จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ
พระนิพนธ์: สมเด็จกรมพระยาเดชาดิศร
บทประพันธ์
|
ร่าย
|
๏ ศรีศรีสวัสดิสวัสดิ พิพัฒน์พิพัฒน์ภักดิภักดิ ศักดิศักดิไชยไชย ไผทแท่นแผ่นกรุงโกรม โสม(สูรย์แสง)ส่องมาศ ดาษด้วยแก้วเก้าสิ่ง ยิ่งยลยิ่งนัคเรศ สบเกษตรกษาณฑ์ มานพระยศยนโยค เลี้ยงโลกทั่วถ่องธรรม์ ถวัลยราไชสูรย์ พิบูลย์ด้วยสมบัติ รัตนราชธานี บูรีรักเลิศหล้า ทุกประเทศถ้วนหน้า นอบเกล้าสดุดี ฯ
|
| | |
|
|
๑
|
๏ ศรีอยุธยายศแม้น | | เมืองราม
|
กษัยยุคเย็นเกษมสาม | | เกษตรแล้ว
|
ขุนหาญเหิ่มสงคราม | | หาญหัด อยู่แฮ
|
พลพ่างพานรแกล้ว | | กลั่นแกล้วเกลื่อนหาญ ฯ
|
|
|
๒
|
๏ สารเศิกสูงสล้างไหล่ | | เตรียบตรุย โตรดแฮ
|
หักค่ายหาญเข้าลุย | | ไล่ร้า
|
หมู่ม้ามล่นแลฉุย | | ฉิวเฉก ลมพ่อ
|
น้อยย่างย่อท้ายถ้า | | ถูกเต้นตีนซอย ฯ
|
|
|
๓
|
๏ กลอยส่ำรถเศิกไท้ | | เทียมดุรงค์ รวดแฮ
|
เกวียนแกว่งโยนยรรยง | | เยิ่นแร้ว
|
งามเงื่อนรถทรงองค์ | | อินทร์ขี่
|
ปราบพิภพอสูรแผ้ว | | แผ่นเบื้องบาดาล ฯ
|
|
|
๔
|
๏ พิมานครุฑที่นั่งแพร้ว | | ทองพราย
|
เฉกชำนินารายน์ | | ร่อนฟ้า
|
เรือรบไล่สลัดหลาย | | เหลืออ่าน
|
ปืนหล่อล้อใส่หน้า | | ท่อนท้ายรายแคม ฯ
|
|
|
๕
|
๏ พลแจวเจนเฉกน้ำ | | ชลจร
|
พลแม่นป่ายปืนยอน | | ยอกต้อง
|
พลรบรบเรวรอน | | รณบก เรือแฮ
|
กล่าวแต่ย่อพอพร้อง | | พร่ำรู้ฤๅถึง ฯ
|
|
|
๖
|
๏ สรวมแสดงบันทึกร้าง | | แรมอนงค์
|
เดชอดิศรทรง | | โศกพร้อง
|
บางปิ่นบวรวังมง | | คลพิพัฒน์ สถานนา
|
นายกยาตรพยูห์ซ้อง | | เสด็จล้างลาวเวียง ฯ
|
|
|
๗
|
๏ ทรงสรรแสวงเลือกเข้า | | กองโกรย
|
สารสั่งเรวเรียมโดย | | เสด็จไท้
|
หิวอ่อนออกโอษฐ์โอย | | อกแตก แล้วแม่
|
หวิวหวั่นวิญญาไหม้ | | มืดไหม้ใจเรียม ฯ
|
|
|
๘
|
๏ โอ้ดวงดรุณิศเนื้อ | | นวลอุไร
|
จักจากสายใจใจ | | สั่นริ้ว
|
สักคาบไป่เคยไกล | | เอวกล่อม กลึงแม่
|
บุญก่อกรรมใดพลิ้ว | | พลิกให้ทันเห็น ฯ
|
|
|
๙
|
๏ อรองค์อ้อนแอ้นซวด | | สมสูง ทรงแม่
|
เกศดั่งกำหางยูง | | เหยียดช้อย
|
ดวงเดาะเด่นดำตรูง | | ตรูเนตร กูเฮย
|
ควรพิโยคเยาวน้อย | | หนึ่งได้ฉันใด ฯ
|
|
|
๑๐
|
๏ หลัดหลัดซัดแม่แล้ | | ลาวัณย์ พี่เอย
|
ใครจะรับขวัญขวัญ | | เนตรข้า
|
ราชกิจแต่กายผัน | | จรจาก
|
ใจจะอยู่แนบหน้า | | หนุ่มหน้านวลแข ฯ
|
|
|
๑๑
|
๏ หายใจจุมพิตเฟ้น | | ฟอนปราง
|
พลางพี่ลูบปฤษฎางค์ | | ดับเศร้า
|
ลาเภพบูบาง | | บัวมาศ กูเอย
|
อย่าแม่อย่ากลิ้งเกล้า | | เกลือกดิ้นแดยัน ฯ
|
|
|
๑๒
|
๏ โฉมแม่จะแหวกฟ้า | | ฝากพิมาน แมนเฮย
|
น้อยเทพเลงไปลาน | | สวาทดิ้น
|
หวนคิดฝากชั้นญาน | | โสฬส เล่านา
|
พรหมก็ดีโดยสิ้น | | สิ่งเคล้ายังแคลง ฯ
|
|
|
๑๓
|
๏ จักฝากพื้นใต้ต่ำ | | เมรุมิด รอดฤๅ
|
กรองกริ่งไพรปราจิตร | | แอบเย้า
|
ฝากน้ำเกลือกนาคอิจ | | ฉาลอบ โฉมแม่
|
จนอกโอ้พี่เฝ้า | | ฝากน้ำตานาง ฯ
|
|
|
๑๔
|
๏ รำไพไกวรถเร้า | | รังษี ส่องแฮ
|
จวนจวบเพลาลี | | ลาดผ้าย
|
เสียสมรหมื่นเทวษทวี | | เวียนสั่ง
|
ฝืนจิตร์จำยูรย้าย | | ย่างยั้งหยุดถวิล ฯ
|
|
|
๑๕
|
๏ โรงธรรมธรรมาสน์สร้าง | | สงฆ์แสง ธรรมเฮย
|
จิตร์จงธรรมระแวง | | หวั่นเจ้า
|
โรงธรรมประทีปแสง | | เพลิงสว่าง
|
ถนัดดั่งเห็นหน้าเหน้า | | นั่งเฟี้ยมฟังธรรม ฯ
|
|
|
๑๖
|
๏ เสนาะเสียงสาวสั่งอื้อ | | ออกเรือ
|
อกพี่อาไลยเหลือ | | ละห้อย
|
เรือแล่นรี่เหลือเมือ | | มองใช่ มุขแม่
|
โหยพี่เห็นน้ำพร้อย | | เนตร์พร้อยพรายสาย ฯ
|
|
|
๑๗
|
๏ อารามอรุณราชสร้าง | | ปฏิสัง ขรณ์นา
|
ถวิลอรุณเรียมชัง | | ใช่ช้า
|
สารสองสั่งกันยัง | | ยวนยั่ว อยู่เฮย
|
อรุณแอร่มเรื่อเรื่อฟ้า | | รุ่งแกล้งเรียมไกล ฯ
|
|
|
๑๘
|
๏ บ้านแขกคิดแขกเลี้ยง | | คาวี
|
แขกย่อมต้องการดี | | ดื่นพร้อง
|
กลัวกล่าวกระลาลี | | เสาวภาค กูเอย
|
ขวัญอ่อนองค์สั่นร้อง | | เรียกเล้าเรียมโลม ฯ
|
|
|
๑๙
|
