เรือนไทย
ยินดีต้อนรับ ท่านผู้มาเยือน
กรุณา เข้าสู่ระบบ หรือ ลงทะเบียน
ส่งอีเมล์ยืนยันการใช้งาน?
ข่าว: การแนบไฟล์ กรุณาใช้ชื่อไฟล์ภาษาอังกฤษเท่านั้นครับ
หน้า: [1]
  พิมพ์  
อ่าน: 1053 สอบถามเรื่องเจ้านายทรงกรมผู้หญิง
Dev Korn
อสุรผัด
*
ตอบ: 0


 เมื่อ 02 เม.ย. 23, 23:18

พอดีอ่านนวนิยายเรื่องเรือนแรมภาค ๒ เห็นมีกล่าวถึงพระองค์เจ้าหญิงทรงกรม ก็พลอยเกิดความสงสัยขึ้นมาครับ

คำถามก็คือ
1.พระมเหสี เจ้าฟ้าหญิง พระองค์เจ้าหญิงที่ได้รับการทรงกรม มีขุนนางเป็นของตนเองหรือไม่ครับ
2.ถ้ามีขุนนาง แล้วพระองค์ทรงอยู่ในฝ่ายใน ขุนนางที่เป็นเจ้ากรม-ปลัดกรม จะเป็นผู้หญิงหรือผู้ชายครับ
3.ถ้าเป็นขุนนางผู้ชาย แล้วพวกเขาไปอาศัยอยู่ที่ไหนครับ แต่ถ้าเป็นขุนนางผู้หญิงจะได้รับบรรดาศักดิ์เป็น หมื่น ขุน หลวง พระ ตามการทรงกรมเจ้านายหรือไม่ หรือเป็นคุณท้าวเท่านั้น
4.อันนี้พ่วงคำถามมาด้วยเลย หากเป็นเจ้านายที่มีวังอยู่ข้างนอก(ทั้งชายและหญิง) มีการแบ่งฝ่ายในฝ่ายหน้า เหมือนกับทางวังหลวงและวังหน้าหรือไม่ครับ

ปล.ช่วงเวลาที่สงสัยคือ สมัยอยุธยาตอนปลาย - รัชกาลที่ ๓ ครับ
บันทึกการเข้า
เทาชมพู
เจ้าเรือน
หนุมาน
*****
ตอบ: 33584

ดูแลเรือนไทย วิชาการ.คอม


เว็บไซต์
ความคิดเห็นที่ 1  เมื่อ 03 เม.ย. 23, 11:40

ช่วงนี้มีงานนอกเรือนหนักหน่อย   ไม่มีเวลาค้น   ได้แต่ตอบจากความทรงจำล้วนๆ   
ฝากคุณเพ็ญชมพูและท่านอื่นๆช่วยตรวจสอบด้วยค่ะ

1.พระมเหสี เจ้าฟ้าหญิง พระองค์เจ้าหญิงที่ได้รับการทรงกรม มีขุนนางเป็นของตนเองหรือไม่ครับ
ทราบแต่ในสมัยรัชกาลที่ 6   เมื่อเจ้านายสตรีย้ายออกจากพระบรมมหาราชวังแล้ว
คำตอบคือมีค่ะ

2.ถ้ามีขุนนาง แล้วพระองค์ทรงอยู่ในฝ่ายใน ขุนนางที่เป็นเจ้ากรม-ปลัดกรม จะเป็นผู้หญิงหรือผู้ชายครับ
ผู้ชายค่ะ

3.ถ้าเป็นขุนนางผู้ชาย แล้วพวกเขาไปอาศัยอยู่ที่ไหนครับ แต่ถ้าเป็นขุนนางผู้หญิงจะได้รับบรรดาศักดิ์เป็น หมื่น ขุน หลวง พระ ตามการทรงกรมเจ้านายหรือไม่ หรือเป็นคุณท้าวเท่านั้น
อาศัยอยู่บริเวณชั้นนอกของวังค่ะ หรืออาจจะอยู่ภายนอกในบ้านของตน หรือบ้านที่ได้รับพระราชทาน

