ตำนาน ผาแดง-นางไอ่ ท้าวขูลู-นางอั้ว

[หนุ่มบ้านนาดอทคอม]

สืบเนื่องจากกระทู้ นาคกับมังกรข้างล่างครับ
ึคิดว่าคงมีหลายๆ ท่านพอจะทราบตำนานต่างๆ ภาคอีสาน
ถ้าจะช่วยเล่าตำนาน ผาแดง-นางไอ่ กับ ท้าวขูลู-นางอั้ว ให้ฟังจะขอบคุณมากครับ

เออ.. ไม่ทราบว่าอันใหนที่เกี่ยวข้องกับหนองหาร ครับ

[เทาชมพู]

ผาแดง นางไอ่เป็นวรรณกรรมท้องถิ่นของอีสานค่ะ  เล่าสืบกันมาอาจมีเนื้อความผิดเพี้ยนบ้าง แต่ส่วนใหญ่จะตรงกันว่า
ในอดีต มีเมืองชื่อเอกธีตานคร ผู้ครองตือพญาขอม มีมเหสีชื่อนางจัน มีธิดาสาวสวยชื่อนางไอ่ หรือไอ่คำ  ความงามของนางทำให้ท้าวผาแดงเจ้าเทืองยาโพงหลงรักก็ส่งบรรณาการมาให้  และได้รักกันกับนางไอ่
พญาขอมจัดงานบุญบั้งไฟ มีเจ้าเมืองอื่นๆมาร่วมงานมากมาย   รวมทั้งนาคชื่อภังคี จากหนองแสจำแลงตัวเป็นกะรอกเผือกมาชมงาน    แต่ถูกพรานยิงตาย ก่อนตายกะรอกอธิษฐานให้เนื้อตัวเองมีมากกินไม่รู้หมด  ชาวเมืองก็เอาเนื้อกะรอกไปกินกันทั้งเมืองก็ไม่หมด เว้นแต่แม่ม่ายคนหนึ่ง ไม่ได้กิน
พญานาคพ่อของภังคีรู้ว่าลูกชายถูกฆ่า ก็เลยยกพลนาคขึ้นมาถล่ม บันดาลให้บ้านที่กินเนื้อกะรอกจมหายลงไป เว้นแต่บ้านแม่ม่าย    นางไอ่ก็ตายไปในครั้งนี้ด้วย ส่วนผาแดงก็ตรอมใจตาย  เมืองก็ล่มลงไปกลายเป็นหนองน้ำคือหนองหาน ค่ะ

[หนุ่มบ้านนาดอทคอม]

ขอบคุณคุณเทาชมพูครับ

มานั่งฟังด้วยความตั้งใจครับ
เพื่อนผมบอกว่า ตำนานผาแดง-นางไอ่  เคยสร้างเป็นหนังไทยด้วย
รู้สึกว่า คุณปิยะ ตระกูลราษฎ์ จะเป็นพระเอก น่าเสียดายที่เพื่อนผม
จำเนื้อเรื่องไม่ได้ซะแล้ว


ความจริงภาคอีสานก็มีตำนานที่น่าสนใจหลายเรื่องนะครับ
รู้สึกว่า ที่จังหวัดอุดรฯ ก็จะมีสถานที่ๆ เรียกว่าหอนางอุษา
เห็นว่ามีตำนานเหมือนกันครับ น่าจะมีเพื่อนๆ จากภาคอีสานมาเล่าสู่กันฟังบ้าง

[เทาชมพู]

คงจะหมายถึงเรื่องอุษา-บารส   ดิฉันจำได้คร่าวๆมากค่ะ เลยไม่อยากเล่าเดี๋ยวผิด
ใครทราบเชิญแวะมาเล่าให้ฟังหน่อยนะคะ  ขอขอบคุณล่วงหน้า  

[นกข.]

แล้วท้าวขุลู - นางอั้ว ล่ะครับ ใครทราบบ้าง
เรื่องนาคถล่มเมืองกลายเป็นหนองน้ำนี้ ดูเหมือนทางเหนือก็มีใช่ไหมครับ เป็นตำนานกว๊านพะเยาหรือเปล่าไม่แน่ใจ

[พวงร้อย]

กลอนเซิ้งเรื่องท้าวผาแดงนางไอ่

...
นิทานมีผาแดงนางไอ่
หนองหานไง่เป็นผงธุลี  (ไง่ แตกระแหงแห้งผาก)
ฝนบ่มีซาวเมืองอึดอยาก
ว่าแต่หากเจ้าเมืองหัวใส
คึดได้ไวเฮ็ดบ้องไฟแสนหมื่น (แสนหมื่น รูีสึกจะเป็นหน่วยนำ้หนักนะคะ)
ดังคืนคืนจุดบูซาแถน (แถน หรือ พญาแถน คือเจ้าฟ้าเจ้าสวรรค์)
ซาวเมืองแมนบัดดลฝนหลั่ง
นำ้เต็มฝั่งเต็มท่งเต็มนา
ฝูงปูปลาอาหารมูลมาก
ฝนหลายหลากตกต้องตามกาล
ซาวหนองหานอุดมซมซื่น
พวกบ้านอื่นพากันเฮ็ดตาม
ค่อยสืบนามประเพณีเก่า
ตามที่เล่าย่อย่อพอฟัง
ให้จีรังต่อไปภายหน้า
พวกตูกข้าจึ่งเอามาเผย
อย่าละเลยอดจำเอาไว้
...

