โคลงนิราศนรินทร์
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '<tpoem> ๑ ๏ ศรีสิทธิ์พิศาลภพ เลอหล้าลบล่มสวรรค์ จรรโลง…') |
|||
| แถว 1: | แถว 1: | ||
| + | [[หมวดหมู่:วรรณคดีไทย]] | ||
| + | [[หมวดหมู่:วรรณคดีรัตนโกสินทร์]] | ||
| + | [[หมวดหมู่:โคลง]] | ||
| + | [[หมวดหมู่:นิราศ]] | ||
| + | '''ผู้แต่ง:''' [[นายนรินทร์ธิเบศร์(อิน)]] | ||
<tpoem> | <tpoem> | ||
๑ | ๑ | ||
การปรับปรุง เมื่อ 07:15, 8 กรกฎาคม 2552
ผู้แต่ง: นายนรินทร์ธิเบศร์(อิน)
| ๑ | |||
| ๏ ศรีสิทธิ์พิศาลภพ เลอหล้าลบล่มสวรรค์ จรรโลงโลกกว่ากว้าง แผนแผ่นผ้างเมืองเมรุ ศรีอยุธเยนทร์แย้มฟ้า แจกแสงจ้าเจิดจันทร์ เพียงรพิพรรณผ่องด้าว ขุนหาญห้าวแหนบาท สระทุกข์ราษฎร์รอนเสี้ยน ส่ายเศิกเหลี้ยนล่งหล้า ราญราบหน้าเภริน เข็ญข่าวยินยอบตัว ควบค้อมหัวไหว้ละล้าว ทุกไทน้าวมาลย์น้อม ขอออกอ้อมมาอ่อน ผ่อนแผ่นดินให้ผาย ขยายแผ่นฟ้าให้แผ้ว เลี้ยงทแกล้วให้กล้า พระยศไท้เทิดฟ้า เฟื่องฟุ้งทศธรรม ท่านแฮ ฯ | |||
| ๒ | |||
| ๏ อยุธยายศล่มแล้ว | ลอยสวรรค์ ลงฤๅ | ||
| สิงหาสน์ปรางค์รัตน์บรร- | เจิดหล้า | ||
| บุญเพรงพระหากสรรค์ | ศาสน์รุ่ง เรืองแฮ | ||
| บังอบายเบิกฟ้า | ฝึกฟื้นใจเมือง ฯ | ||
| ๓ | |||
| ๏ เรืองเรืองไตรรัตน์พ้น | พันแสง | ||
| รินรสพระธรรมแสดง | ค่ำเช้า | ||
| เจดีย์ระดะแซง | เสียดยอด | ||
| ยลยิ่งแสงแก้วเก้า | แก่นหล้าหลากสวรรค์ ฯ | ||
| ๔ | |||
| ๏ โบสถ์ระเบียงมรฑปพื้น | ไพหาร | ||
| ธรรมาสน์ศาลาลาน | พระแผ้ว | ||
| หอไตรระฆังขาน | ภายค่ำ | ||
| ไขประทีปโคมแก้ว | ก่ำฟ้าเฟือนจันทร์ ฯ | ||
| ๕ | |||
| ๏ เสร็จสารพระยศซ้อง | สรรเสริญ | ||
| ไป่แจ่มใจจำเริญ | ร่ำอ้าง | ||
| ตราตรอมตระโมจเหิน | วนสวาท | ||
| อกวะหวิวหวั่นร้าง | รีบร้อนการณรงค์ ฯ | ||
| ๖ | |||
| ๏ แถลงปางบำราศห้อง | โหยครวญ | ||
| เสนาะเสน่ห์กำสรวล | สั่งแก้ว | ||
| โอบองค์ผอูนอวล | ออกโอษฐ์ อรเอย | ||
| ยามหนึ่งฤๅแคล้วแคล้ว | คลาดคล้ายขวบปี ฯ | ||
| ๗ | |||
| ๏ รอยบุญเราร่วมพ้อง | พบกัน | ||
| บาปแบ่งสองทำทัน | เท่าสร้าง | ||
| เพรงพรากสัตว์จำผัน | พลัดคู่ เขาฤๅ | ||
| บุญร่วมบาปจำร้าง | นุชร้างเรียมไกล ฯ | ||
| ๘ | |||
| ๏ จำใจจากแม่เปลื้อง | ปลิดอก อรเอย | ||
| เยียวว่าแดเดียวยก | แยกได้ | ||
| สองซีกแล่งทรวงตก | แตกภาค ออกแม่ | ||
| ภาคพี่ไปหนึ่งไว้ | แนบเนื้อนวลถนอม ฯ | ||
| ๙ | |||
| ๏ โอ้ศรีเสาวลักษณ์ล้ำ | แลโลม โลกเอย | ||
| แม้ว่ามีกิ่งโพยม | ยื่นหล้า | ||
| แขวนขวัญนุชชูโฉม | แมกเมฆ ไว้แม่ | ||
| กีดบ่มีกิ่งฟ้า | ฝากน้องนางเดียว ฯ | ||
| ๑๐ | |||
| ๏ โฉมควรจักฝากฟ้า | ฤๅดิน ดีฤๅ | ||
| เกรงเทพไท้ธรณินทร์ | ลอบกล้ำ | ||
| ฝากลมเลื่อนโฉมบิน | บนเล่า นะแม่ | ||
| ลมจะชายชักช้ำ | ชอกเนื้อเรียมสงวน ฯ | ||
| ๑๑ | |||
| ๏ ฝากอุมาสมรแม่แล้ | ลักษมี เล่านา | ||
| ทราบสวยมภูวจักรี | เกลือกใกล้ | ||
| เรียมคิดจบจนตรี- | โลกล่วง แล้วแม่ | ||
| โฉมฝากใจแม่ได้ | ยิ่งด้วยใครครอง ฯ | ||
| ๑๒ | |||
| ๏ บรรจถรณ์หมอนม่านมุ้ง | เตียงสมร | ||
| เตียงช่วยเตือนนุชนอน | แท่นน้อง | ||
| ฉุกโฉมแม่จักจร | จากม่าน มาแฮ | ||
| ม่านอย่าเบิกบังห้อง | หับให้คอยหน ฯ | ||
| ๑๓ | |||
| ๏ สงสารเป็นห่วงให้ | แหนขวัญ แม่ฮา | ||
| ขวัญแม่สมบูรณ์จันทร์ | แจ่มหน้า | ||
| เกศีนี่นิลพรร- | โณภาส | ||
| งามเงื่อนหางยูงฟ้า | ฝากเจ้าจงดี ฯ | ||
| ๑๔ | |||
| ๏ เรียมจากจักเนิ่นน้อง | จงเนา นะแม่ | ||
| ศรีสวัสดิ์เทอญเยาว์ | อย่าอ้อน | ||
| อำนาจสัตย์สองเรา | คืนร่วม กันแม่ | ||
| การณรงค์ราชการร้อน | เร่งแล้วเรียมลา ฯ | ||
| ๑๕ | |||
| ๏ ลงเรือเรือเคลื่อนคว้าง | ขวัญลิ่ว แลแม่ | ||
