ลิลิตเสด็จไปขัดทัพพม่าเมืองกาญจน์ ๒๓๖๓

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น
(รับพระบรมราชโองการ)
(เตรียมการ)
แถว 70: แถว 70:
===  เตรียมการ  ===
===  เตรียมการ  ===
 +
<tpoem>
 +
๏ เสร็จจากนิเวศเท้า  เนาวัง
 +
ลดองค์ลงสถิตยัง  ยี่ภู่
 +
ข้าในกรมแน่นบํระดัง  เฟี่ยมเฝ้า
 +
เตรียมจะโดยเสด็จสู้  ขจัดเสื้ยนศึกผจญ ฯ
 +
 +
๏ เสื้อสนอบผ้าโพกเกล้า  ชายครุย
 +
บำเหน็จทุกนายฉุย  ทั่วหน้า
 +
แต่งกายดูกรายกรุย  องอาจ
 +
แม้นทหารกลั่นกล้า  เศิกได้ต่อผจญ ฯ
 +
 +
๏ พระโหรมาพรั่งพร้อม  ชาวงาน
 +
ตั้งตั่งดาดเพดาน  เศวตรล้วน
 +
วงด้ายมงคลการ  บาตรนํ้า ปริตพ่อ
 +
ผูกพระแสงสรรพยุทธ์ถ้วน  ครบเครื่องพระสนาน ฯ
 +
 +
๏ให้เก็บยอดมิ่งไม้  หลายพันธุ์
 +
มิตรชอบผูกทัดกรรณ  ชื่อใช้
 +
ที่ต้องนามไภยัน  รองบาท
 +
ลาดที่สรงปูไว้  เสร็จนั้นสรงสนาน ฯ
 +
 +
๏ แล้วปลูกศาลเทพไท้  เพียงตา
 +
ปูผ้าวงกาสา  รอบเท้า
 +
ตั้งบัตรใส่เครื่องกระยา  ธงฉัตร
 +
บายศรีตั้งต่อเข้า  ฤกษ์น้อมเทวัญ ฯ
 +
 +
๏ จึงเชิญบรมธาตุทั้ง  พระชัย
 +
วัฒนามาตั้งใน  ตั่งด้วย
 +
แล้วให้ยกฤทธิไกร  ธงศึก
 +
ลงคำสียอดกล้วย  ต้องด้วยสีวัน ฯ
 +
 +
๏ พอบ่ายสามโมงพร้อม  คณะสงฆ์
 +
สมเด็จอริยขัตติยวงศ์  อีกทั้ง
 +
อันดับสี่สิบองค์  เศษเก้า
 +
ราชาคณะหลายหนั้ง  อันดับทั้งบาเรียน ฯ
 +
 +
๏ จึงเสด็จยังที่ทอด  อังกร
 +
บูชิตขอสวัสดิพร  เลิศล้น
 +
สมาทานเบญจศีลสอน  บำญัติ
 +
ทรงพระมงคลหยัน  ปริตซ้องทรงฟัง ฯ
 +
</tpoem>
===  ครวญลา  ===
===  ครวญลา  ===

