ลิลิตยวนพ่าย

จาก ตู้หนังสือเรือนไทย

(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
ข้ามไปที่: นำทาง, สืบค้น
(หน้าที่ถูกสร้างด้วย '<tpoem> <sup>ร่าย</sup> ๏ ศรีสิทธิสวัสดิ ชยัศดุมงคล วิมลวิบูล…')
แถว 974: แถว 974:
๏ เรือคฤหเรือแคร่เต้า  เต็มแคว น่านนา
๏ เรือคฤหเรือแคร่เต้า  เต็มแคว น่านนา
เรือเครื่องเรือครัวคลา  คลํ่าหล้า
เรือเครื่องเรือครัวคลา  คลํ่าหล้า
-
เรือซาคู่เรือแซ แซมฝ่า   ฝืนแฮ
+
เรือซาคู่เรือแซ  แซมฝ่า ฝืนแฮ
ขนัดหมู่ขนานช้างม้า  คล่าวไคล ฯ
ขนัดหมู่ขนานช้างม้า  คล่าวไคล ฯ

การปรับปรุง เมื่อ 13:22, 4 กรกฎาคม 2552

ร่าย
๏ ศรีสิทธิสวัสดิ ชยัศดุมงคล วิมลวิบูลย์ อดูลยาดิเรก เอกภูธรกรกช ทสนัขสมุชลิต วิกสิตสโรโชดม บรมนบอภิวาท บาทรโชพระโคดม สํนุพระสัทธรรมาทิตย์ บพิตรมหิทธิมเหาฬาร มหานดาทธยาศรย หฤทยธวรงค์ ทรงทวดึงษมหาบุรุษลักษณ์ อัครอัษโฎษดร บวรสัตมงคล อนนตญาณอเนก อเศกษาอภิต อสิตยานุพยญชนพิรญชิต ฉายฉัพพิธรังษี พยงรพีพรรณ จันทรโกฏิ โชติสหัสชัชวาล วิศาลแสงรุ่งเร้า เท้าหกท้องฟ้าหล้าสี่สบ ดารนพมณฑล สรณาภิวนทนสัทธรรมาคม อุดํมาภิวันทนอรรษฎารยาภิวาท อาทิยุคขุกเข็ญ เป็นกรลีกรลำพรธรณิดล จลพิจลต่างต่าง พ่างจะขวํ้าทั้งสี่หล้า ฟ้าทังหกพกหงาย รสายสยบภพมณฑลในกษษนั้น บั้นพรหมพิษณุ อิศวรอดุลเดช เหตบพิตรคิดกรุณาประชาราษฎร อยยวจพินาศทังมูล สูญภพสบสิง ธจิ่งแกล้งแส้งสรวบ รวบเอาอัษเฎามูรรดิมามิศร ด้วยบพิตรเสร็จ ก็เสด็จมาอุบัติในกระษัตรี ทวีดิวงษพงษอภิชาต รงับราชรีปู ชูแผ่นดินให้หงาย ทายแผ่นฟ้าบให้ขว้ำ ลํ้ากรัณธรัตนวัดถวี ตรีโลกยบให้อูน หนุนพระพุทธศาสนให้ตรง ดำรงกรษัตรให้กรสานต์ ประหารทุกขให้กษย ไขยเกษตรให้เกษม เปรมใจราษฎรนิกร กำจรยศโยค ดิลกโลกยอาศรย ชยชยนฤเบนทราทรงเดช ฤๅลงดินฟ้าฟุ้งข่าวขจร ฯ
             
โคลงสี่
๏ พรหมพิษณุบรเมศรเจ้าจอมเมรุ มาศแฮ
ยำเมศมารุตอรอาศนม้า
พรุณคนิกุเพนทราสูรเสพย
เรืองรวีวรจ้าแจ่มจันทร ฯ
๏ เอกาทสเทพแส้งเอาองค์ มาฤๅ
เป็นพระศรีสรรเพชญที่อ้าง
พระเสด็จดำรงรักษล้ยงโลกย ไส้แฮ
ทุกเทพทุกท้าวไหงว้ช่วยไชย ฯ
๏ พระมามลายโศกหล้าเหลึอศุข
มาตรยกไตรภพฤๅ ร่ำได้
พระมาบันเทาทุกขทุกสิ่ง เสบอยแฮ
ทุกเทศทุกท้าวไท้นอบเนึอง ฯ
๏ พระมายศยิ่งฟ้าดินชม      ชื่นแฮ
มาแต่งไตรรัตนเรืองรอบหล้า
พระมาสมสํภารเพญโพธ ไส้แฮ
ใครแข่งใครข้องถ้าถ่องเอง ฯ
๏ พระมาคฤโฆษเรื้องแรงบุญ ท่านนา
ทุกทั่วดินบนเกรงกราบเกล้า
พระเสด็จแสดงคุณครองโลกย      ไส้แฮ
เอกกษัตรส้องเฝ้าไฝ่เห็นขอเห็น ฯ
๏ พระมาเพญโภคยพ้นไพศรพ โสดแฮ
ภูลบ่อเงินทองเป็นบ่อแก้ว
พระมาเกอดเกษมภพทังสี่ เสบอยแฮ
มาสำแดงกล้าแกล้วเกลื่อนรณ ฯ
๏ พระมามล้างท้าวทั่วธรณี
อ้นอาจเอากลเอาฬ่อล้ยง
พระมาก่อภูมีศวรราช
อันอยู่โดยยุคดิพ้ยงพ่างอาริย์ ฯ
๏ พระมาแมนสาธุสร้องถวายพร เพิ่มแฮ
มาสำแดงไชยชาญช่ยวแกล้ว
พระมารบาลบรทุกทวีป ไส้แฮ
มาสำแดงฤทธิแผ้วแผ่นดิน ฯ
๏ พระเสด็จแสดงดิพรแกล้วการยุทธ ยิ่งแฮ
มาสำแดงสิทธิศิลป์เลิศล้น
พระมายิ่งแมนรุทธิเรืองเดช
มาสำแดงยศพ้นแพ่งถมา ฯ
๏ พระมาทุกเทศท้ยนมาคัล
มาผ่านภูวมาผายแผ่นหล้า
พระมาก่อธรรมาครองโลกย
มาสืบสีมาข้าข่มเข็ญ ฯ
๏ พระมายศโยคพ้นพรรณา
มาพ่างมาพาเปนปิ่นแก้ว
พระมาทยบทยมสมาธิปราชญ เพรงแฮ
มาทยบมาทบแผ้วแผ่นไตร ฯ
๏ เอกัตวเอกาตมลํ้าเลอกษัตร ท่านฤา
เอกทยาศรยแสวงชอบใช้
เอกาจลดำรงรักษรองราษฎร์ ไส้แฮ
เอกสัตวเกื้อให้ส่างศัลย ฯ
๏ ทวิบททวิชาติเชื้อสุรยวงษ ท่านฤา
ทวิคุณาธิกธรรม์เลิศล้น
ทวีพิธทวีธารทรงสุรยเสพย ไส้แฮ
เทวภาพเทวหกพ้นแว่นไว ฯ
๏ ไตรตรัสไตรเทพยเรื้องไตรรัตน
ไตรโลกยไตรไตรภพทั่วแท้
ไตรไตรปิฎกตรัสไตรเทพ
ไตรทั่วไตรพิธแปล้ปล่งชาญ ฯ
๏ ตรีศรีตรีเนตรต้านตรีศักดิ ก็ดี
ตรัสท่านตรัสปานตรัสท่านได้
ไตรตรึงษ์ก็คดีตรัสไตรถ่อง
ตรีโทษตรีคุณไท้เลิศฦๅ ฯ
๏ จตุรทฤษฎิธรรมถ่องแจ้งจตุรา
คมจตุรคุณฤๅกีดกั้น
จตุราคมารักษจตุรโลกย
แจ้งจตุรยุคชั้นช่องกัลป์ ฯ
๏ จตุรมรรคยลโยคแจ้งจตุรพิธ เพริศแฮ
แจ้งจตุรพรรคฬ่อล้ยง
จตุราพุทธทิศจตุรเทศ
แจ้งจตุรภักตรพ้ยงพ่างอาริย์ ฯ
๏ จตุโรบาเยศแจ้งจตุรงค์
แจ้งจตุรฤทธิฌาณทั่วแท้
จตุราริยสัตยทรงทายาท
แจ้งจตุรผลแก้ยวดชาญ ๆ
๏ เบญจาวุทราษฎรบั้นเบญจางค
เบญจมารเบญญาผ่าแผ้ว
เบญจาพิชานางคฌาเณศ
เบญจนิวรณแร้วร้างร่างเหน ฯ
๏ เบญเจนทริเยศบั้นเบญจา
นันตริยเบญจักไปล่เปลื้อง
เบญจปรการณาพิธมารค ก็ดี
เบญจยศนั้นเรื้องรวดพรหม ฯ
๏ เบญจปรสาทบั้นเบญจัศ
สกนธเบญจารมภฤๅรํ่าได้
แจ้งเบญจพยัศณเลิศนิ ก็ดี
เบญจพิมุดดีท้าวไท้ถี่แถลง ฯ
๏      ษัฏคณกษัตรเตรศได้โดยอรรถ ถ่องแฮ
ษัฎเหตุษัฏพัศดุแจงแจกถ้วน
ษัฏทวารษัฏเคารพยสาธุ ไส้แฮ
ษัฏนิวรเว้นล้วนเผื่อผล ฯ
๏ ษัฏสารนิยารถรู้ฤๅมี อยดนา
ษัฎบดลดยงดลคอบเคื้อ
ษ้ฎพิธรังษีเสาวภาคย
ษัฏสมยแก้วเกื้อเกิดเกษม ฯ
๏ สับดานุสรยาฆรไท้ถาแถลง ถ่องพ่อ
สับดเสกษาเปรมปราชญแปล้
สับดครหาแสวงสับด่าห
สับดนิรัชแก้ถ้วนถ่องอรรถ์ ฯ
๏ สับดนัคสับดพ่าหพร้องสับดสินธุ
สับดสิทันดรแจงแจกแจ้ง
สับดทักขิณยลบัดธเนศ ก็ดี
สับดวิสุทธไท้แกล้งก่อผล ฯ
๏ อัษฏโลกุดดเรศเรื้องอัษฏฌาน