| ทรุดนั่งถอนใจปลิว | อกว้า | ||
| เหลียวหลังพี่หวาดหวิว | ใจวาก | ||
| แลสั่งสบหน้าหน้า | แม่หน้าเอ็นดู ฯ | ||
| ๑๖ | |||
| ๏ ออกจากคลองขุดข้าม | ครรไล | ||
| เรือวิ่งอกว้าใจ | หวาดขว้ำ | ||
| เด็ดแดดั่งเด็ดใย | บัวแบ่ง มาแม่ | ||
| จากแต่อกใจปล้ำ | เปลี่ยนไว้ในนาง ฯ | ||
| ๑๗ | |||
| ๏ บรรลุอาวาสแจ้ง | เจ็บกาม | ||
| แจ้งจากจงอาราม | พระรู้ | ||
| เวรานุเวรตาม | ตัดสวาท แลฤๅ | ||
| วานวัดแจ้งใจชู้ | จากช้าสงวนโฉม ฯ | ||
| ๑๘ | |||
| ๏ มาคลองบางกอกกลุ้ม | กลางใจ | ||
| ฤๅบ่กอกหนองใน | อกช้ำ | ||
| แสนโรคเท่าไรไร | กอกรั่ว ราแม่ | ||
| เจ็บรักแรมรสกล้ำ | กอกร้อยฤๅคลาย ฯ | ||
| ๑๙ | |||
| ๏ ชาวแพแผ่แง่ค้า | ขายของ | ||
| แพรพัสตราตาดทอง | เทศย้อม | ||
| ระลึกสีสไบกรอง | เครือมาศ แม่เฮย | ||
| ซัดสอดสองสีห้อม | ห่อหุ้มบัวบัง ฯ | ||
| ๒๐ | |||
| ๏ วัดหงส์เหมราชร้าง | รังถวาย นามแฮ | ||
| เรียมนิราเรือนสาย | สวาทสร้อย | ||
| หงส์ทรงสี่พักตร์ผาย | พรหมโลก แลฤๅ | ||
| จะสั่งสารนุชคล้อย | คลาดท้าวไป่ทัน ฯ | ||
| ๒๑ | |||
| ๏ สังข์กระจายพี่จากเจ้า | จอมอนงค์ | ||
| สังข์พระสี่กรทรง | จักรแก้ว | ||
| สรวมทิพย์สุธาสรง | สายสวาท พี่เอย | ||
| สังข์สระสมรจงแผ้ว | ผ่อนถ้าเรียมถึง ฯ | ||
| ๒๒ | |||
| ๏ จากมามาลิ่วล้ำ | ลำบาง | ||
| บางยี่เรือราพลาง | พี่พร้อง | ||
| เรือแผงช่วยพานาง | เมียงม่าน มานา | ||
| บางบ่รับคำคล้อง | คล่าวน้ำตาคลอ ฯ | ||
| ๒๓ | |||
| ๏ มาด่านด่านบ่ร้อง | เรียกพัก พลเลย | ||
| ตาหลิ่งตาเหลวปัก | ปิดไว้ | ||
| ตาเรียมหลั่งชลตัก | ตวงย่าน | ||
| ไฟด่านดับแดไหม้ | มอดม้วยฤๅมี ฯ | ||
| ๒๔ | |||
| ๏ นางนองชลน่านไล้ | ลบบาง | ||
| ไหลเล่ห์ชลลบปราง | แม่คล้ำ | ||
| แสนโศกสั่งสารปาง | จากพี่ ปลอบแม่ | ||
| นาสิกเรียมซับน้ำ | เนตรหน้านางนอง ฯ | ||
| ๒๕ | |||
| ๏ บางขุนเทียนถิ่นบ้าน | นามมี | ||
| เทียนว่าเทียนแสงสี | สว่างเหย้า | ||
| เย็นยามพระสุริยลี | ลาโลก ลงแม่ | ||
| เทียนแม่จุดจักเข้า | สู่ห้องหาใคร ฯ | ||
| ๒๖ | |||
| ๏ ปานนี้มาโนชญ์น้อย | นงพาล พี่เอย | ||
| เก็บเกศฤากรองมาลย์ | มาศห้อย | ||
| ปรุงจันทน์จอกทองธาร | ประทิน ทาฤๅ | ||
| นอนนั่งถามแถลงถ้อย | ทุกข์พร้องความใคร ฯ | ||
| ๒๗ | |||
| ๏ คิดไปใจป่วนปิ้ม | จักคืน | ||
| ใจหนึ่งเกรงราชขืน | ข่มคร้าม | ||
| ใจหนึ่งป่วนปานปืน | ปัดปวด ทรวงนา | ||
| ใจเจ็บฝืนใจห้าม | ห่อนเจ้าเห็นใจ ฯ | ||
| ๒๘ | |||
| ๏ มิตรใจเรียมจอดเจ้า | จักคิด ถึงฤๅ | ||
| จากแม่เจ็บเสมอจิต | พี่บ้าง | ||
| ฤๅลืมมลายปลิด | แปลนสวาท | ||
| จำพี่โหยไห้ช้าง | ค่ำเช้าชำงาย ฯ | ||
| ๒๙ | |||
| ๏ ไปศึกสุดมุ่งม้วย | หมายเป็น ตายเลย | ||
| ศูนย์ชีพไหนนุชเห็น | หากลี้ | ||
| อรเอยลับหลังเอ็น | ดูนัก นะแม่ | ||
| โอ้โอะไกลกันกี้ | เมื่อไซ้จักสม ฯ | ||
| ๓๐ | |||
| ๏ เรือมามาแกล่ใกล้ | บางบอน | ||
| ถนัดหนึ่งบอนเสียดซอน | ซ่านไส้ | ||
| จากมาพี่คายสมร | เสมอชีพ เรียมเอย | ||
| แรมรสกามาไหม้ | ตากต้องทรวงคาย ฯ | ||
| ๓๑ | |||
| ๏ บางกกกลกล่อมแก้ว | กับแด | ||
| กรตระกองนุชแปร | ปรับเนื้อ | ||
| ลานโลมวิไลแถง | ชระมุ่น อกเอย | ||
| จำนิรารสเกื้อ | กกแก้วกับทรวง ฯ | ||
| ๓๒ | |||
| ๏ หัวกระบือกบินทรราชร้า | รณรงค์ แลฤๅ | ||
| ตัดกบาลกระบือดง | เด็ดหวิ้น | ||
| สืบเศียรทรพีคง | คำเล่า แลแม่ | ||
| เสมอพี่เด็ดสมรดิ้น | ขาดด้วยคมเวร ฯ | ||
| ๓๓ | |||
| ๏ โคกขามดอนโคกคล้าย | สัณฐาน | ||
| ขามรุ่นริมธารสนาน | สนุกนี้ | ||
| พูนเพียงโคกฟ้าลาน | แลโลก ลิ่วแม่ | ||
| ถนัดหนึ่งโคกขามชี้ | เล่ห์ให้เรียมเห็น ฯ | ||
