โคลงนิราศฉะเชิงเทรา
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
(→ข้อมูลเบื้องต้น) |
(→) |
||
แถว 14: | แถว 14: | ||
เรืองรัตน์รสธรรมแจง แจกหล้า | เรืองรัตน์รสธรรมแจง แจกหล้า | ||
สุทัศน์เทพถ่ายแผลง ผลัดโลก ลงฤๅ | สุทัศน์เทพถ่ายแผลง ผลัดโลก ลงฤๅ | ||
- | + | ทั่วทวีปเวียงใต้ฟ้า ควบร้อยฤๅเทียม ฯ | |
แถว 27: | แถว 27: | ||
๏ แจ่มบุญบพิตรไท้ เทียมสูริย์ | ๏ แจ่มบุญบพิตรไท้ เทียมสูริย์ | ||
บุญเพียบบุรพพูน เพิ่มล้ำ | บุญเพียบบุรพพูน เพิ่มล้ำ | ||
- | + | ปรางค์รัตน์รุจิเรขปูน ราชปะ- นาทนา | |
- | โตรกตระหง่านเงื้อมค้ำ | + | โตรกตระหง่านเงื้อมค้ำ แข่งต้านโตกไถง ฯ |
แถว 40: | แถว 40: | ||
<sup>๕</sup> | <sup>๕</sup> | ||
๏ แถลงยามพิโยคแก้ว กำศรวญ | ๏ แถลงยามพิโยคแก้ว กำศรวญ | ||
- | + | โซมโศกสุชลครวญ คร่ำแก้ม | |
- | + | สองสะอึกสอื้นอวร อัดอก อยู่นา | |
ต่างจักออกโอษฐ์แย้ม ยิ่งอั้นอาดูร ฯ | ต่างจักออกโอษฐ์แย้ม ยิ่งอั้นอาดูร ฯ | ||
แถว 47: | แถว 47: | ||
<sup>๖</sup> | <sup>๖</sup> | ||
๏ ฝืนอกออกโอษฐ์โอ้ อรเดียว พี่เอย | ๏ ฝืนอกออกโอษฐ์โอ้ อรเดียว พี่เอย | ||
- | กรโอบแอบองค์เพรียว | + | กรโอบแอบองค์เพรียว พร่ำไห้ |
ห่อนวางวลิภาคเกลียว กลมสวาท | ห่อนวางวลิภาคเกลียว กลมสวาท | ||
ฤๅจักเว้นสวาทไว้ ว่างร้างแรมเวร ฯ | ฤๅจักเว้นสวาทไว้ ว่างร้างแรมเวร ฯ | ||
แถว 67: | แถว 67: | ||
<sup>๙</sup> | <sup>๙</sup> | ||
- | ๏ | + | ๏ โฉมนุชเนาสะดวกได้ แดนดล ใดนา |
- | + | โสฬสกมลาสน์หน หกฟ้า | |
- | + | จักรพาฬพนัสจน จบทวีป ไว้แม่ | |
จตุรพักตร์พิทยถ้า เทพกล้ำกลายโฉม ฯ | จตุรพักตร์พิทยถ้า เทพกล้ำกลายโฉม ฯ | ||
แถว 84: | แถว 84: | ||
พ่างพิลึกเผลียงครึม คร่ำน้ำ | พ่างพิลึกเผลียงครึม คร่ำน้ำ | ||
พักตร์อาบอัสสุซึม ซกเนตร นองเอย | พักตร์อาบอัสสุซึม ซกเนตร นองเอย | ||
- | ห่อนไป่เหือดโศกก้ำ | + | ห่อนไป่เหือดโศกก้ำ กึ่งน้อยนาที ฯ |
แถว 90: | แถว 90: | ||
๏ ศรีศรีสิทธิฤกษ์แผ้ว ภุมวาร | ๏ ศรีศรีสิทธิฤกษ์แผ้ว ภุมวาร | ||
มารุตคล่องคลองฆาน คู่พร้อม | มารุตคล่องคลองฆาน คู่พร้อม | ||
- | + | ลาเขตคฤหาสถาน สถิตย์อาสน์ เรือเอย | |
เมือบหมู่พลพายน้อม เหนี่ยวน้ำเรือปลิว ฯ | เมือบหมู่พลพายน้อม เหนี่ยวน้ำเรือปลิว ฯ | ||
แถว 98: | แถว 98: | ||
เรือชื่อทิวลมลิว แล่นน้ำ | เรือชื่อทิวลมลิว แล่นน้ำ | ||
อกพี่วาบไหวหวิว วางสวาท มาแม่ | อกพี่วาบไหวหวิว วางสวาท มาแม่ | ||
- | แดจักเด็ดวิ่นว้ำ | + | แดจักเด็ดวิ่นว้ำ หวาดหน้าคะนึงหลัง ฯ |
<sup>๑๔</sup> | <sup>๑๔</sup> | ||
๏ พระฉนวนโสภิตเพี้ยง พิชยันต์ | ๏ พระฉนวนโสภิตเพี้ยง พิชยันต์ | ||
- | เทววัฒกีสรร | + | เทววัฒกีสรร เสกล้ำ |
นึกฤๅรัตนเนตรผัน ผาดช่อง ฉนวนฤๅ | นึกฤๅรัตนเนตรผัน ผาดช่อง ฉนวนฤๅ | ||
พิศไป่พานพักตร์น้ำ เนตรกลั้นเต็มกลืน ฯ | พิศไป่พานพักตร์น้ำ เนตรกลั้นเต็มกลืน ฯ | ||
แถว 109: | แถว 109: | ||
<sup>๑๕</sup> | <sup>๑๕</sup> | ||
- | ๏ | + | ๏ ยลป้อมจักรเพชรท้าย ธานินทร์ |
+ | จักรพ่างจักรวัชรินทร์ ร่อนฟ้า | ||
+ | รอนไพจิตราลิน ลาศละ เมรุแฮ | ||
+ | จักราชรอนเรียมร้า ราศร้างแรมสมร ฯ | ||
แถว 150: | แถว 153: | ||
๏ อรเอยย่าโอษฐ์อ้อน อาดูร นักแม่ | ๏ อรเอยย่าโอษฐ์อ้อน อาดูร นักแม่ | ||
ไข้จักไข้ใจพูน เพิ่มเศร้า | ไข้จักไข้ใจพูน เพิ่มเศร้า | ||
- | + | ดับการกำสรดสูญ โศกเสื่อม บ้างรา | |
ขวัญอ่อนขวัญอยู่เย้า อย่าไข้ใจตรอม ฯ | ขวัญอ่อนขวัญอยู่เย้า อย่าไข้ใจตรอม ฯ | ||
แถว 163: | แถว 166: | ||
<sup>๒๓</sup> | <sup>๒๓</sup> | ||
๏ ไตรตรึงส์ตรีเทพแสร้ง สรรสมร มาฤๅ | ๏ ไตรตรึงส์ตรีเทพแสร้ง สรรสมร มาฤๅ | ||
- | + | เบญจลักษณ์วิไลอร โอ่หล้า | |
เสียงกลกรวิกวอน หวานจับ ใจเอย | เสียงกลกรวิกวอน หวานจับ ใจเอย | ||
- | จากแม่ส่ำสายฟ้า | + | จากแม่ส่ำสายฟ้า ฟาดซ้้ำแสนหน ฯ |
แถว 176: | แถว 179: | ||
<sup>๒๕</sup> | <sup>๒๕</sup> | ||
- | ๏ | + | ๏ ถั่นถึงเขตคุ้งคอก ขังควาย |
ใดไป่ยลคอกราย รอบล้อม | ใดไป่ยลคอกราย รอบล้อม | ||
อกเรียมดอกรักสาย สวาทแม่ กูเอย | อกเรียมดอกรักสาย สวาทแม่ กูเอย | ||