อัษฏมงคลใครทยบไท้
อัษฏโลภาศดารยัษฎพิบาก ก็ดี
อัษฏเบญญาได้ช่ยวชาญ ฯ
๏ อัษฏมิถยาภาคแม้เมธา ท่ยงแฮ
อัษฎกษิณอานอรรถกล่าวแก้
อัษฏโลกธรรมาศรยสาธุ ไส้แฮ
อัษฏมัคธไท้แท้ท่ยงฌาน ฯ
๏ นพสับดาวาศรู้รยงสบ สิ่งแฮ
นพรูปรยงนพมานล่งล้วน
นพโลกดรจบคุณโทษ ก็ดี
นพสงษการแล้วถ้วนถี่แถลง ฯ
๏ ทศพธธรรโมชแท้ ทศสกนธ
ทศพัสดุแสดงทศเกลศกลั้ว
ทศกายพลทศพลภาคย ก็ดี
ทศอศุภหมั้วห้อมห่อสกนธ์ ฯ
๏ ทศกุศลใสสาครแท้ทศธรรม
ทศกุศลทศกษิณสืบส้าง
ทศบารมีสรรเพชญก่อ กลพ่อ
ทศโกรธพระเจ้ามล้างเน่งนอน ฯ
๏ ทศบุญพระแต่งตั้งแสวงสวะ บาปแฮ
ทศนิชรยลยิ่งผู้
ทศญาณทศพัศดุยลโยค ไส้แฮ
ทศรูปพระเจ้ารู้รยบรยง ฯ
๏ พระกฤษฎิ์สงวนโลกพ้ยงพระพรหม
พระรอบรักษพยงพิษณุผ่านเผ้า
พระผลาญพ่างพระสยมภูวนารถ ไส้แฮ
พระโปรดพยงพระเจ้าโปรดปราณ ฯ
๏ พระเบญโญภาศพ้ยงทินกร
พระสำนยงปานสวร สี่หน้า
พระโฉมเฉกศรีสมรภิมภาคย ไส้แฮ
พระแจ่มพระเจ้าจ้าแจ่มอินทร ฯ
๏ พระทรงปรตยาคพ้ยงพระกรรณ
พระหฤๅทยทยมสินธุ์ช่ยวซรึ้ง
พระทรงเสชณฉันพระพิษณุ
พระภาคยไกรกลึ้งก้งงแผ่นผงร ฯ
๏ พระทรงธรรมมิศรแม้พระธรรม
พระแกวนกลไกรสรแกว่นกล้า
พระญาณพ่างพันแสงแสงรอบ เรืองแฮ
พระกษมาเสมอหล้าสี่แดน ฯ
๏ พระคุณพระครอบฟ้าดินขาม
พระเกียรติพระไกรแผนผ่านฟ้า
พระฤทธิพ่างพระรามรอนราพ ไส้แฮ
พระก่อพระเกื้อหล้าหลากสวรรค์ ฯ
๏ ศักดานุภาพแกล้วการรงค รวจแฮ
สบสาตราคมสรรพถ่องล้วน
สรรเพชญแกว่นการทรงสรรพสาตร
สบสิพาคมล้วนเลิศถมา ฯ
๏ พระทรงทัณฑาสพ้ยงยมยุทธ ยิ่งแฮ
ทรงคธาทยมภิมเลิศล้น
กลทรงสราวธราเมศ พ้ยงพ่อ
ขบาศโจมรพ้นที่ทยม ฯ
๏ การช้างพิฆเนาศรน้าวปูนปาน ท่านนา
อัศวทำนยมกลางรงคเลิศแล้ว
การยทธช่ยวชาญกลกลแกว่น
ไกรกว่าอรชุนแก้วก่อนบรรพ ฯ
๏ กลริรณแม่นพัยงพระกฤษณ
กลต่อกลกันกลกยจกั้ง
กลกลตอบกลคิดกลใคร่ ถึงเลย
กลแต่งกลตั้งรี้รอบรณ ฯ
๏ เชองแก้เศอกใหญ่ให้หายแรง รวจแฮ
เชองรอบรายพลซุกซุ่มไว้
เชองเศอกสั่งแสวงเชองลาลาด ก็ดี
เชองชั่งเสียได้รู้รอบการย ฯ
๏ ลวงปล้นเมืองลาดอ้อมไพรี      รอบแฮ
ลวงนั่งลวงลุกชาญช่างใช้
ลวงลวงลาดหนีลวงลวงไล่ ก็ดี
พระดำรัสให้ให้คอบความ ฯ
๏ ลวงแล้งเฟดไฝ่อ้อมเอาไชย ช่ยวแฮ
ลวงทลวงพันตามค่อนได้
ลวงตกท่งไพรีรุกผ่า ผลาญแฮ
ลวงทลวงทับไท้รอบรณ ฯ
๏ ลวงหาญหาญกว่าผู้หาญเหลือ ว่านา
ริยิ่งริคนริยิ่งผู้
ลวงกลใส่กลเหนีอกลแกว่น กลแฮ
รู้ยิ่งรู้กว่ารู้เรื่องกล ฯ
๏ เชองโหรเหนแม่นแม้นมุนิวงศ
สบศาสตราคมยลล่งล้วน
สบศิลปสำแดงทรงทายาท ไส้แฮ
สบสิพาคมกถ้วนถี่แถลง ฯ
๏ กลฉลยวฉลาดเรื้องแรงพุทธ เพรอศพ่อ
กลโจทยกลแจงอรรถปล่งแปล้
โลกียโลกุดดรรุดรวจ เรวแฮ
กลกรรกลแก้แท้ท่ยงชาญ ฯ
๏ สํนยงสํนวดแม้นมฤธุรา เรื่อยแฮ
ทํนยบทํนองการเลิศล้วน
ทํนองทำนุกภารตรองตรยบ รยบแฮ
ดํนอกดํนานถ้วนถ่องกล ฯ
๏ รบินรบยบท้าวเบาราณ
รบอบรบับยลยิ่งผู้
รบยนรบิการยเกลากาพย ก็ดี
รเบอดรปัดรู้รอบสรรพ ฯ
๏ การบุญการบาปแท้ทุกการ
การท่ยงธรรมาธรรม์ถ่องถ้วน
ล่วงบาลบาลบรทุกเทศ ก็ดี
ล่วงโทษล่วงคุณล้วนเลิศราม ฯ
๏ พระเบญเญศรยิ่งพ้ยงสูรยจันทร แจ่มแฮ
อดีตานาคตปล่งแปล้
ประจุปันทังสามสรรเพชญถึง แถลงแฮ
เลงล่งไตรภพแท้ทั่วทรยน ฯ
๏ เงินขามป้อมตั้งกึ่งกลางกร ไส้แฮ
อยู่ช่างพิดพยรเหนล่งล้วน
ใครเกจกยจงอนงำสารสื่อ
ใครชอบผิดเหนถ้วนถ่องกล ฯ
๏ ใครคดใครซื่อร้ายดีใด ก็ดี
ใครใคร่ครองตนบยฬท่านม้วย
ซื่อนึกแต่ในใจจงซ่อน ก็ดี
พระอาจล่วงรู้ด้วยดุจหมาย ฯ
๏ ล้วนแรงรู้น้อยอ่อนอรรถา นี้ฤๅ
ก็ไปพอพรายอรรถออกพร้อง
เพราะใจจำนงพาหุลเหตุ แสดงฤๅ
รอยถ่วยเรื่องรู้ป้องปากหัว ฯ
๏ คุณไทธิเบศรรู้รยงสบ เมื่อใด
ฦกล่งบาดาลกลัวกล่าวอ้าง
หนาหนักตรยบไตรภพดูโลกย ไส้แฮ
ล่วงยอดยาวกว้างพ้นปรยบปาน ฯ
๏ พระยศยลโยคพ้ยงสูรยจันทร
ตนพ่างพาเบญชาณใช่ช้า
หวังเอาตรวันเดือนดลแผ่น เผยอฤๅ
เพราะพึ่งพระเจ้าหล้ากล่าวเกลา ฯ
๏ ใช่แรงข้ารู้กล่าวกลบท บอกพ่อ
อัลปเบญโญเยาวยิ่งผู้
จัดแสดงพระยศรื้อถึงถ่วย ไส้แฮ
นักปราชญใดเรื่องรู้ช่ยวชาญ ฯ
๏ ใดผิดเชอญช่วยรื้อรอนเสีย
ใดชอบกาลเชอญเกลากล่าวเข้า
พยงพระระพีเพงียสบสาธุ
จุ่งพระยศพระเจ้าร่อยกัลป์ ฯ
๏ สารสยามภาคยพร้องกลกานท นี้ฤๅ
คือคู่มาลาสวรรค์ช่อช้อย
เบญญาพิศาลแสดงเดอมกรยดิ พระฤๅ
คือคู่ไหมแส้งร้อยกึ่งกลาง ฯ
๏ เป็นสร้อยโสภิศพ้นอุปรมา
โสรมโสดศิรธรางคเวี่ยไว้
จงคงคู่กัลปายืนโยค
หายแผ่นดินฟ้าไหม้อย่าหาย ฯ
๏ ขอข้าแรมโรคร้อนอย่ามี หนึ่งเลย
ขอข้ารสายพิฆนนาศม้วย
ขอสํสิ่งศรืสํศุขสาธุ เสวยแฮ
แรงรํ่ายศไท้ด้วยหื่งรหรรษ ฯ
๏ แต่นี้จักตั้งอาทิกลกานท แลนา
เป็นสูตรสถานีอันรยบร้อย
แถลงปางปิ่นภูบาลบิดุราช
ยังยโสธรคล้อยคลี่พล ฯ
๏ แถลงปางพระมาตรไท้สํภพ ท่านนา
แดนดำบลพระอุทยท่งกว้าง
แถลงปางเกลื่อนพลรบเรืองเดช
เอามิ่งเมืองได้ง้างแง่บร ฯ
๏ ปางเทนคเรศเรื้อยังกรุง
พระนครอโยทธยายิ่งฟ้า
แถลงปางท่านผดุงเอารสราช
เวนพิภพไว้หล้าเศกศรื ฯ
๏ แถลงปางนฤนารถไท้สวรรคต
ยังมิ่งเมืองบนปิเยศเย้า
แถลงปางปิ่นเอารสศัลยโศก
ยอพระศพพระเจ้าเจษฎา ฯ
๏ แถลงปางพระล้ยงโลกครองธรรม
เกษมอโยทธยายงยิ่งฟ้า
แถลงปางพระศรีสรรเพชญโพธิ
แสดงสดูปพระเจ้าหล้าข่าวขจร ฯ
๏ แถลงปางปราโมทยเชื้อเชอญสงฆ
สํสโมสรสบเทศไท้
