เห็นว่า ยังไม่มีใครตอบ ก็ขอขุดมาตอบนะครับ
ตอบเจ้าของกระทู้ เรื่องอาณาจักรทางภาคใต้นั้น "ข้อมูลปฐมภูมิ" (ได้แก่ศิลาจารึก บันทึกโบราณ) ยังมีน้อยอยู่ และที่มีอยู่ก็ให้ข้อมูลที่ชวนสับสนเหมือนกัน โดยเฉพาะจากเอกสารจีน เพราะว่าชื่ออาณาจักรต่างๆ พี่จีนเขียนเป็นสำเนียงจีน พอมาถึงรุ่นปัจจุบัน บางชื่อก็อ่านออก บางชื่อก็เดาๆ กันอยู่ บางชื่อก็มืดแปดด้าน ครับ อิอิ
ดังนั้นงานศึกษาเกี่ยวกับอาณาจักรทางภาคใต้จึงไม่ค่อยมีตีพิมพ์กันมากเท่าไหร่ และส่วนใหญ่ก็จะเป็นการเขียนความเห็นข้อผู้ศึกษา ซึ่งแต่ละคนก็มีมุมมองต่างกัน ถ้าอ่านทุกคนก็จะเห็นได้ว่าตีความประวัติศาสตร์ของทางภาคใต้แตกต่างกันไปบ้างครับ
ผมขอสรุปพัฒนาการคร่าวๆ ของอาณาจักรบนแหลมมาลายูตามนี้นะครับ
พุทธศตวรรษที่ ๑ - ๕ สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ยุคหินใหม่ ถึงยุคโลหะ
พุทธศตวรรษที่ ๖ - ๑๐ สมัยกึ่งประวัติศาสตร์ เมืองท่าค้าขาย เริ่มรับอารยธรรมอินเดีย (ศาสนา วัฒนธรรม) พบร่องรอยการติดต่อกับวัฒนธรรมตะวันตก (อินเดีย อาหรับ โรมัน) และตะวันออก (จีน)
พุทธศตวรรษที่ ๑๑ - ๑๒ สมัยแคว้นตามพรลิงค์ (นครศรีธรรมราช) และ ลังกาสุกะ (ปัตตานี) แคว้นมาลายู (มาเลเซีย)
พุทธศตวรรษที่ ๑๓ - ๑๖ สมัยอาณาจักรศรีวิชัย (ชวา สุมาตรา มาเลเซีย ปัตตานี นครศรีธรรมราช)
พุทธศตวรรษที่ ๑๗ - ๑๘ สมัยแคว้นนครศรีธรรมราช (อิทธิพลเขมร และอาจเป็นไทเผ่าหนึ่งที่เริ่มเข้ามามีอำนาจในภูมิภาคนี้)
พุทธศตวรรษที่ ๑๙ สมัยประเทศราชของอาณาจักรสุโขทัย (เริ่มรับพุทธศาสนาจากศรีลังกา)
พุทธศตวรรษที่ ๒๐ สมัยประเทศราชของอาณาจักรอยุธยา
ก็ประมาณนี้นะครับ กรอบของเวลา การศึกษาพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ที่ดี จะต้องมีกรอบของเวลาไว้ก่อนครับ จากนั้นก็หาข้อมูลมาปรับแก้ตามความเหมาะสม
----------------------------------------------------------------
ตอบความเห็นที่ ๑ เรื่อง "ตำนานพระธาตุ" ไม่ใช่เรื่องที่เกิดขึ้นจริงครับ ปัจจุบัน หน่วยงานราชการมักจะเอาแต่ตำนาน มาเล่าสู่ให้ประชาชนฟัง โดยไม่มีการศึกษาที่มาที่ไปของตำนานให้ละเอียด ทำให้ประชาชนบางกลุ่มเชื่อถือว่าเป็นเรื่องจริง
ตำนานพระธาตุเมืองนครศรีธรรมราชนี้ นำเอาโครงเรื่องมาจากตำนานพระเขี้ยวแก้วของลังกาครับ เชื่อว่าแต่งขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ ๑๙ หรือ ๒๐ ไม่น่าเก่ากว่านั้น ตอนท้ายเรื่องก็นำเอาตำนานท้องถิ่นเกี่ยวกับราชวงศ์ที่เข้ามาครองเมืองมาต่อเติม
