สวัสดิรัà¸à¸©à¸²
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
Admin (พูดคุย | เรื่องที่เขียน)
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == หมวดหมู่:วรรณคดีไทย [[หมวดหมู่…')
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '== ข้อมูลเบื้องต้น == หมวดหมู่:วรรณคดีไทย [[หมวดหมู่…')
รุ่นปัจจุบันของ 08:10, 9 กรกฎาคม 2552
ข้อมูลเบื้องต้น
ผู้แต่ง: สุนทรภู่
บทประพันธ์
๏ สุนทรทำคำสวัสดิรักษา | |||
ถวายพระหน่อบพิตรอิศรา | ตามพระบาลีเฉลิมให้เพิ่มพูน | ||
เป็นของคู่ผู้มีมีอิสริยยศ | จะปรากฏเกิดลาภไม่สาบสูญ | ||
สืบอายุสุริย์วงศ์พงศ์ประยูร | ให้เพิ่มพูนภิญโญเดโชชัย | ||
อย่าลืมหลงจงอุตส่าห์รักษาสิริ | ตามคติโบราณท่านขานไข | ||
ว่าเช้าตรู่สุริโยอโณทัย | ตื่นนอนให้ห้ามโมโหอย่าโกรธา | ||
ผินพักตร์สู่บูรพ์ทิศแลทักษิณ | เสกวารินด้วยพระธรรมคาถา | ||
ที่นับถือคือพระไตรสรณา | ถ้วนสามคราจึงชำระสระพระพักตร์ | ||
แล้วเอื้อนอรรถตรัสความที่ดีก่อน | จะถาวรพูนเกิดประเสริฐศักดิ์ | ||
ด้วยราศีที่ชะลอนรลักษณ์ | อยู่พระพักตร์แต่ทิวาเวลากาล | ||
ยามกลางวันนั้นว่าพระราศี | สถิตที่วรองค์ให้สรงสนาน | ||
พระอุระประสุคนธ์วิมลมาลย์ | จะสำราญโรคาไม่ราคี | ||
ครั้นพลบค่ำคล้ำฟ้าสุธาวาส | ฝ่ายเบื้องบาทซ้ายขวาเป็นราศี | ||
จงรดน้ำชำระซึ่งราคี | ห้ามสตรีอย่าให้พาดบาทยุคล | ||
เสวยนั้นผันพระพักตร์ไปบูรพ์ทิศ | เจริญฤทธิ์ชันษาสถาผล | ||
แม้นผินพักตร์ทักษิณถิ่นมณฑล | ไม่ขาดคนรักใคร่เวียนไปมา | ||
ทิศประจิมอิ่มเอมเกษมสุข | บรรเท่าทุกข์ปรากฏด้วยยศถา | ||
แต่ทิศเหนือเหลือร้ายวายชีวา | ทั้งชันษาทรุดน้อยถอยทุกปี ฯ | ||
๏ อนึ่งนั่งบังคนอย่ายลต่ำ | อย่าบ้วนน้ำลายพาเสียราศี | ||
ผินพักตร์สู่อุดรประจิมดี | ไม่ต้องผีคุณไสยพ้นภัยพาล | ||
แล้วสรงน้ำชำระพระนลาฏ | จึงผุดผาดผิวพรรณในสัณฐาน | ||
เสด็จไหนให้สรงชลธาร | เป็นฤกษ์พารลูบไล้แล้วไคลคลา ฯ | ||
๏ อนึ่งพระองค์ทรงเจริญเพลินถนอม | อย่าให้หม่อมห้ามหลับทับหัตถา | ||
ภิรมย์รสอตส่าห์สรงพระคงคา | เจริญราศีสวัสดิ์ขจัดภัย ฯ | ||
๏ อนึ่งวันชำระสระพระเกล้า | อังคารเสาร์สิ้นวิบัติปัดไถม | ||
ตัดเล็บวันพุธจันทร์กันจังไร | เรียนสิ่งใดวันพฤหัสสวัสดี ฯ | ||
๏ อนึ่งภูษาผ้าทรงณรงค์รา | ให้มีครบเครื่องเสร็จทั้งเจ็ดสี | ||
วันอาทิตย์สิทธิโชคโฉลกดี | เอาเครื่องสีแดงทรงเป็นมงคล | ||
เครื่องวันจันทร์นั้นควรสีนวลขาว | จะยืนยาวชันษาสถาผล | ||
อังคารม่วงช่วงงามสีครามปน | เป็นมงคลขัตติยาเข้าราวี | ||
เครื่องวันพุธสุดดีด้วยสีแสด | กับเหลือบแปดปนประดับสลับสี | ||
วันพฤหัสจัดเครื่องเขียวเหลืองดี | วันศุกร์สีเมฆหมอกออกสงคราม | ||
วันเสาร์ทรงดำจึงล้ำเลิศ | แสนประเสริฐเสี้ยนศึกจะนึกขาม | ||