แถลงปางเมื่อลาวลงชยนาท นั้นฤๅ
พระยุทธิษฐิรได้ย่างยาว ฯ
๏ แถลงปางจอมราชรู้เสด็จดล นั้นมา
จงจเอากรุงลาวจุ่งแล้ว
แถลงปางปิ่นลาวจญจักป่วย แลนา
บ้างรอดเพราะรู้แล้วสรูดหนี ฯ
๏ แถลงปางข้าไท้ทวยใจหาญ
ตามค่อยไพรีเรืองร่อนแกล้ว
แถลงปางรำบาลลาวมัวโม่ห
ทันที่นํ้าสิบแล้วชื่นไชย ฯ
๏ ปางเอาแสนโท่รหเค้นคางลาย
แปรออกไปเปนบรม่ายหล้า
แถลงปางปิ่นลาวหมายไหมโทษ เท็จนา
สํคู่คบข้าไท้เข่งแขง ฯ
๏ แถลงปางไท้ปราโมทยมาเหนือ นั้นนา
พระไป่แยงยลเขาเข่นกล้า
แถลงปางเมื่อพลเรือเรวราช
ถึงจึงจักรู้ข้าข่าวแขง ฯ
๏ แถลงปางชยนาทเข้ากรรบร บาปฤๅ
ไกรมโหสถแสดงปราชญแปล้
แถลงปางท่านริรอนไพริศ
ทนท่านบ่ได้แพ้พ่ายเอง ฯ
๏ แถลงปางธรรมิศรเจ้าจอมปราณ
เสด็จล่วงบเกรงกรุงทั่วด้าว
แถลงปางเมื่อพระทานอุปโภค น้นนนา
แลสิ่งแลร้อยท้าวแผ่ผล ฯ
๏ แถลงปางจอมโลกยเจ้าจอมเลือง เสิศนา
เสด็จคอบคืนพลไกรแต่งไว้
แถลงปางแต่งหัวเมืองขุนหมื่น ไปนา
เอาสุโขท้ยได้ง่ายงาม ฯ
๏ แถลงปางชยงชื่นเศร้าใจพล พรั่นนา
เพราะเพื่อฤๅแรงขามปิ่นเกล้า
แถลงปางล่อลวงกลไพริศ เนืองนา
ถึงถั่งเข้าตีเข้าจึ่งเข้าเขาแพง ฯ
๏ ปางพระชนนิศรสินเสียสกนธ
ยังพิมานสวรรคแซรงช่อแก้ว
แถลงปางไปล่เมืองบนทิศมาศ
ถวายแก่สรรเพชญแล้วเสิศคุณ ฯ
๏ แถลงปางจอมนารถน้อมใจหวัง
สวะบาปแสวงบุญบทที่แล้ว
ปางบุตรท่านท้าวลังกาทวีป
เชิญช่วยสงฆผู้แผ้วเกลศไกล ฯ
๏ แถลงปางแสดงดิพรเกื้อบุญบง บาปนา
เออาศนไอสูรยเสียจรกล้าย
แถลงปางเมื่อพระทรงพระผนวช นั้นนา
งามเงื่อนสรรเพชญผ้ายแผ่นเกษม ฯ
๏ แถลงปางไท้เรื้องรวจแรงกรรม
แผ่นมนุษยเปรมปรายดอกไม้
แถลงปางถ่วยบรทรรป์ทำอ่า องคนา
เพราะเพื่อพระเจ้าได้ผนวชฟ้าดินยอ ฯ
๏ แถลงปางพลพ่าหไท้เอารส ท่านนา
นบนอบพระขอเชอญช่วยป้อง
แถลงปางท่านลาพรตครองราษฎร
ทุกเทศทุกท้าวสร้องส่วยถวาย ฯ
๏ ปางสร้างอาวาศแล้วฤๅแสดง
คือพุทไธสวรรยหมายชื่อชี้
ปางถกลกำแพงพระพิศณุโลกย แล้วแฮ
อยู่ช่างพระเจ้าฟี้เฟื่องบร ฯ
๏ พระยศยลโยคพ้นพิษฎาร ชื่นแฮ
ใครค่าอรอรรถาถ่องล้วน
สรวมแสดงบันทึกสารสงเษป ไส้พ่อ
โดยแต่แรงรมยม้วนกล่าวเกลา ฯ
๏ ยาคนชี้เทพยผู้ไกรกรรดิ ก็ดี
พันมวลธเมธาเชาวช่ยวได้
แลศริศแลศริศพันชิวห ก็ดี
ฤๅรํ่ายศไท้ล้วนถี่แถลง ฯ
๏ แต่นี้จักตั้งต่อกลกานท แลพ่อ
โดยเมื่อพระแสดงฤทธิร่อนแกล้ว
เสด็จมาผ่าผลาญลาวลักโลภ
ที่ยุทธิษฐิรแล้วสู่บร ฯ
๏ ใจร้ายไป่โอบอ้อมพลไพ ริศแฮ
มาอยู่ในเมืองอรอวจกล้า
ครั้นขุกข่าวขจรไตรภพนารถ
เสด็จดำกลช้างม้าทยบถงรร ฯ
๏ กรุงลาวกลอยขยาดหน้าตาตาย ศรากแฮ
จักอยู่เมืองเกรงกรรบ่ได้
กลัวกลับเกลื่อนพลอยายอยังออก
หนีสํเดจเหง้าไท้พ่ายพัง ฯ
๏ คือคชกลับกลอกจั้งจญสีห
คือนาคจญครุทธสรังวิ่งเว้น
คือไวปจิดตีสุรราช
หนีสุราธิปเรันรวจหลัง ฯ
๏ สรรเพชญภูวนารถแกล้วการยุทธ ยิ่งแฮ
ตามต่อยไพรีพังพ่ายล้าน
จยรจอมครุทธผลาญแผลงเดช
สยงสรเทือนพ้ยงค้านค่นเมรุ ฯ
๏ อยู่ไทธิเบศรเจ้าจอมปราณ
พราวพฤๅบพลคชเสนเกลื่อนแกล้ว
ครั้นพระผ่าผลาญพลยวนย่อย ไปแฮ
ทันที่นํ้าลิบแล้วเลิศไชย ฯ
๏ จึ่งชักช้างม้าค่อยลีลา
ยังนครไคลคืนเทศไท้
พยงบานทพาธิกทรงเดช
ที่คนเคารพไข้ข่าวขยรร ฯ
๏ ทีนั้นธิเบศรเรื้องรณรงค์ เลิศแฮ
อยูรังวัลพลแสนส่ำแกล้ว
พระญาณสํเด็จทรงทายาท
ใครซื่อคตเลงแล้วท่ววทวยร ฯ
๏ จึ่งตั้งข้าเรื้องราชวังเมือง แลนา
แทนยุทธิษฐิรคืน ครอบหล้า
ครั้นเสด็จจึ่งจอมเลืองโลเกษ
กล่นเกลื่อนพลช้างม้าคล่าวไคล ฯ
๏ ยังพระนคเรศเรื้องอโยทธยา
อรอาศนไอสวรรยเป็น ปิ่นเกล้า
จำนิรจำนยรมาจอมราช
คดใคร่เสวยศุขเท้าเทศเหนือ ฯ
๏ ปัดพระภูวนารถเจ้าจอมปราณ
ตยบแต่พลเรือเรว คล่าวคล้อย
หวงเสวยสำราญรม-ยายิ่ง
พระไปตรัสถ้อยข้าเงื่อนงำ ฯ
๏ ต่อเสด็จดลไท้จึ่งตรองตรัส
ใจเท็จทุรชนทำโทษแล้ว
สรรเพชญยอดสูรกรษัตรแสนเดช
บอาจแคลนแคล้วแท้เท่าไยย ฯ
๏ ครานั้นนเรศรร้ายฤษยา พ่อแฮ
ทำโทษกลใดกลท่านแก้
กลกฤษณย่อยโยธาทูรโยท
ทนท่านบได้แพ้พ่ายเอง ฯ
๏ พลลาวลุโทษร้อนรัวรัว
โจนบหลยวโกรยเกรงท่านช้า
กรุงลาวก็สักกลัวเอาเงื่อน งามแฮ
บ้างรอดยังครันหน้าไข่ขาว ฯ
๏ สรรเพชญกรูเกลื่อนพ้องพลพฤนทร
โจมจ่ายลาวฦๅฤทธิร่อนแกล้ว
พยงพระสุรินทราธิกราช
ตามต่อยไพริศแล้วเลิศบรรพ์ ฯ
๏ พระเจ้าจอมนารถล้ยงโลกา เลิศแฮ
ดาลเร่งเรืองฤทธิทันทั่วฟ้า
ไพรีรอาอาย อาพาธแลนา
อยู่ช่างพระเจ้าข้าข่มบร ฯ
๏ จำนยรท้าวใช้ทาษชาญชย
คุมส่ำแสนยากรคลี่คล้อย
เอาศรีสุโขทย      ดยวดีดมือแฮ
ฦๅล่งลาวลักศร้อยสนั่นหัว ฯ
๏ กรุงลาวภูลภิตเศร้าโศกา
เกอดกล่าวลักกลัวเกรงท่านไท้
เป็นกรุงดั่งตนอยารบท่าน เอาเลอย
ชื่อแต่ลักได้ป้องไป่คง ฯ
๏ ยศพระผายผ่านพ้นพันแสง ส่องแฮ
อำนาจพระรอนรงค์จ่อมจั้ง
พระเสด็จสำแดงดูดาลเดช      พระฤๅ
เพราะเพื่อพระเจ้าตั้งชอบชาญ ฯ
๏ สวนแสนแคลนเคลื้อมเนตรนับกล เมื่อใด
แรงรำพึงพาลพุทธพรากไท้
ความผิดแห่งตนบยลตนนาศ เองแฮ
ตายก็ตายแล้วไว้โทษร้ายเหลือตรา ฯ
๏ ปางนั้นมหาราชแส้งส่งสรรค
เอาหมื่นนครมาแต่งตั้ง
เปนเดิมดํกลกรรชยงชื่น คืนเเฮ
ใครยิ่งยกไว้รั้งรอบแดน ฯ
๏ เพื่อเกรงพระเจ้าคลื่นคลาพล แลพ่อ
พรั่นพรั่นอกพลแสนส่ำกล้า
ครันเสด็จดํกลหัวเมืองมอบ แล้วแฮ
กลับเกลื่อนพลช้างม้าคล่าวเมือ ฯ
๏ แต่นั้นลาวบ้าบอบใจเจ็บ แลนา
