โคลงกำศรวลสมุทร

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น
Admin (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย 'สำนวนนี้คัดลอกมาจากกำสรวลศรีปราชญ์ในว่ายเวิ้งว…')
แตกต่างถัดไป →

การปรับปรุง เมื่อ 14:11, 4 กรกฎาคม 2552

สำนวนนี้คัดลอกมาจากกำสรวลศรีปราชญ์ในว่ายเวิ้งวรรณศิลป์ www.geocities.com/thailiterature/ks.htm สอบ เทียบกับสำนวนในหนังสือ "กำสรวลสมุทร หรือ กำสรวลศรีปราชญ์ เป็นพระราชนิพนธ์ยุคต้นกรุงศรีอยุธยา" ของศิลปวัฒนธรรม พบว่ามีความเกินจากของศิลปวัฒนธรรมอยู่ ๘ บท นอกจากนี้ความตอนกลางยังมีการสลับบทสลับตอนกันหลายช่วง ดังที่ได้หมายเหตุไว้แล้ว อ่านถึงภาคผนวกท้ายเล่มในส่วนอ.มานิตตามล่าขทิงทองตรวจสอบเส้นทาง มีอ้างถึงบทที่ ๓๒-๔๓ ตรวจสอบแล้วเส้นทางตรงกับฉบับนี้ บางส่วนหายไปในฉบับ ศป. เข้าใจว่าว่ายเวิ้งวรรณศิลป์จะเอามาจากประชุมวรรณคดีไทยภาค ๑ โดย อ.ฉันทิชย์ กระแสสินธุ์ พอจะสรุปได้ตอนนี้ว่าฉบับนี้น่าจะสมบูรณ์กว่าฉบับ ศป.

(***) หมายถึงเนื้อความหายไป

ร่าย
ศรีสิทธิวิวิทธบวร นครควรชํ ไกรพํรหรงงสรรค สวรรคแต่งแต้ม แย้มพื้นแผ่นพสุธา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานี บูรียรมยเมืองมิ่ง แล้วแฮ ราเมศไท้ท้าวต้งง แต่งเอง ฯ      
             
โคลง ๔
อยุทธยายศยิ่งฟ้าลงดิน แลฤา๑-๓๑ ตรงกับ ๓-๓๓ ของศิลปวัฒนธรรม(ศป.)      
อำนาถบุญเพรงพระก่อเกื้อ      
เจดีลอออินทรปราสาท      
ในทาบทองแล้วเนื้อนอกโสรม ฯ      
พรายพรายพระธาตุเจ้าจยรจนนทร แจ่มแฮ      
ไตรโลกยเลงคือโคมค่ำเช้า      
พิหารรเบียงบรรรุจิเรข เรืองแฮ      
ทุกแห่งห้องพระเจ้าน่งงเนือง ฯ      
ศาลาอเนขสร้างแสนเสา โสดแฮ      
ธรรมาศจูงใจเมืองสู่ฟ้า      
พิหารย่อมฉลักเฉลาฉลุแผ่น ไส่นาศป.ว่า ไส้นา      
พระมาศเลื่อมเลื่อมหล้าหล่อแสง ฯ      
ตระการหน้าวัดแหว้นวงงพระ      
บำบวงหญิงชายแชรงชื่นไหว้ศป.ว่า แซรง      
บูรรพาท่านสรรคสระสรงโสรด      
ดวงดอกไม้ไม้แก้วแบ่งบาล ฯ      
กุฎีดูโชติช้อยอาศํร      
เต็มร่ำสวรรคฤาปางแผ่นเผ้าศป.ว่า ปาน      
เรือนรัตนพิรํยปรางสูรยปราสาท      
แสนยอดแย้มแก้วเก้าเฉกโฉม ฯ      
สนํสนวนสอาดต้งงตรีมุข      
อร่ามเรืองเสาโสรมมาศไล้      
เรือนทองเทพแปลงปลุกยินยาก      
ยยวฟ้ากู้ไซ้ช่วยดิน ฯศป.ว่า เยียวว่าฟ้ากู้ไซร้      
***      
อยุทธยายศโยกฟ้าฟากดิน      
ผาดดินพิภพดยวดอกฟ้า      
แสนโกฎบยลยินหยาดเยื่อศป.ว่า แสนโกฏิบ่ยลยิน หยากเยื่อ      
ไตรรัตนเรืองรุ่งหล้าหลากสวรรค์ ฯ      
***      
อยุทธยาไพโรชไต้ตรีบูร      
ทวารรุจิรยงหอสรหล้าย      
อยุทธยายิ่งแมนสูรสุระโลก รงงแฮ      
ถนัดดุจสวรรคคล้ายคล้ายแก่ตา ฯ      
***      
ยามพลบสยงกึกก้องกาหล แม่ฮา      
สยงแฉ่งสยงสาวทรอข่าวชู้      
อยุทธยายิ่งเมืองทลมาโนช กูเอยศป.ว่า ยิ่งเมืองบน      
เขตรตระหลบข่าวรู้ข่าวยาม ฯศป.ว่า แตรตระหลบ      
***      
๑๐
สายาเข้าคว้าเหล้นหลายกล      
เดอรดีดเพลี้ยเพลงพาลรยกชู้      
สายาอยู่ในถนนถามข่าว รยมฤา      
ยงงที่สาวน้อยรู้รยกขวนน ฯ      
๑๑
สายาบววบ่าวเกลี้ยจักมา      
สาวส่งงอย่ามาวนนสู่น้อง      
สายากรรแสงคลาสองสู่ กนนนา      
สาวบ่าวอยู่ในห้องรยกคืนหาคืน ฯ      
๑๒
สายารักอยู่เท้อญอย่าไป      
ยยวจรรจับแขนขืนเดอดดิ้น      
สายากล่าวเอาใจโลมสวาสดิ      
สาวบ่าวรู้ใช้มลิ้นลื่นใจโลมใจ ฯ      
***      
๑๓      
หน้าเจ้าชู้ช้อยฉาบแรมรักษ์ศป.ว่า แรมรัก      
สาวสื่อมาพลางลืมแล่นให้      
บาศรีจุฬาลักษณ์เสาวภาค กูเออย      
รยมรยกฝูงเข้าใกล้ส่งงเทา ฯ      
๑๔
โฉมแม่จักฝากฟ้าเกรงอินทร หยอกนา      
อินทรท่านเทอกโฉมเอาสู่ฟ้า      
โฉมแม่จักฝากดินดินท่าน แล้วแฮ      
ดินฤขัดเจ้าหล้าสู่สํสองสํ ฯศป.ว่า ดินฤๅขัด      
      
