วิธีทำธนู

[miky miky@ksc.th.com]

ผมอยากทำธนูที่ใช้งานได้จริงๆ เคยไปดูแถวอยุธยา เขาบอกว่าเอาไว้โชว์ ใช้ไม่ได้   อยากทราบตั้งแต่การเลือกไม้ไผ่  ความยาว  การทำหัวลูกศร สายธนู รูปแบบเหมือนกับของที่ชาวบ้านธรรมดาในสมัยโบราณใช้กัน  ใครทราบวิธีทำ ช่วยบอกด้วย ขอบคุณครับ

[สาวในเวียง]

รู้แต่ว่า  ไม่ไผ่ต้องแห้งจริงๆค่ะ  ก่อนจะทำ เค้าจะเก็บไม้ไผ่  สงสัยจะเป็นไผ่รวกน่ะค่ะ  เลือกเอาที่มันตันๆ  แล้วเค้าจะเสียบกับแฝกใต้หลังคาจากที่อยู่เหนือกองไฟในบ้านเป็นเดือนเลยค่ะ  ให้มันได้ความร้อนทีละน้อยๆค่อยๆแห้งไป  แต่วิธีทำนั้นไม่ทราบจริงๆค่ะ  เคยเห็นผู้เฒ่าทำในอีสาน  กับชาวเขายังมีทำกันอยู่ค่ะ  แต่คนปัจจุบันคงหาที่รู้ได้ยากแล้วค่ะ  คุณต้องลองไปถามตามหมู่บ้านไกลๆดูน่ะค่ะ

[เนยบิน]

จะเอาไปยิงอะไรหรือคะ ?

[แจ้ง ใบตอง]

ของพวกนี้เด็กผู้ชายชอบครับ ตอนผมเป็นวัยรุ่นทำเล่นบ่อย ยิ่งพวกขว้างมีดนี่ชอบมาก  
แอบหยิบมีดทำครัวของแม่ไปขว้างเล่น ใช้ต้นกล้วยเป็นเป้า ปรากฎว่ามีดหายไปหลายเล่ม
เวลาแม่ถามก็ทำเป็นไม่รู้ไม่ชี้

ถ้าจะทำธนูเอาแบบง่ายๆ เลยนะครับ ลองไปถามแม่ค้าหาบเร่ใกล้ๆ บ้านว่าเค้าซื้อไม้คาน
มาจากไหน แล้วเราก็ไปซื้อร้านที่เค้าแนะนำ (น่าจะมีตามร้านขายเครื่องจักสาน) ไม้คานนั้น
ใช้ทำเป็นคันธนูได้อย่างดีเลยครับ เพราะเค้าคัดเลือกไม้ที่แกร่ง โกลนไว้เรียบร้อยแล้ว
มีความยืดหยุ่นมาก ลองสังเกตดูเวลาแม่ค้าหาบของมาขาย ไม้คานจะเด้งขึ้นเด้งลงไม่หักง่าย  
แต่เราต้องมาดัดแปลงนิดหน่อยเนื่องจากไม้คานทั่วๆ ไปจะอันใหญ่ เหนี่ยวไม่ค่อยไหว
อาจจะต้องผ่าครึ่งให้ขนาดเล็กลงแล้วตกแต่งให้สวยงาม

หรือถ้าไม่อยากเสียเวลาไปเลือกไม้คาน ใช้ไม้ขัดแตะที่ขัดฝาบ้านก็ได้ครับ เลือกเอาอันหนาๆ
หน่อยแล้วตกแต่งตามใจชอบ ไม้ขัดแตะนี่เอามาทำของเล่นได้หลายๆ อย่างเลยครับ
ที่ผมชอบมากคือเอามาทำกังหันลม  หรือเกรียกให้เป็นซี่เล็กๆ เอามาทำว่าวก็ดี

ส่วนลูกธนูผมใช้ไม้ตับจากครับ เลือกอันที่ตรงๆ หน่อย หลาให้กลมอย่าให้มีเสี้ยนเพราะเวลา
ยิงแล้วลูกธนูจะวิ่งผ่านนิ้วชี้มือที่เราถือคันธนูไป ถ้ามีเสี้ยนละก็ เจ็บน้ำตาเล็ดเลยนะครับ
ลูกธนูนี่ต้องทำให้ได้สัดส่วน  คงต้องไปขอดูแบบลูกธนูของนักกีฬาเค้าแล้วเอา
มาเลียนแบบ ส่วนหัวธนูคงไม่ต้องทำก็ได้เพราะยากและอันตรายเกินไป