| ๓๔ | |||
| ๏ มาคลองโคกเต่าตั้ง | ใจฉงาย | ||
| ตัวเต่าฤๅมีหมาย | โคกอ้าง | ||
| เจ็บอกพี่อวนอาย | ออกปาก ได้ฤๅ | ||
| คืนคิดโคกขวัญร้าง | อยู่เร้นแรมเกษม ฯ | ||
| ๓๕ | |||
| ๏ มหาชัยชัยฤกษ์น้อง | นาฏลง โรงฤๅ | ||
| รับร่วมพุทธมนต์สงฆ์ | เสกซ้อม | ||
| เสียดเศียรแม่ทัดมง- | คลคู่ เรียมเอย | ||
| ชเยศชุมญาติห้อม | มอบให้สองสม ฯ | ||
| ๓๖ | |||
| ๏ ท่าจีนจีนจอดถ้า | คอยถาม ใดฤๅ | ||
| จีนช่วยจำใจความ | ข่าวร้อน | ||
| เยียวมิ่งแม่มาตาม | เตือนเร่ง ราแม่ | ||
| จงนุชรีบเรียมข้อน | เคร่าถ้า จีนคอย ฯ | ||
| ๓๗ | |||
| ๏ บ้านบ่อน้ำบกแห้ง | ไป่เห็น | ||
| บ่อเนตรคงขังเป็น | เลือดไล้ | ||
| อ้าโฉมแม่แบบเบญ- | จลักษณ์ เรียมเอย | ||
| มาซับอัสสุชลให้ | พี่แล้วจักลา ฯ | ||
| ๓๘ | |||
| ๏ นาขวางใครแขวะรุ้ง | เป็นทาง | ||
| ปองบ่อไป่ปองนาง | ป่วยไซร้ | ||
| นามขวางไขว่หนามขวาง | ในอก อีกแม่ | ||
| ใครบ่งฤๅเบาได้ | เท่าน้องนางถอน ฯ | ||
| ๓๙ | |||
| ๏ สามสิบสองคดคุ้ง | เวียนวง | ||
| คิดว่าคืนหลังหลง | ทุกเลี้ยว | ||
| บังเฉนียนไฉนบง | พักตร์แม่ เห็นฤๅ | ||
| แลตะลึงลืมเคี้ยว | ขบค้างคำสลา ฯ | ||
| ๔๐ | |||
| ๏ มาคลองย่านซื่อซ้ำ | พิศวง | ||
| ซื่อตลอดย่านเดียวตรง | รวดริ้ว | ||
| ใจคิดคู่ครองคง | รักแม่ นะแม่ | ||
| ไป่ตลอดเลยพลิ้ว | พลัดน้องมาไกล ฯ | ||
| ๔๑ | |||
| ๏ เห็นจากจากแจกก้าน | แกมระกำ | ||
| ถนัดระกำกรรมจำ | จากช้า | ||
| บาปใดที่โททำ | แทนเท่า ราแม่ | ||
| จากแต่คาบนี้หน้า | พี่น้องคงถนอม ฯ | ||
| ๔๒ | |||
| ๏ เรียมจากฤๅจับข้าว | เต็มคำ หนึ่งเลย | ||
| รินซึ่งชลจานจำ | เนื่องแค้น | ||
| หยิบกับกระยากำ | คิดแม่ คอยแม่ | ||
| เหียนฤหายหอบแหน้น | อกค้างคายคืน ฯ | ||
| ๔๓ | |||
| ๏ ปรานีนุชอยู่เหย้า | เยียบเย็น | ||
| เย็นแม่เยี่ยมจักเห็น | แต่ห้อง | ||
| ครวญหาพี่ใครเป็น | สองปลอบ แม่เลย | ||
| สไบพี่เปลี่ยนจักป้อง | ปิดหน้านางโหย ฯ | ||
| ๔๔ | |||
| ๏ แลไถงถงาดเลี้ยว | ลับแสง | ||
| สอดซึ่งตาเรียมแสวง | ทั่วพื้น | ||
| จวบจันทร์แจ่มโลกแปลง | มาเปลี่ยน | ||
| หวนว่ามุขแม่ฟื้น | เยี่ยมฟ้าหาเรียม ฯ | ||
| ๔๕ | |||
| ๏ ชมแขคิดใช่หน้า | นวลนาง | ||
| เดือนดำหนิวงกลาง | ต่ายแต้ม | ||
| พิมพ์พักตร์แม่เพ็ญปราง | จักเปรียบ ใดเลย | ||
| ขำกว่าแขไขแย้ม | ยิ่งยิ้มอัปสร ฯ | ||
| ๔๖ | |||
| ๏ วิเวกดุเหว่าก้อง | ดงดึก แล้วแฮ | ||
| กระส่าวเสียงนกนึก | นุชพร้อง | ||
| พลิกปลอบเปล่าใจทึก | ถามแม่ ไหนแม่ | ||
| ปลุกพี่ฤๅเรียมร้อง | เรียกเจ้าไป่ขาน ฯ | ||
| ๔๗ | |||
| ๏ โอ้ดวงดาเรศด้อย | เดือนดับ | ||
| ดับดั่งดวงอัจกลับ | พู่พร้อย | ||
| ชวาลาจะลาลับ | นุชพี่ แพงเอย | ||
| หลับฤตื่นตรอมละห้อย | อยู่ห้องหนหลัง ฯ | ||
| ๔๘ | |||
| ๏ เรือมารุ่งบ่รู้ | คืนวัน | ||
| ตื่นแต่ตาใจฝัน | คลับคล้าย | ||
| แปดยามย่ำแดยัน | แทนทุ่ม โมงแม่ | ||
| นอนนั่งลุกยืนย้าย | ยิ่งร้อนเรียมวี ฯ | ||
| ๔๙ | |||
| ๏ แม่กลองกลองบ่ได้ | ยินดัง | ||
| รัวแต่กรประนัง | หนึ่งค้อน | ||
| ทรวงพี่แผ่เพียงหนัง | ขึงขอบ กลองเอย | ||
| กลองบ่ข้อนเรียมข้อน | อกแค้นคะนึงโฉม ฯ | ||
| ๕๐ | |||
| ๏ ออกจากปากน้ำน่าน | นองพราย | ||
| อรรณพพิศาลสาย | ควั่งคว้าง | ||
| จากนางยิ่งตนตาย | ทีหนึ่ง นะแม่ | ||
| เทียรจักทอดตัวขว้าง | ชีพไว้กลางวน ฯ | ||
| ๕๑ | |||
| ๏ สรวลเสียงพระสมุทรครื้น | ครวญคะนอง | ||
| คลื่นก็คลี่คลายฟอง | เฟื่องฟื้น | ||
| ดาลทรวงป่วงกามกอง | กลอยสมุทร แม่ฮา | ||
| ออกโอษฐ์ออกโอยสะอื้น | อ่าวอื้ออลเวง ฯ | ||
| ๕๒ | |||
| ๏ เรียมวอนเทวะแม่แม้น | เมขลา | ||
| แบวิเชียรเชิญรา | เร่งเจ้า | ||