๑๕
โฉมแม่ฝากน่านน้ำอรรณพ แลฤา      
ยยวนาคเชยชํอกพี่ไหม้      
โฉมแม่รำพึงจบจอมสวาสดิ กูเอย      
โฉมแม่ใครสงวนได้เท่าเจ้าสงวนเอง ฯ      
      
๑๖
สรเหนาะนิราษน้องลงเรือ      
สาวส่งงเลวงเต็มฝ่งงเฝ้า      
สระเหนาะพี่หลยวเหลืออกส่งง      
สารด่งงข้าส่งเจ้าส่งงตน      
      
๑๗
สรเหนาะน้ำคว่งงคว้งงควิวแด      
สํดอกแดโหยหลเพื่อให้      
จากบางกระจะแลลิวโลด      
ลิวโลดชวนนน้องไข้ข่าวตรอม ฯศป.ว่า ลิวโลดขวัญน้องไข้      
      
๑๘
จากมาให้ส่งงโกฎเกาะรยน      
รยมร่ำทั่วเกาะขอมช่วยอ้าง      
จากมามืดตาวยนวองว่อง      
วองว่องโหยไห้ช้างชำงือ ฯศป.ว่า ช่ำงือ      
      
๑๙
จากมาลำห้นนล่องลุะขนอน      
ขนอนถือเลยละพี่แคล้วศป.ว่า ขนอนบ่ถือเลยละ      
จากมากำจรจนนทนจรุงกลิ่น      
จรุงกลิ่นแก้มน้องแก้วไป่วาย ฯ      
      
๒๐
จากมานักนิ่นเนื้อนอนหนาว      
หนาวเหนื่อยเพราะลํชายซาบชู้      
จากมาทระนาวนาวนํแม่ศป.ว่า จากบางทระนาวนาว      
หนาวเหนื่อยมือแก้วกูมุ่นมือ ฯ      
      
๒๑
จากมามาแกล่ไกล้บางขดาน      
ขดานราบคือขดานดอกไม้      
มาเกาะกำแยลาญลุงสวาสดิ กูเอย      
ถนัดกำแยย้าใส้พี่คาย ฯศป.ว่า เย้าไส้      
      
๒๒
พระใดบำราศแก้วกูมา      
มาย่านขวางขวางกายด่งงนี้ศป.ว่า ขวางดาย      
จากมาเลือดตาตกเตมย่าน      
เตมย่านบรู้กี้ถ่งงแถม ฯ      
      
๒๓
จากมาอกน่านน้ำนองกาม      
กามกระเวนแรมรศร่วงไส้      
จากมาราชครามครามอกก่ำ      
อกก่ำเพราะชู้ให้ตื่นตี ฯ      
      
๒๔
จากมาแก้วกูค่ำชรอกแขวะศป.ว่า แก้วกู้ค่ำ ซรอกแขวะ      
โพรงชรอกโชรมแขวะศรีโศรกศร้อยศป.ว่า โพรงซรอกโซรม      
จากมาพิบูลแบะบูนแม่ศป.ว่า ปูนแม่      
บูนแม่ลห้อยไห้ข่าวตรอม ฯศป.ว่า ปูนแม่      
      
๒๕
จากมาแก้วผึ้งแผ่ใจรักษ มาแม่      
ยยวอยู่เลวไผ่ผอมผ่าวใส้ศป.ว่า เลอผ่ายผอม      
จากศรีสำลักใครสกิดอ่อน อวนแม่ศป.ว่า ส่ำลัก      
รยมร่ำไห้หาเจ้าชำงายศป.ว่า ช่ำงาย      
      
๒๖
จากมาเรือร่อนท้งพญาเมือง      
เมืองเปล่าปลิวใจหายน่าน้อง      
มาจากเยิยมาเปลืองอกเปล่า      
อกเปล่าว่ายฟ้าร้องร่ำหารนหา ฯศป.ว่า อกเปล่าวาย      
      
๒๗
จากมาเมืองเก่าเท้าลเท ท่านรา      
เทท่าบึงบางบาบ่าใส้      
จากมาอ่อนอาเมบุญบาป ใดนา      
เมืองมิ่งหลายเจ้าไว้รยกโรย ฯ      
      
๒๘
เดชานุภาพเรื้องอารักษ์ ท่านฮา      
รักเทพจำสารโดยบอกบ้าง      
บาศรีจุฬาลักษณ์ยศยิ่ง พู้นแม่      
ไปย่อมโหยไห้อ้างโอ่สาร ฯศป.ว่า โอ่ศัลย์      
      