สายธนูเห็นในเพชรพระอุมาใช้หนังควาย แต่เราคงหาได้ยาก ดัดแปลงเอายางในรถมอเตอร์ไซค์
มาทำก็ได้ครับ ตัดยางให้เป็นเส้นเล็กๆแล้วถักแบบหางเปียก็น่าจะใช้ได้

ว่าแต่...เล่นธนูแบบนี้อยากเป็นแงซายหรือโรบินฮู้ดครับ

อ้อ...พอดีผมรู้จักผู้ที่เชี่ยวชาญเรื่องธนูอยู่ท่านนึงครับ เคยเจอท่านเมื่อประมาณเกือบสิบปีที่แล้ว
บางทีคุณ miky อาจจะเจอท่านบ้างแล้วก็ได้นะครับ ถ้าเจอก็ลองสอบถามท่านว่าธนูนี่ทำยังไง
ท่านเก่งกว่าทีมชาติ เก่งกว่าโรบินฮู้ด เก่งกว่า.... เพราะท่านคือกามเทพครับ

[คุณพุ่ม]

อุ๊ย คุณแจ้งนี่เหลือเกิน หลงฟังเสียตั้งนาน พอเหลาลงไปไหงกลายเป็นบ้องกัญชาได้คะ
กามเทพฝรั่ง…Cupid น่ะ ดีแต่สงเคราะห์คนอื่นนะคะ ชีวิตครอบครัวของตัวเองล่มไม่เป็นท่า
ไม่เคยยิงธนูสักครั้ง แค่แอบยิงหนังสะติ๊กยังถูกเอ็ดแทบแย่ว่าก๋ากั่น ไอ้เราก็อยากชี้แจงใจแทบขาดว่า อย่างหนูนี่คงเป็นนางเอกแบบแม่พลอย แม่วาดไม่ได้หรอกเจ้าค่ะ
ขอเป็นนางเอกแบบปริศนา หรือ ดาริน จะเข้าท่ากว่า
ใครที่พอจะรู้เรื่องทำธนูก็ช่วยสงเคราะห์คุณ miky เขาหน่อยเถอะค่ะ
คนอื่นบนเว็บบอร์ดนี้จะได้พลอยได้ความรู้ไปด้วย

[แจ้ง ใบตอง]

คนที่ยิงธนูฝีมือเข้าขั้นคนหนึ่งคือลิโป้ครับ ขนาดเมาๆ ยังยิงธนูหย่าศึกได้
แต่ผมจำรายละเอียดไม่ได้แล้ว  ต้องรบกวนผู้เชี่ยวชาญเรื่องสามก๊กมาเล่าให้ฟังครับ

[นกข.]

วิธีทำธนูของกามเทพนั้นมีตำราในเทพปกรณัมฮินดูอยู่ จำไม่ได้หมด ดูเหมือนเอาดอกไม้มาทำศร (กามเทพจึงได้ชื่อว่าผู้ทรงศรดอกไม้) คันธนูดูจะเป็นลำอ้อย และสายธนูเป็นแมลงผึ้งแมลงภู่เกาะต่อๆ กันเป็นสาย หวานหยดย้อยเลยครับ

[miky]

ขอบคุณครับ ผมได้วิที ทำธนูแบบชาวบ้านจริงๆ และทางลัดโดยไช้ไม้คาน ส่วนธนุกามเทพคงไม่ต้องเพราะโดนยิงมาแล้ว เอหรือว่ามีการยิงซ้ำ ใครรู้วิธีทำธนูเพิ่มเติม ช่วยบอกด้วยครับ ถ้าทำเสร็จทดลองแล้วผลเป็นยังไงจะเขียนมาบอก

[miky]

ขอบคุณครับ ผมได้วิที ทำธนูแบบชาวบ้านจริงๆ และทางลัดโดยไช้ไม้คาน ส่วนธนุกามเทพคงไม่ต้องเพราะโดนยิงมาแล้ว เอหรือว่ามีการยิงซ้ำ ใครรู้วิธีทำธนูเพิ่มเติม ช่วยบอกด้วยครับ ถ้าทำเสร็จทดลองแล้วผลเป็นยังไงจะเขียนมาบอก