ทำชื่อใดดูเหลือหลากถ้อย
กลางแดดุจหนามเหน็บหนีบอยู่
แปรเกิดความร้ายร้อย สิ่งแสลง ฯ
๑ ดั่งเอารสเรื้องคู่คือองค นั้นนา
นามบุนเรืองแสดงชื่อชี้
เพราะแรงระวังหวงแทนราช
กุํลูกลยวฟั้นฟี้พี่พงศ์ ฯ
๏ กรุงลาวอำนาจน้ำใจโจร ก่อนนา
เคยบยดบิดรองค์อวดรู้
ชีสาท่านโอนเอาดีต่อ ก็ดี
คิดใคร่ควักดีผู้เผ่าดี ฯ
๏ บังควรข้าผู้ก่อการภัก ดีนา
หมายหมื่นนครมีซื่อซร้อม
เหนหาญหื่นแหลมหลักไกรกว่า ตนนา
ไท้เทศทุกผู้น้อมนอบกลัว ฯ
๏ ขุนลาวลักว่าใน้ใจเท็จ
รังกยจเกรงตัวยยวหั่นหล้า
บมีโทษใดเห็จทำคยด คุํนา
คิดใคร่ข้าข้าผู้ชอบชาญ ฯ
๏ เมื่อคำพรางส้ยงสั่งสารหา
น่านแพร่พลอยภาณพรางพรอกพรัอม
เพราะแรงอิริษยาบยนบยด ก้นนา
ความบมีเขาย้อมกล่าวให้เป็นตัว ฯ
๏ บพิตรอ้ายดั่งกยจกลหวัง
จยรจากจักหญัวไปจากหล้า
พระอย่ารำพึงหลังสนเท่ห เลอยพ่อ
จักแกล่อย่าได้ช้าช่ยวมือ ฯ
๏ ครั้นกรุงลาวรู้เล่ห์ลวงเขา ไส้นา
ปัดปัญชาชมถือถ่องด้วย
แปรปรามว่าเราอยาพรั่นแพร่ ความเลอย
มาจึ่งเอาให้ม้วยเมือบใจ ฯ
๏ บัดหาข้าผู้แก่กลมา
กลกยจกลใดสารสั่งแล้ว
มึงอย่าไปคลายงงชยงชื่น พู้นนา
หาหมื่นกล้าแกล้วแกล้งเร่งมา ฯ
๏ บัดนั้นข้าผู้หื่นเหนกล แกว่นนา
ธสั่งใดตนตราถ่องถ้วน
ยังชยงชื่นดลโดยคำราช เร็วแฮ
เชองชอบเชองใดล้วนเลือกแถลง ฯ
๏ ด้ามพร้าพานพาดร้ายแรงการ แลพ่อ
น่านแพร่กลอยกลับแขงแข่งท้าว
ลักมีบัณฑูรสารขยวข่าว
หาท่านผู้ห้าวให้เครื่อนครยว ฯ
๏ ดั่งคำไท้แกล้งกล่าวกลสาร สั่งนา
เหนท่านตนดยวคือลูกอ้าย
เชอญไปอย่านานจงทันช่วย
ขืมข่มข้าผู้ร้ายรอบรอน ฯ
๏ ว่าพระผู้ถ้าถ่วยอาเปรญ
หมื่นนครครั้นฟังจวบแจ้ง
เพราะพบเงื่อนงําเขนเขาฬ่อ ลวงนา
ทุกประการแล้วแกล้งกล่าวกลยว ฯ
๏ นายเอยอยาปวยก้ยวกลพราง พรอกเลย
โดยข่าวขยวขจรควรอย่างอยู้
เพราะพึงซอบชอมกลางกลยวเจต ไส้แฮ
ความชอบด้วยฤๅรู้ร่วงโรย ฯ
๏ ข้าไท้ธิเบศผู้ใดใด ก็ดี
ตายเพื่อภักดีโดยซื่อซร้อม
คือคนอยู่เปนในอิธโลกย
บรโลกยนางฟ้าล้อมเลิศอินทร ฯ
๏ ทวยใดเจ้าเกื้อโภคภูลมี มั่งนา
ครั้นบถวิลภักดีแด่เจ้า
ชื่อยืนอยู่แสนปีเป็นคู่ ตายนา
ตายก็ดีได้เข้าข่องนํ้านรกานต์ ฯ
๏ บควรคิดอยู่ยั้งควรครยว
นบนอบภูบาลบุญผ่านเผ้า
ชิสาท่านกุํลยวลาญชีพ ก็ดี
ล้วนชื่อแก่เจ้าไว้ข่าวขจร ฯ
๏ ครั้นคิดครั้นรีบเร้งวางไป
นบนอบภูธรทูลบ่อย้าน
ความผิดแผกไผชรงงโชรมโจทย ก็ดี
ขอจงพระชี้ต้านไตร่ตรา ฯ
๏ กรุงลาวกรยงโกรธฟุ้งไฟลาม ลู่แฮ
คุกคํ่ารามลงมารเร้ง
ความมึงบภักถามเลอยถ่อง กุํนา
พอแต่กำมือเท้งแท่นแคลง ฯ
๏ มีร้ายทุกช่องชี้สารสุด เมื่อใด
มึงคือวัลเฝือแฝงมิ่งไม้
เคยกุํพิรุธมึงหลายเที่อ
เหลือที่อดไว้แท้จึ่งท่ำ ฯ
             

(โคลง 2 บทต่อไปนี้ ว่าพระยาตร้งแทรก เพราะฉบับเดิมขาดอยู่)

๏ สั่งแสนฟ้าเรื่อให้กุํตวว
หมื่นนครโทษอำผิดไว้
แสนสูตัดเอาห้วมันสยบ เสียนา
ไว้หว่างทางเหนึอใตัต่อกัน ฯ
๏ แสนฟ้าเรื่อรยบนิ้วนบคำ โดยนา
มัดสอกรีบไปทันโกรธจ้าว
สินห้วสยบสับทำฤๅคลื่น
เพลี้ยกว่านบานท้าวไข้ข่าวสยวน ฯ
๏ บัดนั้นชยงชื่นเศร้าศรีสาว แลนา
นางหมื่นนลเมืองสวนตอกดิ้น
พลเมีองทังเมืองชาวชยงใหม่ นั้นนา
ประจากเจบพ้ยงหวิ้นหว่าแด ฯ
๏ นางเมึองคิดใคร่ด้วยพลเมือง
บใคร่แลเลงชยงใหม่ม้อย
ปองไปพึ่งจอมเลืองไกรกว่า นั้นนา
นางจึ่งจักพร้องถ้อยถ่องจง ฯ
๏ มีคนดีว่าร้ายมามี มากนา
หาก่ยงหาไปหาโทษล้าย
บดีบ่ดีทำดีต่อ ก็ดี
กลับว่าร้ายแหน่งร้ายเร่าหนี ฯ
๏ บเร่อมท้าวผู้พ่อใจภัก ดีนา
ยังบยดบีทาทำโทษกล้า
บเร่อมลูกร้กยังหยวลูก เราแฮ
อย่าว่าข้าผู้ข้าบ่ข้าขืนเอา ฯ
๏ ท้าวนี้ใจทรูกแท้ทูรชน ชื่นแฮ
น้านั่นทงงเราฤๅอยู่ได้
คิดควรอ่วยแดนดลบัวบาท พู้นแฮ
เมือยั่งเมืองเหง้าไทก่อนกาล ฯ
๏ ทีนั้นไท้ทาษด้าวแดนชยง ชื่นแฮ
ชํบัญชาโดยดาลกล่าวกล้า
แหนหับประตูวยงวางเขื่อน
หวังว่าพระเจ้าหล้าหลั่งพล ฯ
๏ หมื่นลาวลเพื่อนเว้วางไป
ทังครอกครัวครยวดลปิ่นเกล้า
ถึงแกล่คดีไตรตรยมอาทิ
ถวายแต่พระเจ้าเจ้าแผ่นผจง ฯ
๏ บัดนี้ข้าข้อยนาฎนางเมือง ฤๅพ่อ
ปิดประตูเมืองลงเขื่อนขว้าง
ข้นแข่งว่าจอมเลืองเลอราช
กรูเกลื่อนพลช้างม้าถึ่งถกล ฯ
๏ บัดนั้นนางใข้ทาษทยมใจ หนึ่งแฮ
เอาตลับทองดลด่วนเด้า
ถวายเป็นสำคัญในสารสั่ง แสดงแฮ
ขอชีพเชิญพระเจ้าเคลื่อนครยว ฯ
๏ ไปทันเจ้าหล้าหลั่งพลพฤนท ถึงนา
น่านแพร่ขยวออกถึงนอกต้าย
นางเมืองไป่ยอมยินใจจอด พระเลย
แขงอยู่จรกล้ายถ้าท่านดล ฯ
๏ แขงเมองจักใกล้รอดพระทัณฑ์ แลนา
ตระง่องคอยหนหาปิ่นหล้า
แปรเป็นป่วยเพราะพันมโนราช
ไขปตูเอาข้าบาปบร ฯ
๏ พลเมืองสรพราดพร้อมใจหาญ
ขนขี่กญชรผายผาดม้า
ปรทับปรทันทานคือดั่ง คลื่นแฮ
น่านแพร่ทำแกล้วกล้าเกลื่อนพล ฯ
๏ รกร้นแถมถั่งช้างแซงมา มากแฮ
ชาวชรลยงทบทนบได้
เสียสารสรูดลงลาพราวพฤๅบ ไปแฮ
ยงสํเดจเหง้าไทัที่รงค์ ฯ
๏ ลางแกล้วกระทืบม้ามาดล ก่อนแฮ
ลางแล่นเลวหลงลำอยู่ข้า
ลางทันเคลื่อนครัวตนครองเคร่า ไปแฮ
ถั่นถั่นถึงเจ้าหล้าแหล่เหลือ ฯ
๏ แต่นี้จักเปล่งถ้อยแถลงนาม
หัวหมื่นพันพลเหนือแต่เต้า
ทูลพระบทามพุชหมายหมื่น
พานด่าวพานร้อนเร้าแรกดล ฯ
๏ ปราบชยงชํชื่นเว้วางไป
ทังมหามงคลค่อยผ้าย
พันรดันดาบพันไกรกลอยกว่า แลนา
พันปราบพันบาลคล้ายคล่าวไคล ฯ
๏ หมื่นช้างหมื่นม้าพ้องพันหงษ