- | + | ไยอยู่ขังคุ้มห้อม แห่งน้องเนาสถาน ฯ | |
<sup>๒๖</sup> | <sup>๒๖</sup> | ||
- | ๏ | + | ๏ คอกควายแควเขตคุ้ง ใครขนาน นามนา |
ไยบ่ขังควายปาน ปากพร้อง | ไยบ่ขังควายปาน ปากพร้อง | ||
- | + | โอ้อนุชเนาสถาน สถิตเย่า | |
ใจพี่ล้อมคอกน้อง แน่นคุ้มขังสมร ฯ | ใจพี่ล้อมคอกน้อง แน่นคุ้มขังสมร ฯ | ||
แถว 197: | แถว 200: | ||
<sup>๒๘</sup> | <sup>๒๘</sup> | ||
- | ๏ | + | ๏ อาวาสเศวตฉัตรเบื้อง โบสถ์สูง โสดเอย |
เพียงพิมานอมรฝูง ฝ่ายฟ้า | เพียงพิมานอมรฝูง ฝ่ายฟ้า | ||
เฉลิมเศียรสัตวจูง ใจโลก แลพ่อ | เฉลิมเศียรสัตวจูง ใจโลก แลพ่อ | ||
แถว 204: | แถว 207: | ||
<sup>๒๙</sup> | <sup>๒๙</sup> | ||
- | ๏ | + | ๏ ลำพูพุ่มชชัฏเชื้อ ชายแหลม หลากนา |
ใดประดับดับเดือนแรม เร่งพร้อย | ใดประดับดับเดือนแรม เร่งพร้อย | ||
หึงเห็นหิ่งห้อยแวม หวาดหวาบ อกเอย | หึงเห็นหิ่งห้อยแวม หวาดหวาบ อกเอย | ||
- | + | คิดพ่างพวงเพชรห้อย ห่วงห้วงกรรณนาง ฯ | |
<sup>๓๐</sup> | <sup>๓๐</sup> | ||
- | ๏ | + | ๏ ลำพูหิ่งห้อยพร่าง พราวพราย |
ถวิลว่าแหวนวัชรินทรราย รอบก้อย | ถวิลว่าแหวนวัชรินทรราย รอบก้อย | ||
- | + | จรจากพี่คะนึงหมาย หมายมุ่ง มาแม่ | |
เห็นแต่หิ่งห้อยย้อย ยาบไม้เหมือนแหวน ฯ | เห็นแต่หิ่งห้อยย้อย ยาบไม้เหมือนแหวน ฯ | ||
แถว 220: | แถว 223: | ||
๏ วาววาวหิ่งห้อยโบก บินบน | ๏ วาววาวหิ่งห้อยโบก บินบน | ||
พราวพร่างลำภูยล ยิ่งแก้ว | พราวพร่างลำภูยล ยิ่งแก้ว | ||
- | แสงส่องสว่างชล ฉุนคิด | + | แสงส่องสว่างชล ฉุนคิด คะนึงแม่ |
- | + | ฉุกว่าพวงเพชรแพร้ว เพริศพร้อยพรายกรรณ ฯ | |
แถว 227: | แถว 230: | ||
๏ วาบวาบสว่างฟ้า เฟือนดาว | ๏ วาบวาบสว่างฟ้า เฟือนดาว | ||
แสงหิ่งห้อยแวมวาว วาบไม้ | แสงหิ่งห้อยแวมวาว วาบไม้ | ||
- | + | ลำพูพุ่มพฤกษพราว พรายเนตร เรียมเอย | |
- | + | พิศพ่างเพชรพี่ให้ ห่วงห้อยกรรณนาง ฯ | |
แถว 260: | แถว 263: | ||
<sup>๓๗</sup> | <sup>๓๗</sup> | ||
- | ๏ ลิ่วลิ่วล่วงลุคุ้ง | + | ๏ ลิ่วลิ่วล่วงลุคุ้ง เขตบาง |
ชัดชื่อพร้องเพรงปาง ปะแก้ว | ชัดชื่อพร้องเพรงปาง ปะแก้ว | ||
เฉกโฉมมณีนาง นุชภพน์ พี่ฤๅ | เฉกโฉมมณีนาง นุชภพน์ พี่ฤๅ | ||
- | + | ฤๅไป่ปะแก้วแคล้ว เคลือบล้อลวงตรอม ฯ | |
<sup>๓๘</sup> | <sup>๓๘</sup> | ||
๏ ถึงวัดดอกไม้มุ่ง หมายดวง ดอกนา | ๏ ถึงวัดดอกไม้มุ่ง หมายดวง ดอกนา | ||
- | + | เล่ห์มะลิมาลัยพวง เพื่อนเคล้า | |
จรุงรสกระแจะจวง จงจิตต์ อวยพี่ | จรุงรสกระแจะจวง จงจิตต์ อวยพี่ | ||
วัดใช่ดอกไม้เจ้า จากไห้หาหอม ฯ | วัดใช่ดอกไม้เจ้า จากไห้หาหอม ฯ | ||
แถว 282: | แถว 285: | ||
<sup>๔๐</sup> | <sup>๔๐</sup> | ||
๏ บางขมิ้นคิดขมิ้นเช่น ฉาบโฉม แม่นา | ๏ บางขมิ้นคิดขมิ้นเช่น ฉาบโฉม แม่นา | ||
- | + | ผิวพ่างสุพรรณโซม แทรกเนื้อ | |
- | + | เจียรเจ็บจระเทินโทม นัสเปลี่ยว อกเอย | |
โศกแม่ขาดขมิ้นเกื้อ เก็บเมี้ยนหมองผิว ฯ | โศกแม่ขาดขมิ้นเกื้อ เก็บเมี้ยนหมองผิว ฯ | ||
แถว 305: | แถว 308: | ||
จากนุชดาหาเห เห็จฟ้า | จากนุชดาหาเห เห็จฟ้า | ||
สองร้างเรื่องบุรเพ เพียรพบ กันแฮ | สองร้างเรื่องบุรเพ เพียรพบ กันแฮ | ||
- | + | โอ้พี่เออรช้า ชิดชู้ปางใด ฯ | |
แถว 312: | แถว 315: | ||
ไกรตระเวนเรือจร จอดค้น | ไกรตระเวนเรือจร จอดค้น | ||
ขุนเอยช่วยระไวสมร เสมอชีพ กูนา | ขุนเอยช่วยระไวสมร เสมอชีพ กูนา | ||
- | + | กูนิราศนุชพ้น พึ่งน้อยวานระวัง ฯ | |
แถว 319: | แถว 322: | ||
ใดสักสิ่งสมนาม หนึ่งชี้ | ใดสักสิ่งสมนาม หนึ่งชี้ | ||
สมศรีสุมาลย์งาม งามแง่ กูเอย | สมศรีสุมาลย์งาม งามแง่ กูเอย | ||
- | ยอชอบยอยกลี้ | + | ยอชอบยอยกลี้ ลาศฟ้าดินฤๅ ฯ |
<sup>๔๖</sup> | <sup>๔๖</sup> | ||
- | ๏ | + | ๏ ถั่นถึงที่สถิตไท้ ธมเห ศักข์นา |
นามเทพผะแดงเด ชะก้อง | นามเทพผะแดงเด ชะก้อง | ||
ข้อยน้อนนิราเอ อรนุช นาพ่อ | ข้อยน้อนนิราเอ อรนุช นาพ่อ | ||
แถว 330: | แถว 333: | ||
<sup>๔๗</sup> | <sup>๔๗</sup> | ||
- | ๏ | + | ๏ พระขนงนึกนาฏน้อง ขนงงาม |
ทันก่งกุทัณฑ์ราม ราชน้าว | ทันก่งกุทัณฑ์ราม ราชน้าว | ||
