à¸à¸²à¸žà¸¢à¹Œà¹€à¸«à¹ˆà¹€à¸£à¸·à¸ พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
จาก ตู้หนังสือเรือนไทย
(ความแตกต่างระหว่างรุ่นปรับปรุง)
(→เห่ครวญเข้ากับนักขัตฤกษ์) |
(→เห่ชมเครื่องหวาน) |
||
แถว 117: | แถว 117: | ||
๏ ขนมผิงผิงผ่าวร้อน เพียงไฟฟอนฟอกทรวงใน | ๏ ขนมผิงผิงผ่าวร้อน เพียงไฟฟอนฟอกทรวงใน | ||
ร้อนนักรักแรมไกล เมื่อไรเห็นจะเย็นทรวง | ร้อนนักรักแรมไกล เมื่อไรเห็นจะเย็นทรวง | ||
- | ๏ | + | ๏ รังไรโรยด้วยแป้ง เหมือนนกแกล้งทำรังรวง |
โอ้อกนกทั้งปวง ยังยินดีด้วยมีรัง | โอ้อกนกทั้งปวง ยังยินดีด้วยมีรัง | ||
๏ ทองหยอดทอดสนิท ทองม้วนมิดคิดความหลัง | ๏ ทองหยอดทอดสนิท ทองม้วนมิดคิดความหลัง | ||
แถว 130: | แถว 130: | ||
คิดความยามเยาวมาลย์ เย็บชุนใช้ไหมทองจีน ฯ | คิดความยามเยาวมาลย์ เย็บชุนใช้ไหมทองจีน ฯ | ||
</tpoem> | </tpoem> | ||
+ | |||
=== เห่ครวญเข้ากับนักขัตฤกษ์ === | === เห่ครวญเข้ากับนักขัตฤกษ์ === | ||
<tpoem> | <tpoem> |
รุ่นปัจจุบันของ 09:24, 14 ตุลาคม 2555
เนื้อหา |
ข้อมูลเบื้องต้น
แม่แบบ:เรียงลำดับ พระราชนิพนธ์: พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
บทประพันธ์
เห่ชมเครื่องคาว
โคลง | |||
๏ แกงไก่มัสมั่นเนื้อ | นพคุณ พี่เอย | ||
หอมยี่หร่ารสฉุน | เฉียบร้อน | ||
ชายใดบริโภคภุญช์ | พิศวาส หวังนา | ||
แรงอยากยอหัตถ์ข้อน | อกให้หวนแสวง ฯ | ||
กาพย์ | |||
๏ มัสมั่นแกงแก้วตา | หอมยี่หร่ารสร้อนแรง | ||
ชายใดได้กลืนแกง | แรงอยากให้ใฝ่ฝันหา | ||
๏ ยำใหญ่ใส่สารพัด | วางจานจัดหลายเหลือตรา | ||
รสดีด้วยน้ำปลา | ญี่ปุ่นล้ำย้ำยวนใจ | ||
๏ ตับเหล็กลวกหล่อนต้ม | เจือน้ำส้มโรยพริกไทย | ||
โอชาจะหาไหน | ไม่มีเทียบเปรียบมือนาง | ||
๏ หมูแนมแหลมเลิศรส | พร้อมพริกสดใบทองหลาง | ||
พิศห่อเห็นรางชาง | ห่างห่อหวนป่วนใจโหย | ||
๏ ก้อยกุ้งปรุงประทิ่น | วางถึงลิ้นดิ้นแดโดย | ||
รสทิพย์หยิบมาโปรย | ฤๅจะเปรียบเทียบทันขวัญ | ||
๏ เทโพพื้นเนื้อท้อง | เป็นมันย่องล่องลอยมัน | ||
น่าซดรสครามครัน | ของสวรรค์เสวยรมย์ | ||
๏ ความรักยักเปลี่ยนท่า | ทำน้ำยาอย่างอกงขม | ||
กลอ่อมกล่อมเกลี้ยงกลม | ชมไม่วายคล้ายคล้ายเห็น | ||
๏ ข้าวหุงปรุงอย่างเทศ | รสพิเศษใส่ลูกเอ็น | ||
ใครหุงปรุงไม่เป็น | เช่นเชิงมิตรประดิษฐ์ทำ | ||
๏ เหลือรู้หมูป่าต้ม | แกงคั่วส้มใส่ระกำ | ||
รอยแจ้งแห่งความขำ | ช้ำทรวงเศร้าเจ้าตรากตรอม | ||