จาก แคน ดนตรีพื้นเมืองอีสาน โดย บุญเลิศ จันทร

เรื่องท้าวขูลูนี่นึกอย่างไรก็นึกไม่ออกเลยค่ะ  ใครจำได้ช่วยหน่อยนะคะ  

[เทาชมพู]

ท้าวขูลู-นางอั้ว ทราบคร่าวๆว่า เป็นวรรณกรรมอมตะอีกเรื่องของอีสาน   ทำนองเดียวกับโรมิโอและจูเลียต  คือความตายก็ไม่สามารถพรากความรักได้ค่ะ

[พวงร้อย]

อืมม ความจำชักจะคืนมานิดนึงละค่ะ  จากที่คุณเทาชมพูว่า  พอจะนึกออกว่า  ท้าวขูลู กับนางอั้วรักกัน  แต่ไม่สมรักเพราะผู้ใหญ่ห้าม  เลยไปฆ่าตัวตายพร้อมกัน  แบบโรเมโอกับจูเลียต  เคยคุยๆกันกับเพื่อนสมัยวัยจ๊าบว่า  อาจจะเป็นเพราะเรื่องนี้ที่ทำให้พ่อแม่ชาวลาวหรือชาวอีสาน  ไม่สู้จะเข้มงวดกับการจับคลุมถุงชนนัก  เพราะกลัวเกิดกรณีอย่างท้าวขูลู-นางอั้วก็เป็นได้

[nut]

ผมก็เป็นคนอิสานเหมือนกันครับ
http://vcharkarn.com/reurnthai/uploaded_pics/reurnthai97x8.jpg'>

[หนุ่มบ้านนาช้ำใจดอทคอม]

ขอบคุณครับคุณพวงร้อย
แต่ว่าเรื่องไม่เข้มงวดเรื่องคลุมถุงชนนี่ผมยังไม่ค่อยมันใจครับ

แบบว่าความชอกช้ำยังฝังใจอยู่น่ะครับ แฮะๆๆๆ ฮือๆๆๆ

[หนุ่มบ้านนาดอทคอม]

ว่าแต่อาหารข้างบนเรียกว่าอะไรครับ คุณ nut
ผมมองไม่ชัดครับ  อูยชักหิวข้าวแล้วสิ...

โอ้ววว... พูดถึงหิวข้าว นึกขึ้นมาได้อีกตำนานหนึ่ง
ก็คือตำนานกล่องข้าวน้อยนั่นเอง มีพระธาตุกล่องข้าวน้อยด้วย
แต่จำไม่ได้แล้วครับว่าอยู่ที่จังหวัดอะไร เป็นโบราณสถานแห่งหนึ่งด้วยนะ
วานผู้รู้ช่วยบอกด้วยครับ

แต่ผมรู้สึกว่า พระธาตุคงไม่ได้สร้างจากเจ้าหนุ่มที่หิวข้าวจนหน้ามืดหรอกครับ
พระธาตุน่าจะสร้างโดยคนอื่นมากกว่า  

[ทิด]

"ก่อง" ครับ บ่แม่น "กล่อง" แต่ความหมายก็ใกล้เคียงกันนั่นแล ^_^
ส่วนพระธาตุก่องข้าวน้อยตามตำนานเล่าว่าลูกชายนั่นแหละครับ
ที่เป็นคนสร้างเพื่อเป็นการแสดงความสำนึกผิดหลังจากพลั้งมือฆ่าแม่
เป็นการสร้างด้วยตัวคนเดียว โดยระหว่างที่ก่อสร้างนั้นถูกตีตรวนอยู่ด้วยครับ
.........
อ้อ..ฉันก็ลูกอีสานคือกั๋นเด้อ
(หมายเหตุ: อีสานกลางไม่แทนตัวว่า "ข้อย" นะครับ)

[พวงร้อย]

มีกลอนลำ ก่องข้าวน้อยฆ่าแม่ ด้วยค่ะ  วันหลังว่างๆจะไปคัดมาให้นะคะ

[พวงร้อย]

คุณทิดเป็น ไทโคราช บ้านเอ๋ง รึเป่าคะ อิอิ

[หนุ่มบ้านนาดอทคอม]

ขอบคุณครับคุณทิด
ว่าแต่ว่า พระธาตุ กับ เจดีย์ สถูป นี่ต่างกันอย่างไรครับ
ผมคิดว่าพระธาตุน่าจะเป็นที่บรรจุอัฐฐิของพระพุทธเจ้าไม่ใช่หรือครับ
ผมเองก็ไม่ค่อยจะแน่ใจซักเท่าไหร่ เช่น พระธาตุพนมเป็นต้น