กันตูรตระลึงกาม กมเลศ | กันตูรตระลึงกาม กมเลศ | ||
แถว 361: | แถว 364: | ||
คิดปทุมพธูดวง เด่นตั้ง | คิดปทุมพธูดวง เด่นตั้ง | ||
ในฐานทิพย์สระทรวง กุสุเมศ แม่เอย | ในฐานทิพย์สระทรวง กุสุเมศ แม่เอย | ||
- | + | บางดั่งบางสะไบกั้ง กีดกั้นตาเรียม ฯ | |
<sup>๕๒</sup> | <sup>๕๒</sup> | ||
๏ คิดเคยแนบขนิษฐ์น้อย นอนเพลา พี่เอย | ๏ คิดเคยแนบขนิษฐ์น้อย นอนเพลา พี่เอย | ||
- | + | หัตถ์พี่โอบอรเยาว์ หยิกห้าม | |
เยื้อนยิ้มประยวนเพรา พลางเงื่อน งามแม่ | เยื้อนยิ้มประยวนเพรา พลางเงื่อน งามแม่ | ||
- | เห็นแต่รอยเล็บว้าม | + | เห็นแต่รอยเล็บว้าม วาบไส้เสียวสมร ฯ |
แถว 379: | แถว 382: | ||
<sup>๕๔</sup> | <sup>๕๔</sup> | ||
- | ๏ บางนานานิเทศคุ้ง | + | ๏ บางนานานิเทศคุ้ง เขตคาม |
- | + | สูงสดส่งรวงทราม สุกค้อม | |
ชุมคนแขกลงหลาม ลานทุ่ง นาแฮ | ชุมคนแขกลงหลาม ลานทุ่ง นาแฮ | ||
ตรวจแต่หน้าแขกพร้อม พลัดหน้านางเดียว ฯ | ตรวจแต่หน้าแขกพร้อม พลัดหน้านางเดียว ฯ | ||
แถว 395: | แถว 398: | ||
๏ สำโรงยลแยบแม้น เมินเหนียม ใจนา | ๏ สำโรงยลแยบแม้น เมินเหนียม ใจนา | ||
ผักกระแหน่แนวเทียม เทียบคล้าย | ผักกระแหน่แนวเทียม เทียบคล้าย | ||
- | + | ชื่อโรงเล่ห์โรงเรียม ลงร่วม โรงแม่ | |
- | + | จากแม่เมิลไม้ละม้าย มุ่งไม้สำโรง ฯ | |
แถว 426: | แถว 429: | ||
ค้อนแม่ข่วนเรียมริ้ว อุ่ยโอ้ทับนาง ฯ | ค้อนแม่ข่วนเรียมริ้ว อุ่ยโอ้ทับนาง ฯ | ||
</tpoem> | </tpoem> | ||
+ | |||
==== ==== | ==== ==== | ||
<tpoem> | <tpoem> |
การปรับปรุง เมื่อ 09:25, 8 ธันวาคม 2552
เนื้อหา |
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ พระนิพนธ์: พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทินกร กรมหลวงภูวเนตรนรินทรฤทธิ์
บทประพันธ์
๑ | |||
๏ อยุธยายศแผ่พ้น | พันแสง | ||
เรืองรัตน์รสธรรมแจง | แจกหล้า | ||
สุทัศน์เทพถ่ายแผลง | ผลัดโลก ลงฤๅ | ||
ทั่วทวีปเวียงใต้ฟ้า | ควบร้อยฤๅเทียม ฯ | ||
๒ | |||
๏ สมภารสมโพธิเจ้า | จักรพาฬ | ||
สมบัติสมบูรณ์ปาน | ปิ่นฟ้า | ||
พระฤทธิ์พระรามผลาญ | แผลงราพณ์ เพียงพ่อ | ||
พระเดชพระดัดหล้า | โลกล้ำฦๅแสยง ฯ | ||
๓ | |||
๏ แจ่มบุญบพิตรไท้ | เทียมสูริย์ | ||
บุญเพียบบุรพพูน | เพิ่มล้ำ | ||
ปรางค์รัตน์รุจิเรขปูน | ราชปะ- นาทนา | ||
โตรกตระหง่านเงื้อมค้ำ | แข่งต้านโตกไถง ฯ | ||
๔ | |||
๏ พลพฤนท์พิริย์เชี่ยวก้อง | การณรงค์ | ||
อัศวรถนาวายง | ยิ่งอ้าง | ||
สารเศวตสวัสดิมง | คลคู่ เมืองนา | ||
ปราบศึกใต้หล้ามล้าง | ล่มล้มทุกแดน ฯ | ||
๕ | |||
๏ แถลงยามพิโยคแก้ว | กำศรวญ | ||
โซมโศกสุชลครวญ | คร่ำแก้ม | ||
สองสะอึกสอื้นอวร | อัดอก อยู่นา | ||
ต่างจักออกโอษฐ์แย้ม | ยิ่งอั้นอาดูร ฯ | ||
๖ | |||
๏ ฝืนอกออกโอษฐ์โอ้ | อรเดียว พี่เอย | ||
กรโอบแอบองค์เพรียว | พร่ำไห้ | ||
ห่อนวางวลิภาคเกลียว | กลมสวาท | ||
ฤๅจักเว้นสวาทไว้ | ว่างร้างแรมเวร ฯ | ||
๗ | |||
๏ อรเดียวดินฟ้าชื่น | โฉมหอม แม่เอย | ||
แม้ว่าขุนเขาจอม | จดใกล้ | ||
เจาะเมรุแมกนุชถนอม | ในศิข- รินท์นา | ||
เขาไป่ย่อยอดให้ | แห่งน้องเนาหน ฯ | ||
๘ | |||
๏ เจาะจอมเมรุแมกน้อง | นงพาล เล่านา | ||
กริ่งตรึกไตรเนตรชาญ | เชี่ยวรู้ | ||
เอาศรีแทรกบาดาล | ดลซ่อน ไว้แม่ | ||
เกรงพิษภุชคินท์ผู้ | พ่นพ้องพานโฉม ฯ | ||
๙ | |||
๏ โฉมนุชเนาสะดวกได้ | แดนดล ใดนา | ||
โสฬสกมลาสน์หน | หกฟ้า | ||
จักรพาฬพนัสจน | จบทวีป ไว้แม่ | ||
จตุรพักตร์พิทยถ้า | เทพกล้ำกลายโฉม ฯ | ||
๑๐ | |||
๏ นึกหนึ่งรัตนเนตรน้อง | เนาเรือน แลนา | ||
อยู่อื่นอยู่ห่อนเหมือน | อยู่ห้อง | ||
ผิว์ไข้เผ่าพงศ์เยือน | ญาติเยี่ยม แลนา | ||
บุญธิราชร่มป้อง | ปกคุ้มภัยพาล ฯ | ||
๑๑ | |||
๏ ศัลย์เสียงสองมี่ห้อง | กระหึม โหยนา | ||
พ่างพิลึกเผลียงครึม | คร่ำน้ำ | ||
พักตร์อาบอัสสุซึม | ซกเนตร นองเอย | ||
ห่อนไป่เหือดโศกก้ำ | กึ่งน้อยนาที ฯ | ||
๑๒ | |||
๏ ศรีศรีสิทธิฤกษ์แผ้ว | ภุมวาร | ||
มารุตคล่องคลองฆาน | คู่พร้อม | ||
ลาเขตคฤหาสถาน | สถิตย์อาสน์ เรือเอย | ||
เมือบหมู่พลพายน้อม | เหนี่ยวน้ำเรือปลิว ฯ | ||