๒๙
ไก่ใดขนนนิ่งน้องนางเฉลอยศป.ว่า ขันขิ่ง      
เชอญท่านทยานเปนฝนนฝากแก้ว      
เยียมาบลุะเสบอยเชองราค      
ไฟราคดาลแพร้วแพร้วพร่างตา ฯ      
      
๓๐
เยียมาเยียจากเจ้ากูเจ็บ      
เห็นรหนโหยหาจไจ้      
เยียมาเยียหนามเหน็บอกอยู่      
อกอยู่เพราะน้องไห้ตากตน ฯ      
      
๓๑
เยียมาเรือเก้ากู่การุญ ย่านนาศป.ว่า เรือแก้วกู้      
นบเทพอรชุนบนบอกถ้อย      
มือพันพ่อมีบุญแลส่อง ดูรา      
เชอญพ่อเด็จดวงช้อยซาบศรีสํศรี ฯ      
      
๓๒
เยิยมาเรือล่องใกล้กรยนสวาย๓๒-๓๗ ไม่ปรากฎใน ศป.      
สวายสวาสดิธรณีนางมิ่งไม้      
เพล็จพวงดุจดวงถวายทุกกิ่ง ไซ้แฮ      
แม้นม่วงรศฟ้าไล้ลูกหวาน ฯ      
      
๓๓
มุ่งเหนน้ำหน้าวิ่งวยรตา แลแม่      
ถนัดม่วงมือนางฝานฝากเจ้า      
เททรวงทุเรมาบางภูด พี่แม่      
หมากพูจรู้ลับเล้าพูจพราง ฯ      
      
๓๔
ต้นไม้ชรลูดลิ้นบ่มี แม่ฮา      
ถามข่าวนวลนางฤาพูจได้      
รฦกกระลาศรีเสาวภาค กูเอย      
สารส่งงทุกต้นไม้ลนนลุง ฯ      
      
๓๕
อาเมจยรจากเจ้ากินใจ บานี      
ยรรย่อนทงงเพาะพุงพร่นนกว้า      
อาเมอยู่ฉันใดดวงสวาสดิ กูเอย      
นอนน่งฤาให้ผ้าผูกแด ฯ      
      
๓๖
เยียมานิราษร้อนไฟกาม      
ลุะบมีเลอยแลรยกฟ้า      
ศรีมาสำโรงงามอายแก่พี่แม่      
ถนัดสำโรงเจ้าถ้าอกโรง      
      
๓๗
รฦกน้องน้อยแง่ลีลา ฤาแม่      
ผืนแผ่นบโยงฤาอยู่ได้      
แลที่ร่ำไพตาเลงโลกย พูนแม่      
แผ่นผูกแมกฟ้าไว้จึ่งคง ฯ      
      
๓๘
ศรีมาพิโยคพื้นรัตนภูม๓๘-๖๖ ตรงกับ ๓๔-๖๒ ของ ศป.      
ถนัดดุจพระภูมผจงแผ่นแผ้ว      
เล็งแลเยียฟ้าฟูมชลเนตร      
เพราะพี่เจ็บเจ้าแคล้วคลาศไกล ฯ      
      
๓๙
ศรีมาเทวศศร้อยสงสาร      
ทุกย่านอกฟูมไฟน่าน้อง      
ศรีมาองงคารฉมักฉมวยใหญ่      
แลลบับไล้ท้องท่งขยว ฯศป.ว่า แลลบัด      
      
๔๐      
เนื้อเบื้อละไล่ล้ำสงงขยา      
ควายประชลเพราะพรยวตื่นเต้นศป.ว่า เพลาะเพรียว      
กวางทราบประนงงหาหวงเถื่อนศป.ว่า กวางทราย      
บางลวบบ้างเหล้นบ้างง่าเงย ฯศป.ว่า บ้างลาบ      
      
๔๑      
รฦกชู้แก้วเกื่อนใจตาย แลแม่      
รยมร่างเปนต้นเลอยน่าน้อง      
เลือดตายิ่งฝนรายราย่าน      
อกพี่พ้นฟ้าร้องรยกศรี ฯ      
      
๔๒      
ต้งงใจรักษเจ้าอาจอุปรมา ถึงฤา      
ชีไฝ่ยามปูปีไป่แล้ว      
ดวงดยวแม่คงตราไตรโลกย กูเอย      
ดินและฟ้าได้แก้วก่อโฉมเกลาโฉม ฯ      
      
๔๓      
ฝ่ายสยงสุโนกไห้หานาง แม่ฮา      
รยมทนนทึงแทงโลมลิ่นเล้า      
มาดลบำรุะครางครวญสวาสดิ      
ให้บำรุะหน้าเหน้าจอดใจ ฯ      
      
๔๔
บำรุะบำราษแก้วกูมาศป.ว่า บำรุงบำราศแก้ว      
จักบำรุงใครใครช่วยได้      
บรับบเร่อมอาบ่ร่าง ละเลอยศป.ว่า บร่าง ลุเลย      
โอ้บเร่อมน้องให้ไฝ่เหนสองเหน ฯ      
      
๔๕
รยมมาบสว่างไข้ขวนนบิน บ่าแฮ      
กระอืดอกเซนเซนช่วยเหน้า      
ลุจุงจรลึงยินจรหล่ำ แล้วแฮ      
อ้าจรลึงรักษเจ้าจำงาย ฯ      
      
๔๖
จรลิวไต้ฟ้าต่ำเตือนยาม      
โหยบเหนสายใจจรคล้าย      
บลุแม่เมากามกาเมศ กูเออย      
ลพี่หว้ายน้ำหน้ามืดเมา ฯ      
      