๏ ปั้นอย่าไยปิดปื้อ | | ไป่เห็น ใดแม่
|
ถนัดดั่งเรียมเรียมเย็น | | เยือกห้อง
|
ปางแขกค่อนทรวงเซ็น | | โศกบีบ สุชลนา
|
เหมือนเมื่อยามเรียมร้อง | | ร่ำเศร้าสั่งสมร ฯ
|
|
|
๒๐
|
๏ คลองมอญมอญหมู่ด้าว | | ใดทำ
|
เห็นแต่คองแคลงคำ | | เพรียกพร้อง
|
เพรงมอญมรณจำ | | ใจจาก คลองฤๅ
|
เหมือนพี่จำจากน้อง | | นึกหน้าลามรณ์ ฯ
|
|
|
๒๑
|
๏ วัดระฆังคิดคู้ฆ้อง | | ประโคมยาม
|
เสนาะระฆังกวนกาม | | กอดเกื้อ
|
สุขใดไป่เปรียบสาม | | ยามย่ำ ระฆังเฮย
|
เนื้อแนบเนื้ออ่อนเนื้อ | | อุ่นเนื้อเรียมนอน ฯ
|
|
|
๒๒
|
๏ ถั่นถึงอาวาสไว้ | | นามดุสิต สวรรค์แฮ
|
เพียงพิมานนฤมิตร | | เทอดแท้
|
คนึงโฉมแม่คือวิศ | | ศุกรรมวาด
|
สาวดุสิตสู้แพ้ | | พายโอ้อายงาม ฯ
|
|
|
๒๓
|
๏ ดาวดึงษ์แดนฟ้าใฝ่ | | ใจถวิล ประหวัดนา
|
นึกนุชแน่วอรอินทร์ | | กล่อมเกลี้ยง
|
ใช่ทิพเฉกทิพยิน | | ดีรส รักแม่
|
เชยพี่ชื่นใจเพี้ยง | | พ่างได้ดาวดึงษ์ ฯ
|
|
|
๒๔
|
๏ พิศแพแลตรวจหน้า | | นางดู
|
บ้างก็ลูกจีนหู | | ห่วงห้อย
|
ไป่สบลักษณตรู | | ตาเปรียบ นุชนา
|
กรรณแม่กุณฑลพร้อย | | เพชรแพร้วพรายงาม ฯ
|
|
|
๒๕
|
๏ ยี่ขันขันคู่แม้น | | หมายเหมือน
|
ยลยี่ขันคนึงเตือน | | แต่คว้า
|
ขันขันคิดเชือนเชือน | | ชมยี่ ขันเฮย
|
ขันใช่ขันอ่อนอ้า | | พี่โอ้เอะใจ ฯ
|
|
|
๒๖
|
๏ โรงเหล้าฤทธิ์เล่าร้าย | | แรงครัน
|
ชนเสพเมามี่ฉัน | | เช่นบ้า
|
เมาฤทธิ์สุราวัน | | เดียวส่าง สมรเอย
|
โอ้พี่เมาสุขห้า | | แห่งเจ้าฤๅจาง ฯ
|
|
|
๒๗
|
๏ ลิงขบขบราพณ์ร้าย | | ปลดปลง
|
เพื่อฤทธิ์พานรยง | | ยอดแกล้ว
|
สิ้นเสี้ยนก็เสร็จสง | | ครามราช รามแม่
|
ศึกอกโอ้จักแผ้ว | | ผ่อนสิ้นเสร็จไฉน ฯ
|
|
|
๒๘
|
๏ บางจากเจ็บชื่อชี้ | | ชังบาง
|
จากว่าจากใจนาง | | จืดหน้า
|
ถามหน่อยหนึ่งอย่าพราง | | เลยจาก
|
จากแม่เร็วฤๅช้า | | จักได้คืนครอง ฯ
|
|
|
๒๙
|
๏ เห็นรกำแกมจากโอ้ | | อัศจรรย์
|
เหมือนจะบอกสำคัญ | | ข่าวช้ำ
|
จากแจ้งเจ็บจาบัล | | บำราศ
|
รกำว่าหนามเหน็บย้ำ | | ยอกร้อยรุมทรวง ฯ
|
|
|
๓๐
|
๏ นาฬิเกตกจั่นแล้ | | หลายทลาย
|
ชายลุ่มเชิงเลนราย | | เรียดอ้อย
|
หลงแลกัทลีปลาย | | ปลีเปล่ง
|
ติแต่ตกเครือคล้อย | | เคลือบเคล้นเรียมแคลง ฯ
|
|
|
๓๑
|
๏ เมินหมากรุ่นรุ่นเรี้ย | | เรียงกัน อยู่แฮ
|
ดกช่างดกดูอัน | | ออกล้า
|
ขวยขวยคิดใคร่ปัน | | ไปฝาก
|
จวบแต่จืดจางหน้า | | นุชเคี้ยวจักคาย ฯ
|
|
|
๓๒
|
๏ เห็นแถวสท้อนทุ่ม | | ทรวงผึง แผ่แฮ
|
เมินหมากไฟไฟรง | | ราคร้อน
|
ซ่มจุกจิตรคำนึง | | นึกเทียบ ทันแม่
|
ขามคิดคมเนตร์ค้อน | | นุชค้อนเรียมขาม ฯ
|
|
|
๓๓
|
๏ สมอรายสมัครักรู้ | | เรียมมา
|
รทวยยอดอย่างจักยา | | พยาธิ์ให้
|
คนเรียมโรครักษา | | แสนยาก สมอเอย
|
เจ็บไม่เจ็บจับไข้ | | แต่ไข้ใจถึง ฯ
|
|
|
๓๔
|
๏ ถึงวัดซ่มเกลี้ยงแกล่ | | เกลานาม
|
เชิงเช่นซ่มสมรตาม | | ฝากให้
|
ถอยถวิลประหวัดยาม | | ยังอยู่ สถานนา
|
ไป่ขาดครุ่นครุ่นได้ | | ซ่มแก้วกับกร ฯ
|
|
|
๓๕
|
๏ บัดดลยลย่านบ้าน | | สามเสน
|
บ้างว่าสามแสนเกณฑ์ | | กะผู้
|
ประชุมฉุดชิเนนทร์ | | หนักอก ชนเอย
|
หนักโศกสิบแสนสู้ | | ต่อด้วยดำบล ฯ
|
|
|
๓๖
|
๏ บางพลัดพลัดแม่โอ้ | | อนิจัง
|
เพรงพี่พรากเขาขัง | | ขุ่นแค้น
|
บาปทันบั่นจากบัง | | อรอก เรียมเอย
|
จำพลัดจำพรากแม้น | | หนึ่งบ้านดำบล ฯ
|
|
|
๓๗
|
๏ บางพระครูพฤฒิครั้ง | | ใดไหน
|
ฤๅพระครูวินิจไฉย | | ฉีกถ้อย
|
ทุกขราษฎร์เดือดใดใด | | ครูดับ ดีพ่อ
|
เชิญช่วยดับทุกข์น้อย | | หนึ่งร้อนทรวงเรา ฯ
|
|
|
๓๘
|
๏ บางอ้อคิดคู่อ้อ | | อรทำ ปี่เอย
|
เมงทแยเยาจำ | | เป่าจ้อ
|
ปราศเสียงประโลมลำ | | ฦกเสน่ห์ นางนา
|
เคยแม่เป่าปี่อ้อ | | โอดอ้อนเอาใจ ฯ
|
|
|
๓๙
|
๏ บางซื่อนามซื่อแสร้ง | | สุจริต ฤๅนี่
|
เห็นแต่คลองแคลงจิตร | | ไป่แจ้ง
|
เกลือกคดค่อนค่อนคิด | | ใจอยู่ คลองเฮย
|
ใจแม่ซื่อเดียวแสร้ง | | ซื่อนั้นฤๅมี ฯ
|
|
