พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔ อธิบายว่า
แผน (โบ; กลอน) เรียกพระพรหม ว่า ขุนแผน เช่น ขุนแผนแรกเอาดินดูที (แช่งนํ้า)
คนตระกูลไทย-ลาวรู้จัก พระพรหม ผ่านการติดต่อกับคนตระกูลมอญ-เขมรแห่งลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา (ขอม) หรืออาจรับรู้ผ่านการติดต่อกับชาวอินเดียโดยตรงก็ไม่ทราบได้ แต่เมื่อรู้จักแล้วพวกเขาคงเปรียบเทียบพระพรหมกับ "ผีบรรพบุรุษ" ของตนอย่าง แถน เพราะมีตำนานร่วมคือ เป็นผู้สร้างโลกและสรรพสิ่งเช่นเดียวกัน จึงเรียก พรหม ด้วยคำพื้นเมืองลาวว่า แถน เสียเลย
ต่อมาคำว่า แถน จึงเพี้ยนเป็นคำไทย ๆ ว่า แผน หรือขุนแผน ดังปรากฏในลิลิตโองการแช่งน้ำตอนพระพรหมสร้างโลก ที่ว่า
๏ กล่าวถึงน้ำฟ้าฟาดฟองหาว ดับเดโชฉ่ำหล้า
ปลาดินดาวเดือนแอ่น ลมกล้าป่วนไปมา ฯ
๏ และเป็นแผ่นเมืองอินทร์ เมืองธาดาแรกตั้ง
ขุนแผนแรกเอาดินดูที่ ทุกยั้งฟ้าก่อคืน ฯ
๏ แลเป็นสี่ปวงดิน เป็นเขายืนทรง้ำหล้า
เป็นเรือนอินทร์ถาเถือก เป็นสร้อยฟ้าคลี่จึงบาน ฯ
"ขุนแผน" ในโองการแช่งน้ำ จึงหมายถึง พระพรหม ในคติฮินดู รวมถึง ผีฟ้าพญาแถน ผีบรรพบุรุษ ของ ไทย-ลาว "ขุนแผน" นามตัวเอกใน ขุนช้างขุนแผน จึงไม่ได้อุบัติขึ้นมาลอย ๆ แต่เป็นนามมงคลอันหมายถึงผู้เป็นใหญ่ มีนัยสื่อถึงทั้งพญาแถนและพระหรหมนั่นเอง
ข้อมูลจาก
ศิลปวัฒนธรรม