หมื่นชํหารโหงไปไปล่รี้
พันจงเบญจงจยรชยงชื่น แลนา
หมื่นลูกลี้รู้ลี้เลิศพลัน ฯ
๏ หมื่นต้านกเต้าหมื่นโจลจูล
พันแจ่มพันโจมพันจ่าบ้าน
ทังพันชรสูนทรุดทรวงใหญ่ แลนา
พันอยาดพันอย้านเต้าไต่ตาม ฯ
๏ พันอินทพันอ้ายใคร่ครยวกรู โกรกแฮ
พันใส่พันสามแสนร่านร้อน
พันจอมปราบพันจูลาแล่น แล้วแฮ
พันเทพพันทัาวข้อนขอดแด ฯ
๏ พันชยหน้าไม้แม่นแวะวาง ถึงแฮ
พันพวกหาญแห่เหนือหน่วงใต้
นับพันไพร่นายปางไปแต่ ดีฤๅ
ปูนแปดร้อยรู้ใช้ช่ยวการย์ ฯ
๏ ส่วนม้าสามร้อยแง่งามสัพ เครื่องนา
ทุกพวกพลหาญคันควบไทั
แถลงถวายเมื่อแหนหับทวารอยู่
พันมโนราชได้เบอกบร ฯ
๏ ถึงผชนช้างม้าจู่โจมฟัน เฟื่องแฮ
ในนครคฤๅมสยงเกลื่อนกล้า
เร่งรบเร่งหันเขารุมรอบ
สู้บได้ตูข้าจึ่งหนี ฯ
๏ วางมานบนอบเจ้าจอมปราณ โปรดแฮ
เชอญปิ่นกษัตรียกย่างรี้
ฟังสารสํเร็จสารจอมราช
ชรัดชั่งเสียได้สี้ไป่ควร ฯ
๏ สรรเพชญภูวนารถแสร้งเสด็จดล ด่วนฤๅ
จึ่งเยี่ยยวนใจยวนเส่ยผ้าย
ครั้นถึงพฤบพลจับโจมใหญ่
คุ่งค่อนต้ายล้มแล้วคล่าวคลา ฯ
๏ สรรเพชญคิดใคร่หน้าแลหลัง ถ่องแฮ
เยียยยวอย่าลืมนึกโน่มไว้
พลยวนแต่ยวนยังบัวบาท พระแฮ
แปรตรยกเต้าเต้าได้เรี่ยรมย์ ฯ
๏ ลางลาวเจ้าราชไว้เวนเมือง มั่งแฮ
ทุกสิ่งสมบัติสํส่ำไว้
ลางถือพวกพลเนืองนายบ่าว โดยแฮ
เมียลูกช้างม้าได้ดุจฝัน ฯ
๏ กรุงลาวฦๅข่าวเจ้าจอมปราณ
ยกย่างพลพลันเทาเท่าแล้ว
กลอยมาแต่งการกรรชยงชื่น เองแฮ
แซหํ่เหนแกล้วแกล้งเลอกเอา ฯ
๏ มาตั้งแทนหมื่นดั้งคืนครอง ไพร่แฮ
ใครว่าฦๅเลอเขาขึ่งตั้ง
แทนทงงถ่วยปองพึงพึงพึ่ง พระนา
เตอมแต่งพลไว้รั้งรอบแดน ฯ
๏ แต่งตั้งไว้แล้วจึ่งคืนไคล แลนา
จักอยู่นานแคลนเกรงปิ่นเกล้า
ครั้งคืนครรไลลุชยงใหม่
ขุกข่าวพระเจัาเร้งรยบพล ฯ
๏ หัวเมืองคิดใคร่สู้สงคราม
ไท้เท้าจักเป็นกลก่อนผ้าย
บเกรงบกลัวขามสักอยาด
กลอยแกล่เศร้าส้อมต้ายแต่งหอ ฯ
๏ วยงป้อมวยงอาจไว้แหนหาญ แห่นา
ลดเขื่อนขัวยอหินห่วงแร้ว
ปูนกันเกือบกุํทวารทวยรรอบ
ทุกแห่งหอต้ายแกล้วนั่งนอง ฯ
๏ พวกพลช้างม้าควบคอยแหน ท่านนา
หัวหมื่นนครครองรอบรั้ง
เสโล่หดาบเขนแพนขวืนไขว่
รางก่อเพลองหน้าตั้งหนั่นหนา ฯ
๏ นานาพลไพร่ห้อมแหนทวาร หอแฮ
หืนหอกสรรพาฝาเลื่อนล้อม
ฝูงหาญแข่งขันหาญหาเพื่อน ตายแฮ
พาพรยบทุกด้านพร้อมไพร่นาย ฯ
๏ ปืนอยาอย่าเบื่อง้วนขืนเขม แต่งแฮ
หอกดาบแหลนหลาวหลายส่ำแกล้ว
ปืนไฟร่อรูเตมตับอยู่
อำมรารยงร้อยแล้วเขื่อนขนัน ฯ
๏ ขาซ้ายหมายหมู่พ้องพลหาญ หื่นแฮ
นองนั่งในนางจร้ลแจกถ้วน
รไวรวังทวารทุกที่
พลพวกหาญห้าวล้วนอยู่อยาย ฯ
๏ หลายแถวหลายถ้องถี่กันกุํ เกือบแฮ
หลายส่ำหลายสารหลายพวกพ้อง
พลลาวลลุํทังชยงชื่น แซงแฮ
เตมอาจเตมป้อมป้องป่ยมหอ ฯ
๏ หัวเมึองหัวหมื่นแกล้วการรณ
สรรแต่สารพอขาขี่ขว้าง
พลเมืองเพ่อมพลลาวดยรดาษ
คาดคาดค้าวค้าวอ้างอวจหาญ ฯ
๏ สรพร้อมสรพรากพ้องพลขันธ์
สรพรั่งทุกทางทวารอยู่อยั้ง
พนักทรวงทยบขนดขนันเพลาะแต่ง
แครเครื่องยกย้ายตั้งรยบรัล ฯ
๏ ทุกหอทุกแห่งหมั้นหมู่หลวง ทยบแฮ
ลดเขื่อนลดขัวขนันช่องช้าง
ทงปักทังปวงพลหาญแห่
ปักขวากเป็นแขวงขว้างทั่วทาง ฯ
๏ หัวเมืองแซ่หํ่าห้าวแหนทวาร รอบแฮ
ขับขี่กุญชรกางกล่าวกล้า
ตรบัดตรแบงหาญหาดาบ
ค้าค่าพลช้างม้าดาษแดน ฯ
๏ จามรยาบยาบกลึ้งกลดไกว แกว่งแฮ
สรพรั่งพลหาญแหนแห่เฝ้า
น้าวน้าวโห่เอาไชยชมชื่น
พินพาทยกลองฆ้องเคล้าคลี่สยง ฯ
๏ หัวพันหัวหมื่นหมั้วโดยดยร ดาษแฮ
หอกดาบโตมรรยงรอบช้าง
แสะสารส่ำทยรทังเมืองมี่
เสโลหเขนขว้างด้างไขว่ขวืน ฯ
๏ ถมทวารทุกที่ไว้แหลนหลาว
ทุกช่องเชองปืนไฟต่อตั้ง
พลเมืองเพ่อมพลชาวชยงใหม่
รยบรยบคือรั้วรั้งหนั่นหนา ฯ
๏ เมืองนี้เชองใช่ด้วยภุชพล ง่ายนา
เบญจทูรดาการพ่างล้วน
มรรคาส่วนสถลสฐิรทุกที่
พลพวกช้างม้าล้วนโจษแจ ฯ
๏ บางเมงเปนขื่หน้าขวางขนัน ก่อนแฮ
มีแม่ยมเป็นแยแก่งกั้น
เข้าสามเกือบกันกรรเมืองมิ่ง เขาแฮ
คูคอบสามชั้นซรึ้งขวากแขวง ฯ
๏ เร่งหมั้นเหลือหมั้นยิ่งวยงเหลก
มีกำแพงแลงเลือนต่อต้าย
หัวเมืองเตกสยงกล่าวแก่บ่าว
ทังขวาทังซ้ายถ้วนหมู่หมาย ฯ
๏ ชาวเราอย่าอ่าวอ้างอางขนาง หนึ่งเลอย
เราก็เหลือหลายเมืองก็หมั้น
กรุงก็เสด็จทางดยวต่อ กันแฮ
นํ้าใช่แนวนํ้าขั้นข่าวไกล ฯ
๏ เมืองนี้พ่อแม่คุํ้ครองแคลน ชีฤๅ
แหนงชื่นชํเอาไชยโห่ห้อม
อย่าพลหมื่นแสนรุํเราค่งง คามนา
ชิว่าพลพานล้อมกล่าวกรร ฯ
๏ ที่นั้นพระอยั่งแล้วแลการย ถ่องแฮ
ควรคลี่พลพลันยกย่างผ้าย
บัดมีพระบัณฑูรสารพระสั่ง
แก่ไพร่ขวาซ้ายถ้วนพวกพล ฯ
๏ เชองลุกเชองนั่งปล้นปีนเมือง
พระสั่งเชองกลกลกล่าวล้วน
สบแสนคนเนืองนบบัวบาท พระแฮ
มาแต่งการเกื้อถ้วนหมู่หมาย ฯ
๏ สารพาฝ่าเลื่อนแบ้บาพก
ขอหอกแหลนหลาวหลายส่ำส้าง
วยงเหล็กหลากหอหกตรยมแต่ง
ทังทุ่มทู้ต่างย้างจรวจไจร ฯ
๏ ผชุํพลทุกหมู่เต้าเตมแดน ดาษแฮ
ชุํคชากรไกรตรวจม้า
บกเรือรยบพลแสนหมายหมู่
สบส่ำขวาซ้ายหน้าหนั่นหลัง ฯ
๏ ทุกทรวงพลพยู่หไท้เอารส ท่านฤๅ
พระดำรัสไดรังเร่อมด้วย
สรรเพชญกำนดพยงพิศณุ ศาษณแฮ
ปางปรหารให้ม้วยม่ามาร ฯ
๏ สบเสนามาตยพ้ยงพลพฤนทร์
พระสั่งสารสบสารล่งล้วน
เป็นปรดิทินทำขบวนบอก
ทุกพวกทุกพ้องถ้วนหมู่หมาย ฯ
๏ เชองเข้าเชองออกอ้อมเอาสึก ก็ดี
พระสั่งสบเชองชาย ถี่ถ้อย
