บุคคลปริศนา จากกระทู้ พระยามนตรีสุริยวงศ์ คคห.30
http://www.reurnthai.com/index.php?topic=3272.30ผมได้พบรูปที่ชัดเจนพร้อมข้อมูลเบื้องต้นจาก ROYAL COLLECTION TRUST
https://www.rct.uk/collection/2906248/the-siamese-ambassadors-and-their-suiteชมรูปขนาดเต็มได้ที่
https://www.rct.uk/sites/default/files/collection-online/a/e/730209-1515063470.jpgผมได้ตรวจสอบข้อมูลจาก รวมจดหมายเหตุเรื่องทูตไทยไปประเทศอังกฤษ เมื่อ พ.ศ. 2400
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c5/ประชุมพงศาวดาร_%28ภาค_๔๕.๑%29_-_๒๔๗๐.pdfพบว่า วันที่เข้าเฝ้าถวายพระราชสาส์น ผู้ที่ได้ไปเข้าเฝ้ามี ราชทูตทั้ง 3 หม่อมราโชทัย จมื่นราชามาตย์ นายพิจารณ์สรรพกิจ ขุนจรเจนทะเล ขุนปรีชาชาญสมุทร รวม 8 ท่าน
แต่วันที่มีการชักรูป (ม.ค. 1858 ช่วงเวลาตรงกันทั้งข้อมูลใน ROYAL COLLECTION TRUST และในจดหมายเหตุ) นั้น
หม่อมราโชทัย "จับไข้อยู่ไปหาได้ไม่" ดังนั้นจึงเหลือ 7 ท่าน
ทว่าในรูปนี้มีทั้งหมด 9 ท่าน คือ เกินมา 2 ท่าน ผมได้ลองเทียบใบหน้าท่านหนึ่ง คล้ายกับเจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์ (เทศ บุนนาค) ในวัยหนุ่ม ซึ่งขณะถ่ายรูปนี้ท่านอายุ 16 ปี (นับเรียงปีคือ 17) ดังนั้น อีกท่านที่ดูเด็กกว่า จึงน่าจะเป็นนายทด บุนนาค ซึ่งขณะนั้นอายุ 15 ปี (นับเรียงปีคือ 16)
เมื่อนำข้อมูลข้างต้น มาประกอบกับการพิจารณาใบหน้าบุคคลและเครื่องแต่งกายเทียบกับรูปอื่น ๆ ผมสันนิษฐานได้ดังนี้ครับ
จากซ้ายไปขวา
1. ล่ามของราชทูต ขุนจรเจนทะเล (ฉุน ชลานุเคราะห์) ต่อมาเป็น พระชลธารวินิจฉัย
2. นักเรียนส่งไปเรียนวิชา นายทด (บุนนาค)
3. ผู้กำกับเครื่องราชบรรณาการ นายพิจารณ์สรรพกิจ (ทองอยู่ กัลยาณมิตร) ต่อมาเป็น หลวงเดชนายเวร
4. อุปทูต เจ้าหมื่นสรรเพธภักดี (เพ็ง เพ็ญกุล) ต่อมาเป็น เจ้าพระยามหินทรศักดิ์ธำรง
5. ราชทูต พระยามนตรีสุริยวงศ์ (ชุ่ม บุนนาค)
6. ตรีทูต จมื่นมณเฑียรพิทักษ์ (ด้วง) ต่อมามีความผิดต้องออกจากราชการ
7. ผู้กำกับเครื่องราชบรรณาการ จมื่นราชามาตย์ (ท้วม บุนนาค) ต่อมาเป็น เจ้าพระยาภาณุวงศ์
8. นักเรียนส่งไปเรียนวิชา นายเทศ (บุนนาค) ต่อมาเป็น เจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์
9. ล่ามของตรีทูต ขุนปรีชาชาญสมุทร (ดิศ) ต่อมาเป็น หลวงสุรวิเศษ