๔๗
มาทุ่งทุเรศพี้บางเขน      
เขนข่าวอกนํเฉลาพี่ต้งง      
ปืนกามกระเวนหววใจพี่ พระเออย      
ฤาบให้แก้วก้งงพี่คงคืนคง ฯ      
      
๔๘
กำศรดสร้อยฟ้าคลี่ควรรักษ ฤาแม่      
รอยอยู่แรมรศรงค์พี่เต้า      
ศรีมาย่อมดักดักใจจอด คืนนา      
คร่นนกล่าวคร่นนให้เกล้าเกลือกเรือ ฯศป.ว่า ครั้นให้เกล้า      
      
๔๙
ศรีมาใจขาดข้อนทางวนนศป.ว่า ขอดข้อน      
แลลนนลุงเหลืออกน่าน้อง      
ศรีมาย่อมรับขวนนแขวนปาก ไซ้แม่      
ดาลตื่นตีอกร้องร่ำหารนหา ฯ      
      
๕๐
ฤารยมให้ชู้พรากกนนเพรง ก่อนฤา      
กรรมแบ่งเอาอกมาด่งงนี้      
เวรานุเวรของพระบอก บาราศป.ว่า เวรานุเวรเอง      
ผิดชอบใช้นี้หน้าสู่สํสองสํ ฯศป.ว่า ใช้หนี้หน้า      
      
๕๑
เยียมาสํดอกแห้งฤทย ชื่นแฮ      
เครงย่อมถงวลถงํอกค่ำเช้า      
เยียมาเยิยไกลกลายบางกรูจ      
ถนัดกรูจเจ้าสระเกล้ากลิ่นขจร ฯ      
      
๕๒
รศใดด้าวหน้าดุจรศผํ แม่เลย      
ผมเทพสาวอับษรรูปแพ้      
พระเออยเมื่อสองสํสุเกษ นางนา      
บนขอดกลางเกล้าแก้จ่ำเลอย ฯ      
      
๕๓
เยียมาพิเศศพี้บางพลู      
ถนัดเหมือนพลูนางเสวอยพี่ดิ้น      
รยมรักษเมื่อไขดูกระหนยก นางนาศป.ว่า กระเนียด      
รศรำเพอยต้องมลิ้นล่นนใจลานใจ ฯ      
      
๕๔
เรือมาจยรจยดใกล้ฉมงงราย      
ฉมงงนอกฉมงงในอกช้ำ      
ชาวขุนสรมุทรหลายเหลือย่าน      
อวนหย่อนยงงท่าน้ำถูกปลา ฯ      
      
๕๕
กล้วยอ้อยเหลืออ่านอ้างผักนาง      
จรหลาดเลขคนหนาฝ่งงเฝ้า      
เยียมาลุดลบาลรมาตศป.ว่า เยียมาลุะดลบาง      
ถนัดรมาตเต้นเต้าไต่ฉนยร ฯ      
      
๕๖
ชรดือดาษชุ้งชื่อปลอมแปลศป.ว่า แปลมแล      
ไพรพนํอากยรแรดร้อง      
ดวงดยวจากจยรแดยรรสวาดิ      
นอนน่งงฤาไห้พร้องเพื่อนใคร ฯ      
      
๕๗
ดวงดยวบววมาศแพ้พิมทอง พี่เออย      
รยมบหลับใหลหาค่ำเคี้ย      
ดวงดยวแม่มองหนหาพี่ พู้นแม่      
ใครช่วยชูเกล้าเกลี้ยกล่อมแถง ฯ      
      
๕๘
รยมรักษสุดที่อ้างเอวสมร แม่อาศป.ว่า แม่ฮา      
กามลนนลุงลานแดเดือดไหม้      
เยียมาเทพสาครครวญสวาดิ      
สยงสาครร้องไห้ส่งสยงสุดสยง ฯ
๕๙
มุ่งเหนดยรดาษสร้อยแสนส่วนศป.ว่า แสนสวน      
แมนม่วนขนุนไรรยงรุ่นสร้อย      
กทึงทองรำดวรโดรรศอ่อน พี่แม่      
ปรางประเหล่แก้มช้อยซาบฟนน ฯศป.ว่า ปรางประเหล้      
      
๖๐
เยียมาแอ้วไส้ย่อนบางฉนงงศป.ว่า เอวไส้      
ฉนงงบ่อมาทนนสายแสบท้อง      
ขนํทิพยพงารงงรจเรข มาแม่      
ยินข่าวไขหม้อน้องอิ่มเอง ฯ      
      
๖๑
ด้าวห้นนอเนขชื้อขนํขาย      
วอนว่อนเลวงคิดค่าพร้าว      
หมากสรุกซระลายปลงปลิดใหม่      
มือแม่ค้าล้าวล้าวแล่นชิงโซรมชิง ฯ      
      
๖๒
มลักเหนน้ำหน้าไน่ไนตา พี่แม่      
รยมตากตนติงกายน่าน้องศป.ว่า ติงกาย      
ลนนลุํพี่แลมาบากจากศป.ว่า บางจาก      
จยรจากตีอกร้องรยกนางหานาง ฯ      
      
๖๓
ลนนลุงสองฟากฟุ้งผกาสลา      
โดรลอองอบตางกลิ่นเกล้า      
รอยมือแม่ธารทาหอมหื่น ยงงเลอย      
จนนทนกระแจะรศเร้ารวจขจร ฯ      
      
๖๔
เสียดายหน้าช้อยชื่นบววทอง กูนา      
ศรีเกษเกศรสาวดอกไม้      
มาดลบนนลุะนองชลเนตร      
ชลเนตรชู้ช้อยไห้ร่วงแรงโรยแรง ฯ      
      