ส่วนการตั้งชื่อเมืองว่า "นครศรีธรรมราช" นั้น ผมเข้าใจว่า กษัตริย์ของแคว้นนี้ ต้องการดำเนินตามแบบอย่างพระเจ้าอโศกมหาราช ครับ เพราะพระองค์ทรงมีอีกพระนามว่า ศรีอโศกธรรมราช ดังนั้น ตำนานเก่าๆ จึงมักแต่งแปลงชื่อนครศรีธรรมราชเป็น "ปาฏลีบุตร" ก็มีครับ เป็นการยกเทียบกันในทางตำนานที่มักอ้างอิงถึงพุทธประวัติและชื่อเมืองในชมพูทวีป
-------------------------------------------------------
ตอบความเห็นที่ ๓ สุธรรมนคร โดยทั่วไปจะหมายถึง เมืองสะเทิม ครับ (สะเทิม = สุธรรม) แต่สาเหตุที่บางท่านสันนิษฐานว่า สุธรรมนคร คือ นครศรีธรรมราช มาจากคัมภีร์ "ชินกาลมาลีปกรณ์" และ "ตำนานมูลศาสนา" ครับ ในนั้นกล่าวถึง สงครามระหว่าง ๓ อาณาจักร ที่มียุทธภูมิอยู่ที่เมืองละโว้ จริงเท็จอย่างไรไม่ทราบ แต่ว่า ๓ อาณาจักรนี้คือ
๑ หริภุญชัย(ลำพูน)
๒ ลวปุระ (ละโว้)
๓ สุธรรมนคร
เงื่อนงำมันอยู่ที่ว่า กษัตริย์ของสุธรรมนครชื่อว่า ชวก (ชะวะกะ) ก็เลยทำให้คิดกันไปว่าคือ พวกชวา ซึ่งหมายถึง ศรีวิชัย ครับ
ก็เป็นข้อคิดเห็นนะครับ อย่างจริงจัง อิอิ
ส่วนที่ตั้งของศรีวิชัยอยู่ที่ไหน อ่านสิบเล่มก็เขียนไม่เหมือนกันครับ ก็ต้องไปหาอ่านดูแล้วเลือกพิจารณาว่า "ศรีวิชัย" ควรจะอยู่ตรงไหน ส่วนตัวแล้วผมเชื่อว่า เดิมอยู่ที่ "ชวา" ที่มีโบโรพุทโธ นั่นแหละครับ จากนั้น จึงมาอยู่ที่บาเล็งบังบนเกาะสุมาตรา ส่วนมาเลเซียกับภาคใต้ของไทยเป็นประเทศราชครับ
-------------------------------------------------------------
ตอบความเห็นที่ ๔ เรื่องการเข้ามาของพุทธศาสนานี้ เข้ามาได้หลายทางครับ ยังสรุปไม่ได้ เพราะว่าเข้าทางพม่าผ่านด่านเจดีย์ ๓ องค์ก็ได้ หรือ ผ่านมาจากฟูนันที่บริเวณปากแม่น้ำโขง เข้ามาแม่มูน แม่ชี ก็ได้เช่นกัน
-------------------------------------------------------------
ตอบความเห็นที่ ๕ การพิจารณาเรื่องอาณาจักรต่างๆ ก่อนอื่นต้องวางกรอบเวลาให้ชัดเจนก่อนครับ เพื่อป้องกันการสับสนยุคสมัย
จุดอ่อนของทฤษฏีศรีวิชัยอยู่ที่ ไชยา ที่เห็นชัดๆ มี ๒ ประเด็นครับ
๑. พระธาตุไชยา เล็กเกินไป ไม่น่าที่จะเป็นศูนย์กลางของอาณาจักรที่ได้รับการบันทึกว่ายิ่งใหญ่ ทั้งจากจีน และอาหรับ ในขณะที่โบโรพุทโธบนเกาะชวานั้นยิ่งใหญ่กว่าเป็นร้อยเท่า
๒. หลักฐานทางโบราณคดีน้อยเกินไป โดยเฉพาะศิลาจารึก เมื่อเปรียบเทียบกับหลักฐานที่พบที่เมืองบาเล็มบัง