๏ ช้าช้าพล่าเนื้อสด | ฟุ้งปรากฏรสหื่นหอม | ||
คิดความยามถนอม | สนิทเนื้อเจือเสาวคนธ์ | ||
๏ ล่าเตียงคิดเตียงน้อง | นอนเตียงทองทำเมืองบน | ||
ลดหลั่นชั้นชอบกล | ยลอยากนิทรคิดแนบนอน | ||
๏ เห็นหรุ่มรุมทรวงเศร้า | รุ่มรุ่มเร้าคือไฟฟอน | ||
เจ็บไกลในอาวรณ์ | ร้อนรุมรุ่มกลุ้มกลางทรวง | ||
๏ รังนกนึ่งน่าซด | โอชารสกว่าทั้งปวง | ||
นกพรากจากรังรวง | เหมือนเรียมร้างห่างห้องหวน | ||
๏ ไตปลาเสแสร้งว่า | ดุจวาจากระบิดกระบวน | ||
ใบโศกบอกโศกครวญ | ให้พี่เคร่าเจ้าดวงใจ | ||
๏ ผักโฉมชื่อเพราะพร้อง | เป็นโฉมน้องฤๅโฉมไหน | ||
ผักหวานซ่านทรวงใน | ใคร่ครวญรักผักหวานนาง ฯ | ||
เห่ชมผลไม้
โคลง | |||
๏ ผลชิดแช่อิ่มโอ้ | เอมใจ | ||
หอมชื่นกลืนหวานใน | อกชู้ | ||
รื่นรื่นรสรมย์ใด | ฤๅดุจ นี้แม่ | ||
หวานเลิศเหลือรู้รู้ | แต่เนื้อนงพาล ฯ | ||
กาพย์ | |||
๏ ผลชิดแช่อิ่มอบ | หอมตรลบล้ำเหลือหวาน | ||
รสไหนไม่เปรียบปาน | หวานเหลือแล้วแก้วกลอยใจ | ||
๏ ตาลเฉาะเหมาะใจจริง | รสเย็นยิ่งยิ่งเย็นใจ | ||
คิดความยามพิสมัย | หมายเหมือนจริงยิ่งอยากเห็น | ||
๏ ผลจากเจ้าลอยแก้ว | บอกความแล้วจากจำเป็น | ||
จากช้ำน้ำตากระเด็น | เป็นทุกข์ท่าหน้านวลแตง | ||
๏ หมากปรางนางปอกแล้ว | ใส่โถแก้วแพร้วพรายแสง | ||
ยามชื่นรื่นโรยแรง | ปรางอิ่มอาบซาบนาสา | ||
๏ หวนห่วงม่วงหมอนทอง | อีกอกร่องรสโอชา | ||
คิดความยามนิทรา | อุราแนบแอบอกอร | ||
๏ ลิ้นจี่มีครุ่นครุ่น | เรียกส้มฉุนใช้นามกร | ||
หวนถวิลลิ้นลมงอน | ชะอ้อนถ้อยร้อยกระบวน | ||
๏ พลับจีนจักด้วยมีด | ทำประณีตน้ำตาลกวน | ||
คิดโอษฐ์อ่อนยิ้มยวน | ยลยิ่งพลับยับยับพรรณ | ||
๏ น้อยหน่านำเมล็ดออก | ปล้อนเปลือกปอกเป็นอัศจรรย์ | ||
มือใครไหนจักทัน | เทียบเทียมที่ฝีมือนาง | ||
๏ ผลเกดพิเศษสด | โอชารสล้ำเลิศปาง | ||
คำนึงถึงเอวบาง | สางเกศเส้นขนเม่นสอย | ||
๏ ทับทิมพริ้มตาตรู | ใส่จานดูดุจเม็ดพลอย | ||
สุกแสงแดงจักย้อย | อย่างแหวนก้อยแก้วตาชาย | ||
๏ ทุเรียนเจียนตองปู | เนื้อดีดูเหลือเรืองพราย | ||
เหมือนศรีฉวีกาย | สายสวาทพี่ที่คู่คิด | ||
๏ ลางสาดแสวงเนื้อหอม | ผลงอมงอมรสหวานสนิท | ||
กลืนพลางทางเพ่งพิศ | คิดยามสารทยาตรามา | ||
๏ ผลเงาะไม่งามแงะ | มล่อนเมล็ดและเหลือปัญญา | ||
หวนเห็นเช่นรจนา | จ๋าเจ้าเงาะเพราะเห็นงาม | ||
๏ สละสำแลงผล | คิดลำต้นแน่นหนาหนาม | ||
ท่าทิ่มปิ้มปืนกาม | นามสละมละเมตตา ฯ | ||