๖๕
ขอมเพรงบงงเหตุเต้นตัดหวาย      
หวายเท่าแทงตนขอมตอกต้อง      
ขอมถือทอดตนตายดด่าว      
ห้ยมว่าเพรงใดพร้องที่น้นนหวายยงง ฯ      
      
๖๖
สระเหนาะหน้าเจ้าแว่นไวจนน      
ปางจากอยุทธยานานจึ่งเต้า      
สระเหนาะกรรายนนอกหย่อน      
เมรุทุเท่าหน้ากำศรวญ ฯศป.ว่า เท่าเหน้า      
      
***      
      
๖๗
รฦกรศช้อยซาบพระทนต๖๗-๖๘ ตรงกับ ๖๔-๖๕ ของ ศป.      
อวายปากไปนารศรอจเร้า      
มิลุะแล่งตนเปนสองซีก      
ซีกหนึ่งไว้น้องเหน้าหนึ่งมา ฯ      
      
***      
      
๖๘
รฦกหน้าช้อยชื่นบววทอง กูนา      
หอมหื่นใครเหนตาภู่ได้      
รฦกดลหลับสองนํนาภิศ กูนา      
ยยวอยู่หาชู้ใช้อื่นตาง ฯศป.ว่า หาชู้ไซ้      
      
๖๙
โกกิลกรวิกษอ้ยงยูงยางตรงกับ ๖๓ ของ ศป.      
จับกิ่งยูงยางเยาวเพื่อนพร้อง      
พละลบกัลโหยลางโลมลูบ      
จับกิ่งยางแล้วร้องไร่เฌอ ฯ      
      
๗๐
ปารนี้แก้วข้าตื่นฤาหลับ อรเออยตรงกับ ๖๖ ของ ศป.      
นอนน่งงฉนนใดดูด่งงนี้      
ยอมือบนนทับอกโดยแม่ กูเออยศป.ว่า โอยแม่      
เจ็บยิ่งล้ำพ้นผี้หมื่นทวีแสนทวี ฯศป.ว่า พู้นผี้      
      
๗๑
เยียมาบางผึ้งแผ่รวงรยงตรงกับ ๗๑ ของ ศป.      
ถนัดแผ่นธรณีปานแผ่นผึ้ง      
เหอรหวรทรหึงสยงตววต่าง      
ยยวตววแตนขึ้งต่อแตน ฯศป.ว่า เยียวว่าตัวแตนขึ้ง      
      
***      
      
๗๒
ปารนี้อรเช้าแม่เกลาองค์ อยู่ฤาตรงกับ ๖๗ ของ ศป.      
ต่างกรดานจตุรงคมยงม่ายม้าศป.ว่า ตั้งกระดาน      
ฤาวางสกาลงทายบาท      
ฤากล่าวคำหลวงอ้าอ่อนแกล้งเกลาฉนนท ฯ      
      
๗๓
อันเชิญอาทาษท้าวเทียมสองไม่ปรากฎใน ศป.      
เหาะบันหารโฉมฝันฝากแก้ว      
ถนัดเรียมตื่นตามองเหนอื่น      
พอผุดลุกฟ้าแผ้วมืดมลาย ฯ      
      
***      
๗๔
พระเออยสรโรชสร้อยศรีสรง กูนาตรงกับ ๖๙ ของ ศป.      
ตระบอกบววศรีไสกลีบกล้ยง      
พระเออยคร้นนเหนหงษสอนย่าง น้นนนา      
ศรีกระไดเล้าล้ยงลูบโลม ฯ      
      
***      
๗๕
พระเออยน้ำหน้าหล่งงเหลือสินธุ โสดแฮตรงกับ ๖๘ ของ ศป.      
ยากอยู่ทงงวนจำจวดเจ้าศป.ว่า จอดเจ้า      
พระเออยจงเตือนกินเตือนอยู่ บ้างฮา      
เจ็บจรเทอญทนเศร้าสุดหมอง ฯศป.ว่า เจ็บจรเท้อญ      
      
***      
      
๗๖
รักเนื้อชรอ่อนเนื้อเขมนเขมา อยู่นาตรงกับ ๗๐ ของ ศป. ชรม่อนเนื้อ      
แถงถงาดมุดดาดัดดอกไม้      
ดำแดงบภักเอาวยรมาศ เจอมนา      
เดอรดุจล้วงใส้ร่าวยนน ฯ      
      
***      
      
๗๗
รฦกแก้วกินสี้นางสอง ไซ้แม่ตรงกับ ๗๒ ของ ศป. ไส้แม่      
อร่อยสรทึกถนำปากป้อนศป.ว่า อร่อยรสทึกถนำ      
จนนท์จรุงออกธารทายงงรุ่งศป.ว่า จอกธารทา      
บยายยวเนื้อร้อนเร่งวี ฯ      
      
๗๘
แม่วีชู้ช้อยชุ้งนอนหลับ แลแม่ไม่ปรากฎใน ศป.      
ตื่นมเมอหาศรีแอบข้าง      
ถอนมมือบนนทับหลงงโลมลูบ กนนนา      
รยมตื่นชํเจ้าค้างค่างเชอย ฯ      
      
๗๙
แก้มกล้ยงขจรทูปฟ้าชวยฉํ แม่ฮา๗๙-๑๒๙ ตรงกับ ๗๓-๑๒๓ ของ ศป.      
ถนัดอยู่ในฝนนเลอยไป่แล้ว      
รฦกคนนหลับนํนวลนาภิศ นางแม่      
ถนัดมเมอคล้ายแคล้วแก่ตา ฯ      
      