|
๔๐
|
๏ บางโพโพธิสัตวเจ้า | | จอมองค์
|
เอาอาสน์บัลลังก์อลง | | กตแก้ว
|
ตรัสแจ้งจัตุสัจทรง | | ไกลเกลศ มารแม่
|
เรียมกำหนัดราคแร้ว | | ร่อเงื้อมมือมาร ฯ
|
|
|
๔๑
|
๏ บางซ่อนกลซ่อนเร้น | | ภิรมย์ขวัญ ตาเอย
|
ซ่อนเงื่อนงำเงากัน | | กับเจ้า
|
ซ่อนสั่งสำคัญวัน | | จักจาก
|
สองกำสรดซ่อนเศร้า | | โศกแสร้งแขงใจ ฯ
|
|
|
๔๒
|
๏ บางเขนคิดคู่แต้ม | | ตัวหนัง ไว้นา
|
เขนท่าขันขึงขัง | | ขี่เหม้น
|
กราวเขนค่อนกลองดัง | | ดุจทุ่ม อกเอย
|
จากนุชหนังจักเหล้น | | เรื่องให้ใครดู ฯ
|
|
|
๔๓
|
๏ คิดเขนเขนโล่ห์ป้อง | | ปิดกาย
|
สรศาสตรโทรมมาหมาย | | มุ่งกั้น
|
สรโศกสรยิงสาย | | ใจพี่ ณ แม่
|
เขนโล่ห์ซ้อนสิบชั้น | | ช่วยกั้นกลไฉน ฯ
|
|
|
๔๔
|
๏ วัดลุ่มวิลาปล้น | | เหลือทรง ไว้แม่
|
ดุจชลาไหลลง | | ลุ่มไล้
|
คิดขืนใคร่ใจคง | | ขืนอยู่ ได้ฤๅ
|
เล่ห์ทดทึกลุ่มให้ | | หกขึ้นเขินดอน ฯ
|
|
|
๔๕
|
๏ โอ้แก้วกับอกร้าง | | แรมรัก
|
เคยบไกลศรีสัก | | กิ่งก้อย
|
ปรานีแนบเกรงหนัก | | นักนิ่ม เนื้อแม่
|
วันละวันนับร้อย | | คาบช้ำเรียมชม ฯ
|
|
|
๔๖
|
๏ ลันลุงลาลดให้ | | หาเยาว มาลย์แม่
|
ไกรกรอบกระมลเมา | | มืดหน้า
|
ไฟกามกำเดาเผา | | ลนลวก อกเอย
|
เจ็บจรเทิญเท่าฟ้า | | ใฝ่สร้องเสพสม ฯ
|
|
|
๔๗
|
๏ ตลาดแก้วดอกแก้วร่วง | | โรยผกา
|
แก้วว่ากานดารา | | ร่วมไร้
|
แสนสงวนเงื่อนแก้วตา | | ตนแต่ น้อยนอ
|
รักเร่งรักไจ้ไจ้ | | จากแก้วกับทรวง ฯ
|
|
|
๔๘
|
๏ มาลุอาวาสไว้ | | นามเขียน
|
แสนกำสรดใจเจียน | | จากชู้
|
วัดเอยช่วยเกษียร | | สารน้อย หนึ่งนา
|
บอกยุบลนุชรู้ | | เรื่องร้างเรียมแรม ฯ
|
|
|
๔๙
|
๏ วัดสลักสลักละเอียดล้ำ | | ลายบาน
|
บันโบสถ์เจียนจีนจาร | | จี่จิ้ม
|
คิดสลักคู่สลักดาล | | แดยอก อยู่เอย
|
เจ็บพี่จากปวดปิ้ม | | สลักร้อยรึงตรึง ฯ
|
|
|
๕๐
|
๏ ตลาดขวัญขวัญมิ่งเต้า | | ตกตลาด นี่ฤๅ
|
เขาจึงขายขวัญดาษ | | ดื่นพร้อง
|
ขวัญเอยคิดค่าขาด | | ควรเท่า ใดแม่
|
พี่จะซื้อขวัญน้อง | | แนบเนื้อถนอมขวัญ ฯ
|
|
|
๕๑
|
๏ บัดยลหย่อมเหย้าท่ง | | ทางชลา ไลยแม่
|
บางชื่อธรณีหนา | | แน่นล้น
|
ผาดอยดื่นสุธา | | ธารรับ รองแฮ
|
ฤๅอาจทานทุกข์ท้น | | ที่ซ้อนทรวงเรา ฯ
|
|
|
๕๒
|
๏ ปากเกร็ดปานตรัสห้าม | | หฤทัย พี่นา
|
เยาวตรัสอย่าเตร็จไป | | จากห้อง
|
เรียมขืนคำครรไล | | เตร็จแตร่ มาแม่
|
โอ้แต่นี้จักจ้อง | | ร่ำห้ามห่วงใคร ฯ
|
|
|
๕๓
|
๏ บางภูตผีพูดเพ้อ | | พึมพึม
|
พุ่มพฤกษฉายาครึม | | ครุ่มคร้าม
|
ภูตเฮยบ่นกระหึม | | หวงทรัพย์ ไว้ฤๅ
|
คิดแม่หวงหึงห้าม | | หากแม้นโขมดหวง ฯ
|
|
|
๕๔
|
๏ บางโควัดวัดครั้ง | | ใดไฉน
|
โควัดคาวีไกล | | กล่อมเกลี้ยง
|
ดิ้นดิ้นโดดจักไป | | หาแม่ โคเอย
|
ใจพี่นี้เดือดเพี้ยง | | คู่ด้วยแดโค ฯ
|
|
|
๕๕
|
๏ บางจีนจีนใหม่อื้อ | | เออนงค์ นางแม่
|
จีนต่อจีนจำหลง | | เลศนั้น
|
เสียวสมรแม่เศกทรง | | มงกุฎ ถกลนา
|
ริว่ารัดเกล้ากลั้น | | อดยิ้มแขยงใจ ฯ
|
|
|
๕๖
|
๏ บางพังฝั่งฟากร้าว | | รานดิน
|
พังเพื่อสายกระแสสินธุ์ | | เซาะซึ้ง
|
เจ็บจากเจ็บใจถวิล | | วรรณโรค เรียมเอย
|
ฟกน่วมหนองหนักอึ้ง | | อกปิ้มปานพัง ฯ
|
|
|
๕๗
|
๏ บ้านใหม่ใหม่หน้าน่า | | อุปถัมภ์ แม่นา
|
ใหม่ใหม่มีกรรมจำ | | จากแก้ว
|
บัดร้างบาปเรียมทำ | | ทัณฑ์โทษ สนองฤๅ
|
ใหม่ไม่ถึงเดือนแคล้ว | | คลาดห้องห่างสงวน ฯ
|
|
|
๕๘
|
๏ เทียนถวายถวิลเมื่อครั้ง | | บุษบา
|
เทียนแม่เสี่ยงปัฏิมา | | มิ่งแค้น
|
อิเหนาไล่คาวคลา | | ดลดับ เทียนเฮย
|
แดพี่ดับมืดแม้น | | ถิ่นถ้ำเทียนถวาย ฯ
|
|
|
๕๙
|
๏ บางแขยงยินพี่เพี้ยง | | นึกเหนียม ใจนา
|
แขยงขยาดจักกระเดียม | | ดิบดี้
|
ปางเกษมสุขสองเลียม | | ลวนเล่น
|
มือแม่แย่งพี่ยี้ | | ยั่วเย้าแขยงทรวง ฯ
|
|
|
๖๐
|
๏ บางเดื่อเดื่อห่อนให้ | | ใครเห็น ดอกแฮ
|
เดื่อประจักษ์ต่อเปน | | ลูกเต้า
|
โออกอ่อนเอยเอน | | ดูพี่
|