| นางสมุทรเรียกมามา | เทอญแม่ มาแม่ | ||
| ทันที่เรือเรียมเต้า | คลื่นเต้นตากทรวง ฯ | ||
| ๕๓ | |||
| ๏ บ้านเหลมเรือพี่เลี้ยว | คลองจร | ||
| ระลึกคมเหลมศร | เนตรน้อง | ||
| เสียวทรวงพี่โอยอร | อกแตก ตายแม่ | ||
| สุดสอดสายเนตรร้อง | แม่ตั้งตาคอย ฯ | ||
| ๕๔ | |||
| ๏ เห็นตะบูนรอยบั่นต้น | ตัดรอน | ||
| ยังแต่ตอตะบูนทอน | กิ่งกลิ้ง | ||
| เจียนใจพี่ขาดจร | จากสวาท มาแม่ | ||
| ทอนท่อนไมตรีทิ้ง | ทอดไว้วังเวง ฯ | ||
| ๕๕ | |||
| ๏ ดูใดไป่เท่าด้วย | ดวงพักตร์ แม่เลย | ||
| โฉมแม่ชื่นใจจัก | หล่อหล้ม | ||
| มาเดียวพี่ดักดัก | ใจจอด แม่แม่ | ||
| เรือนแล่นผายผันก้ม | พักตร์ไห้หาศรี ฯ | ||
| ๕๖ | |||
| ๏ ถับถึงคุ้งคดอ้อย | โอชหวาน วายแม่ | ||
| อ้อยแม่เจียนผจงจาน | จอกแก้ว | ||
| ขอเคียงซ่อมสอดพาน | รองร่วม เจ้าฤๅ | ||
| รสยิ่งอำมฤตแล้ว | ระลึกลิ้นหวานเอง ฯ | ||
| ๕๗ | |||
| ๏ พิศพานจานแจ่มเจ้า | เบญจรงค์ รัตน์เอย | ||
| โหยบ่เห็นอนงค์ | นั่งน้อม | ||
| นพนิตแน่งนางผจง | จัดมอบ มาฤๅ | ||
| จากรักจากรสพร้อม | ไพร่ใช้ชายเคียง ฯ | ||
| ๕๘ | |||
| ๏ อยู่เรือนจักเพื่อนพร้อง | ความใคร | ||
| รสรักแรมกะได | ดอกดั้ว | ||
| เรียมหมองแม่พาใจ | คลายเทวษ | ||
| หมองสมรนุชเรียมกลั้ว | กล่อมเจ้าเอาใจ ฯ | ||
| ๕๙ | |||
| ๏ บำราศรสหื่นห้า | แหหาย | ||
| โหยคระหนรนกาย | ก่ำไหม้ | ||
| รัวรัวราคราวพาย | เรือเร่ง แรงแม่ | ||
| ทันถี่ทุกเล่มไหล้ | หล่อเต้นตามเผยอ ฯ | ||
| ๖๐ | |||
| ๏ ถึงเพชรบุเรศเข้า | ขุนพล | ||
| กรีทัพยกโดยสถล | มารคเต้า | ||
| ธงทองทัดลมบน | โบกเรียก พลแม่ | ||
| เรียมเรียกรสรักเร้า | เร่งน้องในทรวง ฯ | ||
| ๖๑ | |||
| ๏ ออกทัพเอาฤกษ์เร้า | ปืนไฟ | ||
| ปืนประกายกุมไก | จี่จิ้ม | ||
| เพลิงราคพลุ่งกลางใจ | เจียวเจ็บ อกเอย | ||
| ทรวงพี่บรรทุกปิ้ม | ปวดด้วยปืนกาม ฯ | ||
| ๖๒ | |||
| ๏ ทุกตรอกเรียมตรวจหน้า | ขาดนาง เดียวแม่ | ||
| จบจรหลาดแลทาง | ทั่วด้าว | ||
| จวบหญิงจ่ายของกลาง | ถนนเกลื่อน | ||
| เทียมธุลีทาสท้าว | อรข้างเดียวเดิน ฯ | ||
| ๖๓ | |||
| ๏ ถึงชรอ่ำชรอุ่มห้อง | เวหา หนเอย | ||
| คิดอรแมกเมฆมา | กลัดไว้ | ||
| ฤๅเขาชรอ่ำอา- | ดูรเทวษ | ||
| เป็นชรอุ่มฟ้าไข้ | ข่าวน้องนางตรอม ฯ | ||
| ๖๔ | |||
| ๏ สุริยาวิโยคฟ้า | ฝนเชย | ||
| บุปผชาติรำเพยเผย | กลิ่นใกล้ | ||
| เผยอหอมเลื่อนสมรเหย | หาพี่ ฤๅแม่ | ||
| ถามพฤกษ์พรางเพราะไม้ | ปากลิ้นไป่มี ฯ | ||
| ๖๕ | |||
| ๏ ทัพใต้ทัพตั้งป่า | เป็นเรือน | ||
| จากนุชมานอนเดือน | ต่างไต้ | ||
| ตรอมตายแต่จักเยือน | กันยาก แลแม่ | ||
| เรือนฤเห็นเห็นไม้ | ป่าไม้เป็นเรือน ฯ | ||
| ๖๖ | |||
| ๏ ราตรีตรวจค่ายฆ้อง | ขามขาม ใจเอย | ||
| เกราะกระพือเพลิงยาม | รุ่งเร้า | ||
| กระเวนกระวนกาม | กวนอก พี่นา | ||
| รันระดมแดเข้า | คู่ฆ้องกระแตตี ฯ | ||
| ๖๗ | |||
| ๏ เคยนิทรอรนุ่มเนื้อ | แนบเรียม | ||
| เดาะกระไดไดเลียม | ลอดเคล้น | ||
| นาสาสูบรสเทียม | ปรางมาศ | ||
| สองสนุกล้วนเหล้น | เล่ห์นั้นฤๅลืม ฯ | ||
| ๖๘ | |||
| ๏ เคยโอษฐ์แอบโอษฐ์อ้อน | เอาใจ | ||
| คำอ่อนวอนอาลัย | ล่อเคล้า | ||
| นับเดือนเลื่อนปีไป | ไกลมิ่ง นะแม่ | ||
| เยียวอยู่หนหลังเศร้า | สวาทแล้วใครโลม ฯ | ||
| ๖๙ | |||
| ๏ ออกทัพถะถั่นเข้า | ไพรเขียว | ||
| ละแม่เดียวมาเดียว | ด่วนร้าง | ||
| สายตาต่อเต็มเกลียว | มากล่อม ไกลแม่ | ||
| เวระใดเราสร้าง | ซัดให้ทันเห็น ฯ | ||
| ๗๐ | |||
| ๏ ห้วยขมิ้นคิดขะมิ่นเจ้า | เคยผจง | ||
| กวดสกนธ์สีสรง | โสรจน้อง | ||
| เรียมจากจักโศกทรง | เสาวภาคย์ เผือดฤๅ | ||
| ขมิ้นจะวายวันต้อง | แต่งเนื้อนางสนาน ฯ | ||