๘๐
เมื่อมาแก้วพี่ปลิดปล่ยนแด พี่แม่ศป.ว่า เมือมา      
ขวนนอยู่อยุทธยาตนต่างหม้าย      
รฦกกระลาแถงจยรจาก เจบมา      
รยมร่ำหว้ายฟ้าหว้ายแผ่นดิน ฯ      
      
๘๑
เยียมาปิ้มปิ้มปากพระวาล      
พระหากวานวงงสินธุคว่างคว้าง      
สมุทรพิศารลิวคิววคว่งง แลนา      
แลชรเลลานท้างทุลาย ฯศป.ว่า ลาญท้อง      
      
๘๒
ล่วงฦกสุดหย่งงพ้นคณนา      
รลอกพรยนพรายดูแพร่งน้ำศป.ว่า เพรียมพราย      
เยียมาเยิยสุดตาแสนโยชน์      
เรือแล่นผ้ำผ้ำผ้ายผ่าวใจ ฯ      
      
๘๓
เยียมาลิงโลดฟ้าฟองฟัดศป.ว่า ลิวฟ้า      
สยงสมุทรครางใครอยู่ได้      
เยียมาตระบัดลํลิวล่าว แลแม่      
เดือนยี่หนาวชักไส้ฉ่ำชวย ฯ      
      
๘๔
เยียมาน้ำหน้าคล่าวครางตาย พี่แม่      
รยมรทวยตีนมือมืดหน้า      
เยียและพี่ใจหายหววหาดศป.ว่า เยียแลพี่      
เงาชรแลไล่ฟ้าม่ายมยง ฯศป.ว่า ไล้ฟ้า      
      
๘๕
เยียมากระดาษท้งขาวขยว อยู่นา      
ววู่สยงลํลงล่นนไส้      
เยียมาเยิยแลหลยวชรอ่ำ      
ชรอ่ำอกฟ้าไข้ข่าวตรอม ฯ      
      
๘๖
มุ่งเหนอรรถ้ำท่งทิวเขา      
เขาโตกอำภิลจอมแจกฟ้าศป.ว่า จากฟ้า      
สรมุทรเงื่อนเงามุขมยงม่าย      
ดูดุจมุขเจ้าถ้าส่งศรี ฯศป.ว่า สั่งศรี      
      
๘๗
มุ่งเหนลล่ายน้ำตาตก แม่ฮา      
เกาะสรชงงชลธีโอบอ้อม      
บลักเหนไผ่รยงรกเกาะไผ่ พูนแม่      
ขยวสระดือล้ำย้อมญอดคราม ฯศป.ว่า สระดื้อ      
๘๘
ระฦกรศน้องไน่ในตา พี่แม่      
เออสมุทรอยงกามกล่อมเหน้าศป.ว่า เอวสมุทร      
เยียแลลนนลุงมาบางค่อม      
ถนัดค่อมน้อยข้าเจ้าส่งงจนนทน์ ฯศป.ว่า ส่งจันทน์      
      
๘๙
จากมาแก้วพี่ห่อมหิวใจ แลแม่ศป.ว่า ห้อม      
คร้นนกล่าวโหยหนนอกสู่ฟ้า      
ตนดยวแบ่งตับไตสองภาคย      
รลอกจนน่าเจ้าหน่วงหลงง ฯศป.ว่า ระลอกหนักหน้าเหน้า      
      
๙๐
ตนดยวมาจากเจ้าเจบอก อ่อนเออย      
เรือกลอกกลางวงงใจขาดขว้ำ      
จากนางยิ่งตนตกเมรุมาศ      
รลอกล้ำฟ้าซ้ำซ่านดิน ฯ      
      
๙๑
จากมาสายสวาดิไว้อยุทธยา แลนาศป.ว่า อยุธยา นาแม่      
อกเปล่าอกสายสินธุ์หากรู้ศป.ว่า สาวสินธุ์      
ลุะดานกนนชาววาลวงใหญ่ แล้วแฮ      
วาลยิ่งสารสับสู้เสริฐชล ฯ      
      
๙๒
วาลเลขลํไล่ปรุ้ยไปมาศป.ว่า วาฬเลกรม      
วารถ่าววยรวงงวลลล้าว      
วาลโทลประลองปลาปลักปล่นศป.ว่า ประลวง      
หางกวาดหววแอ้วอ้าวปากปาม ฯ      
      
๙๓
เยียมาม่ายน้องขวลขวายแด แลแม่ศป.ว่า น้องข่วล      
นอนน่งงฤากวนกามแกว่งไส้      
ลุกยืนวงงเวงแลลิวโลด      
คืนน่งงลห้อยไห้บ่ำบวง ฯ      
      
๙๔
พระเออยสระโรชท้องชลธี ท่านแฮ      
เชอญเทพมาทับทรวงที่ร้อน      
แมนเมขลาศรีเสวยภาคย กูเออย      
มาแม่อย่าทนนข้อนขาดใจข่นใจ ฯศป.ว่า มาทันข้อน      
      
๙๕
ไหว้เจ้ารักษาฝากน้องนางรักษ พี่ฮาศป.ว่า รักษ์ฝากน้อง      
พรัดพิพรายหลงงใครบ่รู้ศป.ว่า พลัดพี่ภายหลังใคร      
ต้งงใจเท่าเจบหนักในแม่ พูนแม่      
ยยวกลอกกล่นนใจชู้ตากตาย ฯศป.ว่า ให้ชู้      
      