พระญาณพันฦกนิ์ฦกชลธศ ทยมฤๅ
ตรัสแต่งพลน้อยให้คลี่คลา ฯ
๏ ไปตกไพริศดาวแดนชยง ชื่นแฮ
ทุกด่านทางทยวหาเกลื่อนกล้า
มหาพิชยรยงพลคลี่ คลาแฮ
ซันแซ่ฟ้าฟุ้งฟ้าเฟื่องบร ฯ
๏ ไป่เตอมเตมหมื่นหมั้วสารเส นิศเเฮ
ทางชฎาดอนแดนม่วงค้าน
พระศรีราชเดโชชยราช ถกลแฮ
ทังหมื่นพ้านเรื่องรู้ด่านแดน ฯ
๏ ช้างม้าดยรดาษเต้าเตอมไป เล่าแฮ
พลแปดฟันเขนแพนหลากเหลื้อม
พระยาศุโขไทยกุํกว่า เองแฮ
เมลืองมล่านกลิ้งเพรื้อมเพรอศพราย ฯ
๏ หยหัศดิฟพิรพ่าหพ้องพลแขวง หนึ่งฤๅ
ปูนแปดพันปลายปองเกลื่อนแกล้ว
หัวเมืองกำแพงเพชรครองเคลื่อน ไคลแฮ
ธงเทศพรายแพร้วกั้งกูปเงิน ฯ
๏ สองเมืองกลอยเกลื่อนช้างแซรงพล
หมายหมู่เป็นเดียวดาแห่ห้อม
โดยพระบัณฑูรกลสารศาสน์ แสดงแฮ
ให้ถึงให้พร้อมถ้วนหมู่หมาย ฯ
๏ ข้าไท้ธิราชเรื้องขุนอินทร์
กุํพวกพลเรือรายแต่งตั้ง
ขัวขนานลี่เลื่อนดินแดนมารค เสมอแฮ
ตรยมแต่งจรดจั้งถ้าท่านไคล ฯ
๏ ไปยอยบาตรส้องศรีสกณ ก่อนฤๅ
ในท่าชยเอาไชยชื่นแกล้ว
คือเทพอรชุณเร็วรวด การแฮ
พระแต่งตรัสแล้วถ้วนสารแสดง ฯ
๏ บัดให้ตราตรวจพ้องพลหลวง
หมายหมู่เรือชิดแซรงท่าท้าง
สรรเพ็ชญเลิศเลอลวงเลอโลกย
เป็นปิ่นดินฟ้าอ้างอ่านคุณ ฯ
๏ พระพุทธยามโยคล้วนลางชย
พระพ่างพระไพกุณฐ์เกลื่อนแกล้ว
พระเสด็จคัลไลล่วงชลมารค
ชลพ่าห์มากล้วนแล้วแหล่หลาย ฯ
๏ พายทองสรพราศพร้อมแขวงขวา
พรรคพวกพายเงินหมายหมู่ผ้าย
คฤหทองแคร่ทองนานาหมู่ หมายแฮ
ยุ่งยุ่งแลย้ายย้ายคล่าวไคล ฯ
๏ รายเรือแผดงคู่ถ้วนแถวคับ คั่งแฮ
สยงสรางชิงไชยชื่นผ้าย
เรือโยงแย่งโยงตับแต่งต่อ กันแฮ
หลังก่อนขวาซ้ายซ้องแหล่เหลือ ฯ
๏ เรือหุ้มเรือห่อซ้อนซบกัน
เรือแห่เรือแหนแหนแห่ห้อม
พิทุยพิทันแซชามาก
ทุกท่าทุกท่งล้อมหนั่นหนา ฯ
๏ เรือคฤหเรือแคร่เต้าเต็มแคว น่านนา
เรือเครื่องเรือครัวคลาคลํ่าหล้า
เรือซาคู่เรือแซแซมฝ่า ฝืนแฮ
ขนัดหมู่ขนานช้างม้าคล่าวไคล ฯ
๏ ตับแต่งทางท่าถ้วนแถวหนา หนั่นแฮ
หยุดรบายกันไปจึ่งได้
นานาหมู่นาวาดาดาษ
โดยสมเด็จเหง้าไท้ท่องฉนยร ฯ
๏ สยงสโพนพิณพาทยก้องกาหล
สยงสู่ศรีสารจยนจั่นแจ้ว
สยงคณคนคฤมคฤโฆษ
สยงพวกพลกล้าแกล้วโห่หรรษ ฯ
๏ ธงทยวจรรโจษกลิ้งกลอมหาว
แพนเพ่งหางยูงยรรยั่วฟ้า
กบี่ธุชกลสกาวพังพ่าย
บังเมฆกลวมกลุ้มหล้าหล่อแสง ฯ
๏ โยธาทุกฝ่ายซ้องชมไชย
หมายหมู่แขวงในแขวงนอกผ้าย
โดยเสด็จสมเด็จไตรภพนารถ เสด็จแฮ
หลังก่อนขวาซ้ายซ้อนคลี่คลา ฯ
๏ ภูมิศวรราชเรื้องเอารส ท่านฤๅ
หมายหมู่หลังเหลือตราแต่งเต้า
จามรมาศกลดธงชยโบก โบยแฮ
คฤโฆษกลองฆ้องเคล้าคลี่ดูริย ฯ
๏ พระเจ้าจอมโลกยลํ้าเลอยวน ยิ่งแฮ
เครคลี่แสนยายูรยาตรผ้าย
ดลทางท่าสนายพรวนพระบาท
ยกย่างพลย้ายตั้งท่งทงรร ฯ
๏ ช้างม้าเดียรดาษซ้ายแซมขวา
หลังก่อนเป็นขนัดขนันอยู่ยั้ง
อาวุธมลังเมลืองอาภาเพรอศ พรายแฮ
เสโล่หแพนดั้งตั้งแห่แหน ฯ
๏ นับแต่พลล้วนเลิศเลอหาญ
สามหมื่นเสมอสามแสนส่ำแกล้ว
เคยรุกรบรญบรหลายท่า
เซงซากมือไว้แล้วมากมา ฯ
๏ ทุกพ้องพิรพ่าหเจ้าจอมเมลือง เสิศแฮ
สรรพเครื่องสรรพาวุธเลิศล้วน
เกราะกรายสำลีเนืองนอกออก ไปแฮ
ทวนธนูหน้าไม้ล้วนหมู่หมาย ฯ
๏ แวงในแวงนอกซ้ายขวาขนัน
ขนัดดาบเงินทองพรายเพรอศฟ้า
ดากันเกือบกันกรรกรีราช
เรืองซ่นเรื่องก้อมผ้าไพร่แพร ฯ
๏ แขวงขวาบริศาจซ้ายกุมภัณฑ์
กรกระลึงเขนแปรง่าง้าว
แสงสัตรมลังเมลืองฉันฉลุเมฆ
พลพวกหาญห้าวห้อมพยบไพร ฯ
๏ เสนานาเนกซ้ายแซมขวา เล่าแฮ
หมายหมู่ขรรคไชยศรีส่ำแกล้ว
ชยสินธุสํอางอาวธรยบ รยงแฮ
พลเลอกพลแล้วล้อมไขว่แขวง ฯ
๏ เขนแพนทองทยบล้วนตราไตร แต่งแฮ
หอกดาบโตมรแซงซ่นก้อม
ธนูยศธนูไชยชาวปราบ
ยลยอดใจเพชรพร้อมไพร่หาญ ฯ
๏ ขนัดพลพิรภาพแผ้วผลาญรงค์ รวดแฮ
ยืนยุทธปรากฏชาญใช่ช้า
รายราวเครื่องเป็นกงกรรรอบ กงแฮ
ยศประการกล้าแกล้วแกว่นการย์ ฯ
๏ พลหลวงหลายคอบคํ้าคับทาง ท่งแฮ
ขันดาบขุนเรือหาญหื่นต้าว
ขนัดพลชนตางง่าอยู่ อย่ายแฮ
หันหอกขอเงื้อง้าวง่าตาว ฯ
๏ ขนัดพลหมายหมู่ต้านสงคราม เล่าแฮ
หอกดาบแหลนหลาวหนาหนั่นหน้า
ทึบทังท่งหลวงหลามหามแห่
ขนนอยู่ค้าวค้าวถ้าข่มเขญ ฯ
๏ พวกพลช้างต้นแต่ต้วหาญ
ฟันหนึ่งนับเปนหัวเชือกชี้
แก้วจักรรัตนชาญชยเดช
ทนหอกปืนป้องพี้เฟื่องบร ฯ
๏ มัทธยมเทศพ้ยงคชสึงห์
งวงเงือดดินงางอนเงือดฟ้า
คือคชปิ่นไตรตรึงษ์พาลโพธ
โจมปราบจักรพาฬหล้าแกว่นชน ฯ
๏ สารสรรพจรรโจษหน้าหลังดา ดาษเฮย
มารพิชยยลยงยวดช้าง
แลสารศิพาทิตยควรคู่
พิศณุจักรจั้งง้างง่ารงค์ ฯ
๏ ขวาซ้ายหมายหมู่ถ้วนแถวสาร
สารชื่อสระสงสารแกว่นแกล้ว
ทยมคชชื่อบาลชมพูทวีป ไส้แฮ
จองเครื่องเคราแล้วถ้วนส่ำสาร ฯ
๏ ถัดสารดูดิพรแม้มงคล
จักรพาฬพอพาลเพรอศพ้น
บาลภูมิมณฑลทนหอก ปืนแฮ
เคยคว่าบรรุกร้นผ่าผลาญ ฯ
๏ พังพลายในนอกล้อมเลือนไพร พรยกแฮ
โจมพิมานไตรตรึงษเลิศแล้ว
เรวฤทธิแกว่นกลไกรษรราช ไส้แฮ
กเกรอกธาตรีแกล้วแกว่นรณ ฯ
๏ ครวีอากาศเกื้ออากยรณ ชื่นแฮ
เทพพยนยลยนตดุจได้
เมอลมนตรศักดิ์ขยนขามแข่ง ไส้แฮ
รยงรยบเหง้าไท้ท้ยนดาษดิน ฯ
๏ ภูโชพรายแพร่งเหลื้อมโสภา เพรอศแฮ
เมอลมโนนนฤมินทอยู่ยั้ง
อยืนทยมทยบอิษฏารมณ์รวด เร็วแฮ
เมอลมณีฉัตรจั้งจ่ายบร ฯ
๏ เงยงวงจะจวจแห้นหรรษา
รัตนกลดงางอนง่าฟ้า
กญชรราชาชาญเดช ไส้แฮ
ทยมพระยาช้างกล้าแกว่นชน ฯ