[เปี้ยว]

อืมม จากที่เคยเล่นนะครับ
ไม้ไผ่ที่ดีควรเป็นไผ่ประเภทเหนียว เช่นไผ่สีสุก (?) ส่วนพวกไผ่ตง ไผ่ปล้อง(ที่ปล้องมันยาวกว่าปกติ) และอื่นๆจะเปราะ หักง่าย ไผ่สีสุกให้เลือกบริเวณโคน เพราะจะหนา แต่ลำบากตรงที่ว่าโคนมันจะมีหนามเยอะ เวลาเขาตัดไผ่พวกนี้ไปขาย เขาจะปีนขี้นไปตัดประมาณ 2-3 เมตร จากพื้นดิน ถ้าพยายามบุกหนามเข้าไปเอาไอ้ 2-3 เมตร ตรงโคนๆนี่ได้ก็ดี แต่มันหนามากนะ อาจจะต้องใช้พลังช้างสารเหนี่ยวธนู

ได้ไม้มาแล้วก็ตัดให้ยาวสักประมาณอกคนเล่นครับ เกลาโกลนกะเอาตามกำลังคนเล่น ให้ด้านปลายทั้งสองเล็กกว่าตรงกลาง สนุกๆแบบผมทำก็ตรงกลางหนา 1/2 นิ้ว กว้าง 1 นิ้วกว่า ด้านปลายๆก็ประมาณหัวแม่มือกว่าๆ เอาเชือกนี่ล่ะครับผูก แต่เลือกที่เหนียวๆหน่อย อ้อ ตรงปลายๆคันธนู บริเวณที่ผูกเชือก เราสามารถทำให้ไม้มันงอกลับเล็กน้อยได้ด้วย จะดูสวยงาม (และได้คะแนนเพิ่มหากทำส่งครู อิอิ) ทำให้งอโดยการนำไปเผาไฟให้พอร้อนๆ เฉพาะตรงปลายนะครับ แล้วใช้ผ้าหนาๆรองมือ แล้วดัด.....แล้วเผา....แล้วดัด....แล้วดัดทิ้งไว้ข้ามวันโดยการตอกหลักยึดไว้ หรือไปผูกกับอะไรสักอย่าง ก็จะได้
....../
.....| <--- ตรงนี้ที่ใช้ไฟเผาแล้วดัดกลับ
......
........
..........
............
..............
...............|
............../
............/
........../
......../
.......| <--- ตรงนี้ที่ใช้ไฟเผาแล้วดัดกลับ
.......

พอนำไปผูกเชือก คันธนูจะโค้งดังรูปข้างบน

ส่วนถ้ารู้สึกว่ายังแรงไม่สะใจ....... ก็อาจจะทำอีกแบบโดยการเผา แล้วดัดทั้งอันให้มันโค้งคล้ายๆลักษณะคันธนูตอนที่โดนเหนี่ยวแล้ว เผาดัดทิ้งไว้สักอาทิตย์ครับ จากนั้นก็....ถีงตอนผูกเชือก ให้ผูกกลับหลังครับ คันธนูมันโค้งไปข้างหน้า เราก็ออกแรงดึงมาให้โค้งมาทางข้างหลังก่อน แล้วผูกเชือก ....คราวนี้แหละ สะใจแน่นอน :+) (แต่ไม่แน่ใจว่าจะยังยืดหยุ่นเหมือนเดิมหรือเปล่า)

ส่วนลูกธนู.....แล้วแต่ความยาวแขนและกำลัง ที่ผมเล่นตอนเด็กๆก็ 60-70 cm ครับ ตรงหัวของลูกธนู ถ้าทำมาจากไม้ไผ่ก็ตัดให้หัวมันตรงกับข้อไม้ไผ่ ตรงนี้จะแข็งกว่ากลางปล้อง หัวมันไม่พังง่าย ยิงแล้วยิงอีกได้ อิอิ ส่วนหางมันก็เอาพวกขนไก่ ขนเป็ดมาพันๆไว้ ไม่ก็เอากระดาษตัดเป็นรูปหางธนูแล้วเสียบๆแปะๆไว้

