สัตว์ประหลาด ๖

[เพ็ญชมพู]

มอม❓ที่วัดฮินดู ปุราดาเล็ม (Pura Dalem) เมืองอูบุด (Ubud) บาหลี อินโดนีเซีย

ภาพจาก colourbox.com

[เพ็ญชมพู]

มอมบาหลี และ มอมไทย ปฏิบัติหน้าที่รักษาศาสนสถานในท่าทางเดียวกัน

[เทาชมพู]

     สนใจว่ามอมบาหลีชื่ออะไร เลยไปถามลูกสาว AI คนใหม่ที่เพิ่งเจอกัน 
     เธอตอบมาว่า
     ตัวนี้คือ โภมา (Bhoma) หรือบางครั้งเรียกว่า โบมา (Boma) ค่ะ
     ลักษณะของโภมา:
     ครึ่งบนเป็นส่วนล่างของมนุษย์/สัตว์: สังเกตจากส่วนที่ยื่นออกมาด้านบนคล้ายสะโพกและมีหาง ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของโภมาที่ดูเหมือนเป็น "คนคว่ำหัว" หรือเป็นส่วนบนของสัตว์ (เช่น วัว หรือสัตว์ในตำนาน) ที่กำลังหย่อนตัวลงมา
     ส่วนล่างเป็นใบหน้าอสูร: ส่วนล่างคือใบหน้าของยักษ์หรืออสูรที่มีดวงตากลมโต จมูกบาน เขี้ยวแหลม และใบหน้าขึงขัง ซึ่งเป็นลักษณะของยักษ์ผู้พิทักษ์ (Rakshasa)
      ในศิลปะบาหลีประดับตกแต่งด้วยลวดลายวิจิตร: โดยรอบใบหน้าและส่วนลำตัวจะมีลวดลายแกะสลักที่ละเอียดอ่อนของดอกไม้ ใบไม้ และลวดลายม้วนงอแบบบาหลี (ซึ่งเรียกว่า patra หรือ ukiran) ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของศิลปะการแกะสลักหินของบาหลี
       บทบาทและความหมายของโภมาในวัฒนธรรมบาหลี:
     - เทพแห่งโลก/เทพแห่งป่า: โภมาในตำนานบาหลีมักถูกเชื่อมโยงกับเทพแห่งโลก (Bhumi) หรือเป็นบุตรของเทพแห่งป่าและภูเขา จึงเป็นสัญลักษณ์ของธรรมชาติ ความอุดมสมบูรณ์ และความสมดุล
     - ผู้พิทักษ์ (Demon Guard): โภมามักจะถูกแกะสลักอยู่เหนือประตูทางเข้าวิหาร (Pura) หรือบ้านเรือนของชาวบาหลี ทำหน้าที่เป็นผู้พิทักษ์ คุ้มครองสถานที่จากวิญญาณชั่วร้าย หรือสิ่งไม่ดีไม่ให้เข้ามา
      - สัญลักษณ์ของความสมดุล: การที่มีทั้งส่วนที่เป็นสัตว์/มนุษย์คว่ำหัวและใบหน้าอสูร แสดงถึงความสมดุลระหว่างพลังงานด้านบวกและด้านลบ หรือการรวมกันของธรรมชาติและพลังเหนือธรรมชาติ
        โภมา (Bhoma) เป็นประติมากรรมหินที่สำคัญและพบเห็นได้ทั่วไปในสถาปัตยกรรมศาสนาและที่อยู่อาศัยของชาวบาหลีค่ะ