๏ หัศดินชเยศได้ชยเอ เมื่อใด
ควรคู่อยราพดเสิศแล้ว
ยืนทยมทยบเวหาศเหินแห่ พระแฮ
จองจำเชองฤทธิแกล้วแกว่นรงค์ ฯ
๏ ภูษางามแง่เกื้อกุญชร ชื่นแฮ
เทพยสังหรยงยวดกล้า
ทยมสารชื่อสัญจรจตุรทวีป
พลพวกหาญถ้วนถ้าร่อนรงค์ ฯ
๏ ทุกสารเรวรวดรู้รอบเชอง ชื่นแฮ
ยืนตรยบตรงไตรรัตนรยบแล้ว
ตรัสไตรเทพยทลอึงอาคาธ
แสงสลาบครุฑแพร้วแพร้วแพร่งเหอร ฯ
๏ คลุกเคล้าผนนผงาดเผ้งไปมา
โฉมจำเริญจักรพรรดิเพรอศพ้น
หูหางฟฟายงางวงง่า งามแฮ
ยลยิ่งนฤมิตรล้นเหอศหาญ ฯ
๏ นานาพลพ่าหล้อมเลือนแล เลิศแฮ
โฉมจำรัสจักรพาฬคู่เคื้อ
งาจยงจำทยงแขพาลโพธ
งวงเงื่อนเฉลาแก้วเกื้อแกว่นหาญ ฯ
๏ สารพรายคฤโฆษคฤ้ามอุดอึง อยู่แฮ
กรลอกไตรตรึงษชาญช่ยวพ้น
พิศโฉมกระลึงไตรจักรอาจ องคแฮ
ตระล่งไตรภพล้นเลิศไชย ฯ
๏ อาภรณอาภาศเกี้อกุญชร ชื่นแฮ
ฦๅตระหลบไตรภูมิเฟื่องหล้า
ทยมพิรพระสังหรหายาก
พรพระสังหารหน้าชื่นไชย ฯ
๏ คชสารเสาวภาคยพ้ยงคชสีห์
พาหพรพระไพรทรงรวดเร้า
ทยมพัทธิไพรีเร็วรวด ยงแฮ
พอซราบซรับมันเห้าหื่นรงค์ ฯ
๏ กรลับกรลอกร้องเรองหาญ หื่นแฮ
โชติพระพิศณุยงยวดช้าง
ชำนิชำนาญชาญชยเดช
ทนหอกปืนป้องขว้างข่มบร ฯ
๏ ชยพระพิเศษลํ้าเลอหาญ
สรรพเครื่องคชาภรณ์เพรอศแพร้ว
เชษฎพระพิศาลสามรรถแว่น ไวแฮ
ทานพระพิสุทธแกล้วแกว่นรณ ฯ
๏ พิศณุพระกรแกว่นส้ายสงคราม
พรพระกรรมไกรกลวาดไว้
พรรณพระเกตุเงื่อนงามโสภาศ
เพศพระกาลควรไท้แทบองค์ ฯ
๏ พระสุรสีหนาทป้องปืนปราย
พิรเพ็ชรพระชยณรงค์ช่ยวพ้น
ยืนทยมกำจายจักรโจมจ่าย
ศักดิเคยค้นคว้าส้ายศัตรู ฯ
๏ พลเป็นกงข่ายล้อมเลือนดิน ดาษแฮ
พรพระเสด็จตามดูดุจแต้ม
ทยมเพชรพระอินทรอาฆาฎ
มันชราบชรับสองแก้มเกือบคาง ฯ
๏ ขวาซ้ายดยรดาษหน้าหลังหลาม
ศิลปพระพรวางวิ่งผ้าย
สารสรพระรามเรวฤทธิชื่น ชาญแฮ
เลิศพระชยค้นส้ายส่ายเข็ญ ฯ
๏ สบสารหาญหื่นล้อมเลือนไพร พรยกแฮ
รณพระชยสิทธิเห็นห่อนช้า
ทยมฤทธิพระไชยศักดิ์สามารถ
รักษพระชยศรีกล้าแกว่นชน ฯ
๏ อาภรณอาภาศแก้วแกมกาญจน์
สิทธิพระสํพุทธพลเลิศล้น
ทยมสุทธิพระสมภารเสาวภาค
สารพระภูธรพ้นตรยบตรอง ฯ
๏ สารพลายหลายหลากซ้ายแซมขวา
ชิดแทบพระสนสนองเงื่อนขว้าง
ทยมชลพระอาไศรยเสาวภาค
แลเครื่องช้างแลช้างยิ่งยง ฯ
๏ ชยพระอินทราศนท้ยนเมามัน
ชาติพระอินทรียองค์อ่าแกล้ว
ฉินโฉมพระฉัททันต์ทรงเดช
อย้ายอยู่ล้อมแล้วลํ้าเขื่อนขันธ์ ฯ
๏ ลางตัวตระเทศหน้าขวยขวญ
ลางเตอบตระหมั้นภีพ่างปั้น
ลางตัวค่าควรเมืองยงยวด
ลางช่างชนหมั้นสู้ส่ายบร ฯ
๏ สารเรวรวดพ้ยงพ่างแสะสยาม
ลางส่ำสองงางอนเงือดฟ้า
ลางสารแกว่นสงครามเคยเกลื่อน บรเเฮ
ลางส่ำงาอ่าหน้าเฉอดฉัน ฯ
๏ ลางสารงามเงื่อนแกล้งเกลาเหลา หล่อแฮ
ลางส่ำจรางมันผันม่ายม้า
ลางสารอาจเอาธารชาญช่ยว
ลางส่ำแกล้วกล้าบ้าชื่นตา ฯ
๏ ลางสารกดก่ยวซ้ายขวาขบ ควบแฮ
ลางส่ำงาขวางอนง่าแกล้ว
ลางดำขขลับคึอแมลงภู่
เคยผาดเผ้งแผ้วผู้ผ่าเข็ญ ฯ
๏ ขวาซ้ายหมายหมู่หน้าหลังไตร ตรวจแฮ
สรรพเครื่องอาวธเหนห่อนช้า
ลางงามเงื่อนไกรษรโสภาศ
ลางส่ำเก้าเท้ากล้าแกว่นหาญ ฯ
๏ ไตรตรึงษดิราษตรร้ายฤๅมี หนึ่งนา
อัษฎลักษณาการแก่นเกื้อ
คชสารคู่คชสีหพิรยภาพ ไส้แฮ
แลเครื่องแลช้างเคื้อคู่ขยน ฯ
๏ กรพัดทองทาบถ้วนแถวสน สอดแฮ
รัดพนคำคยนพู่ห้อย
แชงชนักกเบนบนคอคาด
โยงโยคหลังหน้าร้อยแร่งไหม ฯ
๏ พรายพัสตรพักพนาดพร้อมภูษา
พรายแพร่งภูโชไชยเพรอศแพร้ว
จามรมล่านเมลืองตาหลายหมู่
อานกูปแก้วเก้าอี้อาศนทอง ฯ
๏ จองคชพยู่หกั้งการยุทธ
แลเครื่องแลสารสรองเพรอศพ้น
สารสบสลาบคุรธคือครุทธพ่าหณ
ดาดาษรุกร้นข้าข่มยวน ฯ
๏ ตาบหน้าหน้าราหูจับจันทร์
สรรพคับคำควรลวดล้อม
พรายพรายพันเหาหางยูงรยับ ยาบแฮ
คำครํ่าของ้าวส้อมทาบทอง ฯ
๏ แหลนหลาวหอกดาบดั้งโตมร
มลังเมลืองเรืองรองอร่ามฟ้า
แสะสรรพแคบหมอนทองพรายเพรอศ
สุดส่ำพลช้างม้าหนั่นหนา ฯ
๏ แต่พลม้าแล้วเลิศสรวงสวรรค์
เบญจสัตสังขยาคล่าวคล้อย
สยามกรรณ์สุพรรณหงษ์ขยนแข่ง งามแฮ
สรรพแคบหมอนทองห้อยภู่พราย ฯ
๏ อัศวกรรมงามพ้นแพ่งพอลักษณ
สวรรค์พิมานทายทยมทยบด้วย
สีหราชลํ้านักโฉมสีหราช
วิลาศหงษหนัาส้วยสยบคาง ฯ
๏ สีหเบ็ญชรชาติพ้ยงขยนขาม แข่งแฮ
วรเวครไวขวาขวางขวยบซ้าย
สองตาตรยบนิลามพุชาติ
ถนัดอยาตรเมืองฟ้าคล้ายคล่าวดล ฯ
๏ โฉมอินทรสรอาจแม้นมือแมน แต่งแฮ
ราชพาหนหยยลยวดม้า
สุพรรณสีหแสนสิน-ธพชาติ
นิลเสวตรพลันพ้ยงฟ้าเปล่งเปลว ฯ
๏ โฉมศรืสีหาศนลํ้าเลขา
ราชสํฤทธิเรวรวดแท้
เมอลมุขเมฆมาลาควรค่า เมืองแฮ
เมอลมหาสังขแปล้แปลกลังข์ ฯ
๏ จักรลักษณ์ศักดิพาหแม้นแมนเฉลา
แรงร่ยวเหาะขลังเร็วรวดผ้าย
อาภรณพัฬเหารัตน์รายรยบ
กลับกลอกขวาซ้ายผ้ายผาดผัน ฯ
๏ หางฝังหลังเด้งสรยบคอคาง
ลิวแล่นพลันหนักชักง่ายลํ้า
ภีสองน่องกางหางชันชอบ กลแฮ
ตีนตรยบข้อคองํ้าง่องงาม ฯ
๏ พวกพลช้างม้ารยบรยงจรร โจษแฮ
ดยรดาษดินเหลือหลามท่งท้าง
สรรเพชญพ่างศรีสรรเพชญภาคย
ยามโยคพระเจ้าช้างเผือกผ้ายลีลา ฯ
๏ ธงทยวหลายหลากกลิ้งกลดไชย
ชรอํ่าทั้งทางอา กาศกลุ้ม
แพนทองพรรณรายไพโรจโชติ
หาญแห่จุ้มจุ้มล้อมหนั่นหนา ฯ
๏ สรวญศรัพทคฤโฆษฆ้องกลองไชย
ทุ่มพ่างแตรสังขชวาปี่ห้อ
มฤทึงค์ทรไนทรอทรุพราช
ดังเดึอดม้าฬ่อก้อโกรศกรยง ฯ
๏ สยงพิณสยงพาทยพ้องสารสม คู่แฮ
สยงคีตสยงแผคงจยรจั่นแจ้ว
เภรีระงมเภรี สยงลั่น ฦๅเเฮ