4.อันนี้พ่วงคำถามมาด้วยเลย หากเป็นเจ้านายที่มีวังอยู่ข้างนอก(ทั้งชายและหญิง) มีการแบ่งฝ่ายในฝ่ายหน้า เหมือนกับทางวังหลวงและวังหน้าหรือไม่ครับ

แบ่งค่ะ  แต่ไม่เหมือนวังหลวงกับวังหน้า    แบ่งในที่นี้คือแบ่งชายหญิง   ฝ่ายในมีแต่ผู้หญิง    ผู้ชายจะเข้าไปได้ก็ต่อเมื่อไปทำธุระการงาน  เช่นไปทำสวน  เป็นแพทย์ไปตรวจรักษา
บันทึกการเข้า
เพ็ญชมพู
หนุมาน
********
ตอบ: 12599



ความคิดเห็นที่ 2  เมื่อ 04 เม.ย. 23, 09:35

ธรรมเนียมการตั้งเจ้านายผู้หญิงทรงกรมมีครั้งแรกในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช

ในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ได้มีประเพณีอย่างใหม่สำหรับการสถาปนายศเจ้านาย โดยเรียกพระนามตามกรม หรือตั้งให้ "ทรงกรม" โดยสถาปนาพระน้องนางเธอ เจ้าฟ้าศรีสุพรรณ เป็น เจ้ากรมหลวงโยธาทิพ และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิงสุดาวดี เป็น เจ้ากรมหลวงโยธาเทพ นับเป็นเจ้านายสองพระองค์แรกที่ได้สถาปนาขึ้นทรงกรม สาเหตุที่มีการเปลี่ยนแปลงการ สถาปนาอิสริยยศเจ้านายขึ้น เป็น "พระ" ตามประเพณีเดิมนั้น เนื่องจากในสมัยสมเด็จพระนารายณ์ทรงเป็นอริกับ เจ้าฟ้าชายหลายพระองค์ที่มีมาตั้งแต่ยุคสมเด็จพระเจ้าประสาททอง จึงไม่ทรงยกย่อง เจ้าฟ้าผู้ใดให้มียศสูงขึ้น

จากจดหมายเหตุของมองสิเออร์ลาลูแบร์ ราชทูตฝรั่งเศสนั้น กล่าวว่า สมเด็จพระนารายณ์ฯ ทรงยกย่องพระราชธิดาให้มีข้าคนบริวารและมีเมืองส่วยขึ้น เท่ากับพระอัครมเหสี ดังนั้น การสถาปนา เจ้าหญิงทั้งสองพระองค์นี้ ในแต่เดิม ไม่ได้เป็นการสถาปนาพระอิสริยยศ แต่เป็นการรวบรวมกำลังคนในระบบไพร่ ตั้งกรมใหม่ขึ้นสองกรม คือ กรมที่มีหลวงโยธาทิพ และหลวงโยธาเทพ เป็นเจ้ากรม และโปรดให้ไปขึ้นกับ เจ้าฟ้าหญิงทั้งสองพระองค์นั้น และคนไทยโบราณ ไม่นิยมเรียกชื่อ เจ้านาย ตรง ๆ จึงเรียกเป็น กรมหลวงโยธาทิพ หรือ กรมหลวงโยธาเทพเป็นต้น การทรงกรม จึงเทียบได้กับ การกินเมือง (การกินเมือง คือ การมีเมืองส่วยขึ้นในพระองค์เจ้านาย ประชาชนในอาณาเขตของเมืองนั้น ๆ ต้องส่งส่วยแก่เจ้านาย) ในสมัยโบราณ คือแทนที่จะส่งเจ้านายไปปกครองหัวเมืองต่าง ๆ ก็ทรงให้อยู่ในพระนคร และให้มีกรมขึ้นเพื่อเป็นรายได้ ของเจ้านายนั้น ๆ
บันทึกการเข้า
เพ็ญชมพู
หนุมาน
********
ตอบ: 12599