รู้เช่นเห็นเดื่อเจ้า | | จดไว้หว่างทรวง ฯ
|
|
๖๑
|
๏ เรือเลยลุย่านบ้าน | | บางหลวง
|
หลวงเล่ห์บัวหลวงดวง | | เด่นน้ำ
|
บัวเทียบไป่เทียมทรวง | | สุดสวาท พี่แม่
|
ยลยุดหลวงล้ำ | | เล่ห์แย้มยามชม ฯ
|
|
|
๖๒
|
๏ เชิกรากเชิงร้างรัก | | รัญจวน ใจพี่
|
กามกำเดาดองอวน | | อกเร้า
|
ร้อนอื่นหมื่นประมวญ | | มาเปรียบ ได้ฤๅ
|
ร้อนนิรารสเจ้า | | ราคร้อนฤๅวาย ฯ
|
|
|
๖๓
|
๏ บ้านกระแชงชมหย่อมเหย้า | | เรือนมอญ
|
ฝากระแชงอ่อนชอน | | ใหม่หม้า
|
โหยเห็นประเล่ห์สมร | | มาม่าย อยู่แม่
|
บังกระแชงแฝงหน้า | | นี่แล้วลำเภา ฯ
|
|
|
๖๔
|
๏ ถึงวัดไก่เตี้ยขุก | | คิดฉงน
|
ไก่ว่าพริ้งเพราะขน | | ขายสร้อย
|
สาวบ่าวอ่าอบสกนธ์ | | กายแต่ง งามแฮ
|
เจ้าบแต่งแต้มน้อย | | หนึ่งอ้าลออเอง ฯ
|
|
|
๖๕
|
๏ บ้านถั่วกลถั่วน้อง | | นางสวรรค์
|
ถั่วพืชไว้เป็นพรรณ | | เพาะแต้ม
|
ถั่วพูผักสำคัญ | | ควรขาด ไฉนนา
|
เห็นแต่ถั่วแปบแย้ม | | ยอดให้เรียมชม ฯ
|
|
|
๖๖
|
๏ ไรไรเรือเรื่อยจ้วง | | จรลี ลาศแฮ
|
ถึงประทุมธานี | | แน่นเหย้า
|
ค่อนค่อนคิดบุษปี | | บิยุษ
|
ตูมตระการกลเต้า | | ต่อมเนื้อนวลสงวน ฯ
|
|
|
๖๗
|
๏ บางเตยเตยทาบท้าม | | ทางจรัล เรียดแฮ
|
ดวงดอกปานปะหนัน | | น่าเคล้า
|
เปนไฉนไป่ทรงคัน | | ธรสอบ อวนนา
|
ไกลกลิ่นลำเจียกเจ้า | | พี่ช้ำชมเตย ฯ
|
|
|
๖๘
|
๏ บ้านงิ้วคิดงิ้วแง่ | | งามสม นางนา
|
โฉมแม่เงื่อนงิ้วคม | | ค่อนค้อน
|
ไป่พบพิมลฉม | | เฉลิมโลก กูเอย
|
เห็นแต่งิ้วหนามย้อน | | ยอกไส้แสบทรวง ฯ
|
|
|
๖๙
|
๏ บ้านกลางกลางร่องซึ้ง | | สายชล
|
เพียงพี่ตกวังวน | | วากว้ำ
|
อาทวาว่าอยู่จน | | เจียนจัก จมแม่
|
ใจจะขาดขว้ำซ้ำ | | ลิ่วลี้แลนาง ฯ
|
|
|
๗๐
|
๏ บ้านกบือรบือบอกอ้าง | | สมญา ไว้เฮย
|
ถนัดว่าฝูงกบือคลา | | คล่ำผ้าย
|
จากเจียนเจ็บกลกา | | ษรเสี่ยว
|
เสนงสนัดแน่นทรวงย้าย | | โยกค้ำคาแด ฯ
|
|
|
๗๑
|
๏ ราชครามครามคราบหน้า | | นางศัลย์ โศกฤๅ
|
ฤๅราชครวญครามครัน | | คร่ำไห้
|
เสมอสองสั่งกันวัน | | จักจาก
|
เนื่องเนื่องน้ำหน้าไล้ | | คราบแก้มกลคราม ฯ
|
|
|
๗๒
|
๏ ส่ำสวาว่องไม้ร่าย | | โจนจร
|
หัวฝักขามขบพลอน | | ไพล่แก้ม
|
หมู่ค่างขู่ลิงหลอน | | โลนเล่น
|
ลางแนบนางลิงแย้ม | | ยั่วให้เรียมอาย ฯ
|
|
|
๗๓
|
๏ บางไทรไทรปู่เจ้า | | จอมอา รักษ์ฤๅ
|
รุกขพิมานโรยรา | | ร่วงไร้
|
น้อยฤทธิ์บร้างพา | | กูสู่ สมเอย
|
ขอแต่ดลใจให้ | | แม่เต้าตามเรียม ฯ
|
|
|
๗๔
|
๏ บัดเห็นทิวท่งล้วน | | ลำเนา นาแฮ
|
ลาเลี่ยนลานเข้าเขา | | นวดเฟ้น
|
แลลานลำฦกเยา | | วมาลย์มิ่ง กูเฮย
|
ลานดั่งลานนุชเหล้น | | ลับแล้วลาญทรวง ฯ
|
|
|
๗๕
|
๏ สาลีล้อเลื่อนเข้า | | เขาเห็น มาแม่
|
กองกับลานลอมเปน | | ปุ่มตั้ง
|
แลลอมประเล่ห์เห็น | | โหยสวาท
|
ลานใช่ลับลักขั้ง | | อกร้อนรนถวิล ฯ
|
|
|
๗๖
|
๏ รัญจวนจิตรจากแก้ว | | กานดา พี่แม่
|
เมินหมู่มัตสยาคลา | | คล่ำน้ำ
|
หางแพนพิโยคปลา | | จืดจาก
|
แขยงขยาดยอกรสกล้ำ | | กลับร้ายเป็นดี ฯ
|
|
|
๗๗
|
๏ เทโพพาพวกหว้าย | | เป็นทิว มาแม่
|
สลสลาดสลิดจิ๋ว | | เจื่อนหน้า
|
กดโชลงกระโสงซิว | | สันโดษ เดียวเฮย
|
แหว่าห่างชู้ช้า | | ช่อนช้าชมเพียน ฯ
|
|
|
๗๘
|
๏ ตระพากผันเข้าฝั่ง | | แฝงเตย
|
ดุกชโดโดดเกย | | หาดเหล้น
|
แก้มช้ำมัจฉาเชย | | ชมชอก ช้ำฤๅ
|
เนื้ออ่อนโอ้ใครเคล้น | | คลาดเต้าตามสวาย ฯ
|
|
|
๗๙
|
๏ ปลาเค้าคิดเค้ามุ่ง | | หมายเหมือน
|
ปลาทูถวิลคางเบือน | | บู่สร้อย
|
นวลจันทร์แจ่มเจียนเดือน | | ดวงพักตร์ แม่ฤๅ
|
กรายว่ากรายกรีดก้อย | | แน่งนิ้วนางกราย ฯ
|
|
|
๘๐
|
๏ บ้านดาบขึ้นดาบอ้า | | องครักษ์ ฤๅพ่อ
|
คิดใคร่บั่นทรวงสัก | | สิบโป้ง
|
ฤๅเจ็บเจ็บจากพักตร์ | | พิมลแม่ มาแม่
|
ปวดยิ่งดาบเขนโค้ง | | ค่อนร้อยฤๅปูน ฯ
|
| | |
|
|
๘๑
|
๏ เกาะเกิดเกิดตั้งแต่ | | ประถม กัลปฤๅ
|
เกิดพี่เกิดทุกข์ธม | | เท่าหล้า
|
แรมรักบำราศชม | | ในชาติ นี้แม่