๑๓ | |||
๏ หลัดหลัดเหลียวลับละห้อย | หวนหิว ใจเอย | ||
เรือชื่อทิวลมลิว | แล่นน้ำ | ||
อกพี่วาบไหวหวิว | วางสวาท มาแม่ | ||
แดจักเด็ดวิ่นว้ำ | หวาดหน้าคะนึงหลัง ฯ | ||
๑๔ | |||
๏ พระฉนวนโสภิตเพี้ยง | พิชยันต์ | ||
เทววัฒกีสรร | เสกล้ำ | ||
นึกฤๅรัตนเนตรผัน | ผาดช่อง ฉนวนฤๅ | ||
พิศไป่พานพักตร์น้ำ | เนตรกลั้นเต็มกลืน ฯ | ||
๑๕ | |||
๏ ยลป้อมจักรเพชรท้าย | ธานินทร์ | ||
จักรพ่างจักรวัชรินทร์ | ร่อนฟ้า | ||
รอนไพจิตราลิน | ลาศละ เมรุแฮ | ||
จักราชรอนเรียมร้า | ราศร้างแรมสมร ฯ | ||
๑๖ | |||
๏ บพิตรพิมุขอ้าง | อาราม ราชเอย | ||
มุขโบสถ์พิบูลย์จาม | แจ่มพร้อย | ||
ถวลมุขยุพโยพยาม | หยัดเยี่ยม แกลเอย | ||
เปล่งดั่งจันทร์จักย้อย | หยดห้องหาวโพยม ฯ | ||
๑๗ | |||
๏ สามปลื้มปลื้มจิตเปลื้อง | ปลิดไกล มาแม่ | ||
ปลื้มกลับเปลี่ยนเปลี่ยวใจ | จากเจ้า | ||
ปลื้มสามสิ่งสามไฉน | ศักดิ์หนึ่ง น้อยรา | ||
สองปลีกเปล่าทรวงเศร้า | สิ่งปลื้มฤๅมี ฯ | ||
๑๘ | |||
๏ สามเพ็งเพ็ญพักตร์แผ้ว | ผิวขวัญ แม่เอย | ||
เพ็ญพักตร์พิบูลย์จันทร์ | แจ่มฟ้า | ||
สามภพพี่เล็งสรร | แสนพักตร์ ก็ดี | ||
พิศบ่เพ็ญบูรณ์หน้า | หนึ่งหน้านางเดียว ฯ | ||
๑๙ | |||
๏ สามเพ็งเพ็ญพักตร์น้อง | นวลผจง | ||
เพ็งยิ่งเพ็ญจันทร์วง | วาดแต้ม | ||
โอ้ศรีสวัสดิทรง | สรรพลักษณ์ กูเอย | ||
เพ็ญพักตร์พิมลแย้ม | ยั่วยิ้มยวนใจ ฯ | ||
๒๐ | |||
๏ วัดทองทองปลั่งเบื้อง | บันบน โบสถ์เอย | ||
พร่างพร่างพรายตายล | ยาบฟ้า | ||
เทศทองเล่ห์ทองระคน | คันธรส รังค์แม่ | ||
หวนว่าอรอ่องหน้า | นุชเต้าตามเรียม ฯ | ||
๒๑ | |||
๏ อรเอยย่าโอษฐ์อ้อน | อาดูร นักแม่ | ||
ไข้จักไข้ใจพูน | เพิ่มเศร้า | ||
ดับการกำสรดสูญ | โศกเสื่อม บ้างรา | ||
ขวัญอ่อนขวัญอยู่เย้า | อย่าไข้ใจตรอม ฯ | ||
๒๒ | |||
๏ เจิมใจแจ่มพักตร์แผ้ว | พิมพ์แข | ||
ผิว์พี่ผ่าทรวงแบ | แบะได้ | ||
เอาอรแอบดวงดวงแด | เดียวร่วม ใจเอย | ||
สุดจะแหวกทรวงไซ้ | แทรกน้องในแด ฯ | ||
๒๓ | |||
๏ ไตรตรึงส์ตรีเทพแสร้ง | สรรสมร มาฤๅ | ||
เบญจลักษณ์วิไลอร | โอ่หล้า | ||
เสียงกลกรวิกวอน | หวานจับ ใจเอย | ||
จากแม่ส่ำสายฟ้า | ฟาดซ้้ำแสนหน ฯ | ||
๒๔ | |||
๏ เรียมมาบำราศสร้อย | ศรีสงวน กูนา | ||
ลุถิ่นบางรักครวญ | ครุ่นน้อง | ||
รักเรียมรักยุพยวร | ยวนยั่ว รักเอย | ||
บางรักฤๅร้างห้อง | ห่างแก้วกูไกล ฯ | ||
๒๕ | |||
๏ ถั่นถึงเขตคุ้งคอก | ขังควาย | ||
ใดไป่ยลคอกราย | รอบล้อม | ||
อกเรียมดอกรักสาย | สวาทแม่ กูเอย | ||
ไยอยู่ขังคุ้มห้อม | แห่งน้องเนาสถาน ฯ | ||
๒๖ | |||
๏ คอกควายแควเขตคุ้ง | ใครขนาน นามนา | ||
ไยบ่ขังควายปาน | ปากพร้อง | ||
โอ้อนุชเนาสถาน | สถิตเย่า | ||
ใจพี่ล้อมคอกน้อง | แน่นคุ้มขังสมร ฯ | ||
๒๗ | |||
๏ จากมากระเหม่นไส้ | เสียวสมร | ||
ขัดคั่งฆานปราณจร | เจ็บแคล้ว | ||
จำใจจากเจียรอร | อัดอก อยู่แม่ | ||
ตายจักตายร้อยแล้ว | เล่ห์ดิ้นเด็ดแด ฯ | ||
๒๘ | |||
๏ อาวาสเศวตฉัตรเบื้อง | โบสถ์สูง โสดเอย | ||
เพียงพิมานอมรฝูง | ฝ่ายฟ้า | ||
เฉลิมเศียรสัตวจูง | ใจโลก แลพ่อ | ||
วัดจุ่งแจ้งจากข้า | ช่วยกั้งเกศสมร ฯ | ||
๒๙ | |||
๏ ลำพูพุ่มชชัฏเชื้อ | ชายแหลม หลากนา | ||
ใดประดับดับเดือนแรม | เร่งพร้อย | ||
หึงเห็นหิ่งห้อยแวม | หวาดหวาบ อกเอย | ||
คิดพ่างพวงเพชรห้อย | ห่วงห้วงกรรณนาง ฯ | ||
๓๐ | |||
๏ ลำพูหิ่งห้อยพร่าง | พราวพราย | ||
ถวิลว่าแหวนวัชรินทรราย | รอบก้อย | ||
จรจากพี่คะนึงหมาย | หมายมุ่ง มาแม่ | ||
เห็นแต่หิ่งห้อยย้อย | ยาบไม้เหมือนแหวน ฯ | ||
๓๑ | |||
๏ วาววาวหิ่งห้อยโบก | บินบน | ||
พราวพร่างลำภูยล | ยิ่งแก้ว | ||
แสงส่องสว่างชล | ฉุนคิด คะนึงแม่ | ||
ฉุกว่าพวงเพชรแพร้ว | เพริศพร้อยพรายกรรณ ฯ | ||
๓๒ | |||
๏ วาบวาบสว่างฟ้า | เฟือนดาว | ||
แสงหิ่งห้อยแวมวาว | วาบไม้ | ||
ลำพูพุ่มพฤกษพราว | พรายเนตร เรียมเอย | ||
พิศพ่างเพชรพี่ให้ | ห่วงห้อยกรรณนาง ฯ | ||
๓๓ | |||
๏ คิดศรีเสาวภาคพร้อง | พจมาน แม่เอย | ||
สารสั่งสุดสงสาร | สั่งแก้ว | ||
ฤๅห่อนจากจรนาน | นับทุ่ม โมงแม่ | ||