| ๗๑ | |||
| ๏ อ่าผิวการะเกดเกลี้ยง | เกลานวล แน่งเอย | ||
| เรียมกะไดเชยชวน | ชิดเคล้า | ||
| อ้าอรกลิ่นเกศหวน | หอมหื่น กูเฮย | ||
| คิดภิรมย์รสเกล้า | กลิ่นกลั้วไกลฉม ฯ | ||
| ๗๒ | |||
| ๏ ยามามาท่าข้าม | แขวงปราณ | ||
| ปราณประหลาดลมฆาน | พี่ข้อง | ||
| แลว่านุชทรมาน | หมองสิ่ง ใดแม่ | ||
| ทุกข์โรคหรือจักร้อง | ร่ำไห้หาเรียม ฯ | ||
| ๗๓ | |||
| ๏ ถึงสามร้อยยอดเงื้อม | งำทะเล | ||
| ทะเลจะหลากลมเห | หาดขว้ำ | ||
| สามร้อยคิรีเท | ทับอก เล่าฤๅ | ||
| ใจจะปล้ำสุดปล้ำ | เสน่ห์น้องหนักทรวง ฯ | ||
| ๗๔ | |||
| ๏ โคแดงนามท่งด้าว | โคดง ใดฤๅ | ||
| โคอาสน์อิศวรองค์ | อยู่เกล้า | ||
| พระมาดอาจจักปลง | ปลิดเทวษ ราพ่อ | ||
| สองจากพระเป็นเจ้า | ช่วยให้คืนสม ฯ | ||
| ๗๕ | |||
| ๏ แลระบัดลาดท่งท้อง | ทิวพฤกษ์ | ||
| มลักเห็นหมู่มฤค | ครุ่นคร้าม | ||
| หวังหาคู่แนบนึก | นุชนาฏ เรียมเอย | ||
| คิดเมื่อมาสมรห้าม | พี่ห้ามหวงโฉม ฯ | ||
| ๗๖ | |||
| ๏ นางทรายจามเรศรู้ | รักขน | ||
| คือนุชสงวนงามตน | แต่น้อย | ||
| ตายองตอบตายล | ยวนเนตร นางเอย | ||
| โฉมแม่บาดตาย้อย | อยู่พู้นฉันใด ฯ | ||
| ๗๗ | |||
| ๏ ขุนพาฬพยัคฆ์เคล้า | พยัคฆี | ||
| สารสู่สาวคชลี | แหล่งเหล้น | ||
| ปวงสัตว์เพรียกไพรศรี | สังวาส | ||
| สังเวชสมรมาเว้น | พี่เว้นวายชม ฯ | ||
| ๗๘ | |||
| ๏ เนื้อเบื้อนาเนกล้ำ | หลายพรรณ | ||
| ล่าแหล่งลืมเกลียงวัน | แวะเว้น | ||
| ไพรพฤกษ์เงียบเซียบศัลย์ | โศกแม่ | ||
| แสนสัตว์ซบเซาเร้น | ช่วยร้อนเรียมตรอม ฯ | ||
| ๗๙ | |||
| ๏ ลมลงโลมลาดไม้ | กฤษณา | ||
| โบกบอกนาสาหา | กลิ่นต้อง | ||
| รอยอรร่ำพัสตรา | ตากตรอก ลมฤๅ | ||
| พากลิ่นกลอยมาข้อง | ค่าไม้หอมเหมือน ฯ | ||
| ๘๐ | |||
| ๏ หวนหอมการะเกดเกลี้ยง | เกล้าผม เจ้าฤๅ | ||
| อินทนิลคือแข่งคม | เนตรแต้ม | ||
| นมนางอับอายนม | นุชนาฏ พี่เอย | ||
| ปรางเปล่งเปรียบกึ่งแก้ม | อ่อนช้ำคราวชม ฯ | ||
| ๘๑ | |||
| ๏ จัมปาจำเปรียบเนื้อ | นางสวรรค์ กูเอย | ||
| ศรีสุมาลัยพรรณ | พิศแพ้ | ||
| ช้องนางคลี่ระส่ายสรร | สลายเซ่น | ||
| คือนุชสนานกายแก้ | เกศแก้วกันไร ฯ | ||
| ๘๒ | |||
| ๏ สาวหยุดหยุดย่างช้า | หวังชัก ชวนแม่ | ||
| รักใช่รักแรมรัก | สุดรู้ | ||
| นางแย้มจะยลพักตร์ | ฤๅพบ พานเลย | ||
| ซ่อนกลิ่นกลอยซ่อนชู้ | ชื่อช้ำใจถวิล ฯ | ||
| ๘๓ | |||
| ๏ ขานางพิศภาคแพ้ | พิมพ์เพลา นุชนา | ||
| กลกล่อมสองปลีเยาว์ | ยาตรเยื้อง | ||
| เล็บนางเล็บนุชเบา | บอกคึ่ง พี่ฤๅ | ||
| หลงปัดเล็บนางเปลื้อง | ปลาบเนื้อเรียมขนาง ฯ | ||
| ๘๔ | |||
| ๏ พะยอมคิดเยาวแม่แย้ม | ยินดี | ||
| สีเสียดคือทรวงสี | เสียดซ้อน | ||
| ชิงชันเฉกในที | เชิงเกี่ยว กายแม่ | ||
| หว้าดังวอนนางค้อน | เคียดแกล้งเป็นกล ฯ | ||
| ๘๕ | |||
| ๏ นกแก้วจับกิ่งแก้ว | กอดคอน | ||
| กลพี่กอดแก้วนอน | แนบเนื้อ | ||
| นางกวักนกกวักจร | จับกวัก ไกวแม่ | ||
| หลงว่ากรนุชเกื้อ | กวักให้เรียมตาม ฯ | ||
| ๘๖ | |||
| ๏ นางนวลจับแมกไม้ | นางนวล | ||
| นวลนุชแนบเรียมควร | คู่แคล้ว | ||
| เบญจวรรณจับวัลย์พวน | พันโอบ ไม้แม่ | ||
| แลว่าวัลย์กรแก้ว | กอดอ้อมเอววัลย์ ฯ | ||
| ๘๗ | |||
| ๏ โนรีสีชาดย้อม | ระยับแดง | ||
| นกขะมิ่นชมพูแสง | แสดผ้า | ||
| ปนแปลกนึกนางแปลง | สไบเปลี่ยน | ||
| เย็นห่มแสดสีฟ้า | ฝ่ายเช้าเคยชม ฯ | ||
| ๘๘ | |||
| ๏ แขกเต้าตามคู่เต้า | แขกสมร มาฤๅ | ||
| ถามข่าวนุชแหนงจร | จับไม้ | ||
| สัตวาสุวาวอน | วานหน่อย นกเอย | ||
| บอกสมรเรียมไห้ให้ | ข่าวน้องมาแถลง ฯ | ||
| ๘๙ | |||
| ๏ เสนาะเสียงสุโนกร้อง | ระงมวัน | ||
| สาลิกามาปัน | เหยื่อป้อน | ||