สยงเกือบสยงก้องแกล้วไห่หรรษ ฯ
๏ ทุกพ้องพันธทุกถ้วนแถวใน นอกแฮ
พลขอบพลขันขันเข่นกล้า
ทรนงทรเนืองไจเจียรภิต
ดาดาษดาด้างถ้าถั่งโดย ฯ
๏ พลพระภูมิศรเรื้องเอารส ท่านแฮ
รองร่องร้องโกรยโดยปิ่นเกล้า
พลหาญแห่พลคชแครเคลื่อน ไคลแฮ
พลพวกม้าแคล้วเคล้าคลี่คลา ฯ
๏ หัวเมืองขุนหมื่นพร้อมพันแหน แห่นา
หมายหมู่ขวาแขวงขวาไขว่ซ้าย
แวงทองดาบทองแพนเขนไขว่
สบส่ำหลงหน้าผ้ายหนั่นหนา ฯ
๏ เมอลมุนกว้านไพร่ถ้วนแถวกอง ชื่นแฮ
ไกวแกว่งศราวุธง่าเงื้อ
ทรนงทรนองหาแหนราช
แสงส่ำลีเกื้อก้อมแพร่งพราย ฯ
๏ พวกพลกล้ำกล้ากลาดไปหนา หนั่นแฮ
หาญห่มเกราะกรายกรายก่อนม้า
ประดับประดาดาแหนแห่ พระนา
แลเครื่องแลหน้าม้าใคร่ชม ฯ
๏ ธงฉัตรหลายแหล่กลิ้งกลดแซรง
ซรอํ่าอับอัมพรเกือบกั้ง
แตรสังขดำแคงครรชิตโฆษ คฤมแฮ
ทวนธนูหน้าไม้ตั้งต่อบร ฯ
๏ สรรเพ็ชญภิโพธิเกล้าสงสาร
แครคลี่แสนยากรกล่นผ้าย
พยงพระคชาธารทรงเดช
คลายคลี่พลหว้ายฟ้าเฟื่องมาร ฯ
             
ร่าย
๏ แต่นั้นบั้นนฤเบนทรนฤเบศ นเรศรนรินทราธิบดีศรีสรรเพชญ์ สมเด็จพระบรมไตรโลกนารถนายกดิลกผู้เปนเจ้า เกล้าภูวมณฑล สกลชํพูธิเบศ คือพระเดชเกษกษัตรีรพีพงศ์ ทรงมกุฎรัตนพัสตราภรณวิภูสิตเสร็จ เสด็จเหนือปฤษฎางคกุญชร ดุจอมรสถิตย์เอราวรรณ์ ครรไลยยังนครคู่ฟ้า ถวัลยวิภูผ่านหล้า แหล่งเฟี้ยมฟีกบุญ ท่านนา ฯ
             
โคลงสี่
๏ สารพู้นสพราศเหลื้อมเขนทอง
ตนพระยาลางพึงพวกเพื้อ
พระคุณออกนางครองรักษราช นั้นฤๅ
ดินแลฟ้าคว้างเคื้อไป่แทน ฯ
๏ ขุนช้างผันผาดช้างผลาญงา
งาต่องาขวิดแขวนท่าวหั้น
ลางเลี่ยงหลีกเหลือภาพลใหญ่
พลเพื่อนพาซุกซั้นร่นลาญ ฯ
๏ รํ่าปางเขาไล่ร้าสงครามท่านนา
ลาวแต่งต้บปราการหนั่นหน้า
กษ้ตริย์เลื่อนพลตามเรวเร่ง
โซรมเชือดแทงท่วนม้าหนั่นหัว ฯ
๏ หาญเราต่อเต่งง้วนไหงวฤๅ
สารเติบต่อตัวทับท่าวหั้น
เขารุกเร่งพลปือยอพ่าน
ม้าช้างฉวัดไล่ช้นนช่วยแทง ฯ
๏ ทรงบุญจรหง่านเลี้ยงผสานงา
ฟองสมุทตื่นกลางแปลงท่าวหั้น
สบสารก็ชวนมาโซรมช่วย กนนแฮ
งาต่องายอกั้นซรวดเซร ฯ
๏ ทรงบุญถอยเร่ร้นรุกแทง
ลาวแล่นเปรตายหัวขวดขวํ้า
ขอเขนกระลึงแวงวยนมาตร
หอกช่วยเชองชักซ้ำซ่นไฟ ฯ
๏ ลาวหัวขาดห้อยติดคอสาร
ฟูมเลือดหลามไหลจรจวบจั้ง
พระเทพประหารหักโหมเกลื่อน
เขนแนบเขนตาวตั้งต่อตาย ฯ
๏ เสนาตกเกลื่อนเขากลยวลาว
ลุย่านไทเท้งหงายเฟือดฟ้า
ไพร่พลเมืองนาวนาวนฤนาท
แตรตระหลบก้องหล้าส่งสยง ฯ
๏ พันฦกลํ้าฟาดฟ้าดินทรุด
ผืนแผ่นบโยงเอียงบ่ช้า
พลหลวงศรีราชบุตรพังพะ มานา
เขาเกลื่อนช้างเขากล้าเกลื่อนเขา ฯ
๏ พลม้าเขาแกว่นลํ้าพลเสือ
พลหอกหาญครเลาไล่เท้ง
โยธาแหล่หลายเหลืออกแผ่น มานา
สยงมี่ระเร้งฟ้าฟาดไฟ ฯ
๏ กษ้ตริย์ไวแว่นหน้าพรยมพราย เพรอศแฮ
รามราชฤๅไทเห็นห่อนช้า
พระโฉมเฉกนารายณ์เรืองราช นั้นแฮ
ดาลเดชตรัสเจ้าฟ้าสี่มือ ฯ
๏ ส่ำสารผายผาดพ้ยงสีหเคนทร์
คมขาดคอคึอจักรเคลือบแคล้ว
พระกรกระลึงเขนกรหลอก
กรหลอกกลดกั้งแพร้วเพรอศพราย ฯ
๏ พลแพนพลหอกหน้าพนักทอง
เขาย่อมขันตัวตายต่อหน้า
ชาญไชยชื่นชมคลองกรยงแผ่น เผยอแฮ
ตนราชผู้แกล้วกล้าเกลื่อนพล ฯ
๏ หมวกทองลุกแล่นเข้าขบฟัน ต่อนา
เข้าประทะได้กลดีดนิ้ว
สิบคนต่อลาวพันภูใหญ่
หั่นเด็จหัวได้หิ้วถั่งถวาย ฯ
๏ แพนดั้งไย่ไย่เข้าทักแทน ก่อนนา
ตัวต่อตัวลาวตายตื่นหยั้น
หางยูงหักโหมแพนทองท่าว
ญวนพ่ายพลล้านร้นค่ายคึง ฯ
๏ พันฦกลํ้าฟ้าผ่าวเผากัลป์
ฦๅเลวงอึกอึงแหล่งหล้า
พราหมณพรตสังวาลวัลโหงหูต แล้วแฮ
มากปู่เปนบ้าเต้นตื่นหนี ฯ
๏ หมากขามรกรูดช้างลงเชอง
ลาวล่ามมัวผีเมาม่วยม้วย
ถางกันไขว่ขวินเชวองดยรดาษ
ยงยิ่งลำกล้วยลํ้าล่าวเลือน ฯ
๏ กั้งกลดไทท้าวราชเอารส ท่านนา
ขวัญก่ยงกินเผือนไปเผือดหน้า
ตรลึงตรลานหตหัวห่อ ตนแฮ
ยวนยิ่งเหยงย้ายว้าวุ่นวนน ฯ
๏ เสียนางลเอ่งเนื้อนมเฉลา
เสียสาตราวุธสรรพ์ใช่น้อย
เสียพาลยพัฬเหาทองแท่ง
เสียกั่นโทงถ้วนร้อยมาศเมลือง ฯ
๏ เห็นเราทุกแห่งห้อมติดตาม
โหมประนงงเมืองโจมจวบล้าง
เงินทองแหล่เหลือหามทุกหมู่
นางมิ่งเมืองม้าช้างถั่งถวาย ฯ
๏ เชลอยลากลู่ม้ามือมัด
เขาเมื่อยจำจูงขายแลกเหล้า
พระยศพ่อท่านทัดไตรโลกย์
ดินหื่นหอมฟ้าเร้ารวดขจร ฯ
๏ ชยชยยศโยศเจ้าจักรกรี
ไกรเทพศรีสาครเฟื่องหน้า
ชยชยเมื่อพูนศรีนางนาฏ
ชยบพิตรพ้นฟ้าเพื่อมมา ฯ
๏ ชยชยอำนาจท้าวคือราม
รอนราพล่วงลงกาแผ่นแผ้ว
ชยชยดิ่งติดตามมารมารค นั้นฤๅ
ชยชำนะได้แก้วครอบครอง ฯ
๏ ชยชยชมชาติแก้วกุญชร้ศ
ภูเบศสากลปองกราบไหง้ว
ชยชยมี่เมืองสวัสดิภูลโภค
ชยบพิตรท้าวไท้เลิศฦๅ ฯ
๏ ชยชยยศโยคก้องไตรตรึงษ์
บุญเบอกวยงทองปือไต่เต้า
ชยชยรำพึงสยงฦๅลาภ
สรหนั่นนิ้วนอบเข้าอยู่มือ ฯ
๏ ชยชยานุภาพท้าวทยมทิน กรแฮ
เมืองเทพคนธรรพฦๅอยู่ถ้อย
ชยชยพ่อพยงอินทรนุภาพ
บุญเบอกเมืองถ้วนร้อยรอบถวาย ฯ
๏ ชยชยเมื่อปราบอ้อมกำแพงเพ็ชร์
ผืนแผ่นผายเสมา ออกกว้าง
ชยชยท่านไตรเตร็จในนารถ
ยศโยคบุญท้าวอ้างอาจครวญ ฯ
๏ กษัตริย์สุรราชเรื้องรศธรรม์
บรรหารยศยอยวนพ่ายฟ้า
สมภารปราบไปกัลป์ทุกทวีป
ร้อยพิภพเหลื่อมหล้าอยู่เย็น ฯ
๏ ร้อยท้าวรวมรีบเข้ามาทูล ท่านนา
ถวายประทุมทองเป็นปิ่นเกล้า
สมภารพ่อพยงสูรยโสภิต
มอญแลยวนพ่ายเข้าข่ายบร ฯ
             
เครื่องมือส่วนตัว