วันหนึ่งเว้นสวาทแคล้ว | คลาดเพี้ยงพันวัน ฯ | ||
๓๔ | |||
๏ รวยรวยวายุเรื่อยริ้ว | รัญจวน ใจนา | ||
หวนกระหายหานวล | นึกน้อง | ||
รื่นรสพัสตราอวล | อรอบ อวยพี่ | ||
รอยแม่ห่มหุ้มป้อง | ปกเต้าติดหอม ฯ | ||
๓๕ | |||
๏ ดาวคนองดาวฤกษ์นั้น | เนาคาม นี้ฤๅ | ||
ใดบ่เด่นดวงงาม | แจ่มฟ้า | ||
อ้านุชแน่งนงทราม | เสาวภาค พี่เอย | ||
โฉมแม่เด่นดินฟ้า | ผ่องพ้นพันดาว ฯ | ||
๓๖ | |||
๏ คอแหลมเล็งลับละห้อย | หวนโหย ใจเอย | ||
เจ็บอกจากอรโอย | โอษฐ์อ้อน | ||
คอแหลมล่วงแหลมโดย | ดูมืด แล้วแม่ | ||
แหลมเล่ห์เหล็กแหลมย้อน | ยอกต้องตนเรียม ฯ | ||
๓๗ | |||
๏ ลิ่วลิ่วล่วงลุคุ้ง | เขตบาง | ||
ชัดชื่อพร้องเพรงปาง | ปะแก้ว | ||
เฉกโฉมมณีนาง | นุชภพน์ พี่ฤๅ | ||
ฤๅไป่ปะแก้วแคล้ว | เคลือบล้อลวงตรอม ฯ | ||
๓๘ | |||
๏ ถึงวัดดอกไม้มุ่ง | หมายดวง ดอกนา | ||
เล่ห์มะลิมาลัยพวง | เพื่อนเคล้า | ||
จรุงรสกระแจะจวง | จงจิตต์ อวยพี่ | ||
วัดใช่ดอกไม้เจ้า | จากไห้หาหอม ฯ | ||
๓๙ | |||
๏ ถึงวัดดอกไม้มุ่ง | หมายมอง หานา | ||
เคยแม่เด็ดดวงกรอง | กรีดก้อย | ||
ปรุงประสุคนธ์ลออง | อวลอบ อวยพี่ | ||
คิดดอกไม้แม่ร้อย | เรียบให้เรียมชม ฯ | ||
๔๐ | |||
๏ บางขมิ้นคิดขมิ้นเช่น | ฉาบโฉม แม่นา | ||
ผิวพ่างสุพรรณโซม | แทรกเนื้อ | ||
เจียรเจ็บจระเทินโทม | นัสเปลี่ยว อกเอย | ||
โศกแม่ขาดขมิ้นเกื้อ | เก็บเมี้ยนหมองผิว ฯ | ||
๔๑ | |||
๏ นกขมิ้นมองหลากล้ำ | เหลืองเอง | ||
โฉมแม่เทียมทองละเลง | เลี่ยนไล้ | ||
คลิงโคลงเกาะกิ่งเขลง | คลอคู่ | ||
ดังพี่คลอเคล้นไคล้ | คู่เคล้าคลึงเคลีย ฯ | ||
๔๒ | |||
๏ ปากลัดระลึกเพี้ยน | พิศวง | ||
หวาดว่าลัดหลังหลง | แหล่งบ้าน | ||
ลัดกลับลัดล่องลง | เลยห่าง อรเอย | ||
เจ็บกระอุอกผล้าน | พลุ่งเพี้ยงเพลิงเผา ฯ | ||
๔๓ | |||
๏ ปางหน่อนัคเรศแก้ว | กุเร ปันเอย | ||
จากนุชดาหาเห | เห็จฟ้า | ||
สองร้างเรื่องบุรเพ | เพียรพบ กันแฮ | ||
โอ้พี่เออรช้า | ชิดชู้ปางใด ฯ | ||
๔๔ | |||
๏ มาดลด่านด้าวเขื่อน | ขันธ์ขนอน แลนา | ||
ไกรตระเวนเรือจร | จอดค้น | ||
ขุนเอยช่วยระไวสมร | เสมอชีพ กูนา | ||
กูนิราศนุชพ้น | พึ่งน้อยวานระวัง ฯ | ||
๔๕ | |||
๏ บางยอยอยกอ้าง | ออกคาม นี้ฤๅ | ||
ใดสักสิ่งสมนาม | หนึ่งชี้ | ||
สมศรีสุมาลย์งาม | งามแง่ กูเอย | ||
ยอชอบยอยกลี้ | ลาศฟ้าดินฤๅ ฯ | ||
๔๖ | |||
๏ ถั่นถึงที่สถิตไท้ | ธมเห ศักข์นา | ||
นามเทพผะแดงเด | ชะก้อง | ||
ข้อยน้อนนิราเอ | อรนุช นาพ่อ | ||
สรวมสุรารักษ์ป้อง | ปกแก้วกันภัย ฯ | ||
๔๗ | |||
๏ พระขนงนึกนาฏน้อง | ขนงงาม | ||
ทันก่งกุทัณฑ์ราม | ราชน้าว | ||
กันตูรตระลึงกาม | กมเลศ | ||
ขนงแม่ลบขนงด้าว | เด่นพื้นภูวดล ฯ | ||
๔๘ | |||
๏ รื่นรื่นรวยรสเร้า | เรณู มาลย์เอย | ||
ถวิลกลิ่นอรพธู | พี่เย้า | ||
เฉื่อยเฉื่อยพระพายชู | ชวนคิด คนึงแม่ | ||
ฤๅว่ากลิ่นอรเต้า | ไต่ฟ้ามาตาม ฯ | ||
๔๙ | |||
๏ ดึกเดือนจะดับคล้อย | คลอดาว | ||
ยามวิโยคนุชหนาว | เหน็บเนื้อ | ||
เหมันต์หมอกมัวพราว | พรำพร่ำ ลงแฮ | ||
เคยพี่กอดอรเกื้อ | กกเคล้าคลายเย็น ฯ | ||
๕๐ | |||
๏ บางงัวงัวอุศุภล้ำ | ลอยสวรรค์ ลงฤๅ | ||
พาหนะมเหศรอัน | เอกหล้า | ||
เชิญทรงอุศุภผัน | พานุช มาพ่อ | ||
พระช่วยควบสองข้า | คู่คุ้งวันวาย ฯ | ||
๕๑ | |||
๏ บางกะบัวบัวอื่นอ้าง | แอบลวง แล้วแฮ | ||
คิดปทุมพธูดวง | เด่นตั้ง | ||
ในฐานทิพย์สระทรวง | กุสุเมศ แม่เอย | ||
บางดั่งบางสะไบกั้ง | กีดกั้นตาเรียม ฯ | ||
๕๒ | |||
๏ คิดเคยแนบขนิษฐ์น้อย | นอนเพลา พี่เอย | ||
หัตถ์พี่โอบอรเยาว์ | หยิกห้าม | ||
เยื้อนยิ้มประยวนเพรา | พลางเงื่อน งามแม่ | ||
เห็นแต่รอยเล็บว้าม | วาบไส้เสียวสมร ฯ | ||
๕๓ | |||
๏ บางนานาเนื่องเข้า | เขียวสลอน | ||
โภชนสุกอรชร | เชิดต้น | ||
ถวิลโฉมแม่เคยจร | จวบสารท | ||
เกี่ยวกอบยาคูข้น | คู่น้อมถวายสงฆ์ | ||
๕๔ | |||
๏ บางนานานิเทศคุ้ง | เขตคาม | ||
สูงสดส่งรวงทราม | สุกค้อม | ||
ชุมคนแขกลงหลาม | ลานทุ่ง นาแฮ | ||
ตรวจแต่หน้าแขกพร้อม | พลัดหน้านางเดียว ฯ | ||
๕๕ | |||
๏ สำโรงเรือลุเลี้ยว | ระลึกขวัญ เนตรเอย | ||