|
ตายเกิดขอเห็นหน้า | | อยู่เคล้าอย่าคลาย ฯ
|
|
|
๘๒
|
๏ บ้านแป้งไหนว่าแป้ง | | ไป่พบ
|
คิดสำอางอรครบ | | เครื่องแป้ง
|
เจียมจรจากจักอบ | | องค์อวด ใครแม่
|
แป้งกระแจะจักแห้ง | | ห่างหน้าหายนวล ฯ
|
|
|
๘๓
|
๏ อรอินทร์อรเอี่ยมเนื้อ | | นงเยาว์
|
ไยบอยู่ยังเขา | | เขตรฟ้า
|
อรเอยอนาถเนา | | นิวเพื่อ ใดแม่
|
โอ้พี่ขอชมหน้า | | แม่เอ้ยอรอินทร์ ฯ
|
|
|
๘๔
|
๏ เกาะพระกรรมพรากแคล้ว | | คลาถึง
|
พระว่าพระรำพึง | | พี่สร้าง
|
กรกอดอุระคนึง | | นิ่งอยู่ ใดพ่อ
|
เชิญช่วยปรารภร้าง | | รักให้เสพสม ฯ
|
|
|
๘๕
|
๏ ลิ่วแดนลุด้าวดำ | | บลบาง
|
นามตลาดเกรียบทาง | | ท่งแจ้ง
|
ชังชื่อเกรียบเกรียมกลาง | | อกเร่ง ร้อนแม่
|
เกรียบดั่งกรอบใจแห้ง | | ห่างเหย้าเคยเย็น ฯ
|
|
|
๘๖
|
๏ สเภาล่มล่มแล้วลับ | | ลำหาย
|
ยังโขดงเดียวหมาย | | แม่นรู้
|
สัดจองพี่จำงาย | | สมรแม่ มาแม่
|
หนักยิ่งเยียวล่มอู้ | | อกข้าใครเห็น ฯ
|
|
|
๘๗
|
๏ บ้านกลิ้งกลิ้งกลดกั้ง | | กันสูรย์ ส่องฤๅ
|
โอ้อกอาดูรปูน | | แดดปิ้ง
|
กลิ้งกลับดับแดอูร | | ฤๅห่อน หายแฮ
|
กลิ้งดำบลบ้านกลิ้ง | | กลดให้เรียมเห็น ฯ
|
|
|
๘๘
|
๏ โปรดสัตว์สรรเพ็ชญ์ข้าม | | เข็ญขน สัตว์เอย
|
ไปโมกขเมื่อสู่หน | | หกฟ้า
|
เรียมข้องข่ายมารกมล | | มัวมืด แล้วแม่
|
ขอสู่สุขรมย์ห้า | | แห่งน้องนางเดียว ฯ
|
|
|
๘๙
|
๏ ฝีพายพายรันรีบ | | เรวเหลือ
|
ลุย่านบ้านรุนเรือ | | รี่คว้าง
|
เชี่ยวน้ำฉ่ำลมเจือ | | จัดพัด มาแม่
|
เสมอเมื่อวันเรียมร้าง | | รีบร้อนราวรุน ฯ
|
|
|
๙๐
|
๏ บางหวายถวิลบ่วงแร้ว | | รันทำ โทษแฮ
|
หวายพาดผูกพันลำ | | ลอดเลี้ยว
|
อาลัยพี่จากจำ | | เป็นห่วง หาแม่
|
กลกับบ่วงกามเกี้ยว | | กอดร้อยรึงเรียม ฯ
|
|
|
๙๑
|
๏ เกาะเรียนนำฦกซ้อม | | ศึกษา ศิลป์เฮย
|
สบสิ่งวิทยาหา | | ห่อนเว้น
|
เรียมอื่นหมื่นมายา | | หมายหยั่ง ได้แฮ
|
เรียนพี่เรียนเชิงเร้น | | รักรู้ฤๅถึง ฯ
|
|
|
๙๒
|
๏ ถึงวัดเสือข้ามคิด | | เปนสอง ใจนา
|
อย่างหนึ่งเจ็บจากปอง | | ครอยเหย้า
|
ใจหนึ่งเจ็บจากปอง | | เป็นเหยื่อ พยัคฆ์แฮ
|
โหยบเห็นเสือเต้า | | พี่ตั้งตาคอย ฯ
|
|
|
๙๓
|
๏ ใคร่เคร่าบเคร่าได้ | | ดังปอง
|
พลกระพือพายผยอง | | โยกย้ำ
|
โยนเยือนกระหย่อนสอง | | สายเสียด พี่แม่
|
คิดชำงือเงื่อนช้ำ | | แรกรู้ฤๅดี ฯ
|
|
|
๙๔
|
๏ ราตรีลีลาศด้วย | | เดือนฉาย
|
พร่างพร่างสินธุพรายพราย | | พร่างแพร้ว
|
ชมอื่นหมื่นไป่หมาย | | ชมชอบ ใจพี่
|
เดือนว่าดวงพักตร์แผ้ว | | ผ่องฟ้าใฝ่เห็น ฯ
|
|
|
๙๕
|
๏ แสงจันทร์แจ่มฟ้าเร่ง | | เรียมครวญ
|
คนึงว่านวลจันทร์นวล | | แจ่มหน้า
|
ระรวยรสจันทร์อวน | | อบติด มาแม่
|
รื่นรื่นรสกลผ้า | | ห่มเนื้อนวลจันทร์ ฯ
|
|
|
๙๖
|
๏ บ้านดินแดนโคกอ้าง | | นางเนา นี้ฤๅ
|
ค้าขุดดินดูเยาว | | ยากแค้น
|
แม้โฉมเฉิดจักเอา | | อรเทียบ โฉมแม่
|
ไกลว่าไกลกันแม้น | | ฟากฟ้ามาดิน ฯ
|
|
|
๙๗
|
๏ วัดรอเพียงพี่รั้ง | | รอถาม
|
ถนัดว่าพงางาม | | จักเต้า
|
รอเอยอย่าอำความ | | ขวัญเนตร์ มาฤๅ
|
รอช่วยรอรับเจ้า | | ร่วมห้องหาเรียม ฯ
|
|
|
๙๘
|
๏ นางชีชี้ชื่ออ้าง | | แอหนัง นี้แม่
|
วัดประตาปายัง | | ยืดหร้อง
|
ชีบวชบุษบาบัง | | เบียดซ่อน ไว้ฤๅ
|
ควรพี่ขอค้นห้อง | | แม่น้อยนางชี ฯ
|
|
|
๙๙
|
๏ อยุธยายามก่อนพู้น | | เพียงสวรรค์
|
หลายชั่วกระษัตริย์สวรรค์ | | เศกสร้าง
|
เสื่อมสนุกนับวัน | | เป็นป่า ไปแฮ
|
เหมือนพี่เสื่อมเสน่ห์ร้าง | | รักร้างแรมมา ฯ
|
|
|
๑๐๐
|
๏ เสียดายถิ่นเทศด้าว | | แดนวัง
|
เห็นแต่กำแพงพัง | | ว่างว้าง
|
เฉกไพรพฤกษยางรัง | | รายร่ม อยู่แฮ
|
ร้างดั่งเรือนเรียมร้าง | | ยิ่งร้ายเรือนหลวง ฯ
|
|
|
๑๐๑
|
๏ ถึงวัดมรฎปดั้ง | | เดิมแมน สรรค์ฤๅ
|
ระเบียบบรรแซกแสน | | นาคสดุ้ง
|
ปรฎปบดุจแหวน | | มรฎป ใดแม่
|
อรกรีดก้อยแก้วรุ้ง | | ร่วงต้องตาเตือน ฯ
|
|
|
๑๐๒
|
๏ คลองช้างชื่อแต่เบื้อง | | โบราณ เรียกแฮ