เห่ชมเครื่องหวาน
โคลง | |||
๏ สังขยาหน้าไข่คุ้น | เคยมี | ||
แกมกับข้าวเหนียวสี | โศกย้อม | ||
เป็นนัยนำวาที | สมรแม่ มาแม่ | ||
แถลงว่าโศกเสมอพ้อม | เพียบแอ้อกอร ฯ | ||
กาพย์ | |||
๏ สังขยาหน้าตั้งไข่ | ข้าวเหนียวใส่สีโศกแสดง | ||
เป็นนัยไม่เคลือบแคลง | แจ้งว่าเจ้าเศร้าโศกเหลือ | ||
๏ ซ่าหริ่มลิ้มหวานล้ำ | แทรกใส่น้ำกะทิเจือ | ||
วิตกอกแห้งเครือ | ได้เสพหริ่มพิมเสนโรย | ||
๏ ลำเจียกชื่อขนม | นึกโฉมฉมหอมชวยโชย | ||
ไกลกลิ่นดิ้นแดโดย | โหยไห้หาบุหงางาม | ||
๏ มัศกอดกอดอย่างไร | น่าสงสัยใคร่ขอถาม | ||
กอดเคล้นจะเห็นความ | ขนมนามนี้ยังแคลง | ||
๏ ลุดตี่นี้น่าชม | แผ่แผ่นกลมเพียงแผ่นแผง | ||
โอชาหน้าไก่แกง | แคลงของแขกแปลกกลิ่นอาย | ||
๏ ขนมจีบเจ้าจีบห่อ | งามสมส่อประพิมพ์ประพาย | ||
นึกน้องนุ่งจีบกราย | ชายพกจีบกลีบแนบเนียน | ||
๏ รสรักยักลำนำ | ประดิษฐ์ทำขนมเทียน | ||
คำนึงนิ้วนางเจียน | เทียนหล่อเหลาเกลากลึงกลม | ||
๏ ทองหยิบทิพย์เทียมทัด | สามหยิบชัดน่าเชยชม | ||
หลงหยิบว่ายาดม | ก้มหน้าเมินเขินขวยใจ | ||
๏ ขนมผิงผิงผ่าวร้อน | เพียงไฟฟอนฟอกทรวงใน | ||
ร้อนนักรักแรมไกล | เมื่อไรเห็นจะเย็นทรวง | ||
๏ รังไรโรยด้วยแป้ง | เหมือนนกแกล้งทำรังรวง | ||
โอ้อกนกทั้งปวง | ยังยินดีด้วยมีรัง | ||
๏ ทองหยอดทอดสนิท | ทองม้วนมิดคิดความหลัง | ||
สองปีสองปิดบัง | แต่ลำพังสองต่อสอง | ||
๏ งามจริงจ่ามงกุฏ | ใส่ชื่อดุจมงกุฏทอง | ||
เรียมร่ำคำนึงปอง | สะอิ้งน้องนั้นเคยยล | ||
๏ บัวลอยเล่ห์บัวงาม | คิดบัวกามแก้วกับตน | ||
ปลั่งเปล่งเคร่งยุคล | สถนนุชดุจประทุม | ||
๏ ช่อม่วงเหมาะมีรส | หอมปรากฏกลโกสุม | ||
คิดสีสไลคลุม | หุ้มห่อม่วงดวงพุดตาน | ||
๏ ฝอยทองเป็นยองใย | เหมือนเส้นไหมไข่ของหวาน | ||
คิดความยามเยาวมาลย์ | เย็บชุนใช้ไหมทองจีน ฯ | ||
เห่ครวญเข้ากับนักขัตฤกษ์
โคลง | |||
๏ หวนเห็นหีบหมากเจ้า | จัดเจียน มาแม่ | ||
พลูจีบต่อยอดเนียน | น่าเคี้ยว | ||
กลี่กล่องกระวานเขียน | มือญี่ ปุ่นเฮย | ||
บุหรี่ใส่กล่องเงี้ยว | ลอบให้เหลือหาญ ฯ | ||
กาพย์ | |||
๏ หมากเจียนเจ้างามปลอด | พลูต่อยอดน่าเอ็นดู | ||
กระวานอีกกานพลู | บุหรี่ให้ใจเหลือหาญ | ||
๏ เช็ดหน้าชุบน้ำอบ | หอมตรลบดอกดวงมาลย์ | ||
บังอรซ่อนใส่พาน | ส่งมาให้ไม่เว้นวัน | ||
๏ เดือนสามสำเภามา | มีใบชาชาติจุหลัน | ||
ถ้ำคู่อยู่เคียงกัน | กับให้เห็นเป็นปริศนา | ||