โรงเล่ห์หลงโรงกัน | เกี่ยวก้อย | ||
สองร่วมร่วมสินสรรพ์ | สมรส ระคนนา | ||
อยู่ไป่ยืนเยียวคล้อย | คลาดห้องหอโรง ฯ | ||
๕๖ | |||
๏ สำโรงยลแยบแม้น | เมินเหนียม ใจนา | ||
ผักกระแหน่แนวเทียม | เทียบคล้าย | ||
ชื่อโรงเล่ห์โรงเรียม | ลงร่วม โรงแม่ | ||
จากแม่เมิลไม้ละม้าย | มุ่งไม้สำโรง ฯ | ||
๕๗ | |||
๏ สามสิบสองโคกเบื้อง | เบาราณ มานา | ||
ยลไป่เป็นเรือนชาน | ชัฎไม้ | ||
คิดโคกคฤหาดาล | แดสวาท แม่เอย | ||
สนุกนิแผ้วเพียงไล้ | แหล่งน้อยนางสงวน ฯ | ||
๕๘ | |||
๏ สามสิบสองโคกล้วน | แลดิน ดอกฤๅ | ||
คำว่าโคกควรยิน | ย่านบ้าน | ||
จรจากพี่จำถวิล | หวาดคิด คนึงแม่ | ||
คิดพี่คิดโคกสอ้าน | อกโอ้อายใจ ฯ | ||
๕๙ | |||
๏ เทียวทางทุกข์เนตรน้ำ | นางคลอ ตานา | ||
ดลถนัดตะเคียนตอ | ตัดตั้ง | ||
ตัดสวาทโศกพูนพอ | เพียบอก อกเอย | ||
แดจักเด็ดดั่งบั้ง | บั้นต้นตอตะเคียน ฯ | ||
๖๐ | |||
๏ ทับนางนิเทศบ้าน | บอกจริง ใจนา | ||
คิดพี่ทับอรอิง | อ่อนพลิ้ว | ||
เดาะพวงผะผ่าวผิว | พานปรัศว์ พี่เอย | ||
ค้อนแม่ข่วนเรียมริ้ว | อุ่ยโอ้ทับนาง ฯ | ||
๖๑ | |||
๏ ทับนางนึกผทับน้อง | นางนอน | ||
อกพี่ทับปิโยทร | แท่งเกื้อ | ||
พุ่มทิพย์ยอดยันยอน | ยวนอก อกเอย | ||
มาพิโยคยุพเนื้อ | เน่งถ้าทับนาง ฯ | ||
๖๒ | |||
๏ ทับลานเล่ห์ทัพมล้าง | ลาวเวียง นี้นา | ||
ตรีพยุห์พลพฤนท์เพรียง | พรั่งพร้อม | ||
พาหิรริปูเกรียง | ไกรสิทธิ์ ก็ดี | ||
ไป่เท่าศึกเสน่ห์น้อม | หนักน้ำใจเรียม ฯ | ||
๖๓ | |||
๏ อ้าอรเจิมจิตต์หล้า | เล็งฉงน | ||
ฤๅอัปสรสวรรค์บน | แบ่งหน้า | ||
เทวพิศวกรรมกล | กอปรูป มาฤๅ | ||
ตูรตระเดียมแดเร้า | เร่งเร้ารนเห็น ฯ | ||
๖๔ | |||
๏ ลิ่วลิ่วลุล่วงบ้าน | บางพลี | ||
ศาลเทพสิทธิศักดิ์มี | มดท้าว | ||
สรวมไท้เทพอารี | อาราธน์ ราพ่อ | ||
ตบัดพลีบวงจ้าว | จุ่งคุ้มภัยสมร ฯ | ||
๖๕ | |||
๏ ลุเศียรจระเข้เขต | คามกาล ก่อนนา | ||
เกรียกเกียรติไกรทองชาญ | เชี่ยวแกล้ว | ||
ตัดเศียรจรเข้ขนาน | นามสืบ ไว้รา | ||
ตัดดั่งตัดสวาทแคล้ว | คลาดร้างแรมสมร ฯ | ||
๖๖ | |||
๏ หอมสินศีลแม่พร้อม | เพรงปาง มาฤๅ | ||
ศีลสิทธิอักษฎางค์ | เดชค้ำ | ||
รังรูปศิริโสภางค์ | เพ็ญลักษณ์ เลิศแฮ | ||
หอมรูปหอมรสล้ำ | ล่วงบ้านหอมสิน ฯ | ||
๖๗ | |||
๏ ปากตะครองครวญคิดครั้ง | คราวสม แม่เอย | ||
ครองพี่ครองนุชชม | ชื่นช้อย | ||
โททาบอุทรกลม | เกลียวสวาท | ||
เยียวพิโยคยุพคล้อย | คลาดแคล้วใครครอง ฯ | ||
๖๘ | |||
๏ บ้านพร้าวดลพร้าวเมี่ยง | ยุพมาลย์ แม่เอย | ||
เมี่ยงแม่ปรุงประจงนาน | จัดตั้ง | ||
อรรังรสหัตถ์ปาน | ปนทิพ รจนา | ||
พบชื่อพร้าวนึกครั้ง | เมี่ยงน้องนางปรุง ฯ | ||
๖๙ | |||
๏ รอนพรรภาณุมาศเศร้า | เสื่อมแสง | ||
บังบ่าเมรุลับแลง | โลกคลุ้ม | ||
มัวทวีทุกข์ทวีแรง | เรียมลับ มาแม่ | ||
เศร้าพี่เศร้าทรวงกลุ้ม | กลัดอั้นอวลสมร ฯ | ||
๗๐ | |||
๏ คิดยามเยาวยั่วเย้า | ยวนทรวง พี่เอย | ||
ผทับอาศน์แอบองค์ควง | ควบเคล้า | ||
กรโอบกระพัดพวง | ผทุมาศ แม่เอย | ||
เบิกสะไบบงเต้า | เต่งต้องตาเรียม ฯ | ||
๗๑ | |||
๏ ยามเย็นสุริเยศคล้อย | คลอเขา | ||
ขุนสิเนรุงงำเงา | แง่เงื้อม | ||
นึกนาฎแน่งนุชเยาว์ | เย็นเยี่ยม แกลแม่ | ||
คิดแม่งามกรเอื้อม | อ่อนชี้ชมดวง ฯ | ||
๗๒ | |||
๏ บางผึ้งผึ้งพวกมิ้ม | ฤๅหลวง เล่านา | ||
เมิลไป่พานผึ้งรวง | เร่งเศร้า | ||
หวั่นแดเด็ดสวาททรวง | เดียวบุษบ์ มาลย์แม่ | ||
หวาดว่าผึ้งผ่ายเคล้า | ดอกแก้วกูสงวน ฯ | ||
๗๓ | |||
๏ ลุถึงถิ่นท่าสอ้าน | ออกนาม | ||
ท่ารดุกอกกะหนาม | กะหนากกล้ำ | ||
ค่อนค่อนคิดคนึงยาม | สรงสระ แม่นา | ||
ท่าสอาดอรเลี่ยนล้ำ | เล่ห์แผ้วพูนทอง ฯ | ||
๗๔ | |||
๏ คนึงยามยุพโยพเนื้อ | นวลผิว พี่เอย | ||
ผ่องพ่างเพ็ญจันทร์ลิว | ล่องฟ้า | ||
โศกสมรมิ่งขวัญปลิว | ปลิดสวาท มาแม่ | ||
เมิลพระจันทร์ใช่หน้า | นุชเมื้อมวลจันทร์ ฯ | ||
๗๕ | |||
๏ มาลุล่วงเข้าเขตต์ | เขาดิน | ||
เขาหลากแลหาหิน | ห่างก้อน | ||
ห่างพักตร์ยุพยุพิน | เพียบหนัก อกเอย | ||
หนักเล่ห์โขดเขาซ้อน | สอบซ้อนแสนเขา ฯ | ||
๗๖ | |||
๏ ทุ่งโพโพเทพอุ้ม | เอาภู- ธรฤๅ | ||