|
ฟังบดีดวงมาลย์ | | แม่ซ้ำ
|
ขามเชิงคชรำคาญ | | ขวยโอษฐ์ อ่อนเอย
|
เสว่าสัตว์โตกล้ำ | | กล่าวให้เห็นงอน ฯ
|
|
|
๑๐๓
|
๏ ถึงบ้านกระทุ่มทิ้ง | | ทอดตน ลงเฮย
|
เจ็บจรเทิญทรหน แหบไห้
|
คิดดอกกระทุ่มกล | | เกศนุช กูนา
|
ปีกแม่ขนเหม้นไหม้ | | กรีดนิ้วนางสอย ฯ
|
|
|
๑๐๔
|
๏ บ่อโพงโพงน้ำหลั่ง | | ลงคม นี้แม่
|
เย็นราษฎร์เรียมร้อนความ | | โศกซ้ำ
|
นัยนาคร่าวในนาม | | พุพุ่ง โพงเอย
|
โพงพี่วานโพงน้ำ | | เนตรบ้างเบาครวญ ฯ
|
|
|
๑๐๕
|
๏ วัดสเด็จไหนเสด็จโอ้ | | เรียมปอง เห็นแฮ
|
เห็นแต่อาวาสของ | | ท่านสร้าง
|
จำเนียรจึงจำนอง | | นามเสด็จ ไว้ฤๅ
|
ดุจพี่เด็ดรักร้าง | | ร่วมรู้ฤๅเห็น ฯ
|
|
|
๑๐๖
|
๏ ปากจั่นกั้นกักน้ำ | | ขังไข
|
จั่นประจำคลองระไว | | หมื่นหมั้น
|
ดุจเรียมระวังไภย | | พะวงสวาท
|
เอาแต่สายใจกั้น | | แม่ไว้ฤๅวาง ฯ
|
|
|
๑๐๗
|
๏ ตระบัดบันลุด้าว | | ดลสถาน
|
บ้านเสื่อสมญานาน | | เนิ่นแล้ว
|
เสื่อเอยอดสำราญ | | เรียมม่อย มาแม่
|
ถวิลว่าเสื่อกกแก้ว | | พี่นี้ไหนเขนย ฯ
|
|
|
๑๐๘
|
๏ รอนรอนเรียมเร่งร้อน | | รุมกมล มาแม่
|
ยินย่านบางรกำยล | | ยิ่งสร้อย
|
บางร่วมเรื่องรกำกล | | กับพี่
|
รกำเพื่อเหตุเจ้าร้อย | | ชั่งร้างเรียมรกำ ฯ
|
|
|
๑๐๙
|
๏ แม่ลาลาแม่แคล้ว | | คลาไคล
|
ลาแต่ทรวงสายใจ | | จิ่มน้อง
|
อ้าอม่จักอาไลย | | ลาลด บ้างฤๅ
|
ฤๅพี่ลาลับห้อง | | ห่างแล้วลืมความ ฯ
|
|
|
๑๑๐
|
๏ พระนอนนิทรนิ่งโอ้ | | เอองค์
|
เพื่อบอาลัยหลง | | เกลศไหม้
|
เรียมข้องคำนึงอนงค์ | | นอนเปลี่ยว
|
นอนบเปนนอนไห้ | | ห่วงห้องนางนอน ฯ
|
|
|
๑๑๑
|
๏ ตเคียนด้วนเด็จยอดจ้อน | | จำตาย
|
ดุพี่เด็ดสมรหมาย | | แม่นม้วย
|
ตอเคียนคู่กับกาย | | ยังอยู่
|
ใจพี่ขาดคู่ด้วย | | ยอดไม้นามคาม ฯ
|
|
|
๑๑๒
|
๏ วังแดงเดิมชื่อกี้ | | กาหลง
|
เพรงพระลอลงสรง | | เสี่ยงน้ำ
|
วนวังก็ยังคง | | คำโลก แลแม่
|
กูจะเสี่ยงสัจซ้ำ | | มุ่งม้วยเมือมรณ์ ฯ
|
|
|
๑๑๓
|
๏ ศาลาลอยล่องน้ำ | | เนาสถาน นี้ฤๅ
|
รอยรเด่นเล่นธาร | | ทอดนี้
|
ศาลาใส่ศุภสาร | | สนองบุษ บาแม่
|
เรียมบจวบเจ้าลี้ | | เล่นท้องธารไหน ฯ
|
|
|
๑๑๔
|
๏ บางตระไลตระลึงเพ่งตั้ง | | ตาหา อยู่เฮย
|
บางว่าเอวบางมา | | แมกไม้
|
ไหนเนตรตอบนัยนา | | เรียมน่อย หนึ่งนา
|
ตระไลแม่วานอย่าให้ | | พี่ตั้งตาตระลึง ฯ
|
|
|
๑๑๕
|
๏ บ้านขวางพางไต่ตื้น | | ติดดอน
|
ขวางยิ่งขวางหนามยอน | | ยอกให้
|
หนามเหน็บเก็บหนามชอน | | ไชบ่ง หายแฮ
|
รักบบ่งรักได้ | | ดื่มแย้งแยงขวาง ฯ
|
|
|
๑๑๖
|
๏ เห็นท่าถิ่นไท้รื่น | | รมย์กาม
|
ชี้ชื่อเจ้าสนุกนาม | | เนื่องพร้อง
|
เพรงราชหยุดย่ำยาม | | เย็นสุข ทรวงพ่อ
|
โอ้พี่ทุกข์ถวิลห้อง | | ห่างถ้าทางเกษม ฯ
|
|
|
๑๑๗
|
๏ ขามเรียงเรียดน้ำนึก | | ถวิลหวาม ใจนา
|
นุชบขามเรียมขาม | | เข็ดเคี้ยว
|
คิดร่วมภิรมย์ยาม | | สังวาส
|
หวานแม่หวังว่าเปรี้ยว | | พี่เปรี้ยวปรวนโดย ฯ
|
|
|
๑๑๘
|
๏ กรเกยก่ายพักตร์ก้ม | | กรรแสง มาแม่
|
ชลเนตรโดยรินแรง | | โศกซ้ำ
|
บัดถึงถิ่นท่าแดง | | ใดดั่ง นี้นา
|
แดงดุจนายเนตรช้ำ | | ชอกไห้หาสมร ฯ
|
|
|
๑๑๙
|
๏ ท่างามงามบให้ | | เห็นโฉม
|
งามแม่เกรงจักโลม | | ลอบเหล้น
|
เห็นท่าทึกเรียมโทม | | นัศนึก งามนา
|
กามรลุงทรวงเต้น | | แต่ตั้งคอยงาม ฯ
|
|
|
๑๒๐
|
๏ ฝืนใจจรด่วนดั้น | | โดยทาง
|
แสงสุริยรางราง | | รีบผ้าย
|
คำนึงอรเอวบาง | | เบาอก ได้ฤๅ
|
แต่จากจวบจนท้าย | | ย่านบ้านยางนม ฯ
|
|
|
๑๒๑
|
๏ ยางนมชมใช่เนื้อ | | เชยไฉน
|
นมพฤกษเพรงใครไคล | | คล่าวคล้อย
|
ฐานถันแม่สายใจ | | จอมสวาท กูเอย
|
เฉกเช่นปั้นไป่ย้อย | | เยี่ยงไม้ยางนม ฯ
|
|
|
๑๒๒
|
๏ หัวหินครุคระไคร้ | | ครึมบน
|
หินไป่เห็นเปนสกนธ์ | | เกศเกล้า
|
เขาพร้องเพรียกอึงอล | | เอาเหตุ ไหนนา
|
หินบแม้นแท่นเจ้า | | เมื่อร้อนอรผทม ฯ
|
|
|
๑๒๓
|
๏ เริงรางรางเรี่ยน้ำ | | ใครสนาน นี้แม่