หนึ่งพาชีขี่ขับประดับงาม | ให้ต้องตามสีสันจึงกันภัย ฯ | ||
๏ อนึ่งว่าถ้าจะลงสรงสนาน | ทุกห้วยธารเถื่อนถ้ำแลน้ำไหล | ||
พระพักตร์นั้นผันล่องตามคลองไป | ห้ามมิให้ถ่ายอุจจาร์ปัสสาวะ | ||
อย่าผินหน้าฝ่าฝืนขึ้นเหนือน้ำ | จะต้องรำเพรำพัดซัดมาปะ | ||
เมื่อสรงน้ำสำเร็จเสร็จธุระ | คำนับพระคงคาเป็นอาจิณ ฯ | ||
๏ อนึ่งวิชาอาคมถมถนำ | เวลาค่ำควรคิดเป็นนิจศีล | ||
จึงศักดิ์สิทธิ์ฤทธิรณพ้นไพริน | ให้เพิ่มภิญโญยศปรากฏไป ฯ | ||
๏ อนึ่งสุนัขมักเฝ้าแต่เห่าหอน | อย่าขู่ค่อนด่าว่าอัชฌาสัย | ||
เสียสง่าราศีมักมีภัย | คนมิได้ยำเยงเกรงวาจา | ||
อนึ่งเขฬะอย่าถ่มเมื่อลมพัด | ไปถูกสัตว์เสื่อมมนต์ดลคาถา | ||
อนึ่งพบปะพระสงฆ์ทรงศีลา | ไม่วันทาถอยถดทั้งยศทรัพย์ | ||
อนึ่งอย่าว่าแดดแลลมฝน | อย่ากังวลเร่งวันให้พลันดับ | ||
เมื่อเช้าตรู่สุริยงจะลงลับ | จงคำนับสุริยันพระจันทร | ||
อนึ่งเล่าเข้าที่ศรีไสยาสน์ | อย่าประมาทหมั่นคำนับลงกับหมอน | ||
เป็นนิรันดร์สรรเสริญเจริญพร | คุณบิดรมารดาคุณอาจารย์ ฯ | ||
๏ อนึ่งผ้าทรงจงนุ่งเหน็บข้างขวา | กันเขี้ยวงาจระเข้เดรัจฉาน | ||
อนึ่งอย่าไปใต้ช่องคลองตะพาน | อย่าลอดร้านฟักแฟงแรงราคี | ||
ทั้งไม้ลำค้ำเรือนแลเขื่อนคอก | ใครลอดออกอัปลักษณ์เสียศักดิ์ศรี | ||
ถึงฤทธิ์เดชเวทมนตร์ดลจะดี | ตัวอัปรีย์แปรกลับให้อัปรา | ||
อนึ่งไปไหนได้พบอสภซาก | อย่าออกปากทักทายร้ายนักหนา | ||
ให้สรงน้ำชำระพระพักตรา | ตามตำราแก้กันอันตราย ฯ | ||
๏ อนึ่งเครื่องผูกลูกสะกดตระกรุดคาด | เข้าไสยาสน์ยามหลับทับฉลาย | ||
เครื่องอาวุธสุดห้ามอย่าข้ามกราย | อย่านอนซ้ายสตรีมักมีภัย | ||
อนึ่งวันจันทร์คราสตรุษสารทสูรย์ | วันเพ็ญบูรณ์พรรษาอัชฌาสัย | ||
ทั้งวันเกิดเริดร้างให้ห่างไกล | ห้ามมิให้เสนหาถอยอายุ | ||
แม้นสตรีมีระดูอย่าอยู่ด้วย | ถ้ามิม้วยก็มักเสียจักขุ | ||
มักเกิดมีฝีพองเป็นหนองพุ | ควรทำนุบำรุงองค์ให้จงดี ฯ | ||
๏ อนึ่งนั้นวันกำเนิดเกิดสวัสดิ์ | อย่าฆ่าสัตว์เสียสง่าทั้งราศี | ||
อายุน้อยถอยเลื่อนทุกเดือนปี | แล้วมักมีทุกข์โศกโรคโรคา | ||
อนึ่งบรรทมถ้าลมคล่องทั้งสองฝ่าย | พระบาทซ้ายอย่าพาดพระบาทขวา | ||
ข้างขวาคล่องต้องกลับทับซ้ายมา | เป็นมหามงคลเลิศประเสริฐนัก | ||
อนึ่งว่าถ้าจะจรแลนอนนั่ง | สำเนียงดังโผงเผาะเกาะกุกกัก | ||
คือคุณผีปิศาจอุบาทว์ยักษ์ | ใครทายทักถูกฤทธิ์วิทยา ฯ | ||
๏ ขอพระองค์จงจำไว้สำเหนียก | ดังนี้เรียกเรื่องสวัสดิรักษา | ||
สำหรับองค์พงศ์กษัตริย์ขัตติยา | ให้ผ่องผาสุกสวัสดิ์ขจัดภัย | ||
บทโบราณท่านทำเป็นคำฉันท์ | แต่คนนั้นมิใคร่แจ้งแถลงไข | ||
จึงกล่าวกลับซับซ้อนเป็นกลอนไว้ | หวังจะให้เจนจำได้ชำนาญ | ||
สนองคุณมุลิกาสามิภักดิ์ | ให้สูงศักดิ์สืบสมบัติพัสถาน | ||
แม้นผิดเพี้ยนเปลี่ยนเรื่องเบื้องโบราณ | ขอประทานอภัยโทษได้โปรดเอย ฯ | ||