ขุนโฆษควบพินธู | ท่านเคล้า | ||
พระเอยอุปการชู | เชิญช่วย ราพ่อ | ||
มาพ่อพาดูเต้า | ตั่งน้อมเนาถนอม ฯ | ||
๗๗ | |||
๏ นกเขาเคียงคาบป้อน | ปากผสม | ||
คลอคู่คูคารม | เรียกร้อง | ||
คู่นกคิดนุชคม | เคียงคู่ เรียมเอย | ||
โอษฐ์พี่จืดอรจ้อง | จักป้อนคำสลา ฯ | ||
๗๘ | |||
๏ แอ่นเคล้าเคล้าคู่เคล้า | คลอเคลีย | ||
ผู้ไต่เต้นตามเมีย | แมกไม้ | ||
คูเดียวเด็ดสวาทเสีย | สายสวาท พี่เอย | ||
นกบ่ไร้เรียมไร้ | คู่ร้างแรมโรย ฯ | ||
๗๙ | |||
๏ เรือดลสามภูดาษด้าว | แดนคาม | ||
แสดงโศกภูดาษสาม | สดับถ้อย | ||
จดระบบระบิลความ | ทุกข์เทวษ เรียมรา | ||
วานช่วยสื่อสารสร้อย | โศกน้องนางฟัง ฯ | ||
๘๐ | |||
๏ ยามเย็นเย็นยะเยียบเศร้า | ทรวงซึม | ||
หม้าโขมดผีพงพึม | ผิ่วก้อง | ||
นางพฤกษเพรียกไพรครึม | ครางคร่ำ ครวญนา | ||
เรียมก็เครงครวญร้อง | ร่ำไห้โหยสมร ฯ | ||
๘๑ | |||
๏ นางยูงยะยั่วผู้ | ผกหาง | ||
ผู้กระพือแพนการ | ก่งฟ้อน | ||
มยุเรศมยุรนาง | นกชื่น ชมแฮ | ||
โศกแต่ทรวงเรียมร้อน | ร่ำโอ้อายยูง ฯ | ||
๘๒ | |||
๏ ดูดวงใดบ่คล้อย | คลาคลอ โลกเอย | ||
สั่งโลกเลื่อนรถรอ | เรี่ยฟ้า | ||
ดุจเรียมร่ำครือครอ | ครวญเคร่า สั่งแม่ | ||
หน้าแม่เรียงรองหน้า | เรี่ยน้ำตาตรอม ฯ | ||
๘๓ | |||
๏ ส่ำส่ำสาโรชเร้า | รำเพย | ||
เฉื่อยเฉื่อยวายุชายเชย | ชื่นช้อย | ||
คิดคิดรสฆานเคย | คนธกลิ่น กลาแม่ | ||
หลัดหลัดลับแม่คล้อย | คลาดคลุ้มแดดาล ฯ | ||
๘๔ | |||
๏ โฉมจันทร์เจียรจากข้าง | คาวี ก็ดี | ||
กุศราชนางประภาวดีหนี | หน่ายเคล้า | ||
รามราชบำราศสี- | ดานาฎ ก็ดี | ||
สามโศกผิว์ควบเข้า | ค่อนเสี้ยวโศกเรียม ฯ | ||
๘๕ | |||
๏ พยับพะโยมพยุย้อนโย้ | ยางโยน | ||
ตะแบกตะบกตะเบาโอน | อ่อนเทิ้ม | ||
รอกแตไต่ตกโผน | ผกเผ่น | ||
แดพี่รัวริกเรื้ม | เร่าเร้ารัญจวน ฯ | ||
๘๖ | |||
๏ ใบพฤกษ์พลัดต้นอ่อน | หวอหวือ | ||
ลมระบุโบกโบยบือ | บั่นไม้ | ||
นกหกเห็จเหิรปรือ | ปรึบปีก ไปนา | ||
อกพี่ปั่นป่วนไล้ | โศกล้ำลมโบย ฯ | ||
๘๗ | |||
๏ พรรษมโซมหยาดย้อย | ยังคราว คราวนา | ||
ยางคาบคัคณานต์ขาว | ขาดน้ำ | ||
เรียมโศกสุชลพราว | พรำพร่ำ ลงแม่ | ||
เป็นไป่วายเทวษก้ำ | กึ่งเว้นวันตรอม ฯ | ||
๘๘ | |||
๏ ฟ้าเครงครวญคร่ำครื้น | คระฮูม ฮูมนา | ||
เมฆหลั่งเมล็ดฟูม | ฟั่นน้ำ | ||
อกเรียมร่ำรันตูม | ตีอก โอยแม่ | ||
สายสุชลฉ่ำช้ำ | โศกรื้อแรงครวญ ฯ | ||
๘๙ | |||
๏ พรรษาธารถั่นท่อฟ้า | ฝอยทอง | ||
คิดโศกวสันต์สอง | เสียดเนื้อ | ||
ไกลอนุชอนาถสยอง | สยดเยือก อกเอย | ||
เย็นยิ่งลมไข้เรื้อ | เร่งเริ้มรัวสกนธ์ ฯ | ||
๙๐ | |||
๏ คัคณานต์บางคับยั้ง | หยาดฝน | ||
บึงบ่อบางตำบล | บกแห้ง | ||
จากมิตรมิ่งเสมอชนม์ | ชีพิต พี่เอย | ||
เป็นไป่วายเทวษแล้ง | หลั่งน้ำตาตรอม ฯ | ||
๙๑ | |||
๏ ยามดึกดุเหว่าซร้อง | เสียงประสาน | ||
แว่วแว่ววังเวงปาน | ปี่แก้ว | ||
ถวิลมิ่งวิมลมาลย์ | มาโนช เรียมเอย | ||
เสียงแม่จับใจแจ้ว | จากเจ้าเจ็บใจ ฯ | ||
๙๒ | |||
๏ การศัพท์ไก่แก้วแข่ง | ขันขาน | ||
โสตเสนาะสนั่นปาน | ปี่แก้ว | ||
ถวิลมิ่งวิมลมาลย์ | มาโนช เรียมเอย | ||
เสียงแม่จับใจแจ้ว | จากเจ้าเจ็บใจ ฯ | ||
๙๓ | |||
๏ แสงโสมส่องสว่างว้าง | วายเผลียง | ||
ดวงเคราะห์พฤหัสบดิ์เคียง | คู่ใกล้ | ||
นึกเนาคฤหาเรียง | รสร่วม เรียมแม่ | ||
หลงตระกองกรไล้ | ลูบค้างเขินกร ฯ | ||
๙๔ | |||
๏ ค่อนรุ่งค่อนอกเร้า | รัญจวน ใจนา | ||
นิทรห่างนิตยโหยหวน | ห่างแก้ว | ||
หระอืดกระโอยครวญ | ครางครุ่น ครวญแม่ | ||
เจ็บยิ่งเจ็บจากแคล้ว | คลาดน้องนอนเดียว ฯ | ||
๙๕ | |||
๏ เดือนดับระดับด้วย | ดวงดาว | ||
ดาวประกายพฤกษ์พราว | พร่างฟ้า | ||
เรื่อเรื่ออรุณขาว | เขตต์ขอบ โลกเอย | ||
คิดแม่ตื่นตั้งถ้า | ถาดน้ำสังข์สนาน ฯ | ||
๙๖ | |||
๏ รางรางรุจิเรกด้วย | ดวงสูริย์ | ||
แย้มเยี่ยมโพยมจรูญ | เรื่อเรื้อง | ||
ถนัดมุขแม่ไพบูลย์ | บงแม่น ใจนา | ||
ยามเมื่อแย้มม่านเยื้อง | เยี่ยมชะม้อยเรียมมอง ฯ | ||
๙๗ | |||
๏ รำไพผ่องภพแผ้ว | แผงสวรรค์ | ||
ร้อนโอฆสาครคัน | ขอดแล้ง | ||
อกเรียมบำราศขวัญ | ขวาเนตร กูเอย | ||