ส่วนเรื่องเมือง ๑๒ นักษัตร ปรากฏกล่าวถึงอยู่ใน "ตำนานพระธาตุเมืองนครศรีธรรมราช" ครับ ซึ่งเป็นช่วงท้ายๆ เรื่องแล้ว เข้าใจว่าเป็นรูปแบบหนึ่งของการปกครองหัวเมืองต่างๆ ของแคว้นนครศรีธรรมราช ซึ่งอาจเป็นช่วงเวลาราวพุทธศตวรรษที่ ๑๘ - ๑๙
ส่วนเรื่องหลวงจีนนั้น เท่าที่ผมทราบ มีภิกษุจีน ๒ รูป เป็นอย่างน้อยที่เดินทางผ่านศรีวิชัย คือ สมณะฟาเหียน กับ สมณะอี้จิง (ส่วนพระถังซำจั๋ง กล่าวถึงอาณาจักรในเอเชียอาคเนย์ แต่ไม่ได้เดินทางผ่านมา)
ถ้าผมจำไม่ผิด ท่านฟาเหียนจะออกเรือจากชวา เพื่อกลับสู่ประเทศจีน แต่ท่านอี้จิงได้เข้ามาเรียนภาษาสันสกฤตที่ศรีวิชัยก่อนมุ่งหน้าไปอินเดีย ซึ่งก็จะกลับมาประเด็นที่ "ศรีวิชัย" อยู่ที่ไหน
----------------------------------------------------------
ตอบความเห็นที่ ๖ อาณาจักร หลักๆ ของอินโดเนเซียโบราณจะมีอยู่ ๒ เกาะครับ คือ สุมาตรา กับ ชวา ข้อมูลจากศิลาจารึกภาษาชวาโบราณ ทำให้เชื่อได้ว่า ศูนย์กลางอำนาจเดิมน่าอยู่ที่ชวาก่อนครับ ต่อมาจึงขยายออกไปยังเกาะอื่นๆ แต่มาเติบโตเป็นศรีวิชัยที่บาเล็งบัง (เกาะสุมตรา) เพราะว่าเป็นพื้นที่ควบคุมการค้าระหว่างช่องแคบ
พุทธสถานขนาดใหญ่ชื่อว่า โบโรพุทโธ ครับ เป็นพุทธสถานเนื่องในนิกายมหายาน
--------------------------------------------------------
ตอบความเห็นที่ ๗ อันนี้ สลับกันผมครับ อิอิ
ผมได้ยินว่า ปาเล็งบัง พบหลักฐานมากกว่าที่ไชยา โดยเฉพาะมีการขุดพบพระราชวังด้วย (อันฟังมาจากอาจารย์นะครับ ยังไม่สามารถหาหนังสือหรือบทความที่เกี่ยวข้องได้)
ส่วนเรื่องสุธรรมนคร ผมไม่เคยได้ยินว่าหมายถึง ทวารวดี เคยได้ยินแต่ว่า โดยทั่วไปคือ เมืองสะเทิม ของพวกมอญครับ
----------------------------------------------------------------
ตอบความเห็นที่ ๘ ภาษาอังกฤษ สะกดตามภาษาอินโดเนเซีย ว่า BOROBUDUR
ภาษาชวา (ภาษาถิ่นของอินโดฯ) เขียนว่า BARABUDHUR
โดยทั่วไปผมจะเจอเขียนว่า "โบโรพุทโธ" ครับ
บางท่านก็อธิบายว่าเดิมตามคำแขกน่าจะเป็น Parabuddho - ปรพุทโธ หมายถึงพระพุทธเจ้ามากมาย (แต่ผมดูในพจนานุกรมแล้ว ปร- แปลว่า อื่น เช่น ปรโลก)
อย่างไรก็ตาม อย่างคุณหนูลีเขียนว่า "บรมพุทโธ" ก็น่าสนใจครับ (Parama Buddho)
โบราณสถานแห่งนี้เป็นมรดกโลกขององค์การยูเนสโกครับ
http://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=592อันนี้เป็นข้อมูลจาก วิกีเพเดีย สารานุกรมฟรีสำหรับโลกออนไลน์
http://en.wikipedia.org/wiki/Borobudur-------------------------------------------------------------
หวังว่าคงจะเป็นประโยชน์นะครับ
