แผนตั้งรับญี่ปุ่นที่ปัตตานีกองพันทหารราบที่ 42 หรือ ร.พัน 42 คือหน่วยทหารใหม่ประจำจังหวัดปัตตานี เข้ามาตั้งฐานทัพในพื้นที่บ้านบ่อทอง อำเภอหนองจิก กำลังพลส่วนใหญ่มาจาก ร.พัน 2 และ ร.พัน 7 บางซื่อ บวกทหารใหม่เพิ่งเข้าประจำการยังไม่มีประสบการณ์ ร.พัน 42 ได้นายพันตรีขุนอิงคยุทธบริหารเป็นผู้บังคับกองพัน นายทหารที่เหลือถูกแต่งตั้งจากกองพันทหารราบอื่นๆ โดยมีนายสิบจากกองพันทั่วประเทศสมัครใจลงมารับราชการที่นี่ อาจกล่าวได้ว่าเป็นกองพันที่ใหม่หมดทุกอย่าง แม้กระทั่งอาคารต่างๆ ยังทาสีไม่เสร็จด้วยซ้ำ เหล่าทหารกล้าจึงมีหน้าที่ทั้งปกป้องอธิปไตยและช่วยสร้างอาคารที่พัก
ร.พัน 42 มีกำลังรบหลักเพียง 3 กองร้อย มีผู้บังคับหมวดเพียงกองร้อยละ 1 นาย ทั้งนี้ก็เพื่อเป็นการตั้งโครงสร้างกองพันให้ครบถ้วนไปก่อน ตำแหน่งที่ยังว่างจะบรรจุนายทหารเพิ่มเติมในภายหลัง กองร้อยที่ 1 และกองร้อยที่ 2 จัดเป็นกองร้อยปืนกลเบา ส่วนกองร้อยที่ 3 จัดเป็นกองร้อยปืนกลหนัก กำลังพลส่วนอื่นประกอบไปด้วย หมวดปืนใหญ่ติดตามทหารราบ หมวดสื่อสาร หมวดเสนารักษ์ และหมวดสัมภาระ แต่ละหมวดแต่ละกองร้อยยังขาดกำลังพลเข้ามาเติมเต็ม
หลังเข้ามาประจำการในพื้นที่ได้ไม่นาน ผู้บังคับกองพันเห็นความเคลื่อนไหวผิดปรกติของคนญี่ปุ่น เพราะมีจำนวนมากขึ้นในเวลาอันสั้น มักเดินทางไปพักผ่อนและถ่ายรูปตามชายทะเล รวมทั้งมีการหยั่งน้ำตรวจความลึกช่วงน้ำขึ้นน้ำลง โดยใช้เวลาสำรวจบริเวณหลังด่านศุลกากรนานเป็นพิเศษ
พันตรีขุนอิงคยุทธบริหารสั่งให้ทหารแอบติดตามชาวญี่ปุ่นแบบเงียบๆ เขาประเมินว่าทหารญี่ปุ่นอาจยกพลขึ้นบกที่หลังด่านศุลกากร จึงได้เรียกประชุมนายทหารทั้งหมดเพื่อจัดเตรียมที่ตั้งหมู่ปืนกลหนักสำหรับการยิงประสาน รอต้อนรับแขกผู้มาเยือนจากแดนอาทิตย์อุทัย
จารชนฝีมือดีจากญี่ปุ่นซึ่งถูกส่งมาหาข่าวในปัตตานี บังเอิญแจ้งข่าวสารสำคัญกับทหารไทยโดยไม่รู้ตัว
ร.พัน 42 วางแผนตั้งรับญี่ปุ่นที่ปัตตานีเรียบร้อยแล้ว บังเอิญมีปัญหาสำคัญกำลังพลส่วนใหญ่ยังเดินทางมาไม่ถึง เพราะติดขัดปัญหาหลายเรื่องจากทางกรุงเทพ เมื่อก่อสร้างอาคารในฐานที่ตั้งเสร็จครบถ้วน จึงมีคำสั่งรับทหารใหม่จากจังหวัดสงขลาเข้าประจำการ ทหารใหม่เข้ารับการฝึกหลักสูตร 45 วันเป็นการเร่งด่วน แต่จำนวนกำลังพลทุกหน่วยก็ยังไม่เต็มอัตรา กองทัพบกจึงได้จัดกำลังพลจาก ร.พัน 2 และ ร.พัน 7 เพิ่มเติมเข้ามาตามคำร้องขอในภายหลัง
ภาพประกอบคือนายพันตรีขุนอิงคยุทธบริหาร ผู้บังคับกองพันทหารราบที่ 42