ร้อนกระอุอกแห้ง | หากร้อนฤๅเทียม ฯ | ||
๙๘ | |||
๏ บางตรูดนึกกรูดต้น | ตามกระถาง แถวนา | ||
ผลดกเพียงใดนาง | เหนี่ยวได้ | ||
ผ่าเสี้ยวสระเสยสราง | ศกแม่ นาแม่ | ||
บางกรูดดลกรูดไม้ | แม่ตั้งชานเฉลียง ฯ | ||
๙๙ | |||
๏ บางตรูดกรูดสระเส้น | ศกสมร แม่ฤๅ | ||
ผิวแทรกสุวคนธ์อร | อบฟุ้ง | ||
ต้นตรูดนึกใคร่ตอน | ตัดฝาก นุชนา | ||
ปลูกก็หลัวเรือกบุ้ง | บ่อนก้านกินใบ ฯ | ||
๑๐๐ | |||
๏ ลุถิ่นบางพระอ้าง | อกนาม พระนา | ||
พระบั่นบาปธรรมสาม | เสร็จแล้ว | ||
เรียมร่ำประกัติกาม | กำหนัด ในแม่ | ||
ของแห่งห้องราคแคล้ว | รวบร้อยรึงสกนธ์ ฯ | ||
๑๐๑ | |||
๏ บางปรงปรงไข่ขึ้น | ขอบเฉนียน นี้ฮา | ||
คิดแม่เก็บปรงเจียน | จุ่มแป้ง | ||
ทอดเทียบสิ่งสุปเพียญน์ | พูนภาช- นะเอย | ||
จัดประจงแต่งแสร้ง | เสพล้ำลืมกลืน ฯ | ||
๑๐๒ | |||
๏ โสธรอรเอกสร้อย | โสพิน พ่อฤๅ | ||
พาพธูพหลลิน- | ลาศผ้าย | ||
เรียมปราศประวัติถวิล | ไหวจิตต์ จอดแม่ | ||
เหลือกจักเกิดราพณ์ร้าย | เรื่องเพี้ยงโสพิน ฯ | ||
๑๐๓ | |||
๏ โสธรถิ่นชื่อบ้าน | บงฉงน ใจเอย | ||
ฤๅว่าโสพิดล | แด่นนี้ | ||
ลุกอนุชพระพหล | หวลนึก คนึงแม่ | ||
กูจากเกรงราพณ์ลี้ | ลอบเพี้ยงโสพิน ฯ | ||
๑๐๔ | |||
๏ สำปทวนทวนจิตต์รั้ง | รอคอย แม่เอย | ||
เรือล่องตามชลาลอย | แล่นลุ้ย | ||
ไป่ทันทอดเรือถอย | ทวนเท่า นุชนา | ||
หยับโยคพลยายพุ้ย | พี่จ้องใจทวน ฯ | ||
๑๐๕ | |||
๏ ถึงถิ่นสาวชะโงก | บอกนาม นี้แฮ | ||
ไยบ่ยลสาวงาม | ชะโงกหน้า | ||
ถวิลว่าเยี่ยมแกลตาม | เตือนสั่ง พี่เอย | ||
จากนุชจักชะโงกถ้า | ที่เย้าคอยเรียม ฯ | ||
๑๐๖ | |||
๏ ถับถึงสาวชะโงกอ้าง | อวดนาม นี้เอย | ||
ถวิลว่าสาวสวัสดิ์งาม | เงื่อนเจ้า | ||
คิดแม่เยี่ยมยลยาม | ยืนช่อง แกลนา | ||
จากแม่เยี่ยมเย้า | อยู่พ้นภายหลัง ฯ | ||
๑๐๗ | |||
๏ ยลคามสามร่มร้อน | ฤๅสม นามนา | ||
สาวบ่าวกรำแดดลม | หลากแล้ว | ||
โอ้อรแจ่มผิวผงม | สงวนแง่ งามเลย | ||
แดดไป่พานลมแผ้ว | ผ่องเนื้อนวลผิว ฯ | ||
๑๐๘ | |||
๏ ดลบุรินแปดริ้วร่ำ | แรมสาย สวาทนา | ||
เปลี่ยวจิตต์เปล่าใจหาย | เหี่ยวหิ้ว | ||
เรมียงหมู่แม่ค้าหลาย | ลับแม่ นะแม่ | ||
ใจจะขาดร้อยริ้ว | ระริกริ้วระบายลม ฯ | ||
๑๐๙ | |||
๏ ลับแหลมลุคุ้งย่าน | พญาพาย เรือเอย | ||
แลจรหลิ่งหลากทรายลาย | เล่ห์แก้ว | ||
แหล่งสระน่านสนุกสาย | เสน่ห์แม่ มารา | ||
เจ้าจักลงเรือแล้ว | เล่นคุ้งพญาพาย ฯ | ||
๑๑๐ | |||
๏ ผระจำรังระบุบ้าน | ระบมทรวง โศกเอย | ||
ครวญแม่เมิลสุริยดวง | ดับคล้อย | ||
คณะนกประจำรวง | รังร่วม คู่รา | ||
กูจากเจ็บใจละห้อย | ห่อนได้ประจำเรือน ฯ | ||
๑๑๑ | |||
๏ บางขนากขนากแก้ว | กกศร รามฤๅ | ||
แผลงแทตย์ถ้ำทรวงธร | ทบเท้า | ||
ขนากกกไขันถอน | ถอยเคลื่อน บ้างแม่ | ||
ศรโศกเสียบทรวงเร้า | ราคร้อยฤๅถอน ฯ | ||
๑๑๒ | |||
๏ ไทรมูลไทรเทพยเจ้า | จอมนิคม นี้ฤๅ | ||
เพลงพระพาสสองสม | สุขสร้อย | ||
เอาอนิรุทธผทม | ผทับอุ- ษานา | ||
เชิญช่วยอุ้มข้อยน้อย | แนบเนื้อนวลศรี ฯ | ||
๑๑๓ | |||
๏ โดยดลชนบทบ้าน | บางแตน | ||
หวาดว่ารังแตนแหวน | สวาทเจ้า | ||
ตัวแตนไต่ตอมแหน | หวงห่วง รังรา | ||
ตัวที่หวงห่วงเคล้า | คลาดห้องโหยสมร ฯ | ||
๑๑๔ | |||
๏ โยทกาแนวน้ำใหญ่ | แยกสาม แควนา | ||
ใจเตร่ตริสามตาม | แตกด้วย | ||
หนึ่งไปหนึ่งคืนคาม | เขตต์ควบ แม่เอย | ||
หนึ่งจะโจนน้ำม้วย | แม่น้ำโยทกา ฯ | ||
๑๑๕ | |||
๏ ชายพนัศแนวทุ่ง | ทางเกวียน | ||
พุ่มไผ่เช่นฉากเขียน | คั่นห้อง | ||
คิดอรแอบองค์ละเมียร | เมียงฉาก อยู่แฮ | ||
ฤๅแม่เมียงไม้ป้อง | ป่ากั้นกีดโฉม ฯ | ||
๑๑๖ | |||
๏ หวั่นหวั่นวาบจิตต์ละห้อย | หวนโหย | ||
เฉื่อยเฉื่อยชะนีโหวย | โหว่ยเจื้อย | ||
หวาดว่ายุพเดียวโดย | เดิรเรียก พี่รา | ||
ฟังเล่ห์เสียงนุชเรื้อย | เรียกร้องเรียมขาน ฯ | ||
๑๑๗ | |||
๏ รังสฤษดิ์นิราสสร้อย | สายสมร | ||
อนุชไท้ทินกร | ผกอบร้อย | ||
เพี้ยนพากย์เอกโทกลอน | ปราชญ์แต่ง เติมพ่อ | ||
เล่ห์สลาบนกน้อย | นุ่มเย้ายอนกรรณ ฯ | ||
เชิงอรรถ
ที่มา
ประชุมนิราศคำโคลง รวบรวมโดย พ. ณ. ประมวลมารค พิมพ์ครั้งแรก กันยายน ๒๕๑๓ แพร่พิทยา