| นางนกกระสรวลสันต์ | สมเสพ | ||
| คือนุชแนบโอษฐ์อ้อน | แอบให้เรียมโลม ฯ | ||
| ๙๐ | |||
| ๏ เรียมเมิลโมเรศเคล้า | โมรี | ||
| นางมยุรยวนยี | ยั่วเย้า | ||
| เฉกโฉมแม่มังสี | เสาวภาคย์ กูเอย | ||
| แล นก ลอบนึกเจ้า | พี่ดิ้นโดยยูง ฯ | ||
| ๙๑ | |||
| ๏ ยกมาออกอ่าวน้ำ | นามนาง รมนา | ||
| นางบ่เห็นเห็นบาง | เปล่าเศร้า | ||
| ฉมนางชไมปราง | สมรมิ่ง กูเอย | ||
| ดินหื่นหอมฟ้าเร้า | รื่นร้างอภิรมย์ ฯ | ||
| ๙๒ | |||
| ๏ นางรมรมเยศร้าง | รมยา | ||
| กลพี่จากเจียนกา | เมศม้วย | ||
| ฤๅหากแม่มายา | พิโยคหยอก เรียมฤๅ | ||
| มาแม่สำราญด้วย | พี่น้อยนางรม ฯ | ||
| ๙๓ | |||
| ๏ บางสะพานสะพาดพื้น | สะพานทอง | ||
| ฤๅสะพานสุวรรณรอง | รับเจ้า | ||
| อ้าโฉมแม่มาฉลอง | พิมพ์มาศ นี้ฤๅ | ||
| รอยร่นเหนือบ่าเบ้า | แบบเนื้อนพคุณ ฯ | ||
| ๙๔ | |||
| ๏ บางสะพานสะพาดพื้น | ทองปาง ก่อนแฮ | ||
| รอยชะแลงชระลุราง | ร่อนกลุ้ม | ||
| ระลึกโฉมแม่แบบบาง | บัวมาศ กูเอย | ||
| ควรแผ่แผ่นท้องหุ้ม | ห่อไว้หวังสงวน ฯ | ||
| ๙๕ | |||
| ๏ เห็นขามสาวบ่าวต้น | เคียงกัน | ||
| สาวบ่าวปลูกสำคัญ | คู่สร้าง | ||
| เสมอเรียมร่วมรักขวัญ | เมืองมิ่ง แม่ฤๅ | ||
| สองประสิทธิ์สัตย์อ้าง | ปลูกไว้กลางใจ ฯ | ||
| ๙๖ | |||
| ๏ ยกมามาอกไหม้ | ทรมาน | ||
| ถึงที่นามละหาน | อู่แห้ง | ||
| นุชเอยจักหาธาร | ทาอก พี่แม่ | ||
| อู่ก็แล้งชลแล้ง | อกแล้งลืมงาย ฯ | ||
| ๙๗ | |||
| ๏ หมอนเจ้าเขาเทพไท้ | สถิตสิง | ||
| คิดคู่เขนยอรอิง | ร่วมร้าง | ||
| เขนยทองทอดกายพิง | พูนเทวษ ฤๅแม่ | ||
| นอนจะแนบเขนยข้าง | คู่เนื้อเรียมถนอม ฯ | ||
| ๙๘ | |||
| ๏ ลองไนจักจั่นแจ้ว | ใจรัว รัวแม่ | ||
| ชะนีร่ำโหยหาผัว | ผ่าวไส้ | ||
| ดวงเดียวเด็ดแต่ตัว | ตกป่า ชัฏแม่ | ||
| จากสมรพี่มาไห้ | แห่งห้องชะนีโหย ฯ | ||
| ๙๙ | |||
| ๏ รอยกรรมมาแบ่งแก้ว | กับสกนธ์ กูเอย | ||
| ขวัญอยู่อยุธยาตน | ต่างร้าง | ||
| โอ้ดวงทิพยสุมณ- | ฑามาศ แม่เอย | ||
| บุญที่สมสองสร้าง | จักสิ้นฤๅยัง ฯ | ||
| ๑๐๐ | |||
| ๏ ควิวควิวอกควากคว้าง | ลมลอย แลแม่ | ||
| ถอยแต่ใจจากถอย | ทับช้า | ||
| ทศทิศทอดตาคอย | ขวัญเนตร พี่เอย | ||
| เอาสไบนุชต่างหน้า | แนบเนื้อแทนนาง ฯ | ||
| ๑๐๑ | |||
| ๏ พระลบสุริยเลี้ยว | ไศลลา โลกเอย | ||
| ทุกทิศชระมัวมา | มืดแล้ว | ||
| เนตรหนึ่งว่ายนภา | เพียงเมฆ | ||
| เนตรหนึ่งตรวจไตรแผ้ว | แผ่นหล้าหาสมร ฯ | ||
| ๑๐๒ | |||
| ๏ โพธิ์สลับโพธิ์เทพไท้ | เทพา พ่อฤๅ | ||
| เอาพระโฆษผยองยา | สวาทชู้ | ||
| อาราธน์พระเอยอา | รักษ์เร่ง ราพ่อ | ||
| เชิญช่วยพาสมรู้ | รสน้องแรมนาน ฯ | ||
| ๑๐๓ | |||
| ๏ ลับยักษ์ลับเยาวให้ | เรียมหา แม่แฮ | ||
| ฤๅอสุรพาลพา | แวะเว้น | ||
| ลับหลังพี่ลับตา | แสนโยชน์ | ||
| รำลึกลับนุชเร้น | ร่วมรู้ในใจ ฯ | ||
| ๑๐๔ | |||
| ๏ ยากมาเมืองแม่น้ำ | ใจหมอง | ||
| เมืองก็ศูนย์กลสอง | สวาทว้าง | ||
| ขวัญเมืองอยู่เมืองครอง | ใจเครา พี่ฤๅ | ||
| ฤๅพี่จากมาค้าง | ขวบแล้วนางลืม ฯ | ||
| ๑๐๕ | |||
| ๏ อู่สะเภาพาณิชใช้ | ใบคลา | ||
| ทุกข์พี่พ้นเภตรา | เลื่อนโล้ | ||
| จากสมรแม่เสมอมา | กลางสมุทร | ||
| แลบ่เห็นตระหลิ่งโอ้ | อกคว้างกลางชล ฯ | ||
| ๑๐๖ | |||
| ๏ หนองบัวบงกชช้อย | ชูชวน ชื่นเอย | ||
| บัวดั่งบัวนุชอวล | อ่อนน้ำ | ||
| กระบอกทิพย์ผกากวน | กาเมศ กูเอย | ||
| ภุมเรศแรมรสกล้ำ | กลีบฟ้ายาไฉน ฯ | ||
| ๑๐๗ | |||
| ๏ ศิขรศิขเรศเงื้อม | เงางาม | ||
| แลเล่ห์ฉากเขียนเขา | คั่นห้อง | ||
| พ่างเพียงแผ่นผาเฉลา | ฉลักลวด ลายแฮ | ||
| กลหนึ่งเตียงนอนน้อง | ม่านกั้นกำบัง ฯ | ||
| ๑๐๘ | |||
| ๏ ผาเผยพุพ่างน้ำ | ฝอยฝน | ||