๏ เดือนห้าหน้าร้อนจัด | เจ้าให้พัดด้ามจิ้วมา | ||
เรื่องร้อนผ่อนเพทนา | เพื่อพนิดาไม่ละเลย | ||
๏ คำนึงถึงเดือนหก | ทั่วทายกตามโคมเคย | ||
งามสุดนุชพี่เอย | ได้เห็นกันวันบูชา | ||
๏ เดือนแปดวันเพ็ญเจ้า | ย่อมไปเข้าพระพรรษา | ||
รับศีลอย่างสีกา | ด้วยเจตนาจำนงใน | ||
๏ เห็นนวลครวญครุ่นคิด | กำเริบจิตวาบหวั่นไหว | ||
ไปได้ก็จะไป | โอบเอวอุ้มพุ่มพวงพยุง | ||
๏ ยามฝนดลเดือนสิบ | เริ่มข้าวทิพย์เจ้าจะหุง | ||
หาของต้องการปรุง | มุ่งใจจิตประดิษฐ์ประดอย | ||
๏ เดือนสิบเอ็ดเด็ดแดดิ้น | ยามกฐินทุกวันคอย | ||
เห็นเรือไล่ถี่ซอย | กลอยกลับเห็นเช่นแรกสม | ||
๏ คิดรูปน่ารักเหลือ | คิดนุ่มเนื้อน่าเชยชม | ||
คิดเนตรขำค้อนคม | ผมหอมชื่นรื่นรสคนธ์ | ||
๏ ฤดูเดือนสิบสอง | หญิงชายซ้องแซ่อึงอล | ||
ขึ้นล่องท่องเที่ยวชล | ยลผ้าป่าราตรีกาล | ||
๏ เซ็งแซ่เสียงเภรี | ปานเรียมตีทรวงประหาร | ||
พาทย์ฆ้องก้องกังวาน | สารดุจน้องร้องเรียกเรียม | ||
๏ ทุกลำลอบเล็งลักษณ์ | ไม่พบพักตร์เจ้างามเสงี่ยม | ||
ดูไหนไม่เทียบเทียม | ร่วมรักเรียมรูปร่างรัด | ||
๏ เดือนยี่พิธีพญา | โยนชิงช้าชนแออัด | ||
สาวหนุ่มกำหนดนัด | ทัศนาแห่แลหากัน | ||
๏ เรียมเตร่ตรวจทุกช่อง | ไม่เห็นน้องเนื้อนวลจันทร์ | ||
ว้าวิ่นดิ้นแดยัน | หันเห็นท่าชิงช้าโยน | ||
๏ เชี่ยวชาญกระดานต้น | โยกเยกยลคนหกโหน | ||
ถือท้ายกายอ่อนโอน | โดนคิดได้ดั่งใจถวิล | ||
๏ แรมค่ำร่ำไห้หวน | แห่อิศวรย่ำยามยิน | ||
เคยเห็นเป็นอาจิณ | ช้าหงส์เห่เล่ห์ลมพราหมณ์ | ||
๏ โอมอวดสวดสำเนียง | ไม่เหมือนเสียงนางนงราม | ||
ล้ำเลิศเฉิดโฉมงาม | ยามเย็นเช้าเจ้าอ่านฉันท์ | ||
๏ อ่อนหวานสารเสนาะ | เพราะอักษรกลอนพาดพัน | ||
แจ้งเจื้อยใจจาบัลย์ | ทุกวันหวังฟังเสียงสมร | ||
๏ ห้าค่ำย่ำยามปลาย | แห่นารายณ์เร่งอาวรณ์ | ||
อยู่ใกล้จะใคร่จร | ไปรับเจ้าเคล้าคลอมา | ||
๏ เดือนแรมเหมือนเรียมค้าง | เรื่องรักร้างแรมขนิษฐา | ||
แรมรสแรมพจนา | แรมเห็นหน้านิ่งนอนแรม ฯ | ||
เห่บทเจ้าเซ็น
โคลง | |||
๏ ดลเดือนมหะหร่ำเจ้า | เซ็นปี ใหม่แม่ | ||
มะหง่นประปรานทวี | เทวษไห้ | ||
ห่อนเห็นมิ่งมารศรี | เสมอชีพ มานา | ||
เรียมลูบอกไล้ไล้ | คู่ข้อนทรวงเซ็น ฯ | ||
กาพย์ | |||
๏ ดลเดือนเรียกมหะหร่ำ | ขึ้นสองค่ำแขกตั้งการ | ||
เจ้าเซ็นสิบวันวาร | ประหารอกฟกฟูมนัยน์ | ||
๏ มหะหร่ำเรียมคอยเคร่า | ไม่เห็นเจ้าเศร้าเสียใจ | ||
ลูบอกโอ้อาลัย | ลาลดล้ำกำสรวลเซ็น ฯ | ||