่มพิมเสนโรย | ||
| ๏ ลำเจียกชื่อขนม | นึกโฉมฉมหอมชวยโชย | ||
| ไกลกลิ่นดิ้นแดโดย | โหยไห้หาบุหงางาม | ||
| ๏ มัศกอดกอดอย่างไร | น่าสงสัยใคร่ขอถาม | ||
| กอดเคล้นจะเห็นความ | ขนมนามนี้ยังแคลง | ||
| ๏ ลุดตี่นี้น่าชม | แผ่แผ่นกลมเพียงแผ่นแผง | ||
| โอชาหน้าไก่แกง | แคลงของแขกแปลกกลิ่นอาย | ||
| ๏ ขนมจีบเจ้าจีบห่อ | งามสมส่อประพิมพ์ประพาย | ||
| นึกน้องนุ่งจีบกราย | ชายพกจีบกลีบแนบเนียน | ||
| ๏ รสรักยักลำนำ | ประดิษฐ์ทำขนมเทียน | ||
| คำนึงนิ้วนางเจียน | เทียนหล่อเหลาเกลากลึงกลม | ||
| ๏ ทองหยิบทิพย์เทียมทัด | สามหยิบชัดน่าเชยชม | ||
| หลงหยิบว่ายาดม | ก้มหน้าเมินเขินขวยใจ | ||
| ๏ ขนมผิงผิงผ่าวร้อน | เพียงไฟฟอนฟอกทรวงใน | ||
| ร้อนนักรักแรมไกล | เมื่อไรเห็นจะเย็นทรวง | ||
| ๏ รังไรโรยด้วยแป้ง | เหมือนนกแกล้งทำรังรวง | ||
| โอ้อกนกทั้งปวง | ยังยินดีด้วยมีรัง | ||
| ๏ ทองหยอดทอดสนิท | ทองม้วนมิดคิดความหลัง | ||
| สองปีสองปิดบัง | แต่ลำพังสองต่อสอง | ||
| ๏ งามจริงจ่ามงกุฏ | ใส่ชื่อดุจมงกุฏทอง | ||
| เรียมร่ำคำนึงปอง | สะอิ้งน้องนั้นเคยยล | ||
| ๏ บัวลอยเล่ห์บัวงาม | คิดบัวกามแก้วกับตน | ||
| ปลั่งเปล่งเคร่งยุคล | สถนนุชดุจประทุม | ||
| ๏ ช่อม่วงเหมาะมีรส | หอมปรากฏกลโกสุม | ||
| คิดสีสไลคลุม | หุ้มห่อม่วงดวงพุดตาน | ||
| ๏ ฝอยทองเป็นยองใย | เหมือนเส้นไหมไข่ของหวาน | ||
| คิดความยามเยาวมาลย์ | เย็บชุนใช้ไหมทองจีน ฯ | ||
เห่ครวญเข้ากับนักขัตฤกษ์
| โคลง | |||
| ๏ หวนเห็นหีบหมากเจ้า | จัดเจียน มาแม่ | ||
| พลูจีบต่อยอดเนียน | น่าเคี้ยว | ||
| กลี่กล่องกระวานเขียน | มือญี่ ปุ่นเฮย | ||
| บุหรี่ใส่กล่องเงี้ยว | ลอบให้เหลือหาญ ฯ | ||
| กาพย์ | |||
| ๏ หมากเจียนเจ้างามปลอด | พลูต่อยอดน่าเอ็นดู | ||
| กระวานอีกกานพลู | บุหรี่ให้ใจเหลือหาญ | ||
| ๏ เช็ดหน้าชุบน้ำอบ | หอมตรลบดอกดวงมาลย์ | ||
| บังอรซ่อนใส่พาน | ส่งมาให้ไม่เว้นวัน | ||
| ๏ เดือนสามสำเภามา | มีใบชาชาติจุหลัน | ||
| ถ้ำคู่อยู่เคียงกัน | กับให้เห็นเป็นปริศนา | ||
| ๏ เดือนห้าหน้าร้อนจัด | เจ้าให้พัดด้ามจิ้วมา | ||
| เรื่องร้อนผ่อนเพทนา | เพื่อพนิดาไม่ละเลย | ||
| ๏ คำนึงถึงเดือนหก | ทั่วทายกตามโคมเคย | ||
| งามสุดนุชพี่เอย | ได้เห็นกันวันบูชา | ||