|
เรียมร่ำลำฦกธาร | | ที่แคล้ว
|
สองสรงร่วมรางบาน | | เบิกจิตร สองนา
|
เคลือบเคลือบคลองนี้แล้ว | | โลกร้องเริงราง ฯ
|
|
|
๑๒๔
|
๏ บ้านม่วงม่วงว่าไม้ | | สวายหวาน
|
ดลระดูกาลบาน | | ช่อช้อย
|
ชมช่อชื่นไปปาน | | รสเสพ สวายแฮ
|
เพียรพิศผลฮวบห้อย | | ยิ่งให้เรียมเห็น ฯ
|
|
|
๑๒๕
|
๏ บ้านกรูดกรูดดับแก้ | | กองลม
|
ถวิลบิยุษยาดม | | อ่อนสร้อย
|
ผลกรูดสดสระผม | | เสาวภาค พี่แม่
|
ไม้จะจักสางน้อย | | ฝากน้องนางสาง ฯ
|
|
|
๑๒๖
|
๏ บ้านกงกงก่ายทิ้ง | | สระสม อยู่แฮ
|
กงดั่งกงเกวียนกลม | | เกลียดคู้
|
อย่าแม่อย่านิยม | | เยียอย่าง กงเฮย
|
ครองแต่สารสัจสู้ | | ซื่อไว้จึงควร ฯ
|
|
|
๑๒๗
|
๏ แม้ทวยเทวทราบซร้อง | | สรรเสริญ นุชนา
|
ต่างจะติเรียมเมิน | | แม่ไว้
|
จุ่งศรีสวัสดิ์เทิญ | | ทนเทวษ ไว้พี่
|
ซัดแม่มามาได้ | | แค่แค้นคำนึง ฯ
|
|
|
๑๒๘
|
๏ สระบุรีบุเรศไร้ | | ปราการ
|
คามเขตรควรสำราญ | | เรียดเหย้า
|
คิดราษฎร์บำราศสถาน | | เทถิ่น ไปเฮย
|
เหมือนพี่เททรวงเศร้า | | โศกร้างมาแรม ฯ
|
|
|
๑๒๙
|
๏ ปากบางกับปากใบ้ | | ละกล กันนา
|
มีแต่ปากโชนชล | | หลั่งเลี้ยว
|
ลำบางบากแยกยล | | ลางหลาก ใจพี่
|
ฤๅแม่บากใจเคี้ยว | | คู่น้ำปากบาง ฯ
|
|
|
๑๓๐
|
๏ เรือพายช้าช้าเฉื่อย | | ชลธี
|
ยลย่านศาลารี | | เร่งเศร้า
|
คำนึงมิ่งมารศรี | | ทรงลักษณ มาแม่
|
ประหยัดว่าศาลาเจ้า | | เพื่อนไร้เรียมเกษม ฯ
|
|
|
๑๓๑
|
๏ ถับถึงสาวไห้ชื่อ | | ตำบล บ้านแฮ
|
สาวร่ำร้างใดฉงน | | จิตรจ้าน
|
เงียบเงียบเงี่ยฟังจน | | จบเขตร คุ้งเฮย
|
สาวบให้เห็นบ้าน | | พี่ไห้โหยหา ฯ
|
|
|
๑๓๒
|
๏ บ้านพยาวยินแสบไส้ | | ทรวงสาว
|
โอ้พยาวเยาวยาว | | ยืดเนื้อ
|
เรียมร้างภิรมย์คราว | | แคลนขัด เข็ญเฮย
|
แนบนุชสี่กรเกื้อ | | กอดเกี้ยวกลใด ฯ
|
|
|
๑๓๓
|
๏ ท่าราบรอยราพณ์ร้าย | | พรหมพงศ์
|
พาพธูรามลง | | แหล่งนี้
|
อาลัยวิไลยบง | | กชมาศ กูเฮย
|
ถนัดดั่งราพณ์ลักลี้ | | ซ่อนแล้วลงกา ฯ
|
|
|
๑๓๔
|
๏ ดาวเรืองดาวฤกษร้าย | | ราคี
|
ดาวเคราะห์พิเคราะห์สี | | ส่อเศร้า
|
แขอับลับจรลี | | จรหล่ำ ลงเอย
|
ฟ้าขุ่นขาวขวัญเข้า | | แม่ไข้ใจครวญ ฯ
|
|
|
๑๓๕
|
๏ บ้านอ้อยไหนอ้อยห่อน | | เห็นหา อยู่เฮย
|
อ้อยกระเอบโอชา | | ใช่น้อย
|
อรเอยอ่อนเจรจา | | จับจิตร ใจพี่
|
หวานกว่าหวานรสอ้อย | | โอษฐ์น้ำคำนาง ฯ
|
|
|
๑๓๖
|
๏ ไกลถนอมเนื้อเกลี้ยงแกล่ | | ไกลนุช
|
ไกลกลิ่นบุษบาบุษ | | บเศร้า
|
ไกลพพ่างทรวงทรุด | | โทรมเพื่อ ไกลนา
|
ไกลเนตรไกลแนบเหน้า | | หนุ่มหน้านางไกล ฯ
|
|
|
๑๓๗
|
๏ มายลชนบทบ้าน | | ปากเพรียว
|
ไพรพฤกษยางรังเรียว | | เรียดล้อม
|
ค่อนค่อนคิดเพรียวเยียว | | เยาวรูป ถึงฤๅ
|
ร่างแม่เพรียวเพรียวพร้อม | | เพริดล้ำลำเพรียว ฯ
|
|
|
๑๓๘
|
๏ ดลสถานบ้านกล้วยภาค | | ภูมพง พนัศนา
|
เขาปลูกกัทลีดง | | ดื่นต้น
|
จันทน์นวลนิจเรียมจง | | ใจเสพ
|
เครือครั่งผลพวงพ้น | | พี่ชี้ชังกรัน ฯ
|
|
|
๑๓๙
|
๏ ฟักแฟงแตงไร่ร้าน | | ริมสอง ฝั่งแฮ
|
ผลแทบเท่ากลองกอง | | กับหญ้า
|
นวลแตงอ่อนลออง | | ลอออก เรียมเอย
|
นึกระฦกนวลหน้า | | หนุ่มหน้านวลแตง ฯ
|
|
|
๑๔๐
|
๏ ตระวันเวี่ยไม้ร่ม | | เขาขนอง พนัศนา
|
ขุนมฤครเมียนมอง | | มุ่งเนื้อ
|
สวนเสียงสัตว์คนอง | | แนวป่า
|
เย็นระอุเรียมเรื้อ | | สั่นเริ้มรนสมร ฯ
|
|
|
๑๔๑
|
๏ มลักเห็นนางสักสล้าง | | ลัดใบ อ่อนเอย
|
กิ่งละกลกรไกว | | กวักช้อย
|
นางสักสรัศดีใด | | ดูดั่ง นี้แม่
|
สุดสำคัญรอยน้อย | | หนึ่งช้ำในโฉม ฯ
|
|
|
๑๔๒
|
๏ เห็นกระทุ่มทิ้งถ่อนต้น | | ตูมมี
|
เรียมก็ตูมตูมตี | | อกร้อง
|
ค้อนกลองไปเจ็บฝี | | มือค่อน ค้อยเอย
|
เจ็บแต่อกจากน้อง | | พี่เร้ารันทรวง ฯ
|
|
|
๑๔๓
|
๏ หมากพูดกระพ้อพุ่ม | | พุมเรียง เรียดแฮ
|
โรครักเรียมราศเวียง | | หวั่นสร้อย
|
เต็งรังตะเคียนเคียง | | สนโศก ด้วยฤๅ
|
ไม้แม่บีบยางย้อย | | อย่างน้ำตาเรียม ฯ
|
