จากนสพ. มติชน
21 เมษา ‘สถาปนากรุงเทพฯ’
จากแรกตั้ง ไม่ถึง 2 แสน
สู่ประชากร 5.4 ล้าน
เขมร ลาว มอญ (ยัง) ร่วมสร้าง
21 เมษายน พุทธศักราช 2325 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ปฐมกษัตริย์ราชวงศ์จักรี
ทรงสถาปนา ‘กรุงเทพมหานคร บวรรัตนโกสินทร์’ ขึ้นเป็นเมืองหลวงแห่งสยามประเทศ
ในยุคแรกตั้งมีประชากรไม่ถึง 2 แสนคน เขมร ลาว มอญ และกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ถูกเกณฑ์มาร่วมก่อร่างสร้างเมือง
ย้อนกลับไปเมื่อกว่า 2 ศตวรรษก่อน ยังไม่มีบันทึกชัดเจนว่าคนกรุงเทพฯมีจำนวนเท่าไหร่ ทว่า สามารถคำนวณจาก
ตัวเลขประมาณการของ เซอร์ จอห์น เบาว์ริ่ง ขุนนางชาวอังกฤษ ที่เข้ามายังบางกอกในสมัยรัชกาลที่ 4 หลังตั้งกรุงเทพฯ 73 ปี
ว่า จำนวนประชากรทั่วทั้งพระราชอาณาจักรสยามมีไม่เกิน 5 ล้านคน เป็นประชากรของกรุงเทพฯไม่เกิน 3 แสนคน โดยการอ้างอิง
แล้วคำนวณจากข้อมูลที่มีผู้บันทึกไว้ก่อนหน้าอย่าง ลาลูแบร์ และสังฆราชปัลเลอกัวซ์
จากตัวเลขข้างต้น สุจิตต์ วงษ์เทศ เจ้าของผลงานพิมพ์ซ้ำแล้วซ้ำอีก อย่าง ‘กรุงเทพฯ มาจากไหน’ วิเคราะห์แล้วสันนิษฐานว่า
ยุคต้นกรุงเทพฯย่อมต้องมีประชากรน้อยกว่านั้น โดยน่าจะมีเพียง 1-2 แสนคน เนื่องจากหลังสร้างกรุงแล้วจึงมีการกวาดต้อนเชลยศึก
และเกณฑ์ไพร่พลเข้ามาคราวละมากๆ เช่น สมัยรัชกาลที่ 1 เกณฑ์คนจากเขมร ลาว สมัยรัชกาลที่ 2 มีมอญเข้ามาสวามิภักดิ์
สมัยรัชกาลที่ 3 กวาดต้อนลาวเข้ามาเพิ่มอีก
ทั้งหมดนี้ยังไม่นับรวมกลุ่มชาวจีนที่ทยอยเดินทางเข้ามาในบางกอกอยู่เรื่อยๆ
กลุ่มคนเหล่านี้ได้ตั้งรกรากอยู่อาศัย กลายเป็น ‘คนกรุงเทพฯ’ และ ‘คนไทย’ ในเวลาต่อมาสืบถึงทุกวันนี้
... อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ :
https://www.matichon.co.th/prachachuen/news_5144691