| ๏ เดือนแปดวันเพ็ญเจ้า | ย่อมไปเข้าพระพรรษา | ||
| รับศีลอย่างสีกา | ด้วยเจตนาจำนงใน | ||
| ๏ เห็นนวลครวญครุ่นคิด | กำเริบจิตวาบหวั่นไหว | ||
| ไปได้ก็จะไป | โอบเอวอุ้มพุ่มพวงพยุง | ||
| ๏ ยามฝนดลเดือนสิบ | เริ่มข้าวทิพย์เจ้าจะหุง | ||
| หาของต้องการปรุง | มุ่งใจจิตประดิษฐ์ประดอย | ||
| ๏ เดือนสิบเอ็ดเด็ดแดดิ้น | ยามกฐินทุกวันคอย | ||
| เห็นเรือไล่ถี่ซอย | กลอยกลับเห็นเช่นแรกสม | ||
| ๏ คิดรูปน่ารักเหลือ | คิดนุ่มเนื้อน่าเชยชม | ||
| คิดเนตรขำค้อนคม | ผมหอมชื่นรื่นรสคนธ์ | ||
| ๏ ฤดูเดือนสิบสอง | หญิงชายซ้องแซ่อึงอล | ||
| ขึ้นล่องท่องเที่ยวชล | ยลผ้าป่าราตรีกาล | ||
| ๏ เซ็งแซ่เสียงเภรี | ปานเรียมตีทรวงประหาร | ||
| พาทย์ฆ้องก้องกังวาน | สารดุจน้องร้องเรียกเรียม | ||
| ๏ ทุกลำลอบเล็งลักษณ์ | ไม่พบพักตร์เจ้างามเสงี่ยม | ||
| ดูไหนไม่เทียบเทียม | ร่วมรักเรียมรูปร่างรัด | ||
| ๏ เดือนยี่พิธีพญา | โยนชิงช้าชนแออัด | ||
| สาวหนุ่มกำหนดนัด | ทัศนาแห่แลหากัน | ||
| ๏ เรียมเตร่ตรวจทุกช่อง | ไม่เห็นน้องเนื้อนวลจันทร์ | ||
| ว้าวิ่นดิ้นแดยัน | หันเห็นท่าชิงช้าโยน | ||
| ๏ เชี่ยวชาญกระดานต้น | โยกเยกยลคนหกโหน | ||
| ถือท้ายกายอ่อนโอน | โดนคิดได้ดั่งใจถวิล | ||
| ๏ แรมค่ำร่ำไห้หวน | แห่อิศวรย่ำยามยิน | ||
| เคยเห็นเป็นอาจิณ | ช้าหงส์เห่เล่ห์ลมพราหมณ์ | ||
| ๏ โอมอวดสวดสำเนียง | ไม่เหมือนเสียงนางนงราม | ||
| ล้ำเลิศเฉิดโฉมงาม | ยามเย็นเช้าเจ้าอ่านฉันท์ | ||
| ๏ อ่อนหวานสารเสนาะ | เพราะอักษรกลอนพาดพัน | ||
| แจ้งเจื้อยใจจาบัลย์ | ทุกวันหวังฟังเสียงสมร | ||
| ๏ ห้าค่ำย่ำยามปลาย | แห่นารายณ์เร่งอาวรณ์ | ||
| อยู่ใกล้จะใคร่จร | ไปรับเจ้าเคล้าคลอมา | ||
| ๏ เดือนแรมเหมือนเรียมค้าง | เรื่องรักร้างแรมขนิษฐา | ||
| แรมรสแรมพจนา | แรมเห็นหน้านิ่งนอนแรม ฯ | ||
เห่บทเจ้าเซ็น
| โคลง | |||
| ๏ ดลเดือนมหะหร่ำเจ้า | เซ็นปี ใหม่แม่ | ||
| มะหง่นประปรานทวี | เทวษไห้ | ||
| ห่อนเห็นมิ่งมารศรี | เสมอชีพ มานา | ||
| เรียมลูบอกไล้ไล้ | คู่ข้อนทรวงเซ็น ฯ | ||
| กาพย์ | |||
| ๏ ดลเดือนเรียกมหะหร่ำ | ขึ้นสองค่ำแขกตั้งการ | ||
| เจ้าเซ็นสิบวันวาร | ประหารอกฟกฟูมนัยน์ | ||
| ๏ มหะหร่ำเรียมคอยเคร่า | ไม่เห็นเจ้าเศร้าเสียใจ | ||
| ลูบอกโอ้อาลัย | ลาลดล้ำกำสรวลเซ็น ฯ | ||