| คือสุหร่ายโรยชล | ช่วยร้อน | ||
| สาครร่วมสรงสกนธ์ | ไกลพี่ แล้วแม่ | ||
| อ้าแม่เอยจักอ้อน | อาบน้ำตาแทน ฯ | ||
| ๑๐๙ | |||
| ๏ เคยปรุงประทิ่นแป้ง | ปนละออง อบเอย | ||
| สรงสว่างใจสอง | ครุ่นครั้ง | ||
| จอกจันทร์จากจรุงหมอง | ราแม่ | ||
| พานใส่เสาวคนธ์ตั้ง | แต่งให้ใครทา ฯ | ||
| ๑๑๐ | |||
| ๏ คันฉายคันฉ่องน้อย | เสนียดนาง พี่เอย | ||
| จากจะลืมเสยสาง | สระเผ้า | ||
| โศกเสียสิ่งสำอาง | อายโอ่ ฤๅแม่ | ||
| พักตร์จะผัดผจงเกล้า | เยี่ยมแย้มแกลคอย ฯ | ||
| ๑๑๑ | |||
| ๏ หลัดหลัดพลัดพรากแก้ว | กานดา พี่เอย | ||
| ลิ่วแต่ตัวเรียมมา | ตกไร้ | ||
| ขวัญแขวนอยู่ขวัญตา | ทุกเมื่อ | ||
| เรียมร่ำไข้ฟ้าไข้ | แผ่นพร้องรำพัน ฯ | ||
| ๑๑๒ | |||
| ๏ ลงลุแก่งตุ่มตั้ง | โศกา | ||
| แสนตุ่มตวงชลนา | พี่พ้น | ||
| กลืนโศกสุดอกอา- | ดูรเทวษ วายเลย | ||
| ซับแต่สายเนตรล้น | ลูบร้อนฤๅเย็น ฯ | ||
| ๑๑๓ | |||
| ๏ คุลาตีอกไห้ | หาใคร | ||
| นามจึ่งปรากฏใน | แก่งนี้ | ||
| เจ็บจากพี่เจ็บใจ | เจ็บยิ่ง เจ็บฤๅ | ||
| เจ็บบ่ปานกูลี้ | ลาดข้อนทรวงครวญ ฯ | ||
| ๑๑๔ | |||
| ๏ สงสัยด้วยแก่งแก้ว | สงสาร | ||
| จากสิ่งใดใดราญ | ร่นร้อง | ||
| แก่งเกิดวิการดาล | ดุจอก พี่ฤๅ | ||
| เรียมก็โศกาก้อง | แก่งแก้วกันแสง ฯ | ||
| ๑๑๕ | |||
| ๏ เดินทางพลางพี่ไห้ | โหยหวน | ||
| ถึงแก่งนามนางครวญ | ครุ่นนั้น | ||
| อ้าแม่จักกำสรวล | เสมอแก่ง นี้ฤๅ | ||
| ฤๅว่าโศกสมรกลั้น | เทวษถ้าเรียมถึง ฯ | ||
| ๑๑๖ | |||
| ๏ ถับถึงปากร่วมน้ำ | คะนึงนาง | ||
| ถามข่าวไปปากพราง | พี่พร้อง | ||
| อรมาท่าหลงทาง | ฉงนอยู่ | ||
| ปากร่วมวานปากร้อง | เรียกเจ้ามาจร ฯ | ||
| ๑๑๗ | |||
| ๏ เมืองเพชรเขาเพชรแพร้ว | พรายฉาย | ||
| เฉกนุชนาดกรกราย | นพเก้า | ||
| แสงเพชรพิศอับอาย | แหวนนุช พี่เอย | ||
| ยอดและยอดรุ่งเร้า | รอบก้อยกรสมร ฯ | ||
| ๑๑๘ | |||
| ๏ ถึงตระนาวตระหน่ำซ้ำ | สงสาร อรเอย | ||
| จรศึกโศกมานาน | เนิ่นช้า | ||
| เดินดงท่งทางละหาน | หิมเวศ | ||
| สารสั่งทุกหย่อมหญ้า | ย่านน้ำลานาง ฯ | ||
| ๑๑๙ | |||
| ๏ แสนศึกแสนศาสตร์ซ้อง | แสนพัน มาแม่ | ||
| สุดแต่เวทยากัน | ชีพไว้ | ||
| ศึกทรวงพี่สุดผจัญ | ใจซู่ โศกแม่ | ||
| จักยุธยาใจได้ | ชีพด้วยนางเดียว ฯ | ||
| ๑๒๐ | |||
| ๏ รอยโฉมนุชเปลี่ยนปั้น | เป็นทรวงพี่ฤๅ | ||
| ฤๅแม่เป็นมณีดวง | เนตรด้วย | ||
| จับจิตพี่จึงตวง | เต็มเทวษ รักแม่ | ||
| ดับชีพเกิดใหม่ม้วย | แผ่นหล้าฤาลืม ฯ | ||
| ๑๒๑ | |||
| ๏ บวงเทพทุกเถื่อนถ้ำ | มณฑล ทวีปเอย | ||
| ยกแต่สองหัตถ์ตน | ต่างเบี้ย | ||
| ขอคนร่วมวิมล | มาโนชญ์ เรียมนา | ||
| แสดงสดับโสตเหงี้ย | เงียบสิ้นสุดสวรรค์ ฯ | ||
| ๑๒๒ | |||
| ๏ พันเนตรภูวนาถตั้ง | ตาระวัง ใดฮา | ||
| พักตร์สี่แปดโสตฟัง | อื่นอื้อ | ||
| กฤษณนิทรเลอหลัง | นาคหลับ ฤๅพ่อ | ||
| สองพิโยคร่ำรื้อ | เทพท้าวทำเมิน ฯ | ||
| ๑๒๓ | |||
| ๏ นิทานนิเทศท้าว | องค์ใด ก็ดี | ||
| ทุเรศแรมสมรไท | ท่านร้าง | ||
| แสนเทวษเท่าไรไป | ปานอก พี่เอย | ||
| ปวงประสบคู่ค้าง | แต่ข้านานคืน ฯ | ||
| ๑๒๔ | |||
| ๏ กำสรวลศรีปราชญ์พร้อง | เพรงกาล | ||
| จากจุฬาลักษณ์ลาญ | สวาทแล้ว | ||
| ทวาทศมาสสาร | สามเทวษ ถวิลแฮ | ||
| ยกทัดกลางเกศแก้ว | กึ่งร้อนทรวงเรียม ฯ | ||
| ๑๒๕ | |||
| ๏ ชายาเยาวยอดชู้ | โฉมสวรรค์ พี่เอย | ||
| รอยว่าอินทร์พรหมสรรค์ | เสกแสร้ง | ||
| เลือกลักษณ์ละอันปัน | เป็นรูป นุชฤๅ | ||
| มอบมิ่งสมรมาแกล้ง | พี่กลั้นใจตาย ฯ | ||
| ๑๒๖ | |||
| ๏ คิดคลึงสาโรชสร้อย | เสาวมาลย์ แม่นา | ||
| ภุชเคนทรสำราญ | แหล่งเหล้น | ||
| สระสวรรค์นิราสนาน | ไฉนนาฏ เรียมเอย | ||