๙๖
โอ้อกสระแอ่แก้วกูมา แม่ฮา      
เยียพรากพรัดเพรางายเยี่ยแคล้ว      
พลบค่ำลนนลุงหาสายสวาดิ คืนแม่      
สยวยิ่งสาวใส้แก้วผ่านเผา ฯศป.ว่า ผ่าวเผา      
      
๙๗
ไกรพรยงตววอาจเต้นเห็จเหน      
สาวเชือกชักเรือเราพี่ร้อง      
นางนุชแม่มวยเพญพิโยค กูเออย      
ยามหนึ่งไกลน้องค้ำขวบปี ฯ      
      
๙๘
ฝ่ายสยงสุโนกไห้หานาง      
วว่องวยรดาศรีผ่าวพ้นศป.ว่า ตาศรี      
มาลุะดำบลบางนายหญี่      
นายหญี่โซรเหล้าต้นช่างโซร ฯ      
      
๙๙
หลายผู้ผํคลี่กล้ยงจำยามศป.ว่า จ่ำยาม      
เมามี่อยงโอนหววผูกผ้า      
ถนัดสาวสมุทรตามตวงแพ่ง      
ชาวพี่พยงถ้วมหน้ารากรณ ฯ      
      
๑๐๐
เรือมามาแบ่งแก้วกูไกล      
ไกลตื่นตำบลมาลห้อยศป.ว่า ดำบลบา      
เยียมาเยิยไฟฟูนอกพี่ นาแม่      
ขอพี่เหนหน้าน่อยหนึ่งเจ้ายาใจ ฯศป.ว่า หน้าน้อย      
      
๑๐๑
เรือมามาที่ท้างสวาโถกน      
คร่นนพี่ถึงโถกนไทแม่เต้าศป.ว่า ครันพี่ถึงถโกนไท้ แม่เจ้า      
บเหนยิ่งไฟโรนรุ่นสวาดิ      
อกพี่ดาลร้อนเร้ายิ่งรามไกรราม ฯ      
      
๑๐๒
รามาธิราชใช้พานร      
โถกนสมุทรวายามย่านฟ้า      
จองถนนเปล่งศิลปศรผลาญราพ (ณ์)      
ใครอาจมาขวางฆ่าก่ายกอง ฯ      
      
๑๐๓
เพรงพรัดนรนารถสร้อยษีดา      
ยงงขวบคืนสํสองเศกไท้ศป.ว่า ยังคอบคืน      
สุทธนูประภาฟองฟัดจาก จยรแฮ      
ยงงคอบคืนหว้ายได้สู่สํสองสํ ฯ      
      
๑๐๔
ผยองม้ามณีกากเกื้อฤทธี ก็ดี      
สองสู่สองเสวอยรํยแท่นไท้      
เพรงพินธุบดีพรัดพระโฆษ      
ขอนขาดสองหว้ายไส้จากจยร ฯ      
      
๑๐๕
พร่ำพบมาโนชเนื้อนางเมือง      
สองสู่สํมณฑยรแท่นแก้ว      
เท่าบาเปล่าเปลองอกในอ่อน อรแม่ศป.ว่า เปล่าอกเปลือง      
สองพรากพรัดแคล้วชู้ชำงือ ฯศป.ว่า ช่ำงือ      
      
๑๐๖
เท่าบาแส้วไส้หย้อนในนาง ไซ้แม่ศป.ว่า ไส้แม่      
ครางอยู่ฮือฮือตาเลือดไล้      
เท่าบาจากอกครางครวญแม่      
รยมเท่าหววใจให้แม่ดิ้นโดยดู ฯ      
      
๑๐๗
บได้กล้ำเข้าแต่วนนมา      
กลืนแต่ยาคูกวนกึ่งช้อน      
รฦกกระลาพิมพระมาศ กูเออย      
ดาลกนนหายเร้าร้อนราคคืน ฯ      
      
๑๐๘
เยียมามาให้สวาดิจำรศ      
ถนัดดุจวานใจฝืนฝากน้อง      
ชลธีรนนทดเลือนรลอก      
เรือเยิยเต้นน้ำต้องตื่นพยง ฯ      
      
๑๐๙
โออกสดวกไส้เสาโขดงศป.ว่า โอ้อกสมดอกไส้      
ลํโบกใบบินอยงแล่นผ้ำ      
ขทิงทองรนนทดโยงลยวแล่ง      
ลํช่วยขวาซ้ายล้ำแล่งเรือ ฯ      
      
๑๑๐
สลาตนนตราษหน้าแต่งพลยุทธ      
ลํสเภาลํเสือต่างต้อง      
ตรึงตราโขดงทรุดปลงยาก      
สายสมุทรไห้ร้องรยกศรี ฯ      
      
๑๑๑
น้ำหน้าสองฟากฟุ้งผกาแจรง      
ฟองฟ่องตามตีอกคลื่นเคล้า      
รนนชลรนนแชงอึงอากาศ      
เรือยิ่งอยงน้ำเข้าขาดใจข่นใจ ฯ      
      
๑๑๒
พนนฦกน้ำบ่าสาดพกเพญ มาแม่ศป.ว่า น้ำบ้าสาด      
เรือคระแครงตับไตขาดขว้ำ      
สัดจองกำเบญบกพกพึ่ง แล้วแฮ      
อกพี่อกฟ้าช้ำช่วยตรอมรยมตรอม ฯ      
      
๑๑๓
เลงแลตลึงแกล้งเกลาสาร แม่ฮา      
นพเทพชํชอมทุกย่านย้งง      
พระเออยจำศรีคราญคืนคอบ สํรา      
อย่ารยกลํให้พล้งงพลยกเรือลงเรือ ฯศป.ว่า เพรียกเรือลงเรือ      
      