ความคิดเห็นที่ 3  เมื่อ 04 เม.ย. 23, 09:35

ตัวอย่างการตั้งเจ้านายสตรี "ทรงกรม" ในรัชกาลที่ ๕-๗

จากกระทู้ สอบถามค่ะ สงสัยเรื่องการตั้งกรมเจ้านายฝ่ายใน

๑. กรมหลวงศรีรัตนโกสินทร

ประกาศตั้งกรม สมเด็จพระเจ้าลูกเธอฝ่ายใน ให้สถาปนาสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสุทธาทิพยรัตน สุขุมขัตติยกัลยาวดี เป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าต่างกรม มีพระนามจารึกในพระสุพรรณบัตรว่า สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสุทธาทิพยรัตน์ สุขุมขัตติยกัลยาวดี กรมหลวงศรีรัตนโกสินทร วรรคบริวาร ทรงศักดินา ๔๐๐๐๐

ให้ทรงตั้งเจ้ากรม เป็นหลวงศรีรัตนโกสินทร ถือศักดินา ๘๐๐

ให้ทรงตั้งปลัดกรม เป็นขุนนครเขื่อนขันธสีมา ถือศักดินา ๖๐๐

ให้ทรงตั้งสมุหบัญชี เป็นหมื่นนนทประชาภิบาล ถือศักดินา ๓๐๐



« แก้ไขครั้งสุดท้าย: 05 เม.ย. 23, 19:23 โดย เทาชมพู » บันทึกการเข้า
เพ็ญชมพู
หนุมาน
********
ตอบ: 12599



ความคิดเห็นที่ 4  เมื่อ 04 เม.ย. 23, 10:35

๒. กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร

ประกาศเลื่อนแลตั้งกรมแลตั้งเจ้าพระยา ให้สถาปนาพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ เป็นสมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ นรินทรเทพยกุมารี กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร วรรคศรีเป็นอาทิอักษร ทรงศักดินา ๕๐๐๐๐

เจ้ากรม เป็นหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร ถือศักดินา ๘๐๐

ปลัดกรม เป็นขุนปราณนครเขตรพิพัฒน์ ถือศักดินา ๖๐๐

สมุหบัญชี เป็นหมื่นศรีสวัสดิ์พลประมวญ ถือศักดินา ๔๐๐


๓. กรมหลวงทิพยรัตนกิริกุฎลินี

ประกาศสถาปนาตั้งกรม ให้สถาปนาพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้านภาพรประภา เป็นพระองค์เจ้าต่างกรมฝ่ายใน มีพระนามตามจารึกในพระสุพรรณบัฎว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริกุฎลินี วรรคอุตสาหะ ทรงศักดินา ๑๕๐๐๐

เจ้ากรม เป็นหลวงทิพยรัตนกิริกุฎลินี ถือศักดินา ๖๐๐

ปลัดกรม เป็นขุนดุษฎีวิศวิไจย ถือศักดินา ๔๐๐

สมุหบัญชี เป็นหมื่นสมไนยนุทวิจารณ์ ถือศักดินา ๓๐๐
บันทึกการเข้า
Dev Korn
อสุรผัด
*
ตอบ: 0


ความคิดเห็นที่ 5  เมื่อ 04 เม.ย. 23, 21:35

ขอบคุณข้อมูลดีๆ จากคุณเทาชมพูและคุณเพ็ญชมพูมากครับ กระจ่างเลย ยิ้ม ยิ้ม
บันทึกการเข้า
หน้า: [1]
  พิมพ์  
 
กระโดดไป:  

Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006, Simple Machines
Simple Audio Video Embedder

XHTML | CSS | Aero79 design by Bloc หน้านี้ถูกสร้างขึ้นภายในเวลา 0.068 วินาที กับ 19 คำสั่ง