| สรงเกษมสระสมรเฟ้น | ฝั่งฟ้าฝันถึง ฯ | ||
| ๑๒๗ | |||
| ๏ เปรมปรางปรุงธูปฟ้า | อรอวล ใจเอย | ||
| จูบฤจางหอมหวน | ละห้อย | ||
| โฉมทิพย์สุคนธ์ควร | จากพี่ เจียวแม่ | ||
| ถนอมนิเบามือน้อย | จิตเจ้าจากไฉน ฯ | ||
| ๑๒๘ | |||
| ๏ งอนถันทิพย์ยอดย้อน | ยันทรวง พี่แม่ | ||
| กอดนักเยียวอบพวง | พุ่มลื้น | ||
| ถนอมแอบอุ่นคือดวง | ตราติด พี่ฤๅ | ||
| จากอกออกราชื้น | ชุ่มช้ำเป็นหนอง ฯ | ||
| ๑๒๙ | |||
| ๏ แว่วแว่วเสาวณิตน้อง | นางทรง เสียงฤๅ | ||
| สรวลกระซิกโสตพะวง | ว่าเจ้า | ||
| คล้ายคล้ายดำเนินหงส์ | หาพี่ ฤๅแม่ | ||
| อ้าใช่อรเรียมเศร้า | ซบหน้ากันแสง ฯ | ||
| ๑๓๐ | |||
| ๏ พวงจาวเจิดแจ่มแก้ว | จักรพรรดิ พี่เอย | ||
| สมเสมอสมรรัตน์ | แท่งแท้ | ||
| จำเริญจำเราสวัสดิ์ | สังวาส | ||
| เล็งเลียบดินฟ้าแพ้ | ภพนี้ฤๅหา ฯ | ||
| ๑๓๑ | |||
| ๏ สาวสวรรค์เสพสวัสดิ์ถ้วน | เทวินทร์ | ||
| พรหมภักษ์ทิพย์ปัถพิน | งอกง้วน | ||
| จักรพรรดิร่วมนารินทร์ | รัตนนาฏ | ||
| สามเสพทิพย์ลาญล้วน | เล่ห์น้องเรียมเกษม ฯ | ||
| ๑๓๒ | |||
| ๏ จากเจ็บยิ่งโรคเร้า | รึงสกนธ์ | ||
| แสบเสียดขุมขนจน | อกด้าน | ||
| ยาทาประทับทน- | ทานเทวษ ได้ฤๅ | ||
| แรงรับเหลือแรงต้าน | พี่แพ้แรงโรย ฯ | ||
| ๑๓๓ | |||
| ๏ ฤดูระด่าวร้อน | แดนไตร | ||
| ลามผ่าวพฤกษ์พรากใบ | หล่นแล้ง | ||
| ทรวงพี่ผ่าวเผาไฉน | นะนาฏ เรียมเอย | ||
| ยังยิ่งทินกรแจ้ง | จวบสิ้นศูนย์กัลป์ ฯ | ||
| ๑๓๔ | |||
| ๏ นทีสี่สมุทรม้วย | หมดสาย | ||
| ติมิงคล์มังกรนาคผาย | ผาดส้อน | ||
| หยาดเหมพิรุณหาย | เหือดโลก แล้งแม่ | ||
| แรมราคแสนร้อยร้อน | ฤเถ้าเรียมทน ฯ | ||
| ๑๓๕ | |||
| ๏ ฤดูเดือนเมฆย้อย | หยาดเผลียง | ||
| โซมสาดธรณิศเพียง | เพียบน้ำ | ||
| ชระมัวทั่วทิศเอียง | อากาศ | ||
| อกแผ่นดินฟ้าคล้ำ | คู่คลุ้มทรวงศัลย์ ฯ | ||
| ๑๓๖ | |||
| ๏ อุทโฆษรามสูรขว้าง | ขวานฉวาง | ||
| พรายมณีเมขล์นาง | ล่อไหล้ | ||
| อัมพรอุทรคราง | เรียมคร่ำ ครวญแม่ | ||
| เสียงสุดเสียงฟ้าไห้ | ครุ่นแค้นครางตาย ฯ | ||
| ๑๓๗ | |||
| ๏ ฤดูลมชระล่องเนื้อ | หนาวใด เปรียบเลย | ||
| อกพี่เยือกเย็นไกล | กอดเกี้ยว | ||
| พันผืนพัสตราไป | ปานกึ่ง กรแม่ | ||
| อุ่นอัคคีเสื้อเสี้ยว | ซีกนิ้วนางผงม ฯ | ||
| ๑๓๘ | |||
| ๏ ลมพัดคือพิษต้อง | ตากทรวง | ||
| หนาวอกรุมในดวง | จิตช้ำ | ||
| โฉมแม่พิมลพวง | มาเลศ กูเอย | ||
| มือแม่วีเดียวล้ำ | ยิ่งล้ำลมพาน ฯ | ||
| ๑๓๙ | |||
| ๏ เอียงอกเทออกอ้าง | อวดองค์ อรเอย | ||
| เมรุชุบสมุทรดินลง | เลขแต้ม | ||
| อากาศจักจานผจง | จารึก พอฤๅ | ||
| โฉมแม่หยาดฟ้าแย้ม | อยู่ร้อนฤๅเห็น ฯ | ||
| ๑๔๐ | |||
| ๏ ตราบขุนคิริข้น | ขาดสลาย แลแม่ | ||
| รักบ่หายตราบหาย | หกฟ้า | ||
| สุริยจันทรขจาย | จากโลก ไปฤๅ | ||
| ไฟแล่นล้างสี่หล้า | ห่อนล้างอาลัย ฯ | ||
| ๑๔๑ | |||
| ๏ ร่ำรักร่ำเรื่องร้าง | แรมนวล นาฏฤๅ | ||
| เสนาะสนั่นดินครวญ | ครุ่นฟ้า | ||
| สารสั่งพี่กำสรวล | แสนเสน่ห์ นุชเอย | ||
| ควรแม่ไว้ต่างหน้า | พี่พู้นภายหลัง ฯ | ||
| ๑๔๒ | |||
| ๏ นรินทร์นเรศไท้ | บริบาล | ||
| นิพนธ์พจน์พิสดารญาณ | ยศไว้ | ||
| กวีวรโวหาร | นายหนุ่ม | ||
| ควรแก่ปราชญ์ใดได้ | อ่านแล้วเยียรยอ ฯ | ||
| ๑๔๓ | |||
| ๏ ใดใดโอษฐ์โอ่อ้าง | ตนดี | ||
| เอาปากเป็นกวี | ขล่อยคล้อย | ||
| หากหาญแต่วาที | เฉลยกล่าว ไฉนนา | ||
| ดุจหนึ่งแสงหิ่งห้อย | ส่องก้นตนเอง ฯ | ||
| ๑๔๔ | |||
| ๏ โคลงเรื่องนิราศนี้ | นรินทร์อิน | ||
| รองบาทบวรวังถวิล | ว่าไว้ | ||
| บทใดปราชญ์ปวงฉิน | เชิญเปลี่ยน แปลงพ่อ | ||
| ปรุงเปรียบเสาวคนธ์ไล้ | เลือกลิ้มดมดู ฯ | ||