๑๑๔
พระเออยได้ชู้ชอบใจจง ฤาแม่      
อย่าเล่นลํพัดเหลือพร่นนกว้า      
พระเออยชุ่งอรองคสํพี่      
อย่าโบกโบยลํบ้าเฟื่องฟองฟูมฟอง ฯ      
      
๑๑๕
สัตยาบัดม้วยมี่สยงสินธุ แลแม่      
สาวสมุทรนองเนืองเน่งน้ำ      
อารักษร่วมรักยินอาราทธน แล้วแม่      
ใส่ส่างอกฟ้าล้ำดาษดยร ฯ      
      
๑๑๖
อัศจรรย์โอ้อำนาจสารสัตย ไซ้แม่      
ฟองอย่าฟัดฟยนภํแล่นแล้ศป.ว่า ฟองอย่าพัดเพียงภมร      
ขนัดตราตระบัดเขนโขดงเล่าศป.ว่า ขนันตรา      
ชาวเพื่อนพรัดกว่าแก้อยู่บางนอนบาง ฯศป.ว่า พรั่นกว่าแก้      
      
๑๑๗      
โออกครวญเคร่าถ้าเรือมูน มากแฮ      
ลุะรุ่งรางราศรีโศกเศร้า      
รฦกแม่มาธูรทุเรศ กูเออย      
เอาสใบชู้ช้อยหํ่ตาง ฯ      
      
๑๑๘
รฦกเนื้อกรรเกษสร้อยสาวสวรรค กูเออยศป.ว่า กูนา      
กรกอดหมอนเหมือนนางร่ำไห้      
รฦกกำจรจนนทน์อายโอษฐ พู้นฦา      
ทรงกรรแสงไจ้ไจ้จั่นจวญ ฯ      
      
๑๑๙
อ้าน้องมาโนชเนื้อนางกระษัตร พี่เออย ฯ      
ศรีกระไดเครงครวญค่ำเช้าศป.ว่า แครง      
อ้าอวรศยรสยดทัดมาลยมาศ กูเออยศป.ว่า อ้าอร      
ศรีกระไดกล้ววเกล้ากลิ่นฉํ ฯ      
      
๑๒๐
อ้าท้าวอ้าทาศแก้มเปรมปราง      
ศรีกระไดเชอยชํช่างย้ำ      
อ้าอวรละไมยนางนวลนารถ กูเออย      
ยยวกอดนักเนื้อช้ำพี่ถนอม ฯศป.ว่า เยียวกอดหนัก      
      
***      
      
๑๒๑
ดวงดือนาภิศน้องนางสวรรค กูเออยศป.ว่า ดวงเดียว      
กระแหน่วแนวนาภีพี่ดิ้น      
ใครเหนออรเอววรรใจวาบ วางฤา      
ปานปีกน้อยน้อยริ้นฤาร้างกลววตาย ฯ      
      
๑๒๒
ตีนหลงลงแล่นเต้นตามหลงงศป.ว่า ตีนหลังลง      
หลงงไล่ตามขมองโกรยตื่นเต้นศป.ว่า ขมังโกรย      
บงงกงทุกงงฉลามเหนโห่ศป.ว่า มังกงทุกัง      
งวงฉนากคลุกเคล้าเคล้นเฟื่องฟอง ฯ      
      
***      
      
๑๒๓
เรือมาฟองฟ่องฟ้อนกลหงษ      
จงงกูดต่างตีนกวักแกว่งน้ำศป.ว่า ตางตีนกวัด      
กางโขดงยรรยงกลกางปีก      
สยงสมุทรล้ำฟ้อนย่านยาว ฯ      
      
๑๒๔
เจบจากเจบอีกอู้มอกเรือศป.ว่า อุ้ม      
เจบจากสาวสาครเคลื่อนดิ้น      
เจบจากพี่เจบเหลืออกอ่อน พูนแม่ศป.ว่า พู้นแม่      
อกอ่อนอกฟ้าปลิ้นเปล่าใจ ฯ      
      
๑๒๕
รยมมาเรือร้อนท่งบางสบู      
ถนัดด่งงสบูบงงใบแม่เร้น      
รยมรักษพูดโดยดูสายสวาดิศป.ว่า รักผูกโดยดู      
มาย่อมหลายชู้เหล้นเพื่อนตน ฯ      
      
๑๒๖
กระไดเอาอาตมแก้วพรีเพา ไซ้แม่      
จยรจากบางคลครวญใช่น้อย      
กระใดเงื่อนเงาเดือนโดยย่าง      
นอนน่งงนางพร้องถ้อยดุจดยว ฯ      
      
๑๒๗
ถนัดแก้วกู้ต่างเรือตาม      
แครงย่อมพรายหลยวหยุทอยู่ถ้ำศป.ว่า อยู่ถ้า      
ลุขนบดุจขนบกามพระพี่ พี่แม่      
เรือเยิยมาช้าชู้เยิยนาน ฯ      
      
๑๒๘
(เยียมาล่วงลับ)หลี้เลอนาง แลแม่ศป.ว่า เยียมาแล้วลิ่วหลี้      
คร่นนรฦกใจลาญลห้อยศป.ว่า ครั้นรฦก      
บางสุตายภาคยพางถนัดศป.ว่า ถนัดภาค      
ถนัดภาคยชู้ช้อยแก่ตา ฯ      
      
***      
      
๑๒๙
สารนุชนี้แนบไว้ในหมอน      
อย่างแม่อย่าควรเอาอ่านเหล้น      
ยามนอนนารถเอานอนเปนเพื่อน      
คืนค่ำฤาได้เว้นว่างใด ฯ
             
เครื่องมือส่วนตัว