เสร็จแล้วก็ไปเลือกเป้า ต้นกล้วยขนาดโคนขากำลังดีครับ ถ้าลูกธนูทะลุไปได้ก็ระวังๆหน่อย ส่วนถ้ายิงขี้นฟ้าก็ต้องระวังๆเช่นกัน ยิงตรงๆก็ตกลงมาห่างจากเราหลายสิบเมตรได้ สูงกว่ายอดมะพร้าวไปแล้วมักจะมีลมพัดอยู่ตลอดเวลา เจ้าลมนี่เคยพัดลูกธนูผมไปตกเสียบหลังคาบ้านคนอื่นมาแล้ว เหอๆๆๆ

[wdt34012@kmitnb.ac.th]

ธนูที่ผมทำอยู่ทุกวันนี้ผมใช้ไม้ไผ่สีสุก   จะใช้ปล้องหนาๆก็ได้หรือถ้าไม่มีให้เหลาเป็นแผ่นๆความหนาเท่าที่จะสามารถหาได้(อากได้แค่6-8มิลลอเมตรก็ยังดี)เหลาให้ได้2แผ่นแผ่นบนกว้างน้อยหน่อย แผ่นล่างกว้างมากหน่อย ถ้าได้หนากว่าแผ่นบนก็ยิ่งดี  จากนั้นใช่ป่านมะนิลาหรือเชื่อกป่านที่ครูชอนำมาเย็นกระดาษก็ได้ถักให้แผ่นทั้งสองติดกัน อาจถักเป็นลายก็สวยไปอีกแแบถือว่าเป็นศิลปะอย่างหนึ่ง  การมัดให้มัดเป็นช่วงเพื่อความยึดหยุ่น แบ่งได้ดังนี้  1.ช่วงปลายทั้งสองข้าง  โดยอาจเหลาแผ่นไม้หนาๆและบากผิวส่วนที่ประกบกับปลายคันธนูให้เป็นร่อง(มีไว้เพื่อสำหรับร้อยสายธนู)
2. ช่วงความยาวประม่ณ1/4ของควมยาวทั้งหมด หรือส่วนที่คิดว่าเวลาน้าวแล้วเป็นจุดที่ธนูโก่งงอมากที่สุด
3.ตรงกึ่งกลางเพื่อให้สดวกในหารจับไม่ลื่นและยังป้องกันร่องคันธนูหนีบมือเวลาปล่อยลูกธนู(เพราะเราเอาไม้ไผ่สองแผ่นประกบกัน)


ทั้งทั้งสองด้านให้เหมือนๆกัน
สาเหตุที่ด้องให้แผ่นไม่ไผ่ประกบกันเพราะ
1หาไม่ไผ่หนาไม่ได้
2.เพื่อความยึดหยุ่นมากขึ้นประกอบกับเราใช้ไม่ไผ่สีสุกที่มีความยึดหยุ่นสูงอยู่แล้ว


ตรงกึ่งกลางเราอากหาไม้เผ่นหนาอีกแผ่นมาประกบเพื่อให้หนาขึ้นจะทำให้จับได้มั่นคงยิ่งขึ้น
ส่วนวัสดุก็ใช่เหมือนแบบที่ท่านอื่นแนะนำมาแต่บางครั้งเราอาจหาขนเป็ดขนไก่ยากก็หาวัสดุทดแทนได้ครับโดยผมใช้แผ่นไพ่นี่แหละครับหาง่ายดีและทนทานมากแต่เวลาประกอบต้องใช้กาวตราช้างติด  หางอาจใช้2แฉกหรือ3แฉกก็ได้ แต่ที่สำคัญจะต้องให้หัวหนักกว่าหางเสมอจะรู้ได้อย่างไรว่าลูกธนูวิ่งอย่างสมดุลก็ต้องลองยิงดูถ้าลูกธนูวิ่งหางแกว่งก็แสดงว่าหัวเบาไปหรือติดหางไม่ตรงก็ให้ค่อยแก้ไขดู    มันไม่ยากอย่างที่ท่านคิดของเพียงท่านมีใจรักและมีหัวคิดสร้างสรรค์แค่ดูรูปคล่าวๆก็สามารถทำได้    ถ้าท่านถักทอเชื่อกป่านดีๆจนเป็นลายสวยงานก็สามารถตั้งโชและยิงจริงไดด้วย