การปรับปรุง เมื่อ 16:20, 3 กรกฎาคม 2552

เนื้อหา

รับพระบรมราชโองการ

โคลงสี่
๏ แถลงปางบำราศเต้าการณรงค์
จำจากปิ่นพระสุนงค์สวาทร้อน
แม่เอยแต่สมประสงค์คลาศคํ่า วันนา
ปิ้มจะทุ่มทรวงข้อนร่านไห้ทรวงพัง ฯ
๏ ราชกิจฤๅขัดได้จำจร
งานรักษาพระนครเขตด้าว
ชายหาญไยจะรอนหน่ายศึก
จำจะอาสาท้าวกว่าสิ้นแรงตน ฯ
๏ หวังไทตั้งที่ไว้ขุนพล
หมื่นหาญอยู่ในตนเศิกสู้
เราก็เชื้อชาญชนสามารถ ศึกแฮ
ดั่งนักเลงปี่รู้เป่าเหล้นลองเพลง ฯ
๏ โหรกำหนดฤกษ์ลี้พลากร
ชลมารคจากนครรุ่งเช้า
สามโมงฮ่าบาทจรพุธสิบ สามนา
แรมเดือนยี่เร่งเร้าพลเท้อญมีชัย ฯ
๏ แล้วทูลชุลิตเบื้องอำลา
นบบาทใส่เกศาจักเต้า
เนาหน่อวงศ์อนุชาหลายเสด็จ
ข้าธุลีกราบเกล้าทั่วท้าวหาญพล ฯ
๏ สมเด็จนรนาถไท้อยู่หัว
ประทานฉลององศ์ตัวจีบริ้ว
มาลากุหล่าฉลัวเทริดเส้า สูงนา
ยี่กาเล่ห์ลายพลี้วอย่างนอกเรือนพลอย ฯ
๏ ประดับด้วยทมราชเนื้อน้ำขาว
อีกผูกดอกไม้พราวเพชรพร้อย
แซมขนวายุภักษ์หาวปลิวสะบัด
ธำมรงค์เพชรนํ้าย้อยเทียบแท้ปอกบัว ฯ
๏ แล้วประสาทอาญาให้พึงขาม
ใครผิดในสงครามอย่าเว้น
พระหลวงหมื่นขุนตามโดยทัพ
เอาไว้จักเป็นเช่นศึกผ้ายเสียชัย ฯ
๏ ตามอัยการศึกชี้โบราณ
โดยสิทธี์ผิดประหารอย่าไว้
แม้นชอบรอบริการบำเหน็จ
เสื้อสนอบเงินให้เลื่อนที่หมื่นขุน ฯ
๏ แล้วประทานฉลองให้เนาวงค์
ดิ่งประคำทองลงยาสายสร้อย
ถ้วนทั่วทุกทุกองค์โดยชอบ
ตามลำดับใหญ่น้อยจัดให้โดยธรรม์ ฯ
๏ บำเหน็จเสื้อผ้าขลิบครุยทอง
พระยาหลวงนายกองท่วนหน้า
ขุนหมื่นพันร้อยรองหมวดสิบ
ทนายปืนขุนช้างม้าสรรให้ตามควร ฯ
๏ พระบํระสาทชัยให้ทั่วกัน
ไบํอย่ามีไภยันใหญ่น้อย
ข้าศึกสู้ต่อบํระจัญแพ้พ่าย
ตายด้วยตาวยับหย้อยนอบเกล้าสยองเศียร ฯ
๏ รับพรธิราชไท้ใส่เศียร
ทั่วชุลิตจากมนเทียรที่เฝ้า
เร่งให้แจกหมายเขียนกำหนด กองนา
พร้อมกันสามโมงเช้าฤกษ์ลํ้าศุภวาร ฯ
             

เตรียมการ

๏ เสร็จจากนิเวศเท้าเนาวัง
ลดองค์ลงสถิตยังยี่ภู่
ข้าในกรมแน่นบํระดังเฟี่ยมเฝ้า
เตรียมจะโดยเสด็จสู้ขจัดเสื้ยนศึกผจญ ฯ
๏ เสื้อสนอบผ้าโพกเกล้าชายครุย
บำเหน็จทุกนายฉุยทั่วหน้า
แต่งกายดูกรายกรุยองอาจ
แม้นทหารกลั่นกล้าเศิกได้ต่อผจญ ฯ
๏ พระโหรมาพรั่งพร้อมชาวงาน
ตั้งตั่งดาดเพดานเศวตรล้วน
วงด้ายมงคลการบาตรนํ้า ปริตพ่อ
ผูกพระแสงสรรพยุทธ์ถ้วนครบเครื่องพระสนาน ฯ
๏ให้เก็บยอดมิ่งไม้หลายพันธุ์
มิตรชอบผูกทัดกรรณชื่อใช้
ที่ต้องนามไภยันรองบาท
ลาดที่สรงปูไว้เสร็จนั้นสรงสนาน ฯ
๏ แล้วปลูกศาลเทพไท้เพียงตา
ปูผ้าวงกาสารอบเท้า
ตั้งบัตรใส่เครื่องกระยาธงฉัตร
บายศรีตั้งต่อเข้าฤกษ์น้อมเทวัญ ฯ
๏ จึงเชิญบรมธาตุทั้งพระชัย
วัฒนามาตั้งในตั่งด้วย
แล้วให้ยกฤทธิไกรธงศึก
ลงคำสียอดกล้วยต้องด้วยสีวัน ฯ
๏ พอบ่ายสามโมงพร้อมคณะสงฆ์
สมเด็จอริยขัตติยวงศ์อีกทั้ง
อันดับสี่สิบองค์เศษเก้า
ราชาคณะหลายหนั้งอันดับทั้งบาเรียน ฯ
๏ จึงเสด็จยังที่ทอดอังกร
บูชิตขอสวัสดิพรเลิศล้น
สมาทานเบญจศีลสอนบำญัติ
ทรงพระมงคลหยันปริตซ้องทรงฟัง ฯ
             

ครวญลา

แต่งองค์

ขบวนทัพ

ล่องแม่น้ำเจ้าพระยา

เครื่องมือส่วนตัว