|
|
๑๔๔
|
๏ สบราชพฤกษโศกแส้ | | สุกกรม
|
กรมไป่ดมเรียมดม | | ดอกแก้ว
|
ดูดอกอรภิมชม | | ชอบชื่อ ไม้แม่
|
หวังว่าภิมพี่แล้ว | | เล่ห์นี้เรียมหลง ฯ
|
|
|
๑๔๕
|
๏ นางล้อมคิดอรลี้ | | ลับหาย
|
เคยแม่ล้อมฤๅคลาย | | คลาดได้
|
นางนูนนึกนามอาย | | อกนาฎ กูเอย
|
นมนุชไฉนใครให้ | | ชื่อนี้นางนูน ฯ
|
|
|
๑๔๖
|
๏ มณฑาเทียมเทียบเนื้อ | | นวลอุไร
|
ซ่อนกลิ่นอายกลิ่นไกล | | กลิ่นชู้
|
อัญชันเฉกนิลไนย | | เนตรนุช พี่นา
|
เสาวรสเหมือนเรียมรู้ | | รสรู้ในใจ ฯ
|
|
|
๑๔๗
|
๏ เป็ดหงส์เหิรแมกไม้ | | มหาหง
|
ถวิลดำเนินหงส์องค์ | | อ่อนคล้อย
|
ขับแคคับแค้นจง | | จับกิ่ง แคแฮ
|
เหมือนพี่คับทรวงลห้อย | | ห่างชู้มาชม ฯ
|
|
|
๑๔๘
|
๏ พญาลอเล่นน้ำซับ | | เนินสูง
|
ยูงจับยางนางยูง | | ยั่วเย้า
|
รังนานแนบรังฝูง | | นางแนบ นกนา
|
โหยพี่เห็นพิหคเคล้า | | คลั่งดิ้นแดโดย ฯ
|
|
|
๑๔๙
|
๏ ดอกบัวบินร่อนร้อง | | รังรมย์
|
เพียงพี่ร้างทรามชม | | ฉากห้อง
|
ยางเจ่าจับเจ่ากรม | | เกรียมอก นกนา
|
เหมือนพี่เจ่าใจจ้อง | | จอดเจ้าจำตรอม ฯ
|
|
|
๑๕๐
|
๏ นางนวลนึกว่าหน้า | | นวลเดือน
|
เค้าคู่เค้าโมงเหมือน | | แม่นแล้ว
|
แขกเต้าตขบเตือน | | นุชไต่ มาแม่
|
โอ้ว่าแก้วไหนแก้ว | | ใช่แก้วตาเรียม ฯ
|
|
|
๑๕๑
|
๏ ปากห่างประเหลโอษฐ์ช้อย | | ชออน พี่แม่
|
โอ้อิลุ้มไป่งอน | | เท่อเทื้อ
|
กางเขนคิดคู่กร | | กางกอด
|
ถนัดตระไนนึกเนื้อ | | แนบเนื้อแนมใน ฯ
|
|
|
๑๕๒
|
๏ ราชีพฤกษชาติเชื้อ | | ชายดง
|
ใบบไหวเทียมธง | | ทบเท้า
|
วังเวงวิเวกวง | | เขาเขตร นี้เฮย
|
สบสัตว์เสียถิ่นเศร้า | | ช่วยเศร้าทรวงเรียม ฯ
|
|
|
๑๕๓
|
๏ ช่องผึ้งคนึงช่องตั้ง | | ตาตู ผึ้งเอย
|
ผึ้งภิรมย์เรณู | | แนบข้าง
|
คิดรังรสมฤทู | | เสียวทราบ ทรวงพี่
|
ผึ้งแผ่นสมรแม่งม้าง | | แม่มิ้มหมายเหมือน ฯ
|
|
|
๑๕๔
|
๏ ยามเย็นยลย่านน้ำ | | นที มาแม่
|
ถึงถิ่นท่าวัวมี | | ต่างจ้าง
|
วัวเอยช่วยปราณี | | ทรวงหนัก โศกนา
|
บรรทุกทุกข์เรียมบ้าง | | แบ่งไว้พอทรง ฯ
|
|
|
๑๕๕
|
๏ ถับถึงบ้านกอกแก้ว | | ฤๅเห็น เลยแม่
|
อกพี่กรมหนองเปน | | เลือดค้าง
|
บ้านกอกกอกเอยเอน | | ดูน่อย หนึ่งนา
|
วานช่วยกอกอกล้าง | | เลือดช้ำในทรวง ฯ
|
|
|
๑๕๖
|
๏ แก่งเมืองมูนก่อก้อน | | หินเห็น อยู่เฮย
|
เมืองบเป็นเมืองเป็น | | ป่ากว้าง
|
วังวลวิกลเย็น | | เจือกอยู่ ไฉนนา
|
ดูแก่งเมืองเมืองร้าง | | พี่ร้างเมืองเหมือน ฯ
|
|
|
๑๕๗
|
๏ หนองบัวบงกชแก้ว | | กานดา พี่ฤๅ
|
หลิ่นลไกลคนธา | | เท่ห์น้อง
|
บัวปรางปรับนาสา | | สมสนิท
|
บัวแนบบัวทรวงซร้อง | | เบียดสร้อยบัวศรี ฯ
|
|
|
๑๕๘
|
๏ ป่วยกล่าวร้อยสระแก้ว | | โกสุมภ์ ก็ดี
|
เพญผกากันพุม | | อ่อนอื้อ
|
ไป่เปรียบปรีดิ์ประทุม | | ทิพสระ พี่แม่
|
วันละวันร้อยมื้อ | | ภู่เคล้าฤๅคลา ฯ
|
|
|
๑๕๙
|
๏ ถั่นถั่นถึงถ้าเยี่ยม | | เย็นรอน รอนเอย
|
คิดแม่แย้มบัญชร | | ชะม้อย
|
ท่าเยี่ยมบยลสมร | | เมือถิ่น ใดแม่
|
อยู่ก็เยี่ยมหน้าน้อย | | หนึ่งให้เรียมเห็น ฯ
|
|
|
๑๖๐
|
๏ ตาลเดี่ยวเดียวโดดต้น | | ตาลสม ญาแฮ
|
ผลก็โอชาชม | | แต่เต้า
|
ใบตาลยยาบลม | | โบยโบก มาแม่
|
ถวิลว่าด้ามจิ้วเจ้า | | ฝากไว้วีเรียม ฯ
|
|
|
๑๖๑
|
๏ อรเอยอกก่ำแก้ว | | กำสรด อยู่ฤๅ
|
ใครจะปลอบนวลปลด | | ปลิดเศร้า
|
เสียศรีซูบทรวงสลด | | เหลือแหล่ แล้วแม่
|
เดาะดั่งตาลเต่งเต้า | | แต่นี้นานถนอม ฯ
|
|
|
๑๖๒
|
๏ โรยแรงเรียมร่ำไห้ | | หานาง มาแม่
|
ยินชื่อขอนขว้างขวาง | | ย่านน้ำ
|
ตันอกอัดใจคราง | | โอยออก ได้ฤๅ
|
ถนัดหนึ่งท่อนขอนค้ำ | | แน่นเนื้อในทรวง ฯ
|
|
|
๑๖๓
|
๏ ค่ายหลวงหลายลูกตั้ง | | ตามเฉนียน น้ำแม่
|
รายบะเหรี่ยมรางเกวียน | | กาจแกล้ว
|
ปืนกามร่อใจเจียน | | ใจขาด
|
ทนจะรอดฤๅแก้ว | | พี่เอ้ยอรผลาญ ฯ
|
| | |
|
เชิงอรรถ
ที่มา
ประชุมนิราศคำโคลง รวบรวมโดย พ. ณ. ประมวลมารค พิมพ์ครั้งแรก กันยายน ๒๕๑๓ แพร่พิทยา